Newsletter podatkowy dla branży meblarskiej W numerze: Na czym polega split payment Czy muszę korzystać z podzielonej płatności Co zrobić ze środkami na rachunku VAT Ograniczenia w stosowaniu split payment Korzyści ze stosowania podzielonej płatności Luty 2018
Wstęp W ostatnich latach można zaobserwować intensyfikację działań Ministerstwa Finansów w zakresie uszczelniania systemu podatkowego w Polsce: Jednolity Plik Kontrolny, pakiet paliwowy, zmiany w CIT, system STIR - to tylko kilka przykładów. Jednym z ostatnich pomysłów mających na celu przeciwdziałanie nadużyciom i oszustwom w podatku VAT jest wprowadzenie tzw. mechanizmu podzielonej płatności (ang. split payment). Przepisy regulujące to rozwiązanie zaczną obowiązywać od 1 lipca 2018 r. Niosą one wiele wyzwań dla przedsiębiorców, do których trzeba się niezwłocznie przygotować. Joanna Krzemińska Dyrektor w dziale w KPMG w Polsce Marek Bielawski Senior manager w dziale w KPMG w Polsce 2 Industry tax insider Furniture sector Luty 2018
Na czym polega split payment Istota mechanizmu podzielonej płatności polega na tym, że zapłata za towar lub usługę jest dokonywana w ten sposób, że kwota VAT z faktury trafia na rachunek VAT sprzedawcy a kwota netto trafia na jego rachunek rozliczeniowy. Wykonanie płatności w ten sposób będzie wymagało wykorzystania odpowiedniego komunikatu przelewu, wskazującego: 1. kwotę odpowiadającą całości albo części kwoty podatku VAT z faktury, która ma zostać zapłacona w mechanizmie podzielonej płatności 2. całość albo część kwoty brutto 3. numer faktury 4. NIP sprzedawcy Stroną techniczną tego mechanizmu zajmą się banki. To one opracują informatyczne rozwiązania niezbędne do korzystania z podzielonej płatności. Banki będą też dokonywały rozbicia płatności na kwotę netto i VAT (formalnie podatnik będzie dokonywał jednego przelewu). Należy jednak pamiętać, że bank nie będzie sprawdzał, czy dane wskazane przez klienta w komunikacie przelewu są poprawne, w szczególności, czy kwota wskazana jako kwota VAT rzeczywiście odpowiada wartości podatku z faktury. Informatycy po stronie przedsiębiorców również będą mieli dodatkowe wyzwania. Dokonywanie oraz księgowanie wpłat w mechanizmie split payment może wymagać zmian w systemie księgowym. 3 Industry tax insider Furniture sector Luty 2018
Czy muszę korzystać z podzielonej płatności Zasadniczo każdy podatnik posiadający konto w złotówkach w polskim banku, czy tego chce czy nie, będzie miał rachunek VAT. Banki mają obowiązek otworzyć rachunek VAT do każdego rachunku rozliczeniowego (chyba że firma ma kilka rachunków w jednym banku) i poinformować posiadacza o jego numerze. Otwarcie i prowadzenie rachunku VAT nie wymaga zawarcia z bankiem odrębnej umowy. Bank nie powinien też pobierać z tego tytułu dodatkowych opłat i prowizji. Co istotne jednak, samo stosowanie mechanizmu podzielonej płatności jest dobrowolne. Swoboda decyzji leży jednak po stronie nabywcy towaru lub usługi - to on poprzez wykorzystanie odpowiedniego komunikatu przelewu może spowodować, że część zapłaty za fakturę, odpowiadająca kwocie VAT, trafi na rachunek VAT sprzedawcy. W praktyce oznacza to, że nawet jeśli nie mamy zamiaru korzystać ze split payment, mogą zmusić nas do tego nasi klienci jeśli oni będą nam płacić na rachunek VAT, będziemy musieli płacić w ten sposób naszym dostawcom, żeby nie zamrażać środków finansowych. Z drugiej strony, możemy próbować przekonać naszego kontrahenta, żeby nie stosował mechanizmu podzielonej płatności. Wydaje się, że nie ma przeszkód, aby strony transakcji zawarły umowę ograniczającą wykorzystanie tego mechanizmu we wzajemnych relacjach. Wyzwaniem może być wyegzekwowanie tego typu zobowiązań - dokonanie zapłaty przez split payment wbrew postanowieniom umowy jest formalnie skutecznym uregulowaniem należności. 4 Industry tax insider Furniture sector Luty 2018
