3. ANALIZA SWOT Przedstawiona analiza mocnych i słabych stron Gminy Chrzypsko Wielkie oraz szans i zagrożeń związanych z jej rozwojem została uzgodniona przez uczestników procesu budowania strategii. Analizy i uzgodnienia objęły następujące dziedziny: - gospodarczą, - społeczną, - ekologiczną, - techniczną. Wersja przedstawiona poniżej uzyskała ostateczną aprobatę wszystkich uczestników na II sesji projektowej.
DZIEDZINA GOSPODARCZA Mocne strony Korzystna struktura agrarna gospodarstwa rolne średniej wielkości. Duża powierzchnia akwenów wodnych. Korzystne warunki naturalne dla turystyki i wypoczynku. Duża ilość obiektów turystycznych. Wysoki poziom kultury rolnej. Wysoka wydajność w produkcji rolniczej. Wysoki poziom produkcji trzody chlewnej. Wysoka jakość produkowanych surowców rolniczych. Dobrze rozwinięta sieć handlowa (sklepy). Możliwość rozwoju przemysłu drzewnego. Pracowitość mieszkańców. Tania siła robocza. Wzrost popytu na działki rekreacyjne i budowlane. Słabe strony Niekorzystne położenie gminy dla rozwoju działalności gospodarczej. Brak przemysłu i drobnej wytwórczości. Niedostateczne środki finansowe. Brak inwestorów. Słabo rozwinięta infrastruktura techniczna. Brak przemysłu rolno-spożywczego i przetwórstwa płodów rolnych. Mała liczba podmiotów gospodarczych. Słabe wykorzystanie użytków zielonych w chowie bydła. Zbyt mała powierzchnia upraw roślin przemysłowych (buraki cukrowe, rzepak). Słabo rozwinięta agroturystyka. Duże koszty zewnętrzne małych zakładów rzemieślniczych. Brak zasobów gruntów gminnych pod działalność przemysłową. Brak przechowalni i chłodni. Brak zorganizowanego zbytu płodów rolnych. Brak grup producenckich rolników. Mało intensywna gospodarka rybacka. Trudność w pozyskiwaniu wysoko wykwalifikowanych pracowników.
DZIEDZINA GOSPODARCZA Szanse Rozwój przetwórstwa rolnego, które spowoduje łatwiejszą sprzedaż płodów rolnych. Rozwój przedsiębiorczości spadek bezrobocia. Tworzenie małych i średnich firm. Przeznaczanie przez rodziny miast coraz większej części budżetu na rekreacje. Rozwój rolnictwa. Rozwój turystyki i agroturystyki. Produkcja żywności ekologicznej. Tworzenie grup producenckich. Rozwój przetwórstwa drewna. Wzrost zainteresowania Wielkopolan walorami turystycznymi gminy. Promocja gminy. Zagrożenia Brak środków finansowych na rozbudowę infrastruktury technicznej. Rozwój gospodarki uzależniony od polityki rządu. Gmina w całości w strefie chronionego krajobrazu. Zła koniunktura w rolnictwie. Niestabilna polityka rolna państwa. Brak zbytu na wytworzone produkty rolne. Brak środków finansowych na rozszerzenie działalności gospodarczej. Import surowców rolnych i żywności.
DZIEDZINA SPOŁECZNA Więzi lokalne. Mocne strony Przywiązanie mieszkańców do ziemi i środowiska. Dobra kadra pedagogiczna. Dobrze wyposażone pracownie szkolne. Nowoczesny budynek służby zdrowia. Zakład leczenia uzależnień. Dobra baza opieki społecznej (SDPS i DPS). Możliwość pracy drugiego lekarza (ilość gabinetów). Gmina bezpieczna wysokie poczucie bezpieczeństwa. Mało widoczne zjawiska patologii społecznej. Słabe strony Wzrastający poziom bezrobocia. Brak rynku pracy. Brak kadry lekarskiej i pomocniczego personelu medycznego. Słaby poziom opieki zdrowotnej (1 lekarz). Niepełne wykorzystanie możliwości GOK-u. Brak obiektów kultury na wsiach. Brak środków na rozwój kultury. Brak ośrodka szkoleniowego. Bardzo ograniczony dostęp młodzieży do szkół ponadpodstawowych. Brak budynku gimnazjalnego. Brak środków finansowych na budowę samodzielnego budynku gimnazjum. Słaba ekologiczna świadomość społeczeństwa. Niski poziom wykształcenia (duża odległość do szkół średnich).
