Tomasz Borowik i Krzysztof Schmidt. Interpretacja wyników tropie przeprowadzonych przez administracj Lasów Pa stwowych. Instytut Biologii Ssaków PAN

Transkrypt

1 Raport z inwentaryzacji wilków i rysi metod tropie zimowych oraz ocena stanu zachowania populacji tych gatunków w du ych kompleksach le nych pó nocno-wschodniej Polski Interpretacja wyników tropie przeprowadzonych przez administracj Lasów Pa stwowych Tomasz Borowik i Krzysztof Schmidt Instytut Biologii Ssaków PAN Bia owie a, czerwiec 2013

2 Raport z inwentaryzacji wilków i rysi metod tropie zimowych oraz ocena stanu zachowania populacji tych gatunków w du ych kompleksach le nych pó nocno-wschodniej Polski Interpretacja wyników tropie przeprowadzonych przez administracj Lasów Pa stwowych Tomasz Borowik i Krzysztof Schmidt Instytut Biologii Ssaków PAN Bia owie a, czerwiec 2013

3 Przedsi wzi cie dofinansowano ze rodków Wojewódzkiego Fundusz Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej w Bia ymstoku Instytucje które przyczyni y si do powstania niniejszego raportu: Regionalna Dyrekcja Lasów Pa stwowych w Bia ymstoku Regionalna Dyrekcja Lasów Pa stwowych w Olsztynie Wigierski Park Narodowy Bia owieski Park Narodowy Fundacja WWF Polska

4 Od Koordynatora Projektu Fundacja WWF Polska realizuje obecnie projekt aktywnej ochrony rysi na obszarze wybranych kompleksów le nych Pojezierza Mazurskiego. Dzia ania prowadzone w ramach tego projektu koncentruj si g ównie na procesie re-introdukcji, poprawie bazy pokarmowej rysi, a tak e monitoringu odbudowywanej populacji tego gatunku. W ród dzia a monitoringowych prowadzone s zimowe tropienia rysi (i jednocze nie wilków) w Puszczy Piskiej i Lasach Napiwodzko-Ramuckich. Uzyskane w ostatnim okresie informacje nt. stwierdze rysi poza tymi kompleksami le nymi na terenie Pojezierza Mazurskiego uzasadnia y spojrzenie na sytuacj tego gatunku w szerszym kontek cie terytorialnym. Dlatego te oprócz inwentaryzacji rysi i wilków wy ej wymienionych kompleksach le nych przeprowadzono zimowe tropienia tych drapie ników w okresie od stycznia do marca 2013 r. równie w Puszczy Boreckiej, Lasach Skaliskich, Puszczy Rominckiej, Puszczy Augustowskiej, Puszczy Knyszy skiej oraz Puszczy Bia owieskiej. Tropienia by y prowadzone w terenie przez pracowników w a ciwych nadle nictw z obszaru Regionalnej Dyrekcji Lasów Pa stwowych (RDLP) w Bia ymstoku, pracowników Wigierskiego Parku Narodowego oraz pracowników Instytutu Biologii Ssaków (IBS) PAN w Bia owie y we wspó pracy z Bia owieskim Parkiem Narodowym. Specjali ci z IBS PAN opracowali równie wyniki zimowych tropie oraz zaproponowali ocen stanu zachowania populacji tych gatunków na terenie Polski pó nocno-wschodniej. W ramach niniejszego opracowania zinterpretowano wyniki tropie rysi i wilków na trenie wybranych du ych kompleksów le nych na obszarze RDLP Bia ystok i wy ej wymienionych parków narodowych, a przy ocenie stanu populacji tych drapie ników odniesiono si równie do wyników z inwentaryzacji przeprowadzonej na terenie RDLP Olsztyn (sprawozdanie przygotowane przez Nadle nictwo Sychowo). Tropienia by y wspó finansowane przez Fundacj WWF Polska, Wojewódzki Fundusz Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej (WFO i GW) w Bia ymstoku, a na terenie Puszczy Bia owieskiej realizowane w ramach dzia a statutowych IBS PAN.

