3. U L I C A S E N A T O R S K A D E P T A K M I E J S K I

3. U L I C A S E N A T O R S K A D E P T A K M I E J S K I P L A N S Z A U l i c a S e n a t o r s k a s k a l a 1 : 1 0 0 0 I. P o s a d z k i I I. W y s t r ó j p r z e s t r z e n i p u b l i c z n e j i e l e m e n t y m a ł e j a r c h i t e k t u r y I I I. Z i e l e ń I V. O ś w i e t l e n i e V. K o m u n i k a c j a V I. B u d y n k i, d z i e d z i ń c e, p r z e s t r z e n i e p o d z i e m n e V I I. P o w i ą z a n i a p i e s z e z o t o c z e n i e m V I I I. I n f o r m a c j a m i e j s k a i p o d k r e ś l e n i e w a l o r ó w h i s t o r y c z n y c h IX. W y t y c z n e d l a p o s z c z e g ó l n y c h s t r e f u l i c y

3. Ulica Senatorska Deptak miejski Ulica Senatorska jest jednym z ważniejszych reprezentacyjnych ciągów centralnej części Warszawy. Łączy bardzo istotne przestrzenie publiczne, place: Bankowy, Teatralny i Zamkowy. Jest też traktem, przy którym zlokalizowany jest szereg zabytkowych budynków, a także miejsc związanych z historią Warszawy. Rewaloryzacja tej ulicy ma podkreślić jej atuty jako ciągu turystycznego, łączącego istotne przestrzenie skupiające ruch turystyczny (Stare Miasto, Plac Teatralny, Ogród Saski, otoczenie Placu Piłsudskiego), a także posiadającego na całej swojej długości miejsca potencjalnie atrakcyjne dla turystów i mieszkańców miasta. Ponadto, ulica ta ma pełnić funkcję ciągu handlowo-usługowego. Konieczne jest ułatwienie ruchu pieszego na tej ulicy, dziś zdominowanej przez parkujące pojazdy, tak aby stała się przestrzenią sprzyjającą spacerom, poznawaniu miasta i jego historii, jak również drobnym zakupom. Aby to osiągnąć zakłada się przekształcenie jezdni parkingowej wzdłuż bloków po północnej stronie ulicy w pasaż pieszy. Zakłada się także poprawienie estetyki ulicy poprzez całkowitą wymianę posadzki. Zakłada się podział przestrzeni ulicy na następujące części, o różnym sposobie aranżacji: 1) Główna strefa ruchu pieszego; 2) Strefa ruchu kołowego - jezdnia ulicy Senatorskiej; 3) Przejścia dla pieszych przez ulicę Senatorską; 4) Plac przed Pałacem Mniszchów (Ambasadą Belgii); 5) Wewnętrzne dziedzińce; I. Posadzka Ze względu na występującą obecnie niespójność w wyglądzie posadzki, jej niską jakość, a także przeznaczenie zbyt dużej powierzchni dla ruchu kołowego i parkowania pojazdów, przewiduje się wymianę posadzki na całej długości ulicy pomiędzy placem Bankowym a Teatralnym. Ulica ta ma łączyć wspomniane place i stanowić z nimi wspólną całość, więc posadzka powinna być tu zaaranżowana w sposób, który stanowiłby nawiązanie do jej wyglądu zarówno na Placu Teatralnym, jak i Bankowym. Preferowanym materiałem są wysokiej jakości płyty granitowe, w niektórych miejscach możliwe do zastosowania są kostka granitowa oraz bruk granitowy. Zakłada się utworzenie posadzki w jednolitym, stonowanym odcieniu szarości, tak aby nie dominowała ona nad rozmieszczonymi wzdłuż ulicy zabytkami i innymi miejscami atrakcyjnymi turystycznie. Byłoby wskazane, aby z tego samego materiału co przestrzeń piesza wykonana została nawierzchnia jezdni. Będzie to sprzyjać uspokojeniu ruchu i podkreśli priorytet ruchu pieszego. W przypadku braku możliwości zastosowania na jezdni płyt, kostki lub bruku granitowego, proponuje się zastosowanie technologii bitumicznej, w kolorze zbliżonym do barwy reszty posadzki. II. Wystrój przestrzeni publicznej i elementy małej architektury Wszelkie elementy małej architektury w przestrzeni ulicy (latarnie, słupki, ławki, kosze na śmieci, słupki przystankowe, kioski, słupy ogłoszeniowe, donice z roślinnością, kraty wokół drzew itp.) powinny reprezentować jednolitą stylistykę. Z uwagi na to, że wzdłuż ulicy brak jest wyraźnej dominacji architektury historycznej, możliwe jest zastosowanie umeblowania o formie nowoczesnej. Stylistyka mebli ulicznych, podobnie jak posadzki, powinna być stonowana i nie odwracająca uwagi od istotnych elementów historycznych w przestrzeni. Meble uliczne powinna charakteryzować wysoka jakość wykonania i zastosowanych materiałów. Preferowane są ich ciemne barwy (odcienie szarości lub zieleni). Zakłada się rozmieszczenie latarni po obu stronach ulicy, na przemian. Należy zwrócić uwagę na takie rozmieszczenie mebli miejskich aby nie utrudniały ruchu pieszego ale uniemożliwiały zjeżdżanie pojazdów z jezdni do strefy pieszej. 20

