1 Naturalne Planowanie Rodziny. Dlaczego warto?

Transkrypt

1 1

2 2 Naturalne Planowanie Rodziny Dlaczego warto? Praca zbiorowa pod redakcją Anny Pomianek Lublin 2009

3 3 Tytuł: Redaktor: Anna Pomianek ISBN: Data wydania: Projekt okładki: Paweł Królak Przygotowanie tekstu: Paweł Pomianek Skład: Paweł Pomianek Niniejszy utwór, ani żadna jego część, nie może być kopiowany, reprodukowany ani zwielokrotniany jakąkolwiek techniką w tym drukarską, magnetyczną czy cyfrową, ani wykonywany publicznie, wystawiany, wyświetlany, odtwarzany, nadawany bez pisemnej zgody wydawcy. Zabrania się również obrotu oryginałem utworu lub egzemplarzami, na których utwór utrwalono wprowadzania do obrotu, użyczenia, najmu oryginału albo egzemplarzy zgodnie z regulaminem Klubu Libenter.pl. Copyright for Polish edition by Klub Libenter.pl Klub Libenter.pl PROFECT Paweł Królak ul. Związkowa 20/33, Lublin klub@libenter.pl Wszelkie prawa zastrzeżone. All rights reserved.

4 Spis treści 4 Spis treści Słowo wstępne...5 Są ekologiczne, ekonomiczne i uczą odpowiedzialności (Rozmowa z Barbarą Wiater)...6 Dlaczego Naturalne Planowanie Rodziny? (Anna Pomianek)...11 Naturalne Planowanie Rodziny receptą na szczęście małżeńskie (Urszula Dudziak)...17 Wartościowe podręczniki NPR...36 Linki do stron internetowych...36 Recenzje książek szczególnie polecanych...37 Naturalne planowanie rodziny sztuką? (Justyna Królak)...37 A wszystko, co Bóg stworzył, było dobre (Katarzyna Dąbek)...39

5 Słowo wstępne 5 Słowo wstępne Pomimo ogromnego rozwoju rynku antykoncepcyjnego, coraz więcej małżeństw i środowisk zaczyna doceniać niewątpliwą wartość Naturalnych Metod Planowania Rodziny. Na ich korzyść przemawiają nie tylko względy moralne, ale również zdrowotne, ekonomiczne oraz ich skuteczność. Niemniej jednak antykoncepcyjna propaganda robi wszystko, by ośmieszyć metody naturalne. Stąd ważne jest, by wciąż powstawał szereg nowych prac ukazujących prawdę o NPR. Celem niniejszej publikacji jest ukazanie zalet NPR i ich wyższości nad antykoncepcją na wielu płaszczyznach oraz zachęta do ich stosowania. W poniższych artykułach znajdziecie Państwo wiele argumentów przemawiających za wartością korzystania z tych metod. Mamy nadzieję, że publikacja przekona zwłaszcza tych, którzy wahają się nad wyborem pomiędzy NPR a antykoncepcją, że warto postawić na metody naturalne. Powinna ona również dać do ręki szeroki wachlarz argumentów w dyskusjach o skuteczności metod naturalnych. Nie stawiamy sobie natomiast za cel nauczenia metody objawowo-termicznej. Jako że zdajemy sobie jednak sprawę, iż wiele osób szuka również kompetentnych podręczników do nauki NPR, na końcu proponujemy spis wartościowych publikacji na ten temat. Dwa najlepsze wydawnictwa dodatkowo recenzujemy. Rozumiejąc jednak pewien brak naszej publikacji, także w naszym środowisku rzeszowskim podejmiemy działania, aby wydać wkrótce drugą część ukazującą praktyczne zastosowanie metody objawowo-termicznej. Anna Pomianek

6 Są ekologiczne, ekonomiczne i uczą odpowiedzialności 6 Są ekologiczne, ekonomiczne i uczą odpowiedzialności Z Barbarą Wiater rzeszowskim Diecezjalnym Doradcą Życia Rodzinnego o Naturalnych Metodach Planowania Rodziny rozmawia Paweł Pomianek. Paweł Pomianek: Jaka jest podstawowa różnica pomiędzy metodą naturalną promowaną przez środowiska kościelne a metodami antykoncepcyjnymi? Barbara Wiater: Naturalne Planowanie Rodziny określone skrótem NPR jest metodą promowaną nie tylko przez Kościół. Są to metody opracowywane przez środowiska świeckie i promowane jako pomocne w diagnozowaniu w wielu środowiskach medycznych. Nie zaliczają się do metod antykoncepcyjnych, ponieważ nie ingerują w płodność kobiety. Pozwalają natomiast poznać siebie i uczą odpowiedzialnego rodzicielstwa. Nie szkodzą zdrowiu fizycznemu i nie zwalniają z odpowiedzialności i z władzy nad kierowaniem własnym działaniem. NPR zakłada w swojej metodyce solidne poznanie metody, nauczenie akceptacji prawa naturalnego, pozwala na świadome planowanie poczęcia dziecka, świadomej decyzji o liczbie dzieci, zachowaniu roztropnych odstępów pomiędzy dziećmi, poznaniu fizjologii małżonków. Pomaga również w diagnozowaniu chorób dróg rodnych oraz w diagnozowaniu i leczeniu niepłodności, czego nie możemy oczekiwać od antykoncepcji. Warto zapamiętać: antykoncepcja nie ma nic wspólnego z odpowiedzialnością za siebie i za innych. Dlaczego warto stosować metodę naturalną?

7 Są ekologiczne, ekonomiczne i uczą odpowiedzialności 7 Czy warto? Zależy jaka jest nasza postawa. Jeśli trzeba się zabezpieczyć przed agresorem, jakim jest dziecko, to nie proponuję. Wtedy to nie jest problem metody, tylko problem podejścia i osobowości. NPR proponuje się małżonkom, gdzie jest jeden partner, współpraca i współdziałanie. Jestem przekonana, że warto, ponieważ jest ekologiczna, nie ingeruje w zdrowie kobiety, pozwala uczyć się odpowiedzialności, jak wyżej wyjaśniałam. Metody pozwalają na obserwację płodności i niepłodności każdego dnia. Przede wszystkim pomagają świadomie począć dziecko i wypracować harmonijny styl życia dający wewnętrzną wolność, pokój i radość. Zabierają jedynie 5-6 minut dziennie! Nie kosztują! Dają możliwość obserwacji w różnych okresach naszego życia, np. po porodzie, w okresie premenopauzy, po odstawieniu antykoncepcji, w czasie trwania przewlekłych chorób, które są przeciwwskazaniem dla antykoncepcji. Jak nietrudno zauważyć, nie pozostawiają kobiety samej w danej sytuacji. Jaka jest skuteczność metody naturalnej w stosunku do metod antykoncepcyjnych? Każda metoda jest zawodna i może dojść do poczęcia dziecka. NPR jest metodą, która powala świadomie planować poczęcie i świadomie je odkładać ze względu na warunki fizyczne, psychiczne, ekonomiczne i duchowe. Człowiek powinien być otwarty na życie. Jest powołany i obdarzony zaufaniem Boga, kiedy zostaje zaproszony do stwarzania życia. Życie jest darem i zadaniem nauczał nas Jan Paweł II. Chorobą dzisiejszej cywilizacji jest lęk przed dzieckiem. Niektóre osoby robią wszystko, aby uniknąć poczęcia. Natomiast badania skuteczności metod wykonywane przez ośrodki promujące metody wykazują 99,7 % skuteczności, przy czym 0,3 % pozostawiają na błędy w nauczaniu i nieprawidłową interpretację przez użytkowników. Mówienie o skuteczności metody naturalnej według niektórych wiąże się z zagrożeniem stosowania tej metody jako po prostu kolejnej metody antykoncepcyjnej.