DZIEDZINA SPOŁECZNA Szanse Rozwój opieki zdrowotnej. Stworzenie dobrych warunków kulturalno oświatowo społecznych będących alternatywą dla młodzieży. Organizowanie kursów, szkoleń dających nowe kwalifikacje zawodowe. Dobra miejscowa kadra pedagogiczna. Dobra baza dydaktyczna szkół pracowni. Rozwój działalności gospodarczej i likwidowanie bezrobocia. Aktywizacja kulturalna organizacji wiejskich. Rozbudowa bazy sportowej. Większa aktywność młodzieży. Zagrożenia Niski poziom wykształcenia mieszkańców. Rosnące bezrobocie. Ubożenie społeczeństwa. Degeneracja absolwentów szkół nie znajdujących zatrudnienia. Brak awansu społecznego dla środowiska wiejskiego. Starzenie się społeczeństwa w wyniku niskiego przyrostu naturalnego. Brak środków finansowych na działalność kulturalną i sportową. Trudności finansowe rodzin uniemożliwiające kształcenie młodzieży w szkołach wyższych. Niewłaściwa polityka oświatowa w skali makro produkcja bezrobotnych.
DZIEDZINA EKOLOGICZNA Mocne strony Cała gmina znajduje się na terenie Sierakowskiego Parku Krajobrazowego. Bogate środowisko przyrodnicze duża różnorodność roślin i zwierząt. Dobra jakość i klasa czystości wód. Brak przemysłu uciążliwego dla środowiska. Utrzymanie lasów w ręku Skarbu Państwa. Czyste powietrze. Możliwość prowadzenia zalesień na gruntach V i VI klasy. Walory krajobrazowe i korzystne uwarunkowania naturalne. Oczyszczalnia ścieków w Chrzypsku Wielkim w budowie. Słabe strony Brak nowego wysypiska śmieci spełniającego wymogi ekologiczne. Brak oczyszczalni ścieków na wsiach. Brak kanalizacji we wsiach. Duża koncentracja trzody chlewnej. Brak zakładu utylizacji odpadów. Brak ustawowych umocowań w stosunku do zalesionych gruntów. Zbyt niski poziom bieżących zalesień gruntów klas V i VI. Brak bazy turystycznej i noclegowej na terenie istniejących obiektów plażowych. Stosunkowo słabo rozwinięte rolnictwo ekologiczne. Zaśmiecanie terenu przez turystów. Niska świadomość ekologiczna mieszkańców i turystów.
DZIEDZINA EKOLOGICZNA Szanse Rozwój zorganizowanej sieci turystycznej i agroturystycznej. Dbałość o czyste i zdrowe środowisko. Szeroka informacja o znaczeniu środowiska naturalnego. Edukacja ekologiczna. Pozyskanie środków finansowych z zewnątrz na sanitcję wsi. Poprawa estetyki całej gminy. Nowe technologie budowy indywidualnych i grupowych oczyszczalni ścieków. Niewykorzystane źródła pozyskiwania energii. Gazyfikacja gminy. Współpraca z innymi gminami. Zagrożenia Brak środków finansowych na rozbudowę kanalizacji, wysypisk śmieci, oczyszczalni ścieków. Rozwój turystyki bez odpowiedniej infrastruktury technicznej. Wzrost emisji zanieczyszczeń do atmosfery. Wzrost skażenia gruntów. Brak kontenerów na śmieci w miejscach szczególnie odwiedzanych przez turystów. Brak motywacji ekonomicznych dla działań proekologicznych. Składowanie śmieci na dzikich wysypiskach Zmniejszanie walorów estetycznych i przyrodniczych gminy powodowane przez zaśmiecanie. Brak utylizacji substancji szkodliwych. Prywatyzacja lasów.
