KRAJOWA IZBA KOMUNIKACJI ETHERNETOWEJ Al. Wilanowska 7A/32 02-765 Warszawa Tel. + 48 22 29 28 700, Fax +48 22 29 28 701 e-mail: biuro@kike.pl, grap@kike.pl, http://www.kike.pl KRS 0000316678, REGON: 141637224, NIP 9512270210 ID KIKE: GRAP-436/15 Sygn. UKE: DRI-ZWZ-6175-2/13 Warszawa, dnia 2 lipca 2015 roku Sz. P. Magdalena Gaj Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej w Warszawie ul. Kasprzaka 18/20 01-211 Warszawa Szanowna Pani Prezes, Działając w imieniu Krajowej Izby Komunikacji Ethernetowej z siedzibą w Warszawie, niniejszym przedstawiany Stanowisko dotyczące projektu decyzji Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej w części ustalającej warunki dostępu dla Rafała Sławińskiego, prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Sejnet Rafał Sławiński do infrastruktury technicznej PGE Dystrybucja S.A. z siedzibą w Lublinie, zlokalizowanej w miejscowości Sejny. Niniejsze stanowisko zostało przygotowane przez Krajową Izbę Komunikacji Ethernetowej (dalej KIKE lub Izba), gdyż zdaniem Izby, opublikowany przez Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej projekt decyzji z dnia 26 czerwca 2015 r. w sprawie o sygn. DRI-ZWZ-6175-2/13 nie uwzględnia kryteriów, o których mowa w art. 22 ust. 1 ustawy z dnia z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (dalej Ustawa o Wspieraniu Rozwoju) oraz stanowi niebezpieczny dla rynku telekomunikacyjnego precedens, który potwierdza i wzmacnia istniejący na lokalnych rynkach monopol udostępniania infrastruktury energetycznej oraz doprowadzić może do całkowitej nieopłacalności jej wykorzystania. Precedens ten, zapewne szybko znajdujący kolejnych zwolenników wśród branży energetycznej, nie tylko spowoduje wzrost kosztów świadczenia usług telekomunikacyjnych i w konsekwencji podniesienie cen dla konsumentów, ale uczyni bardziej kosztownymi, czy wręcz nieopłacalnymi inwestycje finansowane środkami unijnymi, które w wielu przypadkach bazują na wykorzystaniu istniejącej infrastruktury energetycznej. Należy również wskazać, iż wykorzystanie podbudowy słupowej do realizacji inwestycji szerokopasmowych, jest wartą wspierania praktyką, zgodną z celami Dyrektywy Kosztowej 1
oraz zasadą maksymalizacji efektywności wydatkowanych środków publicznych w realizacji projektów w ramach nadchodzących konkursów POPC i osiągania celów NPS/EAC. Wstęp Zgodnie z treścią art. 22 ust. 1 Ustawy o Wspieraniu Rozwoju, Prezes UKE wydaje decyzję w sprawie współkorzystania lub dostępu do infrastruktury technicznej, biorąc pod uwagę następujące kryteria: 1) interes odbiorców usług świadczonych przez podmioty wykonujące zadania z zakresu użyteczności publicznej; 2) interes użytkowników sieci telekomunikacyjnych; 3) obowiązki nałożone na podmiot wykonujący zadania z zakresu użyteczności publicznej; 4) promocję nowoczesnych usług telekomunikacyjnych; 5) charakter zaistniałych kwestii spornych oraz praktyczną możliwość wdrożenia rozwiązań dotyczących technicznych i ekonomicznych aspektów współkorzystania lub dostępu do infrastruktury technicznej zarówno zaproponowanych przez strony negocjacji, jak też mogących stanowić rozwiązania alternatywne; 6) interes publiczny, w tym ochronę środowiska; 7) utrzymanie ciągłości świadczenia usług. Zastrzeżenia Izby budzi przede wszystkim wysokość stawki za zapewnienie dostępu do słupów energetycznych z przeznaczeniem na potrzeby budowy