Obowiązujące w 2017 roku. stosowane w dokumentacji i ocenie jakości produktów leczniczych

Transkrypt

1 Obowiązujące w 2017 roku wymagania Farmakopei stosowane w dokumentacji i ocenie jakości produktów leczniczych Część I dr n. farm. Ewa Leciejewicz-Ziemecka 24 luty 2017 r. 1 Aktualne zasady stosowania podstawowych i nowych wymagań Farmakopei Polskiej i Farmakopei Europejskiej (wydanie 9) - proces opracowywania i stosowanie Farmakopei: podstawy prawne, procedury w procesie przygotowania, aktualizacji, system publikacji (Rezolucje Rady Europy, Dziennik Urzędowy URPL), wpływ użytkowników na zapisy farmakopealne, ogólnodostępne wydawnictwa pomocnicze, strony internetowe, - niezbędne dla użytkowników Farmakopei informacje w tekstach wstępnych (kształtowanie wymagań farmakopealnych; wymagania obowiązujące / informacyjne w Farmakopei; zasady stosowania metod; wykazywanie zgodności z Farmakopeą; tożsamość pierwsza i druga; kontrola czystości; farmakopealne zapisy dla procesu wytwarzania), - prawidłowe stosowanie tekstów podstawowych i monografii ogólnych w połączeniu z monografiami szczegółowymi, w tym aktualnych wymagań monografii ogólnych Substancje do celów farmaceutycznych (Substances for pharmaceutical use) i Preparaty farmaceutyczne (Pharmaceutical preparations); - zasady korzystania z monografii szczegółowych dla produktu końcowego z chemiczną substancją czynną (opublikowana monografia dla tabletek z sytagliptyną oraz dalsze ww. monografie szczegółowe w trakcie opracowywania). 1

2 Wymagania jakościowe zawarte w monografiach gwarantują jakość produktu tylko wtedy, gdy produkt ten jest wytwarzany zgodnie z odpowiednim systemem zapewnienia jakości. System zapewnienia jakości musi zagwarantować, że produkty powtarzalnie spełniają wymagania Farmakopei. (1. Wskazówki ogólne) 3 Cel opracowywania Farmakopei (według zapisów w Farmakopei Europejskiej) Dostarczenie uznanych wspólnych standardów jakościowych służących jako podstawa do bezpiecznego stosowania produktów leczniczych i ich składników przez pacjentów, ułatwiających swobodny przepływ produktów leczniczych w Europie i poza Europą. Są użyteczne dla: - władz nadzoru nad produktami leczniczymi, - instytucji kontroli jakości produktów leczniczych i ich składników, - wytwórców produktów leczniczych i ich składników, - aptek 4 2

3 Farmakopee narodowe Farmakopea Europejska Trójstronna harmonizacja wymagań farmakopealnych (Farmakopea Europejska Ph. Eur., Farmakopea Stanów Zjednoczonych USP, Farmakopea Japońska JP) Farmakopea Międzynarodowa (WHO) Good Pharmacopoeial Practice 5 Podstawy prawne Ustawa z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne - art Podstawowe wymagania jakościowe oraz metody badań produktów leczniczych i ich opakowań oraz surowców farmaceutycznych określa Farmakopea Europejska lub jej tłumaczenie na język polski zawarte w Farmakopei Polskiej. 2. Jeżeli Farmakopea Europejska nie zawiera monografii, wymagania, o których mowa w ust.1, określa Farmakopea Polska lub odpowiednie farmakopee uznawane w państwach członkowskich UE i państwach członkowskich EFTA stronach umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym. Dyrektywy 2001/83/EC (zm. 2004/27/EC), 2001/82/EC (zm. 2004/28/EC) (proces dopuszczania do obrotu produktów leczniczych) Konwencja o opracowaniu Farmakopei Europejskiej 6 3

4 Farmakopea Polska art. 4 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 18 marca 2011 r. o Urzędzie Rejestracji Do zadań Prezesa Urzędu należy: opracowywanie i wydawanie Farmakopei Polskiej oraz ogłaszanie, w formie komunikatu w Biuletynie Informacji Publicznej, daty od której obowiązują wymagania w niej określone. ( BIP Dziennik Urzędowy z Komunikatem Prezesa z dnia r. FP X 2014 z dnia r. Suplement 2016 FP X data obowiązywania tylko dla wymagań narodowych, odpowiednio r./ r. / r. oraz AKTUALNOŚCI uzupełniające Informacje Prezesa Urzędu 7 Warszawa, dnia 25 listopada 2016 r. Poz. 1 KOMUNIKAT NR 1 PREZESA URZĘDU REJESTRACJI PRODUKTÓW LECZNICZYCH, WYROBÓW MEDYCZNYCH I PRODUKTÓW BIOBÓJCZYCH z dnia 25 listopada 2016 r. w sprawie daty, od której obowiązują wymagania określone w Suplemencie 2016 do Farmakopei Polskiej wydanie X Na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 18 marca 2011 r. o Urzędzie Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych (Dz. U. Nr 82, poz. 451, ze zm.) ogłasza się, iż datą, od której obowiązują wymagania określone w Suplemencie 2016 do Farmakopei Polskiej wydanie X (Suplement 2016 FP X) w zakresie wymagań narodowych, tj. nieposiadających odpowiedników w Farmakopei Europejskiej, zawartych w działach Suplementu 2016 FP X: Monografie narodowe, Wykaz dawek i Wykaz substancji bardzo silnie działających, silnie działających oraz środków odurzających, jest dzień 1 czerwca 2017 r. Prezes Urzędu Grzegorz Cessak 8 4

