Zadania i kompetencje pielęgniarki w opiece nad pacjentem w wybranych stanach internistycznych (wydanie II uzupełnione)
|
|
- Kornelia Bronisława Skiba
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Sączu Zadania i kompetencje pielęgniarki w opiece nad pacjentem w wybranych stanach internistycznych (wydanie II uzupełnione) Urszula Cisoń-Apanasewicz Nowy Sącz 2012
2 Komitet Redakcyjny doc. dr Marek Reichel przewodniczący; prof. dr hab. inż. Jarosław Frączek; prof. dr hab. Leszek Rudnicki; dr hab. n. med., prof. nadzw. Ryszard Gajdosz; dr hab., prof. nadzw. Zdzisława Zacłona; dr hab. Magdalena Sitarz; dr hab. Wanda Pilch; mgr Agata Witrylak-Leszyńska Redaktor Naczelny doc. dr Marek Reichel Sekretarz Redakcji dr Tamara Bolanowska-Bobrek Redakcja Techniczna dr Tamara Bolanowska-Bobrek Recenzenci dr n. med. Zofia Foryś prof. dr hab. n. med. Janusz Pach Wydano za zgodą JM Rektora PWSZ w Nowym Sączu, prof. dr. hab. inż. Zbigniewa Ślipka Autorka ponosi odpowiedzialność za poprawność językową tekstu Copyright by Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Sączu Nowy Sącz 2012 (wydanie II uzupełnione) ISBN Adres Redakcji Nowy Sącz , ul. Staszica 1 tel , briw@pwsz-ns.edu.pl Wydawca Wydawnictwo Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Nowym Sączu ul. Staszica 1, Nowy Sącz tel , briw@pwsz-ns.edu.pl Druk EXPOL P. Rybiński, J. Dąbek Spółka Jawna ul. Brzeska 4, Włocławek tel./fax: , sekretariat@expol.home.pl 2
3 SPIS TREŚCI Wstęp Rola i zadania pielęgniarki pracującej na oddziale chorób wewnętrznych Zadania pielęgniarki sprawującej opiekę nad chorym w szpitalu Rola pielęgniarki na oddziale internistycznym Proces pielęgnowania jako metoda pracy współczesnej pielęgniarki Czynniki utrudniające realizację procesu pielęgnowania Etapy procesu pielęgnowania Opieka pielęgniarska nad pacjentem ze schorzeniami układu oddechowego Charakterystyka głównych objawów chorobowych w schorzeniach układu oddechowego Udział pielęgniarki w diagnostyce schorzeń układu oddechowego Rola i zadania pielęgniarki w czasie bronchoskopii Rola i zadania pielęgniarki w czasie spirometrii Wykonanie szczytowego przepływu wydechowego (PEF) Badanie gazometryczne krwi Pobieranie plwociny do badania Charakterystyka wybranych jednostek chorobowych układu oddechowego Niewydolność oddechowa Astma oskrzelowa Zapalenie płuc Zapalenie oskrzeli Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) Gruźlica płuc Choroba nowotworowa płuc Najczęstsze problemy pielęgnacyjne w schorzeniach układu oddechowego i sposoby ich rozwiązywania Opieka pielęgniarska nad pacjentem ze schorzeniami układu krążenia Charakterystyka głównych objawów chorobowych w schorzeniach układu krążenia Udział pielęgniarki w diagnostyce schorzeń układu krążenia Wywiad Obserwacja Analiza dostępnej dokumentacji medycznej Elektrokardiogram (EKG) Próba wysiłkowa Test pochyleniowy (TILT-TEST) Koronarografia Badania biochemiczne Charakterystyka wybranych jednostek chorobowych dotyczących układu krążenia Czynniki ryzyka chorób sercowo-naczyniowych
4 Nadciśnienie tętnicze Choroba niedokrwienna serca Ostre zespoły wieńcowe niestabilna dusznica bolesna i zawał serca Zaburzenia rytmu serca Niewydolność serca Udział pielęgniarki w leczeniu farmakologicznym zaburzeń lipidowych Najczęstsze problemy pielęgnacyjne w schorzeniach układu krążenia i sposoby ich rozwiązywania Opieka pielęgniarska nad pacjentem ze schorzeniami przewodu pokarmowego Charakterystyka głównych objawów chorobowych w schorzeniach przewodu pokarmowego Udział pielęgniarki w diagnostyce schorzeń przewodu pokarmowego Gastroskopia Kolonoskopia Charakterystyka wybranych jednostek chorobowych przewodu pokarmowego Choroba refluksowa Choroba wrzodowa żołądka Choroby jelit Rak odbytu Najczęstsze problemy pielęgnacyjne w schorzeniach przewodu pokarmowego i sposoby ich rozwiązywania Opieka pielęgniarska nad pacjentem ze schorzeniami układu moczowego Charakterystyka głównych objawów chorobowych w schorzeniach układu moczowego Udział pielęgniarki w diagnostyce schorzeń układu moczowego Wywiad Badanie moczu Dobowa zbiórka moczu Badania obrazowe nerek Charakterystyka wybranych jednostek chorobowych układu moczowego Zespół nerczycowy Kłębuszkowe zapalenie nerek Zakażenia układu moczowego Niewydolność nerek Najczęstsze problemy pielęgnacyjne w schorzeniach układu moczowego i sposoby ich rozwiązywania Rola i zadania pielęgniarki w sprawowaniu opieki nad pacjentem leczonym metodami nerkozastępczymi Hemodializa Dializa otrzewnowa Przeszczep nerki Bibliografia
5 Wykaz najważniejszych skrótów ABP ABPM ADO ASA ASO BAL BE BMI CABG CADO CCDO CK CK-MB CCS CT CRP EKG FEV1 GFR HIV HDL INR KZN LDL MAS NDO NK NLPZ NN NS NTZ NYHA NZK OB OCŻ OIOK ONN OUN PCI PDO PEF ph pco2 PNN kontrapulsacja wewnątrzaortalna ambulatoryjne monitorowanie ciśnienia tętniczego automatyczna dializa otrzewnowa kwas acetylosalicylowy miano antystreptolizyny płukanie oskrzelowo-pęcherzykowe nadmiar lub niedobór wodorowęglanów (zasad) wskaźnik masy ciała (body mass index) pomostowanie tętnic wieńcowych ciągła ambulatoryjna dializa otrzewnowa ciągła cykliczna dializa otrzewnowa kinaza kreatynowa frakcja sercowa kinazy kreatynowej Kanadyjskie Towarzystwo Chorób Serca i Naczyń tomografia komputerowa białko C-reaktywne elektrokardiografia maksymalna pojemność wydechowa pierwszosekundowa frakcja kłębuszkowa ludzki wirus upośledzenia odporności lipoproteiny o dużej gęstości międzynarodowy współczynnik znormalizowany kłębuszkowe zapalenie nerek lipoproteiny o małej gęstości zespół Morgagniego-Adamsa-Stocesa nocna dializa otrzewnowa niewydolność krążenia niesterydowe leki przeciwzapalne niewydolność nerek niewydolność serca nikotynowa terapia zastępcza Nowojorskie Towarzystwo Kardiologiczne nagłe zatrzymanie krążenia szybkość opadania krwinek czerwonych w jednostce czasu ośrodkowe ciśnienie żylne oddział intensywnej opieki kardiologicznej ostra niewydolność nerek ośrodkowy układ nerwowy przezskórne interwencje wieńcowe przerywana dializa otrzewnowa maksymalny (szczytowy) przepływ wydechowy równowaga kwasowo-zasadowa ciśnienie parcjalne dwutlenku węgla przewlekła niewydolność nerek 5
6 po2 ciśnienie parcjalne tlenu POChP przewlekła obturacyjna choroba płuc PTCA przezskórna śródnaczyniowa angioplastyka wieńcowa RKO resuscytacja krążeniowo-oddechowa RR ciśnienie tętnicze krwi RZS reumatoidalne zapalenie stawów SaO2 wysycenie hemoglobiny tlenem we krwi tętniczej (saturacja) TIA przemijający udar niedokrwienny mózgu TILT-TEST test pochyleniowy TG trójglicerydy USG ultrasonografia ZUM zakażenie układu moczowego ZZW zespół złego wchłaniania 6
7 Wstęp Opracowanie to skierowane jest przede wszystkim do studentów studiów pielęgniarskich pierwszego stopnia (licencjackich), ale może być przydatne również w pracy pielęgniarek zatrudnionych na oddziałach internistycznych, kardiologicznych, pulmonologicznych czy nefrologicznych. Pierwszy rozdział zawiera informacje dotyczące zadań pielęgniarki pracującej na oddziale internistycznym, ze szczególnym uwzględnieniem jej roli w ułatwieniu adaptacji pacjenta do nowych warunków, jakie stwarza oddział szpitalny. Kolejne rozdziały, posiadające podobną strukturę, prezentują najczęściej występujące objawy chorobowe ze strony poszczególnych układów, rolę i zadania pielęgniarki w wykonywaniu badań w zakresie diagnostyki schorzeń tych układów, a także najczęstsze jednostki chorobowe z nimi związane. W końcowej części każdego z rozdziałów sformułowano przykładowe przeważnie pojawiające się problemy pielęgnacyjne pacjentów ze schorzeniami układu oddechowego, krążenia, pokarmowego oraz moczowego, jak również określono cele działań pielęgniarskich oraz planowane strategie rozwiązywania tych problemów z ich krótkim uzasadnieniem. Mam nadzieję, że opracowanie to będzie przydatne studentom w zdobywaniu nowych wiadomości i umiejętności zawodowych, a pielęgniarkom aktywnym zawodowo pozwoli na wzbogacenie, uaktualnienie oraz usystematyzowanie dotychczasowej wiedzy. Chciałabym także, aby lektura tej książki wpłynęła na jakość sprawowanej opieki i uwrażliwiła każdą pielęgniarkę na konieczność holistycznego spojrzenia na człowieka zwłaszcza tego, który stał się pacjentem szpitala. mgr Urszula Cisoń-Apanasewicz 7
8 1. Rola i zadania pielęgniarki pracującej na oddziale chorób wewnętrznych 1.1. Zadania pielęgniarki sprawującej opiekę nad chorym w szpitalu Zgodnie z Ustawą o zawodach pielęgniarki i położnej wykonywanie zawodu pielęgniarki polega na udzielaniu przez osobę posiadającą wymagane kwalifikacje świadczeń zdrowotnych, a w szczególności świadczeń pielęgnacyjnych, zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych, rehabilitacyjnych oraz z zakresu promocji zdrowia. Świadczenia te pielęgniarka wykonuje przede wszystkim poprzez: rozpoznawanie warunków i potrzeb zdrowotnych; rozpoznawanie problemów pielęgnacyjnych; sprawowanie opieki pielęgnacyjnej; realizację zleceń lekarskich w procesie diagnostyki, leczenia i rehabilitacji, samodzielne udzielanie w określonym zakresie świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych; edukację zdrowotną 1. W leczeniu szpitalnym zadania pielęgniarki są następujące 2 : przyjęcie chorego i pomoc w adaptacji do środowiska szpitalnego niejednokrotnie może to być pierwsza w życiu hospitalizacja i w takiej sytuacji pobyt w szpitalu powoduje konieczność dostosowania się do panującego tam trybu życia, przestrzegania pewnych zasad, ograniczeń, które dla pacjenta mogą być czymś nowym, natomiast pacjenci ponownie hospitalizowani uświadamiają sobie, że ich choroba ma charakter postępujący, a dotychczasowe leczenie jest niewystarczające i musi być poddane weryfikacji; pomoc choremu w utrzymaniu higieny lub wykonywanie czynności z tym związanych; często stan zdrowia chorego albo konieczność ograniczenia jego aktywności powodują, że pacjent może być częściowo lub całkowicie uzależniony od pomocy pielęgniarki w zakresie zabiegów związanych z utrzymaniem czystości osobistej, dla wielu osób może to być sytuacja trudna, powodująca ich dyskomfort, dlatego też wymaga to od pielęgniarki nie tylko umiejętności praktycznych, ale także taktu i zrozumienia pacjenta; wykonywanie czynności wspierających funkcję oddychania jest bardzo ważnym elementem opieki pielęgniarskiej, ponieważ proces oddychania jest jednym z podstawowych procesów życiowych człowieka, a jego zaburzenia mogą być spowodowane chorobami układu oddechowego, układu krążenia, ale także innymi chorobami ogólnoustrojowymi, gdzie zaburzona jest wymiana gazowa oraz metabolizm ustroju, np. wstrząs, śpiączka metaboliczna; niekorzystnie na proces oddychania wpływa także ograniczenie aktywności chorego, jego unieruchomienie, pobyt w kilkuosobowych salach chorych; rola pielęgniarki polega na udziale w tlenoterapii, na prowadzeniu gimnastyki oddechowej oraz na stworzeniu i utrzymaniu odpowiedniego mikroklimatu w sali; pomoc w spożywaniu posiłków to jedno z podstawowych zadań pielęgniarki, które wiąże się nie tylko z pomocą choremu w czasie tych czynności lub jego nakarmieniu, ale także na prowadzeniu edukacji w zakresie odpowiedniego odżywiania 1 Ustawa o zawodach pielęgniarki i położnej z dnia 15 lipca 2011 r. (Dz.U. 2011, Nr 174, poz. 1039). 2 Choroby wewnętrzne. Podręcznik dla szkół medycznych, pod red. W. Pędicha, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1999, s