publicznej sieci telekomunikacyjnej. Nie bez znaczenia pozostaje także zwłoka organu i czas, w jakim opublikowano projekt decyzji od momentu wszczęciu postępowania, który jak należy domniemywać spowodować mógł niemożliwość realizacji projektu unijnego przez wnioskodawcę. Opieszałość Urzędu budzi niepokój Izby, nie tylko w kontekście niniejszej sprawy, ale także w innych, prowadzonych przez organ postępowaniach, których przedmiotem jest dostęp do infrastruktury technicznej czy budynków i nieruchomości, zwłaszcza kiedy w grę wchodzi ryzyko utraty dofinansowania z projektów unijnych. Z tych przyczyn, niniejsze stanowisko Izby ma charakter ogólny i oprócz zastrzeżeń do projektu decyzji dla Sejnet, wyraża obawy i zastrzeżenia Izby i jej Członków do wszystkich nadal oczekujących na rozstrzygniecie, jak również już opublikowanych projektów oraz decyzji w przedmiocie współkorzystania przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych z infrastruktury energetycznej, należącej do podmiotów wykonujących zadania z zakresu użyteczności publicznej. Jak wskazaliśmy już wyżej, sprawność w procesie wydawania decyzji, a także charakter rozstrzygnięć Urzędu (również w zakresie wysokości stawek), będą kluczowe również dla powodzenia realizacji projektów POPC, których ramy czasowe realizacji będą ograniczone do 2 lat, a ponadto z uwagi na spodziewane większe obszary konkursowe z narzuconą odgórnie penetracją HP wykorzystanie podbudowy słupowej może stać się dla wielu z inwestycji 2
kluczowe. KIKE obserwuje niestety często faktyczną obstrukcję przedsiębiorstw energetycznych oraz zmienność stawek na etapie negocjacji umów na udostępnienie istniejącej podbudowy słupowej na cele telekomunikacyjne. Sprawne i efektywne działanie Urzędu oraz określanie stawek z uwzględnieniem ilości słupów segmentów magistralnych i dostępowych per HP względem rynkowych stawek za usługi abonenckie w segmencie konsumenckim jest nie tylko wskazane, ale i kluczowe dla powodzenia planowanej interwencji na obszarach białych NGA. Wracając na grunt projektu decyzji w sprawie dostępu dla Sejnet, w 3 ust. 14 projektu zobowiązano operatora do uiszczania opłaty na rzecz udostępniającego w wysokości 11,55 zł netto z tytułu dostępu do każdego wykorzystanego słupa energetycznego. Wątpliwości oraz sprzeciw Izby i jej Członków budzi sposób (metodologia) i podstawy obliczenia tej stawki oraz jej wysokość. Konieczne jest także wskazanie potencjalnych skutków wydania decyzji administracyjnej, określającej stawkę miesięczną opłaty w wysokości 11,55 zł za jeden słup. 1. Sposób obliczenia stawki Jak wynika z uzasadnienia projektu decyzji poddanej konsultacjom (od str. 55), żadna ze stron w toku negocjacji oraz postępowania administracyjnego nie wskazała, jak wysoka powinna być stawka za dostęp do słupów energetycznych oraz w jaki sposób powinna być wyliczona. Mając na uwadze, iż stawka za udostępnienie jednego słupa nie była kwestią sporną (strony jak się wydaje pozostawiły powyższe do rozstrzygnięcia organu) Prezes UKE słusznie uznał, że właściwym będzie ustalenie stawki w wysokości wartości rynkowej, co wynika z treści art. 17 Ustawy o Wspieraniu Rozwoju. Prezes UKE przyjął, iż wartość rynkowa oznacza kwotę, jaką w celu uzyskania w danym momencie danych towarów lub usług, nabywca lub usługobiorca musiałby, w warunkach uczciwej konkurencji, zapłacić niezależnemu