Pułtusk Spacer w czasie i przestrzeni

Transkrypt

1

2 Zapraszamy Pa stwa na spacer po Pu tusku, w trakcie którego zwiedzimy miasto jednocze nie w trzech okresach czasu i zobaczymy jak zmienia o si na przestrzeni 70 lat. Prezentujemy fotogra e tych samych miejsc wykonane w 1945, 1995 i 2015 r. Zobaczymy obraz Pu tuska w 80% zniszczonego przez dzia ania wojenne, ale zdj cia te daj równie wyobra enie o wygl dzie miasta przed wojn i pokazuj, jak wiele budynków nie zosta o w ogóle odbudowanych, a na ich miejscu postawiono nowe, z regu y brzydsze, obiekty. Dla wielu b dzie te zaskoczeniem zmiana, jaka zasz a w ostatnim dwudziestoleciu i w wygl dzie miasta, i jego mieszka ców, i... ich samochodów. Niestety, nie wiadomo z ca pewno ci, kto jest autorem zdj Pu tuska wykonanych w 1945 r. Najprawdopodobniej by to fotograf z Kalisza Pan Marian Wo giewicz, cho nie mo na wykluczy udzia u pu tuskiego fotografa Pana Jana Ciastonia. B dziemy Pa stwu wdzi czni za wszelkie informacje na temat autora (lub autorów) tych fotogra i. Zdj cia miasta w 1995 r. wykona znany pu tuski fotograf Pan Stanis aw Skowro ski na potrzeby wystawy zorganizowanej wówczas przez Pu tuskie Towarzystwo Spo eczno-kulturalne i Oddzia w Pu tusku Archiwum Pa stwowego w Warszawie. Natomiast dzisiejszy Pu tusk uwieczni, specjalnie na obecn wystaw, wielki mi o nik fotogra i i zarazem historii Pu tuska Pan Edward Sie kowski, któremu w tym miejscu sk adamy serdeczne podzi kowania.

3 Nasz spacer po Pu tusku zaczynamy w rejonie skrzy owania ul. Reformackiej i ul. Stare Miasto, blisko ko cio a w. Józefa, spogl daj c w stron ko cio a Naj wi tszej Maryi Panny, gdzie obecnie znajduje Archiwum Pa stwowe. Dzi, na szcz cie, nie mo na powtórzy uj cia z lat wojny Stare Miasto zosta o odbudowane. Na zdj ciu z 1995 r. widzimy amatorów historii Pu tuska, panów Edwardów: Jarz bka i Malinowskiego.

4 Spod ko cio a w. Józefa patrzymy na ul. Stare Miasto, przed wojn g sto zabudowan kamienicami.

5 Jedna z nich sta a na rogu ul. Stare Miasto i Placu Teatralnego, który przed II wojn by zwany Placem POW. wiatow i tu po niej

6 I raz jeszcze rzut oka na ul. Stare Miasto. Widzimy fragment ko cio a w. Józefa.

7 Idziemy na Plac Teatralny, staj c pod baszt, czyli kaplic dawnego szpitala, sk d mamy widok na ko ció w. Józefa.

8 Przechodz c kilka kroków, widzimy Plac Teatralny w pe nej krasie z Mostem wi toja skim w tle.

9 Zabudowa przedwojennego Pu tuska by a wy sza ni obecnie, co mo emy zaobserwowa na przyk adzie kamienicy przy Mo cie wi toja skim, przy skrzy owaniu ul. wi toja skiej z Ul. Staszica.

10 Wracamy kilkana cie metrów i pod amy w gór ul. 3 Maja. Przy skrzy owaniu z Benedykty sk spogl damy w dó, w stron Placu Teatralnego (w 1995 r. nie wykonano zdj cia)

11 Schodzimy ul. Benedykty sk. Zatrzymujemy si przy Mo cie Benedykty skim i spogl damy w stron ul. 3 Maja.

12 Kamienice mi dzy ul. Benedykty sk a 3 Maja by y niemal ca kowicie zniszczone, podobnie jak Most Benedykty ski.

13 Du ych zniszcze dozna tak e ko ció w. Piotra i Paw a, zwany szkolnym.

14 Idziemy w stron Rynku. Dzwonnica przy bazylice zosta a w czasie ostrza u artyleryjskiego mocno uszkodzona. Na zdj ciu z 1945 r. widzimy na kamienicy po prawej stronie prostok tny lad po zamalowanym bia farb napisie. Wed ug opowie ci Edwarda Jarz bka brzmia on: Zabra e Stalinie nasze krowy i winie, we jeszcze rowery i id do cholery!.

15 Skr caj c w prawo, w ul. Piotra Skargi, przechodzimy obok Liceum i ko cio a szkolnego. Ulica ta nazywa a si niegdy Jezuicka, a potem Krzywe Ko o.

16 Z bramy nieistniej cej dzi kamienicy patrzymy na fasad ko cio a w. Piotra i Paw a. W czasie wojny wi tynia ta utraci a obie wie e.

17 Z placu przed ko cio em ruszamy w stron ul. wi toja skiej, która w XIX w. nosi a miano ul. Publicznej. Znów widzimy, e zabudowa miejska by a niegdy wy sza na obszarze wyspy mieszka o kiedy znacznie wi cej osób.

18 Na rogu ul. Piotra Skargi i wi toja skiej sta a przed wojn wielka kamienica.

19 Dochodzimy do skrzy owania ul. Piotra Skargi i wi toja skiej. Wida, e nawet w ci gu ostatnich 20 lat wiele si zmieni o. Tak e samochody i... ich tablice rejestracyjne. Do 1975 r. symbolem powiatu pu tuskiego by y litery TT, nast pnie mieszka cy miasta mieli samochody z oznaczeniem CNP, CAP, CAT i obecnie WPU.

20 Ruszamy w stron Rynku by mo e najd u szego na wiecie.

21 Spogl damy w stron kolegiaty pw. Zwiastowania NMP...

22 Id c w stron zamku, mijamy kamienic, w której przed wojn mie ci a si fabryka kwasu i w której urodzi si w 1942 r. Krzysztof Klenczon.

23 25a 25c... i na wschodni pierzej Rynku (w 1995 r. nie wykonano zdj cia)

24 Zamek, niegdy rezydencja biskupów p ockich, te wygl da inaczej wie dobudowano dopiero w latach 70. XX w. A kaplica w. Marii Magdaleny zosta a w czasie wojny do szcz tu zburzona.

25 Kierujemy si w stron ul. Juliusza S owackiego i spogl damy na Bibliotek im. J. Lelewela.

26 Odwracamy si i rzucamy jeszcze jedno spojrzenie w stron Rynku.

27 Idziemy w stron ul. Stanis awa Staszica. Zmieni si wygl d ul. Juliusza S owackiego, która zosta a podwy szona i wkomponowana w system wa ów przeciwpowodziowych.

28 Znik y te rozlewiska kana ku (odnogi Narwi zwanej Narewk ). Dzi w tym miejscu stoi Dom Nauczyciela.

29 Nasz wypraw ko czymy na ul. Staszica, przy Mo cie Senatorskim, spogl daj c ponad kana kiem w stron ul. Stare Miasto i ko cio a w. Józefa. Brzegi Narewki zosta y znacznie podwy szone.

30 Dzi kujemy za wspólny spacer. opracowanie: Krzysztof Wi niewski opracowanie gra czne: Dawid Puszcz