DZIEDZINA TECHNICZNA Mocne strony Dobry poziom telefonizacji Chrzypska Wielkiego. Dobrze rozwinięta sieć wodociągowa na wsiach. Główna nitka gazociągu przechodzi przez gminę. Istniejąca, ale nie wykorzystywana linia kolejowa. Połączenia telekomunikacyjne oparte na światłowodach (teoretycznie nieograniczona możliwość połączeń). Budowa oczyszczalni ścieków w Chrzypsku Wielkim. Słabe strony Brak sieci gazowej i kanalizacyjnej we wszystkich wsiach. Brak oczyszczalni ścieków we wszystkich wsiach z wyjątkiem Chrzypska Wielkiego. Brak wysypiska śmieci i gospodarki odpadami. Zły stan techniczny dróg, szczególnie dróg gminnych. Brak możliwości podłączeń do gazociągu. Niski wskaźnik telefonizacji wsi. Brak kotłowni ekologicznych. Konieczność wywożenia śmieci poza teren gminy (cała gmina leży na terenie Sierakowskiego Parku Krajobrazowego). Brak chodników. Słabo rozbudowana infrastruktura dla turystyki i rekreacji. Znaczna część sieci wodociągowej zbudowana z rur azbestowych. Przestarzała sieć energetyczna zbyt mała moc sieci przesyłowych. Zła komunikacja środkami publicznymi z większymi ośrodkami miejskimi.
DZIEDZINA TECHNICZNA Szanse Pozyskiwanie środków finansowych z funduszy przedakcesyjnych. Możliwość zaopatrzenia mieszkańców w gaz. Budowa stacji przekaźnikowych telefonii komórkowej. Dostosowanie stref telekomunikacyjnych do podziału administracyjnego. Wykorzystanie niekonwencjonalnych źródeł energii. Ustanowienie preferencji w przydziale publicznych środków finansowych dla gmin wiejskich. Zagrożenia Brak środków budżetowych gminy na rozbudowę i remonty infrastruktury. Bardzo niskie środki własne mieszkańców gminy na inwestycje infrastrukturalne. Brak połączeń komunikacyjnych gminy ze światem. Brak środków na likwidację zagrożeń. Zamortyzowana powyżej 50 % sieć wodociągowa. Wzrost ruchu samochodów. Ubożenie społeczeństwa gminy.
4. GŁÓWNE PROBLEMY W GMINIE CHRZYPSKO WIELKIE Liderzy gminy na drugiej sesji projektowej określili główne problemy występujące w gminie i ocenili hierarchię ich ważności. Za priorytetowe problemy do rozwiązania w gminie Chrzypsko uznano: 1.Brak środków finansowych brak własnych środków finansowych na rozwój już istniejących podmiotów w gminie oraz brak zainteresowania zewnętrznych inwestorów budową zakładów na terenie gminy. 2.Brak środków finansowych na budowę gimnazjum. 3.Niewystarczające zabezpieczenie potrzeb mieszkańców w zakresie opieki lekarskiej. 4.Słabo rozbudowana infrastruktura techniczna: - zły stan techniczny dróg, - brak sieci gazowej i kanalizacyjnej, - brak oczyszczalni ścieków i składowiska odpadów stałych, - w znacznym stopniu zamortyzowana sieć wodociągów, - przestarzała sieć energetyczna, - niewystarczająco rozwinięta sieć telefoniczna. 5.Brak zorganizowanego rynku zbytu płodów rolnych na terenie gminy. 6.Niewystarczająco rozwinięta baza turystyczna i agroturystyczna. 7.Brak grup producentów rolnych.