dostawcy lub usługodawcy na terytorium kraju (str. 56 decyzji). Określenie wartości stawki za słup w oparciu o cenę rynkową na terytorium kraju wydaję się słuszne, niemniej jednak, zaproponowana przez Prezesa UKE stawka oraz sposób jej określenia nie odpowiadają przyjętemu założeniu. Prezes UKE ustalając stawkę, odniósł się bowiem wyłącznie do umów zawieranych przez udostępniającego oraz nie wziął pod uwagę stawek za udostępnienie słupów linii niskiego napięcia stosowanych przez pozostałych operatów sieci energetycznej na terenie kraju. Dopiero taka analiza pozwoliłaby uzyskać wiarygodne dane na temat stawki rynkowej za udostępnienie słupa na terytorium kraju. Prezes ustalił więc cenę ale nie w warunkach uczciwej konkurencji! Inaczej mówiąc, ustalił cenę tak, jakby tej konkurencji w skali kraju nie było, co oczywiste wzmacniając pozycję PGE. W celu ustalenia wartości stawki rynkowej należy w pierwszej kolejności zdefiniować pojęcie rynku. W niniejszej sprawie (oraz pozostałych prowadzonych w przedmiocie udostępnienia 3
podbudowy słupowej przedsiębiorcom telekomunikacyjnym) należy przyjąć szerokie rozumienie pojęcia rynku, tj. w oparciu o kryteria: geograficzne- terytorium kraju, podmiotowe- przedsiębiorcy będący operatorami sieci energetycznej, przedmiotowe- rynek produktu/usługi, tj. rynek udostępniania przedsiębiorcom telekomunikacyjnym podbudowy słupowej sieci niskiego napięcia, dla zapewnienia analizy z uwzględnieniem konkurencji analizę umów innych dysponentów słupów, niż w przypadku NE, a więc istniejące przykłady słupów telekomunikacyjnych (np. OPL), trakcyjnych (tramwajowych i kolejowych) oraz oświetleniowych. Mając powyższe na uwadze, już samo wzięcie pod ocenę wyłącznie umów zawartych przez udostępniającego i dostarczonych przez niego budzi wątpliwości Izby i jej Członków i jest sprzeczne założeniem, że stawka rynkowa ma być uśrednioną stawką stosowaną na terytorium całego kraju przez różnych gestorów słupów. Jak wskazuje Prezes UKE w uzasadnieniu projektu decyzji (str. 22), udostępniający został wezwany do przedstawienia umów, których przedmiotem jest udostępnienie infrastruktury energetycznej znajdującej się w jego zasobach, w celu umieszczenia infrastruktury telekomunikacyjnej. Prezes UKE w wezwaniu prawdopodobnie nie określił terytorium, na którym miała znajdować się udostępniana infrastruktura, będąca przedmiotem przedstawianych umów (a przynajmniej nie można tego wywnioskować z treści uzasadnienia). Z powyższego wynika, iż nawet sam udostępniający nie był zobowiązany do przekazania wszystkich umów dotyczących udostępnienia infrastruktury niskiego napięcia. Jak czytamy z projektu uzasadnienia decyzji Operator przekazał jedynie 17 umów, nie wskazując, że są to wszystkie zawarte przez niego umowy tego typu (str. 28), a przynajmniej ujmują one pełne spektrum stosowanych przez PGE stawek. Nie sposób więc przyjąć, że są to wszystkie umowy, dotyczące udostępnienia infrastruktury zawarte przez PGE Dystrybucja S.A. i że jest to reprezentatywna grupa umów do obliczenia średniej stawki za jeden słup, skoro to udostępniający miał możliwość wyboru, które umowy przedstawić. Należy jednoznacznie stwierdzić, iż efektem uśrednienia stawek stosowanych wyłącznie przez udostępniającego i wyłącznie na podstawie umów przez niego dostarczonych nie jest jednoznaczne z ustaleniem wartości stawki rynkowej obowiązującej na