9 się i chociaż jest to domena dietetyczki, to nie zwalnia pielęgniarki z realizacji tego zadania; pomoc w zaspokajaniu potrzeb fizjologicznych kwestia wydalania stolca i moczu to nie tylko podanie pacjentowi basenu czy kaczki, zmiana pampersa, higiena krocza, ale także obserwacja ilości, częstości i charakteru wypróżnień, zapobieganie nieprawidłowościom w tym zakresie i reagowanie w przypadku zaparć, biegunek; pielęgniarka powinna także obserwować zaburzenia w oddawaniu moczu, pielęgnować pacjenta z cewnikiem w pęcherzu moczowym; stworzenie warunków do snu i odpoczynku jest trudnym zadaniem, gdyż bardzo często uzależnione jest to od warunków lokalowych, wyposażenia sal chorych, liczby pacjentów na sali oraz nawyków i przyzwyczajeń poszczególnych chorych; obserwowanie chorego jest jednym z istotnych elementów w procesie diagnozowania pacjenta, ale także służy ocenie bieżącej stanu chorego, podejmowanych działań terapeutycznych i skuteczności sprawowanej opieki pielęgniarskiej oraz wykonywanych zabiegów leczniczych; udział i pomoc w wykonywaniu specjalistycznych badań i zabiegów terapeutycznych pielęgniarka odgrywa ważną rolę w przygotowaniu chorego do różnych badań diagnostycznych, gdzie czasami poprawność przygotowania fizycznego i psychicznego chorego ma wpływ na jego wykonanie, przebieg oraz stan pacjenta po badaniu; właściwa postawa pielęgniarki pozwala na minimalizację niepokoju pacjenta, wpływa na jego współdziałanie w czasie badania; aktywizowanie chorego i mobilizowanie do czynnego uczestnictwa w procesie leczenia oraz pielęgnowania pacjent akceptujący stosowane metody leczenia i pielęgnowania, współpracujący z zespołem terapeutycznym, jest osobą, dla której proces hospitalizacji powoduje mniej skutków ubocznych, co korzystnie wpływa na przebieg leczenia nie tylko w trakcie pobytu w szpitalu, ale także na jego późniejsze, odległe rezultaty; zapewnienie wsparcia emocjonalnego i informacyjnego to jedno z istotnych zadań pielęgniarki; pomoc w utrzymaniu kontaktów z rodziną, osobami znaczącymi dla chorego przy realizacji tego zadania bardzo ważna jest ocena oddziaływania tych osób na pacjenta; relacje zachodzące między pacjentem a jego rodziną/opiekunami mogą mieć różny wpływ na chorego; w przypadku gdy rodzina z dużym zaangażowaniem i oddaniem opiekuje się pacjentem w warunkach szpitalnych, współpracuje z zespołem interdyscyplinarnym przebieg leczenia z reguły jest korzystniejszy dla chorego; niestety czasami pojawiają się takie sytuacje, kiedy rodzina nie odwiedza chorego, a jeśli już tak, to po takiej wizycie pacjent jest zdenerwowany, załamany wówczas pielęgniarka powinna dbać i czuwać nad tym, aby takiego typu wizyta miała pozytywne znaczenie dla chorego; czasami należy po prostu rodzinę do tego przygotować, gdyż choroba, hospitalizacja bliskiej osoby może być dla rodziny nową, trudną sytuacją. Pielęgniarka pracująca na oddziale chorób wewnętrznych powinna posiadać bogaty zasób wiedzy z różnych dziedzin pielęgniarstwa i nauk pokrewnych, takich jak: psychologia, socjologia, farmakologia, rehabilitacja i usprawnianie chorych. Powinna posiadać ponadto wiedzę z różnych dziedzin medycyny, np. kardiologii, 9
10 pulmonologii, reumatologii, nefrologii, diabetologii, endokrynologii, hematologii, ponieważ różnorodność pacjentów i przyczyn ich hospitalizacji jest bardzo duża. Posiadanie takiej wiedzy pozwoli na zapewnienie opieki pielęgniarskiej na najwyższym poziomie, na zrozumienie zachowań i reakcji pacjenta na proces hospitalizacji, a także na przygotowanie zarówno tej osoby, jak i jej rodziny/opiekunów do życia z chorobą, niepełnosprawnością, radzenia sobie w nowej sytuacji życiowej, na przygotowanie do samoopieki, samoobserwacji i samopielęgnacji w warunkach domowych. Leczenie zachowawcze ma głównie charakter niezabiegowy i oparte jest przede wszystkim na leczeniu: farmakologicznym; dietetycznym; fizykoterapii; kinezyterapii; balneoterapii. W odróżnieniu od innych oddziałów szpitalnych część pacjentów przyjmowanych jest na oddział chorób wewnętrznych w celu dokonania diagnostyki, czyli ustalenia rozpoznania. Z tego też względu okres hospitalizacji chorego można podzielić na 3 podokresy 3 : 1) Ustalenie rozpoznania Podokres ten związany jest z niepokojem chorego dotyczącym jego stanu zdrowia, przebiegu leczenia, dalszego rokowania, ewentualnych metod leczenia. Obawy mogą dotyczyć także niepokoju o rodzinę, sytuację zawodową, finansową pacjenta, wynikać z faktu znalezienia się w nowym miejscu, mogą być potęgowane przez dolegliwości już występujące, które skłoniły chorego do wyrażenia zgody na hospitalizację, ale także będące efektem wykonywanych badań diagnostycznych i planowanych metod leczenia, które czasami mogą być trudne do zaakceptowania, np. leczenie nerkozastępcze, przeszczep szpiku kostnego, konieczność długotrwałej insulinoterapii. Dla niektórych pacjentów, zwłaszcza młodych, aktywnych zawodowo, takie zmiany w życiu, występujące dolegliwości i nagły tryb przyjęcia do szpitala mogą być poważnym przeżyciem. Powodować mogą irracjonalne zachowanie pacjenta, nieumiejętność radzenia sobie w nowej sytuacji. Bardzo ważne jest odpowiednie podejście do pacjenta, wsparcie informacyjne, emocjonalne chorego, a często także jego najbliższych, którzy powinni być dla niego podporą w tych trudnych chwilach. 2) Leczenie objawowe czasami powoduje ono jedynie ustąpienie dolegliwości np. bólowych, ale nie usuwa przyczyny i istoty choroby jest ono ważne dla pacjenta zwłaszcza, gdy dolegliwości te są dla niego dokuczliwe; przyczynowe w odróżnieniu od wyżej wymienionego powoduje usunięcie przyczyny choroby, np. zniszczenie bakterii, wirusów, plastykę naczyń wieńcowych itd.; spoczynkowe konieczne zwłaszcza w początkowych okresach choroby lub w zaostrzeniach chorób przebiegających z obrzękami, dusznością. Jeśli pacjent jest osłabiony i sam nie odczuwa potrzeby podejmowania aktywności, to jest to dla niego mniej dokuczliwe niż dla tych chorych, którzy ograniczenia te mają wprowadzone, a sami czują potrzebę podejmowania aktywności. Może to 3 Ibidem, s
11 powodować poczucie uzależnienia od personelu pielęgniarskiego, skrępowania, głównie w czasie wykonywania zabiegów higienicznych oraz czynności związanych z zaspokajaniem np. potrzeby wydalania; dietetyczne jest to metoda równie ważna jak stosowana farmakoterapia. Pacjenci bardzo często mają swoje nawyki i przyzwyczajenia żywieniowe, które same w sobie nie są właściwe, gdyż doprowadziły do choroby i trudno jest je zmienić. Pojawienie się choroby może spowodować ograniczenia ilościowe i jakościowe w dotychczasowej diecie chorego często jest to dieta, o której pacjent niewiele wie i nie ma motywacji do jej przestrzegania; farmakologiczne to konieczność przyjmowania leków różnymi drogami, przestrzeganie określonych dawek leków, pór ich podawania, a także możliwość pojawienia się skutków ubocznych stosowanych leków; fizykoterapia polega na wykonywaniu zabiegów fizykalnych, tj. stosowanie zimna i ciepła suchego, mokrego, stawianie baniek, naświetlania, zabiegi z zastosowaniem prądu elektrycznego w różnych postaciach, zastosowanie lasera; leczenie zabiegowe obecnie nieodłączna część leczenia zachowawczego. Polega ono na nakłuwaniu poszczególnych jam ciała (opłucnej, otrzewnej, szpiku kostnego) w celach diagnostycznych i leczniczych. 3) Rehabilitacja Zwana także usprawnianiem, jest domeną rehabilitantów, ale pielęgniarka jest uprawniona, a nawet zobowiązana do prowadzenia świadczeń rehabilitacyjnych, obejmujących: prowadzenie rehabilitacji przyłóżkowej w celu zapobiegania powikłaniom wnikającym z unieruchomienia; prowadzenia usprawniania ruchowego (m.in. siadanie, pionizacja, nauka chodzenia czy samoobsługi) Rola pielęgniarki na oddziale internistycznym pomoc choremu w osiągnięciu zdolności do samodzielnego funkcjonowania z określoną chorobą, która niestety może być chorobą przewlekłą, z którą pacjent będzie musiał radzić sobie do końca życia; wspomaganie w samodzielnym rozwiązywaniu problemów zdrowotnych, psychicznych, społecznych; wspieranie chorego w wyborze zachowań zdrowotnych i oddziaływaniu na jego stan biologiczny, psychiczny oraz społeczny; ochrona pacjenta przed niekompetentnym, nieetycznym, bezprawnym działaniem innych osób; wykonywanie zabiegów w atmosferze intymności, poszanowania godności i praw pacjenta w sposób profesjonalny, zgodny z aktualnym poziomem wiedzy; przygotowanie chorego do opuszczenia szpitala oraz podejmowania działań pozytywnie wpływających na poprawę jego zdrowia i życia z daną chorobą. 4 Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 7 listopada 2007 r. w sprawie rodzaju i zakresu świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych udzielanych przez pielęgniarkę albo położną samodzielnie bez zlecenia lekarskiego (Dz.U. 2007, Nr 210, poz. 1540). 11
