Stosujemy zasady uczciwej konkurencji. Zabronione jest ustalanie cen, dzielenie rynku oraz inne, podobne praktyki nieuczciwej konkurencji.

Transkrypt

1 3. PRZEPISY DOTYCZĄCE OCHRONY KONKURENCJI Stosujemy zasady uczciwej konkurencji. Zabronione jest ustalanie cen, dzielenie rynku oraz inne, podobne praktyki nieuczciwej konkurencji. Prawo ochrony konkurencji Unii Europejskiej, przepisy antymonopolowe w USA i przepisy w innych krajach służą utrzymaniu konkurencyjności gospodarki. Wspieramy działanie zgodne z przepisami prawa, których celem jest zachowanie wolnego rynku i umożliwienie każdemu odniesienia sukcesu dzięki wyjątkowym produktom. Naruszenie przepisów dotyczących konkurencji jest nie tylko sprzeczne z naszymi zasadami i niniejszą Polityką, ale może także wiązać się z dużymi karami finansowymi, koniecznością wypłaty odszkodowania i odpowiedzialnością karną, jak również pozbawieniem wolności. Naruszenie praw konkurencji/antymonopolowych może również doprowadzić do konieczności poświęcenia czasu i wysiłków przez kierownictwo oraz do publikacji negatywnych opinii, szkodzących reputacji Spółki. Wszyscy pracownicy i partnerzy biznesowi Stora Enso powinni znać wymagania oraz przepisy prawa ochrony konkurencji obowiązujące w krajach, w których prowadzą działalność biznesową. Ponadto pracownicy powinni mieć na uwadze, że przepisy dotyczące konkurencji obowiązujące np. w Europie i USA mogą mieć zastosowanie także do działalności prowadzonej w innych miejscach. Ze względu na złożoność niniejszego tematu, w przypadku pytań lub wątpliwości związanych z przepisami dotyczącymi ochrony konkurencji należy skonsultować się z Działem prawnym. 3.1 Podstawowe zasady Wszelkie porozumienia pomiędzy przedsiębiorstwami, decyzje związków przedsiębiorstw i uzgodnionych praktyk, których celem lub skutkiem jest zapobieganie, ograniczanie lub zakłócanie konkurencji są w normalnych warunkach zabronione na mocy przepisów dotyczących ochrony konkurencji (zob. Rozdział 3.2). Stora Enso musi działać niezależnie zarówno w przypadku sprzedaży na rzecz konsumentów, jak i zakupów u dostawców i starać się nie wywierać wpływu na postępowanie rynkowe Konkurentów w przyszłości oraz z dużą uwagą podchodzić do spotkań z Konkurentami. Należy stosować zabezpieczenia przed nawiązaniem kontaktów z Konkurentami w związku z przyjęciem nowych członków do Zrzeszeń branżowych (zob. Rozdział ), braniem udziału w Wizytach w zakładach produkcyjnych (zob. Rozdział ) oraz przeprowadzaniem analizy porównawczej (zob. Rozdział ). Niektóre kontakty z Konkurentami należy zgłaszać również wtedy, gdy miały już one miejsce w przeszłości (zob. Rozdział ). Pozycja dominująca oznacza pozycję przewagi ekonomicznej, która pozwala, aby dane przedsiębiorstwo uniemożliwiało utrzymanie skutecznej konkurencji na rynku i zachowywało znaczną niezależność wobec rynku. Niektóre działania przedsiębiorstwa dominującego mogą prowadzić do niezgodnego z prawem naruszenia. Do przykładów naruszenia należy ustalanie nieuczciwych cen dla niektórych klientów i wdrażanie określonych planów rabatowych (zob. Rozdział 3.3). Zmiany strukturalne przedsiębiorstw, takie jak fuzje, przejęcia, zbycia i likwidacje oraz utworzenie przedsięwzięć joint venture zazwyczaj wiąże się z określonymi konsekwencjami wynikającymi z przepisów dotyczących ochrony konkurencji (zob. Rozdziały 3.4 oraz 3.5). 3.2 Zakazane porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki Relacje z Konkurentami Porozumienia z Konkurentami W żadnym przypadku Stora Enso nie zawrze w sposób wyraźny ani dorozumiany żadnej umowy w formie pisemnej lub ustnej, która mogłaby zostać uznana za umowę mogącą naruszyć prawa uczciwej konkurencji. Przykłady umów, które mogą w poważny sposób naruszać przepisy dotyczące ochrony konkurencji obejmują w szczególności: umowy dotyczące naliczanych opłat, np. umowy o utrzymaniu takiej samej ceny, stosowaniu takich samych opustów, stosowaniu danej formuły cenowej, podwyższaniu albo obniżaniu cen o taki sam procent itp.; 1

2 umowy dotyczące alokacji rynków albo klientów, np. umowy zakazu konkurencji pomiędzy danymi spółkami na danym obszarze geograficznym albo w przypadku danego klienta bądź kategorii klientów (jak na przykład, gdy jedna spółka skupia się na sprzedaży bezpośredniej, a inna na sprzedaży za pośrednictwem dystrybutorów); umowy dotyczące przeprowadzania transakcji z danym dostawcą, klientem albo kategorią dostawców/klientów (np. umowy wspólnego bojkotowania danego dostawcy uznawanego za stosującego wygórowane ceny); umowy koordynowania przetargów w jakimkolwiek procesie sprzedaży lub zakupu, np. w celu uzyskania najlepszych cen; oraz umowy ograniczające lub kontrolujące produkcję, rozwój technologiczny lub inwestycje. Zakaz zawierania umów ograniczających obejmuje uzgodnione praktyki, jak również umowy formalne. Ma to na celu uniknięcie sytuacji, w których, mimo że nie została zawarta żadna formalna umowa, dana spółka wpływa na zachowania rynkowe konkurenta poprzez bezpośrednie lub pośrednie kontakty dotyczące celów biznesowych, w sposób uznawany za negatywnie oddziałujący na konkurencję. Zakaz ten nie dotyczy wyłącznie umów, które faktycznie ograniczają konkurencję, ale również umów, które mają to na celu z uwagi na ich charakter Ujawnianie informacji Konkurentom Pracownicy Stora Enso nie mogą uczestniczyć w żadnych rozmowach uwzględniających Informacje wrażliwe dla konkurencji, przekazywać Informacji wrażliwych dla konkurencji Konkurentom ani otrzymywać Informacji wrażliwych dla konkurencji od Konkurentów, jeżeli nie zostało to zezwolone w niniejszej Polityce lub przez Dział prawny. Pojęcie Informacje wrażliwe dla konkurencji oznacza: A. wszelkie informacje poufne 1 związane ze Stora Enso albo jednym czy też większą liczbą Konkurentów na rynku, dotyczące ich niedawnych 2, obecnych bądź przyszłych działań, strategii lub planów konkurencyjnych, w tym: i) Ustalanie cen (w tym faktycznych cen oraz cenników lub cen szacunkowych, jeśli dotyczy); ii) iii) iv) Opusty lub polityki opustowe; Praktyki lub strategie przetargowe; Klienci (w tym tożsamość faktycznych lub potencjalnych klientów, oraz kategorie klientów); v) Obszary rynkowe (w których spółka prowadzi sprzedaż lub zamierza prowadzić sprzedaż swoich produktów, bądź w których nie prowadzi bądź nie zamierza prowadzić sprzedaży); vi) vii) viii) ix) Dostawcy (w tym tożsamość faktycznych lub potencjalnych dostawców, oraz kategorie dostawców); Zasady lub warunki sprzedaży; Polityka lub strategia dotycząca negocjacji z klientami; Przychody, zyski lub marże; x) Udziały w rynku; xi) xii) xiii) Strategie lub koszty sprzedaży, marketingu, reklamy lub promocji; Dane lub opinie dotyczące rynku, podaży/popytu, tendencji cenowych itd. (w tym w szczególności tego, czy ceny na rynku/rynkach są niskie, na jakim poziomie powinny być ceny, lub jak osiągnąć wyższe lub bardziej stabilne ceny); Plany rozwoju/redukcji działalności; 1 Informacje poufne to informacje należące do spółki, które nie zostały ujawnione publicznie. 2 Aktualne informacje to informacje prawdopodobnie wskazujące na aktualne lub przyszłe postępowanie. W przepisach UE dotyczących ochrony konkurencji nie jest określony próg, przy którym określone informacje przestają być traktowane jako aktualne i stają się historyczne, czyli na tyle stare, że ich przekazanie nie stwarza zagrożenia dla konkurencji. Jednak ogólnie rzecz biorąc informacje nowsze niż rok będą prawdopodobnie uznane za aktualne. 2

