KATALOG TECHNICZNY MICHELIN: OPONY CIĘŻAROWE

Transkrypt

1 KATALOG TECHNICZNY 2016 MICHELIN: OPONY CIĘŻAROWE

2 2 Niniejszy katalog anuluje i zastępuje poprzednie wersje. Po wydaniu niniejszego katalogu może dojść do pewnych zmian. Ewentualne zaktualizowane informacje są do dyspozycji na stronie ciezarowki.michelin.pl.

3 SPIS TREŚCI 3 5 PRZEPISY PRAWNE 13 DOBÓR OPON 23 MONTAŻ OPON 67 WŁAŚCIWE CIŚNIENIE 81 POGŁĘBIANIE 111 BIEŻNIKOWANIE 115 CHARAKTERYSTYKA TECHNICZNA OPON MICHELIN

4 4

5 5 PRZEPISY PRAWNE MONTAŻ NOWYCH OPON MONTAŻ OPONY POGŁĘBIANEJ MONTAŻ OPONY BIEŻNIKOWANEJ TRWAŁOŚĆ OGUMIENIA GŁĘBOKOŚĆ BIEŻNIKA NA TEJ SAMEJ OSI ZUŻYCIE OPON NAPRAWA USZKODZEŃ PRZEPISY ODNOSZĄCE SIĘ DO OPON ZIMOWYCH Do POJAZDÓW CIĘŻAROWYCH PORUSZAJĄCYCH SIĘ NA TERENIE EUROPY

6 6 MONTAŻ NOWYCH OPON Zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia niedozwolony jest montaż na jednej osi opon różnej konstrukcji, w tym o różnej rzeźbie bieżnika, na kołach jednej osi oraz opon różnej konstrukcji na osiach składowych. Przepisy prawne (dotyczy niektórych państw Unii Europejskiej, np. Francji) Zabroniony jest montaż na jednej osi w układzie pojedynczym lub bliźniaczym następujących opon: opony różnych marek, opony o różnych rozmiarach, opony o różnych rodzajach zastosowań (szosowe, specjalne lub na śnieg oznaczone M+S) rodzaj zastosowania opony jest ważniejszy od wzoru jej bieżnika, opony o różnej konstrukcji (radialna lub diagonalna), opony o różnych symbolach prędkości, opony o różnych indeksach nośności. MICHELIN zaleca, by na jedną oś montować opony o jednakowej rzeźbie bieżnika.

7 MONTAŻ OPONY POGŁĘBIANEJ 7 Zgodnie z par. 23 ust. 4 pkt 4 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia (DzU z 2003 r., nr 32, poz. 262 z późn. zm.) autobus o dopuszczalnej prędkości do 100 km/h powinien być wyposażony w opony homologowane według Regulaminu nr 54 EKG ONZ; nie dopuszcza się opon bieżnikowanych na osiach z kołami pojedynczymi, o ile nie są one osiami składowymi osi wielokrotnych*, oraz opon o pogłębionych (nacinanych) rowkach bieżnika. Zabroniony Możliwy montaż opon pogłębianych MONTAŻ OPONY BIEŻNIKOWANEJ Zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia niedozwolony jest montaż na jednej osi opon różnej konstrukcji, w tym o różnej rzeźbie bieżnika, na kołach jednej osi oraz opony różnej konstrukcji na osiach składowych. UJEDNOLICENIE MONTAŻU OPON BIEŻNIKOWANYCH NA JEDNEJ OSI** Opony bieżnikowane muszą być identyczne w zakresie: marki zakładu bieżnikującego, rozmiaru, budowy, symbolu prędkości i indeksu nośności, typu użytkowania. ZABRANIA SIĘ montażu opon bieżnikowanych różnych marek na jednej osi, bez względu na markę karkasu. DOPUSZCZALNY jest montaż opon bieżnikowanych tej samej marki, bez względu na markę karkasu. Przez oś pojedynczą rozumie się oś oddaloną od osi sąsiedniej o więcej niż 1,8 m lub dwie sąsiednie osie oddalone od siebie o mniej niż 1 m, a przez oś wielokrotną zespół złożony z dwóch lub więcej osi, zwanych osiami składowymi, w którym odległość między sąsiednimi osiami składowymi jest nie mniejsza niż 1 m i nie większa niż 1,8 m. ** Dotyczy niektórych państw Unii Europejskiej, np. Francji.

8 8 MONTAŻ MIESZANY OPONY NOWEJ I BIEŻNIKOWANEJ NA JEDNEJ OSI Montaż MIESZANY (opona nowa/bieżnikowana) na jednej osi jest możliwy wyłącznie, jeżeli: Opona bieżnikowana i nowa mają ten sam wzór bieżnika. Charakterystyka techniczna opony nowej i bieżnikowanej, które są zamontowane na jednej osi, jest taka sama pod względem: rozmiaru opon, budowy opon (radialna lub diagonalna), symbolu prędkości i indeksu nośności, typu użytkowania (droga, nawierzchnia nieutwardzona, śnieg oznaczenie M+S). Schemat dopuszczalnego montażu opon montaż jednorodny Dopuszczalne Bieżnikowana opona marki A na karkasie marki W Bieżnikowana opona marki A na karkasie marki X Bieżnikowana opona marki A na karkasie marki Y Schemat dopuszczalnego montażu opon montaż mieszany Dopuszczalne Nowa opona marki A Nowa opona marki A Bieżnikowana opona marki A na karkasie marki A Bieżnikowana opona marki A na karkasie marki A ZALECENIA MICHELIN Opony MICHELIN Remix są przeznaczone do osi napędowych i wleczonych. Zalecamy, by opon MICHELIN Remix, w tym opon z rzeźbą bieżnika z oznaczeniem Z, nie montować na pierwszej osi prowadzącej pojazdów napędowych. Opony MICHELIN Remix można montować na drugiej osi pojazdu ciężarowego 8x4.

9 TRWAŁOŚĆ OGUMIENIA 9 Opona jest produktem składającym się z różnych materiałów i komponentów gumowych, których właściwości zapewniają właściwe użytkowanie. Właściwości opony zmieniają się z upływem czasu. Stopień i szybkość zużycia zależą od warunków przechowywania (temperatury, wilgotności powietrza, ułożenia opon itd.) oraz warunków użytkowania (obciążenia, prędkości, ciśnienia, uszkodzeń itd.), które mają wpływ na opony przez cały okres użytkowania. Współistnienie tak wielu czynników uniemożliwia precyzyjne określenie trwałości opon. Dlatego zachęcamy kierowców do regularnego poddawania ich kontroli przeprowadzonej przez osobę zajmującą się zawodowo ogumieniem, która oceni, czy opony nadają się do dalszego użytkowania. Opony użytkowane co najmniej od 5 lat powinny być sprawdzane przynamniej raz w roku, tak samo jak opony będące 8 lat po dacie produkcji. Opon, które mają 10 lat i więcej, nie zaleca się stosować na osiach prowadzących ciężarówek oraz autobusów. Montaż takich opon zalecamy na osiach wleczonych. Nieprzestrzeganie powyższych zaleceń może prowadzić do obniżenia osiągów pojazdu, problemów z prowadzeniem i/lub nieprawidłowego zachowania opony stanowiącego zagrożenie dla bezpieczeństwa kierowcy, pasażerów i osób trzecich. MICHELIN nie ponosi żadnej odpowiedzialności za ewentualne szkody powstałe na skutek niestosowania się do powyższych zaleceń i/lub stosowania się do nich w niewłaściwy sposób.

