Raport z badań preferencji licealistów Uniwersytet Jagielloński 2011 Raport 2011 1
Szanowni Państwo, definiując misję naszej uczelni napisaliśmy, że Zadaniem Uniwersytetu było i jest wytyczanie nowych kierunków rozwoju ludzkiej myśli w atmosferze tolerancji i wolności w dziedzinie badań oraz nauczania z poszanowaniem godności człowieka i dla jego dobra. Uniwersytet Jagielloński kojarzy się z wielowiekową historią, tradycją i słynnymi Polakami. Dzisiaj myślimy o roli i zadaniach, które stawia przed nami współczesny świat. Nasza uczelnia to przede wszystkim przyszłość, którą budujemy z szacunkiem dla historii, ale używając zupełnie nowych narzędzi i nowego sposobu myślenia. W czasach szybkiego rozwoju różnych dziedzin nauki, Uniwersytet Jagielloński stara się sprostać tym wyzwaniom i zmieniać proporcje między nowoczesnością, przyszłością, a historią. Nasza kampania i badania ankietowe tegorocznych maturzystów, miały na celu poznanie oczekiwań przyszłych studentów i zaproszenie ich do studiowania na nowoczesnej Uczelni z niezwykłą historią w niezwykłym mieście. Zapraszam do zapoznania się z wynikami badań, które być może obalą mity dotyczące kryteriów wyboru uczelni, kierunku studiów i Uniwersytetu Jagiellońskiego. Z Poważaniem, Rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego Prof. dr hab. Karol Musioł Raport 2011 2
Spis treści: Spis treści:...3 I. Raport 2011: Informacje wstępne...4 II. Cechy społeczno demograficzne respondentów...4 III. Kryteria wyboru miejsca oraz kierunku studiów...5 1. Cechy istotne przy wyborze miejsca studiów...5 2. Cechy istotne przy wyborze Uniwersytetu Jagiellońskiego, jako miejsca studiów...8 3. Cechy istotne przy wyborze kierunku studiów...12 IV. Dane dotyczące opinii respondentów...16 1. Wybór kierunku, a plany na przyszłość...16 2. Wybór uczelni, a wybór przyszłej pracy...17 3. Wybór kierunku studiów, a wybór zawodu, przyszłej pracy...18 4. Studia na Uniwersytecie Jagiellońskim, a szanse na zatrudnienie w przyszłości...19 5. Preferencje, co do rodzaju studiów...20 Raport 2011 3
I. Raport 2011: Informacje wstępne. W maju 2011 roku na terenie Uniwersytetu Jagiellońskiego przeprowadzono ankietowe badanie wśród kandydatów na studia. Celem ankiety było zebranie informacji na temat kryteriów, jakimi obecnie kierują się licealiści, przy wyborze uczelni oraz kierunku studiów. Ankietę przeprowadzono wśród 484 licealistów z Krakowa i okolic. Respondentów poproszono o ocenę ważności kryteriów, którymi kierują się przy wyborze uczelni, przy wyborze Uniwersytetu Jagiellońskiego, jako miejsca studiów oraz przy wyborze kierunku studiów. Dodatkowo zapytano respondentów czy wybierając dany kierunek studiów planują, co będą robić w przyszłości oraz czy zdaniem ankietowanych wybór uczelni, kierunku studiów oznacza wybór zawodu, przyszłej pracy i na ile, zdaniem respondentów, studia na Uniwersytecie Jagiellońskim zwiększają szanse na zatrudnienie w przyszłości. II. Cechy społeczno demograficzne respondentów W badaniu wzięło udział 484 uczniów w tym 303 kobiety (63,3%) i 176 mężczyzn (36,7%). Zdecydowanie przeważały osoby urodzone w 1993r. stanowiąc 95,4% (456) wszystkich ankietowanych. Pozostałe osoby, jako rok urodzin, wskazywały: 1 osoba 1991r., 4 osoby 1992r, 17 osób 1994r. Uczniowie pochodzili z pięciu