12 2. Proces pielęgnowania jako metoda pracy współczesnej pielęgniarki Proces pielęgnowania to metoda pracy pielęgniarki z pacjentem (klientem) oraz jego środowiskiem, oparta o holistyczną koncepcję opieki, określającą usystematyzowany cykl działań. Za planowanie, realizację oraz dokumentację procesu pielęgnowania odpowiada pielęgniarka Czynniki utrudniające realizację procesu pielęgnowania przyczyny ekonomiczne, czyli zbyt mała ilość personelu pielęgniarskiego zatrudniona na oddziałach internistycznych, utrudniająca kompleksowe, całościowe podejście do pacjenta i jego problemów; często nadmiar obowiązków powoduje, że pielęgniarka koncentruje się na wykonywaniu zabiegów terapeutycznych, pielęgnacyjnych, a w mniejszym stopniu zwraca uwagę na problemy psychiczne i emocjonalne chorego; reaguje przede wszystkim na wezwania słowne, dzwonki, alarmy aparatury monitorującej; przyczyny organizacyjne; zakorzenione tradycje, które powodują, że pielęgniarki koncentrują się na funkcjach instrumentalnych, dokonują podziału swoich zadań pod kątem wykonywanych czynności i zabiegów, rezygnując z całościowej opieki nad jednym lub kilkoma pacjentami; obszerna, niejednolita i czasochłonna dokumentacja Etapy procesu pielęgnowania I. Rozpoznanie problemów pielęgnacyjnych pacjenta i jego środowiska: 1) gromadzenie danych o pacjencie i jego środowisku: obserwacja, wywiad, analiza dokumentacji, pomiary wskaźników czynnościowych; 2) analiza danych: określenie problemów pielęgnacyjnych, hierarchizacja problemów, ustalenie strategii działań pielęgniarskich; 3) formułowanie rozpoznania pielęgniarskiego (diagnozy). II. Planowanie opieki nad pacjentem i jego środowiskiem: 1) ustalenie celów opieki; 2) dobór osób i metod działań do realizacji opieki; 3) opracowanie planu opieki. III. Realizacja planu pielęgnowania: 1) osiągnięcie gotowości do działania przez pielęgniarkę; 2) osiągnięcie gotowości do współdziałania pacjenta i jego środowiska; 3) realizacja planu pielęgnacji. IV. Ocena uzyskanych wyników: 1) analizowanie wyników opieki pielęgniarskiej; 2) formułowanie oceny. 12
13 Praca metodą procesu pielęgnowania daje liczne korzyści pacjentowi, ale także w dużym stopniu satysfakcję z wykonywanej pracy samej pielęgniarce. Liczne obserwacje potwierdzają, że poprawia się jakość opieki pielęgniarskiej, bezpieczeństwo fizyczne i psychiczne pacjenta, ponieważ wie on doskonale, na kogo może liczyć, kto się nim opiekuje. Podmiotowe traktowanie pacjenta, które jest jednym z istotnych elementów tej opieki, powoduje uwrażliwienie na poszanowanie godności osobistej chorego, jak również sprzyja przygotowaniu chorego do samoopieki i samopielęgnacji, także w warunkach domowych, kiedy pacjent opuści już szpital, choć leczenie powinno być nadal kontynuowane. 13
14 3. Opieka pielęgniarska nad pacjentem ze schorzeniami układu oddechowego Schorzenia układu oddechowego, spowodowane różnymi przyczynami oraz mechanizmami ich powstawania, dają wiele objawów, a co za tym idzie stwarzają mnóstwo problemów pielęgnacyjnych dla pacjenta leczonego w warunkach domowych, szpitalnych. Nie jest możliwe sformułowanie jednoznacznych diagnoz pielęgniarskich dla pacjentów chorych na poszczególne jednostki chorobowe bez dokładnej znajomości pacjenta, stopnia odczuwania dolegliwości, stosunku do choroby, planowanych oraz wdrażanych metod leczenia. W rozdziale tym zwrócono uwagę na najczęstsze i najważniejsze objawy chorobowe towarzyszące schorzeniom układu oddechowego, bez znajomości których trudne byłoby ustalanie potencjalnych problemów chorego. W kolejnym podrozdziale omówiono udział pielęgniarki w niektórych badaniach diagnostycznych, a w części końcowej sformułowano przykładowe problemy pielęgnacyjne, określono cele działań pielęgniarskich oraz zaproponowano interwencje pielęgniarskie z krótkim ich uzasadnieniem Charakterystyka głównych objawów chorobowych w schorzeniach układu oddechowego Kaszel to gwałtowne wypchnięcie powietrza przez głośnię, które ma na celu usunięcie śluzu lub ciała obcego (pobudzenie receptorów znajdujących się pod błoną śluzową nosa, gardła, krtani, oskrzeli, tchawicy, opłucnej). Występuje w większości schorzeń układu oddechowego, a różnica dotyczy jego charakteru, momentu pojawienia się i czasu trwania, dlatego też przeważnie dzielimy go na: a) przewlekły najczęściej występuje w przewlekłym zapaleniu oskrzeli, gruźlicy, raku płuc, przewlekłej obturacyjnej chorobie płuc (POChP); b) wilgotny z odkrztuszaniem obfitej wydzieliny, charakterystyczny dla przewlekłego zapalenia oskrzeli, rozstrzeni oskrzeli, ropnia płuc, POChP, rozwiniętego obrzęku płuc; c) suchy (nieproduktywny) charakterystyczny dla suchego zapalenia opłucnej, raka opłucnej, ciała obcego w drogach oddechowych, stanów alergicznych. Duszność to subiektywne uczucie braku powietrza, które towarzyszy zaburzeniom oddechowym, krążeniowym, metabolicznym, a także może mieć podłoże psychogenne. Objawia się przyspieszeniem oddechu i jego spłyceniem lub pogłębieniem. Mimo że jest to objaw subiektywny, czyli odczuwany, sygnalizowany przez chorego, to każda doświadczona pielęgniarka powinna umieć rozpoznać to zaburzenie, nawet jeśli pacjent tego nie zgłasza. Objawiać się może niepokojem chorego, przyjmowaniem pozycji siedzącej z pochyleniem do przodu, uruchamianiem dodatkowych mięśni oddechowych, zaciąganiem dołów podobojczykowych, poruszaniem skrzydełek nosa, zmianą ilości i charakteru oddechu. Ze względu na przyczynę oraz przebieg duszność możemy podzielić ją na: a) wdechową; b) wdechowo-wydechową; c) wydechową. 14
15 Krwioplucie to plwocina z domieszką krwi, jasna może być pienista (rak płuc, obrzęk płuc, gruźlica płuc, zawał płuca). Ból w klatce piersiowej spowodowany jest zwykle zmianami w opłucnej ściennej lub ścianie klatki piersiowej, ale także nerwobólami międzyżebrowymi, bólami kostnymi, mięśniowymi. Należy go różnicować z bólem pochodzenia sercowego 5. Sinica to sine zabarwienie skóry i błon śluzowych spowodowane przepływem przez naczynia włosowate krwi o ciemnym zabarwieniu. Zmiana charakteru oddechu: przyspieszenie oddechu podczas gorączki, pobudzenia emocjonalnego; zwolnienie oddechu w czasie snu, zatrucia środkami nasennymi, morfiną, jako skutek niektórych uszkodzeń mózgu; spłycenie spowodowane bólem opłucnowym, zahamowaniem ośrodka oddechowego; pogłębienie w czasie zaburzeń oddechowych; oddech Kussmaula (gonionego psa) to oddech pogłębiony, przyspieszony z krótkimi okresami bezdechu; oddech Cheyne a-stocesa to faliste pogłębianie i spłycanie oddechu, kończące się okresami bezdechu; oddech Biota bezdech i bezpośrednio po nim szybki i głęboki oddech Udział pielęgniarki w diagnostyce schorzeń układu oddechowego Rola i zadania pielęgniarki w czasie bronchoskopii Bronchoskopia to obecnie bardzo rozpowszechnione badanie inwazyjne układu oddechowego, podczas którego za pomocą giętkiego bronchoskopu lub bronchofiberoskopu można oglądać struny głosowe, tchawicę, oskrzela główne, płatowe i segmentowe. Może być ona wykonywana w celach diagnostycznych i leczniczych. Cel diagnostyczny bronchoskopii to: ocena makroskopowa ściany układu oddechowego; pobranie materiału (wydzielina, wycinki) do badań: histologicznych, cytologicznych, mikrobiologicznych; płukanie oskrzelowo-pęcherzykowe (BAL) wybrane oskrzele płucze się 0,9% NaCl, dzięki czemu uzyskuje się materiał z obwodowych oskrzeli i pęcherzyków płucnych. Cel leczniczy: usunięcie ciała obcego z dróg oddechowych; odessanie zalegającej wydzieliny; tamowanie krwawienia; leczenie zwężeń dużych oskrzeli. 5 J. Ziółkowski, Choroby układu oddechowego, [w:] Choroby wewnętrzne. Podręcznik dla studentów pielęgniarstwa i położnictwa, pod red. L. Pączka, K. Muchy, B. Foroncewicza, Wydawnictwo PZWL, Warszawa 2004, s
16 Wskazania do bronchoskopii: kaszel trwający powyżej 3 miesięcy, krwioplucie; częste zapalenia oskrzeli; duszność o niewyjaśnionej etiologii; kontrola kikuta oskrzeli, ocena efektów zastosowanego leczenia; uzupełnienie badania Rtg, które nie daje jednoznacznej diagnozy. Przygotowanie pacjenta do bronchoskopii: jest to badanie inwazyjne, obciążające chorego w sposób fizyczny i psychiczny, dlatego też istotne jest przygotowanie psychiczne pacjenta do badania, czyli poinformowanie go o celowości jego wykonania, o jego przebiegu, dzięki czemu pacjent będzie w nim uczestniczył w sposób świadomy, współpracował w trakcie jego trwania; należy także uzyskać pisemną zgodę chorego na badanie; pobranie krwi do badania (morfologia, OB, układ krzepnięcia, grupa krwi); Rtg klatki piersiowej; EKG, pomiar ciśnienia tętniczego krwi, tętna; wykonanie spirometrii; na 4-6 godzin przed badaniem pacjent powinien być na czczo i 24 godziny bez palenia papierosów; zdjęcie okularów, usunięcie protezy zębowej; premedykacja na 0,5-1 godziny przed badaniem: Atropina 0,5 mg podskórnie, Relanium 5 mg domięśniowo, środek przeciwkaszlowy; znieczulenie miejscowe 10% Lignocaina w aerozolu na łuki podniebienne, nasadę języka i tylną ścianę gardła oraz 2% Lignocaina pod kontrolą laryngoskopu 5-10 ml w porcjach, aż do zniesienia odruchu kaszlu; ułożenie pacjenta w pozycji leżącej z uniesionym tułowiem; zapewnienie dostępu do żyły. Bardzo istotne jest zapewnienie pacjentowi bezpieczeństwa w trakcie badania, dlatego pielęgniarka powinna: monitorować parametry życiowe pacjenta, obserwować zapis EKG; podtrzymywać chorego, komunikować się w sposób niewerbalny. Postępowanie z pacjentem po bronchoskopii: pouczenie o powstrzymaniu się przez 2 godziny od spożywania posiłków i picia napojów; czasami zastosowanie tlenu; poinformowanie o możliwości niewielkiego krwioplucia, chrypki (nawet do 2 dni), kaszlu, wzrostu temperatury ciała Rola i zadania pielęgniarki w czasie spirometrii Cel, wskazania do wykonania spirometrii: ustalenie przyczyn objawów chorobowych ze strony układu oddechowego; uzupełnienie badania Rtg płuc; poliglobulia, wysoki hematokryt o nieustalonej etiologii; 6 W. Naumnik, E. Chyczewska, Bronchoskopia, [w:] Zarys chorób wewnętrznych dla studentów pielęgniarstwa, pod red. J. Daniluk, G. Jurkowskiej, Wydawnictwo Czelej, Lublin 2005, s