8 Są ekologiczne, ekonomiczne i uczą odpowiedzialności 8 Wracamy tu ciągle do osobowości, do tego, co jest w człowieku, w jego głowie, jakie jest jego nastawienie. Jeśli szukamy tylko metody antykoncepcyjnej, to znajdziemy ją również w enpeerze. Świat poszukuje metod, które dałyby 100% pewność wyeliminowania płodności zarówno u kobiety, jak i u mężczyzny. Nie dziwią więc artykuły, np. pani psycholog Corinne Maier Francuzki, która podała 40 powodów przeciw dziecku. Oto kilka: poród to prawdziwa tortura; będziecie musiały walczyć o swoje prawo do rozrywki; zerwiecie kontakty z przyjaciółmi; będziecie musiały nauczyć się języka prawdziwych idiotów, by móc porozumieć się ze swoimi dziećmi; dzieci zabiją waszą namiętność. Trzeba dodać, są to argumenty uwłaczające godności nie tylko kobiety. A skoro takie myślenie wpuszcza się do obiegu prasowego nie dziwi człowieka, iż NPR wykorzystywany jest jako metoda antykoncepcyjna. Czy metodę naturalną może stosować każda kobieta? Czasami można usłyszeć głosy, że metoda jest przeznaczona tylko dla kobiet o regularnym cyklu. Być może ci, którzy tak mówią, uważają, że Kościół ciągle poleca tzw. metodę kalendarzykową, która jest absolutnym przeżytkiem i dziś nikt poważny jej nie zaleca. Metodę Naturalnego Planowania mogą stosować wszystkie kobiety. Choroby, stres, nieregularny tryb życia mogą zmieniać obraz obserwacji, ale jednocześnie dają możliwość odczytania wykresów. Często ludzie swoją niechęć do metod tłumaczą stwierdzeniem, iż mają nieregularne cykle i nie widzą możliwości zastosowania NPR-u. Są to błędne drogi myślenia, ponieważ, jeśli przeanalizujemy, to nieregularność wiąże się z nieprawidłowością działania danego narządu. Tu natomiast chodzi o to, że kobiety posiadają różne długości cykli i są one charakterystyczne dla danej kobiety. To jak funkcjonuje organizm zapisane jest w naszym kodzie genetycznym. Skoro jesteśmy tak różne, to poznając siebie możemy analitycznie diagnozować swoją płodność na podstawie czynników określonych przez metody wypracowane w kilku ośrodkach na świecie. Natomiast kalendarzykowe obliczenia się nie sprawdziły i minął ich czas.

9 Są ekologiczne, ekonomiczne i uczą odpowiedzialności 9 Jest chyba jednak tak, że nie jest tak łatwo nauczyć się metody naturalnej. Potrzeba wielu miesięcy, by opanować tę sztukę rozpoznawania swojego ciała, swojego cyklu. Dlatego chyba dobrze jest, jeśli młode kobiety zaczynają naukę metody na długo przez zawarciem związku małżeńskiego. Metody NPR nie są trudne do nauczenia, ponieważ mamy dzisiaj łatwy dostęp do odpowiednio przygotowanej literatury, internetu, mamy metody opracowane na CD. W każdej diecezji mamy również nauczycieli i instruktorów NPR. Jeśli człowiek chce przyjąć dany styl życia, to może nauczyć się metod bez problemu. Metod można się uczyć dużo wcześniej przed zawarciem małżeństwa polecam je nastolatkom, które maja autentyczne problem z nieprawidłowościami w cyklach. Obserwacje pomogą im w zdiagnozowaniu ich płodności, określeniu poziomu hormonów, ich prawidłowego działania. Dane z obserwacji są niekiedy pomocne w zmianie stylu życia, ponieważ niektóre działania powodują wyniszczanie organizmu. Mam tu na myśli nadludzkie przemęczenie ludzi młodych (praca niekiedy dwie, nauka, rodzina), bezmyślne zażywanie leków, wspomaganie się środkami różnego pochodzenia i działania, nieodpowiedni sposób żywienia. Czynniki te działają niekorzystnie na płodność. Często podkreśla się, że małżonkowie powinni dokonywać wspólnie obserwacji związanych z cyklem kobiety. Dlaczego tak ważne jest, by mąż uczestniczył w tym procesie? Nie chodzi w metodach o wspólne obserwacje, bo nie wiem jak można wspólnie mierzyć temperaturę lub obserwować śluz, ale chodzi tu o współpracę w odczytywaniu obserwacji. Poczucie wstydu, potrzeba intymności nawet w małżeństwie pozostaje, dlatego dobrze jest kiedy mężczyźni akceptują ten nowy styl życia oraz pomagają odczytać karty i biorą współodpowiedzialność za decyzje poczęcia dziecka w małżeństwie. Właśnie mniej więcej to rozumiem przez wspólne prowadzenie obserwacji. Pan Jacek Pulikowski mówi, że bardzo ważne jest, by to mężczyzna odczytywał wyniki z termometru, on zapisywał je do zeszytu. Wtedy nie może zwolnić się z odpowiedzialności.

10 Są ekologiczne, ekonomiczne i uczą odpowiedzialności 10 Tak. Wspólne podejmowanie decyzji, co do planowania współżycia w oparciu o obserwacje czyni obojga odpowiedzialnymi za wspólne działania. Świadomość płodności i niepłodności pozwala zadecydować o stylu życia małżonków. Mężczyzna nie może być zwalniany z odpowiedzialności za ich wspólną płodność. Zgadzam się z p. Pulikowskim, ale ja po 27 latach małżeństwa jestem przekonana, że będzie bardzo dobrze, kiedy rano mąż obudzi i przypomni o termometrze, a potem zrobi dobrą kawę. Poczucie intymności jest naturalną potrzebą człowieka. Pracuje Pani w rzeszowskiej diecezjalnej poradni rodzinnej. Jakie osoby zgłaszają się najczęściej do poradni? Czy są to tylko narzeczeni przygotowujący się do zawarcia sakramentu małżeństwa, czy może równie często małżonkowie borykający się z problemami osobistymi i rodzinnymi? Do poradni, w której dyżuruję przychodzą narzeczeni uczący się metod, małżonkowie z problemami, pojedyncze osoby zatroskane o rozpadające się małżeństwa, młodzi ludzie poszukujący prawdy i drogi w życiu. Przychodzą rodzice zatroskani o swoje dzieci. Przychodzą również młodzi małżonkowie szukający pomocy po odstawieniu antykoncepcji, osoby odsyłane od konfesjonału w sprawach czystości małżeńskiej. Do poradni rzadko przychodzą młodzi ludzie, aby dobrowolnie uczyć się NPR u, dlatego myślę iż potrzeba wielu świadectw, otwartości osób, które praktykują dobre pomysły na życie, piszą o nich, zachęcając wątpiących rówieśników do dobrych wyborów w życiu. Bardzo dziękuję za rozmowę. Miejmy nadzieję, że coraz więcej młodych ludzi będzie prezentowało postawę otwarcia na życie i będą oni mogli odkrywać wartość metod naturalnych. Rozmowa ukazała się w Biuletynie Miłośników Dobrej Książki księgarni internetowej Tolle.pl nr 11 (12), listopad 2007, s