krakowskich liceów ogólnokształcących (416; 86%) i jednego liceum ogólnokształcącego w Wieliczce (68; 14%). Osoby mieszkające w Krakowie stanowiły 66,4% (305) grupy, natomiast osoby mieszkające w okolicach Krakowa to 33,3% (153) ankietowanych. Ze wszystkich osób 345 (71,9%) zadeklarowało, że posiada rodzeństwo, z czego 55 osób (16%) przyznało, że ich rodzeństwo studiowało na Uniwersytecie Jagiellońskim. Dodatkowo uzyskano dane na temat tego czy rodzice respondenta obecnie pracują oraz o poziomie wykształcenia rodziców osób ankietowanych. Zgodnie z danymi 410 osób (93,4%) wskazało, że ma pracującego ojca i 381 ankietowanych (84,7%) że ma pracującą matkę. 207 respondentów (44,2%) zaznaczyło, że ojciec ma wyższe wykształcenie (studia Raport 2011 4
magisterskie), 34 (7,3%) niepełne wyższe (studia licencjackie), 153 (32,7%) średnie (techniczne/ ogólne), 72 (15,4%) zawodowe oraz 2 (0,4%) podstawowe. W przypadku poziomu wykształcenia matek ankietowanych zaznaczano: 221 (46,7%) wyższe (studia magisterskie), 63 (13,3%) niepełne wyższe (studia licencjackie), 145 (30,7%) średnie (techniczne/ ogólne), 42 (8,9%) zawodowe oraz 2 (0,4%) podstawowe. III. Kryteria wyboru miejsca oraz kierunku studiów Wykorzystując pięciostopniową skalę (1 w ogóle nieistotna, 5 bardzo ważna) kandydaci oceniali ważność cech branych pod uwagę przy wyborze a) miejsca studiów b) Uniwersytetu Jagiellońskiego, jako miejsca studiów c) kierunku studiów. Pod każdym pytaniem znajdowała się tabela zawierająca 25 cech, a zadaniem respondenta było określenie ważności każdej cechy, jako kryterium podczas dokonywanego wyboru. 1. Cechy istotne przy wyborze miejsca studiów Wyniki wskazują, że w przypadku wyboru miejsca studiów średnio (skala 1-5) najwyżej ocenianymi cechami są: oferta programowa uczelni (M = 4,49), osobiste ambicje (M = 4,47), łatwość znalezienia pracy zgodnej z wykształceniem (M = 4,45), osobiste zainteresowania/ pasja (M = 4,43), perspektywa dobrych zarobków po studiach (M = 4,43) oraz wysoki poziom nauczania (M = 4,42). Najniżej oceniono natomiast tradycje rodzinne studiowania na danej uczelni (M = 1,43), tradycje rodzinne związane z kontynuowaniem zawodu rodziców (M = 1,51), ambicje rodziców (M = 1,76) oraz modę na daną uczelnię (M = 1,78). Pełną listę średnich wartości przypisanych poszczególnym cechom obrazuje Rysunek 1. Dodatkowo Rysunek 2 pokazuje częstość, z jaką respondenci przypisywali wartość na skali od 1 do 5 poszczególnym cechom. Raport 2011 5
Rysunek 1 Średnia ocena ważności poszczególnych cech branych pod uwagę przy wyborze miejsca studiów Wyniki ankiety wskazują również, że cechy brane pod uwagę, jako najistotniejsze przy wyborze miejsca studiów, różnią się nieznacznie w zależności od płci respondenta. Jako kryterium, kobiety oceniały najwyżej ofertę programową uczelni (M = 4,57), osobiste ambicje (M = 4,53), osobiste zainteresowania/pasję (4,51), łatwość znalezienia pracy zgodnej Raport 2011 6 Rysunek 2 Częstość, z jaką respondenci wskazywali wartości od 1 do 5 dla poszczególnych cech ważnych przy wyborze miejsca studiów
