Wybrane zagadnienia z zakresu ewidencji gruntów i budynków
W zespole konsultacyjnym z zakresu ewidencji gruntów i budynków udział wzięli przedstawiciele: Starostwa w Zwoleniu Starostwa w Przasnyszu Starostwa w Mińsku Mazowieckim Starostwa w Garwolinie Starostwa w Piasecznie Starostwa w Pułtusku Starostwa w Siedlcach Urzędu m.st. Warszawy Mazowieckiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego
Na spotkaniu poruszone zostały zagadnienia dotyczące ewidencji gruntów i budynków: ujawniania władania ujawnianie zasięgu użytków łączenie działek ewidencyjnych podział budynków
Władanie w ewidencji gruntów i budynków: a) Nieruchomość stanowi własność osoby fizycznej lub osób prawnych (z wyjątkiem SP lub jst) (art. 20 ust. 2 pkt 1 ustawy pgik) b) Nieruchomość stanowi własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego (art. 20 ust. 2 pkt 1 ppkt a ustawy pgik) c) Nieruchomość ma nieuregulowany stan prawny (art. 20 ust. 2 pkt 1 ppkt b ustawy pgik)
Stan prawny nieruchomości jest uregulowany na rzecz osoby fizycznej W takim przypadku władającego się nie ujawnia.
Stan prawny nieruchomości jest uregulowany na rzecz Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego Można ujawnić tylko te osoby i podmioty, których władanie (gospodarowanie) jest wynikiem porozumienia (umowy) z właścicielem i wynika z przepisów o gospodarowaniu nieruchomościami Skarbu Państwa (tj. użytkownicy wieczyści, użytkownicy, zarządcy itp.) Nie ujawnia się osób jeśli ich władanie jest bezumowne i nie wynika z przepisów prawa.
Stan prawny nieruchomości jest nieuregulowany Te przypadki charakteryzują się największą trudnością w orzekaniu. Uczula się przy tym, że władanie ujawniane w ewidencji gruntów i budynków powinno być: - faktyczne - trwałe - bezsporne co powinno znaleźć odzwierciedlenie w zgromadzonym materiale dowodowym Ewidencja nie rozstrzyga żadnych sporów dotyczących praw do gruntu, gdyż właściwe w tych sprawach są sądy.
Informacja o działalnosci Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie w 2017 r." Pkt 17 Geodezja i Kartografia str. 91 W wyroku z 15 marca 2017 r. sygn. akt IV SA/Wa 2918/16 Sąd zaprezentował pogląd, że ujawnienie w ewidencji gruntów samoistnego posiadacza gruntu jest dopuszczalne tylko w przypadku, gdy organ prowadzący postępowanie ewidencyjne na podstawie stanu faktycznego ustali i uzna w sposób oczywisty i bezsporny, że dana osoba włada nieruchomością. Jeżeli natomiast organ nie dojdzie do takiego przekonania, wówczas konieczne jest rozstrzygnięcie tej kwestii w postępowaniu cywilnym przez sąd, a tym samym brak jest podstaw do dokonania wpisu do ewidencji.
Zasięg użytków ujawnianych w ewidencji gruntów i budynków Zwrócono uwagę na często występujące rozbieżności między dokumentami w szczególności rzeczywistym zagospodarowaniem działki na decyzją o wyłączeniu gruntu z produkcji rolnej lub leśnej. Przyjęto jako zasadę, że ewidencja powinna wykazywać rzeczywisty stan zagospodarowania
Wyjątki: - użytków leśnych (Ls) w związku z art. 20 ust. 3a ustawy pgik oraz definicją lasu, zgodnie z którym może być grunt nawet pozbawiony roślinności leśnej (np. wyrok NSA I OSK 472/17 z 21.09.2017 r.) - gruntów przeznaczonych pod budowę dróg lub linii kolejowych (Tp) z uwagi na odmienną definicję tego użytku dotyczącą jego przeznaczenia (załącznik nr 6 pkt 1 lp. 21 rozporządzenia egip)
Łączenie działek ewidencyjnych Brak jest jednoznacznych przepisów stanowiących o łączeniu działek ewidencyjnych Jedyny zapis, zawierający takie pojęcie jest w 9 pkt 6 rozp. egib dotyczy numeracji działek Należy zatem przyjąć, iż możliwe jest łączenie działek ewidencyjnych jeżeli inne przepisy się temu nie sprzeciwiają.
Uznano, że w przypadku ostatecznej decyzji o podziale nieruchomości, nie jest możliwe ponowne połączenie działek. Geodezyjne połączenie, uprzednio wydzielonych działek musi być poprzedzone wyeliminowaniem z obrotu prawnego lub zmianą decyzji podziałowej (np. w trybie art. 154 k.p.a.) W przeciwnym razie stan w ewidencji byłby niezgodny ze stanem prawnym nieruchomości.
Dzielenie budynków Do organów ewidencyjnych wpływają wnioski o wprowadzenie zmiany w ewidencji polegającej na wykazaniu większej liczby budynków podziału budynków. Do wprowadzenia zmian w ewidencji w zakresie ilości budynków ( podziału budynku) nie jest wystarczająca: - dokumentacja geodezyjna (np. inwentaryzacja budynków), - opinia urbanistyczna (np. stwierdzająca istnienie ognioodpornych ścian działowych) Wprowadzenie zmian w tym zakresie musi wynikać z dokumentacji takiej jak rozstrzygnięcie organu budowlanego lub orzeczenia sądu.
W ewidencji należy zachować spójność z rozstrzygnięciami organu architektoniczno- budowlanego. Należy też podkreślić kompetencje gmin w tym zakresie, gdyż to one realizują przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami (dział III rozdział 1 podziały nieruchomości )