5 Informacja z dnia 25 listopada 2016 r. o Suplemencie 2016 do Farmakopei Polskiej wydanie X (Suplement 2016 FP X) Prezes Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych informuje, że w Dzienniku Urzędowym Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych z dnia 25 listopada 2016 r. (Biuletyn Informacji Publicznej (bip.urpl.gov.pl)) został opublikowany Komunikat Prezesa Urzędu z dnia 25 listopada 2016 r. w sprawie daty, od której obowiązują wymagania określone w Suplemencie 2016 do Farmakopei Polskiej wydanie X. Datą, od której obowiązują wymagania określone w Suplemencie 2016 FP X, w zakresie wymagań narodowych, jest dzień 1 czerwca 2017 r. W przypadku wymagań Suplementu 2016 FP X zgodnych ze zmianami i uzupełnieniami zawartymi w Suplementach 8.6, 8.7 i 8.8 Farmakopei Europejskiej (Ph. Eur.), obowiązują one odpowiednio od dat określonych w Rezolucjach Rady Europy (Council of Europe, European Committee on Pharmaceuticals and Pharmaceutical Care (CD-P-PH)): AP-CPH (14) 3 dla wymagań Suplementu 8.6 Ph. Eur., tj. od dnia 1 stycznia 2016 r.; AP-CPH (15) 1 dla wymagań Suplementu 8.7 Ph. Eur., tj. od dnia 1 kwietnia 2016 r.; AP-CPH (15) 2 dla wymagań Suplementu 8.8 Ph. Eur., tj. od dnia 1 lipca 2016 r. Suplement 2016 FP X stanowi uzupełnienie części podstawowej Farmakopei Polskiej wydanie X (FP X 2014) oraz Suplementu 2015 FP X i zawiera polską wersję nowych i znowelizowanych tekstów opublikowanych w Suplementach 8.6, 8.7 i 8.8 Ph. Eur. oraz działy narodowe, tj. nieposiadające odpowiedników w Ph. Eur. Dział Monografie narodowe zawiera 7 monografii: Bardanae majoris radix, Cinchonae tinctura, Galla, Gallae tinctura, Populi folium, Tormentillae extractum fluidum, Vitis idaeae folium. Narodowy dział Wykaz dawek oraz Wykaz substancji bardzo silnie działających, silnie działających oraz środków odurzających obejmuje substancje czynne opisane w nowych monografiach szczegółowych Suplementu 2016 FP X, stąd wykaz ten stanowi uzupełnienie danych opublikowanych w FP X 2014 i Suplemencie 2015 FP X. Suplement 2016 FP X posiada dołączoną płytę DVD zawierającą kumulatywną wersję elektroniczną FP X, obejmującą materiały FP X 2014 zaktualizowane o materiały Suplementu 2015 FP X i Suplementu 2016 FP X. Suplement 2016 FP X znajduje się w dystrybucji prowadzonej przez Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne z siedzibą w Warszawie (00-238), ul. Długa 16. Prezes Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, 9 Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych /-/ Grzegorz Cessak Data obowiązywania Farmakopei Europejskiej (Introduction) Data, od której monografie stają się obowiązujące zostaje ustalona w Rezolucji Komitetu Zdrowia Publicznego Rady Europy (Układ Odrębny) na podstawie wniosku Komisji. Wynosi ona zwykle jeden rok od przyjęcia monografii i ok. 6 miesięcy od daty publikacji. W przypadku, gdy monografia powinna obowiązywać od daty, która jest wcześniejszą od daty publikacji Farmakopei Europejskiej lub następnego suplementu, Rezolucja Komitetu Zdrowia Publicznego zamieszcza pełny tekst, jaki ma obowiązywać. Pełny tekst jest także publikowany wówczas dla informacji w czasopiśmie Pharmeuropa oraz na stronie internetowej EDQM jako część Rezolucji. 10 5

6 Europejski Dyrektoriat Jakości Leku i Ochrony Zdrowia European Directorate for the Quality of Medicines & HealthCare (EDQM) działa przy Radzie Europy (Strasburg, Francja) Działalność EDQM obejmuje: opracowywanie Farmakopei Europejskiej (od 1964 r.) (działalność Komisji Farmakopei Europejskiej) wydawanie certyfikatów zgodności z Ph. Eur. (od 1994 r.) organizację współpracy pomiędzy narodowymi laboratoriami kontroli leków (od 1994 r.) (OMCL - Official Medicines Control Laboratory) zagadnienia dotyczące preparatów krwiopochodnych i organopreparatów, opieki farmaceutycznej, leków sfałszowanych... (lata ) 11 System publikacji Farmakopei wydania (np. trzyletnie wydania Ph. Eur., coroczne wydania BP, USP) suplementy (np. 8 suplementów Ph. Eur. w systemie 3/rok) przygotowywania tekstu Farmakopei Europejskiej (procedury P1 P5) ok. 2-3 lata 12 6

7 Farmakopea Europejska program prac (Introduction) Program pracy (opracowywanie nowych monografii i tekstów podstawowych lub wprowadzanie zmian do istniejących tekstów) jest ustalany przez Komisję na jednej z trzech dorocznych sesji. Zwykle, jeżeli dwa państwa członkowskie wyrażą życzenie opracowania monografii, Komisja dodaje ją do programu pracy. Zmiany w programie pracy są ogłaszane na stronie internetowej EDQM i w Pharmeuropa. Program nowelizacji. Monografie i inne teksty Farmakopei Europejskiej są nowelizowane w razie potrzeby zgodnie z decyzją Komisji. Proponowane zmienione teksty są publikowane w Pharmeuropa. Wnioski o wprowadzenie zmian do monografii mogą być składane przez delegacje, przez Przewodniczącego Komisji oraz przez przewodniczących grup ekspertów. Wnioski o wprowadzenie zmian pochodzące od innych podmiotów powinny być przekazywane przez narodowe organy farmakopealne Państw Członkowskich, a jeżeli nie jest to możliwe przekazywane do EDQM, najlepiej przez HelpDesk. Wnioski o wprowadzenie zmian do monografii muszą zawierać wyczerpujące dane wskazujące na potrzebę wprowadzenia zmian. 13 Etapy przygotowania tekstu Farmakopei Europejskiej - Decyzja Komisji Farmakopei Europejskiej o opracowaniu lub nowelizacji monografii - Przygotowanie projektu monografii (działalność prawie 70 grup ekspertów i roboczych) - Publikacja projektu monografii w Pharmeuropa do publicznej dyskusji (3 miesiące); przekazanie jednoczesne projektu monografii narodowym komisjom farmakopei do weryfikacji - Ocena odpowiedniej grupy ekspertów uwag zgłoszonych przez narodowe komisje farmakopei i użytkowników Pharmeuropa - Przekazanie ostatecznego projektu monografii Komisji Farmakopei Europejskiej - Jednomyślna decyzja Komisji w sprawie zatwierdzenia tekstu monografii na 3 dorocznych sesjach (brak takiej decyzji powrót tekstu do grupy ekspertów) - Publikacja (6 miesięcy po decyzji Komisji; 6 miesięcy przed datą obowiązywania danej publikacji (wydania lub suplementu)) 14 7

8 Aktualne wydania Farmakopei Farmakopea Europejska (Ph. Eur.) wydanie dziewiąte (styczeń 2017 r. grudzień 2019 r.) wydania trzyletnie uzupełniane 8 suplementami w systemie 3 na rok, każdy o określonej dacie obowiązywania; zawsze z częścią podstawową suplementy obowiązują od: 1 stycznia; 1 kwietnia; 1 lipca danego roku (publikacja 6 miesięcy wcześniej) od 1 stycznia 2017 r. Ph. Eur. 9.0 BP 2017, DAB, Helv. 11, USP 39 NF Farmakopea Europejska wydanie 8 / 9 w Farmakopei Polskiej wydanie X / XI cykl publikacji: Ph. Eur w FP X część podstawowa (FP X 2014) wydanie kumulatywne (listopad 2014 r.) Ph. Eur w Suplemencie 2015 FP X (grudzień 2015 r.) z wersją elektroniczną FP X Ph. Eur w Suplemencie 2016 FP X (listopad 2016 r.) z wersją elektroniczną FP X Ph. Eur w FP XI 2017 z wersją elektroniczną 16 8

