Wykonał:Dominika Sztekler Karol Sztekler SLAJD 1
|
|
- Bronisława Chmielewska
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Sposoby ograniczania emisji dwutlenku węgla Wykonał:Dominika Sztekler Karol Sztekler SLAJD 1
2 Unia Europejska dąży do zmniejszenia emisji CO 2 o 50 % do 2050 roku. Nie jest to możliwe bez wychwytywania i bezpiecznego dla środowiska składowania CO 2 wytwarzanego w elektrowniach i elektrociepłowniach. miliard kwh energii elktrycznej rok Paliwa: Węgiel Gaz Energia nuklearna Odnawialne źród. ener. Ropa naftowa Podstawowym paliwem wykorzystywanym w energetyce zawodowej jest węgiel, zatem ten sektor jest największym emitorem CO 2, a prace nad redukcją dwutlenku węgla w tej branży są uzasadnione [1]. SLAJD 2
3 Technologie separacji CO 2 Prace dotyczące separacji dwutlenku węgla prowadzone są w dwóch kierunkach: pierwszy to separacja przed procesem spalania, drugi natomiast to separacja po procesie spalania [3,8]. Separacja CO 2 przed procesem spalania może być realizowana poprzez: Procesy połączone z konwersją CO Proces bez konwersji CO Zgazowanie węgla w czystym tlenie technologia IGCC [5] SLAJD 3
4 Technologie separacji CO 2 po procesie spalania Absorpcja chemiczna i fizyczna Separacja membranowa Adsorpcja Metody kriogeniczne ADSORBER SLAJD 4
5 Absorpcja chemiczna Najczęściej wykorzystywany proces separacji CO 2 Absorbenty stosowane w procesie separacji CO2 to: Metody absorbcyjne spalin kotłowych ze strumienia Wodne roztwory amin -monoetanoloamina MEA -dietanoloamina DEA -diglikoloamina DGA -metyldietanoloamina MDEA -aminy sterically hindered KS-1, KS-2 Węglan potasu lub sodu Wodny roztwór amoniaku Wodorotlenek sodu Absorpcja fizyczna W metodzie tej wykorzystywane są organiczne i nieorganiczne ciekłe sorbentu typu: Metanol ( Rectisol), glikol (Selexol) ZALETY -MEA uważana jest za najlepszą ciecz absorpcyjną względem CO2 (98-99%), ma zdolność do absorbowania CO2 w warunkach niskiego ciśnienia i zdolności do regeneracji WADY - MEA ulega procesom degradacji na drodze redukcji z SOx i NOx -korozja w absorberach i regeneratorach[6] SLAJD 5
6 Metody adsorbcyjne Proces adsorpcji składa się z dwóch cyklów: adsorpcji i odzyskiwania CO2 ( regeneracja adsorbentu ) Jedne z najbardziej efektywnych sposobów usuwania CO2 z gazów spalinowych na powierzchni oraz w porach adsorbentu Techniki adsorpcji do oddzielania CO2: PSA, TSA, VPSA, URPSA,ESA Adsorbenty stosowane w procesie separacji CO2 to: ADSORBER Węgiel aktywny Zeolity syntetyczne, naturalne syntetyzowane z popiołów lotnych Żel krzemionkowy i glinowy Tlenek glinu aktywowany ZALETY -najbardziej korzystną techniką adsorpcyjną jest PSA, w której w porównaniu do innych technik istnieje mniejsze zapotrzebowanie na adsorbent -uzyskuje się wysoką czystość gazu w prosty sposób i krótki czas WADY -istotny wpływ składników spalin (szczególnie H2O) -w prowadzeniu procesu mogą przeszkadzać ziarna pyłu zawarte w spalinach, mogące dezaktywować miejsca adsorpcyjne [7] SLAJD 6
7 POŁĄCZENIE PROCESU ADSORPCJI I ABSORPCJI CHEMICZNEJ Połączeniem procesu adsorpcji i absorpcji chemicznej jest proces, w którym CO 2 jest chemicznie absorbowany przez węglan potasu, sodu osadzony na węglu aktywnym materiałach zeolitowych, w wyniku czego powstaje wodorowęglan potasu sodu [9,10] Carbonator CO 2 Free gas Carbonation CO 2 H 2 O Regeneration Regenerator K 2 CO 3 + CO 2 + H 2 O 2KHCO 3 2KHCO 3 K 2 CO 3 + CO 2 + H 2 O Na 2 CO 3 + CO 2 + H 2 O 2 NaHCO o C KHCO 3, NaHCO 3 KHCO 3, NaHCO 3 K 2 CO 3, Na 2 CO 3 2 NaHCO 3 Na 2 CO 3 + CO 2 + H 2 O > 150 o C Exothermic ΔH = 141,2 kj/mol K 2 CO 3 K 2 CO 3, Na 2 CO 3 Endothermic ΔH = 141,2 kj/mol K 2 CO 3 H 2 O, CO 2 Dzięki temu, iż węglan potasu, sodu wsparty jest na porowatym materiale węglu aktywnym, zeolicie cały proces prowadzić można cyklicznie w układzie stałego złoża Flue gas Fluidization gas Dzięki temu procesowi: -uzyskuje się wysoką czystość CO 2 ->99% - skuteczność odzysku CO 2-95% SLAJD 7
