Badania przesiewowe w raku jelita grubego. Co wiemy na pewno?

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Badania przesiewowe w raku jelita grubego. Co wiemy na pewno?"

Kamil Seweryn Turek
8 lat temu
Przeglądów:

1 Badania przesiewowe w raku jelita grubego. Co wiemy na pewno? Jarosław Reguła Koordynator Programu Badań Przesiewowych Klinika Gastroenterologii Centrum Onkologii- Instytut Warszawa

2 Punkt wyjścia Rak jelita grubego w latach 90-tych zachorowalność ść: : / /rok stały y wzrost 2,5%/rok 5-letnie przeżycie: < 25 % nie było o zorganizowanego programu przesiewowego

000/rok stały y wzrost 2,5%/rok 5-letnie

3 Metody badań przesiewowych Testy wykrywające raka - gwajakolowy test na krew utajoną w kale co rok - immunochemiczne badania stolca co 1-3 lata - DNA w stolcu Testy wykrywające raka i polipy - sigmoidoskopia (1/3 jelita) co 5 lat - kolonoskopia co 10 lat (raz w życiu) - wirtualna kolonoskopia (CT kolonografia) (Levin B. et al. CA Cancer J Clin 2008; 58:130)

raka i polipy - sigmoidoskopia (1/3 jelita) co 5 lat - kolonoskopia co 10 lat (raz w

4 Badanie populacyjne, RCT, 18,114 uczestników FIT vs sigmoidoskopia vs kolonoskopia FIT Sigmo Colo Zgłaszalno aszalność 32% 32% 27% Zgłasz (Verona) 56% 52% 47% Rak 0,1% 0,6% 0,8% Zaaw.. gruczolak 1,1% 4,6% 6,3% Segnan N et al. Gastroenterology 2007

aszalność 32% 32% 27% Zgłasz (Verona) 56% 52% 47% Rak 0,1%

5 Analiza wieloczynnikowa, 95% CI dla wykrycia zaawansowanego gruczolaka lub raka Sigmo 1 FIT 0,22 (0,14 0,35) Kolo 1,42 (1,08 1,88) Wnioski: Mimo niższej zgłaszalności uzysk diagnostyczny jest największy dla kolonoskopii Segnan N et al. Gastroenterology 2007

1,88) Wnioski: Mimo niższej zgłaszalności uzysk diagnostyczny

6 Kolonoskopia vs FIT Hiszpania RCT, 53,302 uczetsników FIT Kolo Zgłaszalno aszalność 34% 25% Zaaw neoplasia proksymalna 0,2% 0,8% dystalna 0,9% 1,5% Quintero E et al. NEJM 2012

7 Badania przesiewowe na świecie klasyczny test na krew utaj. Francja, Finlandia, UK immunologiczny Holandia od 2013 sigmoidoskopia UK od 2012 kolonoskopia Niemcy, Austria, Polska, Włochy, Czechy (odejście od FOBT) wszystkie powyższe - USA

sigmoidoskopia UK od 2012 kolonoskopia Niemcy, Austria,

8 Kolonoskopia jako badanie przesiewowe dlaczego? prostota: strategia jednostopniowa prostota: organizacja b. prosta (raz w życiu) niski koszt: 100 euro/zabieg koszty programu - najtańsze poprzednie badanie z użyciem testu stolca (lata 80-te) - 16% akceptacja

prosta (raz w życiu) niski koszt: 100 euro/zabieg koszty

9 Rak powstaje z polipów w (gruczolaków) > > > gruczolak > > > > > > rak >> Proces trwający: 7-12 LAT

10 Kolonoskopia wykonana 1-10 lat wcześniej chroni przed rakiem jelita grubego Jelito proks. Jelito dystalne OR (95%CI) OR (95%CI) Brenner et al. Ann Int Med. 2011

