Ustawa obniżająca wiek emerytalny

Ustawa obniżająca wiek emerytalny

2 Ustawa obniżająca wiek emerytalny ustawa z dnia 16 listopada 2016 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (dalej: ustawa zmieniająca) Dziennik Ustaw z dnia 5 stycznia 2017r. poz.38 data wejścia w życie: 1 października 2017 r.

4 Informacje, które mogą być istotne dla Klienta zainteresowanego przyznaniem emerytury ustawa zmieniająca przywraca powszechny wiek emerytalny, obowiązujący przed 1stycznia2013r.,tj.wiek60lat-dlakobieti65lat-dlamężczyzn, uzyskanie nowej emerytury w wieku obniżonym do 60/65 lat nie jest uzależnione od posiadania określonego stażu ubezpieczeniowego, obniżenie powszechnego wieku emerytalnego dotyczy nabycia prawa do: emerytury z FUS przyznawanej na wniosek (art. 24 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z FUS, dalej ustawy emerytalnej), emerytury z FUS przyznawanej z urzędu(art. 24a ustawy emerytalnej), okresowej emerytury kapitałowej przyznawanej na wniosek (art. 12 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o emeryturach kapitałowych), okresowej emerytury kapitałowej przyznawanej z urzędu (art. 13 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o emeryturach kapitałowych)

5 Kto może przejść na emeryturę po ukończeniu wieku emerytalnego obniżonego do 60/65 lat? 1) osoby, które przed 1.10.2017 r. nie ukończyły ani obniżonego wieku emerytalnego (do 60/65 lat) ani podwyższonego wieku emerytalnego, a wiek obniżony do 60/65 lat ukończą po 30.09.2017 r. 2) osoby, które przed 1.10.2017 r. ukończyły wiek emerytalny obniżony do 60/65 lat, ale przed tym dniem nie ukończyły podwyższonego wieku emerytalnego, 3) osoby, które przed 1.10.2017 r. ukończyły zarówno wiek emerytalny obniżony do 60/65 lat, jak i podwyższony wiek emerytalny. o ile nie mają jeszcze przyznanej emerytury z tytułu ukończenia powszechnego wieku emerytalnego. Osoby te mogą nabyć prawo do emerytury nie wcześniej niż z dniem wejścia w życie ustawy obniżającej wiek emerytalny pod warunkiem zgłoszenia wniosku o to świadczenie

6 Co ze środkami zgromadzonymi w OFE? w związku z obniżeniem wieku emerytalnego do 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn ZUS będzie zobowiązany do poinformowania otwartego funduszu emerytalnego o obowiązku przekazywania do ZUS, w ramach tzw. suwaka bezpieczeństwa, środków zgromadzonych na rachunku członka OFE w związku z osiągnięciem przez ubezpieczonego wieku niższego o 10 lat od obniżonego wieku emerytalnego(60/65 lat) przed dniem 1.10.2017 r. piątego dnia roboczego po 1.10.2017 r. OFE umorzy wszystkie jednostki rozrachunkowe pozostające na rachunku członka OFE, który wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn osiągnął przed 1.10.2017 r. - w terminie 2 dni roboczych od dnia umorzenia tych jednostek OFE przekaże do ZUS środki zgromadzone na rachunku członka OFE odpowiadające wartości umorzonych jednostek rozrachunkowych, wszystkie środki zgromadzone w OFE na rachunkach osób, które obniżony wiek emerytalny osiągną przed 1.10.2017 r. zostaną zewidencjonowane na subkontach tych osób w celu ich wykorzystania dla ustalenia emerytury z FUS, a w przypadku kobiet również okresowej emerytury kapitałowej.

7 Klient zainteresowany przyznaniem emerytury Ustalanie wartości średniego dalszego trwania życia - dla jakiego wieku? Zasada: Wartość średniego dalszego trwania życia ustala się dla wieku osiągniętego przez wnioskodawcę: na dzień złożenia wniosku o emeryturę, jeżeli wniosek złożono w miesiącach następujących po miesiącu, w którym został osiągnięty wiek emerytalny, na dzień osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli wniosek został złożony w miesiącu osiągnięcia tego wieku lub przed miesiącem, w którym został osiągnięty wiek emerytalny.

