Załącznik nr 2 do Statutu Gimnazjum nr 1 SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI GIMNAZJUM NR 1 W RESZLU na lata 2012/2013-2014/2015
2 I. UWAGI WSTĘPNE Profilaktyka jest chronieniem człowieka w rozwoju przed zagrożeniami i reagowaniem na nie. Jej celem jest ochrona człowieka, ucznia, wychowanka przed wszelkimi zakłóceniami rozwoju. Oddziaływanie profilaktyczne ma szczególne znaczenie w odniesieniu do dzieci i młodzieży w okresie dorastania ( 10-18 lat). Jest to faza rozwoju stanowiąca pomost pomiędzy dzieciństwem a dorosłością, w czasie której doko nuje się wiele intensywnych, jakościowych zmian w osobowości człowieka. Zmiany te prowokowane intensywnym rozwojem biologicznym, mają swój wyraz w emocjonalności i duchowości, od dążenia do większej samodzielności aż po określenie własnej tożsamości. Jest to czas w rozwoju młodego człowieka podatny na zakłócenia i podejmowanie ryzykownych zachowań. Profilaktyka podejmowana przez szkołę ma za zadanie ochronę młodzieży przed tymi zachowaniami. Szkoła jest miejscem profilaktyki pierwszorzędowej, skierowanej do grupy niskiego ryzyka. Profilaktyka pierwszorzędowa polega na promowaniu zdrowego stylu życia i zapobieganiu zagrożeniom, w szczególności na rozwijaniu umiejętności radzenia sobie z wymogami życia. Jej celem jest opóźnienie inicjacji lub zachęcanie do abstynencji. Program profilaktyki szkolnej obejmuje działania podejmowane w trakcie realizacji programów nauczania i Programu Wychowawczego Gimnazjum nr 1 w Reszlu. II. STRUKTURA ODDZIAŁYWAŃ PROFILAKTYCZNYCH RADA PEDAGOGICZNA: Określa zadania w zakresie profilaktyki. Określa zapotrzebowanie na realizację programów profilaktycznych. Dokonuje analizy działalności profilaktycznej na podsumowujących posiedzeniach rady pedagogicznej w m-c czerwcu. NAUCZYCIELE: Realizują zadania SPP w zakresie swojego przedmiotu oraz współpracują z wychowawcami klas w realizacji tych zadań. Wykonują zalecenia zawarte w opiniach wydanych przez poradnię psychologicznopedagogiczną i inne placówki specjalistyczne. Współpracują z instytucjami wspierającymi wychowanie i profilaktykę, z pedagogiem szkolnym i dyrekcją szkoły. Bieżąca wymiana informacji. Konsekwencja w działaniu wśród wszystkich nauczycieli i pracowników szkoły. WYCHOWAWCY KLAS: Integrują zespół klasowy ze szczególnym zwróceniem uwagi na uczniów klas pierwszych. Realizują programy profilaktyczne bądź elementy tych programów zaakceptowane przez Radę Pedagogiczną i dyrekcję szkoły. Biorą udział w szkoleniach na temat profilaktyki ; mają możliwość samodzielnego opracowywania programów profilaktycznych. Dbają o poczucie bezpieczeństwa i akceptacji uczniów w klasie. Wyposażają uczniów w umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach. Realizują zadania zawarte w SPP we współpracy z rodzicami uczniów. Prowadzą Wywiadówki Profilaktyczne" w ramach pedagogizacji rodziców.