11 Dlaczego Naturalne Planowanie Rodziny? 11 Anna Pomianek Dlaczego Naturalne Planowanie Rodziny? Czy wiecie, że naturalne planowanie rodziny (NPR) nie ma nic wspólnego z mało skutecznym kalendarzykiem małżeńskim? Czy zdajecie sobie sprawę, że nieregularne cykle nie stanowią u kobiety żadnej przeszkody w prawidłowym stosowaniu NPR? Jeśli pragniecie poznać bliżej zalety najbardziej efektywnej, prozdrowotnej, a przy tym najtańszej metody regulacji poczęć zachęcam do przeczytania niniejszego artykułu! Czym jest NPR? Naturalne planowanie rodziny to umiejętność obserwowania, zapisywania i oceny zmian zachodzących w organizmie kobiety podczas cyklu miesiączkowego. U kobiety występują naprzemiennie cykliczne okresy płodności i niepłodności z charakterystycznymi objawami, które dają się zauważyć (śluz, temperatura). Para małżeńska obserwując i oceniając te objawy, ma możliwość ustalenia, czy u żony występuje okres płodności, czy niepłodności. Jeśli małżonkowie pragną dziecka, podejmują współżycie w okresie największej płodności, jeśli natomiast chcą odłożyć poczęcie, powstrzymują się w tym czasie od kontaktów płciowych. By to wspólne przeżywanie płodności odbywało się w pełnej jedności, zaleca się, by mąż aktywnie włączał się w obserwacje cyklu żony np. przez codzienne podawanie żonie termometru czy zapisywanie pomiaru temperatury na kartach obserwacji. Dzięki temu małżonek ma nie tylko aktualne informacje i wie, w którym dniu cyklu znajduje się jego żona, ale tym samym wchodzi na drogę partnerskiej współodpowiedzialności.

12 Dlaczego Naturalne Planowanie Rodziny? 12 Współcześnie istnieje wiele nowoczesnych metod NPR opracowanych przez wybitnych naukowców z różnych ośrodków badawczych na całym świecie. Najbardziej znanymi są metody: termiczna (ścisła lub poszerzona), objawowa (Billingsa) oraz objawowo-termiczna. Metoda objawowo-termiczna rozpowszechniona jest w wielu modyfikacjach: według Rötzera, według Kippley a, Teresy Kramarek, podwójnego wskaźnika (angielska) itp. Jak wspomniałam na wstępie, polecana metoda objawowo-termiczna różni się zasadniczo od systemu znanego przez wiele lat pod nazwą metody kalendarzykowej. Metoda ta nie uwzględniała w dostatecznym stopniu nieregularności cykli kobiety, czemu towarzyszył wysoki wskaźnik zawodności, który zniechęcił wiele małżeństw do jej stosowania. Obecnie wiedza na temat płodności jest o wiele szersza i pozwala na wyznaczenie czasu płodności bez względu na jego długość. Kalendarzyk należy więc traktować jako metodę historyczną i mało skuteczną. NPR dlaczego warto? Nie sposób zaprzeczyć, że przemysł medyczny odniósł wielki sukces finansowy, propagując w społeczeństwach zachodnich sztuczne formy regulacji urodzeń. Każdy myślący człowiek dostrzega, że kampania antykoncepcyjna nie przebiera w środkach. Skąd w takim razie bierze się rosnące zainteresowanie metodami naturalnymi? Na podstawie wypowiedzi ankietowanych osób stwierdzono, że przyczyny tej decyzji mają przynajmniej cztery podłoża. Pierwszym aspektem branym pod uwagę są wartości wymierne, czyli materialne. Chodzi tu o takie dziedziny jak: ekologia, estetyka, zdrowie fizyczne, szacowanie kosztów, skuteczność. Druga grupa przyczyn koncentruje się wokół wartości niewymiernych duchowych, takich jak: samoświadomość, właściwa postawa wobec dziecka, rozwój osobowy, autorytet moralny danej osoby oraz religia. Trzecia grupa dotyczy moralnej oceny antykoncepcji i jej następstw. Natomiast centralnym elementem grupy czwartej jest budowanie więzi małżeńskiej. Jak więc można łatwo zauważyć, z pojęciem naturalnego planowania rodziny wiąże się mnóstwo zagadnień.

13 Dlaczego Naturalne Planowanie Rodziny? 13 Poniżej przybliżę nieco niektóre z wymienionych aspektów przemawiających za naturalnym planowaniem rodziny:»» Ekologia zainteresowanie NPR zrodziło się wraz z rosnącą świadomością ludzi w zakresie ochrony przyrody. Jak wiemy, doustne środki antykoncepcyjne czy mechaniczne środki domaciczne są nie tylko szkodliwe dla zdrowia kobiety, ale również są czynnikiem zakłócającym jej naturalną równowagę. Dlatego zwolennicy działań proekologicznych powinni tym bardziej popierać naturalne planowanie rodziny, gdyż krytyka tej formy byłaby po prostu wyraźną niekonsekwencją w ich poglądach.»» Estetyka to pojęcie zawsze kojarzy się nam z czymś czystym i pięknym. NPR także można w ten sposób określić, ponieważ pozostawia w akcie cielesnym miejsce na jego naturalne piękno. A co pozostawiają kondomy, błony dopochwowe czy pianki? Trudno nie zauważyć, że antykoncepcja nie tylko wypacza sam akt małżeński, ale także odbiera mu naturalną harmonię i spontaniczność.»» Koszty NPR nie pociąga za sobą wydatków! W tym przypadku nie trzeba kupować tabletek, środków mechanicznych itp. Jedyny wydatek to zakup termometru i kompetentnego podręcznika do nauki metody.»» Skuteczność to kwestia, na której zależy zapewne wszystkim bez wyjątku. Tu posłużę się danymi statystycznymi wg J. Rötzera, B. Vincenta, M. Wade a, F.J. Rice a i R.H. Hatchera. Niech poniższa tabela posłuży za komentarz. Ocena skuteczności metody naturalnej regulacji poczęć oraz sztucznych metod regulacji urodzeń (poczęcia mogące wystąpić w ciągu pierwszego roku wśród 100 płodnych kobiet przy prawidłowym stosowaniu metody) Rodzaj metody Skuteczność Objawowo-termiczna 0,0-0,2 Pigułka kombinowana 0,34 Metoda kalendarzowa z testem temperatury 0,93 Prezerwatywa ze środkiem plemnikobójczym 1,0 Minipigułka progesteronowa 1,0-1,5 Spirala 1,0-3,0 Prezerwatywa 3,0

14 Dlaczego Naturalne Planowanie Rodziny? 14 Diafragma ze środkiem plemnikobójczym 3,0 Pianki 3,0 Metoda owulacyjna 5,67 Stosunek przerywany 9,0 Metoda kalendarzowa 13,0»» Postawa wobec dziecka (wartość życia) współczesna popularność antykoncepcji zrodziła pytanie, czy wartość planowania rodziny jest większa niż samo życie. Jak wynika z badań, podstawą działania spirali jest niedopuszczenie siedmiodniowej istoty ludzkiej do zagnieżdżenia się w macicy i tym samym spowodowanie jej śmierci. Niemalże to samo możemy powiedzieć o pigułce. Producenci przyznają, że pigułka może mieć silniejsze działanie poronne niż hamujące owulację. Tak więc mamy tu do czynienia bardziej z metodami powodującymi sztuczne poronienia, niż z regulacją poczęć. A to nierozerwalnie łączy się z kwestiami moralnymi i zabijaniem niewinnych dzieci. Dlatego wobec alternatywy, jaką jest NPR niezrozumiałe jest stosowanie pigułki czy wkładki przez osoby, które wyrażają troską o życie nienarodzonych.»» Rozwój osobowy przy tym punkcie trzeba jasno powiedzieć, że naturalne metody stawiają wymóg samokontroli. Z początku może się niektórym wydawać, że to zakrawa na poważną wadę NPR. Czy jednak tak jest naprawdę? Samokontrola to nieodłączny element rozwoju osobowego człowieka. Każdy, kto opanował tę umiejętność, zyskuje sobie nie tylko szacunek wobec samego siebie, ale także szacunek otoczenia. Samokontrola w dziedzinie seksu wskazuje perspektywę wolności. Wolności wyboru w kwestii podjęcia współżycia lub jego zaniechania.»» Religia z punktu widzenia religii chrześcijańskiej antykoncepcja jako sztuczna ingerencja w ludzką naturę jest przekroczeniem piątego przykazania Nie zabijaj, ponieważ wiąże się ze świadomym i celowym uszkodzeniem funkcji zdrowego organizmu. Piąte przykazanie łączy się nierozerwalnie z przekonaniem, że chrześcijanin nie należy do siebie, lecz do Chrystusa: Czyż nie wiecie, że ciało wasze jest świątynią Ducha Świętego, który w was jest, a którego macie od Boga, i że już nie należycie do samych siebie? Za wielką bowiem cenę zostaliście nabycie. Chwalcie więc Boga w waszym ciele (1 Kor 6, 19-20). I w tej perspektywie NPR również stanowi niepodważalną wartość.