terenie kraju. Tak sposób obliczenia ceny nie uwzględnia przesłanki istnienia uczciwej konkurencji Prezes UKE nie zdecydował się na weryfikację wysokości stawek w podobnych umowach zawieranych przez operatora, nie oceniał również innych umów, zawartych przez podmioty trzecie, posiadające status operatora sieci energetycznej (podmiotów wykonujących zadania z zakresu użyteczności publicznej). Należy zaznaczyć, iż takie umowy i podobną metodologię ustalenia stawek, Prezes UKE brał pod uwagę m. in. przy wydawaniu decyzji dotyczących udostępnienia infrastruktury pomiędzy przedsiębiorcami telekomunikacyjnymi na podstawie art. 139 ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. Prawo telekomunikacyjne (dalej PT). Prezes UKE, 4
przy ustalaniu wartości stawki za dostęp do jednego słupa w sprawie Sejnet, wziął pod uwagę jedynie szesnaście umów dostarczonych mu przez udostępniającego. Biorąc pod uwagę zasięg działania udostępniającego, będącego dystrybutorem energii elektrycznej, dysponującym infrastrukturą w kilku województwach, Prezes UKE powinien co najmniej zbadać jakie stawki stosuje udostępniający we wszystkich umowach, których przedmiotem jest udostępnienie podbudowy słupowej niskiego napięcia oraz uwzględnić stawki stosowane przez innych operatorów energetycznych na terenie kraju. Zdaniem KIKE, stosunkowo niska ilość przekazanych przez udostępniającego umów (17, w tym jedna nie została wzięta pod uwagę przy ustalenia stawki) oraz brak uwzględnienia wysokości stawek stosowanych przez innych operatorów sieci energetycznej niskiego napięcia świadczy o tym, iż stawka określona w projekcie decyzji nie jest stawką rynkową i nie odpowiada kwocie, jaką w celu uzyskania w danym momencie danych towarów lub usług, nabywca lub usługobiorca musiałby, w warunkach uczciwej konkurencji, zapłacić niezależnemu dostawcy lub usługodawcy na terytorium kraju. Przekonanie to pogłębia fakt pominięcia w analizie Urzędu również stawek innych dysponentów podbudowy słupowej. Analiza taka jest wskazana, gdyż z uwagi na podział rynku energetycznego w Polsce przedsiębiorstwa energetyczne działają de facto w warunkach regionalnych monopoli dystrybucyjnych, co oznacza, iż mogą one w zasadzie dowolnie określać zasady dostępu do słupów i stawki dla różnych odbiorców. KIKE w ub.r. wystąpiła do wszystkich zakładów energetycznych w kraju oraz do URE z wnioskiem o przedstawienie ofert ramowych dot. właśnie dostępu do podbudowy słupowej. Niestety, bez odzewu. Zaś Prezes URE odpowiedział, iż nie gromadzi tego typu ofert. Właśnie dlatego nieodzownym jest zbadanie ofert innych dysponentów słupów. Tylko w ten sposób można bowiem określić rynkowe i konkurencyjne stawki na dostęp do słupów na terenie kraju. Sposób ustalenia stawki w sprawie Sejnet jest sprzeczny z przyjętą przez Prezesa UKE metodologią. Jak wskazano wyżej rynek dystrybucji energii elektrycznej (podmiotów, które posiadają własną infrastrukturę) jest podzielony terytorialnie, a poszczególni przedsiębiorcy posiadają swoją infrastrukturę w różnych regionach kraju. PGE Dystrybucja S.A. dysponuje własną infrastrukturą w województwach położonych na wschodzie Polski, Tauron Dystrybucja S.A. na południu kraju, ENEA Operator Sp. z o.o. w położonych w zachodniej części Polski, a ENERGA Operator S.A. na terenie województw położonych na północy Polski. Jedynie kompleksowe zbadanie stawek stosowanych co najmniej przez wyżej wymienionych dysponentów infrastruktury energetycznej, przy założeniu, że zaistniałyby tam warunki uczciwej konkurencji pozwala na ustalenie wartości rynkowej stawki za wykorzystanie jednego słupa NN. 5