8 Klient zainteresowany przyznaniem emerytury Ustalanie wartości średniego dalszego trwania życia - dla jakiego wieku? W przypadku osób, które wiek 60 lat - kobieta lub 65 lat - mężczyzna ukończą przed dniem wejścia w życie ustawy obniżającej wiek emerytalny (tj. przed 1 października 2017r.) i wniosek o ustalenie prawa do emerytury z tytułu osiągnięcia tego wieku zgłoszą przed tym dniem, średnie dalsze trwanie życia przyjęte do obliczenia ich emerytury zostanie ustalone według wartości odpowiedniej dla ukończonych lat i miesięcy życia na dzień 1 października 2017 r. W przypadku zgłoszenia przez ww. osoby wniosku o emeryturę w październiku 2017r. zostanie zastosowana ogólna zasada średnie dalsze trwanie życia zostanie ustalone dla wieku ukończonego na dzień zgłoszenia tego wniosku, co oznacza, że: - w razie zgłoszenia wniosku o emeryturę w październiku 2017r. przed ukończeniem kolejnego miesiąca życia (np. dla osoby urodzonej 15 września 1957r. przed 15 października 2017r.) zostanie przyjęte średnie dalsze trwanie życia dla niższego wieku(dla ww. osoby- 60 lat), - w razie zgłoszenia wniosku o emeryturę w październiku 2017r., ale po ukończeniu kolejnego miesiąca życia (np. dla osoby urodzonej 15 września 1957r. najwcześniej 15 października 2017r.), zostanie przyjęte średnie dalsze trwanie życia dla wyższego wieku (dla ww. osoby - 60 lati1miesiąca).

9 Klient zainteresowany przyznaniem emerytury Ustalanie wartości średniego dalszego trwania życia z jakiej tablicy? Od 1.10.2017r.: Nadal obowiązuje zasada: Średnie dalsze trwanie życia ustala się według tablicy trwania życia obowiązującej w dniu zgłoszenia wniosku o emeryturę (lub w dniu, od którego zostaje przyznana emerytura, jeżeli zgłoszenie wniosku nie jest wymagane albo w dniu zgłoszenia wniosku nie są jeszcze spełnione wszystkie warunki wymagane do przyznania emerytury). Modyfikacji ulega wyjątek od zasady: Jeżeli jest to korzystniejsze dla ubezpieczonego, do ustalenia wysokości emerytury zamiast tablicy z dnia zgłoszenia wniosku o emeryturę stosuje się tablice trwania życia obowiązujące w dniu, w którym ubezpieczony osiągnął wiek emerytalny. Od 1.10.2017r. będzie to tablica obowiązująca w dniu osiągnięcia wieku wynoszącego 60latdlakobieti65latdlamężczyzn

10 Klient zainteresowany przyznaniem emerytury Ustalanie wartości średniego dalszego trwania życia z jakiej tablicy? Osoby zgłaszające po 30 września 2017 r.wniosek o emeryturę z tytułu ukończenia obniżonego wieku emerytalnego, którenie ukończyły przed 1 października 2017 r. podwyższonego wieku emerytalnego mają prawo do wariantowego obliczenia emerytury poprzez zastosowanie średniego dalszego trwania życia dla wieku przejścia na emeryturę według: tablicy trwania życia obowiązującej w dniu zgłoszenia wniosku o emeryturę, lub tablicy trwania życia obowiązującej w dniu osiągnięcia wieku 60 lat przez kobietę lub 65 lat przez mężczyznę, jeżeli jest to dla nich korzystniejsze

11 Klient zainteresowany przyznaniem emerytury Ustalanie wartości średniego dalszego trwania życia z jakiej tablicy? Osoby urodzone po 31 grudnia 1948 r., które osiągnęły przed 1 października 2017 r. podwyższony wiek emerytalny mają prawo do wariantowego obliczenia emerytury poprzez zastosowanie średniego dalszego trwania życia dla wieku przejścia na emeryturę według: tablicy trwania życia obowiązującej w dniu zgłoszenia wniosku o emeryturę, lub tablicy trwania życia obowiązującej w dniu osiągniecia podwyższonego wieku emerytalnego, lub tablicy trwania życia obowiązującej w dniu osiągnięcia obniżonego wieku emerytalnego wynoszącego 60 lat dla kobiety i 65 lat dla mężczyzny w zależności od tego, co jest to dla nich korzystniejsze Takiesamoprawomająmężczyźniurodzeniw1948r.,ztąróżnicą,żewichprzypadku,,wariantuje się tablicę z dnia zgłoszenia wniosku z tablicami obowiązującymi w następnym dniu po dniu osiągnięcia obniżonego oraz podwyższonego wieku emerytalnego.

12 Klient zainteresowany przyznaniem emerytury Pozostałe rozwiązania ustawy obniżającej wiek emerytalny istotne dla osoby ubiegającej się o emeryturę obniżenie do 20 lat minimalnego stażu składkowego i nieskładkowego wymaganego od kobiet do podwyższenia emerytury do kwoty najniższego świadczenia(nowelizacja art. 87 ustawy o emeryturach i rentach z FUS), możliwość pobierania świadczenia bez względu na wysokość przychodu z działalności objętej obowiązkiem ubezpieczeń społecznych od miesiąca ukończenia przez emeryta wieku emerytalnego obniżonego do 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn.

