1 Wysłuchaj tekstu czytanego przez nauczyciela, a następnie połącz słowa związane ze świętami Bożego Narodzenia obchodzonymi w Polsce z obrazkiem po lewej stronie, a słowa związane ze świętami obchodzonymi w Rosji i innych krajach prawosławnych z obrazkiem po prawej stronie. Jeżeli słowo pasuje do obu obrazków, zamaluj gwiazdkę. January s December twelve dishes Father Frost Santa Claus Copyright by Nowa Era Sp. z o.o. 1
2 Połącz rosyjskie słowa związane ze świętami ze słowami polskim i ich mi tłumaczeniami. vareniki Śnieżynka Christmas carols Ded Moroz pierogi Father Frost borscht kolędy beetroot soup Snegurochka barszcz dumplings koliadky Dziadek Mróz Snow Maiden Powiedz w trzech językach, jakie postaci występują na fotografii. Copyright by Nowa Era Sp. z o.o. 2
3 Policz, ile razy dane każde z podanych niżej słów lub wyrażeń pojawia się w śnieżynce. Zapisz liczby w języku m. Uwaga! Niektórych słów w śnieżynce nie musisz liczyć. STAR CANDLE STAR CHIMNEY LIGHTS CHIMNEY stocking CHRISTMAS TREE LIGHTS CHIMNEY CHRISTMAS TREE CANDLE LIGHTS STAR STAR LIGHTS stocking CHIMNEY CHRISTMAS TREE CANDLE Christmas tree lights candle Copyright by Nowa Era Sp. z o.o. 3
4 Odszukaj ulubione potrawy świąteczne dzieci, a dowiesz się, z jakich krajów pochodzą. Oshav Yana and Maksym Kozulya Raluca and Florin Cozonac Vera and Alexander Deruny Marietta and Rayko Deruny naleśniki ziemniaczane (Ukraina) Oshav kompot z suszonych owoców (Bułgaria) Kozulya ciasteczka w kształcie jelenia, kozy lub owcy (Rosja) Cozonac słodkie ciasto drożdżowe (Rumunia) Copyright by Nowa Era Sp. z o.o. 4
5 Odczytaj zaszyfrowany tekst i poznaj nazwę tradycyjnej gruzińskiej choinki wykonywanej z gałązek leszczyny i przypominającej drzewo iglaste. Zapisz odpowiedź w wyznaczonym miejscu. Klucz do szyfru: A I H K L C Szyfr: Rozwiązanie: Copyright by Nowa Era Sp. z o.o. 5
6 Sprawdź, czy z liter zamieszczonych na choince można utworzyć podane słowa w języku m. Jeżeli tak napisz słowo obok jego polskiego odpowiednika. Jeśli nie jest to możliwe, postaw krzyżyk. A Boże Narodzenie T O gwiazdka M I S E G C H N Święty Mikołaj L D R Copyright by Nowa Era Sp. z o.o. 6
WSKAZÓWKI DLA NAUCZYCIELA Drogi Nauczycielu! Zbliżające się święta Bożego Narodzenia to doskonała okazja do przeprowadzenia lekcji pozapodręcznikowej, która w atmosferze radości i zabawy będzie angażowała uczniów w różne aktywności. Zazwyczaj na lekcji języka ego omawia się święta w krajach anglojęzycznych, porównując je z tradycjami polskimi. Tym razem zachęcamy do przybliżenia uczniom kilku informacji o świętach obchodzonych m.in. w krajach Europy Wschodniej przez wyznawców religii prawosławnej. Na początku lekcji dobrze jest zapytać uczniów, w jaki sposób ich rodziny obchodzą święta. Warto pozwolić na kilkuminutową wymianę doświadczeń i podzielenie się opiniami. Podczas wprowadzenia do tematu można zadać uczniom pytanie, czy święta obchodzone są przez wszystkich ludzi wierzących w tym samym czasie. Będzie to dobra okazja do podania celu lekcji (poznanie wybranych zwyczajów świątecznych krajów prawosławnych i porównanie ich z tradycjami polskimi). Po wstępie można rozdać uczniom karty pracy i przejść do wykonywania zadań. 1 Przeczytaj uczniom tekst w języku polskim dotyczący świąt Bożego Narodzenia w krajach prawosławnych i w Polsce. Jeśli masz taką możliwość, pokaż uczniom na mapie, gdzie znajdują się wspomniane w tekście kraje. Po przeczytaniu informacji upewnij się, że uczniowie rozumieją podane słowa. Następnie poproś uczniów o odczytanie słów i powtórzenie ich prawidłowej wymowy. Zadaniem uczniów jest połączenie słów kojarzonych z polskimi świętami z obrazkiem po lewej stronie, ze świętami prawosławnymi z obrazkiem po prawej stronie, a pomalowanie słów w gwiazdkach, które pasują do obu obrazków. Tekst do przeczytania: Święta Bożego Narodzenia obchodzone są każdego roku w wielu krajach na świecie. W Polsce tę uroczystość świętujemy 24 grudnia. W naszym kraju obowiązuje bowiem tzw. kalendarz gregoriański. Istnieją jednak różne kalendarze i niektóre narodowości mogą świętować w innym czasie. Tak jest na przykład w krajach takich jak Rosja, Ukraina, Serbia, Bułgaria, Gruzja czy Rumunia. Te kraje nazywamy krajami prawosławnymi. W religii prawosławnej obowiązuje tzw. kalendarz juliański, w którym wigilia