Badanie stawek stosowanych wyłącznie przez udostępniającego, bez uwzględnienia stawek stosownych na rynku krajowym przez innych uczestników rynku udostępniania podbudowy słupowej narusza zasady uczciwej i wolnej konkurencji, o których mowa w art. 17 Ustawy o Wspieraniu Rozwoju. Argumentem przemawiającym za tym, że obliczanie stawki w sposób zaproponowany przez Prezesa UKE jest niemiarodajne i nierynkowe jest także okoliczność, że w innym opublikowanym projekcie decyzji w podobnej sprawie (sygn. DRI-ZWZ-6175-3/13), organ ustalił opłatę w wysokości 7,25 zł netto za każdy wykorzystany słup (choć tej stawki tym bardziej nie można uznać za rynkową, gdyż została ustalona na podstawie zbadania jednej (!) umowy). Stawka ustalona dla Sejnet jest o 60% wyższa, niż w niemal identycznej sprawie badanej przez Prezesa UKE. Świadczy to o niewłaściwej i z gruntu błędnej metodologii przyjętej dla obliczenia stawki za wykorzystanie słupa przy wydawaniu tego typu decyzji. Innymi słowy świadczy o braku wyznaczenia średniej stawki krajowej dla słupów NN. W konsekwencji zaś o nierównym traktowaniu PT przez UKE w wydawanych w tym zakresie rozstrzygnięciach. Zdaniem Izby i jej Członków, zastosowany sposób ustalenia stawki z tytułu udostępnienia jednego słupa (obliczenie średniej na podstawie umów dostarczonych wyłącznie przez udostępniającego) jest niemiarodajne i nie spełnia warunków, o których mowa w art. 17 Ustawy o Wspieraniu Rozwoju. Należy także zaznaczyć, że w świetle Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/61/UE z dnia 15 maja 2014 r. w sprawie środków mających na celu zmniejszenie kosztów realizacji szybkich sieci łączności elektronicznej (Dz. U. UE. L 155/1), dostęp do infrastruktury innego operatora powinien odbywać się na sprawiedliwych i rozsądnych warunkach i zasadach, w tym cenowych, na potrzeby realizacji elementów szybkich sieci łączności elektronicznej (art. 3 ust. 2). Dyrektywa ta ma na celu wprowadzenie takich rozwiązań, które umożliwią rzeczywiste korzystanie z już istniejącej infrastruktury w celu budowy sieci szerokopasmowych. Określone są w niej minimalne prawa i obowiązki mające ułatwić realizację szybkich sieci łączności elektronicznej i koordynację między sektorami (preambuła, pkt 11). Warunki dostępu określone w projekcie decyzji poddanej konsultacjom, ze względu na zaproponowaną wysokość opłaty, nie spełniają tych kryteriów. 2. Wysokość stawki za wykorzystanie słupa, interes odbiorców usług świadczonych przez podmioty wykonujące zadania z zakresu użyteczności publicznej Prezes UKE w 3 ust. 14 projektu konsultowanej decyzji wskazał, że opłata za dostęp do każdego wykorzystanego słupa wynosić będzie 11,55 zł netto miesięcznie. Stawka w takiej wysokości znacząco odbiega od stawki rynkowej stosowanej przez operatorów sieci energetycznej niskiego napięcia w kraju. 6