Ze względu na usługowy charakter przestrzeni ulicy, wskazane jest ustawienie kilku kiosków oraz słupów ogłoszeniowych w pobliżu skrzyżowania z ul. Bielańską, w rejonie bloków po północnej stronie ulicy oraz w rejonie skrzyżowania z ul. Marszałkowską. Należy zwrócić uwagę na takie ustawienie tych elementów aby nie przysłaniały zabytkowych elewacji i pomników, a także aby nie powodowały konieczności nadkładania drogi przez pieszych. Nie dopuszcza się lokalizowania w przestrzeni ulicy wolnostojących reklam, plansz, billboardów itp. Jedyną dopuszczalną formą reklamy są szyldy i napisy umieszczone w sposób trwały w parterach budynków. Przykładowe formy elementów małej architektury: Ławki Latarnie 21

Kosze na śmieci Wygrodzenia przy jezdni Kraty wokół drzew Wygrodzenia pasów rowerowych III. Zieleń Zakłada się zachowanie istniejących drzew po obu stronach ulicy. Możliwe są również dosadzenia nowych drzew, jednak z uwagi na konieczność ekspozycji elewacji zabytkowych, należy zwrócić uwagę, aby nie nastąpiło przysłanianie elewacji przez nowe drzewa. Na odcinku ulicy pomiędzy ulicami Canaletta i Bielańską, z uwagi na małą ilość miejsca, proponuje się zastosowanie niskiej zieleni w donicach. Zakłada się zachowanie istniejącego skweru na placu przed Ambasadą Belgijską. Przewiduje się zastosowanie niskiej zieleni (krzewów) jako odgrodzenia dwóch części pasażu wzdłuż bloków po północnej stronie ulicy Senatorskiej: służącej ruchowi pieszemu oraz przestrzeni przeznaczonej na ławki i ogródki kawiarniane. 22

Przykładowa forma zieleni mogącej odgradzać przestrzeń ruchu pieszego od strefy ławek i ogródków kawiarnianych IV. Oświetlenie Należy dokonać wymiany istniejącego oświetlenia przyulicznego na nowe, o bardziej estetycznej formie przystającej, do charakteru przestrzeni. Osobny ciąg latarni powinien oświetlać pasaż pieszy, zlokalizowany wzdłuż bloków po północnej stronie ulicy. W pasażu tym możliwe jest zastosowanie alternatywnej, nowoczesnej formy oświetlenia, takiej jak np. oświetlone panele lub punktowe źródła światła zatopione w posadzce. Wartościowe architektonicznie budynki i pomniki (Kościół Św. Antoniego i Klasztor Reformatów, Pałac Mniszchów, Instytut Francuski, Pałac Zamoyskich, figura Św. Jana Nepomucena, figura Matki Boskiej przed kościołem Św. Antoniego) powinny posiadać własne iluminacje. W wybranych miejscach możliwe jest również zastosowanie iluminacji drzew. Z uwagi na obecność przy ulicy domów mieszkalnych należy zwrócić uwagę na takie uformowanie oświetlenia, aby nie nastąpiło skierowanie nadmiernej ilości światła do mieszkań. Przykład atrakcyjnej iluminacji budynku zabytkowego V. Komunikacja Przewiduje się zawężenie jezdni ul. Senatorskiej do 7 m (2 pasy po 3,5 m) na odcinku pomiędzy ul. Marszałkowską a ciągiem ulic Bielańska Wierzbowa. Ulica będzie nadal dostępna dla ruchu kołowego, w tym dla autobusów komunikacji miejskiej. Przewiduje się lokalizację nowych przystanków autobusowych w rejonie skrzyżowania Senatorska / / Marszałkowska. 23