10 10 GŁĘBOKOŚĆ BIEŻNIKA NA TEJ SAMEJ OSI Różnica średnic zewnętrznych poszczególnych nieobciążonych opon na tej samej osi lub w układzie bliźniaczym nie może być większa niż 1,5% średnicy zewnętrznej. Maksymalna różnica głębokości bieżnika opon zamontowanych na tej samej osi może wynosić do 5 mm. Pierwszy przykład: maks. różnica na osi: 1% = DOBRZE Drugi przykład: maks. różnica na osi: 2% = ŹLE DOBRZE ŹLE 13 mm 14 mm 4 mm 17 mm 16 mm 9 mm 10 mm 6 mm 14 mm 15 mm ZUŻYCIE OPON Zgodnie z prawem obowiązującym w Polsce głębokość rowków rzeźby bieżnika używanej opony musi mieć na całym obwodzie i całej szerokości bieżnika co najmniej 1,6 mm. Przez główne rowki bieżnika rozumie się rowki ze wskaźnikami zużycia, oznaczone skrótem TWI. 1,8 mm 0,9 mm 1,7 mm Bon DOBRZE 2,0 mm 1,7 mm ŹLE 0,8 mm 2,0 mm 1,9 mm

11 Jeżeli bieżnik jest zużyty w stopniu określonym przepisami lub charakterystyką techniczną, oponę należy zdemontować i założyć nową. W przypadku wystąpienia niestandardowych form zużycia na dwóch oponach na jednej osi należy skontaktować się z osobą zawodowo zajmującą się oponami. Na stronie 88 określono maksymalny stopień zużycia, który definiuje prawo poszczególnych krajów europejskich. 11 NAPRAWA USZKODZEŃ Opona w trakcie eksploatacji narażana jest na oddziaływanie licznych negatywnych czynników, które mogą prowadzić do różnych rodzajów jej uszkodzenia. Ignorowanie jakichkolwiek uszkodzeń opony jest wysoce niebezpieczne. W niektórych przypadkach opony ciężarowe MICHELIN mogą być naprawiane zostały one opracowane z myślą o takiej sytuacji. NALEŻY PAMIĘTAĆ, że nie wszystkie uszkodzenia nadają się do naprawy. Wszystkie naprawy muszą być wykonywane profesjonalnie przez wykwalifikowany personel serwisu. Specjalista w zakresie naprawy opon jest zawsze jedyną osobą, która potrafi określić, czy i w jaki sposób opona może być naprawiana. O konieczności napraw decyduje skrupulatna inspekcja ogumienia przeprowadzona przez osobę zajmującą się zawodowo ogumieniem.!

12 (CE) 661/2009 przyznaje 12 PRZEPISY ODNOSZĄCE SIĘ DO OPON ZIMOWYCH DLA POJAZDÓW CIĘŻAROWYCH PORUSZAJĄCYCH SIĘ NA TERENIE EUROPY Różnice w oznaczeniach opon zimowych: Oznaczenie M+S podaje sam producent na podstawie własnych kryteriów, których nie określają żadne przepisy. Certyfikowane oznaczenie 3PMSF się na podstawie testów przyczepności w warunkach zimowych, realizowanych zgodnie z europejskim rozporządzeniem UNECE R117. Wyniki testów mają konkretną wartość i mogą być porównywane. Oznaczenie 3PMSF stanowi jedyne obiektywne kryterium, które mierzy mobilność w warunkach zimowych.

13 12A Kraj Austria Minimalna głębokość rzeźby bieżnika 5 mm (radialne) i 6 mm (diagonalne) Obowiązek użycia opon z oznaczeniem M+S lub 3PMSF TAK Tylko na osiach napędowych Zastosowanie łańcuchów śniegowych Długość okresu zimowego Dopuszczalne w oponach na osiach napędowych, minimum 2 mm Belgia 1,6 mm NIE Dopuszczalne w warunkach zimowych Bośnia i Hercegowina 4 mm Chorwacja 4 mm Czechy 5 mm TAK Tylko na osiach napędowych TAK Tylko na osiach napędowych TAK Tylko na osiach napędowych ze stałym napędem Obowiązkowe zastosowanie łańcuchów zimowych w oponach bez oznaczenia M+S/3PMSF. W pojeździe musi być łopata i worek piasku Dopuszczalne w oponach bez oznaczenia M+S/3PMSF minimum 4 mm Obowiązkowe opony o oznaczeniu M+S minimum 6 mm Obowiązkowe, jeśli określają to znaki drogowe Dania 1 mm NIE Dopuszczalne Finlandia 1,6 mm NIE Dopuszczalne w warunkach zimowych Francja 1 mm NIE Dopuszczalne Niemcy 1,6 mm Grecja 2 mm na osiach napędowych i 1,6 mm na pozostałych osiach TAK Tylko na osiach napędowych NIE Dopuszczalne Prędkość maksymalna 50 km/h Obowiązkowe użycie łańcuchów śniegowych, o ile określają to znaki drogowe Od 1.11 do w pojazdach ciężarowych i od 1.11 do w autokarach Od do Definicja warunków zimowych: zaśnieżone i oblodzone drogi, drogi pokryte rozmokłym śniegiem lub prognoza pogody, na podstawie której można wnioskować, że taki będzie stan jezdni Od do lub jeśli określają to znaki drogowe Możliwość użycia opon kolcowanych od 1.11 do Opony kolcowane mogą zostać użyte od soboty poprzedzającej dzień 1.11 do ostatniej niedzieli marca Definicja warunków zimowych: zaśnieżone i oblodzone drogi, drogi pokryte rozmokłym śniegiem lub prognoza pogody, na podstawie której można wnioskować, że taki będzie stan jezdni Obowiązkowe użycie łańcuchów śniegowych, o ile określają to znaki drogowe

14 12B

15 12C Kraj Polska Minimalna głębokość rzeźby bieżnika 1,6 mm (3 mm w autokarach) Obowiązek użycia opon z oznaczeniem M+S lub 3PMSF NIE Portugalia 1 mm NIE Zastosowanie łańcuchów śniegowych Długość okresu zimowego Obowiązkowe użycie łańcuchów śniegowych, o ile określają to znaki drogowe Obowiązkowe użycie łańcuchów śniegowych, o ile określają to znaki drogowe Obowiązkowe użycie łańcuchów śniegowych, o ile określają to znaki drogowe Rumunia 1,6 mm TAK Dopuszczalne na osiach napędowych Od do Rosja 4 mm Serbia 4 mm Słowacja 3 mm Słowenia 4 mm TAK (1) Wszystkie osie Dopuszczalne (2) TAK Tylko na osiach napędowych TAK Tylko na osiach napędowych TAK Tylko na osiach napędowych Hiszpania 1,6 mm NIE Szwecja 5 mm TAK (1) Osie napędowe Szwajcaria 1,6 mm NIE Turcja 1,6 mm Obowiązkowe zastosowanie łańcuchów śniegowych na minimum dwóch kołach napędowych i łopata w pojeździe Dopuszczalne w oponach bez oznaczeń M+S/3PMSF lub jeśli określają to znaki drogowe Dopuszczalne w oponach bez oznaczenia M+S/3PMSF minimum 3 mm Obowiązkowe użycie łańcuchów śniegowych, o ile określają to znaki drogowe Główny okres zimowy trwa od do W razie potrzeby każda z republik Federacji ma w tym okresie możliwość wydłużenia ww. przedziału czasowego Od 1.11 do 1.04 Od do Od do Organy władzy publicznej mogą przerwać eksploatację pojazdów ciężarowych w zależności od warunków jazdy Dopuszczalne Od 1.12 do 1.04 Obowiązkowe użycie łańcuchów śniegowych, o ile określają to znaki drogowe TAK Osie napędowe Dopuszczalne Od 1.12 do 1.04 (3)

16 12D Kraj Minimalna głębokość rzeźby bieżnika Obowiązek użycia opon z oznaczeniem M+S lub 3PMSF Zastosowanie łańcuchów śniegowych Długość okresu zimowego Wielka Brytania 1 mm NIE Nieobowiązkowe Od 1.12 do 1.04 Inne kraje UE 1,6 mm NIE Obowiązkowe użycie łańcuchów śniegowych, o ile określają to znaki drogowe W niektórych krajach użycie łańcuchów śniegowych lub opon zimowych może być obowiązkowe na podstawie znaków drogowych. (1) Opony muszą zostać dobrane specjalnie do warunków zimowych. (2) W osiach wleczonych w ciągu roku (3) Planowane poszerzenie obowiązków również w odniesieniu do osi wleczonych. Wyżej wymienione informacje mają charakter wyłącznie informacyjny i mogą ulec zmianie na podstawie przepisów lokalnych. ciezarowki.michelin.pl.