Co zrobić ze środkami na rachunku VAT Mechanizm podzielonej płatności ma zasadniczo prowadzić do stworzenia obiegu zamkniętego dla środków pieniężnych, które powinny być wykorzystywane do regulowania zobowiązań z tytułu podatku VAT wobec urzędów skarbowych. Wprawdzie środki na rachunku VAT będą cały czas własnością podatnika i organy podatkowe nie będą miały do nich dostępu, to jednak możliwości wykorzystania tych środków będą bardzo ograniczone. Istnieje bowiem zamknięty katalog operacji, które można na rachunku VAT wykonać, przy czym najistotniejsze wydają się dwie: zapłata zobowiązania z tytułu podatku VAT do urzędu skarbowego (uwaga: brak możliwości regulowania jakichkolwiek innych zobowiązań podatkowych), zapłata sprzedawcy kwoty VAT przy użyciu komunikatu przelewu. Dopuszczalne jest również dokonanie z rachunku VAT zwrotu kwoty VAT wynikającej z wystawionej faktury korygującej, zwrotu nienależnie otrzymanej płatności czy przelew pomiędzy własnymi rachunkami VAT (ale tylko w tym samym banku). Generalnie, pomijając zapłatę do urzędu skarbowego, każde obciążenie rachunku VAT musi prowadzić do uznania jakiegoś innego rachunku VAT (własnego lub należącego do kontrahenta). Istnieje także jeden sposób na wyprowadzenie środków z tego zamkniętego obiegu i odzyskanie nad nimi pełnej kontroli. Możemy złożyć do urzędu skarbowego wniosek o zgodę na przekazanie środków z rachunku VAT na rachunek rozliczeniowy. We wniosku musimy określić wysokość środków jaka ma zostać przekazana. Urząd skarbowy ma zaś 60 dni na wyrażenie zgody lub odmowę. Przy czym odmowa może nastąpić w ściśle określonych przypadkach, które opierają się jednak na nie do końca jednoznacznych przesłankach. O ile nie budzi specjalnie wątpliwości sytuacja kiedy podatnik posiada stwierdzone zaległości w podatku VAT, o tyle odmowa uwolnienia środków z rachunku VAT w przypadku, gdy istnieje uzasadniona obawa, że zobowiązanie w podatku VAT nie zostanie wykonane lub że wystąpi zaległość podatkowa, może rodzić kontrowersje. Odmowa następuje w formie decyzji, od której podatnik może się odwołać, co nie zmienia faktu, że środki na rachunku VAT mogą pozostawać zamrożone do czasu rozstrzygnięcia sporu. 5 Industry tax insider Furniture sector Luty 2018
Ograniczenia w stosowaniu split payment W wielu przypadkach, ze względów technicznych czy prawnych, zastosowanie mechanizmu podzielonej płatności nie będzie możliwe. Przede wszystkim nie zapłacimy w ten sposób za faktury wystawione w walucie obcej. Wprawdzie takie faktury muszą zawsze wskazywać kwotę podatku VAT przeliczoną na polskie złote (jeśli podatek w danej transakcji jest naliczany przez sprzedawcę), jednak jeśli płatność następuje w walucie obcej, przepisy nie dopuszczają możliwości użycia split payment. Nie zapłacimy w ten sposób również kontrahentom posiadającym rachunek bankowy za granicą (nawet gdyby był to rachunek prowadzony w PLN). Klienci