Rada Unii Europejskiej Bruksela, 28 lutego 2017 r. (OR. en) 6767/17 CH 25 AELE 27 MI 168 WYNIK PRAC Od: Sekretariat Generalny Rady Do: Delegacje Nr poprz. dok.: 6160/17 CH 23 AELE 23 MI 113 Dotyczy: Konkluzje Rady w sprawie stosunków UE z Konfederacją Szwajcarską Delegacje otrzymują w załączeniu konkluzje Rady w sprawie stosunków UE z Konfederacją Szwajcarską w wersji przyjętej przez Radę ds. Środowiska 28 lutego 2017 r. 6767/17 mo/mg 1 DGC 2A PL
ZAŁĄCZNIK Konkluzje Rady w sprawie stosunków UE z Konfederacją Szwajcarską 1. Zgodnie ze swoimi konkluzjami z 16 grudnia 2014 r. Rada oceniła ogólną sytuację w zakresie stosunków UE z Konfederacją Szwajcarską. Rada w stosownych przypadkach ponownie oceni ogólną sytuację w zakresie tych stosunków, jak również stosunków z innymi krajami Europy Zachodniej niebędącymi członkami UE, do końca 2018 r. 2. UE i Szwajcaria są kluczowymi partnerami gospodarczymi, a nasze społeczeństwa są silnie ze sobą związane. W związku z tym dobre i solidne wzajemne stosunki są korzystne dla obu stron. Rada przyjmuje do wiadomości pismo z dnia 27 lipca 2016 r., w którym Szwajcaria poinformowała UE, że jej wniosek o członkostwo w UE należy uznać za wycofany. W związku z tym Rada z zadowoleniem przyjmuje potwierdzenie przez Szwajcarską Radę Federalną zdecydowanej woli utrzymania i dalszego zacieśnienia współpracy z UE oraz zachęca do rozwijania tej współpracy, w tym w zakresie kluczowych kwestii polityki zagranicznej. 3. Rada jest zdania, że swobodny przepływ osób jest jednym z podstawowych filarów polityki unijnej i że rynek wewnętrzny oraz jego cztery swobody są niepodzielne. Rada zwróciła szczególną uwagę na proces legislacyjny w Szwajcarii, który miał miejsce po wynikach inicjatywy obywatelskiej Przeciwko masowej imigracji z dnia 9 lutego 2014 r. Będący wynikiem tego procesu tekst, który w dniu 16 grudnia 2016 r. został przyjęty przez szwajcarskie Zgromadzenie Federalne, może być wdrażany w sposób zgodny z prawami obywateli UE na mocy umowy o swobodnym przepływie osób (FMPA), jeśli w niezbędnych przepisach wykonawczych sprecyzowane zostaną kwestie, które pozostają wciąż otwarte takie jak prawo do informacji o wolnych miejscach pracy a także procedura przyjmowania dalszych środków, w szczególności z myślą o zagwarantowaniu przestrzegania praw pracowników przygranicznych. Rada jest podbudowana wykazaną przez Szwajcarię gotowością do omawiania wszelkich kwestii tego rodzaju, które mogłyby się pojawić, w ramach Wspólnego Komitetu UE-Szwajcaria utworzonego na podstawie wspomnianej umowy. 6767/17 mo/mg 2
4. Rada z zadowoleniem przyjmuje rozszerzenie umowy o swobodnym przepływie osób na Rumunię, Bułgarię i Chorwację, co zapewnia obywatelom tych państw nieograniczone prawo do swobodnego przemieszczania się w Szwajcarii. W odniesieniu do Chorwacji Rada uznaje fakt, że Szwajcaria spełniła swoje zobowiązania w dniu 16 grudnia 2016 r. i złożyła dokument ratyfikacyjny. Rada zauważa jednak, że opóźnienie ratyfikacji przez Szwajcarię protokołu III opóźniło rozpoczęcie okresów przejściowych odnoszących się do obywateli chorwackich. Kwestia ta powinna zostać uwzględniona w nowych przepisach wykonawczych dotyczących swobodnego przepływu osób i być regularnie poddawana przeglądowi. Rada z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w wyniku tego Szwajcaria w pełni uczestniczy w programie Horyzont 2020 oraz że prowadzone będą dalsze negocjacje w sprawie jej udziału w programie Erasmus. 5. Rada przyjmuje do wiadomości potwierdzenie przez Szwajcarię jej przywiązania do podejścia sektorowego. Niemniej jednak Rada przypomina, że warunkiem koniecznym do dalszego rozwoju podejścia sektorowego pozostaje ustanowienie wspólnych ram instytucjonalnych do celów istniejących i przyszłych umów, na mocy których Szwajcaria uczestniczy w jednolitym rynku unijnym, w celu zapewnienia homogeniczności i pewności prawa dla obywateli i przedsiębiorstw. Rada podkreśla, że UE i Szwajcaria są zgodne co do potrzeby jak najszybszego sfinalizowania negocjacji dotyczących porozumienia w sprawie ram instytucjonalnych. Dzięki jego zawarciu możliwe będzie wykorzystanie pełnego potencjału kompleksowego partnerstwa między UE a Szwajcarią. 