13 Klient zainteresowany przyznaniem emerytury Prawo do okresowej emerytury kapitałowej od 1.10.2017 r. Prawo do okresowej emerytury kapitałowej przysługuje kobiecie, będącej członkiem OFE, która: osiągnęła wiek wynoszący co najmniej 60 lat, ma ustalone prawo do emerytury z FUS, kwota środków zewidencjonowanych na subkoncie na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąca, od którego zostanie przyznana emerytura jest równa lub wyższa od obowiązującej w tym dniu 20-krotności dodatku pielęgnacyjnego od1marca 2017 r. do28 lutego2018 r. kwota ta wynosi 4191,80 zł (209,59 zł x 20). Prawo do okresowej emerytury kapitałowej przysługuje do dnia poprzedzającego osiągnięcie wieku 65 lat (powszechnego wieku emerytalnego przewidzianego dla mężczyzny).

14 Ustawa obniżająca wiek emerytalny zagadnienia merytoryczne Klient zainteresowany przyznaniem emeryturyczęściowej

15 Rozwiązania dotyczące zniesienia możliwości nabycia prawa do emerytury częściowej: usunięcie z systemu emerytalnego instytucji emerytury częściowej poprzez skreślenie art. 26b ustawy emerytalnej, osoby, które przed dniem 1.10.2017 r. spełnią warunki wymagane do nabycia prawa do emerytury częściowej, będą mogły uzyskać prawo do tego świadczenia, nawet jeśli z wnioskiem wystąpią po dniu 30.09.2017 r.; wysokość tej emerytury ustala się na zasadach obowiązujących w dniu 30.09.2017 r.

16 Ustawa obniżająca wiek emerytalny zagadnienia merytoryczne Nauczycielzainteresowany przyznaniemwcześniejszej emerytury

17 Nauczyciel zainteresowany przyznaniem wcześniejszej emerytury Uprawnienia emerytalne nauczycieli przed wejściem w życie i po wejściu w życie ustawy zmieniającej Zasada: Nauczyciele mogą, zarówno przed 1 października 2017 r., jak i po 30 września 2017 r., nabyć prawo do emerytury nauczycielskiej bez względu na wiek na podstawie art. 88 Karty Nauczyciela, na warunkach określonych w tym przepisie, o ile zgłoszą wniosek o emeryturę i rozwiążą stosunek pracy przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego. Szczególna regulacja: W okresie od 1 października 2017r. do 31 sierpnia 2018r. nauczyciele będą mogli nabyć prawo do emerytury bez względu na wiek na podstawie art. 88 ust.2a Karty Nauczyciela w związku z art. 21 ustawy zmieniającej.

18 Nauczyciel zainteresowany przyznaniem wcześniejszej emerytury Ustawa zmieniająca w art. 21 wydłuża możliwość przejścia na emeryturę nauczycielską bez względu na wiek z Karty Nauczyciela dla nauczycieli, którzy: spełnili warunki określone w art. 88 ust. 2a ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela oraz przed dniem wejścia w życie ustawy zmieniającejnie osiągnęli podwyższonego wieku emerytalnego, ale osiągnęli wiek wynoszący 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn, albo wiek ten osiągną od dnia wejścia w życie ustawy zmieniającej do 31 sierpnia 2018 r. oraz rozwiążą do 31 sierpnia 2018 r. na swój wniosek stosunek pracy albo stosunek ten ulegnie rozwiązaniu lub wygaśnięciu w okolicznościach określonych w art. 20 ust. 1, 5ci7KartyNauczyciela oraz zgłosząwniosekoemeryturędo31sierpnia2018r.

19 Nauczyciel zainteresowany przyznaniem wcześniejszej emerytury Art. 21 ustawy zmieniającej - nauczyciele wygaszanych gimnazjów Zgodnie ze stanowiskiem Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, nie ma przeszkód, aby uznać, że okoliczności dotyczące rozwiązania stosunku pracy lub wygaśnięcia stosunku pracy określone w art. 225 ust. 1,6,7 i 10 oraz art. 226 ust. 1 ww. ustawy z dnia 14.12.2016 r. są w istocie tożsame z okolicznościami określonymi w art. 20ust.1,5ci7 KartyNauczyciela. Oznacza to, że prawo do emerytury nauczycielskiej na podstawie art. 88 ust. 2a ustawy Karta Nauczyciela w związku z art. 21 ustawy zmieniającej będą mogli nabyć również nauczyciele, których dalsze zatrudnienie w gimnazjum w roku szkolnym 2017/2018 lub 2018/2019 nie będzie możliwe ze względu na zmiany organizacyjne powodujące wygaszanie kształcenia w gimnazjum, tj. w przypadku rozwiązania lub wygaśnięcia ich stosunku pracy do 31.08.2018 r. w okolicznościach określonych w art. 225 ust. 1,6,7 i 10ww.ustawyzdnia14.12.2016r.,oile: spełnią pozostałe warunki wymagane do przyznania emerytury nauczycielskiej, zgłoszą wniosek o tę emeryturę do 31.08.2018 r.