5 Zimowe tropienia wilków i rysi w Polsce pó nocno-wschodniej by y pod wzgl dem organizacyjnym du ym przedsi wzi ciem. St d te wielkie podzi kowania nale si wszystkim instytucjom zaanga owanym w ich realizacj Regionalnym Dyrekcjom Lasów Pa stwowych w Bia ystoku i Olsztynie oraz Wigierskiemu P.N. i Bia owieskiemu P.N. za organizacj i przeprowadzenie tropie w terenie, Instytutowi Biologii Ssaków PAN w Bia owie y za patronat naukowy, a WFO i GW w Bia ymstoku za wsparcie finansowe. Jakkolwiek zimowe tropienia obarczone s pewn niedoskona o ci i w odniesieniu do rysia nie mog by narz dziem stosowanym do okre lania bezwzgl dnej liczebno ci tych zwierz t, to jednak powtórzenie inwentaryzacji z zastosowaniem tej metody w kolejnych latach mo e pokaza rzeczywiste trendy w dynamice liczebno ci populacji tych kotów. Szczególnie mobilizuj cym bod cem do kontynuacji tych dzia a powinny by informacje p yn ce z tego opracowania nt. pogorszenia si kondycji populacji rysi w niektórych du ych kompleksach le nych w Polsce pó nocno-wschodniej. Stefan Jakimiuk Koordynator Projektu Fundacja WWF Polska 4

6 Metodyka Inwentaryzacj wilka i rysia w województwie podlaskim przeprowadzono w nast puj cych kompleksach le nych: Puszcza Augustowska, Puszcza Bia owieska, Puszcza Borecka i Lasy Skaliskie, Puszcza Knyszy ska, Puszcza Piska oraz Puszcza Romincka, stanowi cych g ówne ostoje tych drapie ników w pó nocno-wschodniej Polsce. Liczenia drapie ników wykonano metod opracowan w ramach programu Ogólnopolskiej inwentaryzacji wilków i rysi w nadle nictwach i parkach narodowych przez Instytut Biologii Ssaków PAN w Bia owie y. W pracach terenowych brali udzia pracownicy nadle nictw RDLP Bia ystok, Bia owieskiego i Wigierskiego Parku Narodowego oraz Instytutu Biologii Ssaków PAN. Inwentaryzacje przeprowadzono w nast puj cych terminach: 1) Puszcza Augustowska: 22 lutego i 13 marca 2013 r., 2) Puszcza Borecka i Lasy Skaliskie: 18, 22, 24 i 28 lutego 2013 r., 3) Puszcza Bia owieska: 11 stycznia, 21 stycznia, 13 lutego oraz 22 marca 3013 r., 4) Puszcza Knyszy ska: 14 lutego i 13 marca 2013 r., 5) Puszcza Piska: 11 i 13 lutego 2013 r. 6) Puszcza Romincka: 14 lutego i 4 marca 2013 r. W wi kszo ci rejonów inwentaryzacyjnych tropienia wilków i rysi prowadzono jednocze nie na obszarze wszystkich nadle nictw obejmuj cych dany kompleks le ny 1-2 dni po wie ym opadzie niegu. Jednoczesnych tropie nie uda o si przeprowadzi jedynie na obszarze Puszczy Boreckiej. Tropienia odbywa y si na wcze niej wytyczonych transektach wzd u dróg le nych w taki sposób, aby w miar mo liwo ci tworzy y zamkni t sie. Zadaniem tropicieli by o znalezienie wie ych tropów drapie ników, okre lenie gatunku oraz liczby osobników w grupie, a tak e stwierdzenie kierunku przemieszczania si zwierz t i zaznaczenie tych tras na mapach. Do tropicieli nale a o równie ustalenie na podstawie kierunków poruszania si drapie ników obszarów, na których zwierz ta zaleg y na dzienny odpoczynek. Mia o to na celu umo liwienie rozró nienia poszczególnych grup zwierz t lub pojedynczych osobników od siebie i ustalenie ich liczby. Zmapowane trasy przej wilków i rysi oraz trasy przejazdu tropicieli w poszczególnych nadle nictwach zosta y przekazane do Instytutu Biologii Ssaków PAN celem ich wprowadzenia do bazy danych oraz zbiorczego przeanalizowania i zinterpretowania. Liczb grup i poje- 5