świąt Bożego Narodzenia przypada na 6 stycznia, a same święta zaczynają się 7 stycznia. Pomiędzy świętami katolickimi a prawosławnymi jest jeszcze kilka innych różnic. W Rosji dzieci otrzymują prezenty od Dziadka Mroza i Śnieżynki, a w Polsce zwykle czekają na pojawienie się na niebie pierwszej gwiazdki i przybycie Mikołaja. Wszyscy tak samo jemy 12 wigilijnych potraw, a wieczorem idziemy do Kościoła na mszę świętą. Świątecznymi przysmakami Polaków są czerwony barszcz, pieczone mięso, karp i pierogi. W Rosji ludzie bardzo często jedzą pieczoną gęś i kutię, która jest bardzo słodką mieszanką zbóż, miodu i bakalii, takich jak orzeszki czy rodzynki. Niezależnie od różnic, dla wszystkich święta są czasem spotkań z bliskimi przyjaciółmi i rodziną. Copyright by Nowa Era Sp. z o.o. 7
WSKAZÓWKI DLA NAUCZYCIELA 2 W kolejnym zadaniu uczniowie spróbują skojarzyć polskie słowo związane z tematyką świąt ze słowem rosyjskim. Ich zadaniem jest połączenie tych słów ze sobą i znalezienie ich ego odpowiednika. Można podpowiedzieć uczniom znaczenie słów ch, jeśli wcześniej nie znali słownictwa z tego zakresu tematycznego. Po wykonaniu ćwiczenia uczniowie nazywają postaci przedstawione na fotografii (Dziadka Mroza i Śnieżynkę) w trzech językach (polskim, rosyjskim i m). Klucz odpowiedzi: vareniki pierogi dumplings Ded Moroz Dziadek Mróz Father Frost borscht barszcz beetroot soup Snegurochka Śnieżynka Snow Maiden koliadky kolędy Christmas carols 3 Następne zadanie sprawdza spostrzegawczość. Należy policzyć, ile razy dane słowo pojawia się w chmurze wyrazowej w kształcie śnieżynki (niektóre słowa podane są w chmurze dodatkowo, uczniowie ich nie liczą). Uczniowie podają odpowiedzi, wpisując liczby słownie w języku m. Nauczyciel prosi jedną osobę o odczytanie odpowiedzi, a pozostali uczniowie sprawdzają, czy ich odpowiedzi są takie same. Klucz odpowiedzi: Christmas tree candle lights three three four three 4 W tym zadaniu uczniowie poznają nazwy kilku tradycyjnych potraw z prawosławnego stołu świątecznego. Wodząc palcem po liniach, uczniowie łączą osoby z nazwami potraw. W ramce podana jest dodatkowa informacja o każdej potrawie i kraju jej pochodzenia. Można zapytać uczniów, jakie są ich ulubione potrawy świąteczne. Klucz odpowiedzi: Yana and Maksym Deruny (Ukraina) Raluca and Florin Cozonac (Rumunia) Vera and Alexander Kozulya (Rosja) Marietta and Rayko Oshav (Bułgaria) Copyright by Nowa Era Sp. z o.o. 8
WSKAZÓWKI DLA NAUCZYCIELA 5 Zadanie z elementami kodowania polega na odczytaniu szyfru złożonego z symboli i odpowiadających im liter. Po rozszyfrowaniu słowa uczniowie dowiadują się, jak nazywa się gruzińska choinka. Klucz odpowiedzi: Chichilaki 6 W tym zadaniu uczniowie mają możliwość powtórzenia słownictwa ćwiczonego podczas lekcji. Nauczyciel może najpierw sprawdzić, czy każdy zna e tłumaczenia i pisownię słów podanych obok choinki. Następnie uczniowie sprawdzają, czy z liter zamieszczonych na choince będą w stanie ułożyć wszystkie słowa. Słowo niemożliwe do ułożenia: Santa Claus PAULINA KUŹMO-BIWAN nauczycielka języka ego w Publicznej Katolickiej Szkole Podstawowej w Szczecinie, nauczyciel dyplomowany, w szkole pracuje od ponad 13 lat; trenerka kursów e-learningowych w Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji, trenerka i mentorka w Fundacji Centrum Edukacji Obywatelskiej; wyróżniona tytułem Top Ambassador of the Decade w programie etwinning; współpracuje z European Schoolnet w Brukseli; entuzjastka wykorzystania nowoczesnych technologii wspierających nauczanie, a jednocześnie usprawniających pracę nauczyciela; propagatorka budowania dobrej lekcji na fundamencie odpowiednich relacji między uczniem a nauczycielem, ceni samodzielność i decyzyjność uczniowską, a w dydaktyce przeciwstawia się idei sztuka dla sztuki. Autor: Paulina Kuźmo-Biwan Redaktor zarządzający: Małgorzata Gutowska Redakcja: Magdalena Pater Korekta językowa: Urszula Radomska, Nick Rattenbury Ilustracje: Shutterstock/Artur Bogacki, Shutterstock/Mikhail Starodubov, Shutterstock/Seqoya, Shutterstock/ Teresa Kasprzycka, Shutterstock/Sergey Sukhorukov, Shutterstock/ imaagiostock, Shutterstock/sergo1972, Shutterstock/lavitrei, Shutterstock/KanKhem, Shutterstock/Aslan Ivanov. Projekt layoutu, skład: Piotr Stopczyński Copyright by Nowa Era Sp. z o.o. 9