17 wykrycie zaburzeń czynności płuc u osób z grup ryzyka narażenia zawodowe, nałogowe palenie papierosów; ocena ryzyka okołooperacyjnego w zabiegach torakochirurgicznych; ocena stosowanych metod leczenia i osiąganych efektów w przewlekłych schorzeniach układu oddechowego; w celach orzecznictwa ocena zdolności do pracy (piloci, sportowcy), ocena inwalidztwa oddechowego. Przygotowanie pacjenta do badania i przebieg badania: pacjent powinien być wypoczęty, na czczo, na kilka godzin przed spirometrią nie należy spożywać obfitego posiłku, gdyż przejedzenie utrudnia właściwe oddychanie; na kilka godzin przed spirometrią nie powinien pić kawy, herbaty i napojów typu cola, gdyż zawierają kofeinę i inne substancje działające na oskrzela; na 1-2 godziny przed spirometrią nie należy palić papierosów, gdyż składniki dymu tytoniowego działają niekorzystnie na drogi oddechowe; ubranie badanego nie powinno krępować jego ruchów, aby oddychanie w czasie badania było swobodne; po konsultacji z lekarzem należy odstawić stosowane leki, głównie rozszerzające drogi oddechowe (czas zależy od rodzaju leku i okresu jego półtrwania od 8 do 48 godzin): krótko działające beta 2-mimetyki (Berotec, Salbutamol, Ventolin) 8 godzin, bromowodorek ipratropium (Atrovent) 8 godzin, krótkodziałające preparaty teofiliny (czopki) 12 godzin, preparaty teofiliny o przedłużonym działaniu 24 godziny, długodziałające beta2-mimetyki (Foradil, Oxis, Serevent, Zafiron) 24 godziny, preparaty teofiliny typu long (Euphyllin long) 48 godzin; pacjent powinien być zważony, zmierzony (wzrost); badanie wykonuje się w pozycji siedzącej; nos należy zacisnąć klipsem; polecić wykonanie głębokiego wydechu (około 6 sekund); wykonać 3 poprawne pomiary i udokumentować je Wykonanie szczytowego przepływu wydechowego (PEF) to bardzo ważny element samoobserwacji i samokontroli stanu pacjenta, chorego przede wszystkim na astmę oskrzelową. Pacjent samodzielnie w warunkach domowych, posługując się pikflomertem, ocenia maksymalny (szczytowy) przepływ wydechowy (po maksymalnym wdechu pacjent wykonuje do ustnika natężony wydech). Interpretacja: najniższa wartość występuje rano, wartość poniżej 80% wartości należnej lub zmienność dobowa (różnica pomiędzy pomiarem rannym i wieczornym) powyżej 20% wymagają zmiany dotychczasowego leczenia lub jego podjęcia. 17
18 Tab. 1. Terminy stosowane w spirometrii. Skrót TLC TV VC IRV ERV FRC RV FVC FEV1 FEV 1% VC MEF (PEF) MEF 50 MEF 75 Termin Całkowita pojemność płuc Objętość oddechowa Pojemność życiowa Zapasowa objętość wdechowa Zapasowa objętość wydechowa Czynnościowa pojemność zalegająca Objętość zalegająca Natężona pojemność życiowa Maksymalna pojemność wydechowa pierwszosekundowa Maksymalna pojemność wydechowa pierwszosekundowa jako odsetek pojemności życiowej Maksymalny (szczytowy) przepływ wydechowy Maksymalny przepływ wydechowy w połowie pojemności życiowej Maksymalny przepływ wydechowy w 3/4 pojemności życiowej Źródło: Choroby wewnętrzne. Podręcznik dla studentów pielęgniarstwa i położnictwa, pod red. L. Pączka, K. Muchy, B. Foroncewicza, Wydawnictwo PZWL, Warszawa 2004, s Badanie gazometryczne krwi jest badaniem pozwalającym na ocenę czynności układu oddechowego i równowagi kwasowo-zasadowej. Jednym z kryteriów laboratoryjnych rozpoznania niewydolności oddechowej jest wartość prężności cząstkowej tlenu i dwutlenku węgla. Do analizy pobiera się krew tętniczą lub arterializowaną krew kapilarną 7. Tab. 2. Interpretacja wyników gazometrii krwi tętniczej. Wskaźnik Norma ph 7,35-7,45 PaO mm Hg PaCO mm Hg HCO meq/l BE -1,5-+1,5 meq/l SaO2 >92% Źródło: Zarys chorób wewnętrznych dla studentów pielęgniarstwa, pod red. J. Daniluk, G. Jurkowskiej, Wydawnictwo Czelej, Lublin 2005, s Pobieranie plwociny do badania jest badaniem istotnym w rozpoznawaniu i ustalaniu leczenia chorób, zwłaszcza w przypadku gruźlicy płuc, ropnia płuca, rozstrzenia oskrzeli czy raka płuca. Cel pobrania plwociny do badania: badanie ogólne (ocena ilości, barwy, gęstości, domieszek, obecności pasożytów, układania się plwociny w naczyniu); badanie bakteriologiczne: określenie rodzaju drobnoustrojów oraz ustalenie antybiogramu, czyli wrażliwości drobnoustrojów na zastosowane antybiotyki; 7 J. Kozielski, Badania czynnościowe układu oddechowego, [w:] Zarys chorób wewnętrznych dla studentów pielęgniarstwa..., s
19 badanie cytologiczne: ilość i jakość komórek patologicznych; badanie na obecność prątków gruźlicy. Za pobranie materiału oraz przygotowanie chorego odpowiedzialna jest pielęgniarka, która powinna zwrócić uwagę na następujące elementy: plwocinę pobieramy rano, po wykonaniu toalety lub przepłukaniu jamy ustnej wodą przegotowaną oraz usunięciu protezy zębowej; plwocina powinna być odkrztuszona, nie powinna to być ślina pochodząca z jamy ustnej; w przypadku trudności z odkrztuszeniem należy wykonać inhalację z podgrzanego 10% roztworu NaCl lub preparatu upłynniającego tę wydzielinę, ewentualnie przez kilka dni wcześniej zastosować doustne leki mukolityczne; plwocinę należy pobierać przez 3 kolejne dni do jałowego, szczelnie zamykanego pojemnika; pojemnik otworzyć bezpośrednio przed odkrztuszeniem i zaraz po pobraniu zamknąć, nie dotykać go gołymi rękami; pobierać przed rozpoczęciem podawania antybiotyków lub 2 dni po zaprzestaniu podawania; bezpośrednio po badaniu materiał należy przesłać do pracowni analitycznej, a jeżeli jest to niemożliwe należy przechowywać go w lodówce Charakterystyka wybranych jednostek chorobowych układu oddechowego Niewydolność oddechowa to niemożność utrzymania odpowiedniej prężności tlenu i dostatecznej eliminacji dwutlenku węgla. Może wynikać z dysfunkcji układu oddechowego, jak i z nieprawidłowości innych układów lub zaburzeń ogólnoustrojowych. Ze względu na przebieg i czas trwania można podzielić ją na: a) ostrą rozwijającą się w bardzo krótkim czasie (minuty, godziny), spowodowaną najczęściej odmą opłucnową, zatorem tętnicy płucnej, stanem astmatycznym, urazami klatki piersiowej, rozległymi zmianami zapalnymi w płucach; b) przewlekłą rozwijającą się w czasie miesięcy lub lat, będącą konsekwencją chorób przewlekłych oskrzeli i płuc (astma oskrzelowa, POChP, rozedma płuc); c) zaostrzenie postaci przewlekłej. Ze względu na rodzaj upośledzenia wymiany gazowej niewydolność oddechową możemy podzielić na: a) hipoksemiczną lub częściową gdy po2 <55-60 mm Hg, pco2 <45 mm Hg; b) hipoksemiczno-hiperkapniczną lub całkowitą gdy po2 <55-60 mm Hg, pco2 >45 mm Hg. Objawy kliniczne: hipoksemii: tachykardia, tachypnoe, niepokój, pobudzenie, zwiększona potliwość, splatanie, sinica, nadciśnienie, hipotonia, utrata świadomości, kwasica mleczanowa; hiperkapnii: zmęczenie, senność, drżenia, zamazana mowa, ból głowy, tarcza zastoinowa (obrzęk tarczy nerwu wzrokowego), śpiączka hiperkapniczna 8. 8 M. Niewczas, G. Senatorski, Niewydolność oddechowa, [w:] Choroby wewnętrzne. Podręcznik dla studentów pielęgniarstwa i położnictwa..., s
20 Postępowanie z pacjentem w ostrej niewydolności oddechowej: umieszczenie pacjenta na oddziale intensywnej opieki medycznej; monitorowanie podstawowych parametrów życiowych (tętno, ciśnienie tętnicze krwi, oddech, pulsoksymetria); utrzymanie drożności dróg oddechowych (intubacja, tracheostomia, wentylacja przy pomocy respiratora, toaleta drzewa oskrzelowego) i zapobieganie powikłaniom wynikającym ze stosowania tych metod; tlenoterapia; leczenie spoczynkowe, ponieważ ograniczenie aktywności chorego zmniejsza zapotrzebowanie tkankowe na tlen, co jest istotne przy hipoksemii; monitorowanie gazometrii i bieżące wyrównywanie zaburzeń wodno-elektrolitowych oraz kwasowo-zasadowych; odpowiednie leczenie i usunięcie przyczyny niewydolności oddechowej; zapobieganie zakażeniom nie tylko układu oddechowego, ale także innych układów; zapobieganie powikłaniom wynikającym z unieruchomienia pacjenta Astma oskrzelowa jest najczęściej występującą chorobą przewlekłą na świecie i niestety nieustannie zwiększa się liczba zachorowań. Prawdopodobnie związane to jest ze wzrastającym zanieczyszczeniem środowiska, mniejszą liczbą zachorowań na choroby infekcyjne w okresie dzieciństwa oraz poprawą warunków sanitarno-higienicznych. Częściej chorują mieszkańcy dużych miast niż środowisk wiejskich. Astma oskrzelowa powoduje nadreaktywność oskrzeli pod wpływem substancji pochodzenia endoi egzogennego, co wywołuje epizody duszności, świszczącego oddechu, uczucia ściskania w klatce piersiowej, kaszlu pojawiającego się najczęściej w nocy lub nad ranem. Czynniki ryzyka wystąpienia astmy oskrzelowej: osobnicze: predyspozycje genetyczne, nadreaktywność oskrzeli, płeć (w wieku dziecięcym częściej występuje u chłopców, a później rozwija się u kobiet), rasa; środowiskowe: alergeny (roztocza kurzu domowego, pyłki roślin, alergeny zwierząt domowych, grzyby), zanieczyszczenie powietrza atmosferycznego, dym tytoniowy (szczególnie bierne palenie w ciąży, w dzieciństwie), infekcje układu oddechowego (zapalenie oskrzelików wywołane przez wirusa RS), czynniki zawodowe: mąka, pył z ziaren, pył drzewny, odchody, pierze, naskórek zwierząt, lateks, środki dezynfekcyjne, leki, sole niklu, środki chemiczne do produkcji kosmetyków, dieta, otyłość, leki (kwas acetylosalicylowy, niesteroidowe leki przeciwzapalne), status społeczno-ekonomiczny, wielkość rodziny 9. 9 J. Żeglarska, Alergia i astma oskrzelowa, [w:] Choroby wewnętrzne. Podręcznik dla studentów pielęgniarstwa i położnictwa..., s
PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W NOWYM SĄCZU SYLABUS PRZEDMIOTU. Obowiązuje od roku akademickiego: 2011/2012
PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W NOWYM SĄCZU SYLABUS Obowiązuje od roku akademickiego: 2011/2012 Instytut Zdrowia Kierunek studiów: Pielęgniarstwo Kod kierunku: 12.6 Specjalność: - 1. PRZEDMIOT NAZWA
Bardziej szczegółowoAstma oskrzelowa. Zapalenie powoduje nadreaktywność oskrzeli ( cecha nabyta ) na różne bodźce.