3 xiv) xv) xvi) xvii) Projekty, strategie lub koszty badań i rozwoju; Moce produkcyjne, poziom lub koszty produkcji; Wyprodukowane lub sprzedane ilości oraz zapasy; oraz Wewnętrzne informacje organizacyjne firmy; B. Wszelkie informacje poufne dotyczące Stora Enso, które mogą być wykorzystane przez ich odbiorcę przy podejmowaniu decyzji w kwestiach wskazanych powyżej, lub do przewidywania strategii Stora Enso odnośnie do kwestii wskazanych powyżej; C. Wszelkie informacje poufne dotyczące Konkurenta, które mogą być wykorzystane przez Stora Enso przy podejmowaniu decyzji w kwestiach wskazanych powyżej, lub do przewidywania strategii Konkurenta odnośnie do kwestii wskazanych powyżej; D. Wszelkie informacje poufne dotyczące Stora Enso, które mogą być wykorzystane przez ich odbiorcę w sposób ograniczający konkurencję; lub E. Wszelkie informacje poufne dotyczące Konkurenta, które mogą być wykorzystane przez Stora Enso w sposób ograniczający konkurencję; Wszelkie informacje wymieniane odnośnie do Informacji wrażliwych dla konkurencji, niezależnie od kontekstu ich wymiany, mogą powodować naruszenie przepisów dotyczących ochrony konkurencji Komunikaty publiczne i sygnalizowanie sytuacji rynkowej Stora Enso jest zobowiązana przestrzegać określonych wymogów organów regulacyjnych i giełdowych dotyczących oświadczeń publicznych. Musimy ponadto mieć świadomość, że oświadczenia publiczne dotyczące rynków dla naszych produktów mogą być odebrane jako sygnalizowanie sytuacji rynkowej pomiędzy konkurentami i spowodować poważne zarzuty antymonopolowe. Pracownicy Stora Enso muszą zatem przestrzegać następujących głównych zasad: Komunikaty publiczne dotyczące Informacji wrażliwych dla konkurencji, takich jak obecne lub przyszłe ceny, zapasy, wykorzystanie mocy produkcyjnych i przestoje, należy wyjaśnić/omówić z Działem prawnym z wyprzedzeniem; Komunikaty publiczne dotyczące Informacji wrażliwych dla konkurencji, takich jak ceny, zapasy, wykorzystanie mocy produkcyjnych i przestoje dotyczące wyłącznie przeszłości oraz Stora Enso, nie zaś Konkurentów Stora Enso, są zazwyczaj dopuszczalne z punktu widzenia przepisów dotyczących ochrony konkurencji; Komunikaty publiczne w formie sprawozdań, informacji i komunikatów dotyczących aktualnych i przyszłych cen oraz innych warunków transakcji z klientami (lub dostawcami) lub przestojów należy składać tylko wtedy, jeśli jest to wymagane stosownymi przepisami (w tym prawem pracy) oraz wymogami dotyczącymi giełd; Komunikaty publiczne przedstawiające ogólny opis lub ocenę przyszłych tendencji rynkowych, niezbędne w celu dokonania realnej wyceny rynkowej spółki (informacje prognostyczne), są zazwyczaj wymagane przez przepisy organów regulacyjnych oraz przepisy giełdowe i są ogólnie dopuszczalne. Jednak należy dołożyć starań w celu zapewnienia ogólnego charakteru informacji oraz uniknięcia wrażenia sygnalizowania sytuacji rynkowej. W związku z tym jest dopuszczalne stwierdzenie, w oparciu o czynniki historyczne i bieżące, że popyt, i, co za tym idzie, ceny zdają się obecnie rosnąć. Stwierdzenie, że ceny prawdopodobnie wzrosną (lub że pożądany jest ich wzrost) w przyszłości o X% lub kwotę Y nie jest dopuszczalne z punktu widzenia przepisów dotyczących ochrony konkurencji; Rzecznik Stora Enso powinien wypowiadać się wyłącznie na temat Stora Enso, nie zaś ogólnie odnośnie branży, kwestii rynkowych czy sugerować, co byłoby pożądane lub niepożądane z punktu widzenia całości branży (chyba że w ramach Zrzeszeń branżowych i tylko odnośnie dopuszczalnych kwestii politycznych; przykładowo, omawianie w ramach Zrzeszenia branżowego konieczności podniesienia cen lub zmniejszenia produkcji w branży nie jest dopuszczalne); Rzecznik Stora Enso nie powinien komentować działań ani działalności Konkurentów Stora Enso; oraz Stora Enso powinna powstrzymać się przed udostępnianiem danych do publikowanych badań rynku. Takie udostępnianie może mieć miejsce wyłącznie za uprzednią zgodą Działu prawnego. Zgodę można uzyskać, jeśli dane są udostępniane w dobrej wierze, jeśli w publikacjach są gromadzone dane zarówno od sprzedawców jak 3

