Prostownik do akumulatorów 12 V i 24 V Instrukcja obsługi
SPIS TREŚCI: Strona 1. Zasady bezpiecznego uŝytkowania... 3 1.1 Wskazówki ogólne...3 1.2 Wskazówki dotyczące bhp...3 1.3 Elektromagnetyczna kompatybilność...3 2. Opis urządzenia... 3 2.1 Zakres stosowania urządzeń...3 2.2 Wskazówki uŝytkowania prostownika...3 2.3 Zakres dostawy...3 2.4 Budowa urządzenia...4 2.5 Opis symboli na urządzeniu...4 2.6 Zasada działania...5 2.7 Wycofanie z eksploatacji...6 3. Obsługa urządzenia... 6 3.1 Włączanie / wyłączanie...6 3.2 Wskazówki bezpiecznego ładowania...6 3.3 Ładowanie akumulatora...7 3.4 Ładowanie akumulatora bardzo rozładowanego...7 3.5 Tryb ładowania podtrzymującego i buforowego...8 3.6 Usuwanie awarii...8 4. Utrzymywanie urządzenia w sprawności... 9 4.1 Konserwacja...9 4.2 Części zamienne i podlegające zuŝyciu...9 5. Dane techniczne... 9 2
1. Zasady bezpiecznego uŝytkowania 1.1 Wskazówki ogólne Istotne wskazówki dotyczące umowy, a w szczególności praw autorskich, gwarancji i rękojmi, grup uŝytkowników oraz zobowiązań drugiej strony umowy, są zawarte w osobnej instrukcji Istotne wskazówki oraz zasady zachowania bezpieczeństwa podczas posługiwania się przyrządami diagnostycznymi Bosch (1 689 979 946). 1.2 Wskazówki dotyczące bhp NaleŜy przestrzegać zaleceń bhp podanych w osobnej instrukcji dla przyrządów Istotne wskazówki oraz zasady zachowania bezpieczeństwa podczas posługiwania się przyrządami diagnostycznymi Bosch (1 689 979 946). Przed uruchomieniem urządzenia naleŝy instrukcję dokładnie przeczytać i stosować się do niej. 1.3 Elektromagnetyczna kompatybilność Ten produkt jest wyrobem klasy A według normy EN 55 022. Produkt ten moŝe powodować zakłócenia w obszarze mieszkalnym. Dlatego uŝytkownik urządzenia moŝe być zobowiązany do przedsięwzięcia odpowiednich środków zapobiegających zakłóceniom. 2. Opis urządzenia 2.1 Zakres stosowania urządzeń Za pomocą prostownika BAT 430 moŝna ładować wszystkie akumulatory kwasowo-ołowiowe 12 V lub 24 V. BAT 430 nadaje się szczególnie do ładowania akumulatorów z elektrolitem związanym (Ŝelowych lub Ŝelowo-ołowiowych z separatorami z włókna szklanego typ AGM). MoŜe on ładować zarówno akumulatory wyjęte z samochodu, jak i niewymontowane. Urządzenie ma tryb ładowania podtrzymującego i buforowego. Przewidywane zastosowanie prostownika BAT 430to warsztaty samochodowe, stacje kontroli pojazdów, stacje benzynowe i sklepy motoryzacyjne. i Prostownik BAT 430 jest przystosowany wyłącznie do ładowania sprawnych akumulatorów ołowiowych o napięciu znamionowym 12 V lub 24 V. 2.2 Wskazówki uŝytkowania prostownika Prostownik musi być ustawiony na poziomym, stałym podłoŝu. Miejsce ustawienia musi być stabilne. Zwrócić uwagę na cięŝar prostownika oraz na cięŝar ładowanego akumulatora. Prostownik chronić przed wodą i wilgocią. Nie przykrywać prostownika. Prostownik ustawić tak, aby w celu wentylacji zachować wokół niego wolną przestrzeń min 15 cm. 2.3 Zakres dostawy - Prostownik BAT 430 - Instrukcja obsługi 3
2.4 Budowa urządzenia Rys. 1. BAT 430 1 symbol Automatyczne rozpoznanie akumulatora 12V/24V 2 wskaźnik prądu ładowania 3 czerwona dioda LED sygnalizująca włączenie zasilania, błędną biegunowość lub awarię 4 zielona dioda LED sygnalizująca proces ładowania 5 Ŝółta dioda LED sygnalizująca tryb ładowania podtrzymującego / buforowego 6 przełącznik dla temperatury akumulatora 7 wyłącznik Start dla rozpoczęcia procesu ładowania 8 wyłącznik sieciowy 9 regulator do ustawienia pojemności akumulatora 10 kable do ładowania z zaizolowanymi zaciskami 2.5 Opis symboli na urządzeniu Czerwona dioda LED (poz. 2, rys. 1) sygnalizuje włączenie zasilania (światłem ciągłym) sygnalizuje