WICEDYREKTOR SZKOŁY: Monitoruje pracę wychowawców klas i pedagoga w zakresie profilaktyki. Diagnozuje wspólnie z pedagogiem oczekiwania uczniów i rodziców w zakresie profilaktyki. Inicjuje i organizuje przedsięwzięcia określone w SPP. PEDAGOG SZKOLNY: 3 1) prowadzenie badań i działań diagnostycznych dotyczących uczniów, w tym diagnozowanie indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych, a także wspieranie mocnych stron ucznia; 2) minimalizowanie skutków zaburzeń rozwojowych, zapobieganie zaburzeniom zachowania oraz inicjowanie i organizowanie różnych form pomocy psychologiczno-pedagogicznej w środowisku szkolnym i pozaszkolnym ucznia; 3) prowadzenie terapii indywidualnej i grupowej; 4) wspieranie rodziców w innych działaniach wyrównujących szanse edukacyjne uczniów; 5) rozpoznawanie i analizowanie przyczyn niepowodzeń edukacyjnych; 6) określanie form i sposobów udzielania uczniom pomocy psychologiczno pedagogicznej zarówno uczniom, rodzicom, jak i nauczycielom, w przypadkach, gdy uczeń takiej pomocy potrzebuje, a nie jest objęty opieką Zespołu ds. pomocy psychologiczno-pedagogicznej; 7) organizowanie, koordynowanie i prowadzenie różnych form pomocy psychologiczno pedagogicznej, odpowiednio do rozpoznanych potrzeb i ustaleń dyrektora w zakresie form, sposobu i ilości godzin pomocy psychologiczno-pedagogicznej; 8) podejmowanie działań wychowawczych i profilaktycznych wynikających z Programu Wychowawczego i Profilaktyki w stosunku do uczniów z udziałem rodziców i wychowawców; 9) działanie na rzecz zorganizowania opieki i pomocy materialnej uczniom znajdującym się w trudnej sytuacji życiowej; 10) prowadzenie warsztatów dla rodziców oraz udzielanie im indywidualnych porad w zakresie wychowania; 11) wspomaganie i pomoc nauczycielom w realizacji Programu Wychowawczego i Profilaktyki; 12) udział w opracowywaniu Programów Profilaktyki i Programu Wychowawczego; 13) przewodniczenie Zespołom d/a Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej, zgodnie z postanowieniami dyrektora szkoły; 14) realizacja zadań przypisanych Zespołom; 15) nadzór i analizowanie stopnia przestrzegania w szkole postanowień Konwencji o prawach dziecka i prawach człowieka; 16) prowadzenie odpowiedniej dokumentacji pracy, zgodnie z odrębnymi przepisami;
17) szczegółowy zakres obowiązków pedagoga szkolnego określa dyrektor szkoły. ZADANIA SZKOLNEGO DORADCY ZAWODOWEGO 4 Lp. Zadania Termin realizacji 1. Określanie form i sposobów udzielania uczniom, w tym uczniom z wybitnymi uzdolnieniami pomocy w zakresie wyboru własnej ścieżki rozwoju z uwzględnieniem zainteresowań i predyspozycji. 2. Organizowanie i prowadzenie różnych form doradztwa dla uczniów i rodziców. 3. Wspieranie działań nauczycieli wynikających z programu wychowawczego szkoły. 4. Planowanie i koordynowanie zadań w zakresie wyboru przez uczniów kierunku kształcenia i zawodu. szkolny szkolny szkolny szkolny Dodatkowo do zadań doradcy zawodowego należy głównie realizacja różnych form pomocy psychologiczno pedagogicznej w środowisku szkolnym i pozaszkolnym dla poszczególnych uczniów ( we współpracy z innymi specjalistami). Pomoc ta jest organizowana dla uczniów, rodziców, nauczycieli jako wspieranie w rozwiązywaniu problemów wychowawczych i dydaktycznych w celu zwiększenia efektywności pomocy psychologiczno pedagogicznej. w szczególności: 1. Systematyczne diagnozowanie zapotrzebowania uczniów na informacje edukacyjne i zawodowe oraz na pomoc w planowaniu kształcenia i kariery zawodowej; 2. Gromadzenie, aktualizacja i udostępnianie informacji edukacyjnych i zawodowych właściwych dla danego poziomu kształcenia; 3. Wskazywanie uczniom, rodzicom i nauczycielom dodatkowych źródeł informacji, strona internetowa KOWEZIU; 4. Prowadzenie zajęć: a) Przygotowujących uczniów do świadomego planowania kariery i podjęcia roli zawodowej (związanych z wyborem kierunku kształcenia i zawodu oraz planowaniem kształcenia i kariery zawodowej); b) Wspomagających uczniów w podejmowaniu decyzji edukacyjnych i zawodowych (przy wykorzystaniu aktywnych metod pracy); 5. Prowadzenie porad (konsultacji) dla uczniów w ramach doradztwa zawodowego i planowania kariery uczniów; 6. Udzielanie indywidualnych porad uczniom i rodzicom oraz prowadzenie grupowych zajęć aktywizujących, przygotowujących uczniów do świadomego planowania kariery i podjęcia roli zawodowej; 7. Współpraca z instytucjami wspierającymi wewnątrzszkolny system doradztwa zawodowego, w szczególności z poradniami psychologiczno pedagogicznymi, w tym poradniami specjalistycznymi oraz innymi instytucjami świadczącymi poradnictwo i specjalistyczną pomoc uczniom i rodzicom.