9 Formy publikacji i wydawnictwa pomocnicze Farmakopei Europejskiej (Ph. Eur.) wersja książkowa, pendrive, wersja on-line ogólnodostępne źródła informacji poprzez barcode od Ph. Eur. 9.0 Standard Terms Pharmeuropa - forum Farmakopei Europejskiej Strona internetowa: Knowledge database HelpDesk (Frequently Asked Questions) Technical Guide for the elaboration of monographs... Rezolucje Rady Europy 17 Farmakopea Europejska wydawnictwa (Introduction) Archiwum. Archiwum zawiera materiały, w formie plików PDF, sześciu kolejnych wydań Farmakopei Europejskiej. Są one dostępne dla wszystkich użytkowników Farmakopei Europejskiej posiadających aktualną prenumeratę (dla wersji papierowej, on-line lub na nośniku USB) oraz kod dostępu EPID. Pharmeuropa - forum Farmakopei Europejskiej, służy jako organ pomocniczy w trakcie opracowywania monografii, a także w przekazywaniu informacji dotyczących problematyki farmakopealnej i zbliżonej. ( ) Strona internetowa. Informacje dotyczące działalności i innych aspektów Farmakopei Europejskiej są zamieszczane na stronie internetowej EDQM. Baza danych. Strona internetowa EDQM pozwala na dostęp do bazy danych zawierającej różne informacje dotyczące monografii, mające za zadanie ułatwienie ich stosowania. Informacje te obejmują: kolumny chromatograficzne stosowane przy opracowywaniu monografii; dostawców odczynników i wyposażenia, które może być trudno dostępne dla niektórych użytkowników; stan pracy nad monografiami (monografia w opracowaniu, przyjęta, opublikowana, w trakcie nowelizacji); historia zmian wprowadzanych do monografii, poczynając od piątego wydania; inne użyteczne informacje. HelpDesk. Liczne zapytania o charakterze technicznym i innym są kierowane do EDQM przez użytkowników. Powinny być one składane przez HelpDesk (okno pomocy) strony internetowej EDQM. EDQM będzie udzielał odpowiedzi na pytania dotyczące stosowania monografii Farmakopei Europejskiej. HelpDesk zawiera dział Pytania często zadawane (Frequently Asked Questions), 18 z którym należy się zapoznać przed przesłaniem zapytania. 9

10 Stały układ Farmakopei Część wstępna: przedmowa, wprowadzenie, Komisja Farmakopei Europejskiej (informacje), zawartość danej publikacji 1-5 General Chapters Teksty podstawowe : 1. General Notices Wskazówki ogólne, 2. Methods of Analysis Metody badania, 3. Materials for Containers and Containers Tworzywa na pojemniki i pojemniki, 4. Reagents Odczynniki, 5. General Texts Wymagania ogólne General Monographs Monografie ogólne Monographs on Dosage Forms Monografie ogólne postaci leku 19 Stały układ Farmakopei Monografie szczegółowe produktów specjalistycznych: szczepionek dla ludzi i do użytku weterynaryjnego, surowic odpornościowych dla ludzi i do użytku weterynaryjnego, preparatów radiofarmaceutycznych, nici chirurgicznych dla ludzi i do użytku weterynaryjnego, monografie preparatów homeopatycznych; monografie substancji i przetworów roślinnych Monografie szczegółowe Część narodowa FP Indeksy (kumulatywne) w Ph. Eur. w 2 językach; w FP - w 4 językach Omeprazol magnezowy Oméprazole magnésique Omeprazole magnesium Omeprazolum magnesicum 20 10

11 Zasady stosowania wymagań FP we Wstępie Obowiązujący skrót: FP Dla Farmakopei Polskiej wydanie X ustala się skrót: FP X. Dla części podstawowej FP X ustala się skrót: FP X Dla Suplementu... ustala się skrót Suplement 2016 FP X Farmakopea Polska (aktualne wydanie): podstawy prawne, omówienie ogólne i szczegółowe zawartości, w tym zmiany ogólne wprowadzone w Ph. Eur. Zawartość działów narodowych: dział monografii narodowych, tabela dawek substancji czynnych oraz ich podział do wykazów A, B i N) 21 Zasady stosowania aktualnych wymagań Farmakopei (Ph. Eur. / FP) podane w: Introduction Wprowadzenie do Farmakopei Europejskiej dział General chapters Teksty podstawowe bardzo ważne informacje w 1. General notices Wskazówki ogólne monografie ogólne Corpora ad usum pharmaceuticum Substances for pharmaceutical use Substancje do celów farmaceutycznych (2034) Pharmaceutica Pharmaceutical preparations (2619) (od S. 7.7) Preparaty farmaceutyczne

12 Introduction w 9.0 Wprowadzenie do Farmakopei Europejskiej Informacje o Konwencji o opracowaniu Farmakopei Europejskiej Cel Farmakopei Europejskiej Centrala Farmakopei Europejskiej Postanowienia ogólne (monografie ogólne i szczegółowe; używanie zwierząt do badań; hydraty; substancje chiralne; polimorfizm; wybiórczość oznaczeń ilościowych; kolumny chromatograficzne; pozostałość rozpuszczalników; zanieczyszczenia pierwiastkami; preparaty homeopatyczne; substancje i przetwory roślinne; właściwości funkcjonalne; patenty; CAS; gatunki pod ochroną) Monografie produktów leczniczych Program pracy Procedura certyfikacji Wydawnictwa Combistats Harmonizacja międzynarodowa 23 Procedura certyfikacji (CEP) (Introduction) Procedura certyfikacji zgodności z monografiami Farmakopei Europejskiej dla kontroli czystości produktu otrzymywanego przez określonego wytwórcę została wprowadzona w celu pomocy w stosowaniu monografii we wnioskach o pozwolenie dopuszczenia do obrotu [patrz Komitet Zdrowia Publicznego Rady Europy (Układ Odrębny) rezolucja AP-CSP (07) 1 i jej kolejne nowelizacje, które są dostępne w EDQM bądź na jego stronie internetowej]. Procedura certyfikacji obejmuje także substancje roślinne, przetwory roślinne oraz substancje mogące przenosić czynnik wywołujący zwierzęce gąbczaste encefalopatie (TSE). Certyfikaty zgodności są wydawane przez EDQM tylko dla substancji wytwarzanych z zachowaniem odpowiedniego systemu zapewnienia jakości. Certyfikaty są wydawane w nawiązaniu do opublikowanych monografii. Szczegóły postępowania dotyczące certyfikacji są dostępne w Sekretariacie i na stronie internetowej EDQM. Stale uaktualniana lista certyfikatów jest dostępna na stronie internetowej EDQM, łącznie z listą certyfikatów, które zostały odwołane bądź zawieszone

13 Podstawowe zasady stosowania Farmakopei 1.1. General statements Wytyczne oficjalny skrót Farmakopei Europejskiej Ph. Eur. W przypadkach zaistnienia wątpliwości i sporów moc obowiązującą mają tylko wersje Farmakopei Europejskiej angielska i francuska Znaczenie używanych określeń i zakres stosowania wymagań competent authority organ upoważniony, np. narodowy organ farmakopei, instytucja upoważniona do dopuszczania do obrotu, oficjalne laboratorium kontrolne unless otherwise justified and authorised jeżeli nie zostało inaczej uzasadnione i zatwierdzone should powinien charakter informacyjny lub wskazówka suitable właściwy, appropriate - odpowiedni 25 Podstawowe zasady stosowania Farmakopei Zakres obowiązywania wymagań farmakopealnych 1.1. General statements Wytyczne Wymagania zawarte w monografiach są obowiązujące w całości, chyba że inaczej podane jest we Wskazówkach ogólnych lub w monografiach np. nie stanowią wymagań części monografii: Właściwości, Przechowywanie, Właściwości funkcjonalne (Functionality-related characteristics section); stosowanie w monografiach specjalnych określeń ( Poniższy tekst jest zamieszczony w celach informacyjnych, jeżeli nie uzasadniono inaczej, powinien )