4 i od kupujących oraz jeśli publikowane dane są przedstawiane w formie zagregowanej, bez ujawniania danych poszczególnych spółek (lub klientów) Kupowanie od Konkurentów lub sprzedaż Konkurentom Stora Enso Kupowanie od konkurentów lub sprzedaż konkurentom powoduje szczególne zagrożenia antymonopolowe związane z udostępnianiem informacji i sygnalizowaniem sytuacji rynkowej. W celu zapobieżenia przepływu Informacji wrażliwych dla konkurencji między konkurentami, oraz w celu zapobieżenia podejrzeniom niewłaściwego przepływu informacji, należy zachować szczególne środki ostrożności zawsze, gdy Stora Enso dokonuje kupna od dostawców lub sprzedaży kupującym będących konkurentami Stora Enso. Sprzedaż produktów Konkurentom Stora Enso lub kupowanie produktów od Konkurentów Stora Enso powinny mieć miejsce wyłącznie z uzasadnionych biznesowo przyczyn. W kontekście negocjowania sprzedaży konkurentom lub kupna od konkurentów może być konieczna wymiana pewnych Informacji wrażliwych dla konkurencji. Jednak nie powinny być przekazywane jakiekolwiek informacje inne niż niezbędne w celu doprowadzenia do zawarcia umowy sprzedaży/kupna. Przy negocjowaniu sprzedaży lub kupna z Konkurentem należy stosować się do następujących zasad: Nie należy nigdy wymieniać jakichkolwiek informacji otrzymanych od Konkurenta z innym Konkurentem; Nie należy wymieniać żadnych informacji z Konkurentem odnośnie do transakcji dotyczących innych klientów lub dostawców Stora Enso, ani odnośnie do innych klientów czy dostawców danego Konkurenta (w tym odnośnie cen i wolumenu takich innych transakcji); Nie należy wymieniać żadnych informacji z Konkurentem odnośnie do kosztów własnej spółki ani spółki Konkurenta. jeżeli koszty muszą być częścią formuły cenowej, należy je uzyskać ze źródeł zewnętrznych, np. niezależnej spółki transportowej w przypadku kosztów transportu; jeśli to możliwe, przy ustalaniu cen preferowane jest korzystanie z podanych do wiadomości publicznej cen referencyjnych, aby uniknąć ujawnienia indywidualnych strategii cenowych spółek; oraz w przypadku swapów produktów sposobem na uniknięcie wrażliwych negocjacji cenowych między konkurentami jest wymiana typu jednostka za jednostkę. Wewnętrzny obrót informacji na temat konkurentów Pracownicy Stora Enso zaangażowani w sprzedaż produktów Konkurentom Stora Enso będą mieli dostęp do Informacji wrażliwych dla konkurencji, takich jak uzgodniona cena. Pracownicy ci nie mogą przekazywać tych informacji żadnym pracownikom Stora Enso zaangażowanym w zakup tych produktów lub sprzedaż produktów przetworzonych zawierających te produkty. Pracownicy Stora Enso zaangażowani w zakup produktów od Konkurentów nie mogą przekazywać żadnych Informacji wrażliwych dla konkurencji uzyskanych w związku z zakupem (w tym uzgodnionej ceny) żadnym pracownikom Stora Enso zaangażowanym w sprzedaż tych produktów. Jeśli to możliwe, czynności związane z kupnem i sprzedażą danych produktów powinny być rozdzielone i prowadzone przez różnych pracowników. Jeżeli ten sam pracownik Stora Enso musi prowadzić zarówno czynności związane z kupnem jak i sprzedażą, szczególnie ważne jest unikanie negocjacji cenowych wiążących się z ujawnieniem kosztów którejkolwiek ze stron lub polityki cenowej dotyczącej transakcji z innymi podmiotami zewnętrznymi lub innymi jednostkami Stora Enso. Podane do wiadomości publicznej ceny referencyjne oraz informacje o kosztach ze źródeł zewnętrznych powinny być w tej sytuacji wykorzystywane w normalny sposób. W niektórych sytuacjach, takich jak ustalanie wewnętrznych cen transferowych zgodnych z przepisami prawa podatkowego, niektóre wewnętrzne komunikaty mogą być konieczne, w związku z informacjami dotyczącymi cen produktów sprzedanych lub zakupionych od Konkurentów. W takim przypadku pracownicy Stora Enso muszą ograniczyć ilość informacji przekazywanych między pracownikami zajmującymi się kupnem a pracownikami zajmującymi się sprzedażą do takich, które są niezbędne do osiągnięcia tego celu. W szczególności, jeśli to możliwe, należy wymieniać wyłącznie informacje na temat średnich cen, odzwierciedlających ogólne warunki rynkowe. Aktywne działanie 4

5 Komunikaty publiczne dotyczące Informacji wrażliwych dla konkurencji, takich jak obecne lub przyszłe ceny, zapasy, wykorzystanie mocy produkcyjnych i przestoje, należy wyjaśnić/omówić z Działem prawnym z wyprzedzeniem; Stora Enso powinna powstrzymać się przed udostępnianiem danych do publikowanych badań rynku. Takie udostępnianie może mieć miejsce wyłącznie za uprzednią zgodą Działu prawnego; oraz w przypadku pytań lub wątpliwości związanych z przepisami dotyczącymi ochrony konkurencji należy skonsultować się z Działem prawnym Przynależność do Zrzeszeń branżowych Zrzeszenia branżowe pełnią ważną rolę w biznesie i wspierają rozwój branży, co leży również w interesie innych interesariuszy. Mimo to wewnętrzna działalność Zrzeszeń branżowych musi być uważnie analizowana, ponieważ charakter Zrzeszeń branżowych polega na pełnieniu przez nie roli forum kontaktowego dla konkurentów i w związku z tym tworzy potencjalne ryzyko konkurencji. Pracownicy Stora Enso biorący udział w spotkaniach Zrzeszenia branżowego (w tym zarówno w formalnych jak i nieformalnych dyskusjach i komunikatach) muszą w pełni przestrzegać zasad dotyczących umów z konkurentami, opisanych w Rozdziale , a także zasad dotyczących udostępniania informacji konkurentom, opisanych w Rozdziale Dobre praktyki w przypadku uczestnictwa w spotkaniu Zrzeszenia branżowego A. Przed każdym spotkaniem należy uzyskać porządek obrad, który dokładnie odzwierciedla tematy, jakie będą dyskutowane. Porządek obrad powinien być ściśle przestrzegany podczas spotkania; B. Najlepszym rozwiązaniem jest rozpoczęcie każdego spotkania Zrzeszenia branżowego od przypomnienia uczestnikom, że spotkanie musi być przeprowadzone zgodnie z obowiązującymi przepisami dotyczącymi ochrony konkurencji, co należy udokumentować w protokole; C. Należy sporządzić kompletny protokół dyskusji prowadzonych w trakcie spotkania Zrzeszenia branżowego. Protokół powinien zawierać kompletną listę uczestników; D. Porządek obrad, wszelkie inne dokumenty, jakie będą przekazywane w trakcie spotkania, oraz protokół spotkania muszą zostać zweryfikowane i zatwierdzone przez radcę prawnego (np. radcę Zrzeszenia branżowego, jeśli posiada własnego) w celu zapewnienia, że nie zawierają niejednoznacznych lub wprowadzających w błąd treści, które mogą błędnie sugerować obecność niewłaściwych dyskusji; E. Jeżeli uczestnik uzna, że tematy poruszane w trakcie dyskusji Zrzeszenia branżowego mogą być niewłaściwe z perspektywy przepisów dotyczących ochrony konkurencji, uczestnik reprezentujący Stora Enso powinien niezwłocznie zgłosić swój sprzeciw i poprosić o przełożenie tych dyskusji, aby Stora Enso mogła skonsultować się z Działem prawnym i aby inni uczestnicy mogli również zasięgnąć rady swoich działów prawnych. Protokół powinien zawierać wyraźną informację, że Stora Enso zgłosiła sprzeciw, oraz że temat, chociaż został krótko wspomniany, nie był dyskutowany. Jeżeli dyskusja będzie kontynuowana pomimo sprzeciwu zgłoszonego przez Stora Enso, uczestnik reprezentujący Stora Enso powinien niezwłocznie opuścić spotkanie i poprosić, aby fakt opuszczenia przez niego spotkania został wyraźnie odnotowany w protokole; F. Jeżeli Zrzeszenie branżowe ma własnego radcę prawnego, najlepszym rozwiązaniem jest zapewnienie, aby był obecny na wszystkich spotkaniach. W przypadku gdy Zrzeszenie branżowe nie ma własnego radcy prawnego, Stora Enso powinna zwrócić się z prośbą, aby jej własny radca prawny mógł wziąć udział w spotkaniu, jeżeli porządek obrad obejmuje wrażliwe tematy. Przed zwróceniem się z tą prośbą sytuacja powinna zostać przedyskutowana z Działem prawnym; G. Należy się upewnić, że poza formalnym spotkaniem nie bierze się udziału w żadnych nieformalnych dyskusjach na wrażliwe tematy; H. Wszystkie porządki obrad, protokoły i dokumenty dotyczące spotkań Zrzeszenia branżowego powinny być przechowywane przez co najmniej pięć lat; I. Po spotkaniu należy sprawdzić, czy protokół dokładnie odzwierciedla dyskusje, które miały miejsce podczas formalnego spotkania; oraz 5

