Obrazowanie danych na wykresach i rysunkach

T E C H N I K I K O M U N K O W A N I A S I Ę W D Z I A Ł A L N O Ś C I N A U K O W C A Gdy chcemy pokazać piękno krajobrazu nie zmuszajmy do pamiętania wysokości szczytu. Ludwik Hirszfeld na wykresach i rysunkach B.1

Przykład wykresu, który nie jest wykresem B.2

źródło: Edward R. Tufte: The Visual Display of Quantitative Information, Graphic Press, Cheshire, 2002 B.3

Plan graficzne przedstawianie danych dobre strony dobrych konwencji gęstość informacji na wykresie problemy w przekazywaniu informacji dobre i złe zwyczaje w obrazowaniu danych B.4

Graficzne przedstawianie danych Przede wszystkim: pokazuj dane Zwiększaj udział data ink w twoim rysunku Eliminuj non-data ink Eliminuj nadmiarowe informacje o danych Przeglądaj, edytuj, testuj oszczędzaj atrament! źródło: Edward R.Tufte: The Visual Display of Quantitative Information, Graphic Press, Cheshire, 2002 B.5

Każdy element rysunku powinien przekazywać jakąś informację a może więcej niż jedną Przykład: mapa z poziomicami jedna plama położenie kształt wielkość wysokość n.p.m. B.6

Siła konwencji informacje nie kolidują ze sobą informacje są zrozumiałe bo jesteśmy przyzwyczajeni do takiego przedstawiania danych wniosek korzystaj ze sprawdzonych schematów przekazywania (pokazywania) informacji B.7

Siła konwencji korzystaj ze sprawdzonych schematów przekazywania (pokazywania) informacji w dobrym tego słowa znaczeniu schemat = zwyczaj, konwencja, umowa NIE: brak inwencji!! B.9

Konwencja STOP B.10

Wbrew konwencjom? GO Taki znak nie ma sensu! B.11

Gęstość informacji (data density) Ile danych (liczb) można odczytać z jednostkowej powierzchni wykresu (rysunku)? B.13

źródło: Edward R. Tufte: The Visual Display of Qantitative Information, Graphic Press, Cheshire, 2002 B.14

Wojciech Murzyn Obrazowanie danych źródło: Edward R. Tufte: The Visual Display of Qantitative Information, Graphic Press, Cheshire, 2002 B.15

Jak uzyskać wysoką gęstość informacji? Staraj się przekazać jak najwięcej informacji Zacznij od szczegółowych danych, żeby pokazać kompletny obraz Redukuj, żeby uzyskać czytelność nie tracąc rzetelności B.17

Jak dobrze narysować wykres? prostota projektu (konwencji) + złożoność danych elegancki wykres B.18

źródło: Edward R. Tufte: The Visual Display of Qantitative Information, Graphic Press,B.22 Cheshire, 2002

źródło: Edward R. Tufte: The Visual Display of Qantitative Information, Graphic Press,B.23 Cheshire, 2002

źródło: Edward R. Tufte: The Visual Display of Qantitative Obrazowanie Information, danych Graphic Press, Cheshire, 2002 B.25

źródło: Edward R. Tufte: The Visual Display of Wojciech Murzyn Qantitative Information, Graphic Press, Cheshire, 2002 B.26

Zakłócenia w przekazywaniu informacji graficznej Wściekłe wzorki (wibrująca grafika) Niepotrzebne linie i punkty siatki Niepotrzebne użycie dekoracji B.29

Zakłócenia w przekazywaniu informacji graficznej Wściekłe wzorki (wibrująca grafika) B.30

Zakłócenia w przekazywaniu informacji graficznej Wściekłe wzorki (wibrująca grafika) Litwo, Ojczyzno moja, Ty jesteś jak zdrowie Ile Cię trzeba cenić ten tylko się dowie, kto Cię stracił. Dziś piękność Twą w całej ozdobie widzę i opisuję, Bo tęsknię po Tobie B.31

Zakłócenia w przekazywaniu informacji graficznej to jest przykład bardzo złego wykresu!! LEGENDA PRODUKCJA W 2005 PRODUKCJA W 2004 PRODUKCJA W 2003 B.32

Zakłócenia w przekazywaniu informacji graficznej to jest przykład bardzo złego wykresu!! LEGENDA PRODUKCJA W 2005 PRODUKCJA W 2004 PRODUKCJA W 2003 B.33

Zakłócenia w przekazywaniu informacji graficznej Niepotrzebne linie i punkty siatki można wyeliminować jeśli wykres da się interpretować bez nich można stłumić w stosunku do danych (np. szara siatka, czarne dane) B.34

Zakłócenia w przekazywaniu informacji graficznej Niepotrzebne linie i punkty siatki 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 2001 2002 2003 2004 B.35