z wykształceniem (M = 4,50), perspektywy dobrych zarobków po studiach (M = 4,43) oraz wysoki poziom nauczania (M= 4,42). Mężczyźni natomiast, najwyżej ocenili wysoki poziom nauczania (M = 4,45), perspektywy dobrych zarobków po studiach (M = 4,43), łatwość znalezienia pracy zgodnej z wykształceniem, osobiste ambicje (M = 4,38), ofertę programową uczelni (M = 4,37) oraz osobiste zainteresowania/pasję (M = 4,30). Poniższy Rysunek 3 obrazuje najwyższe średnie cech istotnych przy wyborze miejsca studiów w podziale ze względu na płeć respondentów. Rysunek 3 Średnie dla najwyżej ocenionych cech istotnych przy wyborze miejsca studiów w podziale na płeć respondentów Raport 2011 7
2. Cechy istotne przy wyborze Uniwersytetu Jagiellońskiego, jako miejsca studiów Wyniki wskazują, że w przypadku wyboru Uniwersytetu Jagiellońskiego jako miejsca studiów średnio (skala 1-5) najwyżej ocenianymi cechami są: osobiste zainteresowania/pasja (M = 4,25) i łatwość znalezienia pracy zgodnej z wykształceniem po studiach na Uniwersytecie Jagiellońskim (M = 4,25), a oferta programowa/przedmiotowa Uniwersytetu Jagiellońskiego (M = 4,23), perspektywa dobrych zarobków po studiach na UJ (M = 4,15) oraz wysoki poziom nauczania na UJ (M = 4,09). Najniżej licealiści ocenili tradycje rodzinne/kontynuowanie zawodu rodziców (M = 1,50), tradycja rodzinna studiowania na UJ (M = 1,52) czy ambicje rodziców dotyczące studiowania na UJ (M = 1,80). Pełną listę średnich wartości przypisanych poszczególnym cechom obrazuje Rysunek 4, natomiast poniżej znajduje się Rysunek 5 zawierający informacje o częstości z jaką respondenci przypisywali wartość na skali od 1 do 5 poszczególnym cechom istotnym przy wyborze Uniwersytetu Jagiellońskiego jako miejsca studiów. Raport 2011 8
Rysunek 4 Średnia ważność poszczególnych cech branych pod uwagę przy wyborze Uniwersytetu Jagiellońskiego, jako miejsca studiów Raport 2011 9
Rysunek 5 Częstość, z jaką respondenci wskazywali wartości od 1 do 5 dla poszczególnych cech ważnych przy wyborze Uniwersytetu Jagiellońskiego, jako miejsca studiów W przypadku wyboru Uniwersytetu Jagiellońskiego, jako miejsca studiów grupa kobiet i mężczyzn różniły się w bardzo niewielkim zakresie. Obie grupy wskazały dokładnie te same cechy, jako najistotniejsze. Różnica dotyczy tylko kolejności wynikającej z poziomu średnich, Raport 2011 10
jakie uzyskały cechy w poszczególnych grupach. Rozpoczynając od najwyżej ocenionych, kobiety wskazywały, że najistotniejsze są: osobiste zainteresowania/pasje (M = 4,38), oferta programowa/ przedmiotowa Uniwersytetu Jagiellońskiego (M = 4,37), łatwość znalezienia pracy zgodnej z wykształceniem po studiach na Uniwersytecie Jagiellońskim (M = 4,35), perspektywa dobrych zarobków po studiach na Uniwersytecie Jagiellońskim (M = 4,26) oraz wysoki poziom nauczania na Uniwersytecie Jagiellońskim (M = 4,11). Mężczyźni natomiast najwyżej ocenili: łatwość znalezienia pracy zgodnej z wykształceniem po studiach na Uniwersytecie Jagiellońskim (M = 4,08) wysoki poziom nauczania na Uniwersytecie Jagiellońskim (M = 4,07) osobiste zainteresowania/pasje (M = 4,02), ofertę programowa/ przedmiotową Uniwersytetu Jagiellońskiego (M = 3,99) oraz perspektywę dobrych zarobków po studiach na Uniwersytecie Jagiellońskim (M = 3,93). Poniżej znajduje się Rysunek 6 obrazujący wyżej opisane dane. Rysunek 6 Średnie dla najwyżej ocenionych cech istotnych przy wyborze Uniwersytetu Jagiellońskiego, jako miejsca studiów w podziale na płeć respondentów Raport 2011 11
