DZIAŁALNOŚĆ WŁADZ SAMORZĄDOWYCH

Transkrypt

1 Analiza SWOT Poniższa tabela przedstawia zestawienie mocnych i słabych stron gminy Bełżec. Zgodnie z metodologią przeprowadzania analizy SWOT, są to czynniki wewnętrzne, które stanowią potencjał rozwojowy jednostki lub jego zagrożenie. Mocne strony Słabe strony DZIAŁALNOŚĆ WŁADZ SAMORZĄDOWYCH duże zaangażowanie władz samorządowych w rozwiązywanie problemów gminy, zaangażowanie pracowników Urzędu Gminy w pozyskiwanie środków pomocowych UE, wyposażenie Urzędu Gminy w sprzęt komputerowy, sieć wewnętrzna dostosowana do wymogów przepływu dokumentów wewnątrz urzędu, nowy sprzęt komputerowy. brak programów i kierunków rozwoju obszarów wiejskich, brak dużego kapitału prywatnego, wewnętrznego i zewnętrznego. korzystne położenie przy drodze krajowej, korzystne położenie geograficzne bliskość terenów przygranicznych (przejście graniczne w Hrebennem na granicy z Ukrainą), strategiczne położenie gminy w niedalekiej odległości od Ukrainy. korzystne położenie w niedalekiej odległości od miast : Zamość (miasto o znaczeniu ponadregionalnym) i Tomaszów Lubelski (siedziba powiatu miasto o znaczeniu regionalnym), kompleksowa selektywna zbiórka odpadów, korzystne walory turystycznokrajobrazowe, nieskażone powietrze, bogate dziedzictwo kulturowe. POŁOŻENIE/ŚRODOWISKO NATURALNE brak pełnej sieci kanalizacji sanitarnej, brak sieci wodociągowej, brak bazy do obsługi ruchu turystycznego, słabo rozwinięta gospodarka leśna. duży procent ludzi młodych, znaczne zasoby siły roboczej, prowadzenie stałych działań profilaktycznych adresowanych do dzieci i młodzieży. POTENCJAŁ LUDZKI wysoki odsetek zatrudnienia w rolnictwie, duże bezrobocie (również ukryte w rolnictwie), słabe możliwości zatrudnienia poza rolnictwem,

2 spadek przyrostu urodzeń, migracja ludności, wzrastająca liczba osób starych, samotnych, pozostających bez opieki ze strony rodziny. dobre warunki zamieszkania mieszkańców gminy, dobrze rozwinięta i funkcjonująca baza edukacyjna, dominująca własność prywatna oraz zabudowa zagrodowa, rozwinięta sieć dróg (większość nadaje się do remontu), istnieje infrastruktura kolejowa. WARUNKI SOCJALNO BYTOWE mała ilość terenów pod zabudowę mieszkaniową, brak specjalistycznej opieki zdrowotnej, brak dostępu do specjalistycznych przychodni zdrowotnych, niewystarczająca liczba lekarzy, stomatologów i pielęgniarek, za mała liczba pielęgniarek środowiskowych, złe wyposażenie ośrodka zdrowia w sprzęt medyczny, mały potencjał przemysłowy gminy, niewystarczające dochody budżetowe gminy, pogarszający się stan techniczny dróg gminnych i powiatowych, niewykorzystana infrastruktura kolejowa z uwagi na niewielką liczbę połączeń (połączenia tylko w okresie wakacyjnym najdalej do Lublin i Rzeszowa). wystarczające zasoby wód podziemnych, potencjał do zalesiania, korzystne stosunki wodne, duża liczba użytków rolnych, bardzo dobry bioklimat, korzystna struktura własności, zasoby niewykorzystanej siły roboczej, dobre cechy ekologiczne płodów rolnych, bliskość rynków zbytu lokalnych produktów (Zamość, Tomaszów Lubelski), przychylność władz gminnych dla realizacji procesów inwestycyjnych. GOSPODARKA/ROLNICTWO niewystarczający dostęp do programów i kierunków rozwoju obszarów wiejskich, słaby dostęp do bazy szkoleniowej dla rolników i bezrobotnych, brak terenów, które mogą być przeznaczone pod aktywność gospodarczą (inwestycje), wysokie koszty produkcji, deficyt kapitału własnego, słabe zainteresowanie ze strony inwestorów zewnętrznych, niewystarczająco rozwinięta sieć usług rolniczych, niekorzystna struktura gospodarstw rolnych, duże rozdrobnienie, bardzo mała specjalizacja produkcji rolnej, mała liczba grup producentów w poszczególnych sektorach