7 dynczych zwierz t okre la si nanosz c wszystkie stwierdzone trasy przej drapie ników oraz trasy przejazdów samochodów na cyfrow map ca ego kompleksu le nego. Analizuje si rozk ad przestrzenny tropów, liczb stwierdzonych osobników i kierunki przej wzgl dem zaznaczonych tras przejazdu tropicieli. W przypadku dobrych warunków terenowych, odpowiednio g stej sieci transektów i prawid owej identyfikacji tropów liczba zwierz t wchodz cych do obtropionego oddzia u powinna wskazywa rzeczywist liczebno danej grupy. Jednak z uwagi na potencjalny wp yw wielu czynników na wynik tropienia uwzgl dnia si równie mo liwo wyst pienia pomy ek w terenie, np. nieprawid owa identyfikacja gatunku, b dne wyrysowanie kierunku przej cia, nieprawid owe oszacowanie liczby osobników, przeoczenie tropów itp. Do identyfikacji poszczególnych osobników b d grup zwierz t brana jest dodatkowo pod uwag przeci tna d ugo dobowych w drówek, a tak e fakt, i watahy wilków cz sto rozchodz si na mniejsze grupy. W ostatecznym okre leniu liczebno- ci zwierz t pomocne jest porównanie wyników tropie z poszczególnych dni inwentaryzacji. Chcemy podkre li, e zaznaczone elipsami obszary nie odpowiadaj rzeczywistym area- om poszczególnych watah wilków, czy osobników rysi. Elipsy s u wy cznie uszeregowaniu tropów, które mog y nale e do poszczególnych grup zwierz t. Na podstawie jednorazowych tropie nie ma mo liwo ci ustalenia zasi gu terytorialnego konkretnych osobników. Wyniki Puszcza Augustowska Tropienia drapie ników przeprowadzone zosta y przez sze Nadle nictw: Augustów, Szczebra, P aska, Suwa ki, G boki Bród, Pomorze oraz Wigierski Park Narodowy w dwóch terminach: i (Ryc. 1-4). Wyniki tropie wskazuj na obecno 9 watah wilków licz cych po 2 do 9 osobników. cznie populacj wilków w tym kompleksie le nym oszacowano na osobników (Ryc. 5). Na ca ym obszarze Puszczy Augustowskiej zlokalizowano tropy rysi nale ce prawdopodobnie do sze ciu ró nych osobników, w tym jednej lub dwóch samic z m odym (Ryc. 6). 6

8 Puszcza Bia owieska Inwentaryzacj rysi i wilków w tym kompleksie le nym przeprowadzono czterokrotnie na terenie nadle nictw: Bia owie a, Browsk i Hajnówka oraz Bia owieskiego Parku Narodowego w dniach 11 stycznia, 21 stycznia, 13 lutego oraz 22 marca 3013 r. (Ryc. 7-14). Jednak warunki niegowe (odpowiedni czas po opadzie niegu, stan od nie enia dróg) spe niaj ce wymogi inwentaryzacji wyst pi y tylko podczas ostatniej sesji. Analiza danych wskazuje, e w Polskiej cz ci Puszczy Bia owieskiej bytuj cztery watahy wilków licz ce po 4 do 6 osobników. Liczebno ca ej populacji zosta a oszacowana na 18 do 21 osobników (Ryc. 15). Tropienia wykaza y obecno tylko czterech pojedynczych osobników rysia w tym kompleksie le nym (Ryc. 16). Puszcza Borecka i Lasy Skaliskie Na terenie Puszczy Boreckiej i Lasów Skaliskich tropienia przeprowadzono cznie czterokrotnie (Ryc ), jednak dwa nadle nictwa obejmuj ce terytorialnie ten obszar wykona- y je w ró nych terminach. Nadle nictwo Czerwony Dwór wykona o inwentaryzacj jednorazowo (22 lutego), a nadle nictwo Borki przeprowadzi o tropienia trzykrotnie (18, 24 i 28 lutego). W materia ach z nadle nictwa Borki brakowa o natomiast tras przej drapie ników, co zmniejsza prawdopodobie stwo w a ciwego rozró nienia grup zwierz t. Na badanym obszarze stwierdzono obecno dwóch watah wilków jedna, zlokalizowana na terenie Puszczy Boreckiej (4 osobniki) i druga w Lasach Skaliskich (licz ca 7 osobników) (Ryc. 25). Inwentaryzacja wykaza a lady dwóch osobników rysia jednego na terenie Puszczy Boreckiej, a drugiego w Lasach Skaliskich (Ryc. 26). Puszcza Knyszy ska Tropienia drapie ników w Puszczy Knyszy skiej przeprowadzone zosta y przez siedem Nadle nictw: Knyszyn, Dojlidy, Czarna Bia ostocka, Supra l, Krynki, Wali y i ednia w dwóch terminach: i (Ryc ). Niestety, nie wszystkie materia y by y tej samej jako ci. Nadle nictwo Knyszyn nie przes a o wyrysowanych tras przej cia drapie ników (jedynie lokalizacj zaobserwowanych tropów), a w materia ach z Nadle nictwa Czarna Bia ostocka brakowa o zarówno tras przejazdu tropi cych jak i przej drapie ników. Analiza tropów wskazuje na obecno 10 grup wilków, przy czym liczebno poszczególnych watah wynosi a od 2 do 10 osobników. cznie, populacja wilków w Puszczy Knyszy skiej 7