3. Cechy istotne przy wyborze kierunku studiów Średnio (skala 1-5) najwyżej ocenianymi cechami przy wyborze kierunku studiów dla przebadanych licealistów są: uzdolnienia i osobiste zainteresowania/pasje (M = 4,51), perspektywy/możliwość zatrudnienia po studiach na danym kierunku (M = 4,43), łatwość znalezienia pracy zgodnej z wykształceniem na danym kierunku (M = 4,42) i zainteresowanie zawodem/pracą do której przygotowuje kierunek studiów (M = 4,42), a także atrakcyjna oferta przedmiotowa na kierunku (M = 4,41), osobiste ambicje studiowania na kierunku (M = 4,39), jak również oczekiwane korzyści finansowe kierunek jako inwestycja na przyszłość (M = 4,37). Najniżej respondenci ocenili tradycje rodzinne studiowania na kierunku (M = 1,50), tradycje rodzinne/kontynuowanie zawodu rodziców (M = 1,53), przypadek (M = 1,61) czy ambicje rodziców co do kierunku studiów (M = 1,75) oraz wcześniejsze studia przyjaciół, znajomych na kierunku (M = 1,99). Pełną listę średnich wartości przypisanych poszczególnym cechom obrazuje Rysunek 7. Znajdujący się poniżej Rysunek 8 pokazuje częstość, z jaką respondenci przypisywali wartość na skali od 1 do 5 poszczególnym cechom. Raport 2011 12
Rysunek 7 Średnia ważność poszczególnych cech branych pod uwagę przy wyborze kierunku studiów Raport 2011 13
Rysunek 8 Częstość, z jaką respondenci wskazywali wartości od 1 do 5 dla poszczególnych cech ważnych przy wyborze kierunku studiów Raport 2011 14
W przypadku oceny cech istotnych przy wyborze kierunku studiów okazało się, że zarówno kobiety jak i mężczyźni najwyżej ocenili uzdolnienia i osobiste zainteresowania/ pasje. Średnie uzyskane dla tej cechy wynosiły kolejno dla kobiet M = 4,58 a dla mężczyzn M = 4,38. Różnice pojawiły się w przypadku pozostałych najwyżej ocenionych kryteriów. Kobiety wskazywały, że najistotniejsze są: atrakcyjna oferta przedmiotów na kierunku (M = 4,54), łatwość znalezienia pracy zgodnej z wykształceniem na danym kierunku (M = 4,51) zainteresowania zawodem/ pracą do której przygotowuje kierunek studiów (M = 4,50), perspektywy/możliwość zatrudnienia po studiach na danym kierunku (M = 4,49) oraz osobiste ambicje studiowania na kierunku (M = 4,47).Jako najważniejsze cechy mężczyźni ocenili: oczekiwane korzyści finansowe (kierunek jako inwestycja na przyszłość) (M = 4,32), perspektywy/ możliwość zatrudnienia po studiach na danym kierunku (M = 4,32), zainteresowanie zawodem/ pracą do której przygotowuje kierunek studiów (M = 4,27), osobiste ambicje studiowania na kierunku ( M = 4,27) oraz łatwość znalezienia pracy zgodnej z wykształceniem na danym kierunku (M = 4,26). Uzyskane dane prezentuje Rysunek 9. Rysunek 9 Średnie dla najwyżej ocenionych cech istotnych przy wyborze kierunku studiów w podziale na płeć respondentów Raport 2011 15
IV. Dane dotyczące opinii respondentów Dodatkowo zapytano respondentów czy wybierając dany kierunek studiów planują, co będą robić w przyszłości oraz czy zdaniem ankietowanych wybór uczelni, kierunku studiów oznacza wybór zawodu, przyszłej pracy i na ile, zdaniem respondentów, studia na Uniwersytecie Jagiellońskim zwiększają szanse na zatrudnienie w przyszłości. Badani mieli zaznaczyć jedną z pięciu odpowiedzi oznaczających kolejno: 1 zdecydowanie nie, 2 raczej nie, 3 raczej tak, 4 zdecydowanie tak, 5 trudno powiedzieć. 