5 POMOC PSYCHOLOGICZNO-PEDAGOGICZNA W SZKOLE (ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 20 stycznia 2012 r. w sprawie ramowych statutów szkół publicznych) 1. W szkole funkcjonuje zespół ds. pomocy psychologiczno- pedagogicznej. Pomoc udzielana jest uczniom, rodzicom i nauczycielom. 2. Pomoc psychologiczno pedagogiczna polega na : 1) diagnozowaniu środowiska ucznia; 2) rozpoznawaniu potencjalnych możliwości oraz indywidualnych potrzeb ucznia i umożliwianiu ich zaspokojenia; 3) rozpoznawaniu przyczyn trudności w opanowywaniu umiejętności i wiadomości przez ucznia; 4) wspieraniu ucznia z wybitnymi uzdolnieniami; 5) prowadzeniu edukacji prozdrowotnej i promocji zdrowia wśród uczniów i rodziców; 6) podejmowaniu działań wychowawczych i profilaktycznych wynikających z programu wychowawczego szkoły i programu profilaktyki oraz wspieraniu nauczycieli w tym zakresie; 7) wspieraniu uczniów, metodami aktywnymi, w dokonywaniu wyboru kierunku dalszego kształcenia, zawodu i planowaniu kariery zawodowej oraz udzielaniu informacji w tym kierunku; 8) wspieraniu nauczycieli i rodziców w działaniach wyrównujących szanse edukacyjne dzieci; 9) wspieraniu nauczycieli i rodziców w rozwiązywaniu problemów wychowawczych; 10) umożliwianiu rozwijania umiejętności wychowawczych rodziców i nauczycieli; 11) podejmowaniu działań mediacyjnych i interwencyjnych w sytuacjach kryzysowych. 3. Pomoc psychologiczno pedagogiczna realizowana jest we współpracy z: 1) rodzicami; 2) psychologiem; 3) pedagogiem ; 4) Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną w Kętrzynie; 5) podmiotami działającymi na rzecz rodziny i dzieci. 4. Pomocy psychologiczno-pedagogicznej jest udzielana z inicjatywy: 1) rodziców; 2) ucznia; 3) nauczyciela lub wychowawcy prowadzącego zajęcia z uczniem; 4) specjalisty; 5) poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej; 5. Celem pomocy psychologiczno-pedagogicznej jest rozpoznawanie możliwości psychofizycznych oraz rozpoznawanie i zaspakajanie potrzeb rozwojowych i edukacyjnych uczniów, wynikających z : 1) wybitnych uzdolnień; 2) niepełnosprawności; 3) niedostosowania społecznego; 4) zagrożenia niedostosowaniem społecznym; 5) specyficznych trudności w uczeniu się;
6) zaburzeń komunikacji językowej; 7) choroby przewlekłej; 8) zaburzeń psychicznych; 9) sytuacji kryzysowych lub traumatycznych; 10) rozpoznanych niepowodzeń szkolnych; 11) zaniedbań środowiskowych; 12) trudności adaptacyjnych; 13) odmienności kulturowej. 6 6.. Pomoc psychologiczno-pedagogiczna jest organizowana w formie: 1) systemowych działań mających na celu rozpoznanie zainteresowań uczniów, w tym uczniów wybitnie zdolnych oraz zaplanowanie wsparcia mającego na celu rozwijanie ich zainteresowań i uzdolnień; 2) działań pedagogicznych mających na celu rozpoznanie indywidualnych potrzeb edukacyjnych i możliwości psychofizycznych uczniów oraz planowanie sposobów ich zaspokojenia; 3) zindywidualizowanej pracy z uczniem na obowiązkowych i dodatkowych zajęciach edukacyjnych 4) zajęć dydaktyczno-wyrównawczych; 5) logopedycznych; 6) zajęć socjoterapeutycznych; 7) porad i konsultacji dla rodziców i nauczycieli; 8) zajęć związanych z wyborem kierunku kształcenia i zawodu; 9) porad dla uczniów; 10) działań na rzecz zorganizowania pomocy materialnej uczniom znajdującym się w trudnej sytuacji życiowej. 7. Zainteresowania uczniów oraz ich uzdolnienia rozpoznawane są w formie wywiadów z rodzicami, uczniem, prowadzenia obserwacji pedagogicznych oraz z opinii i orzeczeń poradni psychologiczno-pedagogicznych. 