Boloński model studiów zalety i wady. Mobilność krajowa i zagraniczna. Janusz Ryczkowski Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej Gdańsk, 8.12.2010 1
dr hab. Janusz Ryczkowski, prof. nadzw. UMCS Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej Prodziekan Wydziału Chemii (2005-2008 i 2008-2012) janusz.ryczkowski@umcs.eu Członek Polskiego Zespołu Ekspertów Bolońskich, Uczelniany Koordynator PB i ECTS, W ramach sieci European Chemistry Thematic Network Association, w kadencji 2006-2008 i 2008-2010, członek Eurobachelor and Euromaster Label Committee, nauczyciel akademicki. 2
3
Doświadczenia związane z mobilnością nieformalne - szkoła średnia Elbląg, - studia UMK w Toruniu, - miejsce pracy UMCS w Lublinie. formalne - roczny staŝ w Węgierskiej Akademii Nauk w Budapeszcie, - czteromiesięczny pobyt w ENSCL (Francja), - TS: Irlandia (Limerick), Francja (Lille), Portugalia (Porto), Finlandia (Immatra), Dania (Aalborg). 4
W Gdańsku swą siedzibę ma 14 szkół wyŝszych: Uniwersytet Gdański, Politechnika Gdańska, Gdański Uniwersytet Medyczny, WyŜsza Szkoła Turystyki i Hotelarstwa w Gdańsku, WyŜsza Szkoła Bankowa, Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu, Gdańska WyŜsza Szkoła Humanistyczna, Ateneum Szkoła WyŜsza, WyŜsza Szkoła Zarządzania, Gdańska WyŜsza Szkoła Administracji, Akademia Sztuk Pięknych, Akademia Muzyczna, WyŜsza Szkoła Społeczno-Ekonomiczna, Gdańskie Seminarium Duchowne, Polsko-Japońska WyŜsza Szkoła Technik Komputerowych Zamiejscowy Ośrodek Dydaktyczny PJWSTK w Gdańsku. 5
Jan Heweliusz (1611-1687) member of the Royal Society Astronom i konstruktor instrumentów naukowych (np. wynalazca peryskopu). Był równieŝ browarnikiem i radnym miasta Gdańska oraz astronomem królewskim królów Władysława IV i Jana III Sobieskiego, dotowany był takŝe przez króla Francji Ludwika XIV. W latach 1632 1643 podróŝował do Szwajcarii, Londynu i ParyŜa. 6
Mapa księŝyca autorstwa Jana Heweliusza z dzieła Selenographia. 7
Nicolaus Copernicus (1473-1543) De revolutionibus orbium coelestium - On the Revolutions of the Heavenly Spheres 8
1088 9
Deklaracja Bolońska, podpisana 19 czerwca 1999 roku przez ministrów odpowiedzialnych za szkolnictwo wyŝsze w 29 krajach europejskich, zapoczątkowała proces istotnych zmian w systemach edukacji poszczególnych państw. Proces ten, nazywany często Procesem Bolońskim, zmierza do utworzenia do 2010 roku w wyniku uzgodnienia pewnych ogólnych zasad organizacji kształcenia Europejskiej Przestrzeni Szkolnictwa WyŜszego (European Higher Education Area). 10
Uproszczony schemat realizacji celów Procesu Bolońskiego. 11
12
13
Internacjonalizacja w Procesie Bolońskim FORMA: Wprowadzenie studiów trójstopniowych, wprowadzenie systemu ECTS, łatwo czytelne i porównywalne stopnie (dyplomy), wprowadzenie europejskiej ramowej struktury kwalifikacji. TREŚĆ: Propagowanie europejskiego wymiaru w szkolnictwie wyŝszym, rozwój studiów interdyscyplinarnych, rozwój kształcenia przez całe Ŝycie, wspieranie mobilności studentów i pracowników. JAKOŚĆ: Współdziałanie w zakresie zapewniania jakości kształcenia, wprowadzenie europejskiego systemu akredytacji. PROMOCJA: Propagowanie atrakcyjności Europejskiego Obszaru Szkolnictwa WyŜszego poza Europą. 14
Bergen 19-20.05.2005 Europejski Obszar Szkolnictwa WyŜszego bazuje na trzech cyklach (stopniach) studiów, z których kaŝdy ma za zadanie przygotować absolwentów do pracy zawodowej i dalszego zdobywania (rozwijania) kompetencji. 15