1. Wybór kierunku, a plany na przyszłość Licealistów zapytano czy wybierając kierunek studiów planują, co będą robić w przyszłości. Dane uzyskane wskazują, że ponad 91% respondentów wybierając kierunek studiów planuje, co będzie robić w przyszłości. Odpowiedzi zdecydowanie tak i raczej tak zaznaczyło kolejno 231 (48%) i 210 (44%) osób. Zaledwie 15 (3%) osób zaznaczyło odpowiedzi raczej nie i zdecydowanie nie. 24 (5%) osoby zaznaczyły odpowiedź trudno powiedzieć. Poniżej znajduje się Rysunek 10 obrazujący procentowy rozkład udzielonych odpowiedzi. Rysunek 10 Procentowy rozkład udzielonych odpowiedzi Raport 2011 16
2. Wybór uczelni, a wybór przyszłej pracy Na pytanie: czy Twoim zdaniem wybór uczelni/ miejsca studiów oznacza wybór zawodu/ przyszłej pracy, ponad połowa ankietowanych odpowiedziała twierdząco. Zdecydowanie tak i raczej tak zaznaczyło kolejno 51 (11%) i 203 (42%) osób. Zdecydowanie nie powiedziało 25 osób, co stanowi zaledwie 5% wszystkich osób a raczej nie 25 osób, czyli 26% ankietowanych. Na odpowiedź trudno powiedzieć wskazało 76 osób (16%). Poniżej znajduje się Rysunek 11 obrazujący procentowy rozkład udzielonych odpowiedzi. Rysunek 11 Procentowy rozkład udzielonych odpowiedzi Raport 2011 17
3. Wybór kierunku studiów, a wybór zawodu, przyszłej pracy Duża zgodność dotyczyła również pytania, czy zdaniem ankietowanych wybór kierunku studiów oznacza wybór zawodu/ przyszłej pracy. Odpowiedź zdecydowanie tak zaznaczyło 81 osób (17%) a raczej tak 283 osoby (59%). W sumie stanowi to 75% wszystkich odpowiedzi. Zdecydowanie nie wskazało 9 osób (2%) a raczej nie 50 osób (10%). Odpowiedź trudno powiedzieć wybrało 56 osób, czyli 12% ankietowanych. Poniżej znajduje się Rysunek 12 obrazujący procentowy rozkład udzielonych odpowiedzi. Rysunek 12 Procentowy rozkład udzielonych odpowiedzi Raport 2011 18
4. Studia na Uniwersytecie Jagiellońskim, a szanse na zatrudnienie w przyszłości W ostatnim pytaniu, dotyczącym opinii respondentów, zapytano czy studia na Uniwersytecie Jagiellońskim, zwiększają szanse na zatrudnienie w przyszłości. 72 osoby (15%) zaznaczyły odpowiedź zdecydowanie tak a 185 osób (39%) raczej tak. W sumie, twierdząco odpowiedziało aż 53% ankietowanych. Sporą grupę stanowiły osoby niezdecydowane, które zaznaczyły odpowiedź trudno powiedzieć. Były to 121 osoby (25%). Najmniej liczną grupą byli licealiści odpowiadający przecząco. Zdecydowanie nie wskazały 24 osoby (5%) a raczej nie 77 osób (16%). Poniżej znajduje się Rysunek 13 obrazujący procentowy rozkład udzielonych odpowiedzi. Rysunek 13 Procentowy rozkład udzielonych odpowiedzi Raport 2011 19
5. Preferencje, co do rodzaju studiów Na końcu ankiety zapytano licealistów, na jakich studiach chcieliby studiować na Uniwersytecie Jagiellońskim. Zadaniem respondentów było wybranie trybu studiów: stacjonarny (I stopnia - licencjackie lub II stopnia magisterskie), niestacjonarny (I stopnia - licencjackie lub II stopnia magisterskie). Chęć studiowania w trybie stacjonarnym zadeklarowało 407 osób w tym 52 osoby studia I stopnia (licencjackie) i 355 II stopnia (magisterskie). W trybie niestacjonarnym chęć studiowania zadeklarowało 58 osób, z czego 10 osób na studiach I stopnia (licencjackie) i 48 osób na studiach II stopnia (magisterskie). Raport 2011 20