8. W przypadku, gdy podjęte działania w szkole w zakresie pomocy psychologicznopedagogicznej nie są efektywne i nie stwierdza się wyraźnej poprawy w zakresie pokonywania trudności, dyrektor szkoły, za zgodą rodziców lub pełnoletniego ucznia, na wniosek nauczyciela lub specjalisty wykonującego działania w szkole działania z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz po zaopiniowaniu przez radę pedagogiczną składa wraz z uzasadnieniem wniosek do poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej o wydanie opinii o specyficznych trudnościach w uczeniu się ucznia. Dyrektor szkoły informuje rodziców o podjętych działaniach. 9. W szkole organizuje się kółka zainteresowań zgodnie z zainteresowaniami i uzdolnieniami uczniów. 10. Organizowane w szkole konkursy, olimpiady, turnieje stanowią formę rozwoju uzdolnień i ich prezentacji. Uczniowie awansujący do kolejnych etapów objęci są specjalna opieką nauczyciela. 11. Indywidualizacja pracy z uczniem na obowiązkowych i dodatkowych zajęciach polega na: 1) dostosowywaniu tempa pracy do możliwości percepcyjnych ucznia; 2) dostosowaniu poziomu wymagań edukacyjnych do możliwości percepcyjnych, intelektualnych i fizycznych ucznia; 3) przyjęciu adekwatnych metod nauczania i sprawdzania wiadomości i umiejętności ucznia; 4) różnicowaniu stopnia trudności i form prac domowych; 12. Zajęcia dydaktyczno wyrównawcze organizuje się dla uczniów, którzy mają znaczne trudności w uzyskiwaniu osiągnięć z zakresu określonych zajęć edukacyjnych, wynikających z podstawy programowej. Zajęcia prowadzone są przez nauczycieli właściwych zajęć edukacyjnych. 13. Objęcie ucznia zajęciami dydaktyczno wyrównawczymi i specjalistycznymi wymaga zgody rodzica. 14. Zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze prowadzi się w grupach międzyoddziałowych
7 i oddziałowych. Dyrektor szkoły wskazuje nauczyciela do prowadzenia zajęć dydaktycznowyrównawczych spośród nauczycieli danej edukacji przedmiotowych. 15. O zakończeniu zajęć dydaktyczno-wyrównawczych decyduje dyrektor szkoły, na podstawie opinii Zespołu określającego efektywność prowadzonych zajęć. Nauczyciel zajęć dydaktyczno-wyrównawczych jest obowiązany prowadzić dokumentację w formie dziennika zajęć pozalekcyjnych oraz systematycznie dokonywać ewaluacji pracy własnej, a także badań przyrostu wiedzy i umiejętności uczniów objętych tą formą pomocy. 16. Zajęcia specjalistyczne organizowane w miarę potrzeby to: 1) logopedyczne, organizowane dla uczniów z zaburzeniami mowy, które powodują zakłócenia komunikacji językowej; zajęcia prowadzą nauczyciele posiadający przygotowanie w zakresie logopedii; 2) socjoterapeutyczne oraz inne zajęcia o charakterze terapeutycznym, organizowane dla uczniów z dysfunkcjami i zaburzeniami utrudniającymi funkcjonowanie społeczne. 17.Za zgodą organu prowadzącego, w szczególnie uzasadnionych przypadkach, zajęcia specjalistyczne mogą być prowadzone indywidualnie. 18. O objęciu ucznia zajęciami dydaktyczno-wyrównawczymi lub zajęciami specjalistycznymi decyduje dyrektor szkoły. 19. O zakończeniu udzielania pomocy w formie zajęć specjalistycznych decyduje dyrektor szkoły na wniosek rodziców lub nauczyciela prowadzącego zajęcia. 20. Zajęcia związane z wyborem kierunku kształcenia i zawodu organizuje się w celu wspomagania uczniów w podejmowaniu decyzji edukacyjnych i zawodowych, przy wykorzystaniu aktywnych metod pracy. 21. W szkole zatrudniony jest pedagog, a w miarę potrzeb specjaliści, posiadający kwalifikacje odpowiednie do rodzaju prowadzonych zajęć. 22. W celu współorganizowania kształcenia integracyjnego szkoła, za zgodą organu prowadzącego, może zatrudnić nauczyciela posiadającego kwalifikacje w zakresie pedagogiki specjalnej oraz pomoc nauczyciela. 23. Porad dla rodziców i nauczycieli udzielają, w zależności od potrzeb, pedagog, psycholog, logopeda oraz inni nauczyciele posiadający przygotowanie do prowadzenia zajęć specjalistycznych, w terminach podawanych na tablicy ogłoszeń dla rodziców. 24. W skład zespołu wchodzą; pedagog jako przewodniczący, wskazani przez dyrektora nauczyciele obowiązkowych zajęć u ucznia, którego sprawa jest rozpatrywana, specjaliści zatrudnieni w szkole, wychowawca. 