20 Nauczyciel zainteresowany przyznaniem wcześniejszej emerytury Art. 21 ustawy zmieniającej - nauczyciele wygaszanych gimnazjów Art.225ust.7ustawyzdnia14grudnia2016r.Przepisywprowadzająceustawę-Prawo oświatowe: 7. Stosunek pracy nauczyciela przeniesionego w stan nieczynny wygasa: 1) z upływem sześciomiesięcznego okresu pozostawania w stanie nieczynnym, 2) z dniem podjęcia zatrudnienia z innej szkole. Wygaśnięcie stosunku pracy w okolicznościach określonych w pkt 2 nie uprawnia do emerytury nauczycielskiej. Emerytura nauczycielska może być przyznana, wyłącznie takiemu nauczycielowi, który rozwiązał wszystkie stosunki pracy zasada ta obowiązuje również w przypadku przyznawania emerytury na podstawie art. 88 ust. 2a ustawy Karta Nauczyciela w związku z art. 21 ustawy zmieniającej.

21 Nauczyciel zainteresowany przyznaniem wcześniejszej emerytury Art. 21 ustawy zmieniającej prawo do emerytury nauczycielskiej a ukończenie podwyższonego wieku emerytalnego Nauczyciele, którzy obniżony wiek emerytalny ukończą przed 1 października 2017r. mogą nabyć prawo do emerytury na podstawie art. 88 ust.2a Karty Nauczyciela w zw. z art. 21 ustawy zmieniającej pod warunkiem nieukończenia przed tym dniem podwyższonego wieku emerytalnego obowiązującego do 30 września 2017r. Jeśli ww. nauczyciele wiek podwyższony ukończą po 30 września 2017r. a przed 1 września 2018r. mogą nabyć prawo do emerytury na podstawie wskazanych przepisów, jeśli spełnią pozostałe wymagane warunki.

22 Nauczyciel zainteresowany przyznaniem wcześniejszej emerytury Art. 21 ustawy zmieniającej - prawo do emerytury nauczycielskiej a prawo do emerytury powszechnej Emerytura na podstawie art. 88 ust.2a Karty Nauczyciela w zw. z art. 21 ustawy zmieniającej może być przyznana wyłącznie takim nauczycielom, którym nie przyznano emerytury z tytułu ukończenia powszechnego wieku emerytalnego (obniżonego lub podwyższonego) na podstawie art. 24 ustawy emerytalnej.

23 Nauczyciel zainteresowany przyznaniem wcześniejszej emerytury Uprawnienia emerytalne nauczycieli po 31 sierpnia 2018r. Art. 21 ustawy zmieniającej nie obejmuje swoją dyspozycją nauczycieli, którzy: powszechny wiek emerytalny (odpowiednio 60 albo 65 lat) osiągną po 31.08.2018 r. lub też wiek ten osiągną wprawdzie do 31.08.2018 r., ale z wnioskiem o przyznanie emerytury na podstawie Karty Nauczyciela wystąpią po 31.08.2018 r. Nauczyciele, którzy do 31.08.2018 r. nie ukończą obniżonego wieku emerytalnego (a więc nauczyciele, do których nie stosuje się art. 21 ustawy zmieniającej) mogą ubiegać się o emeryturę nauczycielską po spełnieniu warunków określonych w art. 88 Karty Nauczyciela i rozwiązaniu lub wygaśnięciu stosunku pracy w okolicznościach wym. w tym przepisie, o ile z wnioskiem o przyznanie emerytury wystąpią przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego 60/65 lat. Powyższe będzie dotyczyło również nauczycieli wygaszanych gimnazjów, w przypadku rozwiązania lub wygaśnięcia ich stosunku pracy w okolicznościach określonych w art. 225ust.1,6,7i10orazart.226ust.1ww.ustawyzdnia14.12.2016r.

24 Ustawa obniżająca wiek emerytalny zagadnienia merytoryczne Klientzainteresowany przyznaniemrenty ztytułuniezdolnościdopracy

25 Klient zainteresowany przyznaniem renty z tyt. niezdolności do pracy Zmiana w ustalaniu tzw. stażu hipotetycznego Ustawa zmieniająca, w związku z obniżeniem wieku emerytalnego do 60/65 lat wprowadza również zmianę zasad ustalania tzw. stażu hipotetycznego przy obliczaniu wysokości renty z tytułu niezdolności do pracy. Od 1 października 2017r. staż hipotetyczny będzie ustalany poprzez pomnożenie po 0,7 % podstawy wymiaru renty za każdy rok okresu brakującego do pełnych 25 lat okresów składkowych oraz nieskładkowych, przypadających od dnia zgłoszenia wniosku o rentę do dnia, w którym rencista ukończyłby obniżony wiek emerytalny przewidziany dla kobiet, tj. 60 lat

26 Klient zainteresowany przyznaniem renty z tyt. niezdolności do pracy Zmiana dotycząca okresu na który orzekana jest niezdolność do pracy i przyznawana renta,,z ogólnego stanu zdrowia Ustawa zmieniająca, w związku z obniżeniem wieku emerytalnego do 60/65 lat wprowadza również zmianę okresu, na który orzekana jest niezdolność do pracy osobie uprawnionej do renty z tytułu niezdolności do pracy przez okres co najmniej ostatnich 5 lat poprzedzających dzień badania lekarskiego. Jeżeli osobie tej na dzień przeprowadzenia tego badania będzie brakowało mniej niż5latdoosiągnięciaobniżonegowiekuemerytalnego(60lat kobietai65lat - mężczyzna), niezdolność do pracy zostanie orzeczona na okres do dnia osiągnięcia tego wieku. Do tego dnia zostanie przyznana renta z tytułu niezdolności do pracy,, z ogólnego stanu zdrowia.