14 Podstawowe zasady stosowania Farmakopei Zakres obowiązywania wymagań farmakopealnych 1.1. General statements Wytyczne Substancje czynne, pomocnicze opisane w monografiach są przeznaczone do stosowania w medycynie ludzkiej i weterynaryjnej, chyba że wskazano ograniczenie. Produkt leczniczy musi odpowiadać stawianym mu wymaganiom przez cały okres ważności.... Okres ważności dla danego produktu oraz data początkowa, od której okres ten jest obliczany są ustalane przez organ upoważniony w oparciu o wyniki doświadczalne uzyskane w badaniach trwałości. 27 Podstawowe zasady stosowania Farmakopei Zakres obowiązywania wymagań farmakopealnych 1.1. General statements Wytyczne (8.2) (1) Produkt posiada jakość odpowiadającą Farmakopei, jeżeli odpowiada wszystkim wymaganiom zawartym w monografii. Nie wynika z tego, że wykonanie wszystkich badań opisanych w monografii jest niezbędne dla wytwórcy do oceny zgodności produktu z Farmakopeą przed zwolnieniem go do obrotu. Wytwórca może uzyskać potwierdzenie, że jakość produktu odpowiada wymaganiom Farmakopei na podstawie projektu produktu (design) wraz ze strategią kontroli i danymi uzyskanymi, np. w badaniach dotyczących walidacji procesu wytwarzania. (2) Rozwinięte podejście do kontroli jakości może wykorzystywać system technologii analizy procesu (process analytical technology, PAT) i/lub badania zwalniające w czasie rzeczywistym (real-time release testing) (w tym zwalnianie parametryczne) jako alternatywne rozwiązania do badania tylko produktu końcowego. Badanie zwalniające w czasie rzeczywistym prowadzone w warunkach uznanych za właściwe przez organ upoważniony, nie jest sprzeczne z obowiązkiem uzyskania zgodności z wymaganiami Farmakopei. (3) Ograniczenie badań z użyciem zwierząt: Farmakopea Europejska zdecydowała o ograniczeniu używania zwierząt do celów badawczych zgodnie z zasadą 3R (Replacement, Reduction, Refinement) wprowadzoną przez Europejską konwencję o ochronie kręgowców używanych do badań doświadczalnych i innych celów naukowych. W procesie wykazywania zgodności z Farmakopeą jak podano powyżej (1), wytwórcy mogą rozważyć ustalenie dodatkowych systemów monitorowania powtarzalności produktu. W uzgodnieniu z organem upoważnionym, wybór badań wykonywanych w celu wykazania zgodności z Farmakopeą, gdy podane są badania z użyciem zwierząt, jest ustalany tak, aby użycie zwierząt było ograniczone jak tylko to możliwe

15 Podstawowe zasady stosowania Farmakopei Odnośniki do dokumentów władz nadzoru 1.1. General statements Wytyczne Monografie i teksty podstawowe mogą zawierać odnośniki do dokumentów opublikowanych przez władze nadzoru nad produktami leczniczymi, np. do dyrektyw i wytycznych Unii Europejskiej. Odnośniki te są zamieszczone jako informacja dla użytkowników Farmakopei. Zamieszczenie odnośnika nie zmienia formalnego statusu omawianego dokumentu, który może być obowiązujący lub mieć charakter wskazówek. 29 Podstawowe zasady stosowania Farmakopei Metody badania (dział 2) Nie są obowiązujące same w sobie - stają się standardem gdy powołane są w monografii w postaci numeru rozdziału (kursywą) Mogą być zastosowane dla substancji nieopisanych w Farmakopei wymagają wtedy walidacji (wytyczne ICH Q2A i Q2B) Niektóre metody nie znajdują zastosowania w żadnej monografii: np. spektroskopia ramanowska - mają wówczas charakter wskazówek użytecznych do ich zastosowania. Podają ogólne wymagania dla aparatury, jej kwalifikacji lub kalibracji Proces przeglądu metod 30 15

16 Dział 2. Metody badania 2.1. Aparatura (Kroplomierze; Tabela porównawcza porowatości filtrów ze szkła spiekanego; Lampy promieniowania nadfioletowego stosowane w analizie; Sita; Probówki do badań porównawczych; Rurki wskaźnikowe do wykrywania gazów) 2.2. Fizyczne i fizykochemiczne metody badania ( Temperatura wrzenia; Chromatograficzne techniki rozdzielania; Emisyjna spektrometria atomowa z plazmą indukcyjnie sprzężoną) 2.3. Określanie tożsamości ( Reakcje tożsamości jonów i grup funkcyjnych; Zapach) 2.4. Oznaczenia graniczne zanieczyszczeń ( Oznaczanie pozostałości metali użytych jako katalizatory i odczynniki; Glikol etylenowy i glikol dietylenowy ; Chlorki) 2.5. Oznaczanie zawartości ( Liczba kwasowa; Metylu, etylu i izopropylu metanosulfonian w substancjach czynnych) 2.6. Biologiczne metody badania 2.7. Oznaczanie zawartości metodami biologicznymi (oznaczanie aktywności szczepionek; czynników krzepnięcia; Cytometria przepływowa) 2.8. Farmakognostyczne metody badania 2.9. Metody badania postaci leku 31 Podstawowe zasady stosowania Farmakopei Przykładowe zmiany w działach: 2.9. Metody badania postaci leku Czas rozpadu tabletek i kapsułek Czas rozpadu czopków i globulek Uwalnianie substancji czynnej ze stałych postaci leku (8.6) Uwalnianie substancji czynnej z systemów transdermalnych Jednolitość masy preparatów jednodawkowych Jednolitość zawartości substancji czynnej w preparatach jednodawkowych (9.0) Odporność tabletek niepowlekanych na ścieranie Odporność tabletek na zgniatanie Określanie konsystencji za pomocą penetrometru Zawartość etanolu i tabela alkoholometryczna (zmiana w 8.5) Badanie zawartości metanolu i 2-propanolu Analiza sitowa Badanie graniczne wielkości cząstek metodą mikroskopową (wycofana w 5.7) Badanie powierzchni właściwej przez określenie przepuszczalności powietrza (9.1) Objętość nasypowa (wycofana w 6.4) 32 16