9 zosta a oszacowana na oko o 50 osobników (Ryc. 31). Tropienia wykaza y obecno sze ciu pojedynczych osobników rysia oraz trzech grup licz cych po dwa (dwie grupy) lub trzy osobniki (jedna grupa). Z du ym prawdopodobie stwem nale y przypuszcza, e tropy grup rysi nale a y do samic z m odymi. cznie na obszarze Puszczy Knyszy skiej stwierdzono 13 osobników rysia (Ryc. 32). Puszcza Piska Materia y przeanalizowane do niniejszego raportu zawiera y dane tylko z cz ci tego kompleksu le nego administrowanej przez RDLP Bia ystok (Nadle nictwa Maskuli skie i Pisz). Tropienia przeprowadzono dwukrotnie: 11 oraz 13 lutego (Ryc ). Tropy wilków stwierdzone na obszarze dwóch nadle nictw przypisano do pi ciu watah licz cych cznie osobników (Ryc. 37). Liczebno poszczególnych watah wynosi a od 3 do 8 osobników. Tropienia wykaza y równie lady rysi nale ce prawdopodobnie do dwóch osobników (Ryc. 38). Uwzgl dniaj c dane z tropie przeprowadzonych przez nadle nictwa obejmuj ce ca y kompleks le ny Puszczy Piskiej i Lasów Napiwodzko-Ramuckich (materia y ród owe nie dostarczone do niniejszego raportu, a opracowane przez Nadle nictwo Spychowo) cznie na tym terenie stwierdzono obecno 4 osobników rysi oraz 20 watah wilków o sumarycznej liczbie 100 osobników (ryc. 46 i 47). Puszcza Romincka Dwukrotne tropienia na terenie Puszczy Rominckiej (Nadle nictwo Go dap) (Ryc ) wykaza y dwie watahy wilków o cznej liczbie 9 do 14 osobników (Ryc. 43) oraz trzy osobniki rysia (Ryc. 44), w tym prawdopodobnie samic z jednym m odym. 8