27 Klient zainteresowany przyznaniem renty z tyt. niezdolności do pracy Zmiana dotycząca przyznania z urzędu emerytury osobie uprawnionej do renty z tytułu niezdolności do pracy Osoby, które prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy uzyskają po 30 września 2017 r. i w dniu osiągnięcia obniżonego wieku emerytalnego będą pobierały tę rentę, od dnia ukończenia tego wieku zostaną,,przeniesione z urzędu na emeryturę. Jeżeli w dniu osiągnięcia tego wieku wypłata renty będzie wstrzymana emerytura zostanie przyznana z urzędu od miesiąca, od którego byłaby podjęta wypłata renty.

28 Ustawa obniżająca wiek emerytalny zagadnienia merytoryczne Klientzainteresowanyprzyznaniem: - emerytury pomostowej, - nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, - świadczenia przedemerytalnego

29 Klient zainteresowany przyznaniem emerytury pomostowej, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego lub świadczenia przedemerytalnego Obniżenie powszechnego wieku emerytalnego do 60/65 lat spowoduje, że: emerytura pomostowa, nauczycielskie świadczenie kompensacyjne oraz świadczenie przedemerytalne będą przysługiwały nie dłużej niż do dnia poprzedzającego ukończenie wieku emerytalnego obniżonego do 60/65 lat Wyjątek! osoby, które spełniły wszystkie warunki do przyznania świadczenia przedemerytalnego, emerytury pomostowej i nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego przed 1 października 2017 r. i przed tym dniem ukończyły obniżony wiek emerytalny (60 lat dla kobiet, 65 lat dla mężczyzn), lecz wniosek o przyznanie jednego z tych świadczeń zgłoszą po dniu 30 września 2017 r. nabywają prawo do tego świadczenia nie dłużej niż do dnia poprzedzającego osiągnięcie podwyższonego wieku emerytalnego

30 Ustawa obniżająca wiek emerytalny zagadnienia merytoryczne Klientzainteresowany przyznaniemrentyrodzinnej

31 Klient zainteresowany przyznaniem renty rodzinnej Prawo do obliczenia emerytury osoby zmarłej z zastosowaniem tablicy trwania życia z dnia osiągnięcia obniżonego wieku emerytalnego W razie zgonu po 30.09.2017 r. ubezpieczonego urodzonego po 31.12.1948 r., który nie osiągnął podwyższonego wieku emerytalnego przed 1.10.2017 r., przy rozpatrywaniu wniosku o rentę rodzinną po tym ubezpieczonym nastąpi wariantowe obliczenie emerytury osoby zmarłej, poprzez porównanie średniego dalszego trwania życia pomiędzy: tablicą trwania życia obowiązującą w dniu osiągnięcia obniżonego wieku emertytalnego, a tablicą trwania życia obowiązującą w dniu zgonu ubezpieczonego, w zależności od tego co będzie korzystniejsze dla wnioskodawcy.

32 Klient zainteresowany przyznaniem renty rodzinnej Prawo do wariantowanego obliczenia emerytury osoby zmarłej z zastosowaniem tablicy trwania życia z dnia osiągnięcia obniżonego wieku emerytalnego W razie zgonu po 30.09.2017 r. osoby urodzonej po 31.12.1948 r., która osiągnęła podwyższony wiek emerytalny przed 1.10.2017 r. i która przed tym dniem - nie miała ustalonego prawa do emerytury lub - miała ustalone prawo do emerytury, ale nie zgłosiła wniosku zastosowanie art. 26 ust. 6 ustawy emerytalnej (tj. o tzw. wariantowanie tablic) lub - miała ustalone prawo do emerytury z zastosowaniem art. 26 ust. 6 ustawy emerytalnej w brzmieniu obowiązującym przed 1.10.2017r. przy rozpatrywaniu wniosku o rentę rodzinną po tej osobie (zmarłym ubezpieczonym/emerycie) nastąpi wariantowe obliczenie emerytury osoby zmarłej, poprzez porównanie średniego dalszego trwania życia pomiędzy: tablicą trwania życia obowiązującą w dniu osiągnięcia podwyższonego wieku emerytalnego tablicą trwania życia obowiązującą w dniu osiągnięcia obniżonego wieku emertytalnego tablicą trwania życia obowiązującą w dniu zgonuubezpieczonego (w przypadku ustalania renty rodzinnej po ubezpieczonym) lub w dniu zgłoszenia wniosku o emeryturę (w przypadku ustalania renty rodzinnej po zmarłym emerycie) w zależności od tego co jest korzystniejsze dla wnioskodawcy. Takie samo uprawnienie będzie przysługiwało osobie ubiegającej się o rentę rodzinną po mężczyźnie urodzonym w 1948r., który zmarł po 30.09.2017r., z tą różnicą, że w tym przypadku,,wariantowanie obejmuje tablicę odpowiednio z dnia zgłoszenia wniosku /dnia zgonu z tablicami obowiązującymi w następnym dniu po dniu osiągnięcia obniżonego oraz podwyższonego wieku emerytalnego.