15 Dlaczego Naturalne Planowanie Rodziny? 15»» Umacnianie więzi małżeńskiej niewątpliwie NPR wymaga od małżonków szerszego i głębszego pojmowania małżeńskiej miłości. Fakt, że oboje aktywnie i świadomie uczestniczą w codziennym rozpoznawaniu płodności, prowadzi nie tylko do wzrostu wzajemnego szacunku małżonków, ale przede wszystkim staje się okazją do szczerych rozmów i otwartego dialogu, dzięki któremu małżonkowie żyją razem, a nie obok siebie. Jak zacząć? Najlepszym sposobem nauczenia się naturalnego planowania rodziny jest udział w specjalnym kursie prowadzonym np. przez Ligę Małżeństwo Małżeństwu. Na takich zajęciach uczestnicy pod opieką instruktorów NPR gruntowanie poznają metodę objawowo-termiczną oraz jej zastosowanie w rozmaitych sytuacjach, np. po porodzie, przy pracy na zmiany, w okresie premenopauzalmym czy nieregularności cykli. Czas trwania kursu to cztery półtoragodzinne spotkania co miesiąc. Można też odbyć intensywny kurs weekendowy (od piątku do niedzieli). Więcej informacji można znaleźć bezpośrednio na stronie LMM Inną formą opanowania metody NPR jest samodzielna nauka w domu na bazie podręcznika. I w tym miejscu przyszedł czas, by podzielić się swoim własnym doświadczeniem. Moja historia z NPR zaczęła się kilkanaście lat temu, kiedy jako nastolatka natknęłam się na artykuł państwa Marioli i Piotra Wołochowiczów. Nie ukrywam, że już wtedy zaintrygował mnie ów temat. Parę lat później, będąc uczestniczką Ruchu Światło-Życie, poznałam osoby, które stosowały metody naturalne. Dzięki ich świadectwu podjęłam decyzję, że chcę aktywnie przygotować się do małżeństwa, właśnie ucząc się metody objawowo-termicznej. Dziś mogę powiedzieć, że nie żałuję tej decyzji. Nauczyłam się rozpoznawania płodności, wyjaśniłam też zasady NPR mojemu narzeczonemu, który dziś jest już moim mężem. Ucząc się metod naturalnego planowania rodziny korzystałam z poniższych podręczników:»» John i Sheila Kippley: Sztuka naturalnego planowania rodziny»» Josef Rötzer: Sztuka planowania rodziny

16 Dlaczego Naturalne Planowanie Rodziny? 16 Jako lekturę uzupełniającą do powyższych publikacji mogę zdecydowanie zarekomendować książkę Być kobietą Ingrid Trobisch. Naprawdę warto! Do dzieła! Pamiętajmy! Dla pomyślnego stosowania naturalnego planowania rodziny korzystne będą takie czynniki jak: odpowiednia motywacja, właściwe uczenie i zrozumienie metody oraz chęć współdziałania. Jeśli już wiemy, że naturalne planowanie rodziny jest jedną z najbardziej efektywnych form regulacji poczęć, nie jest obciążone żadnymi skutkami zagrażającymi zdrowiu fizycznemu ani psychicznemu, a dodatkowo pobudza rozwój osobowy człowieka i rozwija dojrzałość małżeńską to czy mamy się jeszcze nad czym zastanawiać? Do dzieła! Anna Pomianek Źródło: John i Sheila Kippley, Sztuka naturalnego planowania rodziny, Piaseczno Anna Pomianek magister fizjoterapii. W 2008 r. obroniła pracę magisterską pt. Wiedza kobiet na temat profilaktyki i wczesnego rozpoznawania raka piersi na Wydziale Medycznym Uniwersytetu Rzeszowskiego. W latach była zastępcą redaktora naczelnego serwisu księgarni internetowej Tolle.pl. Jest szczęśliwą żoną i mamą. Artykuł ukazał się w Biuletynie Miłośników Dobrej Książki księgarni internetowej Tolle.pl nr 11 (12), listopad 2007, s

17 Naturalne Planowanie Rodziny receptą na szczęście małżeńskie 17 Urszula Dudziak Naturalne Planowanie Rodziny receptą na szczęście małżeńskie Historia Naturalnego Planowania Rodziny (NPR) zaczęła się w 1677 roku, gdy holenderski przyrodnik Antonie van Leeuwenhoek zaobserwował pod mikroskopem plemniki. Następnie w 1826 roku rosyjski biolog pochodzenia niemieckiego Karl Ernst von Baer odkrył komórkę jajową. Kolejne odkrycia dotyczące płodności człowieka (zob. [10], por. [11]) umożliwiły opracowanie metod naturalnej regulacji poczęć. Metody te mają solidne podstawy naukowe. Dlatego też w 1966 roku Światowa Organizacja Zdrowia WHO wydała raport potwierdzający skuteczność naturalnego planowania rodziny, a w 1993 roku WHO przedstawiła dokument pod nazwą Family planning and Population Division of Human Health, w którym można znaleźć m.in. zalecenia dotyczące promowania metod rozpoznawania płodności. NPR bywa nazywane odpowiedzialnym rodzicielstwem. Jest to bowiem coś więcej niż tylko zastosowanie określonej metody planowania poczęć. Przede wszystkim ważna jest tu otwartość małżonków na dar nowego życia i świadomość odpowiedzialności za wychowanie swoich dzieci. Można by powiedzieć, że już w wytycznych Starego Testamentu znajdziemy wskazówki dotyczące Naturalnego Planowania Rodziny: Wszystko ma swój czas i jest wyznaczona godzina, na wszystkie sprawy pod niebem: Jest (...) czas pieszczot cielesnych i czas wstrzymywania się od nich (Koh 3, 1-5). Podstawy biomedyczne Na całym świecie istnieje wiele metod naturalnego planowania rodziny (naturalnej regulacji poczęć), które wykorzystują pomiary podstawowej temperatury ciała i/lub obserwacje objawu śluzu szyjkowego macicy (czasem jest też potrzebna