8 Przed wprowadzeniem układów do separacji CO 2 na skalę przemysłową należy przeprowadzić badania symulacyjne, które pozwolą odpowiedzieć na szereg pytań, aby to zrobić należy: opracować model numeryczny separacji dwutlenku węgla wybraną metodą adsorpcyjną (PTSA), następnie włączyć ten układ do modelu opracowanego bloku energetycznego (referencyjnego), dokonać analizy wpływu procesu separacji i układu sprężania CO 2 sprawność i moc bloku referencyjnego. na SLAJD 8
9 Układ do separacji CO 2 ze spalin Przyjęto następujące założenia: ciepło wydzielane w procesie adsorpcji CO 2 w całości przejmowane jest przez strumień oczyszczanych spalin, sorbent po regeneracji nie jest oczyszczany z pozostającego jeszcze w nim CO 2, produktem regeneracji sorbentu jest czysty dwutlenek węgla. znane są parametry fizyczne sorbentów np. izotermy adsorpcji. Desorber SLAJD 9
10 Referencyjny model bloku energetycznego z jednostką separacji CO 2 Jednostka sprężania Para Jednostka separacji Czynnik chłodniczy Czynnik chłodniczy Strumień gazów spalinowych: 475,25kg/s Strumień CO 2 : 89,61 kg/s Moc całkowita: Parametry pary świeżej :ciśnienie temperatura 380 MW p 1 =169 bar t 1 =535 o C SLAJD 10
11 Analiza wpływu stopnia separacji CO 2 na zapotrzebowanie na sorbent Zapotrzebowanie na sorbent T/s 7,0 6,5 6,0 5,5 5,0 4,5 4,0 3,5 3,0 2,5 2,0 1,5 1,0 0,5 0,0 5A NaA Stopienseparacji CO 2 volume % p=const.=2.5 bar T=const.=125 0 C Najlepszym sorbentem jest zeolit syntetyczny 5A, ponieważ posiada on największą pojemność sorpcyjna, w rezultacie czego przy 100% separacji CO 2 z gazów spalinowych zapotrzebowanie na niego jest trzy razy mniejsze w porównaniu do zeolitu Na-A SLAJD 11
12 Analiza wpływu stopnia separacji CO 2 na moc sprawność obiegu Moc elektryczna bloku MW Moc bloku referencyjnego Bez sprezaniem CO2 Upust4, p=5,3 bar,t=246c Z sprezaniem CO Stopien separacji CO2% Sprawnosc obiegu % 40,0 39,5 39,0 38,5 38,0 37,5 37,0 36,5 36,0 35,5 35,0 34,5 34,0 33,5 33,0 32,5 32,0 Sprawnosc obiegu referencyjnego Bez sprezaniem CO2 Z sprezaniem CO2 Upust4, p=5,3 bar,t=246c Stopien sepracji CO2 % Dla bloku bez układu sprężania CO 2 przy 100% separacji CO 2 spadek mocy wynosi 2,7 MW. Przy zastosowaniu układu do sprężania CO 2 moc spada o około 56MW. Dla bloku bez układu sprężania CO 2 przy 100% separacji CO 2 spadek sprawności bloku wynosi 0,8% Natomiast w przypadku zastosowania układu do sprężania CO 2 sprawność spada o około 5,6 %, natomiast dla upustu SLAJD 12
13 Wnioski Badania nad separacja dwutlenku węgla prowadzone są w dwóch kierunkach separacja przed procesem jak i po procesie spalania jednakże,jednym z efektywnych sposobów wyseparownie CO 2 z gazów spalinowych jest proces adsorpcji na powierzchni oraz porach adsorbentu. Metoda adsorpcyjna Pressur Swing Adsorbtion PSA lub też mieszana PTSA umożliwia wyseparowanie z gazów spalinowych CO 2 w prosty sposób i w krótkim czasie, stanowi w ten sposób jedną z obiecujących technik usuwania CO 2. Na podstawie wstępnych badań symulacyjnych wynika że najlepszym sorbentem jest zeolit syntetyczny 5A, ponieważ posiada on największą pojemność sorpcyjna, w rezultacie czego przy 100% separacji CO 2 z gazów spalinowych zapotrzebowanie na niego jest trzy razy mniejsze w porównaniu do zeolitu Na-A Dla bloku bez układu sprężania CO 2 przy 100% separacji CO 2 spadek mocy wynosi 2,7 MW. Przy zastosowaniu układu do sprężania CO 2 moc spada o około 56MW. Dla bloku bez układu sprężania CO 2 przy 100% separacji CO 2 spadek sprawności bloku wynosi 0,8% Natomiast w przypadku zastosowania układu do sprężania CO 2 sprawność spada o około 5,6 %, natomiast dla upustu Energochłonność separacji, a tym samym jej wpływ na moc i sprawność bloku, zależy w znacznym stopniu od własności sorpcyjnych sorbentów w różnych warunkach termodynamicznych; wskazuje to na konieczność ciągłego poszukiwania sposobów pozyskiwania tanich i efektywnych sorbentów. SLAJD 13