33 Klient zainteresowany przyznaniem renty rodzinnej Zachowanie możliwości przyznania renty rodzinnej nie tylko po osobie pobierającej w dniu śmierci emeryturę częściową, ale również po osobie spełniającej w tym dniu warunki do uzyskania tej emerytury Po 30 września 2017r. nadal będzie istniała możliwość ustalenia prawa do renty rodzinnej po osobie pobierającej w dniu śmierci emeryturę częściową (bez względu na to,czyzgonnastąpiłprzed1października2017r.czypo30września2017r.). Zachowano również możliwość ustalenia prawa do renty rodzinnej po osobie spełniającej w dniu śmierci warunki do uzyskania emerytury częściowej. Oznacza to, iż renta rodzinna przysługuje również po ubezpieczonym, który zmarł przed wejściem w życie ustawy zmieniającej, tj. przed 1 października 2017 r., jeżeli ubezpieczony ten spełniał w dniu śmierci warunki do emerytury częściowej. Bez znaczenia dla przyznania renty rodzinnej pozostaje natomiast okoliczność, czy członkowie rodziny tego ubezpieczonego spełnili warunki uprawniające ich do renty rodzinnej przed 1 października 2017 r., czy po 30 września 2017 r. i kiedy wystąpili z wnioskiem o przyznanie renty rodzinnej.

34 Ustawa obniżająca wiek emerytalny zagadnienia merytoryczne Klientuprawnionydoemerytury

35 Klient uprawniony do emerytury Możliwość przeliczenia emerytury przy uwzględnieniu tablicy trwania życia z dnia osiągnięcia obniżonego wieku emerytalnego Osoby urodzone po 31.12.1948 r., którym przed 1.10.2017 r. obliczono emeryturę według art.26 ustawy emerytalnej, a które: - do 30.09. 2017 r. nie zgłosiły wniosku o zastosowanie art.26 ust. 6 ustawy emerytalnej lub - którym obliczono przed 1 października 2017r. emeryturę z zastosowaniem tego przepisu mają również prawo do wariantowego obliczenia emerytury z zastosowaniem średniego dalszego trwania życia dla wieku przejścia na emeryturę według: tablicy trwania życia z dnia zgłoszenia wniosku o emeryturę, lub tablicy trwania życia z dnia osiągnięcia podwyższonego wieku emerytalnego lub tablicy trwania życia z dnia osiągnięcia obniżonego wieku emerytalnego (60/65 lat) w zależności od tego, który z wariantów będzie dla nich korzystniejszy. Takie samo uprawnienie przysługuje mężczyznom urodzonym w 1948r., z tą różnicą, że w ich przypadku,,wariantuje się tablicę z dnia zgłoszenia wniosku z tablicami obowiązującymi w dniu następnym po dniu osiągnięcia obniżonego oraz podwyższonego wieku emerytalnego. Wariantowego obliczenia dokonuje się na wniosek osoby uprawnionej.

36 Klient uprawniony do emerytury Podwyższenie z urzędu emerytury do kwoty najniższej emerytury Od 1 października 2017 r. nastąpi podwyższenie z urzędu do kwoty najniższej emerytury (wynoszącej od 1 marca 2017 r. 1000 zł) emerytur pobieranych przez kobiety, które nie udowodniły okresu składkowego i nieskładkowego wynoszącego 21/22 lata a mają udowodniony staż wynoszący 20 lat

37 Klient uprawniony do emerytury Podjęcie wypłaty zmniejszonej emerytury w pełnej wysokości Osobie uprawnionej do emerytury wcześniejszej, która ukończyła wiek 60/65 lat przed 1 października 2017 r. i pobiera tę emeryturę w zmniejszonej wysokości - od 1 października 2017 r. zostanie z urzędu podjęta wypłata emerytury w pełnej wysokości. W przypadku osiągnięcia tego wieku po 30 września 2017r. wypłata emerytury zostanie podjęta od miesiąca ukończenia tego wieku. Podjęcie wypłaty zawieszonej emerytury W odniesieniu do osoby uprawnionej do emerytury wcześniejszej, która ukończyła wiek 60/65 lat przed 1 października 2017 r. ZUS podejmie czynności w celu podjęcia tej wypłaty od 1 października 2017r. bez wniosku osoby uprawnionej (tj. w szczególności dokona aktualizacji danych dot. sposobu przekazywania świadczenia np. na rachunek bankowy, dokona aktualizacji adresu do doręczania świadczenia za pośrednictwem poczty, odbierze od świadczeniobiorcy deklarację co do zasadności podjęcia wypłaty świadczenia lub dalszego jego zawieszenia ). Analogiczna zasada zostanie zastosowana w przypadku osiągnięcia ww. wieku po 30 września 2017r. w celu podjęcia wypłaty emerytury od miesiąca osiągnięcia tego wieku.