17 Przykładowe zmiany w działach: 2.9. Metody badania postaci leku Czas zsypywania Oznaczanie objętości płynów pozajelitowych uzyskiwanej z pojemnika Preparaty do inhalacji: pomiar aerodynamiczny wielkości cząstek Zanieczyszczenie cząstkami niewidocznymi okiem nieuzbrojonym Zanieczyszczenie cząstkami widocznymi okiem nieuzbrojonym Czas całkowitej deformacji czopków lipofilowych Oznaczanie gęstości ciał stałych za pomocą piknometru Odporność czopków i globulek na zgniatanie (wycofana w 6.0) Uwalnianie substancji czynnej z leczniczych gum do żucia Oznaczanie powierzchni właściwej przez adsorpcję gazu Jednolitość masy pobieranych dawek z pojemników wielodawkowych Masa lub objętość płynnych i półstałych preparatów uzyskiwana z pojemników jednodawkowych (wycofana w 6.0) Specyficzna szybkość rozpuszczania Analiza wielkości cząstek metodą dyfrakcji światła laserowego Charakterystyka krystalicznych i częściowo krystalicznych ciał stałych metodą rentgenowskiej dyfrakcji proszkowej 33 Przykładowe zmiany w działach: 2.9. Metody badania postaci leku Gęstość nasypowa proszków i gęstość po ubiciu (zmiana w 8.5) Stopień rozdrobnienia proszków Płynięcie proszku Mikroskopia optyczna Określanie rozkładu wielkości cząstek metodą analizy sitowej Interakcje woda ciało stałe: wyznaczanie izoterm sorpcja desorpcja i aktywności wody Jednolitość jednostek preparatów dawkowanych (8.6; 9.1) Odporność ziaren i sferoidów na ścieranie Uwalnianie substancji czynnej z lipofilowych stałych postaci leku Pozorna szybkość rozpuszczania Charakterystyka preparatów do nebulizacji Zwilżalność porowatych ciał stałych, w tym proszków Wykazanie jednolitości jednostek preparatów dawkowanych przy użyciu próbek o dużej wielkości (8.1) 34 17

18 Podstawowe zasady stosowania Farmakopei Walidacja metod farmakopealnych 1.1. General statements Wytyczne Postępowania odnoszące się do badań i oznaczeń w monografiach szczegółowych są walidowane, zgodnie z aktualną praktyką analityczną, w czasie przygotowania monografii, z uwzględnieniem celu zastosowania tych badań i oznaczeń. Jeżeli w monografii lub tekście podstawowym nie podano inaczej, walidacja metod przez analityka nie jest wymagana [zasady walidacji w Technical Guide for the elaboration of monographs] 35 Podstawowe zasady stosowania Farmakopei Metody alternatywne 1.1. General statements Wytyczne Badania i oznaczenia opisane w Farmakopei stanowią metody oficjalne, na podstawie których ustalone są standardy Farmakopei. Za zgodą organu upoważnionego, metody alternatywne mogą być stosowane do celów kontrolnych pod warunkiem, że pozwalają na jednoznaczne podjęcie decyzji co do spełnienia przez produkt wymagań monografii gdyby zostały zastosowane metody oficjalne. W przypadkach sporów i wątpliwości jedynie metody oficjalne (podane w Farmakopei) posiadają moc obowiązującą

19 Podstawowe zasady stosowania Farmakopei Implementacja metod farmakopealnych 1.1. General statements Wytyczne (7.6) Jeżeli metoda farmakopealna jest implementowana, użytkownik musi ocenić czy i w jakim zakresie należy wykazać, zgodnie z odpowiednimi monografiami, tekstami podstawowymi i systemem jakości, przydatność metody w danych warunkach. 37 Podstawowe zasady stosowania Farmakopei Interpretacja badań - Wartości graniczne 1.4. Monographs Monografie Podane wartości graniczne oparte na danych otrzymanych zgodnie z dobrą praktyką laboratoryjną uwzględniają zwykłe błędy analityczne, dopuszczalne odchylenia w procesie wytwarzania i przygotowania postaci leku oraz rozkład w zakresie uważanym za dopuszczalny. Nie dopuszcza się dalszych odchyleń od wartości granicznych przy określeniu czy dany wyrób spełnia wymagania monografii

20 Podstawowe zasady stosowania Farmakopei Stosowanie wzorców porównawczych Ph. Eur Reference standards Wzorce porównawcze Nazewnictwo Zastosowanie wzorców porównawczych Ustanawianie wzorców porównawczych (pierwotnych, Farmakopei Europejskiej, wtórnych) Wytwarzanie, oznakowanie, przechowywanie i rozprowadzanie Program ponownego sprawdzania przydatności Pełna nowelizacja w Suplement 8.4 Zmiany dotyczą m.in.: wprowadzenia definicji wzorców międzynarodowych w oparciu o WHO Technical Report; wprowadzenia wymagań dla roślinnych wzorców porównawczych oraz dla biologicznych preparatów porównawczych i chemicznych substancji porównawczych dla produktów biologicznych; liczne zmiany redakcyjne Specyficzność farmakopealnych wzorców porównawczych została potwierdzona w Wytycznych ISO nr Wzorce porównawcze Część 3. Zastosowanie wzorców porównawczych Farmakopei Europejskiej Wzorce porównawcze Farmakopei Europejskiej są stosowane do potwierdzania tożsamości, w badaniu czystości i oznaczaniu zawartości w produktach opisanych w monografiach i w tekstach podstawowych Farmakopei Europejskiej. Wzorce porównawcze Farmakopei Europejskiej są przeznaczone do zastosowania w określonym celu; nie zawsze mogą być one przydatne dla innych celów. Jeżeli wzorzec porównawczy Farmakopei Europejskiej jest użyty do innego celu niż ten, do którego został przeznaczony, jego przydatność do nowego zastosowania musi być w pełni wykazana i, jeżeli to dotyczy, opisana we wniosku o dopuszczenie do obrotu. Przypisana do wzorca porównawczego wartość liczbowa odnosi się do jego zastosowania w celu, dla którego został ustanowiony i przy zastosowaniu do innego celu może nie być właściwa. (...) Wzorzec wtórny jest ustanawiany zwykle w celu zmniejszenia zużycia wzorca pierwotnego i może być stosowany w trakcie rutynowej kontroli jakości 40 (tylko w tym samym celu). 20

21 5.12. Wzorce porównawcze (3.) Zamierzeniem Farmakopei Europejskiej jest dostarczanie wzorców porównawczych w ilościach wystarczających do bezpośredniego użycia (np. ilości potrzebnej do wykonania badania/badań podanych w monografii lub w tekście podstawowym) po otwarciu pojemnika. Za użycie w innych warunkach odpowiedzialny jest analityk. Jeżeli zamknięty pojemnik jest przechowywany w zalecanych warunkach, wzorzec porównawczy jest przydatny do użycia tak długo jak dana seria jest uznana jako aktualna. Informacja o numerach serii uznanych jako aktualne jest zamieszczona w bazie danych wzorców Farmakopei Europejskiej, dostępnej na stronie internetowej EDQM ( Przechowywanie odtworzonych lub rozcieńczonych roztworów wzorców porównawczych nie jest zalecane chyba, że prawidłowość tego postępowania została wykazana przez użytkownika Metody chemometryczne stosowane do danych analitycznych (S. 8.7) Poniższy rozdział opublikowano w celach informacyjnych. Stanowi on wprowadzenie do technik chemometrycznych używanych w celu przetwarzania zbiorów danych analitycznych [będących przedmiotem zainteresowania w badaniach naukowych, kontroli jakości i produkcji w przemyśle farmaceutycznym]. Celem jest dostarczenie wskazówek dotyczących dobrej praktyki chemometrycznej i wymagań związanych z chemometrią Definicja Aktualna definicja chemometrii podaje, że chemometria to dyscyplina chemiczna wykorzystująca metody matematyczne i statystyczne, aby (a) zaprojektować lub wybrać optymalne procedury pomiarowe i eksperymenty oraz (b) zapewnić uzyskanie maksymalnej informacji poprzez analizę danych chemicznych. ( ) Metody chemometryczne zrewolucjonizowały spektroskopię w zakresie bliskiej podczerwieni (NIR) i techniki te to obecnie integralne narzędzia technologii analityki procesu (PAT) oraz zapewnienia jakości przez planowanie (QbD), i są wykorzystywane do sprawniejszego monitorowania procesu oraz kontroli jakości w różnorodnych obszarach 42 zastosowań. 21