błędną biegunowość, przeciąŝenie lub awarię (światłem przerywanym) Zielona dioda LED (poz. 3, rys. 1) sygnalizuje trwanie ładowania głównego (światłem szybko przerywanym) sygnalizuje trwanie ładowania wyrównawczego (światłem powoli przerywanym) sygnalizuje trwanie ładowania konserwującego (światłem ciągłym) śółta dioda LED (poz. 4, rys. 1) tryb 13,5V/27.0 V 30 A (światło ciągłe) tryb 12,0 V / 24.0 V 2 A (światło przerywane) Ładowanie rozładowanego akumulatora dioda Ŝółta i zielona świecą światłem przerywanym w odstępach 1 s. Przełącznik dla temperatury akumulatora (poz. 5, rys. 1) akumulator ciepły (>15 C) akumulator zimny (<15 C) 4
2.6 Zasada działania Na rysunku 2 została pokazana charakterystyka ładowania akumulatora za pomocą BAT 430. W pierwszej fazie ładowania prąd ładowania I 1 wynosi ok. 15% pojemności akumulatora, nastawionej regulatorem (poz. 8, rys. 1). Kiedy akumulator osiągnie napięcie końcowe ładowania U 1, prąd ładowania I 1 zaczyna opadać. Teraz jest osiągnięte ok. 65% pojemności akumulatora. Akumulator jest gotowy do uŝycia jako akumulator rozruchowy. Faza pierwsza (ładowania głównego) kończy się, gdy prąd ładowania I 1 spadnie poniŝej ok. 1% pojemności akumulatora. Akumulator jest wtedy naładowany w stopniu do ok. 97%. W drugiej fazie ładowania prąd ładowania I 1 wynosi ok. 1% nastawionej pojemności akumulatora. Zielona dioda błyska powoli. Faza druga jest sterowana czasem i trwa 65% czasu ładowania głównego (fazy 1). Napięcie ładowania zostaje ograniczone do U 2. Osiągnięcie końca fazy drugiej jest sygnalizowane ciągłym świeceniem diody zielonej. Przykład: Dla ustawionej pojemności akumulatora 80 Ah prąd ładowania I 1 wynosi ok. 12 A, a prąd ładowania I 2 wynosi ok. 0,8 A. W fazie trzeciej prąd ładowania jest zawsze wtedy aktywny, gdy napięcie akumulatora spadnie poniŝej U 3. Prąd ładowania pozostaje tak długo czynny, aŝ z powrotem osiągnięte jest napięcie U 1. dioda błyska ze zwiększoną dioda błyska z mniejszą dioda świeci światłem częstotliwością częstotliwością ciągłym Rys. 2. Charakterystyka ładowania BAT 430 U1 ciepły = 14V/28V U1 zimny = 14,4V/28,8V U2 ciepły = 14,4V/28,8V U2 zimny = 14,8V/29,6V U3 = 12,8V/25,6V 5
2.7 Wycofanie z eksploatacji Po zakończeniu uŝytkowania urządzenia naleŝy go traktować jako odpad części elektronicznych i oddać w specjalnie do tego celu przeznaczonym punkcie odbioru. 3. Obsługa urządzenia 3.1 Włączanie / wyłączanie Zasilanie prostownika odbywa się z sieci. Fabrycznie urządzenie jest ustawione na 230V, 50/60 Hz. Do włączania i wyłączania urządzenia słuŝy wyłącznik sieciowy (poz. 8, rys. 1). i BAT 430 automatycznie rozpoznaje czy podłączony jest akumulator 12 V czy 24 V (szeregowe połączenie dwóch baterii 12 V) i W przypadku ładowania podtrzymującego zaciski są podłączane po włączeniu a w przypadku podłączenia buforowego naleŝy podłączać zaciski kabli przed włączeniem. 3.2 Wskazówki bezpiecznego ładowania Akumulatory ładować tylko w dobrze przewietrzanych pomieszczeniach. Podczas ładowania unikać otwartego ognia i iskrzenia. Do ładowania wolno podłączać równolegle tylko sprawdzone akumulatory. Nie wolno ładować akumulatorów nie podlegających ładowaniu. Podczas ładowania akumulatora głęboko rozładowanego trzeba wyłączyć wszystkie odbiorniki w pojeździe. Napięcie ładowania musi być dostosowane do napięcia znamionowego akumulatora. Przewody zasilające prostownik oraz kable do ładowania muszą być w stanie nieuszkodzonym. Zanim podłączy się prostownik do sieci, trzeba jego wyłącznik zasilania ustawić na "0" (wyłączony). W akumulatorze standardowym odkręcić przez ładowaniem korki w wieczku. Wyłączać prostownik przed zdjęciem