Laser diodowy nowoczesne narzędzie w chirurgii tkanek miękkich jamy ustnej Autor_Michał Perkowski _W ramach działalności ambulatorium Kliniki Chirurgii Czaszkowo-Szczękowo- Twarzowej, Chirurgii Jamy Ustnej i Implantologii wykonywane są m.in. zabiegi biopsji lub poszerzonej biopsji zmian łagodnych i złośliwych w obrębie jamy ustnej, twarzy i szyi. Decyzja o wykonaniu zabiegu w warunkach ambulatorium lub oddziału kliniki zależy od rozległości i lokalizacji zmiany, chorób współistniejących u pacjenta i przewidywanego ryzyku powikłań. Zmiany łagodne, niewielkich rozmiarów, nieumiejscowione w bezpośrednim sąsiedztwie pni naczyń tętniczych takie, jak: włókniaki, brodawczaki, nadziąślaki, naczyniaki, leukoplakia, liszaj płaski, niegojące się owrzodzenia troiczne są usuwane przy użyciu krioterapii, a chirurgicznego CO 2 lub a diodowego. Pacjenci z wymienionymi schorzeniami najczęściej są kierowani do kliniki przez lekarzy rodzinnych i lekarzy dentystów z powodu bólu lub krwawienia wywołanego powtarzającym się urazem zmian rozrostowych w obrębie jamy ustnej lub w ramach przygotowania do leczenia protetycznego. Dużą grupę stanowią pacjenci, którzy Ryc. 1 Ryc. 1_Naczyniak błony śluzowej policzka prawego przed zabiegiem. Ryc. 2_Stan tuż po koagulacji zmiany, skąpe krwawienie. Ryc. 2 16 1_2015
Ryc. 3_Stan 3 tygodnie po zabiegu, rana całkowicie zagojona, widoczna delikatna blizna. Ryc. 4_Stan 6 tygodni po zabiegu, zmiana naczyniowa całkowicie usunięta, brak blizny. Ryc. 3 Ryc. 4 nie byli zaniepokojeni rozrostem zmiany do momentu postawienia rozpoznania przez prowadzącego lekarza dentystę. W niniejszym artykule przedstawiono przypadki kliniczne, przy leczeniu których korzystano z wielofalowego a diodowego SMART m model 6w1, irmy LASOTRONIX z światłowodem o średnicy 200 mikrometrów i nasadką kątową. Po zabiegach nie była stosowana biostymulacja, zalecano jedynie utrzymanie dobrej higieny jamy ustnej i stosowania antyseptycznych płynów do płukania jamy ustnej. _Przypadek 1 71-letni pacjent został skierowany do kliniki z powodu zmiany o charakterze naczyniaka na błonie śluzowej prawego policzka. Pacjent ogólnie zdrowy, niepalący, nie przyjmuje leków na stałe. W badaniu widoczne mnogie naczyniaki jamy ustnej oraz skóry całego ciała. Zmiana na błonie śluzowej policzka prawego o zabarwieniu ciemnoniebieskim i wymiarach ok. 1,5 x 1,5 x 0,5 cm. Przed zabiegiem pacjent przepłukał jamę ustną roztworem Octeniseptu. W znieczuleniu nasiękowym: 1 ampułka 2% lidokainy z nor, em diodowym przy parametrach moc: 7 W, tryb pracy: impuls, wprowadzono włókno a do wnętrza naczyniaka i skoagulowano, uzyskano hemostazę rokowania dobre. Kontrola po 3 tygodniach: w okresie pozabiegowym brak powikłań, pacjent nie zgłasza dolegliwości, rana na błonie śluzowej lewego policzka całkowicie zagojona widoczna drobna blizna. _Przypadek 2 64-letnia pacjentka skierowana została do kliniki z powodu zmiany o charakterze guzka na błonie śluzowej policzka lewego o prawdo- 1_2015 17
Ryc. 5_Guzek błony śluzowej policzka lewego, klinicznie włókniak o etiologii urazowej. Ryc. 6_Stan tuż po wycięciu włókniaka, uzyskano hemostazę. Ryc. 5 Ryc. 6 podobnie etiologii urazowej. Pacjentka leczona z powodu migotania przedsionków, przyjmuje Acenokumarol, niepaląca. Przed zabiegiem chirurgicznym lekarz internista zmodyikował leczenie przeciwzakrzepowe, wprowadzając Clexane. W dniu zabiegu pacjentka pojawiła się z wynikiem aktualnego badania krwi z koagulogramem, INR = 1. W badaniu stwierdzono elastycznotwardy, uszypułowany, niebolesny guz pokryty niezmienioną błoną śluzową. Przed zabiegiem pacjentka przepłukała jamę ustną roztworem Octeniseptu. Wykonano znieczulenie nasiękowe: 1 ampułka 2% lidokainy, zastosowano diodowy 980 nm, moc: 5 W, tryb pracy: impulsowy, zmianę wycięto w całości. Podczas zabiegu dzięki owej koagulacji uzyskano hemostazę, materiał wysłano do badania histopatologicznego rokowania dobre. Kontrola po 3 tygodniach: w okresie pozabiegowym brak powikłań, pacjentka zgłasza lekki ból trwający przez ok. 3 