22 Podstawowe zasady stosowania Farmakopei Stosowanie badań tożsamości Celem badań podanych w części Tożsamość nie jest potwierdzenie budowy chemicznej lub składu produktu lecz potwierdzenie że wyrób odpowiada opisowi zamieszczonemu na etykiecie. Badanie lub badania stanowiące Tożsamość pierwszą mogą być zawsze stosowane do potwierdzenia tożsamości. Niektóre monografie zamieszczają w części "Tożsamość pierwsza" dwie lub więcej grupy badań, które są równocenne i mogą być stosowane niezależnie. Jedna lub więcej z tych grup zawiera zwykle odnośnik do badania opisanego w części Badania monografii. Może to być zastosowane aby ułatwić pracę analityka prowadzącego badanie tożsamości i inne opisane badania. Badanie lub badania zawarte w części Tożsamość druga mogą być stosowane w aptekach do potwierdzenia tożsamości, pod warunkiem, że można wykazać, że substancja lub preparat pochodzi z serii, której zgodność ze wszystkimi innymi wymaganiami monografii została potwierdzona. 43 Podstawowe zasady stosowania Farmakopei Stosowanie badań tożsamości BUPRENORPHINUM Buprenorfina TOŻSAMOŚĆ Absorpcyjna spektrofotometria w podczerwieni (2.2.24). Porównanie: buprenorfina CSP. BUFEXAMACUM Bufeksamak TOŻSAMOŚĆ Tożsamość pierwsza: B. Tożsamość druga: A, C. BUSERELINUM Buserelina TOŻSAMOŚĆ Wykonać badania A i B lub badania A i C

23 Podstawowe zasady stosowania Farmakopei Stosowanie badań zawartości Oznaczanie zawartości substancji do celów farmaceutycznych prowadzi się stosując odpowiednie metody, chyba, że zaniechanie tego badania jest uzasadnione i zatwierdzone przez organ upoważniony. (Corpora...) 45 Podstawowe zasady stosowania Farmakopei Kontrola zanieczyszczeń Monografia ogólna Corpora ad usum pharmaceuticum wymagania kwalifikacji, identyfikacji i wykazywania zanieczyszczeń organicznych substancji czynnej (ICH Q3A); Kontrola zanieczyszczeń w substancjach do celów farmaceutycznych Monografie szczegółowe: kryteria akceptacji dla zanieczyszczeń, metody badań, wykazy zanieczyszczeń Pozostałość rozpuszczalników (ICH Q3C) zanieczyszczenia genotoksyczne (ICH M7) ( kontrola estrów alkilowych kwasu metanosulfonowego, toluenosulfonowego i benzenosulfonowego) Pozostałość metali użytych jako katalizatory lub odczynniki / Zanieczyszczenia pierwiastkami ; badanie wg UWAGA: pełna nowelizacja zgodna z wytycznymi ICH Q3D i odniesienie w monografii Pharmaceutica w Ph. Eur

24 Podstawowe zasady stosowania Farmakopei Zakres stosowania monografii ogólnych Introduction Wprowadzenie w monografiach szczegółowych nie podaje się odnośników do odpowiednich monografii ogólnych, choć ich stosowanie jest konieczne (dodatkowo: informacje w dolnej części stron Farmakopei oraz na stronach okładkowych Important Notice Ważna informacja) 1.1. General statements Wytyczne Monografie ogólne znajdują zastosowanie do wszystkich substancji i preparatów zdefiniowanych w danej monografii (chyba, że we wstępie ograniczono jej zastosowanie) Monografie ogólne i szczegółowe są wzajemnie powiązane. Jeżeli wymagania monografii ogólnej nie odnoszą się do określonego produktu zostaje to wyraźnie zaznaczone w monografii szczegółowej. 47 Monografie ogólne Aetherolea (Olejki eteryczne) Anticorpora monoclonalia ad usum humanum (Przeciwciała monoklonalne do stosowania u ludzi) Corpora ad usum pharmaceuticum (Substancje do celów farmaceutycznych) Immunosera ad usum veterinarium (Surowice odpornościowe do użytku weterynaryjnego) Immunosera ex animale ad usum humanum (Surowice odpornościowe pochodzenia zwierzęcego stosowane u ludzi) Olea herbaria (Oleje roślinne) Pharmaceutica (Preparaty farmaceutyczne) Plantae ad ptisanam (Zioła do zaparzania) Plantae medicinales (Substancje roślinne) Plantae medicinales praeparatae (Przetwory roślinne) Plantarum medicinalium extracta (Wyciągi z substancji roślinnych) Praecursores chimici ad radiopharmaceutica (Prekursory chemiczne do preparatów radiofarmaceutycznych) Praeparationes celeres ad ptisanam (Rozpuszczalne herbaty ziołowe) Producta ab arte ADN recombinandorum (Produkty otrzymywane technologią rekombinacji DNA) Producta ab fermentatione (Produkty fermentacji) Producta allergenica (Alergeny) Producta cum possibili transmissione vectorium enkephalopathiarum spongiformium animalium (Produkty, w których występuje ryzyko przenoszenia czynników wywołujących zwierzęce gąbczaste encefalopatie) Radiopharmaceutica (Preparaty radiofarmaceutyczne) Vaccina ad usum humanum (Szczepionki do stosowania u ludzi) Vaccina ad usum veterinarium (Szczepionki do użytku weterynaryjnego) 48 24

25 Podstawowe zasady stosowania Farmakopei Monografia Substancje do celów farmaceutycznych (2034) (8.8; 9.1; Pharmeuropa 28.2=9.3) Substances for pharmaceuticals use Corpora ad usum pharmaceuticum Wymagania dotyczące: DEFINICJI substancji do celów farmaceutycznych WYTWARZANIA - zapewnienie odpowiedniej i powtarzalnej jakości WŁAŚCIWOŚCI - charakter informacyjny TOŻSAMOŚCI BADAŃ polimorfizm, substancje pokrewne, zanieczyszczenia genotoksyczne, pozostałość rozpuszczalników, zanieczyszczenia pierwiastkami, jałowość, endotoksyny bakteryjne, pirogeny ZAWARTOŚCI OZNAKOWANIA wymagania zakresu opisu substancji na etykiecie 49 Podstawowe zasady stosowania Farmakopei Monografia Substancje do celów farmaceutycznych Wskazania tej monografii dotyczą substancji opisanych i nieopisanych w Farmakopei Substancjami do użytku farmaceutycznego są wszystkie organiczne i nieorganiczne substancje, używane jako substancje czynne i pomocnicze do wytwarzania produktów leczniczych stosowanych u ludzi i w weterynarii. Monografia ta nie odnosi się do substancji roślinnych, substancji roślinnych do preparatów homeopatycznych, przetworów roślinnych, wyciągów lub do nalewek pierwotnych do preparatów homeopatycznych, które są przedmiotem oddzielnych monografii ogólnych (Plantae medicinales (1433), Plantae medicinales ad praeparationes homoeopathicas (2045), Plantae medicinales praeparatore (1434), Plantarum medicinalium extracta (0765), Tincturae maternae ad praeparationes homoeopathicas(2029); 50 Praecursores chimici ad radiopharmaceutica (2902)) 25