Astma oskrzelowa Astma jest przewlekłym procesem zapalnym dróg oddechowych, w którym biorą udział liczne komórki, a przede wszystkim : mastocyty ( komórki tuczne ), eozynofile i limfocyty T. U osób podatnych
Bardziej szczegółowoDr n. med. Anna Prokop-Staszecka Dyrektor Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II
Dr n. med. Anna Prokop-Staszecka Dyrektor Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II Przewodnicząca Komisji Ekologii i Ochrony Powietrza Rady Miasta Krakowa Schorzenia dolnych dróg oddechowych
Bardziej szczegółowoPRZEWLEKŁA OBTURACYJNA CHOROBA PŁUC (POCHP)
PRZEWLEKŁA OBTURACYJNA CHOROBA PŁUC (POCHP) Piotr Bienias Klinika Chorób Wewnętrznych i Kardiologii WUM DEFINICJA POChP charakteryzuje się: niecałkowicie odwracalnym ograniczeniem przepływu powietrza przez
Bardziej szczegółowoPrzewlekła obturacyjna choroba płuc. II Katedra Kardiologii
Przewlekła obturacyjna choroba płuc II Katedra Kardiologii Definicja Zespół chorobowy charakteryzujący się postępującym i niecałkowicie odwracalnym ograniczeniem przepływu powietrza przez drogi oddechowe.
Bardziej szczegółowoZAPROSZENIE NA BADANIA PROFILAKTYCZNE WYKONYWANE W RAMACH PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ ( )
ZAPROSZENIE NA BADANIA PROFILAKTYCZNE WYKONYWANE W RAMACH PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ (2015-08-03) PROFILAKTYKA CHORÓB UKŁADU KRĄŻENIA ADRESACI - Osoby zadeklarowane do lekarza POZ, w wieku 35, 40, 45,
Bardziej szczegółowoChoroby układu oddechowego wśród mieszkańców powiatu ostrołęckiego
Choroby układu oddechowego wśród mieszkańców powiatu ostrołęckiego Podczas akcji przebadano 4400 osób. Na badania rozszerzone skierowano ok. 950 osób. Do tej pory przebadano prawie 600 osób. W wyniku pogłębionych
Bardziej szczegółowoPrzewlekła obturacyjna choroba płuc w wieku podeszłym. Maria Korzonek Wydział Nauk o Zdrowiu PAM
Przewlekła obturacyjna choroba płuc w wieku podeszłym Maria Korzonek Wydział Nauk o Zdrowiu PAM Występowanie POCHP u ludzi starszych POCHP występuje u 46% osób w wieku starszym ( III miejsce) Choroby układu
Bardziej szczegółowoSpośród wielu możliwych do zmierzenia i wyliczenia parametrów, w codziennej praktyce najważniejsze są trzy:
Kierownik pracowni: Lek. Zbigniew Kaczmarczyk lekarz chorób płuc Telefon: 032 331 99 61 W Pracowni EKG i Spirometrii wykonywane są badania dla pacjentów hospitalizowanych w szpitalu oraz pacjentów poradni
Bardziej szczegółowoPaństwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Sączu. Karta przedmiotu. obowiązuje w roku akademickim 2012/2013
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Sączu Karta przedmiotu Instytut Zdrowia obowiązuje w roku akademickim 2012/2013 Kierunek studiów: Pielęgniarstwo Profil: Praktyczny Forma studiów: Stacjonarne Kod
Bardziej szczegółowoProwadzi poradnictwo w zakresie samoopieki pacjentów w chorobach wewnętrznych
Praktyka zawodowa z Choroby wewnętrzne i pielęgniarstwo internistyczne Studia stacjonarne Autor programu: dr Stanisława Talaga Liczba godzin : 160 godz.;4 tygodnie Czas realizacji; II rok ;semestr IV Miejsce
Bardziej szczegółowoLp. Zakres świadczonych usług i procedur Uwagi
Choroby układu nerwowego 1 Zabiegi zwalczające ból i na układzie współczulnym * X 2 Choroby nerwów obwodowych X 3 Choroby mięśni X 4 Zaburzenia równowagi X 5 Guzy mózgu i rdzenia kręgowego < 4 dni X 6
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA. (Dz. U. Nr 210, poz. 1540)
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA z dnia 7 listopada 2007 r. w sprawie rodzaju i zakresu świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych udzielanych przez pielęgniarkę albo położną
Bardziej szczegółowoTemat: Higiena i choroby układu oddechowego.
Temat: Higiena i choroby układu oddechowego. 1. Sprawność układu oddechowego - ważnym czynnikiem zdrowotnym. a) zanieczyszczenia powietrza Pyły miedzi, aluminium, żelaza, ołowiu, piaskowe, węglowe, azbestowe,
Bardziej szczegółowoTREŚCI MERYTORYCZNE PRAKTYK ZAWODOWYCH NA KIERUNKU PIELĘGNIARSTWO I STOPNIA. rok II semestr III
TREŚCI MERYTORYCZNE PRAKTYK ZAWODOWYCH NA KIERUNKU PIELĘGNIARSTWO I STOPNIA rok II semestr III PODSTAWY PIELĘGNIARSTWA (oddział wewnętrzny, oddział gastroenterologii) 1. Rola i zadania pielęgniarki w podejmowaniu
Bardziej szczegółowoFORMULARZ MEDYCZNY PACJENTA
Data wypełnienia: FORMULARZ MEDYCZNY PACJENTA NAZWISKO i IMIĘ PESEL ADRES TELEFON Nazwisko i imię opiekuna/osoby upoważnionej do kontaktu: Telefon osoby upoważnionej do kontaktu: ROZPOZNANIE LEKARSKIE
Bardziej szczegółowo2010-05-28. Marcin Grabicki
Obecnie 4 przyczyna zgonów na świecie Marcin Grabicki Klinika Pulmonologii, Alergologii i Onkologii Pulmonologicznej Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu (wg Murray CJI, Lopez AD. Lancet. 1997: 349; 1269-1276)
Bardziej szczegółowoWywiady dotyczące układu oddechowego. Dr n. med. Monika Maciejewska
Wywiady dotyczące układu oddechowego Dr n. med. Monika Maciejewska O co pytamy? Kaszel Wykrztuszanie Krwioplucie Duszność Chrypka Ból w klp Choroby przebyte, nawyki, wywiady środowiskowe i dotyczące pracy
Bardziej szczegółowoZakres zadań pielęgniarki i położnej podstawowej opieki zdrowotnej
Załącznik nr 2 Zakres zadań pielęgniarki i położnej podstawowej opieki zdrowotnej Część I. 1. Pielęgniarka podstawowej opieki zdrowotnej i położna podstawowej opieki zdrowotnej, zwane dalej pielęgniarką
Bardziej szczegółowoPROFILAKTYKA PRZECIW GRYPIE
PROFILAKTYKA PRZECIW GRYPIE Koordynator profilaktyki : mgr piel. Anna Karczewska CELE: zwiększanie świadomości pacjenta na temat szczepionek przeciwko grypie zapobieganie zachorowań na grypę zapobieganie
Bardziej szczegółowoPRZEWLEKŁA OBTURACYJNA CHOROBA PŁUC (POCHP)
PRZEWLEKŁA OBTURACYJNA CHOROBA PŁUC (POCHP) POChP jest jedną z najczęstszych chorób przewlekłych z wszystkich i najczęstsza przewlekłą chorobą układu oddechowego. Uważa się, że na POChP w Polsce choruje
Bardziej szczegółowoPYTANIA NA EGZAMIN DYPLOMOWY OBOWIĄZUJĄCE W ROKU AKADEMICKIM 2018/2019 STUDIA POMOSTOWE KIERUNEK PIELĘGNIARSTWO
PYTANIA NA EGZAMIN DYPLOMOWY OBOWIĄZUJĄCE W ROKU AKADEMICKIM 2018/2019 STUDIA POMOSTOWE KIERUNEK PIELĘGNIARSTWO PYTANIA Z PEDIATRII I PIELĘGNIARSTWA PEDIATRYCZNEGO 1. Wskaż metody oceny stanu zdrowia noworodka
Bardziej szczegółowo2011-03-13. Objętości: IRV wdechowa objętość zapasowa Vt objętość oddechowa ERV wydechowa objętość zapasowa RV obj. zalegająca
Umożliwia ocenę sprawności wentylacyjnej płuc Lek. Marcin Grabicki Nie służy do oceny wydolności oddechowej (gazometria krwi tętniczej) Klinika Pulmonologii, Alergologii i Onkologii Pulmonologicznej Uniwersytetu
Bardziej szczegółowoChoroby wewnętrzne - pulmonologia Kod przedmiotu
Choroby wewnętrzne - pulmonologia - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Choroby wewnętrzne - pulmonologia Kod przedmiotu 12.0-WL-Lek-ChW-P Wydział Wydział Lekarski i Nauk o Zdrowiu Kierunek
Bardziej szczegółowoTREŚCI MERYTORYCZNE PRAKTYK ZAWODOWYCH NA KIERUNKU PIELĘGNIARSTWO I STOPNIA. rok II semestr III. Pielęgniarstwo położniczo ginekologiczne
TREŚCI MERYTORYCZNE PRAKTYK ZAWODOWYCH NA KIERUNKU PIELĘGNIARSTWO I STOPNIA rok II semestr III Pielęgniarstwo położniczo ginekologiczne (oddział położniczy) 1. Przygotowanie położnicy do samopielęgnacji
Bardziej szczegółowoTREŚCI MERYTORYCZNE ZAJĘĆ PRAKTYCZNYCH NA KIERUNKU PIELĘGNIARSTWO I STOPNIA. rok III semestr V
TREŚCI MERYTORYCZNE ZAJĘĆ PRAKTYCZNYCH NA KIERUNKU PIELĘGNIARSTWO I STOPNIA rok III semestr V PIELĘGNIARSTWO GERIATRYCZNE (80 godzin) (Oddział geriatrii) 1. Zasady i specyfika komunikowania się z osobą
Bardziej szczegółowoWykaz świadczeń zdrowotnych będących przedmiotem kształcenia szkolenia specjalizacyjnego w dziedzinie pielęgniarstwa geriatrycznego
Wykaz świadczeń zdrowotnych będących przedmiotem kształcenia szkolenia specjalizacyjnego w dziedzinie pielęgniarstwa geriatrycznego realizowanego w ramach projektu Przebudowa Pawilonu Nr 4 Zakładu Opiekuńczo
Bardziej szczegółowoWejście w życie: 24 grudnia 2013 r., 1 stycznia 2014 r.