18 Naturalne Planowanie Rodziny receptą na szczęście małżeńskie 18 obserwacja szyjki macicy). Poszczególne metody w zależności od ich autorów różnią się sposobem prowadzenia kart obserwacji cyklu oraz stosunkowo mało istotnymi różnicami w sformułowaniu kryteriów rozpoznawania płodności i niepłodności. Wyróżniamy następujące metody:»» objawowo-termiczna Flynn (Anglia),»» objawowo-termiczna Rötzer (Austria),»» objawowo-termiczna Kippley (USA),»» owulacji (wyłącznie obserwacja śluzu) Billings (Australia),»» objawowo-termiczna Kramarek (Polska). Informacje o metodzie polskiej można znaleźć na przykład na stronie Duszpasterstwa Rodzin Diecezji Rzeszowskiej [1]. Dostępne są również pomoce multimedialne przydatne w nauce NPR (zob. [3]). Metoda objawowo-termiczna (polska wg Teresy Kramarek) i pozostałe metody polegają na wykorzystaniu umiejętności prowadzenia przez kobietę samoobserwacji cyklu miesiączkowego, czyli objawów obiektywnych i subiektywnych towarzyszących fazie płodności i niepłodności będących odzwierciedleniem zmian hormonalnych zachodzących w organizmie kobiety. Celem jest poznanie swojego organizmu i świadome dostosowanie czasu współżycia małżeńskiego do zadań odpowiedzialnego rodzicielstwa. Aktualne podstawy wiedzy o naturalnym planowaniu rodziny nie nastręczają wątpliwości i wymagają jedynie gruntownego przyswojenia. Małżonkom stosującym NPR wystarczają podstawowe treści nie wymagające dużego wysiłku intelektualnego. NPR wymaga systematycznego prowadzenia obserwacji swojego organizmu przez kobietę. Wymaga też współpracy mężczyzny, który respektowałby okresową powściągliwość, mając świadomość, że to organizm kobiety wyznacza czas płodności i niepłodności małżeństwa, bowiem zdrowy mężczyzna jest zawsze płodny. Prowadzenie obserwacji i wyznaczanie okresów płodności i niepłodności powinno być wspólną sprawą małżonków. Zatem NPR wymaga akceptacji własnej płodności i podjęcia decyzji życia zgodnie z nią. Kobieta nigdy nie uzyska dwóch identycznych kart obserwacji cyklów. Pomimo tego z bardzo dużą pewnością każdego dnia będzie wiedzieć, czy jest to dzień płodności, czy też dzień niepłodności.

19 Naturalne Planowanie Rodziny receptą na szczęście małżeńskie 19 Skuteczność NPR Skuteczność metod naturalnego planowania rodziny zależy od: błędu nauczania, błędu użytkownika oraz błędu metody. Łącząc te trzy błędy otrzymujemy tzw. błąd praktyczny. Kompleksowe badania przeprowadzone w 9 krajach Europy w 1995 roku wykazały, że skuteczność metod objawowo-termicznych przy uwzględnieniu wyłącznie błędu metody wynosi blisko 100% (błąd metody z dokładnością do dwóch miejsc po przecinku wyniósł 0,00%), przy uwzględnieniu błędu praktycznego skuteczność ta wynosi 97,4% (zob. [16], str. 113). Według innych badań (zob. [16], str. 112) skuteczność metod objawowo-termicznych z uwzględnieniem wyłącznie błędu metody wynosi 99,8%. Badania z 2007 roku naukowców z Wydziału Endokrynologii Ginekologicznej i Zaburzeń Płodności uniwersytetu w Heidelbergu ([8], [15]) potwierdzają, że skuteczność ta wynosi ponad 99% i jest większa od skuteczności urządzeń diagnostycznych typu Persona (badanie poziomu hormonów w moczu) czy Bioself (elektroniczny termometr z komputerem). Nasuwa się więc wniosek: Bóg w prawa natury wpisał regulację poczęć. Człowiek nie musi w sposób sztuczny kontrolować ilości urodzeń. Metoda Teresy Kramarek Wobec różnorodności metod należy zwrócić uwagę na osoby, które dopiero zapoznają się z NPR. Pierwsze informacje o możliwości obserwacji i interpretacji objawów płodności są często przekazywane w ramach spotkań o charakterze informacyjnym zachęcającym do zainteresowania się NPR-em. Młody człowiek szuka potem w wielu różnych źródłach informacji za i przeciw. W trakcie tych poszukiwań po Internecie, czasopismach, książkach, poradnikach i we własnym środowisku napotyka na wiele cennych informacji, niestety jednak czasem różniących się, co może właśnie wynikać z różnorodności metod. Ten nie usystematyzowany natłok wiedzy może przyczynić się do ogólnego zniechęcenia i, ostatecznie, rezygnacji z takiego stylu życia. Stąd jeden z mitów o naturalnych metodach rozpoznawania płodności głosi, iż są one za trudne i wymagają naukowej nieprzystępnej wiedzy (zob. [14]). Polska jest krajem, w którym powstała jedna z odmian NPR. Autorem tej metody jest Teresa Kramarek, doktor medycyny, ginekolog i położnik. Badaniami

20 Naturalne Planowanie Rodziny receptą na szczęście małżeńskie 20 w zakresie planowania rodziny zajmowała się od 1956 roku. Najpierw jako lekarz w szpitalu ginekologiczno-położniczym we Wrocławiu, z którego została zwolniona z powodu nie respektowania przepisów wykonawczych proaborcyjnej ustawy z 1956 roku. Następnie zajmowała się diagnostyką cytologiczną i prowadziła przychodnię ginekologiczną dla dziewcząt, potem dla kobiet. Swoje badania przeprowadziła na podstawie analizy kart cykli zebranych bezpośrednio od pacjentek. Efektem tej pracy była pierwsza poradnia korespondencyjna NPR. Równocześnie prowadziła ona szkolenia instruktorek do pracy w poradni dla całego kraju. Współpracowała między innymi z Teresą Strzembosz, Włodzimierzem Fijałkowskim, ojcem Leonem Mońko. Lata sześćdziesiąte były czasem szczególnej walki władz państwowych z Kościołem, w tym także z poradnictwem rodzinnym. Był to czas stosowania licznych represji wobec instruktorek NPR i doradczyń. Przez długi czas nie było możliwości wydawania drukiem bardzo potrzebnego podręcznika NPR. Był on rozpowszechniany tylko w formie maszynopisów. Pierwsze wydanie drukiem popularnego podręcznika autorstwa dr Teresy Kramarek pt. O naturalnej regulacji urodzeń ukazało się w 1965 roku w Londynie nakładem Katolickiego Ośrodka Wydawniczego Veritas. Aby uniknąć represji w kraju, nie podano nazwiska autorki, a tylko jej inicjały TK. Pierwsze wydanie podręcznika w kraju miało miejsce w 1972 roku nakładem Kurii Diecezjalnej w Przemyślu. W 1973 roku uzyskano pozwolenie władz państwowych na przedruk tego tekstu w innych diecezjach. Wymagało to wielu starań i zabiegów, a wysokość nakładów była zawsze niewystarczająca, dlatego ogromne nakłady ukazywały się w tzw. drugim obiegu. Dzisiaj doświadczenia pracy dr Teresy Kramarek można znaleźć w książce Naturalne metody Planowania Rodziny wydanej w Poznaniu w 1997 roku przez wydawnictwo Fundacja Głos dla życia. Obecnie Teresa Kramarek pracuje udzielając porad listownie i telefonicznie, służąc pomocą na szkoleniach instruktorów. Metoda NPR według wersji polskiej ma tę zaletę, że charakteryzuje ją niewiele reguł, a karta cyklu jest przejrzysta i prosta. Dlatego mogą ją prowadzić wszystkie kobiety, nawet nie posiadające podstawowego wykształcenia. Doktor Teresa Kramarek całe swoje życie poświęciła opracowaniu tej metody. Przeglądnęła i zinterpretowała tysiące kart obserwacji cyklów.