6 J. Jeżeli po spotkaniu Zrzeszenia branżowego uczestnik reprezentujący Stora Enso nie jest pewien, czy którakolwiek dyskusja lub czynność podczas spotkania mogła stanowić naruszenie przepisów dotyczących ochrony konkurencji, powinien niezwłocznie przedyskutować to z Działem prawnym. Wymiana informacji Wiele Zrzeszeń branżowych dokonuje między swoimi członkami wymiany informacji dotyczących różnych kwestii, takich jak między innymi ochrona środowiska, bezpieczeństwo i dobre praktyki w branży. Jeżeli nie są to Informacje wrażliwe dla konkurencji, ich wymiana nie powinna budzić zastrzeżeń w związku z przestrzeganiem przepisów dotyczących ochrony konkurencji. Co do zasady, prowadzone dyskusje i informacje wymieniane w trakcie spotkań Zrzeszenia branżowego powinny być w miarę możliwości ograniczone do następujących kwestii: działalność przyczyniająca się do rozwoju branży jako całości; wprowadzenie nowych przepisów prawa, modyfikacja istniejących przepisów prawa lub reakcje na proponowane przepisy prawa, zarówno na poziomie krajowym jak i ponadkrajowym; uczestnictwo w sporach sądowych dotyczących całej branży; obniżenie taryf i innych ograniczeń prawnych nakładanych na import i eksport; oraz badania nad bezpieczeństwem i innymi technicznymi aspektami materiałów, produktów lub metod wytwarzania produktów. Czasami Zrzeszenia branżowe mogą gromadzić informacje na temat danych z przeszłości dotyczących sprzedaży, kosztów lub nawet cen, które dotyczą członków tych zrzeszeń. Takie gromadzenie informacji nie będzie każdorazowo uznawane za naruszenie zasad konkurencji, jeżeli dane pochodzące od członka są archiwalne (zazwyczaj oznacza to, że pochodzą co najmniej sprzed roku), jeżeli informacje zostały zebrane przez niezależny podmiot zewnętrzny, taki jak samo Zrzeszenie branżowe, oraz jeżeli uzyskane informacje zostaną zaprezentowane w formie zbiorczej (w sposób, który uniemożliwia odbiorcy zidentyfikowanie informacji dotyczących konkretnej spółki 3 ). Aktywne działanie Każdy nowy wniosek o członkostwo w Zrzeszeniu branżowym, do którego należą również aktualni lub potencjalni Konkurenci Stora Enso, wymaga wstępnego zatwierdzenia przez Dział ds. prawnych, etyki i zgodności. Wniosek należy wypełnić tutaj Wizyty w papierniach i innych zakładach Wizyty w papierniach i innych zakładach produkcyjnych, w tym między innymi plantacjach, laboratoriach i węzłach logistycznych ( Wizyty w zakładach produkcyjnych ) są dozwolone. Zawsze należy jednak stosować określone środki ostrożności, aby uniknąć ryzyka błędnej interpretacji. Wizyty w zakładach produkcyjnych mogą być w pełni uzasadnione i przynosić korzyści klientom. Wizyty w zakładach produkcyjnych składane w obrębie Spółki lub przez podmioty spoza sektorów, w których Stora Enso prowadzi działalność. Tego rodzaju wizyty nie niosą ze sobą żadnego ryzyka złamania przepisów antymonopolowych. Wizyty w zakładach produkcyjnych składane przez konkurentów. Wizyty w zakładach produkcyjnych konkurencji lub składane przez konkurencję mogą przynieść korzyści klientom, wiążą się jednak z istotnym ryzykiem antymonopolowym. Dlatego też przedstawiciele Stora Enso będą odwiedzać konkurencyjne zakłady produkcyjne lub 3 Przykładowo, aby oszacować wielkość rynku europejskiego dla danego produktu, Zrzeszenie branżowe może poprosić swoich członków o podanie wartości swojej sprzedaży tego produktu w Europie na przestrzeni poprzedniego roku. Jeżeli Zrzeszenie branżowe zestawi te dane sprzedażowe i przedstawi wyniki w formie pojedynczego podsumowania, na podstawie którego nie będzie można zidentyfikować danych sprzedażowych konkretnych spółek, to zasadniczo nie powinno to wzbudzić wątpliwości dotyczących potencjalnego naruszenia przepisów dotyczących ochrony konkurencji. 6

7 przyjmować gości konkurencji tylko w przypadku, gdy będzie to niosło ze sobą istotne potencjalne korzyści, oraz jedynie przy zastosowaniu odpowiednich zabezpieczeń. Propozycje wizyt w zakładach produkcyjnych konkurencji lub wizyt Konkurencji w naszych zakładach produkcyjnych podlegają każdorazowemu zatwierdzeniu przez Dział ds. prawnych, etyki i zgodności; Wizyty w zakładach produkcyjnych konkurencji na podstawie zaproszenia od dostawców, odbywające się w celu zademonstrowania urządzeń dostawcy zainstalowanych w zakładzie produkcyjnym konkurencji, zazwyczaj uzyskują zatwierdzenie; Zakłady produkcyjne Stora Enso mogą udzielać uzasadnionego dostępu dostawcom w celu zademonstrowania działania sprzętu pochodzącego od dostawcy zainstalowanego w naszych papierniach. Takie wizyty konkurencji zazwyczaj uzyskują zatwierdzenie; Wizyty w zakładach produkcyjnych konkurencji lub wizyty konkurencji w naszych zakładach produkcyjnych w celu poznania rozwiązań problemów czysto technicznych w odniesieniu do produkcji, występujących w podobnej formie w zakładzie, którego przedstawiciele biorą udział w wizycie, zazwyczaj uzyskują zatwierdzenie; Wizyty w zakładach produkcyjnych konkurencji lub wizyty konkurencji w naszych zakładach produkcyjnych w związku z dozwolonymi spotkaniami i działaniami branżowymi lub Zrzeszenia branżowego zazwyczaj uzyskują zatwierdzenie; oraz Wizyty w zakładach produkcyjnych konkurencji lub wizyty konkurencji w naszych zakładach produkcyjnych służące dokonaniu analizy porównawczej ogólnych praktyk kadrowych i organizacyjnych, kwestii związanych z BHP i ogólnych kwestii związanych z ochroną środowiska, zazwyczaj uzyskują zatwierdzenie. Rozmowy pomiędzy pracownikami Stora Enso, a pracownikami Konkurencji podczas Wizyty w zakładzie produkcyjnym, poruszające temat Informacji wrażliwych dla konkurencji są zabronione. Aktywne działanie Propozycje Wizyt w zakładach produkcyjnych konkurencji lub wizyt Konkurencji w naszych zakładach produkcyjnych podlegają zatwierdzeniu przez Dział ds. prawnych, etyki i zgodności. Wniosek należy wypełnić tutaj. Istnieje jednak jeden wyjątek od tej ogólnej zasady: o W zakresie, w jakim Konkurent jest klientem lub dostawcą Stora Enso, Wizyty w zakładach produkcyjnych w związku ze zwykłymi kontaktami handlowymi dotyczącymi stosunku klient/dostawca nie muszą uzyskiwać uprzedniego zatwierdzenia ze strony Działu ds. prawnych, etyki i zgodności Analiza porównawcza branży Analiza porównawcza (ang. benchmarking) może przybierać różne formy; jest to porównywanie kosztów, praktyk, wydajności, struktury organizacyjnej, wyposażenia lub innych informacji konkurencyjnych u innych organizacji. Praktyka analizy porównawczej jest ryzykowna w przypadku porównywania parametrów konkurencji, dlatego też przed jej podjęciem należy zastosować określone środki ostrożności. Analiza porównawcza przeprowadzana wewnętrznie przez podmioty spoza sektorów, w których Stora Enso prowadzi działalność. Ten typ analizy porównawczej nie niesie ze sobą żadnego ryzyka złamania przepisów antymonopolowych, dlatego jest zalecany. Analiza porównawcza z uwzględnieniem Konkurentów. Korzystanie z informacji w domenie publicznej, takich jak sprawozdania finansowe, komunikaty prasowe, informacje w mediach itp. nie niesie ze sobą żadnego ryzyka złamania przepisów antymonopolowych i jest zalecane. Analizę porównawcza z uwzględnieniem Konkurentów należy jednak przeprowadzać wyłącznie w przypadku, gdy może ona przynieść istotne korzyści oraz przy zastosowaniu odpowiednich zabezpieczeń. Propozycje przeprowadzenia analizy porównawczej z uwzględnieniem Konkurentów muszą zostać ocenione i zatwierdzone przez Dział ds. prawnych, etyki i zgodności. 7