[...] Mobilność Uznajemy, iŝi mobilność studentów w oraz kadry uczelni pozostaje jednym z kluczowych celów w Procesu Bolońskiego we wszystkich uczestniczących cych państwach. Zdając c sobie sprawę z wielu wciąŝ nierozwiązanych zanych problemów, ponawiamy swoje zobowiązanie zanie do odpowiedniego ułatwienia u korzystania ze stypendiów w i kredytów, z myślą o tym, aby mobilność w ramach EOSW stała a się faktem. Będziemy B podejmować jeszcze większe starania na rzecz likwidacji przeszkód d w mobilności poprzez zapewnienie większego dostępu do wiz i pozwoleń na pracę oraz przez promowanie udziału u w programach mobilności. Zachęcamy camy instytucje oraz studentów do jak najpełniejszego niejszego uczestnictwa w programach mobilności i opowiadamy się za pełnym uznawaniem okresów w studiów odbytych za granicą w ramach takich programów. 16
17
Jednolite studia magisterskie - studia realizowane w szkole wyŝszej, które umoŝliwiają uzyskanie specjalistycznej wiedzy w określonym zakresie kształcenia i przygotowują do twórczej pracy w określonym zawodzie. Kończą się uzyskaniem tytułu: magistra, magistra inŝyniera albo tytułu równorzędnego (np. lekarz, lekarz dentysta lub lekarz weterynarii). Nauka na studiach jednolitych magisterskich trwa, w zaleŝności od kierunku, od 10 do 12 semestrów (5-6 lat). 18
Obecnie w polskim szkolnictwie wyŝszym funkcjonują następujące kierunki studiów prowadzone wyłącznie jako jednolite studia magisterskie: aktorstwo, analityka medyczna, farmacja, kierunek lekarski, kierunek lekarsko-dentystyczny, konserwacja i restauracja dzieł sztuki, prawo, prawo kanoniczne, psychologia, realizacja obrazu filmowego, telewizyjnego i fotografia, weterynaria. Ponadto jako jednolite studia magisterskie mogą (ale nie muszą) być prowadzone studia na kierunkach teologia oraz reŝyseria. 19
Nauka na studiach I stopnia (dawniej: studia licencjackie albo studia inŝynierskie) wymaga uprzedniego ukończenia szkoły średniej oraz zdania matury, trwa najczęściej sześć semestrów, czyli 3 lata i kończy się obroną pracy dyplomowej. Ukończenie tych studiów pozwala kontynuować naukę na studiach II stopnia. Nauka na studiach II stopnia (dawniej: studia uzupełniające magisterskie) wymaga uprzedniego ukończenia studiów I stopnia, trwa trzy lub cztery semestry i kończy się obroną pracy magisterskiej. Ukończenie studiów II stopnia pozwala kontynuować naukę na studiach doktoranckich (studia III stopnia). 20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
Nowe treści, inne spojrzenie na ten sam problem, wspólne badania i inicjatywy dydaktyczne, aktywny udział w inicjatywach europejskich, nawiązywanie współpracy z lokalnymi podmiotami gospodarczymi. Przykłady: kataliza preparatyka katalizatorów (układy bimetaliczne, węgliki), powiązanie treści zasadniczych z innymi (np. relacje chemia- literatura, sztuka, etc.), europejskie programy ramowe, ECTN (Eurobachelor, Euromaster, Eurodoctorate), listy intencyjne i umowy 32
33
Chemia Analityka chemiczna, Chemia środków bioaktywnych i kosmetyków, Chemia materiałowa (nanotechnologie), Chemia i ochrona dóbr kultury (konserwatorstwo), Wszelkie inne inicjatywy pozostające w ścisłej korelacji ze standardami kształcenia, ale poszerzające horyzonty wiedzy i otwarte na rynek pracy. 34
WaŜne elementy Wspomaganie przekazywania wiedzy technikami komputerowymi. Dostosowywanie i wykorzystywanie zajęć w językach obcych. 35
Uatrakcyjnianie formy zajęć (wykłady, aktywne seminaria, prace grupowe, zmiany w sposobie zaliczeń plakaty, prezentacje, projekty, wystąpienia w języku obcym Uczestnictwo w lokalnych inicjatywach środowiskowych (np. dzień chemika, spotkania kół naukowych). 36
Przykładowe 3 powody mobilności studenckiej: Wzbogacenie programu studiów (ERASMUS, MOST), Zdobycie doświadczenia zawodowego (staŝe zawodowe), Ciekawość Ŝycia na gorąco (rozwój osobowy, poznawanie innych kultur, etc.). 37
38
39
40
41
42
43
44
45
Mobilność szansą na rozwój kariery naukowej, zawodowej, a takŝe stworzenie i ugruntowanie dobrego/skutecznego punktu wyjścia na rynku pracy. 46
Osiągane korzyści są niewspółmierne w stosunku do ewentualnych problemów!!! 47
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ!!! 48