Z posiadanych przez Izbę danych wynika, że średnia miesięczna stawka za udostępnienie jednego słupa waha się w przedziale od około 3,50 do 7 zł netto i uzależniona jest od ilości udostępnionych korzystającemu słupów. Kwota ta jest więc dwu- do czterokrotnie niższa niż ta, którą ustalił Prezes UKE w projekcie decyzji dla Sejnet. Należy więc podkreślić, że stawka zaproponowana przez Prezesa UKE odbiega w sposób znaczący od realiów rynkowych. Jednocześnie trudno byłoby uznać, że niższa stawka (niż 11,55 zł netto za jeden słup energetyczny miesięcznie) mogłaby spowodować niekorzystną zmianę cen lub stawek opłat za dostarczaną energię elektryczną odbiorcom przyłączonym do sieci (art. 26 ust. 1 pkt 2 Ustawy o Wspieraniu Rozwoju), skoro inni dystrybutorzy za identyczne usługi pobierają opłaty o połowę niższe i nie wpływa to na ceny ich usług. Co więcej, zdaniem Izby, elementów tych łączyć ze sobą nie można, a opłata o połowę niższa i tak stanowi dodatkowy dochód dla dystrybutora energii, gdyż stanowi przychód z usługi innej, niż dystrybucja energii. Wskazać również należy, iż po założeniu światłowodowej infrastruktury telekomunikacyjnej (a o takich rozwiązaniach mówimy) ingerencja w nią jest sporadyczna i bardzo niewielka. Podwieszenie infrastruktury telekomunikacyjnej na podbudowie słupowej operatora sieci energetycznej nie generuje dodatkowych kosztów po stronie udostępniającego, co zresztą słusznie zauważył Prezes UKE wskazując w uzasadnieniu (str. 47), że świadczenie udostępniającego polega na znoszeniu i nie generuje dodatkowych kosztów po stronie udostępniającego. Zdaniem Izby i jej Członków określenie stawki w kwocie 11,55 zł netto przełoży się na osiąganie przez operatora sieci energetycznej nieuzasadnionej korzyści finansowej. 3. Interes użytkowników sieci telekomunikacyjnej, promocja nowoczesnych usług telekomunikacyjnych, wpływ ustalenia opłaty w proponowanej wysokości na rynek usług telekomunikacyjnych Należy mieć na uwadze, iż potrzeba i możliwość skorzystania z infrastruktury energetycznej na cele związane z podwieszeniem sieci telekomunikacyjnej występuje najczęściej na terenach słabo zurbanizowanych. Budowa sieci światłowodowej na takim terenie już sama w sobie jest przedsięwzięciem kosztownym i czasochłonnym, a o zwrocie i tym samym opłacalności inwestycji można mówić w odległej perspektywie czasowej. Zakładając, że w zabudowie pozamiejskiej pomiędzy dwoma potencjalnymi abonentami znajdują się co najmniej dwa lub trzy słupy energetyczne, a miesięczna opłata za jeden słup zostanie ustalona w kwocie 11,55 zł netto, przedsięwzięcie stanie się zazwyczaj nieopłacalne. Trzeba mieć na uwadze, że średni przychód na użytkownika końcowego rzadko kiedy przekracza kwotę 40 zł netto (ARPU) 1, stąd ustalona kwota za dostęp do jednego słupa, z 1 Miesięczny przychód na jednego abonenta w 2014 r. wyniósł 32,90 zł (str. 8 Raportu Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej o stanie rynku telekomunikacyjnego w Polsce w 2014 r.) 7
uwagi na swój cenotwórczy charakter czyni inwestycję nieopłacalną bądź przełoży się na zwiększenie kwoty abonamentu z tytułu świadczenia usługi użytkownikowi końcowemu. Pamiętać należy jednak nadal, że budowa sieci na podbudowie słupowej obejmuje często nie tylko zlokalizowaną na terenie miejscowości sieć dostępową, ale i sieć magistralną łączącą miejscowość i abonentów z nadrzędnymi węzłami sieci operatora. Tym samym często umowy na podbudowę słupową obejmują również słupy tranzytowe między miejscowościami, co zwiększa liczbę słupów na każdego podłączanego abonenta. A więc wpływ kosztu dzierżawy słupów na cenę usługi abonenckiej nie jest ograniczony do relacji 1 abonent=1 słup. Przyjmując