8 Analiza porównawcza z uwzględnieniem Konkurentów uzyska zatwierdzenie wyłącznie w sytuacji, gdy analiza dotyczyć będzie tematów ogólnie akceptowanych z perspektywy przepisów dotyczących ochrony konkurencji, takich jak: o ogólne zagadnienia kadrowe; o praktyki organizacyjne; o kwestie związane z BHP; oraz o ogólne kwestie związane z ochroną środowiska. Ponadto, bezpośrednia analiza porównawcza z udziałem Konkurentów, dotycząca spraw czysto technicznych (np. urządzeń technicznych lub rozwiązań procesu produkcyjnego) uzyska zatwierdzenie tylko w przypadku, gdy ten typ analizy przeprowadzany jest od czasu do czasu, nie zaś regularnie. Jeżeli analizie porównawczej podlegają Informacje wrażliwe dla konkurencji, informacje udostępniane spółkom biorącym udział w tej analizie nie powinny umożliwiać identyfikacji konkretnych spółek, zakładów lub umożliwiać pozyskania takich informacji. Ponadto, informacje te muszą mieć charakter archiwalny, czyli pochodzić sprzed co najmniej sześciu miesięcy. Do analizy porównawczej nigdy nie należy wykorzystywać danych dotyczących przyszłości. Rozmowy pomiędzy pracownikami Stora Enso, a pracownikami Konkurencji, poruszające temat Informacji wrażliwych dla konkurencji są surowo zabronione. Aktywne działanie Propozycje przeprowadzenia analizy porównawczej z uwzględnieniem Konkurentów muszą zostać ocenione i zatwierdzone przez Dział ds. prawnych, etyki i zgodności przed utworzeniem projektu analizy porównawczej. Wnioski o przeprowadzenie analizy porównawczej należy składać tutaj; oraz Każdorazowo po przeprowadzeniu analizy porównawczej, należy również złożyć sprawozdanie podsumowujące to wydarzenie tutaj Kontakty z Konkurencją Każdy pracownik Stora Enso jest zobowiązany do zachowania dużej ostrożności podczas spotkań z Konkurentami, aby zachować zgodność z obowiązującymi przepisami ochrony konkurencji. Rozmowy pomiędzy pracownikami Stora Enso, a pracownikami Konkurencji, poruszające temat Informacji wrażliwych dla konkurencji są zabronione. Stora Enso musi działać na rynku w sposób niezależny i nie może próbować wywierać wpływu na postępowanie rynkowe Konkurentów w przyszłości, ani podejmować prób wcześniejszego ustalenia takiego postępowania. Stora Enso ma prawo do prognoz i spekulacji. W tym celu jednak Spółka nie powinna pozyskiwać tajemnic biznesowych Konkurencji, dotyczących planów na przyszłość. Należy podkreślić, że Stora Enso konkuruje nie tylko na rynkach, na których sprzedaje swoje produkty, ale także na rynkach, na których dokonuje zakupów i będzie przestrzegać tych samych zasad w stosunku do swoich Konkurentów, niezależenie od tego czy występuje jako sprzedawca, czy nabywca. Szczególnie ważne jest, aby pracownicy Stora Enso nie dokonywali ustaleń, ani nawet komunikowali się z Konkurentami w odniesieniu do Informacji wrażliwych dla konkurencji (patrz Rozdział ). 8

9 Aktywne działanie Członkowie Zespołu Zarządzającego Grupy Stora Enso oraz członkowie każdego Zespołu 4 Zarządzającego Oddziału będą zgłaszać wszelkie spotkania i kontakty z Konkurentami Stora Enso do Działu ds. prawnych, etyki i zgodności. Jednakże istnieją dwa wyjątki od tej ogólnej zasady: o w zakresie, w jakim Konkurent jest klientem lub dostawcą Stora Enso zwykłe kontakty handlowe dotyczące stosunku klient/dostawca nie muszą być zgłaszane; o w zakresie, w jakim kontakty zachodzą w ramach spotkania oficjalnego zrzeszenia branżowego (lub podobnej organizacji), z którego sporządzono i przekazano oficjalny protokół odzwierciedlający prowadzone dyskusje, kontakty nie muszą być zgłaszane; oraz o inni pracownicy Stora Enso mają obowiązek zgłaszania kontaktów, jakie utrzymują z Konkurentami, jeśli w ramach kontaktu lub spotkania zostanie poruszona kwestia Informacji wrażliwych dla konkurencji. Sprawozdanie należy wypełnić tutaj Relacje z Klientami, Dystrybutorami i Dostawcami Zasady konkurencji obowiązują nie tylko w przypadku relacji pomiędzy konkurentami (płaszczyzna pozioma), ale mogą także odnosić się do klientów, dystrybutorów i dostawców spółki (płaszczyzna pionowa), z tego względu, że praktyki obejmują zawarcie porozumień antykonkurencyjnych, albo stanowią nadużycie pozycji dominującej. Należy zwrócić szczególną uwagę na następujące kwestie: A. umowy ograniczające prawo dystrybutora lub innego nabywcy do ustalenia własnej ceny sprzedaży. Ustalanie minimalnej ceny sprzedaży jest zabronione. Ustalanie ceny maksymalnej lub sugerowanie ceny jest zasadniczo dozwolone, jeżeli nie stanowi pośrednio wymogu ceny minimalnej; B. ograniczenia praw dystrybutora lub innego nabywcy do odsprzedaży poprzez wymienienie obszarów geograficznych lub określonych klientów. Ta zasada podlega pewnym wyjątkom. Co do zasady nabywcom Stora Enso nie powinno się zakazywać dokonywania sprzedaży na rzecz klientów spoza ich obszaru, którzy sami się z nimi skontaktują (tj. sprzedaż bierna musi być dozwolona); C. długoterminowe umowy kupna lub sprzedaży. Długoterminowe umowy kupna lub sprzedaży obejmujące całkowite zapotrzebowanie lub produkcję klienta bądź dostawcy lub ich znaczną część (umowy na wyłączność) mogą ze względu na swój charakter stać się obszarem problematycznym, ponieważ umowy tego typu blokują strony oraz ograniczają możliwość prowadzenia interesów na rynku innym dostawcom lub nabywcom. Jednakże z pewnością są sytuacje, w których istnienie tego typu umów można uzasadnić, na przykład jeśli dostawca musi dokonać znacznych inwestycji, aby dokonywać dostaw albo sponsoruje nowe przedsiębiorstwo wchodzące na rynek; D. umowy zawierające zobowiązania wyłącznej dostawy lub wyłącznego kupna. Zobowiązania dotyczące wyłączności, nakładane na klienta, polegające na tym, że może on kupować dany rodzaj produktu wyłącznie od Stora Enso, a nie od konkurencyjnego producenta, będą zasadniczo dozwolone automatycznie, jeśli (1) udział w rynku Stora Enso obejmujący dany produkt jest mniejszy niż 30% oraz udział nabywcy w rynku, na którym kupuje on produkt jest mniejszy niż 30%; oraz (2) okres obowiązywania umowy nie jest dłuższy niż pięć lat oraz nie podlega on automatycznemu przedłużeniu po upływie pięciu lat. Zobowiązania dotyczące wyłączności, nakładane na dostawcę, polegające na tym, że będzie on dokonywał dostaw jedynie na rzecz Stora Enso również mogą być dopuszczalne w pewnych przypadkach; oraz E. sytuacje, w których zawarcie umowy wymaga przyjęcia niepowiązanych, uzupełniających zobowiązań. Sprzedaż wiązana jest obszarem szczególnie problematycznym, na rynkach, w których Stora Enso ma znaczny udział. Typowym przykładem sprzedaży wiązanej byłaby sytuacja, w której spółka Stora Enso dostarczałaby produkt, co do którego ma znaczny udział w rynku klientowi, jedynie jeśli klient kupiłby również inny produkt, w przypadku którego pozycja na rynku Stora Enso jest słabsza, chyba że wystąpiłyby uzasadnione okoliczności techniczne lub związane z bezpieczeństwem. 4 W tym Dział ds. dostaw drewna z Finlandii/Szwecji oraz Dział ds. logistyki i pozyskiwania dostaw. 9

