ZARZĄDZANIE PRĘDKOŚCIĄ za pomocą OZNAKOWANIA opracowanie zawiera elemen nty autorskiego projektu dr Jerzy Gruszczyński projektant wzornictwa przemysłowego specjalista ds. komunikacji wizualnej studio projektowe
prędkość bezpieczna
im większa prędko ść, tym bardziej wzrasta ryzyko ciężkości skutków zdarzenia dwie główne kategorie skutków: pojazd pojazd niechroniony uczestnik ruchu p rzeszkoda lub pojazd
Co warunkuje prędkość? 1. Potencjał pojazd du 2. Parametry drogi 3. Organizacja ruchu 4. Bezpieczeństwo ń prawo, oznakowanie, psychofizjologia percepcji 5. Warunki na drodze 6. Styl ljazdy informacyjne edukacja, umiejętno ości, doświadczenie...
obowiązuj jące znaki zarządzające prędkością ś
Obowiązujące znaki zarządzające prędkością Prezentacja obowiązujących prędkości przy wjeździe do danego kraju Zestaw informacji przy wjeździe do Polski, przekraczający możliwości przyglądnięcia się mu bez zatrzymania się przed tablicą (formalizm wbrew regułom percepcji) p j) Zwięzły zestaw informacji przy wjeździe do Szwecji zawierający podstawowe dane dotyczące prędkości (podobnie jak przy wjeździe do większości ę krajów UE)
Obowiązujące znaki zarządzające prędkością Podstawowe znaki dotyczące prędkości, odwoływane skrzyżowaniem, bądź też znakiem koniec. Obowiązujący prawie w całej UE znak prędkość zalecana nie obowiązuje w Polsce
Obowiązujące znaki zarządzające prędkością Znaki strefowo obszarowe odwoływane znakiem koniec adekwatnej strefy.
Zdania ze znaków zarządzające prędkością Zdania ze znaków wynikające z przepisów Przykłady zdań ze znaków uzupełniających oznakowanie
żeby kierowcy szanow wali prawo na drodze potrzebne: zmniejszenie prawnych zawiłości urealnienie i oznakow wania oraz: adaptacja oznakowania dla pełnego wachlarza kierowców w oparciu o: badania wizualne psychofizjologię percepcji
1. bezpiecz zeństwo inform acyjne powstaje z elementów
Adekwatność oznakowania Ograniczenie prędkości przed zakrętami nieadekwatne do zakrętów Zdjęcie sprzed 10 lat. Za znakiem 50 km/h, były nierówności. Od wielu lat 70 ki nie ma, nierówności zniknęły, a 50 ka wciąż stoi. Zakręt ę przejeżdża się ę przy 70 80 km/h. Następny zakręt ze znakiem 60 km/h, ale ten się zacieśnia. A jak kierowca zasugeruje się oznakowaniem z poprzedniego zakrętu i pojedzie szybciej, to nieraz wypada z drogi.
Ograniczenia prędkości w różnych krajach Dla ograniczenia prędkości do 30 km/h brak wizualnego uzasadnienia. Jeżeli jest ono zasadne, to przyczyna powinna być wyjaśniona dodatkowym oznakowaniem. Wjeżdżając w tę drogę, trudno się odważyć jechać z prędkością wskazaną na znaku. Droga jest wąska, a znaki nie narzucają jazdy z maksymalną ą prędkością ę ą (Szwecja).
warto pamiętać: ę
podstawą bezpiecz znej prędkości jest: oznakowanie powodujące świadomoś ść kierowcy jki jaki zakres prędk kości ś obowiązuje w danym miejscu Czy oznakowanie to zapewnia?
Adekwatność oznakowania Samochodom ciężarowym obniżono do 40 km/h prędkość na obszarze zabudowanym. Innym ograniczono prędkość do 50 km/h, tuż przed skrzyżowaniem. Czyżby y w nocy?. Czy przed końcem obszaru zabudowanego należy odwoływać uprzednie ograniczenie prędkości do 40 km/h?