17 13 DOBÓR OPON 14 WSTĘP DO UŻYTKOWANIA OPON DOBÓR I PRAWIDŁOWA POZYCJA OPON W POJEŹDZIE GAMY OPON CIĘŻAROWYCH MICHELIN

18 14 WSTĘP DO UŻYTKOWANIA OPON Dobierane opony muszą być zgodne z przepisami i z oryginalnym wyposażeniem pojazdu określonym przez jego producenta (homologacją) lub instytucję urzędową (rozmiar, indeksy nośności i prędkości, budowa opony itd.). Przy wyborze opon należy kierować się warunkami, w jakich będą one używane, tak aby w pełni spełniały oczekiwania użytkownika. Opony MICHELIN zostały opracowane do specyficznych warunków użycia, tak jak zdefiniowano w niniejszym katalogu. Jakiekolwiek inne zastosowanie jest zastosowaniem niestandardowym. Tym niemniej w określonych okolicznościach Michelin może określić wyjątek, który dla danego zastosowania uściśla zatwierdzone warunki i nadzwyczajne ograniczenia. Michelin nie ponosi żadnej odpowiedzialności za konsekwencje niestandardowego użycia opon ani za przypadki, kiedy dla takiego użycia w ramach wyjątku nie wydał specjalnego zezwolenia. ZALECENIA DO WSZYSTKICH OSI Stosując ogumienie inne niż oryginalne wyposażenie pojazdu, należy się upewnić, czy wybrane opony są zgodne z przepisami, są odpowiednie do danego typu pojazdu oraz zostały dobrane zgodnie z warunkami użytkowania i zaleceniami producenta (zgodnie z obowiązującymi przepisami). W niektórych krajach pojazd wyposażony w opony inne niż oryginalne musi być dopuszczony do ruchu drogowego przez właściwą instytucję. Przed montażem opon używanych należy dokładnie zbadać ich stan w celu zapewnienia bezpieczeństwa użytkownikowi oraz sprawdzenia zgodności z obowiązującymi przepisami (patrz str. 26 Jak prawidłowo montować i pompować opony ). Niewłaściwa eksploatacja opon lub użytkowanie opon nieodpowiednio dobranych do warunków użytkowania mogą prowadzić do przedwczesnego zużycia lub zmęczenia niektórych elementów mechanicznych pojazdu.

19 DOBÓR I PRAWIDŁOWA POZYCJA OPON NA POJEŹDZIE 15 Odpowiednie wyposażenie pojazdu nie tylko gwarantuje bezpieczeństwo na drodze, ale zapewnia również rentowność floty pojazdów. W związku z tym dobór opony należy podzielić na 4 etapy. ETAP 1: OKREŚLENIE ROZMIARU OPONY Rozmiar musi być homologowany przez producenta pojazdu i odpowiadać co najmniej maksymalnej nośności osi. Maksymalny dopuszczalny nacisk na oś jest określany przez producenta pojazdu oraz uregulowany przepisami. Wyposażenie osi w opony o większej nośności nie upoważnia do przekroczenia maksymalnego obciążenia osi, określanego przez producenta pojazdu. Ponieważ opona o danym rozmiarze może pasować do różnego typu obręczy (o różnej szerokości), należy zawsze stosować się do normy ETRTO Standards Manual i/lub zaleceń producenta. Montaż opon na niestandardowych obręczach może prowadzić m.in. do zniszczenia koła i/lub opony, nieregularnego obszaru kontaktu opony z podłożem, a w konsekwencji do obniżenia bezpieczeństwa, przebiegu i trwałości opon oraz pozbawienia precyzji kierowania pojazdem. ETAP 2: OKREŚLENIE WŁAŚCIWEGO UŻYTKOWANIA OPON Gamy opon ciężarowych MICHELIN obejmują 6 segmentów opon, z których każdy spełnia inne oczekiwania i wymogi użytkowników. Przy wyborze odpowiedniej opony należy uwzględnić warunki użytkowania oraz korzyści każdej z gamy. Długie dystanse na autostradach i drogach krajowych Krótkie i długie dystanse na każdym typie nawierzchni drogowej Użycie na drogach oraz drogach dojazdowych do placów budowy i w kamieniołomach Ruch miejski i podmiejski Krótkie i długie dystanse na każdym typie nawierzchni drogowej przeznaczone do autokarów i autobusów Specjalne pojazdy cywilne lub wojskowe, jeżdżące głównie w terenie

20 16 GAMY OPON CIĘŻAROWYCH MICHELIN NOWOŚĆ Długie dystanse na autostradach i drogach krajowych X LINE Energy F XFA 2 Energy (Antisplash) NOWOŚĆ XZA 2 Energy (GPL)* (1) XZA 2 (PPL)** (2) XZA 1 (PPL)** (2) XZA (PPL)** (2) NOWOŚĆ X LINE Energy Z (Seria 70/80) XDA 2+ Energy X LINE Energy D (Seria 70/80) NOWOŚĆ XTA 2+ Energy (445/45 R 19.5) XTA 2+ Energy * Duże samochody ciężarowe. ** Małe samochody ciężarowe. XTA X LINE Energy T Krótkie i długie dystanse na każdym typie nawierzchni drogowej przeznaczone do autokarów i autobusów X COACH HL Z X COACH XD Użytkowanie na drogach, drogach dojazdowych do placów budowy i w kamieniołomach WYŁĄCZNA OFERTA Gwarancja na Uszkodzenia X WORKS XZY XZY 2 XZY XZH 2 R XZY 3 WYŁĄCZNA OFERTA Gwarancja na Uszkodzenia X WORKS XDY XDY 3 XDY XTY 2 WYŁĄCZNA OFERTA Gwarancja Przy zakupie opon z gamy MICHELIN X WORKS 13 R 22.5 X WORKS XZY & XDY i 315/80 R 22.5 X WORKS XZY & XDY. na Uszkodzenia W przypadku gdy opona zostanie przypadkowo uszkodzona, mogą Państwo skorzystać z Gwarancji na Uszkodzenia. Michelin za pośrednictwem sprzedawcy (1) wypłaci Państwu w formie noty kredytowej pozostałą wartość opony, która jest wyliczana ryczałtowo i której wysokość odpowiada procentowo zużyciu opony (2). Skorzystanie z oferty jest bardzo proste. Wystarczy za pośrednictwem strony ciezarowki.michelin.pl zalogować się do aplikacji MyAccount i zarejestrować swoje opony. W ten sposób aktywowana jest Państwa Gwarancja na Uszkodzenia. (1) Profesjonalny sprzedawca i serwis opon, który posiada otwarte konto kupieckie w Michelin. (2) W oponach, których stopień zużycia jest mniejszy niż 50% i w których podczas weryfikacji w 2016 r. data produkcji jest późniejsza niż * Patrz: ogólne warunki oferty na stronie ciezarowki.michelin.pl.

21 17 Krótkie i długie dystanse na każdym typie nawierzchni drogowej XF 2 (Antisplash) XFN 2+ (Seria 80) XFN 2 Antisplash (Seria 55/65/70) X MULTI F NOWOŚĆ X MULTIWAY 3D XZE XZE 2+ XZE 1 X MULTI D X MULTIWAY 3D X MULTIWAY XD (Średnica osadzenia XDE 17.5/19.5) XDE 2 (Średnica osadzenia 17.5) NOWOŚĆ XZT NOWOŚĆ X MULTI T X MULTI Winter T X ONE MAXITRAILER + XDE 1 XZE 2 (Średnica osadzenia 17.5) X MULTI Winter Z XDE 2+ X ONE MULTI D NOWOŚĆ Agilis LT X MULTI Z (Średnica osadzenia 17.5/19.5) XDW Ice Grip X MAXITRAILER (Średnica X osadzenia SPECIALTRAILER 17.5/19.5) XTE 2+ (PPL) Ruch miejski i podmiejski NOWOŚĆ X INCITY XZU X INCITY HLZ XZU 2 T X INCITY Ice Grip Z X INCITY XZU 3 + (295/80 R 22.5) X ONE XDU Specjalne pojazdy cywilne lub wojskowe, jeżdżące głównie w terenie XZL + XZL 2 XS XML Opony o wysokim stopniu przyczepności do ekstremalnych warunków zimowych. Więcej informacji o właściwościach technicznych naszych produktów i zaletach poszczególnych gam, jak również aktualności techniczne dotyczące opon ciężarowych MICHELIN, można znaleźć w naszej dokumentacji technicznej lub na stronie ciezarowki.michelin.pl.