26 Pharmaceutica Preparaty farmaceutyczne Pharmaceutical preparations (2619) Monografia jest przewidziana jako źródło informacji o wymaganiach Farmakopei Europejskiej dotyczących substancji czynnych, substancji pomocniczych i postaci leku, które należy stosować w procesie wytwarzania/sporządzania preparatów farmaceutycznych, a nie jest przewodnikiem opisującym jak je wytwarzać, gdyż dostępne są specjalne wytyczne odnoszące się do metod wytwarzania i związanych z nimi kontroli. Preparaty farmaceutyczne są to produkty lecznicze składające się zwykle z substancji czynnych, które mogą być połączone z substancjami pomocniczymi i którym została nadana postać leku (formulated) odpowiednia do zamierzonego zastosowania, jeżeli to konieczne po odtworzeniu, i które są umieszczone we właściwym pojemniku, odpowiednio oznakowanym. Preparaty farmaceutyczne mogą posiadać pozwolenie na dopuszczenie do obrotu (licensed) wydane przez organ upoważniony lub nie posiadać (unlicensed) i być sporządzane na specjalne potrzeby pacjentów, zgodnie z przepisami prawa. Preparaty farmaceutyczne nieposiadające pozwolenia na dopuszczenie do obrotu obejmują 2 kategorie: preparaty do bezpośredniego użycia; preparaty magazynowane. 51 Pharmaceutica Preparaty farmaceutyczne Dodatkowo do wymagań tej monografii, preparaty farmaceutyczne spełniają także wymagania rozdziału Wskazówki ogólne i odpowiednich tekstów podstawowych Farmakopei. ( ) Tam gdzie ma to zastosowanie, preparaty farmaceutyczne spełniają także wymagania monografii ogólnych postaci leku ( ) oraz monografii ogólnych odnoszących się do kategorii preparatów farmaceutycznych ( ) Substancje czynne i pomocnicze. Substancje czynne i pomocnicze stosowane w preparatach farmaceutycznych spełniają wymagania odpowiednich monografii ogólnych; jakość stosowanych substancji czynnych i pomocniczych jest zgodna z wymaganiami odpowiednich monografii szczegółowych, jeżeli istnieją takie monografie. Jeżeli brak jest monografii szczegółowej, należy określić wymaganą jakość, biorąc pod uwagę zamierzone zastosowanie preparatu i związane z tym ryzyko. Rozważając decyzję o sporządzeniu preparatu farmaceutycznego nieposiadającego pozwolenia na dopuszczenie do obrotu należy dokonać właściwej oceny ryzyka. WYTWARZANIE Receptura; substancje czynne i pomocnicze; jakość mikrobiologiczna; pojemniki; trwałość BADANIA Wygląd; badanie tożsamości i czystości; jednolitość; wzorce porównawcze ZAWARTOŚĆ; OZNAKOWANIE I PRZECHOWYWANIE; OBJAŚNIENIA TERMINÓW 52 26

27 SITAGLIPTINI COMPRESSI (S. 8.7) Sytagliptyny tabletki DEFINICJA Sytagliptyny tabletki zawierają Sytagliptyny fosforan jednowodny (2778), który jest (3R)-3-amino-1-[3- (trifluorometylo)-5,6-dihydro[1,2,4]triazolo[4,3-a]pirazyn-7(8h)-ylo]-4-(2,4,5-trifluorofenylo)butan-1-onu fosforanem jednowodnym. Tabletki spełniają wymagania monografii Tabletki (0478) z następującymi dodatkowymi wymaganiami. Zawartość: od 95,0% do 105,0% zawartości bezwodnej sytagliptyny (C 16 H 15 F 6 N 5 O) podanej na opakowaniu. TOŻSAMOŚĆ Wykonać badania A, B lub badania B, C. A. Zarejestrować widmo UV piku głównego na chromatogramach otrzymanych z roztworów użytych w badaniu zawartości z detektorem diodowym. B. Obejrzeć chromatogramy otrzymane w badaniu zawartości. C. Absorpcyjna spektrofotometria w podczerwieni (2.2.24). BADANIA Substancje pokrewne. Chromatografia cieczowa (2.2.29). Czas rozpadu (2.9.1). Tabletki spełniają wymagania badania. Płyn do uwalniania: woda OD. Czas: 5 min. ZAWARTOŚĆ Chromatografia cieczowa (2.2.29) jak podano w badaniu substancji pokrewnych z następującymi zmianami. Wprowadzenie: roztwór badany i roztwór porównawczy (a). Obliczyć procentową zawartość bezwodnej sytagliptyny (C 16 H 15 F 6 N 5 O) z podanej zawartości jednowodnego fosforanu sytagliptyny CSP. ZANIECZYSZCZENIA Inne wykrywalne zanieczyszczenia (następujące substancje, jeżeli są obecne w wystarczającej ilości, mogą być wykryte w jednym z badań podanych w monografii. Są ograniczone przez ogólne kryterium akceptacji dla innych lub nieokreślonych indywidualnie zanieczyszczeń. Nie jest więc konieczne identyfikowanie tych zanieczyszczeń w celu wykazania zgodności substancji): PK-A, PK-B, PK-C, PK-D, PK-E Monografie szczegółowe dla produktu końcowego z substancją chemiczną do opracowania do Ph. Eur. Raltegravir tablets 28.4 Raltegravir chewable gum 28.4 Deferasirox tablets Deferiprone tablets Deferiprone oral solution Lacosamide tablets Lacosamide oral solution Lacosamide solution for infusion Fosaprepitant powder for solution for infusion Sorafenib tablets Rivaroxaban tablets Regorafenib tablets Rosuvastatin tablets 27

28 Podstawowe zasady stosowania Farmakopei Zakres stosowania monografii ogólnych postaci leku 1.1. General statements Wytyczne Monografie ogólne postaci leku znajdują zastosowanie do wszystkich preparatów zdefiniowanych w danej monografii. Zamieszczone w nich wymagania mogą okazać się jednak niewystarcząjące i dodatkowe wymagania uzupełniające mogą być wprowadzone przez organ upoważniony 55 Monographs on dosage forms Monografie ogólne postaci leku Auricularia Preparaty do uszu *Capsulae Kapsułki *Compressi Tabletki *Emplastra transcutanea Systemy transdermalne *Granulata Granulaty Inhalanda Preparaty do inhalacji *Masticabilia gummis medicata Lecznicze gumy do żucia *Musci medicati Piany lecznicze Nasalia Preparaty do nosa Ophthalmica Preparaty do oczu Parenteralia Preparaty pozajelitowe *) kryterium podziału postać farmaceutyczna Glossary Objaśnienia terminów 56 28