Adekwatność oznakowania lokalizacja Przykład złej lokalizacji znaku ograniczenia prędkości Przykład zlokalizowania znaku zbyt blisko skrzyżowania. Z boczne ulicy znak ten jest praktycznie niewidoczny. Przy skręcie w lewo kierowca, zwracający uwagę na ustąpienie pierwszeństwa pojazdom jadącym główną ulicą, może nie zauważyć ograniczenia prędkości ę do 40 km
Prędkość ograniczana w danym przedziale czasu Nie w każdym miejscu występuje potrzeba ograniczania prędkości przez 24h. Oznakowanie z tabliczką wskazującą zakres godzin, w jakich ograniczenie obowiązuje. Nie zmusza kierowców do zwalniania np. w trakcie godzin nocnych (Norwegia). Propozycja stosowania ograniczeń prędkości z tabliczkami wskazującymi zakres godzin, w którym ograniczenie ma obowiązywać.
Zapowiedź ograniczenia na odcinku o danej długości Oznakowanie z tabliczką pokazującą długość odcinka z ograniczeniem, nawet jeżeli potem może być odwołane. (Macedonia). W pewnych sytuacjach warto wprowadzać oznakowanie z tabliczką wskazującą długość odcinka z ograniczeniem prędkości, czy też ukazujące początek ą odcinka z ograniczeniem.
2. przypom mnienie, i kontyn nuacja
Pamięć ć kó kró ótkotrwała t ł zachowuje w pamięci dostrzeżony znak przez okres od kilku do kilku unastu sekund; wymaga powtórzenia, aby nastąpiło utrwalenie w pamięci, nawet krótkotrwałe
utrwalenie w pami ięci powstaje gdy: 1. kierowca powtórzy sobie informację w myślach 2. sytuacja na drodze podtrzyma informację 3. znak zostanie powtórz zony ad. 1 utrwalen ie może nastąpić, jeżeli nie dojdzie do wy yparcia inną ą informacją: Jeszcze nie przyswoiliśmy informacji z jednego znaku, a ju uż pojawia się następny.
Przypomnienie, kontynuacja Niektóre znaki wymagają powtarzania (droga ich nie utrzymuje w pamięci ) Tabliczka RAPPEL (przypomnienie) pod powtórzonym ograniczeniem prędkości. NIektórych specyficznych znaków sytuacja drogowa zazwyczaj nie utrwala (Francja). Najlepiej gdy powtarzanym ograniczeniom prędkości towarzyszy odpowiednik tabliczki ze strzałkami wskazującymi kontynuację (Włochy).
Przypomnienie, kontynuacja Powtarzania wymagają znaki ograniczenie prędkości oraz zakaz wyprzedzania Kontynuacja ograniczenia prędkości (Włochy). Kontynuacja, RAPPEL przypomnienie o obowiązującym zakazie wyprzedzania przez samochody ciężarowe (Francja).
Adekwatność oznakowania A może lepiej jedno powtórzenie za dużo, niż jedno za mało? Stopniowanie ograniczenia prędkości na prostym odcinku powiatowej drogi można przyjąć jako dbanie, by żaden kierowca ograniczenia z pewnością ą nie przeoczył. Karykaturalny wręcz przykład oznakowania ograniczenia prędkości przy dojeździe do znaku STOP w hiszpańskojęzycznym kraju zapewnie skuteczny (motorpasion.com) p
Kontynuacja Propozycja zmian w znakach ograniczenia prędkości polegające na takim powtarzaniu oznakowania, by ograniczenie wciąż ą było pamiętane? powrót do obszaru zabudow. powtórzenie Koncepcja wymaga przeprojektowania tabliczki kontynuacja, a nawet znaku obszar zabudowany ob becnie proponowane
Przypomnienie, kontynuacja Koniecznym powinno być przypomnienie kontynuacji obszaru zabudowanego Propozycja stosowania w Polsce powtórzeńń oznakowania ograniczenia prędkości ze strzałką wskazującą kontynuację (fotomontaż). Propozycja stosowania powtórzeń dla znaków obszar zabudowany ze strzałką kontynuacji (fotomontaż), zwłaszcza po odwołaniu podwyższonego ograniczenia
Pozytywna i negatywna natrętność oznakowania Trzy powtórzone kolejno znaki ograniczeniaa Oznakowanie robót drogowych plus lokalny prędkości do 20 km/h oraz znak zalecający śmietnik reklamowy bywa zaprzeczeniem prędkość, również 20 km/h. (Macedonia) art. 4 Konwencji Wiedeńskiej (dotyczące skuteczne uświadamianie. niezakłócania percepcji p oznakowania).