zacisków kabli z akumulatora. Nigdy nie odłączać zacisków kabli prostownika podczas trwania procesu ładowania. Jak długo trwa proces ładowania nie wolno odłączać akumulatora od instalacji samochodu. Nigdy nie dopuszczać do zwarcia między zaciskami kabli prostownika. W przypadku wyczuwania ostrej woni gazu stosować się do poniŝszych wskazówek: Unikać otwartego ognia i iskrzenia! Nie wyłączać prostownika! Nie odłączać zacisków kabli prostownika! Natychmiast dobrze przewietrzyć pomieszczenie! Obrócić przełącznik w lewe skrajne połoŝenie (najniŝszy prąd ładowania)! Po przewietrzeniu pomieszczenia wyłączyć prostownik wyłącznikiem sieciowym! 6
Zlecić sprawdzenie akumulatora przez słuŝbę serwisową Bosch. 3.3 Ładowanie akumulatora i W przypadku błędnej biegunowości podłączenia oraz zwarcia między zaciskami, napięcie ładowania pozostaje wyłączone. i W trakcie ładowania nie trzeba odłączać akumulatora od instalacji samochodu. W celu naładowania akumulatora naleŝy wykonać następujące czynności: 1. Wykręcić korki w celach, w przypadku akumulatora standardowego. 2. Włączyć prostownik. Dioda (poz. 3, rys. 1) musi wtedy zaświecić się światłem ciągłym. 3. Podłączyć zaciski kabli do ładowania (poz. 10, rys. 1) na odpowiednich biegunach akumulatora. Zacisk czerwony do bieguna plus (+), a zacisk czarny do bieguna minus (-). śółta dioda LED zacznie błyskać (poz. 5, rys. 1). 4. Ustawić przełącznik temperatury akumulatora (poz. 6, rys. 1) w prawidłowe połoŝenie. Oceniać tylko temperaturę akumulatora. 5. Ustawić regulator (poz. 9, rys. 1) na pojemność znamionową podaną na akumulatorze przeznaczonym do ładowania. 6. Wcisnąć przycisk Start (poz. 7, rys. 1). śółta dioda LED gaśnie. Zaczyna błyskać zielona dioda LED z duŝą częstotliwością. Sprawdzać na bieŝąco prąd ładowania na amperomierzu (faza 1, rys. 2). Proces ładowania przebiega, jak opisano w rozdziale 2.6. i JeŜeli w czasie ładowania dojdzie do przestawienia połoŝenia przełącznika temperatury akumulatora lub przełącznika ustawienia pojemności akumulatora, to proces ładowania zostanie przerwany. Ponowne wciśnięcie przycisku Start spowoduje rozpoczęcie nowego procesu ładowania z aktualnymi ustawieniami. 7. Po zakończeniu procesu ładowania wyłączyć prostownik. 8. Usunąć zaciski z akumulatora. i JeŜeli akumulatory mają być uŝytkowane w pracy cyklicznej (wózki inwalidzkie, zamiatarki, ), to przynajmniej kaŝde trzecie ładowanie naleŝy wykonywać jako pełne. W ten sposób akumulator najdłuŝej zachowa swoją pojemność. 3.4 Ładowanie akumulatora bardzo rozładowanego Po prawidłowym podłączeniu zacisków BAT 430 do akumulatora aktywuje się tryb ładowania podtrzymującego lub buforowego (rozdział 3.5) W zaleŝności od stanu naładowania akumulatora moŝe wystąpić przeciąŝenie (miga czerwona dioda). 7
Jak tylko naciśniemy przycisk Start (Rys. 1, poz. 7) rozpoczyna się łagodny proces ładowania (zielona i Ŝółta dioda LED dioda Ŝółta i zielona świecą światłem przerywanym w odstępach 1 s.) Prąd ładowania zwiększa się w zaleŝności od ustawienia pokrętła regulatora pojemności akumulatora (Rys. 1, poz. 9), przejście do standardowego procesu ładowania następuję automatycznie (patrz Rozdział 3.3) Jeśli BAT 430 nie reaguje na podłączony akumulator, proces ładowania moŝna rozpocząć przez naciśnięcie przycisku Start dłuŝej niŝ 2 sekund. Jeśli to nie przynosi efektu musi być przerwa w obwodzie ładownia. i BAT 430 automatycznie rozpoznaje jaki akumulator jest podłączony 12 V czy 24 V. Jeśli napięcie akumulatora 24 V jest poniŝej 17 V, kaŝdy z pojedynczych akumulatorów 12 V połączonych szeregowo musi być ładowany oddzielnie. PoniŜej 17 V, BAT 430 rozpoznaje akumulator jako 12V i proces ładownia będzie przebiegał tak jak dla akumulatorów 12V. Podczas ładowania akumulatora w pojeździe naleŝy wyłączyć wszystkie odbiorniki. 