1
Wielowariantowa analiza techniczno ekonomiczna jako wstęp do optymalizacji systemów ciepłowniczych Szymon Pająk ENERGOPOMIAR Sp. z o.o., Zakład Techniki Cieplnej
Wielowariantowa analiza systemu ciepłowniczego W celu właściwego określenia stanu początkowego w procesie modernizacji i oszacowania potencjału rozwoju systemu ciepłowniczego na danym obszarze specjaliści Energopomiaru wypracowali, konieczny ich zdaniem, zakres analiz pozwalający na wybór odpowiedniego w danych warunkach kierunku rozwoju systemu ciepłowniczego. Przedstawione poniżej uwagi są kompilacją doświadczeń, jakie powstały na drodze realizacji prac w zakresie systemów ciepłowniczych, które z kolei pozwoliły na opracowanie wniosków i zaleceń pozwalających na uzyskanie kompletnego obrazu stanu rzeczy i wypracowania możliwych kierunków działań. 3
Wielowariantowa analiza systemu ciepłowniczego Analiza rynku Analiza środowiskowa Model operacyjny sieci Przesłanki do określenia celu i zakresu modernizacji i/lub inwestycji w źródła i sieci Analiza sieci Analiza źródła (źródeł) Analiza ekonomiczna 4
Wielowariantowa analiza systemu ciepłowniczego Określa zmiany emisji zanieczyszczeń możliwe do uzyskania po wprowadzeniu w życie wytypowanych działań modernizacyjnych i inwestycyjnych Analiza środowiskowa Model operacyjny sieci Analiza rynku Przesłanki do określenia celu i zakresu modernizacji i/lub inwestycji w źródła i sieci Analiza ekonomiczna Analiza sieci Analiza źródła (źródeł) wskazuje kierunek zmian zapotrzebowania na ciepło Generuje listę działań modernizacyjnych i inwestycyjnych pozwalających na bezpieczną eksploatację sieci w obecnych warunkach i ewentualny rozwój badanego systemu ciepłowniczego Generuje listę działań zapewniających bezpieczeństwo i pewność dostaw ciepła Uzasadnia wypracowane wcześniej warianty techniczne 5
Lokalny rynek energii razem czy osobno Zgodnie z Artykułem 18 Ustawy Prawo energetyczne samorząd lokalny powinien posiadać i realizować lokalną politykę i strategię energetyczną. Na mocy tej ustawy samorząd jest zobowiązany do prowadzenia procesu planowania energetycznego. INTERES PUBLICZNY INTERES KOMERCYJNY organizacja i planowanie zaopatrzenia w energię wypracowanie zysku z działalności przedsiębiorstwa 6
Lokalny rynek energii razem czy osobno Cztery główne pola współpracy i wzajemnego oddziaływania gmin i przedsiębiorstw energetycznych. 1. diagnoza stanu istniejącego i prognoza zapotrzebowania na paliwa i energię 2. modernizacja i/lub budowa źródeł energii i sieci energetycznych 3. efektywne wykorzystanie wytworzonej energii 4. działania ukierunkowane na zdefiniowanie sposobów finansowania i opracowanie harmonogramów realizacji przedsięwzięć 7
Lokalny rynek energii razem czy osobno Trzy podstawowe warianty własności poszczególnych elementów całego systemu ciepłowniczego. WARIANT DYSTRYBUTORA Przedsiębiorstwo ciepłownicze zajmuje się dystrybucją ciepła wytwarzanego w źródle lub źródłach, które stanowią odrębne podmioty gospodarcze WARIANT WYTWÓRCY Przedsiębiorstwo ciepłownicze posiada jednostki wytwórcze zlokalizowane w jednym lub kilku źródłach WARIANT MIESZANY 8