22 18 ETAP 3: WYBÓR NA PODSTAWIE SPECYFICZNYCH WŁAŚCIWOŚCI POSZCZEGÓLNYCH OPON ZGODNIE Z PAŃSTWA POTRZEBAMI Specyficzne właściwości, które mają opony MICHELIN, opierają się na konkretnych potrzebach poszczególnych przewoźników. Patrz: lista możliwości na stronie 119. etap 4: WYBÓR WŁAŚCIWEGO WZORU BIEŻNIKA Podczas wyboru rzeźby bieżnika obowiązują zasady, których należy bezwzględnie przestrzegać. F Oś prowadząca D Oś napędowa Z Wszystkie pozycje T Oś wleczona Kod określający pozycję opony na pojeździe Przykłady: X MULTI TM F = F Front (oś prowadząca) X LINE ENERGY D lub X COACH XD = D Drive (oś napędowa) X MULTI TM T = T Trailer (naczepa, przyczepa) X INCITY TM XZU = Z (wszystkie pozycje, włącznie z osią prowadzącą) Na przednią oś można montować: Wyłącznie opony z rzeźbą bieżnika F lub Z. Tę rzeźbę bieżnika opracowano i wykonano tak, by spełniała specyficzne wymagania przednich osi pojazdów: dynamiczne obciążenie, duże kąty skrętu, wysoki przebieg itp. Odradzamy montaż opon MICHELIN Remix, w tym opon z rzeźbą bieżnika Z, na pierwszej osi prowadzącej pojazdów silnikowych.

23 Na oś napędową można zamontować: Wyłącznie opony z rzeźbą bieżnika D lub Z. Rzeźba bieżnika D została opracowana i wykonana tak, by spełniała specyficzne wymagania osi napędowych: przenoszenie momentu obrotowego, przekazanie na podłoże siły hamowania, stosowanie retardera, zwiększone obciążenie osi itd. Opony z rzeźbą bieżnika Z mogą być również montowane na osiach napędowych, przy czym maksymalną efektywność można osiągnąć tylko z rzeźbą bieżnika D. Dla niektórych typów zastosowania, takich jak na przykład ruch miejski, rzeźba bieżnika Z jest zoptymalizowana do osi napędowych. Na oś wleczoną można zamontować: Wyłącznie opony z rzeźbą bieżnika T, Z lub F. Tę rzeźbę bieżnika opracowano i wykonano tak, by spełniała specyficzne wymagania osi nośnych: obciążenie statyczne i dynamiczne, poślizg boczny, wysoki przebieg na osiach środkowych itp. Rzeźba bieżnika T posiada indeks nośności i symbol prędkości przystosowane dla pojazdów ciągnionych (przyczepa lub naczepa). Jeśli montujemy opony z rzeźbą bieżnika Z, należy upewnić się, czy indeks nośności i symbol prędkości odpowiadają wymaganiom danej osi. Opony MICHELIN z rzeźbą bieżnika T mają w Europie oznaczenie FRT (Free Rolling Tyre). Obecne normy ETRTO zakazują stosowania rzeźby bieżnika T na osiach prowadzących i napędowych. Oznaczenie FRT Definicja oznaczenia FRT jest również zawarta w punkcie Regulaminu nr 54 EKG ONZ. Zgodnie z przepisami Regulaminu nr 54 napis FRT (Free Rolling Tyre opona na oś wleczoną) mają opony przeznaczone do stosowania na kołach osi przyczepy/naczepy oraz na kołach osi pojazdów silnikowych innych niż przednia oś prowadząca i osie napędowe. Niniejsze przepisy mają zastosowanie do wszystkich opon nowych, użytkowanych na terenie Europy. Oznacza to zatem, że opony oznaczone FRT są homologowane tylko na osie wleczone i nie mogą być montowane na innych typach osi. MICHELIN podaje oznaczenie FRT również w oponach bieżnikowanych w technologii MICHELIN Remix. MICHELIN nie ponosi żadnej odpowiedzialności za jakiekolwiek konsekwencje wynikające z niestosowania się do zaleceń producenta dotyczących eksploatacji opon. Opona 385/65 R 22.5 oznaczona FRT może być montowana na ostatniej nienapędowej osi pojazdu silnikowego. 19

24 20 Zagrożenia związane z niestosowaniem się do 4 podanych zasad Funkcje opony Przenoszenie obciążeń Określone przez charakterystykę techniczną pojazdu: nacisk na oś Utrzymanie prędkości pojazdu Określone przez charakterystykę techniczną pojazdu: maksymalna dopuszczalna prędkość Jazda po różnych typach nawierzchni W zależności od zastosowania i warunków użytkowania Kierowanie pojazdem W zależności od zastosowania i warunków użytkowania Informowanie kierowcy o warunkach na drodze Zapewnia komfort jazdy Przeniesienie obrotów silnika (prędkości) i przekazanie na podłoże siły hamowania Ma długą żywotność, co obniża koszty Wyjątkowa cecha opon na oś prowadzącą: dokładność wykonania, zapewniona jednorodność produkcji Siły hamowania: zależnie od układu hamulcowego pojazdu Oś prowadząca przy gwałtownym hamowaniu jest ekstremalnie obciążana Stopniowe zmniejszanie prędkości za pomocą silnika (retardera) stawia wysokie wymagania dla osi napędowej Siły napędowe: w zależności od mocy i momentu obrotowego pojazdu Z punktu widzenia przebiegu kilometrów Z punktu widzenia zużycia paliwa Zagrożenia związane z osią prowadzącą to m.in. zmniejszenie przyczepności, utrata stabilności jazdy lub uszkodzenie opony podczas jazdy z niespodziewaną, nagłą utratą ciśnienia w oponach, a przez to późniejsza utrata kontroli nad pojazdem.