10 Ocena stanu populacji rysia i wilka w wi kszych kompleksach le nych pó nocno-wschodniej Polski Analiza materia ów z inwentaryzacji wilka i rysia po tropach przeprowadzonej w miesi cach stycze -marzec 2013 r. przez personel nadle nictw RDLP Bia ystok oraz Wigierskiego i Bia owieskiego Parku Narodowego, a tak e Instytutu Biologii Ssaków PAN wykaza a, i na terenie obj tym tropieniami (na podstawie danych ród owych analizowanych przez autorów niniejszego raportu) bytuje cznie oko o wilków tworz cych oko o 32 watah oraz minimum 30 rysi. Uwzgl dniaj c równie wyniki tropie z pozosta ych nadle nictw Puszczy Piskiej i Lasów Napiwodzko-Ramuckich (Ryc. 46 i 47), które nie zosta y dostarczone na potrzeby niniejszego raportu, a zawarte w sprawozdaniu przygotowanym przez Nadle nictwo Spychowo, na ca ym obszarze obj tym inwentaryzacj stwierdzono 48 watah wilków licz cych cznie 236 do 253 wilków i 32 rysie. Nale y tu jednak zaznaczy, e uzyskane wyniki dotycz wy cznie wi kszych, zwartych kompleksów le nych województwa podlaskiego i warmi sko-mazurskiego. Pomini ty zosta m.in. obszar Biebrza skiego Parku Narodowego oraz inne rejony mozaiki polno-le nej, które mog by w ró nym stopniu u ytkowane zarówno przez wilka jak i rysia (Ryc. 45). Cho obszary obj te inwentaryzacj stanowi g ówne rejony bytowania du ych drapie ników, to z uwagi na powy szy fakt nie mo na uogólnia stwierdzonej liczebno ci drapie ników na ca y obszar obu województw. Liczebno wilków oszacowana dla poszczególnych kompleksów le nych z du ym prawdopodobie stwem odzwierciedla rzeczywisty stan populacji tych drapie ników. Przemawia za tym mi dzy innymi fakt, i wyniki tropie uzyskane w ró nych terminach pokrywaj si w znacznym stopniu. Wyniki inwentaryzacji przeprowadzone w Puszczy Bia owieskiej wykazuj równie du zbie no ze struktur populacji, jaka zosta a wykazana wcze niej przy pomocy bada telemetrycznych. Wilki s ruchliwymi zwierz tami przemieszczaj cymi si dziennie rednio oko o 25 km, dlatego wykrycie tych zwierz t jest stosunkowo atwe. Z drugiej strony utrudnia to jednak cz sto interpretacj liczby zwierz t w grupie, gdy niekiedy trasy przemieszcze tej samej grupy w ci gu jednego dnia przecinaj si wzajemnie. W odró nieniu od wilków, liczebno rysia jest du o trudniejsza do ustalenia wy cznie za pomoc tropie, gdy drapie niki te sp dzaj cz sto d ugie okresy na niewielkim obszarze w pobli u upolowanych ofiar, przez co nie obserwuje si ich tropów na wyznaczonych tran- 9

11 sektach. Dlatego prawdopodobnie liczba tych zwierz t wykazana w poszczególnych kompleksach le nych mo e by w pewnym stopniu zani ona. Stwierdzona du a rozbie no mi dzy wynikami tropie z poszczególnych sesji zdaje si ten fakt potwierdza. Jednak ró nice w liczbie wykazanych osobników mi dzy kompleksami le nymi mog wiadczy o rzeczywistym, wzgl dnym zró nicowaniu zag szcze rysi, sugeruj c, e Puszcz Knyszy sk mo e zasiedla wi ksza populacja tych kotów, ni pozosta e kompleksy le ne. Stan populacji wilka w porównaniu z wcze niejszymi danymi z inwentaryzacji koordynowanej przez IBS PAN wydaje si stabilny. Nie obserwuje si istotnych zmian w liczbie stwierdzonych watah ani liczebno ci poszczególnych grup. Przypuszczalnie kompleksy le ne obj te inwentaryzacj s obecnie wysycone przez populacje tych drapie ników. Prawdopodobnie nie oddzia uj aktualnie czynniki wp ywaj ce na wzrost miertelno ci wilków, a struktura ich populacji uniemo liwia zwi kszanie si liczebno ci osobników w poszczególnych watahach. Zakres terytorialny przeprowadzonej inwentaryzacji nie pozwala natomiast oceni, czy i na jakich obszarach osiedlaj si m ode osobniki urodzone na terenie zwartych kompleksów le nych, które mog emigrowa poza te obszary. Niewielka liczba rysi wykazana podczas inwentaryzacji (szczególnie w Puszczy Bia owieskiej i Augustowskiej) mo e wskazywa na z y stan populacji tych drapie ników w województwie podlaskim. Chocia, jak stwierdzono wy ej, wyniki tropie mog by zani one, niepokoj ca jest niska liczba wykrytych samic z potomstwem. Mo e to sugerowa wyst powanie czynników, które ograniczaj sukces rozrodczy lub efektywno wychowywania m odych. Do tych czynników mo e nale e m.in. niska dost pno g ównego gatunku zwierz t stanowi cych pokarm rysia sarny. Sytuacja taka mo e mie miejsce zw aszcza w Puszczy Bia owieskiej, gdzie od wielu lat liczebno populacji sarny utrzymuje si na bardzo niskim poziomie (oko o 1000 osobników, wg danych RDLP Bia ystok). Wyniki inwentaryzacji rysia przeprowadzone w bie cym roku w zestawieniu z danymi z poprzednich lat zdaj si wskazywa na zmiany liczebno ci ich populacji w niektórych kompleksach le nych. Stan liczebny populacji tych kotów uleg obni eniu w Puszczy Bia owieskiej, natomiast drapie niki te pojawi y si ponownie w Puszczy Boreckiej i Rominckiej. W asne obserwacje autorów w dwóch ostatnich kompleksach le nych, jak równie brak potwierdzenia ich obecno ci w ramach Ogólnopolskiej inwentaryzacji wilków i rysi w nadle- nictwach i parkach narodowych w okresie ostatnich kilku lat sugeruj, e ry nie wyst powa tam w sposób sta y. Ró nice te mog mie zwi zek ze zró nicowan dost pno ci sarny na tych obszarach. 10