Wariant Dystrybutora Planując procesy inwestycyjne i/lub modernizacje i chcąc optymalizować skutki podjętych działań w zakresie funkcjonowania przedsiębiorstwa ciepłowniczego dystrybuującego ciepło należy :» dokonać analizy aktualnego i przyszłego rynku ciepła, w celu sporządzenia prognozy zapotrzebowania na ciepło;» ocenić eksploatowaną sieć ciepłowniczą i przygotować scenariusze dalszego jej rozwoju dostosowane do danej sytuacji rynkowej; 9
Wariant Dystrybutora» uwzględnić uwarunkowania dotyczące pracy źródła ciepła, ale z punktu widzenia dostępności mocy cieplnej w źródle i pewności zasilania w ciepło w przyszłości. Należy pamiętać, że podstawy do podejmowania zasadnych działań modernizacyjnych lub zmierzających do odtworzenia mocy dyspozycyjnej (osiągalnej) źródła wystąpią tylko w sytuacji kiedy Wytwórca będzie miał gwarancje odbioru ciepła w perspektywie kilkunastu lat i będzie w stanie zbilansować konieczne inwestycje po stronie ekonomicznej. 10
Wariant Dystrybutora Analiza pracy sieci ciepłowniczej w różnych warunkach zasilania w ciepło powinna dać odpowiedź na następujące pytania : Czy obecny dostawca ciepła sieciowego będzie w stanie zapewnić bezpieczeństwo dostaw ciepła? Poszukiwać innego dostawcy ciepła? Budować nowe źródło, odpowiadające wymogom środowiskowym, które pozwoli na zachowanie ciągłości i bezpieczeństwa dostaw ciepła do odbiorców? 11
Wariant Wytwórcy Założenia dotyczące rynku ciepła w przyszłości i potencjalnego rozwoju sieci ciepłowniczej stanowią w tym wariancie dane wejściowe do modelu analitycznego pracy źródła lub źródeł ciepła. Wiedza ta powinna pozwolić Wytwórcy na :» racjonalne planowanie remontów eksploatowanych jednostek wytwórczych,» modernizacje istniejących źródeł,» inwestycji w nowe źródła. 12
Wariant Wytwórcy Wytwórca powinien przeanalizować również wariant modernizacji źródła połączony z przejęciem (wykupienia) na własność sieci ciepłowniczych, dla których jest dostawcą ciepła z posiadanego źródła oraz korzyściami i wadami wynikającymi z tego przejęcia. 13
Wariant Mieszany Najszerszy (kompletny) zakres analiz powinien zostać zaplanowany w przypadku przedsiębiorstwa łączącego w sobie cechy Wytwórcy i Dystrybutora. 14
Struktura właścicielska potencjalny konflikt interesów DYSTRYBUTOR (GMINA) WYTWÓRCA Zapewnienie ciągłości i bezpieczeństwa dostaw ciepła dla odbiorców końcowych Osiąganie zysku dla swoich właścicieli (M)PEC z urzędu jest zobowiązane do zapewnienia mieszkańcom dostaw m.in. ciepła, zgodnie z obowiązkami narzuconymi przez obowiązujące przepisy prawne Czy Wytwórca będzie zainteresowany utrzymaniem dostaw ciepła do odbiorców, jeżeli jedynym kryterium pozostanie kryterium dbałości o wizerunek lub kryterium ludzkie? 15
Podsumowanie Niezależnie od tego czy na problem zapewnienia dostaw ciepła spojrzymy z pozycji Dystrybutora, czy z pozycji Wytwórcy, to do podjęcia świadomej i odpowiedzialnej decyzji w odniesieniu do zakresu modernizacji (zarówno źródeł jak i sieci) należy się do nich odpowiednio przygotować. 16
Wielowariantowa analiza systemu ciepłowniczego Dziękuję za uwagę 17
Zakłady Pomiarowo - Badawcze Energetyki ENERGOPOMIAR Sp. z o.o. ul. gen. J. Sowińskiego 3 44 100 Gliwice ZAKŁAD TECHNIKI CIEPLNEJ tel. 32 237 63 00 fax 32 237 63 01 e-mail: zc@energopomiar.com.pl www.energopomiar.com.pl 18