3.5 Tryb ładowania podtrzymującego i buforowego Napięcie wyjściowe BAT 430 jest napięciem ustalonym i dlatego nadaje się do podtrzymywania zasilania instalacji pojazdu po wymontowaniu akumulatora. W trybie ładowania buforowego BAT 430 zachowuje stan naładowania akumulatora, kiedy przy wyłączonym silniku muszą być zasilane odbiorniki. Dla realizacji tej funkcji BAT 430 oferuje dwa poziomy prądu: 12,0 V / 24 V o natęŝeniu max 2 A (Ŝółta dioda LED błyska) oraz 13,5 V / 27 V o natęŝeniu max 30 A (Ŝółta dioda LED świeci stale). i W obu przypadkach zaciski kabli zostają zasilone dopiero po rozpoznaniu przez prostownik napięcia akumulatora zgodnego z polaryzacją. Do poziomu o niŝszym prądzie ( 2 A) przechodzi się poprzez włączenie BAT 430 bez podłączenia do akumulatora. Zaciski przykłada się do biegunów akumulatora dopiero po włączeniu prostownika. Poziom o wyŝszym prądzie (30 A) jest osiągany, kiedy zaciski zostały przyłoŝone do biegunów akumulatora przed włączeniem BAT 430 a po włączeniu prostownik zmierzył napięcie akumulatora wyŝsze niŝ 11,5 V/23 V. 3.6 Usuwanie awarii Prostownik nie działa po włączeniu (nie świeci się czerwona dioda): Sprawdzić podłączenie zasilania. Sprawdzić bezpiecznik sieci. Czerwona dioda błyska po podłączeniu akumulatora: Sprawdzić biegunowość: czerwony zacisk = biegun dodatni (+) czarny zacisk = biegun ujemny ( ) PrzeciąŜenie: osiągnięte zostały maksymalne wartości prądu dla ładowania podtrzymującego i buforowego. Dioda przestanie błyskać, kiedy przeciąŝenie zostanie usunięte. 8
JeŜeli w czasie ładowania dojdzie do przestawienia połoŝenia przełącznika temperatury akumulatora lub przełącznika ustawienia pojemności akumulatora, to proces ładowania zostanie przerwany i zacznie błyskać czerwona dioda LED. Po wciśnięciu przycisku Start jest moŝliwa zmiana połoŝeń tylko w ciągu 60 sekund. Ponowne wciśnięcie przycisku Start spowoduje rozpoczęcie nowego procesu ładowania z aktualnymi ustawieniami. 4. Utrzymywanie urządzenia w sprawności 4.1 Konserwacja Obudowę i wskaźniki prostownika moŝna czyścić tylko miękką szmatką oraz neutralnymi środkami czyszczącymi. Nie uŝywać środków szorujących i zwykłych szmat do czyszczenia. 4.2 Części zamienne i podlegające zuŝyciu Oznaczenie Numer katalogowy Kabel do ładowania z izolacją PCV (>) 1 684 460 275 Przewód sieciowy (<) 1 684 461 168 (<) Część podlegająca zuŝyciu 5. Dane techniczne Prąd ładowania max 30 A Kabel do ładowania * dłg. 2 m, przekrój 6 mm 2 Pobór mocy 900 W Masa 5 kg Charakterystyka ładowania IUIaIaI Napięcie końcowe ładowania przy ustawieniu > 15 C 14,0 V/28,0 V Ograniczenie napięcia doładowania przy ustawieniu > 15 C 14,4 V/28,8 V Napięcie końcowe ładowania przy ustawieniu < 15 C 14,4 V/28,8 V Ograniczenie napięcia doładowania przy ustawieniu < 15 C 14,8 V/29,6 V Ładowanie buforowe / podtrzymujące 13,5 V / 27,0 V max 15 A 12 V / 24 V max 2 A Zakres temperatur pracy 0 C do 40 C Napięcie zasilania, częstotliwość prądu zasilania 230 V, 50/60 Hz Bezpiecznik sieciowy H 250 T 6,3A Napięcie nominalne akumulatorów 12V / 24V Wymiary zewnętrzne (BxHxT) 260x160x250 mm Poziom hałasu (Lpa) 70 db(a) Eliminacja zakłóceń DIN 40839 stopień I emisji zakłóceń *) Nie wolno zmieniać kabli do ładowania 6. Ochrona środowiska Prosimy utylizować elementy elektroniczne zgodnie z obowiązującym systemem recyklingu. UŜytkownik zobowiązuje się na własny koszt zutylizować otrzymany produkt po zakończeniu eksploatacji, w sposób zgodny z wymogami ustawy o zuŝytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym. 9