25 21 Powiązane zagrożenia Podczas jazdy opona o nośności mniejszej niż ładowność pojazdu lub nadmiernie obciążona będzie się przegrzewać. Może to prowadzić do jej uszkodzenia i nagłej utraty ciśnienia w kole. Obszar kontaktu opony z podłożem może nie mieć odpowiedniego kształtu, co będzie negatywnie wpływać na zachowanie pojazdu i przyczepność opon podczas jazdy i hamowania. Zużycie opony może uniemożliwić jej bieżnikowanie. Żywotność opon może się obniżyć. Podczas jazdy opona o symbolu prędkości mniejszym niż maksymalna prędkość pojazdu będzie się przegrzewać. Może to prowadzić do jej uszkodzenia i nagłej utraty ciśnienia w kole. Zużycie opony może uniemożliwić jej bieżnikowanie. Żywotność opon może się obniżyć. Opona niewłaściwie dobrana pod kątem warunków użytkowania może: przegrzewać się: w przypadku opon uniwersalnych używanych na autostradach i długich dystansach, ulec zniszczeniu: w przypadku opon z wzorem bieżnika opracowanym do jazdy po drogach na długich dystansach, ale użytkowanych na nawierzchniach nieutwardzonych. W powyższych przypadkach opona z widocznymi uszkodzeniami musi zostać zbadana przez specjalistę, który określi, czy możliwe jest jej dalsze użytkowanie, czy też konieczna jest naprawa bądź demontaż opony. Należy zauważyć, że odsłonięte fragmenty opasań czy osnowy opony będą narażone na korozję użytkowanie opony z takim uszkodzeniem jest złamaniem przepisów kodeksu drogowego. Tego typu uszkodzenia prowadzą do szybkiego zniszczenia opony podczas jazdy i grożą ryzykiem nagłej utraty ciśnienia w kole. Zużycie opony może uniemożliwić jej bieżnikowanie. Żywotność opon obniża się. Opona nieprzeznaczona na oś prowadzącą lub niedostosowana do warunków użytkowania może, w zależności od stanu drogi i prędkości, wpływać na zmniejszenie precyzji kierowania pojazdem. Opony na przedniej osi jako pierwsze mają styczność z nawierzchnią. Dlatego też są przystosowane do tego, by dostarczać stopniowo informacji o zmianie warunków nawierzchni drogowej, na przykład przez zmniejszenie trakcji. Opona, która nie jest przystosowana do tej pozycji, taką informację o zmianie nawierzchni może przenosić nieregularnie lub w bardzo ograniczonym stopniu. Jednolite zachowanie opon jest szczególnie ważne przy osi prowadzącej (bezpośrednie połączenie z kierownicą, położenie pod kabiną kierowcy itd.). Bieżniki opon na oś prowadzącą są opracowywane tak, aby spełnić to kryterium. Opony, które nie są przeznaczone do osi prowadzącej, nie będą spełniały określonych warunków wymaganych dla tej pozycji. W chwili gwałtownego hamowania na oś prowadzącą przesuwa się wyraźne obciążenie, dlatego też opony na osi prowadzącej odgrywają kluczową rolę, jeśli chodzi o całkowitą drogę hamowania pojazdu. Właściwości hamowania opon, które nie są przystosowane do osi prowadzącej, mogą w przypadku montażu na tej pozycji być ograniczone. Zmniejszanie prędkości za pomocą silnika (retardera) ma duży wpływ na bieżnik i karkas opon na osi napędowej. W związku z tym niewłaściwe opony na tej pozycji mogą gorzej przenosić siłę hamowania, a przez to również ich żywotność może ulec skróceniu. Opony na osi napędowej jako jedyne przenoszą moment obrotowy w styczności z jezdnią. Z tego powodu źle dobrane opony na tej pozycji mogą gorzej przenosić siłę przyspieszenia, a przez to również skróceniu może ulec ich żywotność. Opony muszą być przystosowane do danej pozycji w pojeździe i typu użytkowania. W przypadku niezastosowania się do tej zasady nie mogą one osiągnąć optymalnego przebiegu kilometrów. Opony ciężarowe w znacznym stopniu wpływają na zużycie paliwa przez pojazdy. Dobór właściwej opony z odpowiednim wzorem bieżnika odgrywa zatem kluczową rolę. Do niektórych zastosowań możliwa jest optymalizacja zużycia paliwa poprzez montaż opon o niskich oporach toczenia. Im bardziej opony są zużyte, tym niższy jest ich opór toczny. Wymiana opony, która jeszcze nie osiągnęła pełnego poziomu zużycia*, uniemożliwia wykorzystanie jej maksymalnego potencjału z punktu widzenia oszczędności paliwa. * Stopień pełnego zużycia przepisy lokalne definiują w różny sposób.

26 22

27 23 MONTAŻ OPON WPROWADZENIE DO MONTAŻU OPON PRAWIDŁOWY MONTAŻ I POMPOWANIE OPON KONTROLA I KONSERWACJA OGUMIENIA PRZECHOWYWANIE I KONSERWACJA DIAGNOSTYKA USZKODZEŃ

28 24 WPROWADZENIE DO MONTAŻU OPON Opony montuje się w pojeździe zawsze po sprawdzeniu, czy są one odpowiednie do danego pojazdu i typu użytkowania. Prawidłowy montaż, wykonany zgodnie z zalecanymi procedurami i uwzględniający obowiązujące przepisy w zakresie BHP, stanowi gwarancję bezpieczeństwa pracowników serwisu, ochrony używanych materiałów oraz maksymalnego wykorzystania potencjału opon. OGÓLNE ŚRODKI OSTROŻNOŚCI Osoba montująca opony musi mieć zawsze na sobie odpowiednią odzież ochronną (słuchawki ochronne, rękawice, obuwie ochronne, okulary ochronne itp.). Serwisanci powinni mieć dostęp do materiałów informacyjnych dotyczących wszystkich czynności montażowych. Do serwisantów należy sprawdzenie, czy pojazd jest unieruchomiony i stabilny (zaciągnięty hamulec ręczny, kliny, podstawki itd.), a jego silnik wyłączony. ŚRODKI OSTROŻNOŚCI PODCZAS MONTAŻU OPON Należy się upewnić, czy elementy obręczy są w dobrym stanie. Sprawdzić, czy dana opona pasuje do typu pojazdu i warunków użytkowania. Należy zawsze zwracać uwagę na oznaczenie pozycji, na której dana opona może być zamontowana, kierunek toczenia opony oraz inne zalecenia znajdujące się na boku opony. Po montażu koła na pojeździe, podczas dokręcania kluczem dynamometrycznym, zaleca się stosowanie optymalnego momentu dokręcania określonego przez producenta pojazdu. W przypadku pojazdów z hamulcami tarczowymi istnieje ryzyko zakleszczenia się obcych ciał między zaciskami hamulca a kołem. W pojazdach z hamulcami tarczowymi zalecamy montaż opon na felgach z tzw. bezpiecznym zaworem.

29 ŚRODKI OSTROŻNOŚCI PODCZAS DEMONTAŻU OPON 25 Jeżeli opona i/lub obręcz jest zamontowana w układzie bliźniaczym, wykazuje wyraźne oznaki uszkodzenia, z opony należy spuścić powietrze, zanim zacznie być demontowana z pojazdu (ETRTO). Należy sprawdzić, czy temperatura opony pozwala na jej bezpieczny demontaż. Czynności montażowe i demontażowe należy wykonywać zgodnie z zaleceniami producenta ogumienia. MONTAŻ/DEMONTAŻ OPONY, GDY KOŁO JEST ZAMONTOWANE W POJEŹDZIE MICHELIN nie zaleca powyższego rozwiązania. Można je zastosować jedynie wtedy, gdy koło nie może zostać zdemontowane z pojazdu. W takim przypadku należy zawsze najpierw wyjąć zawór i spuścić całe powietrze z opony. Niewłaściwy montaż opon może prowadzić do uszkodzenia pojazdu lub grozić zdrowiu i życiu ludzi (poważne lub śmiertelne uszkodzenia ciała). Montaż opon powinien być wykonywany przez wykwalifikowany personel przy użyciu odpowiedniego sprzętu. Jeśli montaż wykonuje osoba niewykwalifikowana, powinna mieć nad sobą fachowy nadzór. Czynności montażowe należy zawsze wykonywać zgodnie z zaleceniami producentów ogumienia, pojazdu i kół, w sposób opisany w instrukcjach obsługi maszyn i urządzeń do montażu i demontażu opon.

30 26 PRAWIDŁOWY MONTAŻ I POMPOWANIE OPON Niezastosowanie się do poniższych procedur i zaleceń w zakresie bezpieczeństwa może prowadzić do poważnych urazów lub nawet śmierci. ntage sur jantes Należy sprawdzić, czy wnętrze opony jest czyste, suche i czy nie znajdują się w nim ciała obce. Jeżeli opona była już użytkowana, trzeba dokładnie sprawdzić, czy wnętrze opony nie nosi śladów jazdy z zaniżonym ciśnieniem (np. tzw. marmurka lub przemieszczenia elementów składowych opony). Opony należy montować na obręczach o odpowiednim rozmiarze i będących w dobrym stanie. Obręcze z pierścieniami i obręcze wieloczęściowe: Opona bezdętkowa: zamontuj oponę, pamiętając o nowym pierścieniu uszczelniającym. Opona z dętką: zamontuj oponę z nową dętką i nowym ochraniaczem. Obręcze jednoczęściowe (profilowane): Zamontuj nowy zawór i/lub pierścień uszczelniający. Podczas pompowania należy się upewnić, czy opona na obręczy jest prawidłowo wycentrowana.