25. Rodzice ucznia mogą uczestniczyć w pracach zespołu, w części dotyczącej ich dziecka. 26. Na wniosek dyrektora szkoły w pracach zespołu może uczestniczyć przedstawiciel poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej, w rejonie, której znajduje się szkoła. 27. Zespół zajmuje się diagnozowaniem uczniów, planowaniem pomocy psychologicznopedagogicznej, realizacją jej i badaniem efektywności działań w przypadkach: 1) z urzędu, gdy uczeń posiada opinię lub orzeczenie poradni pedagogiczno-psychologicznej; 2) na wniosek nauczyciela, gdy stosowane przez niego formy pomocy nie przyniosły oczekiwanej poprawy; 3) na wniosek ucznia lub jego rodziców ( prawnych opiekunów). 28. Zespół zakłada i prowadzi Kartę Indywidualnych Potrzeb Ucznia, zwana dalej Kartą. 29. Karta zawiera: 1) imię ( imiona) i nazwisko ucznia; 2) nazwę szkoły oraz oznaczenie klasy, do której uczeń uczęszcza; 3) podstawę założenia Karty (opinia PPP, wniosek ucznia, nauczyciela), a w tym: a) diagnozę wynikającą z opinii wydanej przez poradnię psychologicznopedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej,
8 b) informacje o stanie zdrowia ucznia lub c) rozpoznanie dokonane przez Zespół; 4) obszary, w których uczeń potrzebuje pomocy psychologiczno-pedagogicznej, z uwagi na indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz możliwości psychofizyczne tego ucznia; 5) zalecane formy pomocy psychologiczno-pedagogicznej, sposoby ich udzielania oraz czas trwania i wymiar godzin, w którym powinny być realizowane; 6) podpisy osób uczestniczących w posiedzeniu Zespołu; 7) podpis dyrektora szkoły. 30. Po upływie okresu udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej, wskazanej przez zespół i przydzielonej, za zgodą organu prowadzącego, przez dyrektora szkoły, zespół dokonuje okresowej oceny efektywności udzielanej pomocy oraz propozycje form i sposobów udzielania pomocy na kolejny okres, z określeniem czasu trwania i wymiaru godzin, w którym powinny być realizowane. Okresowa ocena ma być odnotowana w Karcie. 31. Karta jest dokumentem szkolnym i podlega przepisom w sprawie prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji. 32. W przypadku przejścia ucznia do innej szkoły, kopię Kartę przekazuje się do tej szkoły za zgodą rodziców. 33. Po ukończeniu przez ucznia szkoły lub w przypadku przejścia ucznia do innej szkoły oryginał Karty otrzymuje rodzic lub pełnoletni uczeń. 34. Na podstawie prowadzonych w szkole Kart, dyrektor szkoły dokonuje bilansu potrzeb na dany rok szkolny, w szczególności określa formy pomocy psychologicznopedagogicznej i liczbę godzin potrzebną na ich realizację. Z wnioskiem o przydział potrzebnej liczby godzin i etatów występuje do organu prowadzącego. 35.. Wsparcie merytoryczne dla nauczycieli, wychowawców i specjalistów udzielających pomocy psychologiczno-pedagogicznej udziela Poradnia Pedagogiczno-Psychologiczna w Kętrzynie. RODZICE: Korzystają z pomocy i wsparcia ze strony pedagoga, wychowawców, nauczycieli, dyrekcji szkoły i szkolnej służby zdrowia w zakresie profilaktyki. Uczestniczą w realizacji zadań profilaktyki szkolnej. Mają możliwość korzystania ze szkolnego punktu konsultacyjnego. III. ZASADY ODDZIAŁYWAŃ PROFILAKTYCZNYCH Zasady Szkolnego Programu Profilaktycznego zostały sformułowane na podstawie projektu Standardów realizacji pierwszorzędowych programów profilaktycznych realizowanych w szkołach i placówkach oświatowych" autorstwa Krzysztofa A. Wojcieszka i Joanny Szymańskiej. W naszej szkole należą do nich: Bezpieczeństwo uczniów: - Respektowanie podmiotowości uczniów. - Poszanowanie ich godności i indywidualności. - Ochrona prywatności i zapewnienie dyskrecji. - Uwzględnianie wieku uczniów. - Uwzględnienie systemu wartości i stopnia wrażliwości uczniów. - Nienaruszanie w stosowanych technikach terapeutycznych mechanizmów obronnych osobowości uczniów.