12 Z uwagi na wspomniane trudno ci w monitorowaniu liczebno ci rysia, pe niejsza ocena stanu jego populacji wymaga aby przeprowadzenia ponownych inwentaryzacji w kolejnych latach, a tak e próby oszacowania zag szcze populacji ssaków kopytnych (przede wszystkim sarny) we wszystkich kompleksach le nych, gdzie stwierdzono obecno tych kotów. Dzia ania takie pomog yby w okre leniu rzeczywistych trendów liczebno ci populacji tych kotów, jak równie ustaleniu mo liwych czynno ci maj cych na celu popraw sytuacji gatunku w pó nocno-wschodniej Polsce. 11

13

14 Ryciny

15 Ryc. 1. Trasy tropie i wyniki inwentaryzacji wilka w Puszczy Augustowskiej w dn r. 14

16 Ryc. 2. Trasy tropie i wyniki inwentaryzacji wilka w Puszczy Augustowskiej w dn r. 15

17 Ryc. 3. Trasy tropie i wyniki inwentaryzacji rysia w Puszczy Augustowskiej w dn r. 16

18 Ryc. 4. Trasy tropie i wyniki inwentaryzacji rysia w Puszczy Augustowskiej w dn r. 17

19 Ryc. 5. Prawdopodobna liczebno watah i osobników wilków w Puszczy Augustowskiej ustalona na podstawie zestawienia wyników tropie przeprowadzonych w dniach 22 lutego i 13 marca 2013 r. 18

20 Ryc. 6. Minimalna liczebno osobników rysi w Puszczy Augustowskiej ustalona na podstawie zestawienia wyników tropie przeprowadzonych w dniach 22 lutego i 13 marca 2013 r. 19

21 Ryc. 7. Trasy tropie i wyniki inwentaryzacji wilków w Puszczy Bia owieskiej w dn r. 20

25 Ryc. 11. Trasy tropie i wyniki inwentaryzacji rysi w Puszczy Bia owieskiej w dn r. 24

29 Ryc. 15. Prawdopodobna liczebno watah i osobników wilków w Puszczy Bia owieskiej ustalona na podstawie zestawienia wyników tropie przeprowadzonych w dniach 11 i 21 stycznia oraz 13 lutego i 22 marca 2013 r. 28

30 Ryc. 16. Minimalna liczebno osobników rysi w Puszczy Bia owieskiej ustalona na podstawie zestawienia wyników tropie przeprowadzonych w dniach 11 i 21 stycznia oraz 13 lutego i 22 marca 2013 r. 29

31 Ryc. 17. Trasy tropie i wyniki inwentaryzacji wilka w Puszczy Boreckiej w dn r. 30

32 Ryc. 18. Trasy tropie i wyniki inwentaryzacji wilka w Puszczy Boreckiej i Lasach Skaliskich w dn r. 31

35 Ryc. 21. Trasy tropie i wyniki inwentaryzacji rysia w Puszczy Boreckiej w dn r. 34

36 Ryc. 22. Trasy tropie i wyniki inwentaryzacji rysia w Puszczy Boreckiej i Lasach Skaliskich w dn r. 35

39 Ryc. 25. Prawdopodobna liczebno watah i osobników wilków w Puszczy Boreckiej i Lasach Skaliskich ustalona na podstawie zestawienia wyników tropie przeprowadzonych w dniach lutego 2013 r. 38