31 27 Uszczelki zaworów starzeją się i zmieniają swe właściwości wskutek nagrzewania. Dlatego też zarówno uszczelki, jak i przedłużki zaworów należy wymieniać podczas każdej wymiany ogumienia. Kapturek zaworu musi pozostawać w idealnym stanie, ponieważ jest niezbędnym elementem dla zapewnienia stuprocentowej szczelności opony. SCHEMAT SZCZELNOŚCI OPONY W UKŁADZIE BLIŹNIACZYM Pierścień uszczelniający Zawór C

32 28 Opony należy zawsze pompować z zachowaniem zasad bezpieczeństwa i optymalnego ciśnienia. Przed rozpoczęciem pompowania należy się upewnić, czy wszystkie części koła znajdują się na właściwym miejscu. Zarówno w przypadku obręczy płaskich z pierścieniem, jak i profilowanych (jednoczęściowych, bez pierścienia) nigdy nie ustawiaj się z boku opony, ale na przedłużeniu jej bieżnika w odległości ok. 3 m między pistoletem a oponą. W bezpośrednim sąsiedztwie systemu pompującego nie może przebywać żadna osoba. W razie wypadku wszystkie osoby znajdujące się w pobliżu systemu pompującego muszą pozostawać poza zasięgiem możliwego wystrzału opony. Wszystkie poniższe zasady dotyczą zarówno nowych, jak i używanych opon. Jeśli opona jeździła przez dłuższy czas z zaniżonym ciśnieniem, mogło dojść do uszkodzenia jej karkasu, co zwiększa ryzyko jej wystrzału podczas pompowania.

33 29 Z klatką bezpieczeństwa Ustaw oponę pionowo w klatce bezpieczeństwa. Postępuj zgodnie ze wskazówkami producenta klatki. Bez klatki bezpieczeństwa Napompuj oponę w odpowiednio przygotowanym do tego celu miejscu lub wydzielonej przestrzeni. Zadbaj o to, aby nikt nie znalazł się w pobliżu opony podczas pompowania. Ze względów bezpieczeństwa ustaw się na przedłużeniu bieżnika opony w odległości ok. 3 metrów. Montując oponę na obręczy wieloelementowej, sprawdź, czy wszystkie części są prawidłowo zamontowane, a następnie oprzyj całość (oponę i felgę) o ścianę, pierścieniami w stronę ściany. Napompuj oponę wstępnie do ciśnienia 1,5 bara. Sprawdź stan opony i jej wycentrowanie względem ryski centrującej. Należy stanąć 3 metry od opony, na przedłużeniu bieżnika, i napompować oponę przy do odpowiedniego / zalecanego ciśnienia.

34 30 DOKRĘCANIE KÓŁ Prawidłowe dokręcenie śrub z odpowiednim momentem zapewnia właściwy kontakt opony z podłożem, a zatem stanowi gwarancję bezpieczeństwa użytkowników pojazdu. Przed dokręcaniem śrub należy: Wyczyścić: powierzchnie oporowe i styczne piasty koła i obręczy, nakrętki i śruby mocujące. Sprawdzić: stan otworów na śruby (deformacje, pęknięcia itd.), stan śrub mocujących (deformacje, pęknięcia itd.), stan nakrętek (deformacje, stan gwintów itd.). Usunąć: w razie potrzeby rdzę i inne zanieczyszczenia (drucianą szczotką), wszystkie nierówności powierzchni metalowych. Przesmarować: kroplą oleju gwinty śrub mocujących i nakrętek, a także powierzchnie mocujące nakrętek płaskich lub sferycznych. Nie wolno smarować olejem gniazd nakrętek sferycznych lub stożkowych oraz nakrętek typu M z oddzieloną podkładką. OLEJ NIE NALEŻY NANOSIĆ SMARU, TYLKO LEKKO NAOLIWIĆ OLEJEM NIE SMAROWAĆ Prawidłowy moment dokręcania: Należy ustawić odpowiednią wartość momentu dokręcania za pomocą klucza dynamometrycznego, uwzględniając przy tym wartość określoną przez producenta pojazdu. Śruby dokręca się, zależnie od ich liczby, w dokładnie ustalonej kolejności na krzyż. Mocowanie śrub z zachowaniem prawidłowego momentu dokręcania ułatwia późniejszy demontaż w przypadku przebicia opony, nie deformuje śrub mocujących i gwarantuje większe bezpieczeństwo.

35 Zbyt duży moment dokręcenia jest tak samo niekorzystny jak za mały moment dokręcenia może prowadzić do: deformacji lub pęknięcia śrub mocujących, deformacji gwintów, która może spowodować zgubienie koła podczas jazdy, deformacji bębna hamulcowego itp. 31 WYWAŻENIE KÓŁ Należy upewnić się, czy koła są prawidłowo wyważone. Prawidłowe wyważenie: zwiększa przebieg opon, chroni części mechaniczne przed przedwczesnym zużyciem, gwarantuje komfort jazdy. Przykład: opona 315 / 80 R 22.5 SIŁA WIBRACYJNA (KG) ,2 233,3 166,6 Odważnik 700 g Odważnik 500 g ,4 111,6 100 Odważnik 300 g 50 67,4 40,4 66, PRĘDKOŚĆ (KM/H)

36 32 KONTROLA I KONSERWACJA OGUMIENIA Opony muszą być regularnie kontrolowane. Przed inspekcją należy unieruchomić pojazd. Michelin zaleca, by opona została sprawdzona przez specjalistę, jeśli: Znajdują się na niej wyraźne przecięcia, przebicia, opona wykazuje oznaki nierównomiernego zużycia, deformacje lub widoczne niestandardowe formy zużycia na barkach, bokach opon czy na stopkach. Widoczne są uszkodzenia obręczy. W żadnym wypadku nie należy używać opon z uszkodzoną lub odsłoniętą drutówką, rozwarstwionym opasaniem lub osnową, widocznymi linkami osnowy, uszkodzeniem spowodowanym kontaktem z olejami lub utlenianiem oraz tzw. marmurkiem lub uszkodzeniami wewnętrznych warstw gumy spowodowanymi jazdą z zaniżonym ciśnieniem. Opona z takim typem uszkodzeń musi zostać zdemontowana z pojazdu i należy z nią później postępować tak jak z odpadami przeznaczonymi do utylizacji. Podczas każdej kontroli pojazdu powinno się sprawdzić również stan kapturka zaworu. W razie wątpliwości należy go wymienić.

37 33 ZUŻYCIE OPON NA OSI PROWADZĄCEJ POJAZDÓW SILNIKOWYCH ZASADY OGÓLNE: Podczas jazdy w ruchu prawostronnym opona po lewej stronie osi prowadzącej zużywa się szybciej od opony po prawej stronie. W prawej przedniej oponie wyraźniej zużywa się bark zewnętrzny (nachylenie drogi i duża liczba rond). Nasze rozwiązanie: W celu zoptymalizowania przebiegu i zużycia opon na przedniej osi zalecamy: przy zużyciu w 50% zamianę prawej i lewej opony miejscami, obrót prawej przedniej opony na obręczy, pogłębić oponę, gdy pozostała głębokość rzeźby bieżnika wynosi między 2-4 mm, czyli przy 80-procentowym zużyciu. ZALECENIA MICHELIN Opony MICHELIN Remix są przeznaczone do osi napędowych i wleczonych. Zalecamy, by opon MICHELIN Remix, w tym opon z rzeźbą bieżnika Z, nie montować na pierwszej osi prowadzącej pojazdów silnikowych. Opony MICHELIN Remix można montować na drugiej osi pojazdu ciężarowego 8x4. System Antisplash TM patrz: strona 37.