dni po zabiegu, rana na błonie śluzowej lewego policzka całkowicie zagojona, widoczna drobna blizna. Rozpoznanie histopatologiczne: Fragment tkankowy 1,2 x 1 x 0,6 cm pokryty niezmienioną błoną śluzową. Mikroskopowo: włókniak. _Przypadek 3 61-letnia pacjentka została skierowana do kliniki z powodu 2 zmian o charakterze uszypułowanego guzka na błonie śluzowej dna jamy ustnej zlokalizowanych pomiędzy ujściami ślinianek podżuchwowych i częścią zębodołową żuchwy. Guzek powstał najprawdopodobniej z powodu złego dopasowania zbyt długo używanej protezy dolnej. Pacjentka po zakończonym leczeniu onko- 18 1_2015
logicznym 9 lat temu, leczona z powodu nadciśnienia, niepaląca. Po pomiarze ciśnienia w ambulatorium zakwaliikowano pacjentkę do zabiegu. Przed zabiegiem pacjentka przepłukała jamę ustną roztworem Octeniseptu. Po znieczuleniu nasiękowym: 1 ampułka 2% lidokainy, wykonano zabieg em diodowym długość fali: 980 nm, mocy: 5,5 W, tryb pracy: impulsowy. Zmianę wycięto w całości. Podczas zabiegu uzyskano hemostazę, materiał wysłano do badania histopatologicznego rokowania dobre. Kontrola po 4 tygodniach: w okresie pozabiegowym brak powikłań, pacjentka zgłasza lekki ból trwający przez ok. 3 dni po zabiegu, rana na błonie śluzowej dna jamy ustnej całkowicie zagojona, prawidłowy wypływ śliny przez ujścia ślinianek podżuchwowych. Rozpoznanie histopatologiczne: 2 fragmenty tkankowe 0,8 x 0,6 x 0,6 cm i 1,2 x 1 x 0,4 cm pokryte błoną śluzową. Polipy włókniste. _Podsumowanie Praca em SMART m irmy LASOTRONIX jest przewidywalna i bezpieczna. Światłowód roboczy a wykorzystywany do mikrochirurgii ma średnicę 200 µm, co umożliwia precyzyjną aplikację wiązki światła bez uszkodzenia sąsiednich struktur dobrym tego przykładem jest opisany przypadek 3, gdzie bez większych trudności możliwe było wycięcie zmiany bez uszkodzenia ujść ślinianek podżuchwowych. Dzięki bardzo dużej gęstości mocy i fali o długości 980 nm, najsilniej absorbowanej przez wodę, diodowy zapewnia świetną hemostazę, skutkującą lepszą widocznością podczas zabiegu. Dodatkowo wyklucza w większości przypadków konieczność szycia rany. Materiał Ryc. 7 Ryc. 8 Ryc. 7_Stan po 3 tygodniach, rana całkowicie wygojona, widoczna blizna. Ryc. 8_Guzek błony śluzowej dna jamy ustnej, klinicznie włókniak szczelinowaty. 1_2015 19
Ryc. 9_Stan tuż po wycięciu włókniaka, uzyskano hemostazę. Ryc. 10_Stan po 4 tygodniach, rana całkowicie zagojona, brak blizny, przepływ śliny prawidłowy. Ryc. 9 Ryc. 10 _autor tkankowy pobrany podczas zabiegu może być zbadany histopatologicznie, należy jednak pamiętać o zachowaniu nieco większego marginesu niż przy materiale wyciętym skalpelem. Pomimo wymaganego doświadczenia, dla uzyskania najlepszych efektów, działanie w polu operacyjnym i obsługa oprogramowania jest intuicyjna._ Lek. dent. Michał Perkowski absolwent I Wydziału Lekarskiego Oddziału Stomatologii WUM, w trakcie specjalizacji z chirurgii szczękowo-twarzowej. Kontakt: Klinika Chirurgii Czaszkowo-Szczękowo-Twarzowej, Chirurgii Jamy Ustnej i Implantologii WUM E-mail: micper88@gmail.com Piśmiennictwo: 1. Romeo Umberto, Palaia Gaspare, Tenore Gianluca, Vecchio Alessandro Del, Nammour Samir: Excision of oral mucocele by different wavelength s; Indian Journal of Dental Research 2013/Vol. 24/Nr 2. 2. Walinski CJ: Irritation ibroma removal: a comparison of two wavelengths; Gen Dent. 2004 May-Jun;52(3). 3. Azma E, Safavi N: Diode application in soft tissue oral surgery; J Lasers Med Sci. 2013 Fall,4(4). 4. Álvarez-Camino JC, España-Tost AJ, Gay-Escoda C: Endoluminal sclerosis with diode in the treatment of orofacial venous malformations; Med Oral Patol Oral Cir Bucal. 2013 May 1;18(3). 5. Angiero F, Parma L, Crippa R, Benedicenti S: Diode (808 nm) applied to oral soft tissue lesions: a retrospective study to assess histopathological diagnosis and evaluate physical damage; Lasers Med Sci. 2012 Mar;27(2):383-8. doi: 10.1007/ s10103-011-0900-7. Epub 2011 Mar 9. 6. Lomke MA.; Clinical applications of dental s. Gen Dent. 2009 Jan-Feb;57(1). 20 1_2015