10 3.2.3 Badania i rozwój Umowy dotyczące badań i rozwoju z reguły wiążą się z wysokimi kosztami inwestycji, długoterminowymi zobowiązaniami stron oraz wysokimi oczekiwaniami, że taka inwestycja czasu i nakładów finansowych w końcu się zwróci dzięki zwieńczonemu sukcesem komercyjnemu wykorzystaniu rezultatów. Dostęp do takich rezultatów oraz uzasadniony podział lub ograniczenie praw do ich wykorzystywania mają zatem kluczowe znaczenie dla przedsiębiorstw podejmujących się takiej współpracy. Następujące typy umów dotyczących badań i rozwoju wiążą się z małym prawdopodobieństwem wzbudzenia zastrzeżeń dotyczących przestrzegania przepisów dotyczących ochrony konkurencji: umowy dotyczące badań i rozwoju związane ze współpracą na wczesnym etapie, w sytuacji, gdy wykorzystanie ewentualnych rezultatów jest w bardzo odległej perspektywie; umowy dotyczące badań i rozwoju zawierane pomiędzy podmiotami, które nie są wobec siebie konkurencyjne, chyba że istnieje prawdopodobieństwo wystąpienia skutku w postaci zamknięcia dostępu do rynku, a jedna ze stron dysponuje znaczną siłą rynkową w odniesieniu do kluczowej technologii; zlecenie wykonania czynności w ramach badań i rozwoju instytutom badawczym oraz instytucjom akademickim, które nie biorą udziału w wykorzystywaniu ich rezultatów; oraz umowy dotyczące stricte badań i rozwoju, które nie obejmują kwestii wspólnego wykorzystania rezultatów, chyba, że znacznie ograniczają skuteczną konkurencję w dziedzinie innowacji. Umowy dotyczące badań i rozwoju, które mogą mieć wpływ na ograniczenie konkurencji, to umowy, których współpracujące strony dysponują siłą rynkową na istniejących rynkach lub takie, w których konkurencja w dziedzinie innowacji jest znacznie ograniczona. Następujące przepisy dotyczące badań i rozwoju wiążą się z prawdopodobieństwem wzbudzenia zastrzeżeń dotyczących przestrzegania przepisów dotyczących ochrony konkurencji, chyba że możliwe jest wykazanie, że są one niezbędną częścią umowy dotyczącej badań i rozwoju: ograniczenie swobody stron do prowadzenia czynności związanych z badaniami i rozwojem w dziedzinach niepowiązanych z umową; ograniczenie produkcji lub sprzedaży. Istnieją wyjątki: ustanowienie celów produkcji lub sprzedaży w przypadku wspólnego wykorzystywania lub wspólnej dystrybucji, specjalizacja w ramach wykorzystywania oraz istnienie klauzuli o zakazie konkurencji podczas okresu wspólnego wykorzystywania. Oprócz tego ograniczenia dotyczące dziedzin zastosowań nie będą uznawane za ustanawiające ograniczenia produkcji lub sprzedaży (ani za ograniczenia dotyczące obszarów lub klientów); ustalanie cen w przypadku sprzedaży produktów będących przedmiotem umowy lub udzielania licencji na technologie będące przedmiotem umowy podmiotom zewnętrznym, z wyjątkiem ustalania cen lub opłat licencyjnych pobieranych od klientów bezpośrednich w przypadku wspólnego wykorzystywania lub dystrybucji; ograniczenia dotyczące terytoriów, na których strony mogą prowadzić bierną sprzedaż produktu będącego przedmiotem umowy lub udzielić licencji na korzystanie z technologii będącej przedmiotem umowy lub klientów, których dotyczy taka sprzedaż, z wyjątkiem wymogu, na mocy którego można udzielać licencji dotyczącej dostępu wyników innej stronie; oraz wymóg, który zabrania prowadzenia aktywnej sprzedaży lub ogranicza taką sprzedaż w przypadku określonych terenów lub klientów, którzy nie zostali przydzieleni do żadnej ze stron ze względu na specjalizację w kontekście wykorzystywania. 3.3 Nadużycie pozycji dominującej Pozycja dominująca oznacza silną pozycję ekonomiczną, dzięki której przedsiębiorstwu nie zagraża skuteczna konkurencja na rynku ze względu na znaczną niezależność od konkurentów i klientów. 10

11 Dominacja nie zależy wyłącznie od posiadania znacznej części udziałów w rynku. Należy wziąć pod uwagę kilka innych czynników. Dominacja może dotyczyć wyłącznie określonego produktu i rynku geograficznego. Zdefiniowanie rynku może być złożone i wymaga zarówno oceny prawnej, jak i ekonomicznej. Nie ma jasnej granicy prawnej wyznaczającej od kiedy spółkę uznaje się za dominującą. Personel Stora Enso powinien zachować jednak szczególną ostrożność i zasięgnąć rady Działu prawnego w przypadku prowadzenia działalności biznesowej dotyczącej produktów, w zakresie których Stora Enso jest liderem na rynku lub posiada ponad 25% udziałów w rynku. Spółka posiadająca taką pozycję nie może działać w sposób stanowiący nadużycie bez obiektywnego uzasadnienia. Przykłady zachowań, które mogą zostać uznane za nadużycie pozycji dominującej: ustalanie nieuczciwych cen sprzedaży lub zakupu lub innych nieuczciwych warunków np. ustalanie cen tak wysokich, że nie odzwierciedlają one wartości rynkowej dostarczanego produktu lub tak niskich, że są one poniżej kosztów i można założyć, że mają na celu wyeliminowanie z rynku konkurencji; ograniczenia dotyczące produkcji, rynków lub rozwoju technologicznego na niekorzyść klientów; dyskryminacja, tj. stosowanie odmiennych warunków w przypadku równoważnych transakcji z innymi partnerami handlowymi, jeżeli różnice w cenie nie odzwierciedlają różnic w kosztach dostarczania produktu różnym klientom; sprzedaż wiązana, tj. uzależnianie zawarcia umowy z innymi podmiotami od przyjęcia przez nie dodatkowych zobowiązań, które z uwagi na swój charakter lub zgodnie z użytkiem komercyjnym, nie mają związku z przedmiotem takiej umowy; opusty i rabaty, jeżeli są to rabaty lojalnościowe mające na celu zobowiązanie się klienta do zakupu wszystkich lub większości produktów dostawcy. Dozwolone są rabaty ilościowe, jeżeli dany rabat odzwierciedla wysokość oszczędności dostawcy wynikającą z produkcji masowej; oraz odmowa zapewnienia dostawy, jeżeli odmowa jest częścią działania bojkotowego. Przyczyna odmowy zapewnienia dostawy powinna być obiektywna i związana z kwestiami handlowymi, np. sytuacją finansową klienta. 3.4 Fuzje i przejęcia Organy nadzorujące konkurencję monitorują i analizują fuzje i przejęcia, aby upewnić się, że transakcje te nie szkodzą swobodnej konkurencji np. poprzez wzmacnianie lub tworzenie pozycji dominujących. Zasady dotyczące mechanizmów kontroli fuzji różnią się, ale zazwyczaj obejmują zobowiązanie się spółek tworzących fuzję do złożenia odpowiednich dokumentów potwierdzających spełnienie określonych kryteriów (dotyczących np. przychodów, udziałów w rynku oraz wartości aktywów). Właściwy organ oceni w oparciu o złożoną dokumentację, czy transakcja szkodzi konkurencji, czy nie. Problemy dotyczące mechanizmów kontroli fuzji należy zawsze zgłaszać do Działu prawnego. Ważne jednak jest, aby każdy pracownik Stora Enso zdawał sobie sprawę, że takie kwestie mogą wymagać dostarczenia przez organizację szczegółowych informacji w bardzo krótkim terminie. Wymiana informacji w procesie due diligence Należy zwrócić uwagę, że wymiana informacji w kontekście procesu due diligence może wywoływać wątpliwości pod względem zgodności z przepisami antymonopolowymi, w szczególności, kiedy sprzedawca, kupujący lub podmiot docelowy są konkurentami, ze względu na to, że wymiana informacji poufnych może naruszać przepisy dotyczące ochrony konkurencji (zob. Rozdział ). Komisja Europejska uznała, że wymiana informacji rynkowych może prowadzić do ograniczenia konkurencji, szczególnie w przypadku, gdy takie informacje mogą umożliwić spółkom poznanie strategii marketingowych swojego konkurenta. Dlatego też umowy o zachowaniu poufności zawierają zazwyczaj ważne zapewnienie, że wymiana informacji w procesie due diligence nie ma na celu naruszenia przepisów antymonopolowych ani nie ma takiego efektu. Postanowienia, które mogą okazać się wyjątkowo istotne z perspektywy przestrzegania przepisów antymonopolowych obejmują (i) zakaz korzystania z informacji poufnych z wyjątkiem korzystania z nich w celu oceny transakcji, (ii) zakaz 11