Proponuje się poprowadzenie ścieżek rowerowych jednokierunkowych o szerokości 1,5 m każda, po obu stronach ulicy, alternatywnie: - wydzielonych ze strefy ruchu pieszego (chodników); - na wydzielonych pasach jezdni (szerokość jezdni będzie wówczas wynosić 10 m); Zakłada się przebieg ścieżki rowerowej po północnej stronie ulicy tylko na odcinku ul. Marszałkowska ul. Canaletta. Przyjmuje się likwidację istniejących placów do parkowania po północnej i południowej stronie ulicy oraz nie przewiduje się parkowania na chodnikach. Przewiduje się lokalizację publicznych parkingów podziemnych pod placami: Teatralnym i Bankowym, oraz istnieje możliwość zlokalizowania parkingu podziemnego pod placem przed Ambasadą Belgii. Dla lokalizacji postoju taksówek przewiduje się wykorzystanie ulic Bielańskiej i Przechodniej. Przykłady ścieżek rowerowych w jezdni (pasów rowerowych) VI. Budynki, dziedzińce, przestrzenie podziemne Konieczne jest większe wyeksponowanie istniejących usług w parterach bloków po północnej stronie ulicy. Aby to osiągnąć, niezbędne jest wyrównanie poziomu wejść z poziomem posadzki oraz stworzenie przestrzeni umożliwiającej wyjście usług na pasaż pieszy (sezonowe ogródki kawiarniane, wystawy itp.). Pasaż pieszy wzdłuż bloków po północnej stronie ulicy Senatorskiej należy zakomponować w taki sposób, aby umeblowanie przestrzeni stanowiło zachętę do spacerów oraz przebywania w tym miejscu. Część pasażu położona najbliżej bloków powinna służyć ruchowi pieszemu, natomiast dalej od nich przewidziana jest strefa, gdzie znajdą się ławki a w sezonie letnim będzie tu również możliwe tworzenie ogródków kawiarnianych czy drobnych wystaw związanych z funkcjonującymi tu usługami. Wskazane jest takie usytuowanie ławek w tej strefie, aby osoba siedząca mogła podziwiać elewację zabytkowych budynków. Szczególnym miejscem jest plac przed Ambasadą Belgijską. Powinno być to miejsce, w którym możliwe jest organizowanie okazjonalnych wystaw, instalacji i kompozycji przestrzennych itp., takich jak np. zapoczątkowana tradycja dywanów kwiatowych. Docelowo powinno nastąpić uzupełnienie zabudowy o dwa budynki narożny przy skrzyżowaniu ulic Bielańskiej i Senatorskiej (w miejscu przedwojennej kamienicy Mikulskiego a obecnego parterowego pawilonu) oraz kamienicę przy ul. Bielańskiej 4. Działania takie nakazuje obowiązujący Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego Rejonu Północnej Pierzei Placu Teatralnego. Proponuje się rozważyć ozdobienie ślepych ściany budynków tzw. sgraffito. 24

Przykład wejścia do obiektu usługowego zrównanego z poziomem posadzki ulicy Przykłady obrazów w technice sgraffito na ścianach budynków Dywan kwiatowy na placu przed Ambasadą Belgijską VII. Powiązania piesze z otoczeniem Utrzymuje się wszystkie istniejące powiązania piesze z otoczeniem związane z układem drogowym, a także następujące ciągi z nim nie związane: - przejście do Ogrodu Saskiego przez bramę w Pałacu Zamoyskich; - przejście do Ogrodu Saskiego pomiędzy Pałacem Zamoyskich a Kościołem Św. Antoniego; 25