9 - Zatrudnienie w razie potrzeby realizatorów działań profilaktycznych fachowe przygotowanie (pedagogiczne). Adekwatność oddziaływań: Działania profilaktyczne będą maksymalnie dostosowane do potrzeb i problemów uczniów oraz będą mieć konkretnych adresatów. Skuteczność: - Działania powinny być zgodne z aktualnym stanem wiedzy z dziedziny, której dotyczą. - Działania powinny wykorzystywać wiedzę dotyczącą sprawdzonych strategii i metod działania. - Podejmowane działania powinny uwzględniać wiedzę z zakresu psychologii rozwojowej. Rzetelność: - Informacje powinny być rzetelne i dostosowane do rozwoju intelektualnego, emocjonalnego i społecznego uczniów, do ich możliwości percepcyjnych. - Informacje przekazywane uczniom powinny uwzględniać poziom posiadanej wiedzy. Nie powinny wykraczać poza poziom posiadanej wiedzy, aby nie podsuwały pomysłów na niepożądane zachowania. - Informacje powinny być rzeczowe, odwołujące się do emocji uczniów, tak aby nie odrzucały zachowań obronnych i nie pobudzały ciekawości. - Informacje dotyczące zagrożeń nie powinny być zbyt szczegółowe, aby nie stanowiły instruktażu nieprawidłowych zachowań. Zakres oddziaływań i czas trwania: -Szkolny Program Profilaktyczny oparty jest o koncepcję czynników ryzyka i czynników chroniących. - Działania profilaktyczne zintegrowane są z Programem Wychowawczym Szkoły i Klasowymi Programami Wychowawczymi. - Czas trwania oddziaływań i ich intensywność zależne są od zdiagnozowanych zagrożeń w naszej szkole. IV. DIAGNOZA ŚRODOWISKA Diagnoza dotyczy wstępnego rozpoznania problemów: Szkoły. Uczniów. Rodziców. Środowiska lokalnego. Narzędziami diagnozy w szkole były: Obserwacja. Wywiad z rodzicami, wychowawcami i nauczycielami. Analiza relacji interpersonalnych w klasach za pomocą ankiet socjometrycznych. Analiza dokumentów. Przeprowadzona diagnoza wykazała, że problemami wychowawczymi w szkole, które zaliczamy do CZYNNIKÓW RYZYKA są: wagary, spóźnienia i kłamstwa agresja w stosunku do uczniów i nauczycieli
10 palenie papierosów, spożywanie alkoholu uzależnienie od środków odurzających i komputera używanie wulgaryzmów, przemocy słownej i fizycznej, brak kultury osobistej demolowanie pomieszczeń i sprzętu w szkole brak zainteresowania nauką nagminne łamanie regulaminu szkoły (ubiór, makijaż, kolczyki, malowanie włosów, paznokci, opuszczanie terenu szkoły) higiena osobista Działania profilaktyczne na lata 2012-2015: opieka nad zagrożonymi niedostosowaniem społecznym i demoralizacją uświadamianie młodzieży szkodliwości palenia tytoniu, spożywania alkoholu i używania innych środków odurzających przeciwdziałanie agresji i przemocy dbanie o bezpieczeństwo uczniów w szkole i poza szkołą przeciwdziałanie wagarom i spóźnieniom na lekcje zapobieganie łamaniu przepisów wewnątrzszkolnych dotyczących bezpiecznego pobytu ucznia w szkole propagowanie hasła Z higieną na ty" przeciwdziałanie uzależnieniu od komputera rozwijanie i pogłębianie współpracy z rodzicami w zakresie działań profilaktycznych ciągła praca nad zdyscyplinowaniem uczniów na lekcjach pomoc wychowawcom, uczniom i rodzicom w zorganizowaniu kontaktów ze specjalistami Przyczyną zachowań ryzykownych są: - duże bezrobocie wśród rodziców; - niski poziom zabezpieczenia osobistych potrzeb materialnych, przy widocznych dysproporcjach wśród rówieśników; - brak zainteresowania rodziców swoimi dziećmi w szkole i poza szkołą (przebywanie młodzieży do późnych godzin bez opieki poza domem); - brak motywacji do nauki; - moda na eksponowanie w ubiorze symboli identyfikujących ucznia z jakąś nieformalną grupą o charakterze antyspołecznym. CZYNNIKI CHRONIĄCE: Silna więź emocjonalna ucznia z rodziną. Zainteresowanie nauką i własnym rozwojem, budzenie ciekawości poznawczej. Regularne praktyki religijne - odwoływanie się do sfery duchowej uczniów, do rozwoju moralnego, wartościowania myśli i zachowań. Respektowanie norm i wartości społecznych - ukazywanie młodzieży jasnych zasad zachowania i konsekwentnego wychowania. Działalność uczniów w szkolnych kołach zainteresowań, zajęciach artystycznych, sportowych, projektach unijnych oraz w różnych organizacjach poza szkolnych. V. CELE OGÓLNE DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH 1. Ochrona uczniów przed zagrożeniami uzależnień.