więc, co może się zdarzyć zwłaszcza na terenach słabo zurbanizowanych, że na każdego abonenta przypada co najmniej jeden słup, do kwoty abonamentu należałoby doliczyć owe 11,50 zł netto z tytułu utrzymania infrastruktury (opłaty przesyłowej (?)) lub wielokrotność tej kwoty, co w sposób znaczący podwyższy cenę usługi. W efekcie stanowić będzie barierę dostępności usług szerokopasmowych NGA dla konsumentów i obniży konkurencyjność operatora na danym terenie. W praktyce negatywny wpływ jest tym większy, im mniej zurbanizowany jest obszar inwestycji. A właśnie na takich obszarach alternatywna możliwość realizacji inwestycji poprzez np. budowę kanalizacji doziemnej, nie będzie z uwagi na wyższe koszty budowy możliwa, co pogłębi wykluczenie cyfrowe tego typu obszarów. Określenie stawki w zaproponowanej wysokości nie służy więc interesowi użytkowników sieci telekomunikacyjnych, ani promocji nowoczesnych usług telekomunikacyjnych (art. 22 ust. 1 pkt 2 i 4 Ustawy o Wspieraniu Rozwoju), bowiem obniża opłacalność inwestycji i zwiększa istotnie cenę usług możliwych do zaoferowania na terenach słabo zurbanizowanych. Zastosowanie opłat w proponowanej wysokości spowoduje więc negatywne skutki dla operatora mającego świadczyć usługi telekomunikacyjne i dla użytkowników końcowych (o czym mowa powyżej). Można również założyć, iż dyskutowana decyzja Prezesa UKE wywoła dodatkowo negatywne skutki dla całego rynku telekomunikacyjnego wykluczając z powodów kosztowych (OPEX) z planów inwestycyjnych PT wykorzystanie istniejącej podbudowy słupowej. A więc w konsekwencji ograniczając inwestycje szerokopasmowe na tych obszarach. Należy mieć na uwadze, iż wyliczenie przez Prezesa UKE (jako regulatora rynku) stawek za udostępnienie jednego słupa i określanie ich stawkami rynkowymi na terytorium kraju, może przełożyć się również na zwiększenie stawek przez wszystkich operatorów sieci energetycznej, świadczących takie usługi na rzecz przedsiębiorców telekomunikacyjnych. Jak już zostało wyżej wspomniane, terytorium kraju jest przez dystrybutorów energii elektrycznej podzielone. Przedsiębiorcy ci udostępniają swoją infrastrukturę operatorom telekomunikacyjnym, stosując bardzo zróżnicowane stawki. Stawki te są co do zasady znacznie niższe niż kwota 11,55 zł, co i tak nie uwzględnia przesłanki, że mogłyby zostać obniżone, gdyby na danym rynku istniała konkurencja wśród operatorów energetycznych. Taką przesłankę powinien wziąć pod uwagę jednak Prezes UKE uwzględniając jednak 8
równocześnie czynnik popytowy zakotwiczony w w/w średnich cenach usług. Izba pragnie przypomnieć, iż analizy kosztowo-popytowe prowadzone są przez UKE w kontekście wyznaczania obszarów interwencji w ramach POPC. Tym bardziej więc należy przyjąć, iż analogiczną podbudowę powinna mieć decyzja regulatora w zakresie dostępu do słupów. Koszt ten stanowić zresztą musi jedną z wartości wyznaczania obszarów dla konkursów infrastrukturalnych w ramach nowej perspektywy finansowej. Obliczanie stawki przez Prezesa UKE, przy uwzględnieniu stawek stosowanych wyłączenie przez jednego dystrybutora energii i nazywanie ich stawkami średnimi na terytorium kraju może tym czasem spowodować globalne w skali kraju podwyższenie stawek (z powołaniem się na wyliczenia Prezesa UKE). Inaczej mówiąc, ustalenie w jednej ze spraw stawki 11,55 zł za słup energetyczny miesięcznie może spowodować, że inni operatorzy