38 Ustawa obniżająca wiek emerytalny zagadnienia merytoryczne Klientuprawnionydookresowej emeryturykapitałowej

39 Klient uprawniony do okresowej emerytury kapitałowej Co dalej z okresowymi emeryturami przyznanymi przed 1.10.2017 r.? kobiety, które 1 października 2017 r. będą miały ustalone prawo do okresowej emerytury kapitałowej zachowają prawo do tego świadczenia do dnia poprzedzającego dzień osiągnięcia podwyższonego wieku emerytalnego przewidzianego dla mężczyzny, określonego dla danej osoby w art. 24 ust. 1b ustawy emerytalnej w brzmieniu obowiązującym przed wejściem w życie ustawy zmieniającej (w zależności od kwartału i roku, w którym urodziła się kobieta), chyba że prawo do tej emerytury wygaśnie przed tym dniem, ww. kobiety po osiągnięciu wieku 65 lat, a najpóźniej do dnia poprzedzającego osiągnięcie podwyższonego wieku emerytalnego przewidzianego dla mężczyzny, mogą zgłosić wniosek o przeliczenie emerytury z FUS na zasadach określonych w art. 26c ust. 2 ustawy emerytalnej, w nowym brzmieniu, o ile pobierały tę emeryturę do dnia zgłoszenia wniosku (lub miały zawieszoną emeryturę w związku z kontynuowaniem pracy zatrudnienia u dotychczasowego pracodawcy na podstawie art.103a ustawy emerytalnej)

40 Klient uprawniony do okresowej emerytury kapitałowej Co dalej z okresowymi emeryturami przyznanymi przed 1.10.2017 r.? Podstawę obliczenia emerytury z FUS, której wysokość będzie ustalana na wniosek osoby uprawnionej do okresowej emerytury kapitałowej będą stanowiły: składki na ubezpieczenie emerytalne z uwzględnieniem ich waloryzacji, zewidencjonowane na ostatni dzień miesiąca, poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje emerytura z FUS w nowej wysokości, zwaloryzowany kapitał początkowy, środki zewidencjonowane na subkoncie z uwzględnieniem ich waloryzacji Podstawa obliczenia emerytury z FUS zostanie podzielona przez średnie dalsze trwanie życia dla wieku osiągniętego w dniu zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie wysokości emerytury, według tablicy trwania życia obowiązującej w tym dniu. Emerytura w przeliczonej wysokości będzie przysługiwała od miesiąca zgłoszenia wniosku, nie wcześniej jednak niż od dnia osiągnięcia wieku 65 lat.

41 Ustawa obniżająca wiek emerytalny zagadnienia merytoryczne Klientuprawniony doemeryturyczęściowej

42 Klient uprawniony do emerytury częściowej Co dalej z emeryturami częściowymi przyznanymi przed 1.10.2017 r.? Osoby, które w dniu 1.10.2017 r. będą miały ustalone decyzją organu rentowego prawo do emerytury częściowej, zachowają to prawo na obecnie obowiązujących zasadach do czasu zamiany emerytury częściowej na emeryturę przyznaną po ukończeniu powszechnego wieku emerytalnego. Zamiana na emeryturę powszechną następuje na wniosek osoby uprawnionej i po ustaniu stosunku pracy(w przypadku pracowników).

43 Ustawa obniżająca wiek emerytalny zagadnienia merytoryczne Klientuprawnionydo: - emerytury pomostowej, - nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, - świadczenia przedemerytalnego

44 Klient uprawniony do emerytury pomostowej, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego lub świadczenia przedemerytalnego Zachowanie uprawnień do świadczeń Osoby, które w dniu wejścia w życie ustawy zmieniającej (1 października 2017r.) będą miały ustalone prawo do świadczenia przedemerytalnego (zasiłku przedemerytalnego), emerytury pomostowej, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego zachowają uprawnienia do tych świadczeń do dnia osiągnięcia podwyższonego wieku emerytalnego, chyba, że prawo do tych świadczeń ustanie przed tym dniem. Osobytemogąpodniu30września2017r.,oilemająukończonywiek60latdlakobieti 65 lat dla mężczyzn, zgłosić wniosek o emeryturę na podstawie art.24 ustawy emerytalnej. Wówczas prawo do tych świadczeń ustanie wcześniej na zasadach określonych w przepisach odpowiedniej ustawy regulującej ww. świadczenia.