2. Reagowanie na pojawiające się zagrożenia. 3. Promocja zdrowego stylu życia. 4. Kształtowanie ważnych psychologicznych i społecznych umiejętności. VI. CELE SZCZEGÓŁOWE PROFILAKTYKI SZKOLNEJ 11 1. Dostarczanie uczniom i rodzicom adekwatnych informacji na temat skutków ryzykownych zachowań i umożliwienie racjonalnego wyboru własnych postępowań. 2. Pomoc w rozwijaniu ważnych umiejętności społecznych i psychologicznych. 3. Rozwijanie możliwości podejmowania działań alternatywnych poprzez zaangażowanie uczniów w działalność pozytywną. 4. Reagowanie w sytuacjach rozpoznawania pierwszych prób zachowań ryzykownych, informowanie o tym wychowawców, rodziców, a w razie potrzeby odwoływanie się do specjalistycznej pomocy - ciągła praca nad zdyscyplinowaniem uczniów na lekcjach. 5. Pomoc wychowawcom, uczniom i rodzicom w organizowaniu kontaktów ze specjalistami. 6.Ścisła współpraca z rodzicami w celu likwidacji zachowań ryzykownych. 7.Uświadamianie uczniom do czego służy komputer - zapobieganie uzależnień od komputera. VII. ODDZIAYWANIA PROFILAKTYCZNE Lp. I. Czynniki Ryzyka Wagary, spóźnienia i kłamstwa Czynniki chroniące i strategie działania 1.Stały kontakt n-li z rodzicami(dziennik elektroniczny). 2.Przepływ informacji w zespole nauczycieli uczących. 3.Pomoc uczniom w nauce (konsultacje, zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze, logopedyczne). 4.Chwalić uczniów za drobne osiągnięcia. 5.Zapewniwnie uczniom udziału w zajęciach pozalekcyjnych(koła zainteresowań). 6.Poszerzac ofertę spędzania wolnego czasu. 7.Wykorzystywać elementy motywacji w systemie oceniania. 8.Zapoznac uczniów i rodziców z treściami Statutu Szkoły dotyczących praw i obowiązków ucznia, zasad usprawiedliwiani nieobecności oraz systemem kar i nagród. 9.Monitorowanie absencji uczniów w szkole. 10..Wpływ absencji na wyniki w nauce egzaminu gimnazjalnego, Termin realizacji Odpowiedzialni Nauczyciele, Wych., Uczniowie n-le, dyrekcja, n-le wychowawcy, n-le, logopeda n-le
II. Agresja w stosunku do uczniów i nauczycieli. 12 drugoroczność, ocenę z zachowania. 1.Poznanie przez uczniów metod radzenia sobie z agresją. 2. Kontakt n-li, wychowawców z domem rodzinnym i policją, Domem Dziecka. 3.Uczenie asertyw ności. 4.Praca nad szacunkiem wobec siebie i innych 5. Postawa nauczyciela - szacunek wobec ucznia; nauczyciel - wzorem. 6.Opracowanie klasowych kontraktów lub innych form umowy, dotyczących eliminacji zachowań agresywnych. 7.Organizowanie zajęć socjoterapeutycznych dla uczniów z zaburzonym zachowaniem. IX XI IX Pedagog Wych., dyrekcja Nauczyciele Nauczyciele Pedagog III. Palenie papierosów, picie alkoholu, używanie narkotyków. 1.Gromadzenie materiałów, nowoczesnych środków dydaktycznych nt. profilaktyki uzależnień. 2. Prowadzenie programów profilaktycznych lub ich elementów o tematyce antynikotynowej i antyalkoholowej i antynarkotykowej. 3. Przeprowadzenie zajęć warsztatowych z profilaktyki antynikotynowej oraz zajęć z zakresu przeciwdziałania piciu alkoholu. 4. Poszukiwanie sposobów na wyeliminowanie palenia papierosów na terenie szkoły. 5..Zabezpieczać szkołę przed wnoszeniem alkoholu na imprezy szkolne. 6. Współpraca z rodzicami, policją i innymi instytucjami w walce z nałogami uczniów. X - XII W miarę potrzeb Bibliotekarz Specjaliści Pedagog, osoby przeszkolone dyrekcja Nauczyciele Pedagog, dyrekcja, rodzice, wychowawcy, n-le VII.