Świadczenia gwarantowane z zakresu świadczeń pielęgnacyjnych i opiekuńczych w ramach opieki długoterminowej. Dz.U.2015.1658 t.j. z dnia 2015.10.21 Status: Akt obowiązujący Wersja od: 21 października 2015
Bardziej szczegółowoIntensywna Opieka Pulmonologiczna spojrzenie intensywisty
Intensywna Opieka Pulmonologiczna spojrzenie intensywisty Wojciech Gaszyński Katedra Anestezjologii i Intensywnej Terapii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi Posiedzenie Rady Naukowej przy Ministrze Zdrowia
Bardziej szczegółowoDziennik Ustaw 4 Poz ZAKRES ZADAŃ PIELĘGNIARKI PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ I POŁOŻNEJ PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ CZĘŚĆ I
Dziennik Ustaw 4 Poz. 1567 ZAKRES ZADAŃ PIELĘGNIARKI PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ I POŁOŻNEJ PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ CZĘŚĆ I Załącznik nr 2 1. Pielęgniarka podstawowej opieki zdrowotnej, zwana dalej
Bardziej szczegółowoZAKAŻENIA SZPITALNE. Michał Pytkowski Zdrowie Publiczne III rok
ZAKAŻENIA SZPITALNE Michał Pytkowski Zdrowie Publiczne III rok REGULACJE PRAWNE WHO Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi Rozporządzenie Ministra
Bardziej szczegółowoWykaz świadczeń zdrowotnych i czynności pielęgniarskich realizowanych przez pielęgniarkę opieki długoterminowej domowej
Wykaz świadczeń zdrowotnych i czynności pielęgniarskich realizowanych przez pielęgniarkę opieki długoterminowej domowej Promocja zdrowia i profilaktyka Udział pielęgniarki realizacji profilaktycznych programów
Bardziej szczegółowoChoroby wewnętrzne i pielęgniarstwo internistyczne. 2. Przedstaw zasady pielęgnowania stóp u chorego na cukrzycę.
Choroby wewnętrzne i pielęgniarstwo internistyczne 1. Omów cel badania i zasady doustnego testu tolerancji glukozy (OGTT). 2. Przedstaw zasady pielęgnowania stóp u chorego na cukrzycę. 3. Wymień przyczyny,
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 20 października 2005 r. (Dz. U. z dnia 28 października 2005 r.)
Dz.U.05.214.1816 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 20 października 2005 r. w sprawie zakresu zadań lekarza, pielęgniarki i położnej podstawowej opieki zdrowotnej (Dz. U. z dnia 28 października
Bardziej szczegółowo57.94 Wprowadzenie na stałe cewnika do pęcherza moczowego
ICD9 kod Nazwa 03.31 Nakłucie lędźwiowe 03.311 Nakłucie lędźwiowe w celu pobrania płynu mózgowo-rdzeniowego 100.62 Założenie cewnika do żyły centralnej 23.0103 Porada lekarska 23.0105 Konsultacja specjalistyczna
Bardziej szczegółowoCZYNNOŚCI WYKONYWANE PRZEZ PIELĘGNIARKĘ BEZ ZLECENIA LEKARSKIEGO 6
CZYNNOŚCI WYKONYWANE PRZEZ PIELĘGNIARKĘ BEZ ZLECENIA LEKARSKIEGO 6 Pielęgniarka, aby wykonać większość świadczeń, do których jest uprawniona, musi otrzymać zlecenie wystawione przez lekarza i odnotowane
Bardziej szczegółowoKatedra i Klinika Ortopedii i Traumatologii Narządu Ruchu Wydziału Lekarskiego w Katowicach SUM Kierownik: prof. dr hab. n. med.
Katowice 2016 Jolanta Żak Katedra i Klinika Ortopedii i Traumatologii Narządu Ruchu Wydziału Lekarskiego w Katowicach SUM Kierownik: prof. dr hab. n. med. Damian Kusz W razie zaobserwowania niepokojących
Bardziej szczegółowoHISTORIA ZDROWIA I CHOROBY DOTYCZĄCA OPIEKI ŚRODOWISKOWEJ
HISTORIA ZDROWIA I CHOROBY DOTYCZĄCA OPIEKI ŚRODOWISKOWEJ Dane identyfikujące zakład Dane identyfikujące jednostkę organizacyjną zakladu Nazwa zakładu i jego siedziba, adres telefon, kod identyfikacyjny
Bardziej szczegółowo4. Zasady gromadzenia danych. 6. Udział pielęgniarki w terapii pacjentów
Przedmiot: Psychiatria i pielęgniarstwo psychiatryczne oddział psychiatryczny 1. Udział w organizacji opieki psychiatrycznej w Klinice w świetle obowiązujących regulacji prawnych. 2. Procedura przyjęcia
Bardziej szczegółowoZaliczenie procedur medycznych
Załącznik nr 2 do Indeksu wykonanych zabiegów i procedur medycznych Zaliczenie procedur medycznych wykonanych przez lekarza w czasie staży specjalizacyjnych i kierunkowych realizowanych w ramach specjalizacji
Bardziej szczegółowoSTANDARDOWE PROCEDURY OPERACYJNE W REHABILITACJI KARDIOLOGICZNEJ
K.OLESZCZYK J.RYBICKI A.ZIELINSKA-MEUS I.MATYSIAKIEWICZ A.KUŚMIERCZYK-PIELOK K.BUGAJSKA-SYSIAK E.GROCHULSKA STANDARDOWE PROCEDURY OPERACYJNE W REHABILITACJI KARDIOLOGICZNEJ XVI Konferencja Jakość w Opiece
Bardziej szczegółowoJesteśmy tym czym oddychamy?
Jesteśmy tym czym oddychamy? Jak działają płuca Najczęstsze choroby płuc Dr med. Piotr Dąbrowiecki Wojskowy Instytut Medyczny Polska Federacja Stowarzyszeń Chorych na Astmę Alergię i POCHP ANATOMIA UKŁADU
Bardziej szczegółowoOstra niewydolność serca
Ostra niewydolność serca Prof. dr hab. Jacek Gajek, FESC Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu Niewydolność serca Niewydolność rzutu minutowego dla pokrycia zapotrzebowania na tlen tkanek i narządów organizmu.
Bardziej szczegółowoSamokierowanie procesem kształtowania umiejętności pielęgniarskich...21 Violetta Mianowana. Działania opiekuńcze w pracy pielęgniarki...
Autorzy...5...9 Przedmowa...17 Wprowadzenie Samokierowanie procesem kształtowania umiejętności pielęgniarskich...21 Violetta Mianowana Część I Działania opiekuńcze w pracy pielęgniarki...33 Rozdział 1
Bardziej szczegółowoPROGRAM PRAKTYK ZAWODOWYCH W WYBRANYCH SPECJALIZACJIACH KLINICZNYCH
PROGRAM PRAKTYK ZAWODOWYCH W WYBRANYCH SPECJALIZACJIACH KLINICZNYCH Student w ramach realizacji praktyki klinicznej w danej specjalizacji dostępnej w wybranej placówce medycznej, powinien odbywać ją w
Bardziej szczegółowoWNIOSEK O przyjęcie na pobyt stacjonarny w NZOL POMORZANY w Olkuszu ul. Gwarków 4a
WNIOSEK O przyjęcie na pobyt stacjonarny w NZOL POMORZANY w Olkuszu ul. Gwarków 4a I.1 IMIE I NAZWISKO:... 2. ADRES:.. 3.PESEL: 4. Telefon. II.1. Proszę o przyjęcie mnie na pobyt komercyjny w Niepublicznym
Bardziej szczegółowoEDUKACJA PACJENTA I JEGO RODZINY MAJĄCA NA CELU PODNIESIENIE ŚWIADOMOŚCI NA TEMAT CUKRZYCY, DOSTARCZENIE JAK NAJWIĘKSZEJ WIEDZY NA JEJ TEMAT.