5. WIZJA ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU GMINY Wizja rozwoju została opracowana przez liderów w poniższym brzmieniu:
W roku 2015 nasza gmina będzie miała charakter turystyczno rolniczy. Ziemie nie są tutaj zbyt dobre, za to tereny turystyczno rekreacyjne są wspaniałe. Mamy bardzo dużo jezior, strumyków, przepiękne lasy, a ukształtowanie terenu wcale nie przypomina nizinnej Wielkopolski. Dużo przemysłu nie ma i chyba nie będzie, są gospodarstwa rolne, niezbyt bogate i sądzimy, że w 2015 roku będzie ich nieco mniej niż dzisiaj, ale będą zamożniejsze, lepiej zorganizowane. Jednak wsie nie znikną, będą bardziej kolorowe, dużo obejść będzie przystosowanych do przyjęcia turystów z miast polskich jak również z Niemiec. Czyste wody i powietrze, nie zaśmiecone lasy będą miejscem, gdzie mieszkańcy Poznania będą chętnie spędzać wolny czas sobotnio niedzielny. Wzrost zamożności społeczeństwa Polski spowoduje, że powstanie w naszej gminie dużo osiedli domków rekreacyjnych. Dodatkową zachętą dla inwestorów z zewnątrz będzie sprawnie działająca kanalizacja, oczyszczalnie ścieków oraz sprawny wodociąg z czystą zdrową wodą w każdej miejscowości. Sprawna sieć energetyczna i powszechne stelefonizowanie wsi zachęci do inwestowania w małe przedsiębiorstwa nastawione przede wszystkim na przetwarzanie surowców wyprodukowanych przez rolników. Coraz bardziej popularna stanie się zdrowa żywność, a wyprodukowanie jej jest możliwe tylko z terenów czystych, nie skażonych chemią i wielkim przemysłem, z terenów takich jak teren gminy Chrzypsko Wielkie. Napływ turystów spowoduje rozwój handlu, gastronomii. Mieszkańcy gminy będą mieli łatwiejszy dostęp do usług medycznych, podstawowej opieki zdrowotnej. Racjonalna sieć przedszkoli, szkół, własne gimnazjum przyczynią się do wzrostu poziomu wykształcenia. Dbałość o prawidłowy rozwój młodego pokolenia zaowocuje powstaniem boisk sportowych, sal gimnastycznych. Społeczność gminy Chrzypsko Wielkie dopracuje się własnych regionalnych pamiątek, w zakładach gastronomicznych będzie można kupić np.: rybę po chrzypsku, zaś amatorzy internetu znajdą kolorową promocję naszej gminy. W roku 2015 wszystkie wioski będą uporządkowane, czyste, pełne kwiatów, a cała społeczność będzie dumna ze swojej Małej Ojczyzny Ziemi Chrzypskiej.
6. GŁÓWNE CELE ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU GMINY Na podstawie zidentyfikowanych priorytetowych problemów ustalono następujące cele w strategii rozwoju gminy: Cel nadrzędny: WYSOKA JAKOŚĆ ŻYCIA MIESZKAŃCÓW GMINY Cel główny: ZRÓWNOWAŻONY, WIELOKIERUNKOWY I ZHARMONIZOWANY ROZWÓJ SPOŁECZNO - GOSPODARCZY GMINY Cele strategiczne i operacyjne: 6.1 Cel strategiczny I: AKTYWIZACJA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ
6.2 Cel strategiczny II : KOMPLEKSOWA ROZBUDOWA INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ 6.3 Cel strategiczny III : ZORGANIZOWANIE NOWOCZESNEGO SYSTEMU OŚWIATOWEGO 6.4 Cel strategiczny IV : WYSOKI POZIOM USŁUG SPOŁECZNYCH 6.5 Cel strategiczny V : USPRAWNIENIE OBSŁUGI ROLNICTWA W GMINIE 6.6 Cel strategiczny VI : AKTYWNA OCHRONA ŚRODOWISKA NATURALNEGO 6.7 Cel strategiczny VII :
SPRAWNY SYSTEM PROMOCJI GMINY