12 ujawniania takich informacji komukolwiek, z wyjątkiem przedstawicieli strony dokonujących takiej oceny oraz (iii) obowiązek zwrotu lub zniszczenia takich informacji, jeżeli transakcja nie zostanie zawarta. W przypadku, gdy strony są konkurentami, ujawnienie Informacji wrażliwych dla konkurencji może naruszać przepisy dotyczące ochrony konkurencji, w szczególności jeżeli w skład zespołu odpowiedzialnego za weryfikację informacji wchodzą osoby odpowiedzialne za politykę handlową strony otrzymującej informacje. Możliwości pozwalające zaspokoić uzasadnioną potrzebę strony otrzymującej informacje do przeprowadzenia oceny ryzyka transakcji przy jednoczesnym zmniejszeniu ryzyka naruszenia przepisów antymonopolowych obejmują (i) ujawnienie takich informacji wyłącznie o charakterze zbiorczym lub archiwalnym lub (ii) ujawnienie takich informacji wyłącznie radcy prawnemu, księgowym lub konsultantom biznesowym, którzy zobowiążą się (za zgodą swojego klienta) nie ujawniać takich informacji stronie je otrzymującej. Tacy przedstawiciele, których czasami nazywa się clean teams, mogą czasami podpisywać dodatkowe umowy o zachowaniu poufności ograniczające wykorzystywanie informacji ujawnianych wyłącznie do celów oceny ryzyka transakcji, negocjacji kwoty transakcji itd. Wewnętrznym rodzajem clean teamu może być zespół strony otrzymującej informacje, w którym żadna osoba nie zajmuje się polityką handlową dotyczącą odpowiednich konkurencyjnych produktów lub usług. Aktywne działanie Problemy dotyczące mechanizmów kontroli fuzji należy zawsze zgłaszać do Działu prawnego. 3.5 Przedsięwzięcia typu joint venture. Istnieje wiele sytuacji, w których spółka, mając na uwadze możliwy rozwój swojej przyszłej działalności komercyjnej, może zdecydować, że potrzebuje partnera (lub partnerów) do pracy nad danym projektem. Proces wybierania partnera obejmuje dokładną analizę znanych możliwości i środków spółek będących przedmiotem analizy. Takie spółki mogą być obecnymi konkurentami lub tylko możliwymi konkurentami. Zaproponowany stopień współpracy może być dość ograniczony, np. funkcjonowanie porozumień o wspólnych zakupach albo wspólnej pracy laboratoryjnej albo, wręcz przeciwnie, mogą być bardzo rozległe, np. proponowana fuzja wszystkich udziałów stron w danej branży skutkująca koniecznością porzucenia przez nie działalności na tym rynku na rzecz nowej spółki. Do celów prawa ochrony konkurencji niektóre spółki joint venture są traktowane jako spółki po fuzji lub przejęciu i dlatego podlegają określonym zasadom w zakresie kontroli fuzji. Inne spółki joint venture nie są objęte zasadami w zakresie kontroli fuzji i zamiast nich podlegają zasadom konkurencji związanym z umowami. Szczegółowe wytyczne podzielono według następujących rodzajów umów: umowy dotyczące badań i rozwoju (zob. Rozdział 3.2.3); umowy produkcyjne; umowy zakupu; umowy komercjalizacji; oraz umowy standaryzacji. Przy powoływaniu spółki joint venture należy wziąć pod uwagę, czy istnieje teoretyczne ryzyko, że spółki dominujące będą wykorzystywać spółkę joint venture do koordynacji swoich zachowań na rynku, na którym wspomniane spółki dominujące konkurują ze sobą, a w szczególności na jakimkolwiek rynku związanym z obszarem działalności spółki joint venture. W takiej sytuacji zazwyczaj są wdrażane określone wytyczne. 3.6 Czynności wyjaśniające Postępowanie z zapytaniami ze strony organów nadzorujące konkurencję Polityka Stora Enso przewiduje współpracę w dochodzeniach prowadzonych przez organy nadzorujące konkurencję. 12