EDUKACJA PACJENTA I JEGO RODZINY MAJĄCA NA CELU PODNIESIENIE ŚWIADOMOŚCI NA TEMAT CUKRZYCY, DOSTARCZENIE JAK NAJWIĘKSZEJ WIEDZY NA JEJ TEMAT. Prowadząca edukację: piel. Anna Otremba CELE: -Kształtowanie
Bardziej szczegółowoPIELĘGNACJA W SCORZENIACH UKŁADU ODDECHOWEGO
PIELĘGNACJA W SCORZENIACH UKŁADU ODDECHOWEGO Najczęściej występującymi schorzeniami ukł. oddechowego są: 1.Zapalenie oskrzeli : ostre, przewlekłe - Bronchtis /acuta, chronika/ 2.Astma oskrzelowa -Asthma
Bardziej szczegółowoOPIEKA NAD PACJENTEM CHORYM PRZEWLEKLE
OPIEKA NAD PACJENTEM CHORYM PRZEWLEKLE Zakład pielęgnacyjno-opiekuńczy i opiekuńczo-leczniczy Zadaniem zakładu opiekuńczego jest okresowe objęcie całodobową pielęgnacją oraz kontynuacją leczenia świadczeniobiorców
Bardziej szczegółowoIwona Budrewicz Promocja Zdrowia Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Kamieniu Pomorskim
Iwona Budrewicz Promocja Zdrowia Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Kamieniu Pomorskim Gruźlica jest przewlekłą chorobą zakaźną. W większości przypadków zakażenie zlokalizowane jest w płucach
Bardziej szczegółowoZakres zadań lekarza podstawowej opieki zdrowotnej
Załączniki do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia (poz ). Załącznik nr 1 Zakres zadań lekarza podstawowej opieki zdrowotnej 1. Lekarz podstawowej opieki zdrowotnej, zwany dalej lekarzem POZ, wybrany
Bardziej szczegółowoOstre infekcje u osób z cukrzycą
Ostre infekcje u osób z cukrzycą Sezon przeziębień w pełni. Wokół mamy mnóstwo zakatarzonych i kaszlących osób. Chorować nikt nie lubi, jednak ludzie przewlekle chorzy, jak diabetycy, są szczególnie podatni
Bardziej szczegółowoWCZESNE OBJAWY CHOROBY NOWOTWOROWEJ U DZIECI
WCZESNE OBJAWY CHOROBY NOWOTWOROWEJ U DZIECI Elżbieta Adamkiewicz-Drożyńska Katedra i Klinika Pediatrii, Hematologii i Onkologii Początki choroby nowotworowej u dzieci Kumulacja wielu zmian genetycznych
Bardziej szczegółowoSpis treści. Przedmowa Badanie pacjenta z chorobami sercowo-naczyniowymi... 13
Spis treści Przedmowa................ 11 1. Badanie pacjenta z chorobami sercowo-naczyniowymi.................. 13 Najważniejsze problemy diagnostyczne....... 13 Ból w klatce piersiowej........... 14 Ostry
Bardziej szczegółowoPrzewodnik postępowania ambulatoryjnego w przewlekłej obturacyjnej chorobie płuc (POChP)
Przewodnik postępowania ambulatoryjnego w przewlekłej obturacyjnej chorobie płuc (POChP) Na podstawie Światowej strategii rozpoznawania, leczenia i prewencji przewlekłej obturacyjnej choroby płuc GLOBAL
Bardziej szczegółowoOddział Chorób Wewnętrznych - ARION Szpitale sp. z o.o. Zespół Opieki Zdrowotnej w Biłgoraju
Nazwa świadczenia A26 zabiegi zwalczające ból i na układzie współczulnym A31 choroby nerwów obwodowych A32 choroby mięśni A33 zaburzenia równowagi A34c guzy mózgu i rdzenia kręgowego < 4 dni A34d guzy
Bardziej szczegółowoProgram praktyk zawodowych dla kierunku: Fizjoterapia ( studia stacjonarne i niestacjonarne)
Wyższa Szkoła Mazowiecka w Warszawie Wydział Nauk Medycznych Program praktyk zawodowych dla kierunku: Fizjoterapia ( studia stacjonarne i niestacjonarne) Student studiów pierwszego stopnia (licencjat)
Bardziej szczegółowoLeczenie bezdechu i chrapania
Leczenie bezdechu i chrapania Bezdech senny, to poważna i dokuczliwa choroba, dotykająca ok. 4% mężczyzn i 2% kobiet. Warto więc wykonać u siebie tzw. BADANIE POLISOMNOGRAFICZNE, które polega na obserwacji
Bardziej szczegółowoDlaczego płuca chorują?
Dlaczego płuca chorują? Dr med. Piotr Dąbrowiecki Wojskowy Instytut Medyczny Polska Federacja Stowarzyszeń Chorych na Astmę Alergię i POCHP Budowa płuc Płuca to parzysty narząd o budowie pęcherzykowatej
Bardziej szczegółowo3 MAJA MIĘDZYNARODOWY DZIEŃ ASTMY I ALERGII
3 MAJA MIĘDZYNARODOWY DZIEŃ ASTMY I ALERGII Astma jest przewlekłą chorobą zapalną dróg oddechowych, charakteryzującą się nawracającymi atakami duszności, kaszlu i świszczącego oddechu, których częstotliwość
Bardziej szczegółowoPraktyka zawodowa z Anestezjologii i pielęgniarstwa w zagrożeniu życia Studia stacjonarne
Praktyka zawodowa z Anestezjologii i pielęgniarstwa w zagrożeniu życia Studia stacjonarne Autor programu: mgr Maria Półtorak Liczba godzin : 40godz, 1tydzień ; Czas realizacji III. rok ; semestr VI, praktyka
Bardziej szczegółowoZAŚWIADCZENIE O STANIE ZDROWIA OSOBY UBIEGAJĄCEJ SIĘ O PRZYJĘCIE. Data urodzenia: PESEL:... Adres zamieszkania (pobytu)..
. Data, miejscowość.. Pieczątka placówki ZAŚWIADCZENIE O STANIE ZDROWIA OSOBY UBIEGAJĄCEJ SIĘ O PRZYJĘCIE CZĘŚĆ A wypełnia lekarz *proszę zakreślić stan istniejący ZAŚWIADCZENIE LEKARSKIE Imię i nazwisko
Bardziej szczegółowo1. Świadczenia w zakresie promocji zdrowia i profilaktyki. 1) Rozpoznawanie, ocena i zapobieganie zagrożeniom zdrowotnym podopiecznych.
Zakres zadań pielęgniarki i położnej POZ 1. Pielęgniarka i położna podstawowej opieki zdrowotnej wybrana przez świadczeniobiorcę planuje i realizuje kompleksową opiekę pielęgniarską i pielęgnacyjną opiekę
Bardziej szczegółowoCentrum Pulmonologii i Torakochirurgii w Bystrej (dawniej : Specjalistyczny Zespół Chorób Płuc i Gruźlicy)
Centrum Pulmonologii i posiada w swojej strukturze 8 oddziałów szpitalnych w tym Oddział Chirurgii Klatki Piersiowej ( zamiennie - torakochirurgii) Oddział został utworzony w latach 50 tych ubiegłego stulecia
Bardziej szczegółowoZAŚWIADCZENIE O STANIE ZDROWIA OSOBY UBIEGAJĄCEJ SIĘ O PRZYJĘCIE. Data urodzenia: PESEL:... Adres zamieszkania (pobytu)..
. Data, miejscowość.. Pieczątka placówki ZAŚWIADCZENIE O STANIE ZDROWIA OSOBY UBIEGAJĄCEJ SIĘ O PRZYJĘCIE CZĘŚĆ A wypełnia lekarz *proszę zakreślić stan istniejący ZAŚWIADCZENIE LEKARSKIE Imię i nazwisko
Bardziej szczegółowoREHABILITACJA W CHOROBACH UKŁADU ODDECHOWEGO W CODZIENNEJ PRAKTYCE LEKARSKIEJ
REHABILITACJA W CHOROBACH UKŁADU ODDECHOWEGO W CODZIENNEJ PRAKTYCE LEKARSKIEJ Włodzimierz Dolecki Witold Rongies Sylwia Stępniewska Rehabilitacja pulmonologiczna jest opartą na danych naukowych, wielodyscyplinarną
Bardziej szczegółowoSpis treści. Część I Choroby układu krążenia 1 Wendy A. Ware. Część II Choroby układu oddechowego 137 Eleanor C. Hawkins
Spis treści Część I Choroby układu krążenia 1 Wendy A. Ware 1 Badanie układu krążenia 2 2 Badania dodatkowe stosowane w chorobach układu krążenia 8 3 Leczenie zastoinowej niewydolności serca 29 4 Zaburzenia
Bardziej szczegółowoCMC/2015/03/WJ/03. Dzienniczek pomiarów ciśnienia tętniczego i częstości akcji serca
CMC/2015/03/WJ/03 Dzienniczek pomiarów ciśnienia tętniczego i częstości akcji serca Dane pacjenta Imię:... Nazwisko:... PESEL:... Rozpoznane choroby: Nadciśnienie tętnicze Choroba wieńcowa Przebyty zawał
Bardziej szczegółowoBronchoskopia/Bronchofiberoskopia z pobraniem materiału biologicznego. II. Rozpoznanie:
Informacja dla pacjenta o proponowanej procedurze medycznej oraz oświadczenie o świadomej zgodzie na wykonanie bronchoskopii z pobraniem materiału biologicznego I. Nazwa proponowanej procedury medycznej
Bardziej szczegółowoANKIETA ANESTEZJOLOGICZNA
ANKIETA ANESTEZJOLOGICZNA IMIĘ I NAZWISKO PESEL. 1. Czy leczy się Pan/Pani? Jeśli tak to na jakie schorzenie? TAK / NIE 2. Jakie leki przyjmuje Pan/Pani obecnie? TAK / NIE 3. Czy był/a Pan/Pani operowana?
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1
Zakres zadań lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, pielęgniarki podstawowej opieki zdrowotnej i położnej podstawowej opieki zdrowotnej. Dz.U.2016.1567 z dnia 2016.09.28 Status: Akt obowiązujący Wersja
Bardziej szczegółowoDiagnostyka ogólna chorób wewnętrznych. Klinika Hipertensjologii i Chorób Wewnętrznych
Diagnostyka ogólna chorób wewnętrznych Klinika Hipertensjologii i Chorób Wewnętrznych Piśmiennictwo: Szczeklik E. Diagnostyka ogólna chorób wewnętrznych. PZWL 1979 Bolechowski F. Podstawy ogólnej diagnostyki
Bardziej szczegółowoSZCZEPIENIA OCHRONNE U DOROSŁYCH lek. Kamil Chudziński Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii CSK MSW w Warszawie 10.11.2015 Szczepionki Zabite lub żywe, ale odzjadliwione drobnoustroje/toksyny +
Bardziej szczegółowoOSTRA NIEWYDOLNOŚĆ ODDECHOWA ARDS
OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ ODDECHOWA ARDS Ciężkie zaburzenie oddechowe przebiegające ze sztywnymi płucami, rozlanymi obustronnymi naciekami w płucach, zwykle oporną na leczenie hipoksemią, przy istniejącym czynniku
Bardziej szczegółowoPlan szkoleń wewnętrznych na 2019r. Szpital Obserwacyjno-Zakaźny ul. Krasińskiego 4/4a
Plan szkoleń wewnętrznych na 2019r. Szpital Zakaźny ul. Krasińskiego 4/4a Lp. Nazwa Oddziału Temat szkolenia Grupa zawodowa Miesiąc 1. Izba Przyjęć Postępowanie z pacjentem po ekspozycji na zakażenie krwiopochodne.
Bardziej szczegółowoWanda Siemiątkowska - Stengert
Wanda Siemiątkowska - Stengert Wpływ zabiegu odsysania z tchawicy na ciśnienie śródczaszkowe i układ krążenia noworodków wymagających wentylacji zastępczej, po zastosowaniu różnej premedykacji farmakologicznej.