- przejścia na podwórka w rejonie ul. Corazziego i Gamerskiego (zlokalizowane pomiędzy blokami po północnej stronie ul. Senatorskiej); VII. Informacja miejska i podkreślenie walorów historycznych Należy zastosować system tablic według wzoru Miejskiego Systemu Informacji ustalonego dla całego miasta. Dla poprawienia informacji o zabytkowych budynkach i innych interesujących miejscach zlokalizowanych wzdłuż ulicy, proponuje się rozlokowanie punktów informacyjnych dotyczących tych miejsc, tworzących rodzaj ścieżki historycznej, która będzie mieć swoją kontynuację na Pl. Bankowym i Teatralnym; wskazane jest zastosowanie w wybranych miejscach informacji wizualnych możliwe jest kontynuowanie wzorów tzw. kubików Canaletta rozlokowanych na Krakowskim Przedmieściu lub zastosowanie innej formy, może to być forma interaktywna, umożliwiająca odtworzenie historycznych widoków danego miejsca, byłoby to szczególnie wskazane w przypadku miejsc, które dziś mają inny wygląd (np. miejsce dawnego pasażu Luxenburga dzisiejsza ulica Canaletta). Urządzenie o nazwie TimeScope ( czasoskop ) w miejscowości Ename (Belgia) umożliwia odtworzenie wyglądu nieistniejących dziś budowli poprzez ich projekcję na tle obecnego widoku Galeria Luxenburga, dziś nieistniejąca, znajdowała się w miejscu dzisiejszej ulicy Canaletta IX. Wytyczne dla poszczególnych stref ulicy 1) Główna strefa ruchu pieszego; Zakłada się zastosowanie tu mega-podziałów o wymiarach analogicznych jak na Placu Teatralnym, ale umieszczonych pod innym kątem. Zmiana kąta spoin posadzki ma być zastosowana w celu zwracania podkreślenia rangi południowej pierzei ulicy i zwrócenia na nią uwagi odwiedzających. Posadzka powinna być tu wykonana z płyt granitowych średnich wymiarów o fakturze piaskowanej. Możliwe jest zastosowanie innych rodzajów posadzki (bruk, kostka granitowa, jak również płyty o innej fakturze) w miejscach, gdzie jest to konieczne dla podkreślenie obecności charakterystycznego obiektu (bezpośrednie sąsiedztwo figury Św. Jana Nepomucena, krużganków kościoła Św. Antoniego, rejon wejścia do Ogrodu Saskiego. Po północnej stronie jezdni ulicy Senatorskiej, wzdłuż bloków z lat 60-tych zakłada się utworzenie pasażu pieszego. W części tego pasażu położonej najbliżej bloków powinno znaleźć się miejsce na sezonowe ogródki kawiarniane i wystawy 26

Przykład podkreślenia historycznego obiektu rysunkiem posadzki 2) Strefa ruchu kołowego - jezdnia ulicy Senatorskiej; W miarę możliwości, jezdnia ulicy Senatorskiej powinna być wykonana podobnie jak strefa piesza, z płyt granitowych, kostki granitowej lub bruku granitowego. W przypadku konieczności zastosowania nawierzchni bitumicznej, zaleca się zastosowanie koloru zbliżonego do koloru posadzki strefy pieszej. Przykłady jezdni wykonanych z bruku lub kostki, w tym samym poziomie co strefa piesza 3) Przejścia dla pieszych przez ulicę Senatorską; Nawierzchnia przejść dla pieszych powinna być wykonana z kostki granitowej lub bruku granitowego, z zachowaniem takiego samego poziomu terenu jak przestrzeni pieszych. Jezdnia w rejonie przejść powinna się stopniowo wznosić, tworząc wyniesienie. 27

Przykłady przejść dla pieszych poprowadzonych po wyniesieniu jezdni 4) Plac przed Pałacem Mniszchów (Ambasadą Belgii); Przewiduje się tu zastosowanie drobniejszych mega-podziałów posadzki niż na pozostałej części ulicy Senatorskiej. Ze względu na odrębność tej przestrzeni również faktura i wymiary płyt granitowych powinny być tu inne. Rysunek posadzki powinien nawiązywać do istniejącego zieleńca, a także podkreślać zabytkowe elewacje Pałacu Mniszchów oraz Instytutu Francuskiego. W przypadku realizacji parkingu pod placem, wjazdy i wejścia do niego powinny być wykonane w jak najbardziej dyskretnej formie, nie przysłaniającej i nie dominującej nad zabytkowymi elewacjami. 5) Wewnętrzne dziedzińce; Rewitalizacja nie obejmie wewnętrznych dziedzińców (Pałacu Zamoyskich oraz Kościoła Św. Antoniego). Należy jednak zwrócić uwagę, że w przypadku modernizacji tych wnętrz w przyszłości, układ ich posadzki powinien nawiązywać do kompozycji ulicy Senatorskiej. Wskazane jest również otwarcie tych przestrzeni, szczególnie dziedzińca Pałacu Zamoyskich. 28