3 rolnictwa, trudności ze zbytem produktów, niski stopień wiedzy producentów rolnych na temat wymogów Wspólnego Rynku, gleby słabej jakości, proces degradacji gleb związany z ukształtowaniem terenu, brak instytucji wspierających sektor mikro i małych przedsiębiorców, słaba promocja mikro i małych przedsiębiorców, słaba współpraca gminy z NGO (organizacjami pozarządowymi, tzw. trzeciego sektora), brak pełnego uzbrojenia terenu przeznaczonego pod usługi, słabo rozwinięta sieć placówek usługowo handlowych, niska dynamika rozwoju usług, brak zakładów przetwórstwa surowców rolnych, niskie tempo zalesiania i zadrzewiania obszarów nieprzydatnych rolniczo, niewystarczająca liczba dużych zakładów pracy. dobre warunki dla rozwoju rożnych form turystyki kwalifikowanej, obiekty zabytkowe, miejsca czynnego kultu religijnego (parafia w Bełżcu), wytyczone szlaki i ścieżki turystyczne, wytyczone ścieżki rowerowe, wyrazisty wizerunek gminy (gmina posiada herb), dobry dostęp do obiektów sportowych i miejsc zabaw dla najmłodszych oraz miejsc spotkań mieszkańców poszczególnych miejscowości, skuteczne działania promocyjne, - tablice informacyjne o regionie, oznaczenia tras rekreacyjnych, rowerowych i pieszych, odpowiednia baza sportowa, prężnie działające biblioteki funkcjonujące na terenie gminy, skuteczna promocja warunków gospodarczych i turystycznych całego obszaru gminy. KULTURA/SPORT/REKREACJA słabo rozwinięta baza noclegowa, niedostateczna promocja gminy, brak specjalistycznych gospodarstw agroturystycznych, brak kompleksowego planu współpracy z gminami ościennymi w ramach powiatu tomaszowskiego jak i powiatu zamojskiego, niedostateczne możliwości lokalowe dla zaspokojenia potrzeb kulturalnych, brak małej gastronomii, niedostateczne wykorzystanie funkcji istniejących placówek kulturalnych, brak centrum kulturalnorekreacyjnego, brak marek regionalnych,

4 jedno gimnazjum, jedna szkoła podstawowa, bardzo dobry dostęp uczniów do Internetu, wykwalifikowana kadra pedagogiczna, priorytetowe traktowanie oświaty i ekologii przez samorząd gminy. wysoka skuteczność działań prewencyjnych, zadowalający wskaźnik wykrywalności przestępstw, jednostki OSP funkcjonujące w każdej miejscowości na terenie gminy, zaufanie społeczności lokalnej wobec dotychczasowych działań prewencyjnych. SZKOLNICTWO I EDUKACJA SPOŁECZNA BEZPIECZEŃSTWO PUBLICZNE brak wymiarowych boisk szkolnych, brak sal do nauki języków obcych, niedostateczna ilość środków finansowych na remonty obiektów oświatowych. brak posterunku Policji, brak nowoczesnego sprzętu i pojazdów związanych z ochroną przeciwpożarową, niewystarczająca obsada etatowa (w przypadku napływu dużej liczby turystów). INFRASTRUKTURA TECHNICZNA I DROGOWA rozwinięta sieć dróg (większość nadaje się do remontu), dobra telefonizacja gminy, dobry dostęp do sieci internetowej, istnieje infrastruktura kolejowa. brak pełnej sieci kanalizacji sanitarnej, brak sieci wodociągowej, brak pełnej sieci gazowej, brak centralnego źródła ciepła i sieci ciepłowniczej, brak zasięgu sieci komórkowych w części gminy, brak nowoczesnych systemów grzewczych, pogarszający się stan techniczny dróg gminnych i wewnętrznych, zły stan techniczny infrastruktury drogowej (oświetlenie, chodniki, przepusty itp.). W poniższej tabeli zgrupowano szanse i zagrożenia rozwoju gminy Bełżec. Są to czynniki zewnętrzne, znajdujące się w otoczeniu bliższym i dalszym, które mogą wspomagać proces rozwoju jednostki lub go zakłócać. Szanse prorozwojowa polityka gminy, środki pomocowe i fundusze strukturalne na inwestycje w sferze rozwoju obszarów wiejskich, w tym na rozwój zasobów ludzkich, możliwość współpracy z urzędami sąsiednich gmin w zakresie DZIAŁALNOŚĆ WŁADZ SAMORZĄDOWYCH Zagrożenia trudności z pozyskaniem środków finansowych na realizację inwestycji, ograniczenie kompetencji samorządów, marazm społeczności lokalnej, niechęć mieszkańców wobec innowacyjnych pomysłów władz