sieci energetycznych (dzisiaj oferujący udostępnienie słupa niskiego napięcia za kwoty znacząco niższe) będą podwyższać swoje stawki do kwoty wskazanej przez Prezesa UKE w przedmiotowej sprawie. Wyższe stawki ponadto wpłyną na analizy finansowe i wybór rozwiązań technicznych w ramach projektów zgłaszanych do POPC. Potencjalnie podnosząc koszty lub ograniczając liczbę możliwych do objęcia inwestycjami HP. 4. Podsumowanie Zdaniem Izby, zaproponowana przez Prezesa UKE stawka za udostępnienie infrastruktury telekomunikacyjnej w wysokości 11,55 zł netto za jeden słup energetyczny: nie stanowi stawki rynkowej za udostępnienie jednego słupa linii niskiego napięcia stosowanej na terytorium kraju, została obliczona w sposób sprzeczny z przyjętą przez Prezesa UKE metodologią, w zakresie w jakim uwzględnia jedynie wybrane stawki stosowane przez udostępniającego w wybranych przez niego umowach, odbiega znacząco od stawki rynkowej (art. 17 Ustawy o Wspieraniu Rozwoju), negatywnie wpływa na promocję nowoczesnych usług telekomunikacyjnych (art. 22 ust. 1 pkt 4 Ustawy o Wspieraniu Rozwoju) i może prowadzić do ograniczenia inwestycji telekomunikacyjnych, z uwagi na swój cenotwórczy charakter, przełoży się na znaczne podwyższenie ceny za świadczenie usług telekomunikacyjnych, a co za tym idzie, nie uwzględnia interesu użytkowników sieci telekomunikacyjnych (art. 22 ust. 1 pkt 2 Ustawy o Wspieraniu Rozwoju), nie uwzględnia praktycznej możliwości wdrożenia rozwiązań dotyczących ekonomicznych aspektów współkorzystania lub dostępu do infrastruktury technicznej (art. 22 ust. 1 pkt 5 Ustawy o Wspieraniu Rozwoju), 9
negatywnie wpłynie na rynek udostępniania infrastruktury energetycznej przez podmioty wykonujące zadania z zakresu użyteczności publicznej (operatorów infrastruktury energetycznej), jest sprzeczna z założeniami dyrektywy kosztowej, określanie w projektach decyzji przez Prezesa UKE zawyżonych stawek za udostępnienie słupa linii niskiego napięcia jako rynkowe, wpłynie na podwyższenie stawek za udostępnienie infrastruktury przez innych właścicieli infrastruktury energetycznej, co ostatecznie może doprowadzić do wzrostu cen usług dla użytkowników końcowych lub wstrzymania nowych inwestycji telekomunikacyjnych, konsekwentnie zwiększy lukę finansową i obniży rentowność inwestycji w ramach POPC. Mając na uwadze powyższą, szeroką argumentację i cele stojące przez regulatorem oraz rynkiem, a zdefiniowane w Narodowym Planie Szerokopasmowym, zdaniem KIKE i jej Członków, konieczne jest ponowne zebranie danych (przez UKE lub wyłonionego biegłego, który uwzględni, oprócz średniej stawki za słup niskiego napięcia, także inne czynniki jak ilość udostępnianych słupów, warunki miejscowe, utrudnienia powstałe w wyniku zabudowy) pozwalających na ustalenie stawki rynkowej obowiązującej na terenie całego kraju. Ponadto Izba wskazuje, iż stawka ta powinna uwzględniać zarówno koszty usług, które może opłacić konsument, jak i cele wynikające z dyrektywy kosztowej i NPS. Zdaniem Izby, cena za jeden słup nie powinna przekraczać kwoty ok. 3,50-4,50 zł netto. Z poważaniem, Piotr Marciniak V-ce Prezes KIKE Grupa Robocza ds. Administracji Publicznej KIKE Ewelina Grabiec Radca prawny Grupa Robocza ds. Administracji Publicznej KIKE Kancelaria itb Legal Łukasz Bazański Radca prawny Grupa Robocza ds. Administracji Publicznej KIKE Kancelaria itb Legal 10