6. Szwajcaria znajduje się na trzecim miejscu wśród najważniejszych partnerów gospodarczych UE, a UE jest głównym partnerem handlowym Szwajcarii. Chociaż obecnie dwustronne stosunki handlowe na ogół przebiegają sprawnie i z korzyścią dla obu partnerów, to istnieje szereg ograniczeń dostępu do rynku szwajcarskiego dla podmiotów z UE, w szczególności w sektorze rolno-spożywczym i w sektorze usług. Ograniczeniom tym należy zaradzić, aby znieść asymetrię w dwustronnych stosunkach gospodarczych. Rada jest zaniepokojona niespójnym stosowaniem niektórych porozumień i wprowadzaniem następnie przez Szwajcarię na poziomie federalnym lub na poziomie kantonów środków legislacyjnych i praktyk niezgodnych z tymi umowami, w szczególności z umową o swobodnym przepływie osób. Rada apeluje do Szwajcarii o uchylenie takich środków zabezpieczających i o powstrzymanie się od przyjmowania nowych środków niezgodnych z umową. 6767/17 mo/mg 3
7. Rada przyjmuje do wiadomości przyjęcie w dniu 30 września 2016 r. nowej podstawy prawnej dla wkładu finansowego Szwajcarii. Ten wkład finansowy ma na celu zmniejszenie dysproporcji gospodarczych i społecznych w UE i powinien być proporcjonalny do znaczących korzyści, jakie Szwajcaria czerpie ze swojego udziału w jednolitym rynku. Rada zachęca Szwajcarię do podjęcia niezbędnych rozmów z UE w celu jak najszybszego osiągnięcia porozumienia w sprawie odnowienia wkładu finansowego. 8. Rada z zadowoleniem przyjmuje ratyfikację i terminowe wejście w życie od uzgodnionej daty 1 stycznia 2017 r. podpisanego w dniu 27 maja 2015 r. Protokołu zmieniającego do Umowy między Wspólnotą Europejską a Konfederacją Szwajcarską ustanawiającej środki równoważne środkom ustanowionym w dyrektywie Rady 2003/48/WE w sprawie opodatkowania dochodów z oszczędności w formie wypłacanych odsetek. 9. Rada przyjmuje do wiadomości negatywny wynik głosowania, które odbyło się w dniu 12 lutego 2017 r. a dotyczyło szwajcarskich przepisów, mających na celu zastąpienie nowym zestawem środków niektórych preferencyjnych systemów podatkowych i praktyk, które stanowią szkodliwą konkurencję podatkową. Rada podkreśla potrzebę uczciwej konkurencji podatkowej i zdecydowanie zachęca Szwajcarię do przestrzegania swoich zobowiązań międzynarodowych i do poszukiwania alternatywnych rozwiązań, by skutecznie i szybko zlikwidować pięć przedmiotowych systemów podatkowych, zgodnie z przyjętym w 2014 r. wspólnym oświadczeniem państw członkowskich UE i Szwajcarii dotyczącym kwestii związanych z podatkiem od osób prawnych. Rada będzie nadal uważnie obserwowała tę sprawę. 10. Rada z zadowoleniem przyjmuje znaczne postępy Szwajcarii w budowie nowego połączenia kolejowego przez Alpy (NRLA), zgodnie z art. 34 Umowy między Wspólnotą Europejską a Konfederacją Szwajcarską w sprawie przewozu kolejowego i drogowego rzeczy i osób. Otwarcie tunelu bazowego św. Gotarda (najdłuższego tunelu kolejowego na świecie) w dniu 1 czerwca 2016 r. jest ważnym wydarzeniem, które dodatkowo przyczyni się do rozwoju wydajnego i ekologicznego transportu w Europie. 6767/17 mo/mg 4
11. Szwajcaria jest bliskim partnerem w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych, szczególnie w odniesieniu do stosowania dorobku Schengen. W obliczu bezprecedensowych przepływów migracyjnych do Europy Rada docenia wkład Szwajcarii oraz jej konstruktywną i pozytywną współpracę, zwłaszcza w kontekście wdrażania Europejskiego programu w dziedzinie migracji. 12. Rada docenia stałą współpracę między UE a Szwajcarią w dziedzinie WPZiB, w szczególności pozytywny udział Szwajcarii w misjach w dziedzinie WPBiO i ścisłą współpracę z nią w obszarze pomocy humanitarnej i ochrony ludności, oraz wyraża zadowolenie z perspektyw wzmocnienia istniejącej współpracy. Rada z zadowoleniem przyjmuje niedawne zawarcie dwóch porozumień w sprawie uczestnictwa Szwajcarii: w misji doradczej UE na rzecz reformy cywilnego sektora bezpieczeństwa na Ukrainie i w misji Unii Europejskiej w dziedzinie WPBiO w Mali (EUCAP Sahel Mali). Ponadto Rada odnotowuje dobrowolne przyłączanie się Szwajcarii do poszczególnych unijnych środków ograniczających. Rada zachęca Szwajcarię, by w dalszym ciągu ściśle i konsekwentnie stosowała środki ograniczające, w tym także zapobiegała ich obchodzeniu. Rada zwraca się do Szwajcarii o utrzymanie i dalsze zbliżanie podjętych przez nią środków do unijnych środków ograniczających w związku z działaniami podważającymi integralność terytorialną, suwerenność i niezależność Ukrainy lub im zagrażającymi oraz w związku z działaniami Rosji destabilizującymi sytuację na Ukrainie. 6767/17 mo/mg 5