38 34 ZUŻYCIE OPON NA OSI NAPĘDOWEJ ZASADY OGÓLNE: Opony wewnętrzne układu bliźniaczego są zazwyczaj bardziej zużyte na barkach bieżnika od strony podwozia. Zjawisko to jest spowodowane następującymi czynnikami: kątem pochylenia kół, rodzajem zawieszenia, stosowaniem retardera oraz warunkami użytkowania i obciążeniem. Nasze rozwiązanie: Aby osiągnąć równomierne zużycie i wykorzystać cały potencjał 4 etapów życia opon poprzez ich pogłębienie i bieżnikowanie, zalecamy: zamianę pozycji opon: wewnętrzne zewnętrzne (układ bliźniaczy), obrócenie obu opon wewnętrznych na obręczy, pogłębienie opony, gdy pozostała głębokość rzeźby bieżnika wynosi pomiędzy 3-4 mm, czyli przy około 80-procentowym zużyciu, wymianę opon, gdy ich zużycie osiągnie limit określony przez lokalne przepisy. W pojazdach silnikowych należy zakładać opony bieżnikowane MICHELIN Remix na pozycji tylnej. Rotacja i obrót na obręczy patrz: strona 36.

39 ZUŻYCIE OPON NA OSI WLECZONEJ (NACZEPA Z 3 OSIAMI) 35 ZASADY OGÓLNE: W wyniku występowania znacznego poślizgu bocznego stopień zużycia opon na trzech osiach naczepy nie jest identyczny. Opona na pierwszej osi poddana jest poślizgowi bocznemu w mniejszym stopniu niż opona trzeciej osi, tak więc szybkość zużycia mieści się pomiędzy szybkością zużycia opon osi drugiej i trzeciej. Druga oś nie jest poddawana żadnym naprężeniom brak poślizgu bocznego, a zatem opony na niej zamontowane będą zużywać się bardzo wolno. Trzecia oś jest najbardziej narażona na poślizgi boczne i przez to opony na tej osi zużywają się najszybciej. Nasze rozwiązanie: Aby osiągnąć równomierne zużycie i wykorzystać cały potencjał opon poprzez pogłębianie i bieżnikowanie, zalecamy: zamianę pozycji opon, w zależności od ich zużycia, obrót opony na obręczy na pierwszej i trzeciej osi, pogłębienie opony, gdy pozostała głębokość rzeźby bieżnika wynosi między 3-4 mm, czyli przy około 80-procentowym zużyciu: na pierwszej osi: możliwe w zależności od warunków użytkowania pojazdu, na drugiej osi: zalecane, na trzeciej osi: niezalecane. Wymienić opony na pierwszej, drugiej i trzeciej osi, gdy ich zużycie osiągnie limit określony przez lokalne przepisy. W naczepach i przyczepach opony MICHELIN Remix mogą być montowane na wszystkich pozycjach.

40 36 ROTACJA I OBRÓT NA OBRĘCZY O co chodzi? Podczas rotacji opona jest demontowana z jednej pozycji i następnie montowana na innej pozycji w pojeździe. Podczas obrotu opona jest demontowana z obręczy, a następnie montowana na niej w odwrotnym kierunku. Rotacja i obrót opony na obręczy umożliwiają przedłużenie żywotności opony nawet o 20%*. Przykład: zużycie opon na osi napędowej 9,0 mmm 8,0 0 mmm Punkty pomiarowe 7,0 mmm 6,5 mm 7,5 mmm 6,5 5 mmm 5,0 mmm 4,0 mm Strona zewnętrzna Strona podwozia Rozwiązanie: zamienić pozycję opon: wewnętrzne zewnętrzne (układ bliźniaczy). Obrócić oponę wewnętrzną na obręczy. Niektóre opony ciężarowe mają bieżniki kierunkowe, które zapewniają równomierne zużycie w pierwszym etapie życia opony oraz optymalizują osiągi. Jeśli w trakcie użytkowania opony w związku z jej zużyciem wymaga ona obrotu na obręczy, optymalnym rozwiązaniem jest obrócenie na obręczy wszystkich opon na tej samej osi. * Źródło wewnętrzne Michelin.

41 37 SYSTEM ANTISPLASH TM Oponę z deflektorem Antisplash należy montować tak, aby deflektor znajdował się na zewnątrz pojazdu. Rozmiar 385/55 R 22.5, 385/65 R 22.5 i 315/70 R 22.5 Na boku opony z deflektorem Antisplash znajduje się napis strona zewnętrzna w sześciu językach. Opon tego typu nie powinno się obracać na obręczy. Rozmiar 385/55 R 22.5 Obrót na obręczy opon z częściowo zużytym bieżnikiem pozwoli zoptymalizować ich osiągi. Podczas przekładania opon należy sprawdzić, czy deflektor Antisplash TM nie styka się z mechanicznymi częściami pojazdu (części elastyczne itp.). W tym celu należy sprawdzić ułożenie opon w każdej pozycji kierownicy (maksymalnie w lewo i prawo), mając na uwadze zmiany geometrii pojazdu w ruchu. GEOMETRIA Prawidłowo ustawiona geometria wszystkich osi umożliwia wykorzystanie maksymalnego potencjału w zakresie przebiegu opony. Prawidłowo ustawiona geometria wszystkich osi umożliwia zwiększenie żywotności opon o 20% i zaoszczędzenie średnio 2% paliwa* ( Diagnostyka uszkodzeń patrz: strona 40). * Źródło: Pomiary JOSAM.

42 38 PRZECHOWYWANIE I KONSERWACJA Opony powinny być przechowywane: w suchym pomieszczeniu ze sprawną wentylacją, o umiarkowanej temperaturze, osłoniętym przed bezpośrednim oddziaływaniem promieni słonecznych, wilgocią i trudnymi warunkami atmosferycznymi; z dala od wszelkich substancji chemicznych, rozpuszczalników oraz produktów ropopochodnych, które mogłyby zmienić strukturę gumy; z dala od przedmiotów mogących przebić gumę (ostre metalowe lub drewniane zakończenia itp.); z dala od otwartego ognia, rozżarzonych elementów, przedmiotów powodujących iskrzenie czy wyładowania elektryczne (transformatory, silniki elektryczne, sprzęt spawalniczy itp.) oraz urządzeń wytwarzających ozon. W przypadku przechowywania krótkoterminowego (do 4 tygodni) opony można układać poziomo jedna na drugiej, na drewnianych paletach, ale wysokość stosu nie powinna przekraczać 1-2 m. Po 4 tygodniach powinno się zmienić kolejność ułożenia opon. Przy przechowywaniu długoterminowym opony powinny być przechowywane pionowo i w jednej warstwie co najmniej 10 cm nad podłogą. Aby unikąć odkształcenia opon, raz w miesiącu należy je lekko przekręcić. Akcesoria (dętki, ochraniacze itd.) należy przechowywać: w oryginalnych opakowaniach, na podłożu uniemożliwiającym przecięcie, rozdarcie lub przebicie. Podczas pracy z oponami i związanymi z nimi akcesoriami specjalista, który się tym zajmuje, musi: przestrzegać zasad w zakresie bezpieczeństwa; nosić odpowiednią ochronną odzież roboczą; używać takich narzędzi i materiałów, które nie stwarzają zagrożenia uszkodzenia opon.