5 pozyskiwania środków unijnych w ramach partnerstw lokalnych, współpraca z urzędami sąsiednich gmin w zakresie promocji regionu. samorządowych, poszerzający się zakres zadań własnych gminy nieadekwatny do środków finansowych będących w jej dyspozycji. atrakcyjne położenie geograficzne, możliwość promowania gminy jako miejsca czystego ekologicznie, wzrost zainteresowania wypoczynkiem na wsi, współpraca lokalnej społeczności w zakresie rozwiązań ekologicznych odnośnie środowiska, środki pomocowe i fundusze strukturalne UE, możliwość budowy bazy wypoczynkowo-rekreacyjnej, zainteresowanie społeczności lokalnej agroturystyką, przeznaczenie części terenów rolnych o słabej bonitacji gleb pod cele rekreacyjne i zalesienie, możliwość organizowania imprez promocyjnych i kulturalnofolklorystycznych mających na celu rozpropagowanie walorów przyrodniczo-turystycznych gminy, możliwość budowy ścieżek rowerowych, promocja walorów turystycznych i krajobrazowych gminy, wykorzystanie miejsc cennych historycznie do rozwoju funkcji turystycznych i agroturystycznych, budowa zbiorników retencyjnorekreacyjnych, ożywienie zagranicznego ruchu turystycznego. POŁOŻENIE/ŚRODOWISKO NATURALNE ograniczone możliwości pozyskania środków zewnętrznych na realizację infrastruktury turystycznej z uwagi na wysoką konkurencyjność innych gmin, zmiany klimatu, proces degradacji gleb związany z ukształtowaniem terenu. stworzenie systemu zachęt i pomocy przy powstawaniu zakładów usługowych, przekwalifikowanie, uzupełnienie wykształcenia młodych bezrobotnych z terenu gminy do obsługi ruchu turystycznego, aktywizacja osób bezrobotnych, integracja ludności gminy w tzw. POTENCJAŁ LUDZKI wyludnianie się wsi, pogarszające się warunki bytowe ludności, zubożenia społeczeństwa lokalnego.

6 Małej Ojczyźnie, powstanie gminnego kompleksu sportowo-rekreacyjnego, możliwości wykorzystania własnej siły roboczej w ramach robót publicznych i prac interwencyjnych, wykorzystanie potencjału wykształconej młodzieży. program szkoleń dla ludności, pozyskiwanie środków ze źródeł pozabudżetowych, pozyskanie środków z funduszy strukturalnych na rozwój i modernizację obszarów wiejskich, tworzenie warunków dla budownictwa jednorodzinnego i komunalnego, zainteresowanie sponsorów zewnętrznych finansowaniem działalności sportowej, kulturalnej i oświatowej. WARUNKI SOCJALNO BYTOWE niekonsekwentna polityka państwa wobec terenów wiejskich, pogarszające się warunki bytowe ludności, powiększające się różnice w dochodach ludności, trudności w pozyskaniu środków na realizację inwestycji, słabe zaplecze socjalno-zdrowotne, niedostosowanie oferty edukacyjnej do zmieniającego się rynku pracy, malejące dotacje państwa na prowadzenie działalności z zakresu oświaty i kultury, rosnące koszty edukacji, wyludnianie się wsi, utrzymujący się wysoki poziom bezrobocia, niski poziom PKB na mieszkańca, ujemny wskaźnik przyrostu naturalnego. zapotrzebowanie na zdrową żywność, korzystne warunki glebowoklimatyczne do rozwijania produkcji żywności ekologicznej, rozwój przedsiębiorczości na terenach wiejskich, drobnej wytwórczości i usług dla rolnictwa, dostęp do środków pomocowych i funduszy strukturalnych, tworzenie grup producenckich: regionalnych, krajowych i zagranicznych, tworzenie jednostek organizacyjnych związków międzygminnych, programy rozwoju terenów wiejskich województwa lubelskiego, przyciąganie inwestorów obcych poprzez przygotowanie terenów GOSPODARKA/ROLNICTWO przywiązanie do tradycyjnych form gospodarowania na wsi, brak znaczących inwestycji w sektorze rolno spożywczym potrzebnych do zwiększenia produkcji i konkurencyjności, pogarszająca się sytuacja ekonomiczna w rolnictwie - ubożenie wsi, brak rynków zbytu na produkty rolne, niestabilna polityka państwa wobec rolnictwa, zwiększanie zadań własnych gminy bez wsparcia finansowego, wysokie stopy procentowe kredytów na inwestycje i produkcję, w wielu działach niska opłacalność produkcji rolniczej, niska rentowność