13 Aby zapewnić, że każde dochodzenie jest przeprowadzane zgodnie z prawem, prawidłowo i na czas, a także w celu uwzględnienia doświadczeń całej Grupy, każde dochodzenie, pisemne lub telefoniczne żądanie lub prośbę o informację należy przekazywać do Działu prawnego, podobnie wszelkich odpowiedzi należy udzielać także poprzez Dział prawny. Organy nadzorujące konkurencję wyposażone są w szerokie uprawnienia pozwalające im żądać udzielenia informacji podczas prowadzenia dochodzenia w sprawie zachowań antykonkurencyjnych lub oceny różnych rodzajów fuzji. Postępowanie w przypadku niezapowiedzianej kontroli w placówkach spółki Kontrolę Organu nadzorującego konkurencję, o której nie powzięto wiadomości wcześniej, zazwyczaj określa się jako niezapowiedzianą kontrolę. Każde biuro i zakład produkcyjny Stora Enso wyznaczy jedną osobę (zwaną dalej Osobą odpowiedzialną ) do reprezentowania Stora Enso w przypadku niezapowiedzianej kontroli. Ponadto Osoba odpowiedzialna powoła co najmniej dwóch zastępców. Osoba odpowiedzialna upewni się, że dowody tożsamości Osoby odpowiedzialnej i jej zastępców podane na niniejszej liście są aktualne. W przypadku, gdy biuro lub zakład produkcyjny nie powoła Osoby odpowiedzialnej zrobi to Dział ds. prawnych, etyki i zgodności. Na mocy przepisów prawa UE inspektorzy z Komisji Europejskiej będą mieli prawo: wkroczyć do placówek spółki i zamknąć je w razie konieczności. Komisja Europejska może również przeprowadzić kontrolę dowolnych innych budynków, terenów i środków transportu, w tym prywatnych domów członków zarządu, kierowników i innych członków personelu, jeżeli istnieje uzasadnione podejrzenie, że księgi lub inne dokumenty dotyczące działalności biznesowej oraz przedmiotu kontroli, mogące stanowić dowód poważnego naruszenia przepisów ochrony konkurencji UE, są przechowywane w tych miejscach; zbadać wszystkie księgi i pozostałe dokumenty dotyczące działalności biznesowej, niezależnie od nośnika, na jakim są przechowywane, i wykonać ich kopie. Inspektorzy są jednak upoważnieni wyłącznie do uzyskania materiałów opisujących kwestie dotyczące przedmiotu dochodzenia: można wykonywać notatki na podstawie wszystkich akt i dokumentów badanych przez inspektorów, niezależnie od tego, czy inspektorzy chcą wykonać ich kopie; oraz należy wykonać trzy egzemplarze każdego kopiowanego dokumentu: po jednym dla inspektorów, jednym dla Stora Enso i jednym dla Działu prawnego. Należy upewnić się, że każdy dokument został odłożony na miejsce po jego skopiowaniu; żądać od każdego przedstawiciela lub członka personelu wyjaśnień odnośnie do informacji lub dokumentów dotyczących przedmiotu dochodzenia oraz rejestrować odpowiedzi: jeżeli inspektorzy zadają pytania zazwyczaj to spółka (a nie inspektorzy) jest upoważniona do decydowania, kto powinien udzielić wyjaśnień, jednak jeżeli inspektorzy chcą rozmawiać z określoną osobą, w odniesieniu do której wydaje się logicznym, że może udzielić wyjaśnienia, jak na przykład autor dokumentu, inspektorzy uzyskają dostęp do takiej osoby; jeżeli osoba o najwyższych kwalifikacjach do udzielenia odpowiedzi jest niedostępna lub jeżeli niedostępna jest informacja niezbędna do udzielenia odpowiedzi, inspektorzy zostaną poinformowani o tym fakcie i uzyskają propozycję późniejszego udzielenia pełnych wyjaśnień na piśmie. w przypadku udzielania odpowiedzi na pytania należy ich udzielać trzymając się ściśle faktów, powstrzymując się od ocen i jeżeli osoba udzielająca odpowiedzi nie jest czegoś pewna, powinna o tym wspomnieć; wszelkie ustne wyjaśnienia dotyczące dokumentów wymaganych przez inspektorów oraz wyjaśnienia dotyczące ich treści należy skrupulatnie odnotować. Należy poprosić inspektorów o kopię sporządzonych przez nich notatek; oraz jeżeli będzie to możliwe, prawnik powinien być zawsze obecny podczas przeprowadzania wywiadów z pracownikami Stora Enso; przeszukać środowisko IT spółki (serwery, komputery stacjonarne, laptopy, tablety i inne urządzenia mobilne) oraz nośniki danych (płyty CD-ROM, DVD, urządzenia USB) korzystając z własnego sprzętu i oprogramowania Komisji Europejskiej, jak i narzędzi do przeszukiwania wbudowanych w media spółki. Obejmuje to prywatne 13

14 urządzenia wykorzystywane do celów biznesowych (BYOD), dyski zewnętrzne, taśmy kopii zapasowych i usługi przetwarzania w chmurze. Inspektorzy mogą wykonywać integralne kopie cyfrowych urządzeń do przechowywania informacji; jeżeli kontrola nie zostanie ukończona podczas kontroli w placówce, Komisja Europejska może skopiować zestaw danych, zabezpieczyć go w zapieczętowanej kopercie i poprosić przedstawicieli spółki, aby byli obecni podczas otwierania zapieczętowanej koperty w siedzibie Komisji Europejskiej. Komisja Europejska może również zdecydować, że chce zwrócić zapieczętowaną kopertę spółce w celu jej przechowania do odwołania; spółka otrzyma nośnik danych (np. płytę DVD), na której zapisano wszystkie ostatecznie wybrane przez inspektorów dane i zostanie poproszona o podpisanie wydrukowanych list wybranych danych; oraz dane osobowe, np. imiona i nazwiska, numery telefonów i adresy pracowników mogą być kopiowane i pozyskiwane przez urzędników, jeżeli będą znajdować się w dokumentach biznesowych, mimo że nie były przedmiotem kontroli. Z drugiej strony inspektorzy z Komisji Europejskiej nie będą mieli prawa do weryfikowania i wykonywania kopii dokumentów, które: zawierają korespondencję pomiędzy Stora Enso a zewnętrznymi prawnikami. Dokumenty kierowane do albo otrzymywane od zewnętrznych prawników (tj. prawników niezatrudnionych jako pracownicy stacjonarni) są chronione tajemnicą adwokacką. Wszelkie tego rodzaju dokumenty powinny być w jasny sposób oznaczone jako zawierające korespondencję pomiędzy adwokatem a klientem; zawierają tajemnice przedsiębiorstwa o charakterze technicznym; lub wykraczają poza przedmiot kontroli. Wszelkie spory pomiędzy Stora Enso a inspektorami np. o to, czy dokument podlega tajemnicy adwokackiej zostaną odnotowane w szczegółowej notatce. W celu uniknięcia wątpliwości należy zaznaczyć, że uprawnienia władz krajowych są w dużej mierze zbliżone do uprawnień Komisji Europejskiej. W celu ochrony interesów prawnych Stora Enso oraz aby zapewnić, że niezapowiedziana kontrola prowadzona jest prawidłowo i zgodnie z przepisami, należy wziąć pod uwagę następujące kwestie: Wizyta na recepcji/przybycie Po przybyciu do placówki spółki inspektorzy zazwyczaj udają się do recepcji, przedstawiają się i proszą o spotkanie z osobą z wyższego kierownictwa. Recepcjonista/Recepcjonistka lub pracownik ochrony powinien niezwłocznie skontaktować się z Osobą odpowiedzialną lub, w razie jej nieobecności, jednym z zastępców; oraz Inspektorzy powinni zostać na recepcji do momentu przybycia Osoby odpowiedzialnej i pracowników Działu prawnego, jeżeli będzie to możliwe. Jeżeli inspektorzy dojdą do wniosku, że czas oczekiwania w recepcji jest przedłużany bez przyczyny, na spółkę może zostać nałożona grzywna za odmowę współpracy. Dlatego też inspektorów należy na recepcji obsłużyć szybko i uprzejmie. Instrukcje dla Osób odpowiedzialnych i ich zastępców są dostępne tutaj. Personel Stora Enso nie może pod żadnym pozorem udzielać inspektorom fałszywych lub wprowadzających w błąd informacji, manipulować dokumentami ani niszczyć dokumentów w toku dochodzenia, łamać pieczęci zamieszczonej przez inspektorów, ani w jakikolwiek sposób utrudniać dochodzenia. 3.7 Dokumenty Wszystkie dokumenty (w szerokim znaczeniu tego słowa; w tym listy, notatki służbowe, notatki informacyjne, wiadomości elektroniczne itp.) sporządzane w toku prowadzenia działalności biznesowej Grupy Stora Enso mogą stać się przedmiotem kontroli ze strony organów nadzorujących konkurencję. Czasami dokumenty mogą tworzyć fałszywe wrażenie, że nawiązywano kontakty z Konkurentami w celach antykonkurencyjnych. Dlatego też bardzo ważne jest, aby wszystkie dokumenty były formułowane w sposób jasny i dokładny w celu uniknięcia nieprawidłowej ich interpretacji. 14