Pozytywna i negatywna natrętność oznakowania W wielu miejscach brak pożądanych znaków, a w innych znaki nieprzydatne. Przy jednojezdniowej, dwukierunkowej drodze dano znaki ograniczające prędkość po obu stronach. Ograniczenie będzie też zauważone przy wyprzedzaniu (Norwegia). Za tym oznakowaniem możemy jechać z prędkością 90 km/h. Ironizując, należy życzyć szerokiej drogi. (praktycznie postawiono 4 znaki niczemu nie służące) ą
3. prędkość ę strefowa
Strefowe ograniczenie prędkości Znak strefowego ograniczenia prędkości (Węgry). Znak strefowego ograniczenia prędkości (Słowacja).
Strefowe ograniczenie prędkości Znak strefowego ograniczenia prędkości (Norwegia). Znak strefowego ograniczenia prędkości (Polska).
Obowiązujące znaki zarządzające prędkością Znaki strefowe w UE praktycznie wszystkim znakom towarzyszy napis ZONA é
Obowiązujące znaki zarządzające prędkością Znaki strefowe niekiedy wymagają zapamiętania przez wiele skrzyżowań é Polski znak strefy ograniczonej prędkości powinien zawierać słowo STREFA, (zamiast ZONA), by upodobnić się do znaków w UE oraz by znak ten odróżnić od tablic służącycą ch jako tło znaków.
Czy to są znaki strefowe? Konwencją nawiązują do polskiego znaku strefa ograniczonej prędkości Wizualnie jest to znak strefowy, jednak takim znakiem nie jest, bo w tym miejscu kwadratowa tablica stanowi jedynie tło dla zakazu zatrzymywania. y Znak ograniczenia prędkości umieszczono na żółtym, odblaskowym tle, by treść znaku była lepiej widoczna wizualnie nawiązuje ą do znaku strefowego (Słowacja). j)
Czy to są znaki strefowe? Bo do takowych nawiązują. Czy tylko znaki dano na prostokątne tło, by były lepiej widoczne? Tego typu tablice zawierające dwa znaki budzą wątpliwości. Czy znaki są ze sobą sprzężone, czy obowiązują niezależnie? (Norwegia). Czy mają znaczenie takie samo jak znak z dodaną tabliczką? A więc górny znak jest podstawowy, a dolny pełni rolę tabliczki integralnie związanej ą ze znakiem?
4. znaki br ranżowe ż
wśród sposob bów czytania złożonego oz znakowania: jednym z nich jest czytanie tradycyjne z góry i od lewej
Ograniczenia prędkości dla samochodów ciężarowych Niejednokrotnie na widok tego oznakowania zwalniają samochody osobowe. Ograniczenie prędkości do 40km/h dotyczące samochodów ciężarowych. Głównie dostrzega się ograniczenie, a dopiero potem kogo dotyczy. y Ograniczenie prędkości do 65km/h dotyczące samochodów ciężarowych (Cypr).
Informacje dot. specyficznych pojazdów lub warunków Oznakowanie tradycyjne z tabliczką pod znakiem Ograniczenie prędkości dla pojazdów, które mogą skazić wodę (Chorwacja). Ograniczenie prędkości w przypadku opadów deszczu (Grecja).
Informacje dot. specyficznych pojazdów lub warunków Oznakowanie tradycyjne z tabliczką pod znakiem (z tabliczką zintegrowaną) Nakaz jazdy w prawo dotyczący pojazdów ciężarowych o masie 3,5 tony (Włochy). Ograniczenie prędkości w przypadku mgły oraz widoczności poniżej 100 m. (Włochy), oznakowanie zupełnie niezrozumiałe dla obcokrajowców.
Informacje dot. samochodów ciężarowych o masie 3,5 t. Nieco inna konwencja zdania ze znaków ( tabliczka nad znakiem ) Nakaz jazdy na wprost dla pojazdów z materiałami niebezpiecznymi. Znak obowiązuje w kilkunastu krajach Europy. Ograniczenie prędkości do 70 km/h dotyczące pojazdów ciężarowych o masie 3,5 tony (Węgry).