7 inwestycyjnych, produkcja biopaliw i odnawialnych źródeł energii, rozwój mikro i małych przedsiębiorstw, kontakty z gminami partnerskimi, rozwój gospodarstw ekologicznych, przynależność do Unii Europejskiej, propagowanie rolnictwa ekologicznego i zdrowej żywności, rozwój rynków wewnętrznych, giełd rolno- spożywczych, partnerstwo publiczno-prywatne, dostępność i sąsiedztwo dużego rynku zbytu dla produktów rolniczych (Tomaszów Lubelski, Zamość), rosnące zainteresowanie w środowiskach wielkomiejskich produktami rolnictwa ekologicznego rosnący popyt na zdrową żywność, wielofunkcyjny rozwój wsi, wykreowanie markowych produktów, rozwój przemysłu, usług i przetwórstwa opartego o lokalne surowce (płody rolne), położenie w bezpośrednim sąsiedztwie granicy państwowej - współpraca przygraniczna (transgraniczna), opracowanie i wdrożenie lokalnej polityki wspierającej rozwój przedsiębiorczości i przebudowę struktury gospodarstw rolnych. szczególnie w przypadku małych gospodarstw, wymuszona ekonomicznie likwidacja małych gospodarstw rolnych, trudności w dostosowaniu produkcji rolniczej do zmiennych potrzeb rynku regionalnego, krajowego i UE, wysoka konkurencyjność w zbycie produktów rolnych i malejące rynki zbytu, malejąca dochodowość pracy w rolnictwie, ograniczona konkurencyjność lokalnych produktów rolniczych, niestabilna polityka rolna państwa, zmiana klimatu, rozdrobnienie gospodarstw (zwiększone koszty, malejące zyski), brak rynku zbytu i niskie ceny produktów rolnych, niestabilna polityka podatkowa państwa, brak ulg podatkowych dla nowych tworzonych firm, przepisy utrudniające rozwój przedsiębiorczości, pogarszająca się sytuacja sektora rolnego, wykup ziemi przez obcy kapitał, niestabilna sytuacja w zakresie finansów publicznych, brak perspektyw poprawy nakładów finansowych i środków otrzymywanych z budżetu państwa na inwestycje gospodarcze, niska konkurencyjność wielu polskich towarów na rynkach międzynarodowych, brak środków finansowych na rozwój technologiczny, sprzyjających rozwojowi gospodarczemu, napływ taniej (dotowanej) żywności z zagranicy. SZKOLNICTWO I EDUKACJA SPOŁECZNA racjonalna siec szkół. ujemny przyrost naturalny. wysoki stopień zaufania społeczności lokalnej wobec policjantów. BEZPIECZEŃSTWO PUBLICZNE napływ turystów, przyjezdnych, wzrost przestępczości, niskie nakłady finansowe.

8 INFRASTRUKTURA TECHNICZNA I DROGOWA wysoki stopień zaangażowania władz samorządowych, pozyskanie funduszy z Funduszu Ochrony Środowiska, środki unijne szansą rozwoju infrastruktury technicznej na terenie gminy, partnerstwo publiczno-prywatne szansą na finansowanie budowy i modernizacji infrastruktury technicznej, możliwości pozyskania środków pomocowych i funduszowych na rozwój infrastruktury technicznej, zintensyfikowanie współpracy z Wojewodą Lubelskim i Urzędem Marszałkowskim Województwa Lubelskiego. niski stopień świadomości społeczeństwa odnośnie standardów UE, niewystarczające środki zapewnione w budżecie, zwiększanie zadań własnych gminy bez wsparcia finansowego z budżetu państwa, źle skonstruowana prawnie ustawa o partnerstwie publiczno-prywatnym, nadmierne obciążenie gminy w fazie przedrealizacyjnej projektów infrastrukturalnych, ograniczone możliwości pozyskania środków zewnętrznych na realizację infrastruktury z uwagi na wysoką konkurencyjność innych gmin, brak rozwiązań systemowych umożliwiających władzom lokalnym realizację kosztownych inwestycji infrastrukturalnych, nieprzystosowanie infrastruktury technicznej do wymogów UE, niski stopień zintegrowania programów rozwoju poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego, niestabilna sytuacja w zakresie finansów publicznych, brak perspektyw poprawy nakładów finansowych i środków otrzymywanych z budżetu państwa na inwestycje infrastrukturalne, brak środków finansowych na rozwój technologiczny, sprzyjający rozwojowi gminy, rosnące ceny materiałów budowlanych.