21 Naturalne Planowanie Rodziny receptą na szczęście małżeńskie 21 W dalszym ciągu pracuje nad skutecznością tej metody. Jest Przewodniczącą Komisji Naukowo-Badawczej Stowarzyszenia Miłość i Odpowiedzialność. Jest otwarta na wszystkie uwagi dotyczące metody polskiej, jej życiowego dzieła. Kiedyś zapytana przez redaktorkę poczytnego pisma, po co to robi, odpowiedziała: aby małżeństwa żyły w łasce. Redaktorka nie wiedziała, co to znaczy. Pani Teresa mówiła oczywiście o życiu w łasce uświęcającej, aby nasze małżeństwa i rodziny dążyły do świętości, bowiem świętość jest powołaniem każdego człowieka (zob. [2]). Nauka Kościoła Katolickiego a NPR W encyklice Pawła VI Humanae Vitae o zasadach moralnych w dziedzinie przekazywania życia ludzkiego (por. [4], paragraf 10) czytamy, że odpowiedzialne rodzicielstwo oznacza znajomość i poszanowanie praw biologicznych, konieczność opanowania wrodzonych popędów i namiętności przez rozum i wolę, roztropność i wielkoduszność w przyjmowaniu potomstwa (przy uwzględnieniu uwarunkowań fizycznych, ekonomicznych, psychologicznych i społecznych), kierowanie się prawym sumieniem, uznanie swych obowiązków wobec Boga, siebie samych, rodziny i społeczeństwa. Każdy akt małżeński ma podwójne znaczenie: wyraża miłość (jedność) stanowi potwierdzenie przysięgi małżeńskiej oraz z natury swej jest otwarty na płodność. Tego nierozerwalnego związku ustanowionego przez Boga nie wolno człowiekowi samowolnie zrywać (por. [4], paragraf 12). Konieczną jest rzeczą, aby każdy akt małżeński zachował swoje wewnętrzne przeznaczenie do przekazywania życia ludzkiego ([4], paragraf 11). Co właściwie oznaczają te słowa? Wewnętrzne przeznaczenie do przekazywania życia ludzkiego oznacza, że moralnie niedopuszczalne są środki antykoncepcyjne. Każdy akt małżeński powinien być otwarty na przyjęcie nowego życia. Jak realizować to w praktyce? Bóg jest Dawcą Życia, ale Bóg może powołać do życia nowego człowieka tylko, jeśli kobieta i mężczyzna pozwolą Mu na to wyślą Bogu zaproszenie. Oto przykład z książki Christophera Westa [zob. [6], str. 169, 189], który pomoże zrozumieć istotę rzeczy. Większość narzeczonych, planując wesele, uświadamia sobie, że ze słusznych powodów nie są w stanie zaprosić niektórych swoich znajomych. W takiej sytuacji po prostu nie wysyłają im zaproszenia. Czasami też zdarza się tak, że

22 Naturalne Planowanie Rodziny receptą na szczęście małżeńskie 22 wysyłają zaproszenie do kogoś, o kim są przekonani, że nie przyjedzie. Podobnie para małżeńska podejmująca współżycie w okresie płodnym wysyła Bogu zaproszenie do stworzenia nowego życia. Para, która powstrzymuje się od współżycia, by uniknąć poczęcia dziecka, po prostu nie wysyła Bogu zaproszenia do stworzenia nowego życia. Natomiast para współżyjąca w okresie niepłodności wysyła Bogu zaproszenie do stworzenia nowego życia jeśli taka jest Jego wola choć jest prawie pewna, że On z niego nie skorzysta. Jeśli jednak Bóg zmieni swoje plany, to para jest gotowa ponieść konsekwencje wysłanego zaproszenia przyjąć z miłością nowe życie. Zatem NPR to nie tylko naturalna regulacja poczęć. Jest to także wewnętrzna gotowość do przyjęcia nowego życia niezależnie od okoliczności, w których się ono pojawi. W encyklice Humanae Vitae czytamy, że jeśli istnieją słuszne powody dla wprowadzenia przerw między kolejnymi urodzeniami dzieci (...) Kościół naucza, że wolno wówczas małżonkom uwzględniać naturalną cykliczność właściwą funkcjom rozrodczym i podejmować stosunki małżeńskie tylko w okresach niepłodności, regulując w ten sposób ilość poczęć ([4], paragraf 16). Słowa te potwierdzają moralną dopuszczalność wykorzystywania okresów niepłodności we współżyciu małżeńskim, gdyż małżonkowie korzystają w ten sposób z pewnej właściwości danej im przez naturę i działają z poszanowaniem ustalonego przez Boga porządku. NPR nie jest zatem naturalną antykoncepcją, jak czasem można usłyszeć. Takie określenie jest wewnętrznie sprzeczne, gdyż faktyczna antykoncepcja nie jest naturalna. Jako działanie eliminujące płodność, często też wprowadzające toksyczne substancje do organizmu człowieka czy też zaburzające współżycie, antykoncepcja jest sprzeczna z naturą. Natomiast metody naturalnego rozpoznawania płodności nie są antykoncepcją, ponieważ nie przeciwdziałają płodności, ale umożliwiają jej rozpoznanie (zob. [17]). Papież Jan Paweł II w adhortacji apostolskiej Familiaris Consortio o zadaniach rodziny chrześcijańskiej w świecie współczesnym ([5], paragraf 32) pisze: Należy uwydatnić różnicę antropologiczną a zarazem moralną, jaka istnieje pomiędzy środkami antykoncepcyjnymi, a odwołaniem się do rytmów okresowych

23 Naturalne Planowanie Rodziny receptą na szczęście małżeńskie 23 [płodności]: chodzi tu o różnicę znacznie większą i głębszą niż się zazwyczaj uważa, która w ostatecznej analizie dotyczy dwóch, nie dających się ze sobą pogodzić, koncepcji osoby i płciowości ludzkiej. Wybór rytmu naturalnego bowiem, pociąga za sobą akceptację cyklu osoby, to jest kobiety, a co za tym idzie, akceptację dialogu, wzajemnego poszanowania, wspólnej odpowiedzialności, panowania nad sobą. Przyjęcie cyklu i dialogu oznacza następnie uznanie charakteru duchowego i cielesnego zarazem komunii małżeńskiej, jak również przeżywanie miłości osobowej w wierności, jakiej ona wymaga. Porównanie NPR i antykoncepcji można znaleźć w pracach profesora Włodzimierza Fijałkowskiego (zob. [9]). A powracając do przykładu narzeczonych wysyłających zaproszenia na przyjęcie weselne, trudno sobie wyobrazić otrzymanie następującego anty-zaproszenia od znajomych narzeczonych: 21 czerwca bierzemy ślub, ale nie chcemy, żebyście na nim byli. Prosimy nie przyjeżdżać. Byłby to rażący nietakt. Tak właśnie postępuje wobec Boga para małżeńska, stosując antykoncepcję. Podejmując współżycie małżonkowie wysyłają Bogu zaproszenie do współpracy z Nim w stworzeniu nowego człowieka. Jednak kiedy Bóg otwiera to zaproszenie, znajduje tam słowa: Nie przychodź. Nie chcemy Cię (zob. [6], str. 169). NPR jest formą realizacji przysięgi małżeńskiej: Ślubuję Ci miłość, wierność i uczciwość małżeńską oraz że Cię nie opuszczę aż do śmierci i postanowień małżonków, aby z miłością przyjąć potomstwo, którym ich Bóg obdarzy. Błogosławiona Matka Teresa z Kalkuty powiedziała: Naturalne Planowanie Rodziny to sprawdzian z miłości oraz metody naturalne to samokontrola z miłości. Jako ciekawostkę można podać fakt, że Siostry Misjonarki Miłości ze Zgromadzenia Matki Teresy z Kalkuty mają obowiązek prowadzenia kart obserwacji cyklu. Po co, skoro wiadomo, że zakonnice ślubują czystość? Po to, aby wiedziały, jaki jest mechanizm płodności i aby na tej podstawie mogły uczyć innych. NPR jest elementem realizacji życia w uczciwości i czystości małżeńskiej. Czystość zaś najmocniej wpływa na trwałość związku i szczęście w małżeństwie (zob. [19]). Życie w czystości umacnia małżeństwo! Jan Paweł II powiedział: Tylko serce czyste może w pełni dokonać wielkiego dzieła miłości, jakim jest małżeństwo.