11 Efekt jednej sigmoidoskopii Atkin W. et al. Lancet 2010 HR 0,68 (0,59-0,82) in ITT analysis

12 Efekt sigmoidoskopii (jednej!!!) Schoen et al. NEJM 2012

13 Skrining kolonoskopowy na świecie Pox et al. Gastroenterology 2012

15 Skrining raka jelita grubego daje oszczędno dności!!!! Lansdorp-Vogelaar I et al. J Natl Cancer Inst 2009

16 Program oportunistyczny ale zorganizowany - ok kolonoskopii od ośrodków w 2010/2011

17 Metody rekrutacja oportunistyczna - lekarze POZ dodatkowe godziny pracy endoskopii kolonoskopie wykonywane ambulatoryjnie większo kszość (70%) bez sedacji wspólna baza danych - monitorowana centralnie

wykonywane ambulatoryjnie większo kszość (70%)

18 Kryteria włąw łączenia ludzie zdrowi, wiek lat (40-65 gdy wywiad rodzinny) pisemna zgoda

19 Koszty programu: jedna kolonoskopia histologia guzów histologia i usunięcie polipów w do 10 mm

20 Colonoscopy New Engl J Med. 2006; 355, 1863 programme

21 Wyniki lata ( kolonoskopii) Rak - 1,760 (0.93 %) Gruczolaki istotne (HGD, - 10,690 (5.65 %) >1 cm, kosmkowe) Raki lub gruczolaki istotne - 12,450 (6.58 %)

22 Priorytety... jakość (audyty i monitorowanie baz danych) nauczanie kolonoskopii kolonoskopistów - szkoła kolonoskopii - teoria + 5 kolo/dzień/ 2-66 tygodni - kursy dla doświadczonych dniowe

23 NordICC trial Polish arm Kaminski MF, Regula J et al.n Engl J Med, 2010; 362:

24 Ryzyko raka interwałowego - w zależno ności od jakości endoskopisty

25 Charakterystyka endoskopistów - w zależno ności od ADR Czynnik <11% % 14.9% % 19.9% 20% Specjalność (%) gastroenterolodzy interniści chirurdzy 27.5% 30.0% 42.5% 37.0% 30.4% 32.6% 41.2% 23.5% 35.3% 53.8% 23.1% 23.1%

26 Średnia jakość endoskopistów z upływem lat 20,0% 18,0% 16,0% 14,0% 12,0% 10,0% 8,0% 6,0% 4,0% 2,0% 0,0% 14.1% 15.6% 17.7% 18.7% 2004' 2005' 2006' 2007' 21,7% 2010/2011 Kaminski MF et al. Gastrointest Endosc 2009;69(5):AB215.

27 Tylko kolonoskopia (dobrej jakości) jest w stanie wykryć taką nieprawidłowo owość

28 Nowy program od 2012 Wysokiej jakości zaproszenia w 5 ośrodkach System zapraszany w pełni rozwiniety 4-5 lat (planowane 130 ośrodki ) Data kolonoskopii wyznaczona w zaproszeniu (metodologia z badania NordICC ) Jedna w życiu kolonoskopia - wiek lata Stopniowo zwiększany zakres terytorialny i kohort urodzeniowych Pełne pokrycie populacji od 2021 ( zakładając 30% zgłaszalność)

29 Wbudowany system ewaluacji Grupy: niebieska) - zaproszenie w danym roku biała) a) - zaproszenie opóźnione

30 Przewidywany efekt populacyjny - redukcja umieralności 15-20% (dla zbadanych 60-70%) - spadek zachorowalności 10-18%

31 Aktualna koncepcja Kolonoskopia raz w życiu jako jedyny test skriningowy w wieku około 60 lat Bez gruczolaków Gruczolaki Koniec skriningu Nadzór Bretthauer M. NEJM 2012

32 Podsumowanie Stary program stworzono ośrodki o dobrej jakości, wyszkolono endoskopistów aby rozpocząć program populacyjny Nowy program od 2012 wprowadzany stopniowo Główne cechy nowego programu: - Jedna kolonoskopia w życiu wiek Wysokiej jakości zaproszenia - System ewaluacji w czasie implementacji

Podobne dokumenty

Głos na TAK. II Oddział Ginekologii Onkologicznej, Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej im. św. Jana z Dukli, Lublin

Głos na TAK. II Oddział Ginekologii Onkologicznej, Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej im. św. Jana z Dukli, Lublin Czy w Polsce należy kontynuować populacyjny program cytologicznych badań przesiewowych w raku szyjki macicy? Głos na TAK Andrzej Nowakowski II Oddział Ginekologii Onkologicznej, Centrum Onkologii Ziemi