Bardziej szczegółowo2. Praktyczne aspekty komunikacji: pielęgniarka pacjent Józef Skrzypczak Pytania sprawdzające Piśmiennictwo... 35
SPIS TREŚCI CZĘŚĆ I Zagadnienia ogólne... 15 1. Reakcje pacjenta wynikające z hospitalizacji Bogusław Stelcer... 17 1.1. Pacjent w szpitalu... 17 1.2. Specyfika leczenia szpitalnego... 21 1.3. Stres szpitalny
Bardziej szczegółowoPROGRAM PRAKTYK ZAWODOWYCH
PROGRAM PRAKTYK ZAWODOWYCH KIERUNEK PIELĘGNIARSTWO STUDIA DRUGIEGO STOPNIA (magisterskie) Nysa 16/17 ROK I SEMESTR I Lp. Przedmiot Liczba godzin 1. Opieka pielęgniarska w chorobach przewlekłych układu
Bardziej szczegółowoOPIS MODUŁU KSZTAŁCENIA
Załącznik nr 9 do Zarządzenia Rektora ATH Nr 514/2011/2012z dnia 14 grudnia 2011 r. Druk DNiSS nr PK_IIIF OPIS MODUŁU KSZTAŁCENIA NAZWA PRZEDMIOTU/MODUŁU KSZTAŁCENIA: Pielęgniarstwo specjalistyczne - Hematologia
Bardziej szczegółowoChoroby towarzyszące a znieczulenie
Choroby towarzyszące a znieczulenie Dawid Borowik Śląskie Centrum Chorób Serca w Zabrzu Nadciśnienie tętnicze WHO >160/95 mmhg, I o bez zmian organicznych, II o przerost LV, III o zmiany narządowe Wartości
Bardziej szczegółowoCzy to nawracające zakażenia układu oddechowego, czy może nierozpoznana astma oskrzelowa? Zbigniew Doniec
Czy to nawracające zakażenia układu oddechowego, czy może nierozpoznana astma oskrzelowa? Zbigniew Doniec Klinika Pneumonologii, Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc OT w Rabce-Zdroju Epidemiologia Zakażenia
Bardziej szczegółowoDOMOWE LECZENIE RESPIRATOREM DLA KOGO?
DOMOWE LECZENIE RESPIRATOREM DLA KOGO? Pacjent, który nie wymaga dalszego pobytu w szpitalu; Przewlekła niewydolność oddechowa wymagająca stosowania ciągłej lub okresowej wentylacji mechanicznej przy pomocy
Bardziej szczegółowoNIEDOBÓR ALFA-1 ANTYTRYPSYNY
NIEDOBÓR ALFA-1 ANTYTRYPSYNY Diagnoza. I co dalej? POMOC CHORYM LECZENIE PROFILAKTYKA CO TO JEST NIEDOBÓR A1AT OBJAWY NIEDOBORU A1AT DZIEDZICZENIE CHOROBY NIEDOBÓR A1AT Niedobór alfa-1 antytrypsyny (A1AT)
Bardziej szczegółowoZaawansowany. Zaliczenie pierwszego semestru z anatomii i z patologii
1 Kierunek: PILĘGNIARSTWO Nazwa przedmiotu Chirurgia i pielęgniarstwo chirurgiczne Kod przedmiotu Poziom przedmiotu Rok studiów Semestr Liczba punktów Metody nauczania Język wykładowy Imię i nazwisko wykładowcy
Bardziej szczegółowoOddział Pediatryczny - ARION Szpitale sp. z o.o. Zespół Opieki Zdrowotnej w Biłgoraju
Nazwa świadczenia A59 bóle głowy A87b inne choroby układu nerwowego < 18 r.ż. C56 poważne choroby gardła, uszu i nosa C57 inne choroby gardła, uszu i nosa C56b poważne choroby gardła, uszu i nosa < 18
Bardziej szczegółowoPROGRAM PRAKTYK ZAWODOWYCH KIERUNEK PIELĘGNIARSTWO- STUDIA II STOPNIA (magisterskie)
PROGRAM PRAKTYK ZAWODOWYCH KIERUNEK PIELĘGNIARSTWO- STUDIA II STOPNIA (magisterskie) STUDIA STACJONARNE/NIESTACJONARNE Nysa 2015/2016 ROK I - SEMESTR I Lp. Przedmiot Liczba godzin 1. Opieka pielęgniarska
Bardziej szczegółowoWYKAZ ŚWIADCZEŃ W POSZCZEGÓLNYCH KOMÓRKACH ORGANIZACYJNYCH SZPITALA ODDZIAŁ WEWNĘTRZNO - KARDIOLOGICZNY
WYKAZ ŚWIADCZEŃ W POSZCZEGÓLNYCH KOMÓRKACH ORGANIZACYJNYCH SZPITALA ODDZIAŁ WEWNĘTRZNO - KARDIOLOGICZNY Kod usługi Nazwa usługi A26 ZABIEGI ZWALCZAJĄCE BÓL 1NA UKŁADZIE 5.51.01.0001026 WSPÓŁCZULNYM 5.51.01.0001031
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYKI I WCZESNEGO WYKRYWANIA CHORÓB UKŁADU KRĄŻENIA
PROGRAM PROFILAKTYKI I WCZESNEGO WYKRYWANIA CHORÓB UKŁADU KRĄŻENIA - 2006 1. UZASADNIENIE POTRZEBY PROGRAMU Choroby układu krążenia są główną przyczyną zgonów w Polsce i na świecie. Umieralność z tego
Bardziej szczegółowoTabela Nr 1. Rozliczenie środków finansowych z Wojewódzkiego Programu Profilaktyki Gruźlicy Płuc i Nowotworów Układu Oddechowego
Informacja dla Zarządu Województwa Łódzkiego na temat realizacji w 2004 roku Wojewódzkiego Programu Profilaktyki Gruźlicy Płuc i Nowotworów Układu Oddechowego Wojewódzki Program Profilaktyki Gruźlicy Płuc
Bardziej szczegółowoPaństwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Suwałkach Instytut Ochrony Zdrowia. Choroby wewnętrzne i pielęgniarstwo internistyczne - wykłady
Nazwa programu (kierunku) Specjalność: Nazwa przedmiotu: Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Suwałkach Instytut Ochrony Zdrowia Pielęgniarstwo Choroby wewnętrzne i pielęgniarstwo internistyczne Poziom i
Bardziej szczegółowoGRYPA CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ NA TEN TEMAT? CZY WYKORZYSTAŁŚ WSZYSTKIE DOSTĘPNE ŚRODKI BY USTRZEC SIĘ PRZED GRYPĄ?
GRYPA CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ NA TEN TEMAT? CZY WYKORZYSTAŁŚ WSZYSTKIE DOSTĘPNE ŚRODKI BY USTRZEC SIĘ PRZED GRYPĄ? ZDOBĄDŹ INFORMACJE! ZASZCZEP SIĘ! ZDOBĄDŹ OCHRONĘ! SZCZEPIONKA PRZECIW GRYPIE CZYM JEST
Bardziej szczegółowoWydział Zdrowia Publicznego, Kierunek DIETETYKA, Studia I stopnia stacjonarne I rok, Rok akademicki 2013/2014
Grupa 1 1 63571 2.1 3.1 4.1 8.1 12.1 14.1 2 63572 2.2 3.2 4.2 8.2 12.2 14.2 3 63573 2.3 3.3 4.3 8.3 12.3 14.3 4 63574 2.4 3.4 4.4 8.4 12.4 14.4 5 63575 2.5 3.5 4.5 8.5 12.5 14.5 6 63576 2.6 3.6 5.1 9.1
Bardziej szczegółowoRealizowane kierunkowe efekty kształcenia kierunkowe i przedmiotowe (symbole zaplanowanych efektów kształcenia zgodne z umieszczonymi w sylabusie)
Tabela 2* Harmonogram realizacji przedmiotu: Anestezjologia i pielęgniarstwo w zagrożeniu życia Anestezjologia i pielęgniarstwo w zagrożeniu życia/ kierunkowy, obligatoryjny Data realizacji wykładu /numer
Bardziej szczegółowoOpieka pielęgniarska nad pacjentem w oddziale chirurgii ogólnej, po zabiegu operacyjnym, w wybranych jednostkach chorobowych.
Opieka pielęgniarska nad pacjentem w oddziale chirurgii ogólnej, po zabiegu operacyjnym, w wybranych jednostkach chorobowych. Aby ujednolicić opis opieki pielęgniarskiej nad pacjentem po zabiegu operacyjnym
Bardziej szczegółowoLECZENIE CHOROBY POMPEGO (ICD-10 E 74.0)
Załącznik B.22. LECZENIE CHOROBY POMPEGO (ICD-10 E 74.0) WIADCZENIOBIORCY Kwalifikacji świadczeniobiorców do terapii dokonuje Zespół Koordynacyjny ds. Chorób Ultrarzadkich powoływany przez Prezesa Narodowego
Bardziej szczegółowoZASADY SKORZYSTANIA Z PROGRAMÓW
PROFILAKTYCZNE PROGRAMY ZDROWOTNE w POZ Wielkopolski Oddział Wojewódzki Narodowego Funduszu Zdrowia przypomina, iż w ramach praktyki lekarza POZ realizowane są następujące programy: 1. Program profilaktyki
Bardziej szczegółowoDiagnostyka funkcjonalna i programowanie rehabilitacji w pulmonologii kształcenia
Lp. Element Opis 1 Nazwa modułu Diagnostyka funkcjonalna i programowanie rehabilitacji w pulmonologii 2 Typ modułu obowiązkowy 3 Instytut Nauk o Zdrowiu Kod 4 PPWSZ-F-2-336-s modułu PPWSZ-F-2-336-n Kierunek,
Bardziej szczegółowoPAMIĘTAJ O ZDROWIU! ZBADAJ SIĘ
PAMIĘTAJ O ZDROWIU! ZBADAJ SIĘ Przewodnik po programach profilaktycznych finansowanych przez NFZ Lepiej zapobiegać niż leczyć Program profilaktyki chorób układu krążenia Choroby układu krążenia są główną
Bardziej szczegółowoTREŚCI MERYTORYCZNE ZAJĘĆ PRAKTYCZNYCH NA KIERUNKU PIELĘGNIARSTWO I STOPNIA. rok I semestr II
(Opieka środowiskowa DPS) 1. Struktura organizacyjna Domu Pomocy Społecznej rodzaje i zasady kwalifikacji. 2. Rola i zadania pielęgniarki nad podopiecznymi w DPS. 3. Zindywidualizowane pielęgnowanie w
Bardziej szczegółowoVENTOLIN. Salbutamol w aerozolu pod ciśnieniem. Pojemnik zawiera 200 dawek po 100 ~Lgsalbutamolu. Lek jest uwalniany za pomocą specjalnego dozownika.
VENTOLIN areozol VENTOLIN Salbutamol w aerozolu pod ciśnieniem. Pojemnik zawiera 200 dawek po 100 ~Lgsalbutamolu. Lek jest uwalniany za pomocą specjalnego dozownika. Ventolin w postaci aerozolu zaleca
Bardziej szczegółowo