40 Ryc. 26. Minimalna liczebno rysi Puszczy Boreckiej i Lasach Skaliskich ustalona na podstawie zestawienia wyników tropie przeprowadzonych w dniach lutego 2013 r. 39

41 Ryc. 27. Trasy tropie i wyniki inwentaryzacji wilków w Puszczy Knyszy skiej w dn r. 40

42 Ryc. 28. Trasy tropie i wyniki inwentaryzacji wilków w Puszczy Knyszy skiej w dn r. 41

43 Ryc. 29. Trasy tropie i wyniki inwentaryzacji rysi w Puszczy Knyszy skiej w dn r. 42

44 Ryc. 30. Trasy tropie i wyniki inwentaryzacji rysi w Puszczy Knyszy skiej w dn r. 43

45 Ryc. 31. Prawdopodobna liczebno watah i osobników wilków w Puszczy Knyszy skiej ustalona na podstawie zestawienia wyników tropie przeprowadzonych w dniach 14 lutego i 13 marca 2013 r. 44

46 Ryc. 32. Minimalna liczebno osobników rysi w Puszczy Knyszy skiej ustalona na podstawie zestawienia wyników tropie przeprowadzonych w dniach 14 lutego i 13 marca 2013 r. 45

47 Ryc. 33. Trasy tropie i wyniki inwentaryzacji wilków w Puszczy Piskiej w dn r. 46

48 Ryc. 34. Trasy tropie i wyniki inwentaryzacji wilków w Puszczy Piskiej w dn r. 47

49 Ryc. 35. Trasy tropie i wyniki inwentaryzacji rysi w Puszczy Piskiej w dn r. 48

50 Ryc. 36. Trasy tropie i wyniki inwentaryzacji rysi w Puszczy Piskiej w dn r. 49

51 Ryc. 37. Prawdopodobna liczebno watah i osobników wilków w Puszczy Piskiej ustalona na podstawie zestawienia wyników tropie przeprowadzonych w dniach 11 i 13 lutego 2013 r. 50

52 Ryc. 38. Minimalna liczebno osobników rysi w Puszczy Piskiej ustalona na podstawie zestawienia wyników tropie przeprowadzonych w dniach 11 i 12 lutego 2013 r. 51

53 Ryc. 39. Trasy tropie i wyniki inwentaryzacji wilków w Puszczy Rominckiej w dn r. Ryc. 40. Trasy tropie i wyniki inwentaryzacji wilków w Puszczy Rominckiej w dn r. 52

54 Ryc. 41. Trasy tropie i wyniki inwentaryzacji rysi w Puszczy Rominckiej w dn r. Ryc. 42. Trasy tropie i wyniki inwentaryzacji rysi w Puszczy Rominckiej w dn r. 53

55 Ryc. 43. Prawdopodobna liczebno watah i osobników wilków w Puszczy Rominckiej ustalona na podstawie zestawienia wyników tropie przeprowadzonych w dniach 14 lutego i 4 marca 2013 r. Ryc. 44. Minimalna liczebno osobników rysi w Puszczy Rominckiej ustalona na podstawie zestawienia wyników tropie przeprowadzonych w dniach 14 lutego i 4 marca 2013 r. 54

56 Ryc. 45. Mapa kompleksów le nych pó nocno-wschodniej Polski, w których przeprowadzono inwentaryzacj wilka i rysia w okresie stycze -marzec 2013 r. 55

57 Ryc. 46. Wyniki tropie rysi przeprowadzonych przez nadle nictwa Puszczy Piskiej i Lasów Napiwodzko-Ramuckich, opracowane przez Nadle nictwo Spychowo 56

58 Ryc. 47. Wyniki tropie wilków przeprowadzonych przez nadle nictwa Puszczy Piskiej i Lasów Napiwodzko-Ramuckich, opracowane przez Nadle nictwo Spychowo 57

59 Wojewódzkiego Fundusz Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej w Bia ymstoku