43 39

44 40 DIAGNOSTYKA USZKODZEŃ BIEŻNIK ZUŻYCIE BIEŻNIKA OD JEDNEJ DO DRUGIEJ KRAWĘDZI Z ZADZIORAMI 1) Ślady Obecność wyostrzeń (zadziorów) bardziej lub mniej wyczuwalnych na zakończeniach poszczególnych elementów rzeźby bieżnika (rowkach) po jednej ze stron. 2) Prawdopodobne przyczyny Toczenie opony jest połączone z jej bocznym przesuwaniem się na skutek nieprawidłowych ustawień geometrii kół (za duża zbieżność lub rozbieżność) osi kierowanej pojazdu lub braku równoległości ustawienia jego osi. Regulacja osi przedniej Brak równoległości osi pojazdu Zbieżność Rozbieżność 3) Zalecenia OPONA Może być dalej użytkowana, o ile zużycie bieżnika jest zgodne z obowiązującymi przepisami. POJAZD Regulacja geometrii pojazdu (zbieżność, równoległość osi) do parametrów podanych przez producenta pojazdu, uwzględniająca sposób zużywania się opon oraz specyfikę użytkowania. Niewłaściwa geometria pojazdu obniża trwałość opon o mniej więcej 7% na każdy milimetr odchylenia. W analizowanym przypadku może wystąpić przebarwienie gumy bieżnika. Patrz: strona 55

45 41 ZUŻYCIE BIEŻNIKA W POSTACI TZW. ZĘBÓW PIŁY 1) Ślady Każdy klocek bieżnika jest inaczej zużyty. Pomiędzy poszczególnymi klockami występuje różnica w wysokości bieżnika. 2) Prawdopodobne przyczyny Znaczny moment napędowy/hamowania związany z ewolucją pojazdów (mocniejsze silniki, bardziej efektywne retardery itp.). Montaż bliźniaczy opon różnych typów, marek, rozmiarów, o różnym stopniu zużycia i innej rzeźbie bieżnika. Zaniżone ciśnienie. Opona niewłaściwa do danego typu zastosowania. 3) Zalecenia opona Może być dalej użytkowana, o ile zużycie bieżnika jest zgodne z obowiązującym prawem i nie powoduje dyskomfortu jazdy. Sprawdzić poprawność montażu w stosunku do kierunku toczenia opony. Sprawdzić i w razie potrzeby zweryfikować ciśnienie na zimnej oponie. Zamienić opony miejscami. Obrócić na obręczy (w zależności od stopnia ich zużycia).

46 42 ZUŻYCIE UKOŚNE BIEŻNIKA OD JEDNEGO DO DRUGIEGO BARKU 1) Ślady Równe i regularne zużycie ukośne od jednego barku w kierunku drugiego bez śladów wyostrzeń (zadziorów) na krawędziach rowków wzdłużnych. 2) Prawdopodobne przyczyny Niewłaściwe pochylenie koła. Może wynikać z odkształcenia się osi od przenoszonych obciążeń (przeciążeń). 3) Zalecenia OPONA Może być dalej użytkowana, o ile zużycie bieżnika jest zgodne z obowiązującym prawem i nie powoduje dyskomfortu jazdy. Obrócić na obręczy. Zamienić opony stronami. Dostosować ciśnienie do warunków pracy pojazdu (stopnia obciążenia). POJAZD Sprawdzić geometrię pojazdu. Zwrócić uwagę na rozłożenie nacisku pomiędzy osiami pojazdu. W analizowanym przypadku może wystąpić przebarwienie gumy bieżnika. Patrz: strona 55

47 43 ZUŻYCIE W ŚRODKOWEJ CZĘŚCI BIEŻNIKA 1) Ślady Szybsze zużycie bieżnika w części środkowej czoła w porównaniu z barkami. 2) Prawdopodobne przyczyny Niewłaściwe, zawyżone ciśnienie, niewłaściwy rozmiar obręczy, zbyt wąska obręcz. 3) Zalecenia OPONA Może być dalej użytkowana, o ile zużycie bieżnika jest zgodne z obowiązującymi przepisami. Sprawdzić i w razie potrzeby zweryfikować ciśnienie na zimnej oponie. Dostosować ciśnienie do warunków pracy pojazdu. Sprawdzić rozmiar obręczy z zaleceniami i homologacją producenta pojazdu.

48 44 ZUŻYCIE NA BARKACH 1) Ślady Szybsze zużycie bieżnika na barkach w porównaniu ze środkiem czoła. 2) Prawdopodobne przyczyny Niedostosowanie ciśnienia do stopnia obciążenia opony zbyt niskie ciśnienie i/lub zbyt duże obciążenie. Znaleźć przyczynę zaniżonego ciśnienia i ją wyeliminować (sprawdzić oponę pod kątem przebić, sprawdzić zawory i przedłużki). 3) Zalecenia OPONA Może być dalej użytkowana, o ile zużycie bieżnika jest zgodne z obowiązującymi przepisami. Sprawdzić i w razie potrzeby zweryfikować ciśnienie na zimnej oponie. Dostosować ciśnienie do warunków pracy pojazdu. Zważyć pojazd z ładunkiem, oś po osi, i określić optymalne ciśnienie w oponach. W analizowanym przypadku może wystąpić przebarwienie gumy bieżnika. Patrz: strona 55

49 45 ZUŻYCIE W KSZTAŁCIE POFAŁDOWAŃ, WYBRAŃ 1) Ślady Szybsze zużycie części bieżnika w kształcie fal, miejscowych wybrań, sięgające co najmniej połowy szerokości czoła bieżnika. 2) Prawdopodobne przyczyny Niewłaściwy stan lub luzy w układzie zawieszenia pojazdu lub w układzie kierowniczym. Niewłaściwy montaż lub niewłaściwe wyważenie opony. Nieprawidłowe dobranie opon bliźniaczych (np. różny stopień ich zużycia). Różne wartości ciśnienia w oponach bliźniaczych. Duże kołysanie pojazdem. 3) Zalecenia OPONA Może być dalej użytkowana, o ile zużycie bieżnika jest zgodne z obowiązującym prawem i nie powoduje dyskomfortu jazdy. Sprawdzić montaż (centrowanie opony na obręczy i obręczy na piaście koła). Sprawdzić i w razie potrzeby zweryfikować ciśnienie na zimnej oponie. Dostosować ciśnienie do warunków pracy pojazdu. Sprawdzić, czy układ bliźniaczy spełnia wymagania różnicy w zużyciu <5 mm, ta sama marka i ten sam typ opony. POJAZD Sprawdzić i w razie potrzeby doprowadzić do właściwego stanu układ zawieszenia i układ kierowniczy pojazdu. W analizowanym przypadku może wystąpić przebarwienie gumy bieżnika. Patrz: strona 55

50 46 ZUŻYCIE NA JEDNYM Z BARKÓW OPONY 1) Ślady Szybsze zużycie bieżnika na barku, na jego części lub całym obwodzie opony. 2) Prawdopodobne przyczyny Duże poprzeczne wahania pojazdu. Wysoko umieszczony środek masy pojazdu. Jazda przez dłuższy czas z ciśnieniem nieodpowiednim w stosunku do warunków pracy pojazdu i obciążenia. 3) Zalecenia OPONA Może być dalej użytkowana, o ile zużycie bieżnika jest zgodne z obowiązującym prawem i nie powoduje dyskomfortu jazdy. Sprawdzić i w razie potrzeby zweryfikować ciśnienie na zimnej oponie. Dostosować ciśnienie do warunków pracy pojazdu. Zamienić opony stronami lub obrócić na obręczy. W analizowanym przypadku może wystąpić przebarwienie gumy bieżnika. Patrz: strona 55

51 47 TZW. ZUŻYCIE SZYNOWE 1) Ślady Szybsze zużycie bieżnika na całym obwodzie opony lub na jego większości w postaci dwóch śladów przypominających tory kolejowe. 2) Prawdopodobne przyczyny Ślady tzw. powolnego zużywania się bieżnika. Niedostosowane ciśnienie do stopnia obciążenia pojazdu. Opona niewłaściwa do danego typu zastosowania. 3) Zalecenia OPONA Może być dalej użytkowana, o ile zużycie bieżnika jest zgodne z obowiązującym prawem i nie powoduje dyskomfortu jazdy. Sprawdzić i w razie potrzeby zweryfikować ciśnienie na zimnej oponie. Dostosować ciśnienie do warunków pracy pojazdu. Zamienić opony stronami lub obrócić na obręczy: podczas użytkowania, którego efektem jest powolne zużycie. Zastosowanie przedstawionych kroków umożliwia zapobiegnięcie takiemu typowi zużycia. Sprawdzić, czy opony zostały odpowiednio dobrane do warunków eksploatacji. W analizowanym przypadku może wystąpić przebarwienie gumy bieżnika. Patrz: strona 55