24 Naturalne Planowanie Rodziny receptą na szczęście małżeńskie 24 Szczegółowe wskazania odnośnie do czystości małżeńskiej można znaleźć w Katechizmie Kościoła Katolickiego (paragrafy ). Może pojawiać się pytanie: czy Bóg nie wymaga od człowieka zbyt wiele? Czy Bóg nie wydaje zbyt wielu zakazów, czy nie ogranicza wolności człowieka? Czy to wszystko jest możliwe do realizacji? Odpowiedź można znów znaleźć w encyklice Humanae Vitae: Człowiek (...) nie zdoła osiągnąć prawdziwego szczęścia, do którego tęskni całą swą istotą, inaczej, jak zachowując prawa, wszczepione w jego naturę przez Najwyższego Boga. Do praw tych powinien on odnosić się w duchu mądrości i miłości ([4], paragraf 31). Drogą do szczęścia człowieka jest życie w pełnej zgodności ze swą naturą, z prawem naturalnym. Wskazówki, jak żyć, aby osiągnąć szczęście, są zawarte w przykazaniach Bożych. Te wskazówki są podane przez Boga Stwórcę człowieka nieskończoną Mądrość, który pragnie dobra dla swych stworzeń i wie jako Stwórca, co jest najlepsze dla swego stworzenia. Te zakazy wydane przez Miłość Bożą nie ograniczają człowieka, niczego mu nie zabierają. Dlatego powinniśmy odnosić się do nich w duchu mądrości i miłości. Natomiast Kościół prowadzony przez Chrystusa wskazuje nam właściwą drogę postępowania. Jednak Kościół nikomu swej drogi nie narzuca, lecz (...) czując w sobie przemożny nakaz, ukazuje [tę drogę] wszystkim bez lęku, a raczej z wielką ufnością i nadzieją, choć wie, że «dobra nowina» zna również mowę Krzyża. Ale przez Krzyż właśnie rodzina może osiągnąć pełnię swego bytu i doskonałość swej miłości ([5], paragraf 86). Droga do szczęścia może wydawać się trudna, ale Jan Paweł II w Tryptyku Rzymskim radzi: jeśli chcesz znaleźć źródło, musisz iść do góry, pod prąd. Przedzieraj się, szukaj, nie ustępuj ([7]). Sakrament małżeństwa daje moc i niejako konsekruje małżonków (por. [4], paragraf 25), a zatem uzdalnia do podążania drogą Bożych wskazań. Owoce życia według NPR Poznacie ich po ich owocach (Mt 7, 16). Przyjrzyjmy się zatem owocom życia według NPR. Przedstawione dane stanowią wybrane wyniki przeprowadzonych badań naukowych.

25 Naturalne Planowanie Rodziny receptą na szczęście małżeńskie 25 NPR a zdrowie kobiety (zob. [13]) Badania nad naturalnym cyklem płodności pozwalają zdecydowanie poszerzyć wiedzę na temat pewnych chorób, które dotykają kobiet. Stosowanie metody pozwala także kobietom na większą świadomość dotyczącą procesów zachodzących w ich ciele i w ten sposób na budowanie psychicznego komfortu.»» Poznanie przyczyny niepłodności kobiety. Diagnostyka owulacyjna na podstawie wykresu PTC u danej kobiety można odpowiedzieć, czy jej cykl jest 2-fazowy, tzn. pośrednio, czy wystąpiła w nim owulacja, czy też jest to cykl 1-fazowy, co sugeruje, że jest to cykl bezowulacyjny.»» Poznanie przyczyny wczesnych poronień. Spadek PTC w pierwszych 3 miesiącach ciąży wskazuje na zagrażające poronienie (niewydolność ciałka żółtego).»» Wczesne rozpoznanie stanów zapalnych pochwy i profilaktyka onkologiczna narządu rodnego. Pomocna tu jest interpretacja wydzieliny śluzowej szyjki macicy.»» Diagnostyka krwawień i plamień. Dzięki obserwacji wskaźników płodności można ustalić charakter krwawień, to jest, czy krwawienie w cyklu związane jest z okresem okołoowulacyjnym nie wymagającym leczenia, czy też jest to objaw chorobowy. Ma to bardzo duże znaczenie w okresach szczególnych w życiu kobiety, czyli po porodzie czy w okresie premenopauzy.»» Zapewnienie komfortu psychicznego. Poznanie własnego ciała poprzez obserwacje swoich cykli miesiączkowych daje kobiecie poczucie bezpieczeństwa poprzez odpowiedź także na proste pytanie, kiedy nastąpi miesiączka. Może też działać regulująco na cykle kobiety, zmniejszać objawy bolesnego miesiączkowania oraz napięcia przedmiesiączkowego, zmniejszać objawy zespołu klimakterycznego.

26 Naturalne Planowanie Rodziny receptą na szczęście małżeńskie 26 NPR w służbie nowemu życiu (zob. [13, 16, 20, 21, 24]) Planowanie poczęć prekoncepcja. Zdrowotne i psychiczne aspekty świadomego poczęcia dziecka mają duże znaczenie dla pary małżeńskiej, ponieważ umożliwiają jej dobre przygotowanie się do powołania do życia ich dziecka. Rodzice wywierają dobry wpływ na mające się począć dziecko, jeśli:»» dziecko jest chciane i kochane od samego początku (według psychologii prenatalnej, gdy rodzice poczynają dziecko, pragnąc go, cieszą się z faktu jego istnienia i myślą o nim z miłością, wpływają korzystnie na psychikę dziecka już od chwili poczęcia; lekarze ginekolodzy na podstawie doświadczenia szpitalnego stwierdzają, że porody oczekiwanych z miłością dzieci przebiegają na ogół szczęśliwie i bez zakłóceń);»» matka w ciąży myśli z miłością o poczętym dziecku i wyczekuje go z radością, zachowuje spokój i opanowanie, życzliwość do ludzi, wdzięczność i miłość dla Boga;»» ojciec dziecka, a także dzieci już zrodzone, odnoszą się jak najserdeczniej do matki będącej w stanie błogosławionym i otaczają ją czułą opieką;»» rodzice i rodzeństwo nawiązują kontakt z dzieckiem przed jego urodzeniem: wspólne chwile (relaks w ciszy, otoczenie dziecka pogodnymi myślami przez co najmniej kilka minut dziennie), wyobrażeniowe, pozytywne myślenie o dziecku (obrazowe przedstawianie sobie porodu, dziecka i życia z nim), rozmowy z dzieckiem (także wyrażanie ewentualnych obaw związanych z jego pojawieniem się ułatwia to akceptację dziecka i jest zdrowsze od spychania negatywnych odczuć i obaw do podświadomości), śpiewanie dziecku (działa rozluźniająco na układ nerwowy matki i dziecka, pod wpływem śpiewu szczególnie intensywnie rozwijają się synapsy w mózgu dziecka), słuchanie spokojnej i melodyjnej muzyki (najlepsza jest muzyka klasyczna, gdyż normalizuje pracę serca i fal mózgowych), utulanie dziecka (głaskanie i dotykanie z czułością brzucha mamy);