Redukcja linii i punktów siatki 50 40 30 20 10 0 2001 2002 2003 2004 B.36

Zakłócenia w przekazywaniu informacji graficznej Niepotrzebne linie i punkty siatki 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 2001 2002 2003 2004 B.40

Zakłócenia w przekazywaniu informacji graficznej Niepotrzebne użycie dekoracji: Kolory Cienie 3D to jest przykład bardzo złego wykresu!! 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 1. Kw 2. Kw 3. Kw 4. Kw Wsch. Zach. Płn. B.41

Kolory nie ma naturalnej hierarchii kolorów poza schematem mapowym: zazwyczaj do pokazania hierarchii lepiej służą odcienie szarości (lub innego, ale jednego koloru) B.42

Dobre zwyczaje (teksty w rysunkach) pełne słowa w opisach słowa pisane od lewej do prawej krótkie, zwięzłe, ale informacyjne komentarze do danych etykiety danych na wykresie, opisy razem z grafiką, najlepiej bez legendy czytelne, proste czcionki, bez udziwnień, bez wersalików źródło: Edward R.Tufte: The Visual Display of Quantitative Information, Graphic Press, Cheshire, 2002 B.44

Dobre zwyczaje (grafika w rysunkach) atrakcyjna grafika prowokująca do oglądania kolory, jeśli są używane, to w sposób umożliwiający ich rozróżnienie: także w trudnych warunkach także przez daltonistów niezależnie od medium (wydruk, wyświetlanie na monitorze, na ekranie, ) źródło: Edward R.Tufte: The Visual Display of Quantitative Information, Graphic Press, Cheshire, 2002 B.45

Nie oszukuj! Przykład B.46

Piwo (przykład niejednoznaczności wykresu) B.47

Produkcja piwa tysiące hektolitrów Jeżeli ten wykres pokazuje wielkość produkcji piwa w browarach A, B i C, 4 3 2 1 Browar A Browar B Browar C B.48

Produkcja piwa tysiące hektolitrów to To jakie jednostki powinny być na tym wykresie??? Browar A Browar B Browar C B.49

Produkcja piwa takie??? tysiące hektolitrów 4 3 2 1 Browar A Browar B Browar C B.50

Produkcja piwa czy takie??? tysiące hektolitrów 16 9 4 1 Browar A Browar B Browar C B.51

Produkcja piwa a może takie??? tysiące hektolitrów 64 27 8 1 Browar A Browar B Browar C B.52

Produkcja piwa tysiące hektolitrów???? Browar A Browar B Browar C B.53

Nie oszukuj Patrz na swój wykres oczami odbiorcy = unikaj niejednoznaczności Nie stosuj celowo i unikaj przypadkowego użycia efektów powodujących fałszowanie informacji: elementy wielowymiarowe cieniowanie kolory efekt perspektywy B.54

Złe zwyczaje (teksty w rysunkach) skróty, kody, żargon, nienaturalny kierunek tekstu interpretacja danych wymaga odwoływania się do tekstu tekst zbyt dekoracyjny wersaliki (tylko duże litery) źródło: Edward R.Tufte: The Visual Display of Quantitative Information, Graphic Press, Cheshire, 2002 B.55

Złe zwyczaje (grafika w rysunkach) kodowanie kolorami, wzorami, cieniami, które wymaga ciągłego odwoływania się do legendy grafika odpustowa, kiczowata, przesadnie dekoracyjna (chartjunk) zbyt wiele kolorów nieprzyjazne dla daltonistów zestawienia (np. czerwony-zielony) źródło: Edward R.Tufte: The Visual Display of Quantitative Information, Graphic Press, Cheshire, 2002 B.56

Dobra grafika statystyczna pokazuje dane inspiruje czytelnika (widza) do analizy danych nie zniekształca danych pokazuje w sposób czytelny wiele informacji na małym obszarze nie odciąga uwagi od zawartości (treść jest ważniejsza niż technika) przekazuje duże zbiory danych w sposób spójny B.57

Dobra grafika statystyczna c.d. w naturalny sposób umożliwia porównywanie prezentowanych danych i poszukiwanie kontekstu pozwala na odkrywanie różnych poziomów szczegółowości danych (od ogólnego spojrzenia do dokładnej analizy) wiąże się w sposób klarowny z innymi opisami tej samej informacji werbalnym, tabelarycznym (jeżeli zostały przedstawione) B.58

Podsumowanie przemawiaj obrazami rysuj zamiast opisywać pokazuj zależności, trendy tendencje nie przesadzaj ze szczegółami bądź pomysłowy Gdy chcemy pokazać piękno krajobrazu nie zmuszajmy do pamiętania wysokości szczytu. Ludwik Hirszfeld B.59