45 Ustawa obniżająca wiek emerytalny zagadnienia merytoryczne Klient uprawnionydorenty ztytułuniezdolnościdopracy

46 Klient uprawniony do renty z tytułu niezdolności do pracy Zachowanie uprawnień do świadczeń Osoby mające w dniu 1 października 2017 r. ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy z ogólnego stanu zdrowia: 1) do dnia osiągnięcia podwyższonego wieku emerytalnego(łącznie z tym dniem), 2) na okres przypadający po dniu osiągnięcia podwyższonego wieku emerytalnego, 3) na trwałe, które nie ukończyły podwyższonego wieku emerytalnego przed 1 października 2017 r., zachowują prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy do dnia osiągnięcia tego wieku, o ile nie mają ustalonego prawa do emerytury oraz w tym dniu będą pobierali rentę. Tym rencistom z dniem osiągnięcia podwyższonego wieku emerytalnego, zostanie z urzędu przyznana emerytura na podstawie art. 24a ustawy emerytalnej Wyjątek 1: Jeżeli w dniu osiągnięcia podwyższonego wieku emerytalnego przez rencistę mającego ustalone prawo do renty na okres do tego dnia, prawo to będzie zawieszone, nie będzie podstaw do przyznania z urzędu emerytury. Wyjątek 2: Jeżeli w dniu osiągnięcia podwyższonego wieku emerytalnego przez rencistę mającego ustalone prawo do renty na okres przypadający po tym dniu lub na trwałe, prawo to będzie zawieszone, ustanie prawa do renty oraz przyznanie z urzędu emerytury nastąpi od miesiąca, od którego byłaby podjęta wypłata renty(jeżeli rencista zgłosi wniosek o podjęcie tej wypłaty), o ile wcześniej nie ustanie prawo do renty z innych przyczyn.

47 Klient uprawniony do renty z tytułu niezdolności do pracy Zachowanie uprawnień do świadczeń Zasada zachowania uprawnień do renty do dnia osiągnięcia podwyższonego wieku emerytalnego nie ma zastosowania do osób mających w dniu 1 października 2017 r. ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy z ogólnego stanu zdrowia na okres krótszy niż do dnia osiągnięcia podwyższonego wieku emerytalnego. Wymienione osoby, o ile nie mają ustalonego prawa do emerytury, zachowują prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy jedynie do dnia: - osiągnięcia obniżonego wieku emerytalnego wynoszącego 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn jeżeli osiągnęły ten wiek po 30 września 2017r., - 1 października 2017r. jeżeli ww. wiek osiągnęły przed dniem 1 października 2017r. oilebędą pobieraływtymdniurentęztytułuniezdolnościdopracy. Od tego dnia zostanie im przyznana z urzędu emerytura Wyjątek: Jeżeli odpowiednio w dniu osiągnięcia obniżonego wieku emerytalnego lub w dniu 1 października 2017 r. prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy ww. osób będzie zawieszone, ustanie prawa do renty oraz przyznanie z urzędu emerytury nastąpi od miesiąca, od którego byłaby podjęta wypłata renty (jeżeli rencista zgłosi wniosek o podjęcie tej wypłaty), o ile wcześniej nie ustanie prawo do renty.

51 Ustawa obniżająca wiek emerytalny -zagadnienia merytoryczne ObowiązkiinformacyjneZUS

52 Obowiązki informacyjne ZUS Zakład Ubezpieczeń Społecznych ma obowiązek poinformowania osób, które 1.10.2017r. będą miały ustalone prawo do: świadczenia (zasiłku) przedemerytalnego, emerytury pomostowej, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego oraz renty z tytułu niezdolności do pracy (przyznanej na okres do dnia osiągnięcia podwyższonego wieku emerytalnego lub na okres przypadający po dniu osiągnięcia tego wieku albo na trwałe), a które nie mają ustalonego prawa do emerytury, o: o zachowaniu prawa do świadczenia do dnia osiągnięcia podwyższonego wieku emerytalnego, chyba żeprawodotychświadczeńustanieprzed tymdniemorazo obowiązujących od 1.10.2017r. warunkach nabywania prawa do emerytury i możliwości zgłoszenia wniosku o emeryturę po osiągnięciu wieku emerytalnego wynoszącego co najmniej 60 lat dla kobiet i65latdlamężczyzn. okresowej emerytury kapitałowej o: zachowaniu prawa do tego świadczenia do dnia poprzedzającego dzień osiągnięcia podwyższonego wieku emerytalnego, chyba że prawo do okresowej emerytury kapitałowej wygaśnie przed tym dniem oraz o: możliwości zgłoszenia po osiągnięciu wieku 65 lat, a przed dniem osiągnięcia podwyższonego wieku emerytalnego przewidzianego dla mężczyzny wniosku o ponowne obliczenie emerytury z FUS oraz zasadach wygaśnięcia prawa do okresowej emerytury kapitałowej w przypadku zgłoszenia tego wniosku.