27 Naturalne Planowanie Rodziny receptą na szczęście małżeńskie 27»» małżonkowie modlą się do Boga o dobre dziecko, oboje w stanie łaski uświęcającej przekazują mu życie, oboje modlą się i przyjmuję komunię świętą w intencji poczętego dziecka i ofiarowują je Bogu, oboje błogosławią poczętemu dziecku;»» małżonkowie w zaplanowanym czasie poczęcia są zdrowi i wypoczęci (kobieta jest w dobrym stanie zdrowia, jeśli nie chorowała na różyczkę, to warto oznaczyć przeciwciała różyczkowe, a w razie ich braku zaszczepić się i przez 3 następne miesiące nie planować poczęcia; warto też, aby kobieta zrobiła badanie oceniające obecność przeciwciał przeciw toksoplazmozie, mężczyzna w ciągu trzech miesięcy poprzedzających planowanie poczęcia dziecka nie powinien mieć robionych zdjęć rentgenowskich okolic krocza);»» co najmniej na 2 tygodnie przed planowanym poczęciem małżonkowie wykluczą zupełnie używanie alkoholu i tytoniu (w przypadku mężczyzny wystarczą 3 miesiące na całkowite oczyszczenie organizmu ze szkodliwego działania tytoniu na płodność, gdyż 74 dni to czas dojrzewania plemników) alkohol może poważnie uszkodzić komórki rozrodcze zarówno męskie, jak i żeńskie, palenie papierosów, nadużywanie alkoholu, leki mogą oddziaływać zarówno na płodność mężczyzny, jak i na dziecko;»» kobieta w czasie ciąży i karmienia piersią bezwzględnie nie pali tytoniu, unika przebywania w zadymionych pomieszczeniach i nie pije alkoholu (nie ma bezpiecznej dla płodu ilości trunku, jaką może spożyć matka, nawet najmniejsza i jednorazowa dawka alkoholu może zakłócić rozwój dziecka), palenie tytoniu ma negatywny wpływ na rozwój układu sercowo-naczyniowego, a picie alkoholu może powodować opóźnienie umysłowe, dysfunkcje mózgu, anomalie rozwojowe, problemy w uczeniu się, a także o charakterze psychicznym i społecznym; ciąże kobiet palących i pijących alkohol są zaliczane do ciąż wysokiego ryzyka;»» kobieta w czasie ciąży unika produktów zawierających kofeinę (np. kawa, herbata, cola), gdyż może ona powodować zaburzenia pracy serca płodu; kofeina jest moczopędna, powoduje odwodnienie i odwapnienie organizmu,

28 Naturalne Planowanie Rodziny receptą na szczęście małżeńskie 28 nadmiar kofeiny utrudnia wchłanianie żelaza, które potrzebne jest do prawidłowej produkcji hemoglobiny zawartej w czerwonych krwinkach (jeśli kobieta musi czasem wypić kawę, to warto zrobić to wraz z posiłkiem, wtedy ewentualne skutki uboczne będą mniejsze);»» kobieta w czasie ciąży unika robienia zdjęć rentgenowskich (nawet jeśli kobieta nie planuje ciąży zdjęcie powinno być wykonywane w I fazie cyklu), kobieta nie powinna stosować żadnych leków bez porozumienia z lekarzem (w przypadku choroby należy uprzedzić lekarza, że spodziewa się dziecka), powinna unikać kontaktu z osobami chorymi zakaźnie;»» oboje małżonkowie, a szczególnie kobieta, zwrócą uwagę na możliwe szkodliwe czynniki związane z wykonywanym zawodem (np. promieniowanie jonizujące, chemikalia, hałas w przypadku kobiet w I trymestrze ciąży, w przypadku mężczyzn praca w wysokich temperaturach) i zdobędą informacje o sposobach uniknięcia ich szkodliwego oddziaływania;»» kobieta przed planowanym poczęciem dziecka powinna wyleczyć ewentualne stany zapalne dróg rodnych;»» kobieta co najmniej na 3 miesiące przed planowanym poczęciem dziecka i przez pierwsze 3 miesiące ciąży powinna przyjmować 400 mg kwasu foliowego dziennie (np. jedna tabletka preparatu Folik) w celu zapobiegania występowania u dziecka wad rozwojowych (np. rozszczep kręgosłupa, podniebienia, wrodzone wady mózgu, wady cewy nerwowej). Kwas foliowy zmniejsza też zagrożenie wczesnego poronienia. Zdaniem położników niedobory kwasu foliowego mogą być przyczyną czasowej niepłodności. Szczególnie zaleca się go kobietom, które przyjmowały tabletkę antykoncepcyjną, gdyż w ich przypadku te niedobory są wyjątkowo duże. Kwas foliowy chroni kobietę ciężarną przed anemią. Jest tym składnikiem, który umożliwia wzrost czerwonych krwinek oraz ich podział. Kwas foliowy ma też pozytywny wpływ na płodność mężczyzn, gdyż zwiększa ruchliwość plemników. Mężczyznom o obniżonej płodności spowodowanej małą ruchliwością plemników zaleca się zażywanie 400 mg kwasu foliowego dziennie na 3 miesiące przed planowanym poczęciem dziecka.

29 Naturalne Planowanie Rodziny receptą na szczęście małżeńskie 29»» kobieta w stanie błogosławionym powinna unikać ekspozycji na promieniowanie elektromagnetyczne PEM (w czasie 10-minutowej ekspozycji matek na PEM z aktywnego telefonu komórkowego obserwowano wzrost częstości akcji serca płodów oraz spadek objętości wyrzutowej serca, nasilenie obserwowanych objawów zmniejszało się wraz z wiekiem płodów, przyspieszenie rytmu i zaburzenia funkcji serca obserwowano również wśród noworodków przebywających w zasięgu PEM emitowanego przez telefon komórkowy);»» mężczyźni powinni rozważnie korzystać z telefonów komórkowych, gdyż większość dotychczasowych badań potwierdza negatywny wpływ promieniowania na męską płodność (częste używanie telefonów komórkowych i noszenie ich w okolicach sąsiadujących z narządami płciowymi, czyli kieszeń, etui przy pasku, może być przyczyną zaburzeń płodności) fale elektromagnetyczne mogą oddziaływać na męskie funkcje rozrodcze zarówno poprzez wywoływaną przez nie hipertermię, jak i specyficzne oddziaływanie nietermiczne (potwierdzone w badaniach pogorszenie parametrów męskiego nasienia było zależne od długości prowadzonych rozmów). Planowanie poczęć w stanach ograniczonej (zmniejszonej) płodności (zob. [16, 22, 23]). Znajomość podstawowych wskaźników płodności wskazuje parze małżeńskiej najlepszy czas do współżycia w celu poczęcia dziecka. Samoobserwacja prowadzona przez kobietę daje również pośrednio możliwość monitorowania leczenia hormonalnego w przypadku niepłodności. Nawet do 80% par uchodzących dotąd za niepłodne, po nauczeniu się stosowania NPR może doczekać się upragnionego potomstwa. A zatem co zrobić, jeśli upragnione maleństwo nie pojawia się? Warto wiedzieć, że prawdopodobieństwo zajścia w ciążę przy współżyciu w okresie płodności wynosi statystycznie 20% (dużą rolę odgrywa tu wiek kobiety, w wieku 25 lat wartość ta wynosi 40%, w wieku 30 lat jest to 30%, w wieku 35 lat jest to 10%, płodność mężczyzn spada po roku życia). O problemach z płodnością mówi się, gdy po roku współżycia z nastawieniem na poczęcie dziecka, nie dochodzi do niego. Warto spokojnie poczekać dzieci wymagają dużo cierpliwości, czasem także zanim się poczną Połowa par, u których nie doszło do poczęcia dziecka w pierwszym roku planowania, doczekuje się upragnionego potomstwa