13 IV. Uzależnienie od środków odurzających i od komputera. 1. Współpraca z instytucjami wspierającymi szkołę w działaniach profilaktycznych: policja, biblioteka, PPP, Gminna Komisja Rozwiązywani Problemów Alkoholowych, Kurator Społeczny. 2. Współpraca z rodzicami w celu zapobiegania uzależnieniom młodzieży. 3. Uczestniczenie młodzieży w zajęciach bibliotecznych i zajęciach świetlicy szkolnej na temat uzależnień. 4. Realizacja programów profilaktycznych lub ich elementów, np. Debata". IX - X IX - X, V Pedagog Higienistka szk., wych. n-le, pedagog, specjaliści V. Używanie wulgaryzmów. Brak kultury osobistej. Przemoc słowna i fizyczna. 1.Przeprowadzenie badań socjometrycznych w klasach I 2.Przeprowadzenie obowiązkowych zajęć wychowawczych integrujących zespoły klasowe. 3.Przeprowadzenie zajęć wychowawczych nt. kształtowania prawidłowych postaw wobec poszanowania mienia własnego i innych. 4.Zajęcia warsztatowe z komunikacji interpersonalnej. II - III IX Pedagog n-le VI. Demolowanie pomieszczeń i sprzętu szkolnego. 1.Kształtowanie postawy XI poszanowania prawa, przestrzeganie norm( pogadanki, zajęcia warsztatowe, konkursy) 2.Egzekwowanie norm postępowania wobec osób niszczących sprzęt w szkole. 3.Informowanie rodziców o przejawach demolowania mienia szkoły. Ponoszenie kosztów naprawy zniszczonego sprzętu. Wych. Pedagog, wicedyrektor Nauczyciele, Pracownicy szk. Dyrekcja
14 VII. VIII. IX. VII. Brak zainteresowania nauką. Nagminne łamanie regulaminu szkoły (ubiór, makijaż, kolczyki, malowanie włosów i paznokci, opuszczanie terenu szkoły). Higiena osobista. 1.Aktywizowanie uczniów do nauki przez stosowanie aktywnych metod pracy. 2. Organizacja cyklu zajęć wzmacniających samoocenę. 3.Rozwijanie zainteresowań uczniów poprzez poszerzanie oferty kół zainteresowań. 4.Wzbogacanie i urozmaicanie form zajęć w świetlicy szkolnej. 5.Indywidualizacja procesu nauczania i oceniania w stosunku do wybranych uczniów. 6.Wzmacnianie motywacji w systemie oceniania. 7.Wyposażenie rodziców w wiedzę nt. przyczyn niepowodzeń dydaktycznych oraz sposobów pracy z uczniem w domu. 8.Konsekwentne przestrzeganie zaleceń PPP-P. 9.Organizowanie pomocy psychologicznopedagogicznej. 10.Organizowanie konkursów szkolnych. 1. Zapoznanie rodziców i uczniów z treściami WSO dotyczącymi oceny z zachowania. 2. Monitorowanie stroju i wyglądu uczniów w szkole. 3. Wpływ wyglądu ucznia na ocenę z zachowania. 1. Gromadzenie materiałów nowoczesnych środków dydaktycznych na temat higieny osobistej. 2. Przeprowadzenie zajęć profilaktycznych lub ich Nauczyciele, Nauczyciele, wychowawcy Nauczyciele Pedagog szkolny Higienistka szkolna Pedagog Dyrekcja Nauczyciele Higienistka szkolna Pedagog nauczyciele
15 elementów na temat higieny osobistej VIII. SPODZIEWANE EFEKTY: W wyniku zastosowania Szkolnego Programu Profilaktyki uczniowie: < docenią wartość nauki < posiądą wiedzę na temat profilaktyki uzależnień; < zdobędą istotne umiejętności psychologiczne i społeczne, jak: skuteczne odmawianie, asertywność, umiejętności komunikacyjne, empatię: < uporządkują własny świat wartości: <utrwalą postawę odrzucającą nałogi oraz przemoc i agresję. Rodzice: < usystematyzują swoją wiedzę na temat uzależnień i ich skutków; mechanizmów agresji i przemocy; < podwyższą swoje kompetencje wychowawcze oraz profilaktyczne; < zacieśni się współpraca nauczycieli, rodziców i środowiska lokalnego we wspólnych działaniach profilaktycznych. Nauczyciele: < będą doskonalili swoje umiejętności w prowadzeniu pracy profilaktycznej. IX. UWAGI KOŃCOWE: Program będzie ulegał modyfikacji. Uczestnicy SPP będą mogli wprowadzać do niego sprawdzone metody pracy i własne programy zaopiniowane przez Specjalistę lub nauczyciela tego samego przedmiotu. na każdy rok szkolny począwszy od IX 2012 r. opracują Klasowe Programy Wychowawcze z uwzględnieniem zagadnień Szkolnego Programu Profilaktycznego biorąc pod uwagę specyfikę klasy, planowane metody i formy w SPP, imprezy profilaktyczne, realizację programów profilaktycznych lub ich elementów. Na koniec roku szkolnego przedstawią sprawozdanie z realizacji klasowego programu wychowawczego z uwzględnieniem działań profilaktycznych. X. EWALUACJA : 1. Program będzie poddawany ewaluacji na zakończenie roku szkolnego, sprawozdania wychowawców o realizacji SPP. 2. Sprawdzenie wartości i efektów, jakie przyniósł program poprzez ankiety zebrane wśród uczniów. Przedstawiono na Radzie Pedagogicznej dn. 03.09.2012r. Opracował zespół w składzie: A. Lemecha S. Kacprzyk E. Bołtruczek M. Szachnowicz A. Żyła I. Michalska D. Ruszczyńska M. Baranowska M. Gajo
Zatwierdzono na Radzie Pedagogicznej dn. 13.09.2012 r. 16 VII.