zagraniczni również nam nie zapłacą z wykorzystaniem mechanizmu podzielonej płatności, chyba że będą mieli rachunki w polskich bankach. Warto także podkreślić, że mechanizm podzielonej płatności nie znajdzie zastosowania w sprzedaży detalicznej nie zapłaci nam w ten sposób osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej. Split payment nie można stosować przy rozliczeniach gotówkowych lub przy użyciu instrumentów płatniczych (np. kart kredytowych). Praktycznym ograniczeniem będzie też prawdopodobnie brak możliwości wykonywania przelewów zbiorczych (płatności obejmujących więcej niż jedną fakturę). Aby zastosować split payment konieczne będzie wykonywanie osobnych przelewów za każdą fakturę. Ostatecznie będzie to pewnie zależało od banków czy przygotują rozwiązania techniczne obsługujące zbiorcze przelewy. Teoretycznie nie jest to wykluczone. 6 Industry tax insider Furniture sector Luty 2018
Korzyści ze stosowania podzielonej płatności Główną zachętą do korzystania z mechanizmu podzielonej płatności ma być wyłączenie przepisów dotyczących tzw. sankcji VAT w stosunku do kwot podatku zapłaconych w tym mechanizmie. Wyłączona ma być również solidarna odpowiedzialność za zobowiązanie z tytułu podatku VAT sprzedawcy (w sytuacjach, gdy przepisy taką odpowiedzialność przewidują) oraz zastosowanie podwyższonych odsetek od zaległości podatkowych (150% normalnej stawki obowiązuje, jeśli kontrola podatkowa wykryje u nas zaległość). Przy czym ten ostatni benefit ma zastosowanie do zaległości za okres, w którym co najmniej 95% VAT naliczonego wynika z faktur zapłaconych mechanizmem podzielonej płatności, chyba że zaległość przekracza dwukrotność VAT naliczonego w danym okresie wtedy omawianego benefitu i tak nie będzie. Powyższe korzyści nie znajdą tak czy inaczej zastosowania do podatników, którzy wiedzieli, że faktura zapłacona z wykorzystaniem mechanizmu podzielonej płatności jest, mówiąc w uproszczeniu, nierzetelna (w szczególności związana z oszustwem). Niezależnie od powyższych, przewidziane są pewne korzyści w bezpośrednich rozliczeniach podatku VAT z urzędem skarbowym. Płacąc VAT do urzędu przed terminem (tj. przed 25 dniem miesiąca), można skorzystać ze skonta obniżyć kwotę zobowiązania VAT o wartość obliczoną w oparciu o stopę referencyjną NBP (wzór do obliczeń podaje ustawa). Dodatkowo możemy uzyskać zwrot nadwyżki VAT naliczonego w przyspieszonym terminie 25 dni, bez żadnych dodatkowych warunków, jeśli zdecydujemy się przyjąć kwotę zwrotu na rachunek VAT wykorzystywany w mechanizmie podzielonej płatności. 7 Industry tax insider Furniture sector Luty 2018
Jak sprostać tym wyzwaniom? Wprowadzenie mechanizmu podzielonej płatności rodzi wśród podatników wiele obaw. Do głównych bolączek należy ryzyko utraty płynności finansowej. To, że split payment wpłynie na płynność finansową to pewne pytanie tylko: jak? Czy będziemy w stanie wykorzystywać na bieżąco środki z rachunku VAT czy będzie się tam gromadzić nadwyżka a rachunek podstawowy będzie niebezpiecznie zbliżał się do zera może to zależeć od naszej zdolności przewidywania możliwych scenariuszy, strategicznego planowania, relacji z kontrahentami czy choćby terminowego wdrożenia informatycznych rozwiązań. Rozwiązaniem może być narzędzie, które wspiera rozwiązania w zakresie split payment i dostarcza informacji o kształtowaniu się płynności przedsiębiorstwa oraz