29 Standard Terms Terminy standardowe (w ponad 30 wersjach językowych) postaci leku (farmaceutycznej) dla dróg podania i opakowań (pojemników, zamknięć i wyrobów do podawania leku) oraz jednostek produktu (units of presentation) opracowywane przez Komisję Farmakopei Europejskiej, do stosowania we wnioskach o dopuszczenie do obrotu, SPC, etykietach i wymianie informacji. Dostępny tylko w wersji elektronicznej systematycznie aktualizowanej! (UWAGA: definicje i status terminów current, deprecated, rejected) Wyjaśnienia niezbędne do prawidłowego stosowania terminów standardowych podane są w oryginalnej publikacji jako Introduction and Guidance for Use Polska wersja w ALMANACH (lipiec 2007 r.) i w kolejnych 57 Informacjach Prezesa Urzędu Rejestracji ( ) Podstawowe zasady stosowania Farmakopei Zalecenia dotyczące procesu wytwarzania Substancje do celów farmaceutycznych są wytwarzane zgodnie z procedurami zapewniającymi odpowiednią i powtarzalną jakość substancji oraz zgodność z wymaganiami monografii szczegółowej lub zatwierdzonej specyfikacji. (Corpora... ) Proces wytwarzanie substancji czynnej musi odbywać się zgodnie z zasadami dobrej praktyki wytwarzania. (Corpora (7.7)) Systemy zapewnienia jakości. Wymagania jakościowe zawarte w monografiach gwarantują jakość produktu tylko wtedy, gdy produkt ten jest wytwarzany zgodnie z odpowiednim systemem zapewnienia jakości. System zapewnienia jakości musi zagwarantować, że produkty powtarzalnie spełniają wymagania Farmakopei ( ) Wskazania podane w części (monografii) Wytwarzanie skupiają się na szczególnych aspektach procesu wytwarzania i mogą nie być wyczerpujące. Jeżeli nie podano inaczej, stanowią one dla wytwórców wymagania które muszą być spełnione. (1.4) Brak części Wytwarzanie nie oznacza, że nie jest wymagane spełnianie wskazanych aspektów procesu wytwarzania. (1.4) 58 29

30 Podstawowe zasady stosowania Farmakopei Potencjalne sfałszowania (7.5) W związku ze wzrostem liczby oszustw i przypadków sfałszowań, użytkownikom Ph. Eur. mogą być dostarczone informacje w celu ułatwienia wykrywania sfałszowanych substancji i produktów (tj. substancji czynnych, substancji pomocniczych, produktów pośrednich, produktów luzem i produktów końcowych). ( ) Niniejsza część (monografii szczegółowej) ustanawia wymagania dla całego systemu dostaw, od wytwórców do użytkowników (np. wytwórców produktów pośrednich, produktów luzem i produktów końcowych, jeżeli dotyczy). Brak takiej części nie oznacza, że nie należy brać pod uwagę zagadnień podanych powyżej. 59 Podstawowe zasady stosowania Farmakopei 3. Materials for containers and containers Tworzywa do wyrobu pojemników i pojemniki Wymagania: dla tworzyw stosowanych do produkcji pojemników (3.1) oraz dla pojemników do celów farmaceutycznych (3.2) (z wyjaśnieniami pojęć: pojemnik dobrze / hermetycznie/ trwale zamknięty; z zabezpieczeniem przed dziećmi; pojemnik jednodawkowy / wielodawkowy) ze szkła lub tworzyw sztucznych, dla zestawów do transfuzji, strzykawek jednorazowego użytku oraz gumowych zamknięć do pojemników do celów farmaceutycznych

31 3.1. TWORZYWA STOSOWANE DO PRODUKCJI POJEMNIKÓW Tworzywa opisane w tym rozdziale są stosowane do produkcji pojemników do celów farmaceutycznych. Może być także brane pod uwagę ich stosowanie do wytwarzania części lub całych przedmiotów przeznaczonych do celów medyczno-chirurgicznych. Tworzywa i polimery inne niż opisane w Farmakopei mogą być stosowane po zatwierdzeniu w każdym przypadku przez organ upoważniony odpowiedzialny za dopuszczenie do obrotu preparatu znajdującego się w pojemniku. (w Suplemencie 7.6 wprowadzona ocena ryzyka związanego z TSE) 61 Podstawowe zasady stosowania Farmakopei 4. Reagents Odczynniki (odczynniki, roztwory wzorcowe i buforowe 4.1; analiza objętościowa 4.2) ok odczynników, roztworów mianowanych i buforowych niezbędnych do prawidłowego wykonania opisanych w Farmakopei badań. - w FP - pod nazwą w języku polskim podana jest nazwa odczynnika angielskojęzyczna - kumulatywne wykazy odczynników w trakcie wydania publikowane dodatkowo w 2 suplementach Ph. Eur. - zgodnie z założeniami Komisji Farmakopei Europejskiej w wykazie nie są zawarte informacje dotyczące substancji, preparatów i widm porównawczych powoływanych w monografiach; dane te dostępne na stronie internetowej ( ; - dostawcy niektórych odczynników w Databases 62 31

32 Podstawowe zasady stosowania Farmakopei Stosowanie działu 5. General texts Wymagania ogólne 5.1 dotyczące mikrobiologii Metody sporządzania produktów jałowych (9.2) Biologiczne wskaźniki i pokrewne preparaty mikrobiologiczne stosowane w wytwarzaniu produktów jałowych (9.2) Skuteczność ochrony przeciwdrobnoustrojowej Mikrobiologiczna jakość niejałowych preparatów farmaceutycznych i substancji do celów farmaceutycznych (8.0) Metody alternatywne stosowane do kontroli jakości mikrobiologicznej (9.2) Bezpieczeństwo wirusowe Mikrobiologiczna jakość produktów leczniczych roślinnych do podania doustnego i wyciągów użytych do ich przygotowania (8.0) Wskazówki do stosowania badania jałowości Wskazówki do stosowania badania endotoksyn bakteryjnych dla produktów biologicznych (w tym nazewnictwo dla produktów biologicznych (5.2.1); teksty omawiające kryteria i metody oceny bezpieczeństwa i skuteczności szczepionek; tekst omawiający zagadnienia zmniejszania ryzyka przenoszenia czynników wywołujących zwierzęce gąbczaste encefalopatie (TSE) przez produkty lecznicze 63 stosowane u ludzi i w weterynarii. Stosowanie działu 5. General texts Wymagania ogólne (c.d) 5.3. Analiza statystyczna wyników biologicznych oznaczeń zawartości i badań jakościowych (COMBISTATS) 5.4. Pozostałość rozpuszczalników 5.5. Tabele alkoholometryczne 5.6. Oznaczanie aktywności interferonów 5.7. Tabela właściwości fizycznych radionuklidów opisanych w Ph. Eur Harmonizacja wymagań farmakopealnych (9.2) 5.9. Polimorfizm Kontrola zanieczyszczeń w substancjach do celów farmaceutycznych Dodatkowe wskazówki dotyczące monografii część Właściwości Wzorce porównawcze Produkty lecznicze przenoszenia genu do stosowania u ludzi Właściwości funkcjonalne substancji pomocniczych Krystaliczność Wytyczne dotyczące metod badania postaci leku ( Wskazówki dotyczące badania uwalniania) 64 32