Elementy projektu znaki branżowe Zamiast dodawać tabliczkę do znaku typu ograniczenie, bardziej komunikatywnie i taniej będzie u góry wskazać adresata, a poniżej treść, która go dotyczy. y Podobnie można by zadziałać odnosząc się najpierw do warunków atmosferycznych itp., a dopiero potem podawać odpowiedni komunikat.
5. prędkość ę zalecana
Prędkość zalecana Znak prędkość zalecana towarzyszący znakom ostrzegającym lub samodzielny. Znak prędkość zalecana z dodatkową tabliczką dot. dystansu obowiązywania (Finlandia) Znak prędkość zalecana ukazujący zakres prędkości 40 60 km/h, w jakim warto się przemieszczać (bez szczegółowych ostrzeżeń) nadystansie1 km (Słowacja).
Prędkość zalecana Znak towarzyszy oznakowaniu zakrętów, śliskiej nawierzchni, stromym zjazdom Znak niebezpieczny zakręt w połączeniu z ograniczeniem, który po przejechaniu zakrętu wymaga odwołania. Znak prędkość zalecana przed zakrętem pozwala dostosować prędkość do rodzaju pojazdu itp., bez potrzeby konieczności odwoływania ograniczenia (fotomontaż).
Prędkość zalecana Progi zwalniające pojawiają się zawsze w którejś ze stref. Ograniczenie prędkości przed progiem jest odwołane przez skrzyżowanie po 580 m. Nikt go nie przestrzega (wszyscy jadą średnio około 40 km/h). Znak prędkość zalecana w nawiązaniu do znaku próg zwalniający (fotomontaż) nie wymaga odwołania po przejechaniu progu (oznakowanie staje się ę realne).
6. kontrola prędkości ę ś
Kontrola prędkości Znak pomiaru prędkości nie każdy jest świadomy, jaka prędkość obowiązuje Na drodze o dopuszczalnej prędkości do 100 km/h znak kontrola prędkości uprzedza znacznie ograniczenie do 70 km/h. Na drodze o dopuszczalnej prędkości do 90 km/h pojawia się znak kontrola prędkości i dopiero za chwilę pojawia się znak obszar zabudowany.
Kontrola prędkości Porównanie podejścia nastawionego na karanie z podejściem na edukowanie. zrzut ekranu z TVN24 Znak dotyczący odcinkowego pomiaru prędkości. Znak nie przypomina tej, która obowiązuje, w wyniku czego niejeden z kierowców gwałtownie przyhamuje. Znak dotyczący kontroli prędkości informuje kierowców o tym, jaka w tym miejscu obowiązuje (jeżeli to przeoczyli). Nikt gwałtownie nie hamuje.
Kontrola prędkości Oznakowanie dla odcinkowego pomiaru prędkości (obecne/proponowane) Przedstawiany kilka miesięcy temu znak Znak proponowany dla informowania proponowany dla informowania kierowcóww kierowców z tabliczką w konwencji tabliczek o odcinkowym pomiarze prędkości. Napis wskazujących długość odcinka (analogia na tabliczce niezbyt trafnie sformułowany. do tabliczek T 20 i T 2).
Kontrola prędkości Punktowa kontrola prędkości uświadamiająca kierowcy jak szybko jedzie. Kontrola prędkości wyświetlająca kierowcy liczbę kilometrów odpowiadającą prędkości z jaką się porusza (Włochy). Podobnie wyświetlana w kilometrach na godz. prędkość z jaką się kierowca porusza, z dodatkową informacją SPOMAL, aby kierowca zwolnił (Słowacja). j)
podsum mowanie Oznakowanie dróg w Polsce jest współodpowiedzialne p za niski stan BRD w Polsce. Składają się na to: zawiłości prawne i organizacyjne brak adekwatności ś w oznakow waniu do realnych sytuacji brak dbania o informacyjne bezpieczeństwo Dalszeszczegóły szczegóły dotyczące og graniczeń prędkości, w tym zmiany grafiki w znakach, w szerszym opracowaniu.
ograniczenie prędkości do 2 km/h z ulic Krakowa dziękuję za uwagę Jerzy Gruszczyński