stanu rachunku VAT w różnych wariantach decyzyjnych. Na podstawie historycznych danych dotyczących należności i zobowiązań oraz rzeczywistych terminów ich uregulowania jesteśmy w stanie przedstawić analizę płynności finansowej w wielu scenariuszach stosowania split payment, umożliwiając podjęcie trafnych decyzji biznesowych. Takie narzędzie stworzyliśmy w KPMG. Przygotowując się na wejścia w życie przepisów o split payment trzeba pamiętać o takich kwestiach jak: wdrożenie rozwiązań informatycznych i organizacyjnych koniecznych obsługi mechanizmu podzielonej płatności w systemie księgowym, w tym do rejestracji płatności i wpłat oraz ich rozliczenia z fakturami; opracowanie zasad stosowania podzielonej płatności wobec różnych kategorii kontrahentów (jako element procedury zarządzania ryzykiem podatkowym w przedsiębiorstwie) analiza potencjalnych rozwiązań cywilnoprawnych w zakresie stosowania mechanizmu podzielonej płatności Do wejścia w życie nowych regulacji zostało tylko kilka miesięcy. Warto już teraz przygotować swoją firmę do nowej rzeczywistości, aby nie okazała się ona bolesna. W tym zakresie jako KPMG z przyjemnością będziemy służyć pomocą. 8 Industry tax insider Furniture sector Luty 2018
Znajdź nas: youtube.com/kpmgpoland facebook.com/kpmgpoland twitter.com/kpmgpoland linkedin.com/company/kpmg_poland instagram.com/kpmgpoland pinterest.com/kpmgpoland kpmg.com/pl/app itunes.com/apps/kpmgthoughtleadership itunes.com/apps/kpmgglobaltax itunes.com/apps/kpmgpolandcareer Kontakt KPMG w Polsce ul. Inflancka 4A 00-189 Warszawa T: +48 (22) 528 10 02 Sylwester Grochowina partner w dziale T: +48 528 18 00 T: +48 604 496 383 E: sgrochowina@kpmg.pl Joanna Krzemińska Dyrektor w dziale T: +48 22 528 1002 T: +48 508 047 604 E: jkrzeminska@kpmg.pl Marek Bielawski Senior manager w dziale T: +48 528 17 88 T: +48 728 831 205 E: mbielawski@kpmg.pl Ogólnopolska Izba Gospodarcza Producentów Mebli Al. Stanów Zjednoczonych 51 pokój 614, 04-028 Warszawa T: +48 (22) 517 78 39 Biura KPMG w Polsce Warszawa ul. Inflancka 4A 00-189 Warszawa T: +48 22 528 11 00 F: +48 22 528 10 09 E: kpmg@kpmg.pl Kraków ul. Opolska 114 31-323 Kraków T: +48 12 424 94 00 F: +48 12 424 94 01 E: krakow@kpmg.pl Poznań ul. Roosevelta 22 60-829 Poznań T: +48 61 845 46 00 F: +48 61 845 46 01 E: poznan@kpmg.pl Wrocław ul. Szczytnicka 11 50-382 Wrocław T: +48 71 370 49 00 F: +48 71 370 49 01 E: wroclaw@kpmg.pl Gdańsk al. Zwycięstwa 13A 80-219 Gdańsk T: +48 58 772 95 00 F: +48 58 772 95 01 E: gdansk@kpmg.pl Katowice Łódź ul. Francuska 34 al. Piłsudskiego 22 40-028 Katowice 90-051 Łódź T: +48 32 778 88 00 T: +48 42 232 77 00 F: +48 32 778 88 10 F: +48 42 232 77 01 E: katowice@kpmg.pl E: lodz@kpmg.pl 2018 KPMG Tax M.Michna sp.k. jest polską spółką komandytową i członkiem sieci KPMG składającej się z niezależnych spółek członkowskich stowarzyszonych z KPMG International Cooperative Nazwa i logo KPMG są zastrzeżonymi znakami towarowymi bądź znakami towarowymi KPMG International. Informacje zawarte w niniejszej publikacji mają charakter ogólny i nie odnoszą się do sytuacji konkretnej firmy. Ze względu na szybkość zmian zachodzących w polskim prawodawstwie prosimy o upewnienie się w dniu zapoznania się z niniejszą publikacją, czy informacje w niej zawarte są wciąż aktualne. Przed podjęciem konkretnych decyzji proponujemy skonsultowanie ich z naszymi doradcami. kpmg.pl