14 Literatura 1. James Ekman What is the promise of new fossil technology over the next 25 years Janusz Kotowicz, Katarzyna Janusz Sposoby redukcji CO2 procesów energetycznych Mazurkiewicz M., Uliasz - Bocheńczyk A., Mokrzycki E., Piotrowski Z., Pomykała R.: Metody separacji i wychwytywania CO2. Polityka energetyczna, tom 8, zeszyt specjalny K. Dreszer, L. Więcław- Solny Obniżenie emisji CO2 z sektora energetycznego możliwe ścieżki wyboru technologii 2008 Polska 7. R.T. Yang, Gas separation by adsorption processes, Butterworths, Boston, G. Gottlicher, R. Pruschek, Comparison of CO 2 removal systems for fossil - fuelled power plant processes, Energy Conversion and Managment 1997, vol. 38, str. S173 - S X. Pchen, C.S Zhao Capture using dry potasium based sorbent in bulding fluidized bed reactor Chine C. Lee, H. J.Hae, S.J. Lee,Y.H Park Novel regenerable potasium based dry sorbent CO2 capture ad low temperature Korea 2009 SLAJD 14
Sorbenty fizyko-chemiczne do usuwania dwutlenku węgla
Sorbenty fizyko-chemiczne do usuwania dwutlenku węgla mgr inż. Dominika Bukalak POLITECHNIKA CZĘSTOCHOWSKA Wysowa, 04-07 maja 2010 SLAJD 1 Problem emisji CO 2 Rys. 1 Emisja dwutlenku węgla na świecie [1]
Adsorpcyjne usuwanie CO2 ze spalin kotłowych
Adsorpcyjne usuwanie CO 2 ze spalin kotłowych Wojciech Nowak a, Izabela Majchrzak-Kucęba a, Dariusz Wawrzyńczak a, Jakub Bieniek a, Kamil Srokosz a, Ludomir Błeszyński b, Joanna Zajączkowska b a Politechnika
Modelowanie procesu ograniczania emisji CO 2 z układów energetycznych
Modelowanie procesu ograniczania emisji CO 2 z układów energetycznych Autorzy: Karol SZTEKLER, Maciej KOMOROWSKI, Kamil WAL - AGH Akademia Górniczo-Hutnicza (sztekler@agh.edu.pl, mkomorowski@agh.edu.pl,
Krzysztof Stańczyk. CZYSTE TECHNOLOGIE UśYTKOWANIA WĘGLA
Krzysztof Stańczyk CZYSTE TECHNOLOGIE UśYTKOWANIA WĘGLA GŁÓWNY INSTYTUT GÓRNICTWA Katowice 2008 Spis treści Wykaz skrótów...7 1. Wprowadzenie...11 1.1. Wytwarzanie i uŝytkowanie energii na świecie...11
Adsorpcyjne techniki separacji CO 2
Dariusz WAWRZYŃCZAK, Wojciech NOWAK Politechnika Częstochowska Adsorpcyjne techniki separacji CO 2 Przedstawiono adsorpcyjne techniki separacji dwutlenku węgla ze spalin kotłowych. Dla wybranych technik
LIDER WYKONAWCY. PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A. Oddział Elektrownia Turów http://www.elturow.pgegiek.pl/
LIDER WYKONAWCY PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A. Oddział Elektrownia Turów http://www.elturow.pgegiek.pl/ Foster Wheeler Energia Polska Sp. z o.o. Technologia spalania węgla w tlenie zintegrowana
Janusz Tchórz Dyrektor Departamentu Badań i Technologii TAURON Wytwarzanie S.A.
Janusz Tchórz Dyrektor Departamentu Badań i Technologii TAURON Wytwarzanie S.A. Bełchatów 10.09.2013 Janusz Tchórz Dyrektor Departamentu Badań i Technologii TAURON Wytwarzanie S.A. Bełchatów 10.09.2013
Ź ródła ciepła i energii elektrycznej
Ź ródła ciepła i energii elektrycznej Analiza energetyczna bloku parowego z sekwestracją dwutlenku węgla Steam power plant with carbon dioxide capture JANUSZ BUCHTA W artykule przedstawione zostały wyniki
Metan z procesów Power to Gas - ekologiczne paliwo do zasilania silników spalinowych.
XXXII Konferencja - Zagadnienia surowców energetycznych i energii w energetyce krajowej Sektor paliw i energii wobec nowych wyzwań Metan z procesów Power to Gas - ekologiczne paliwo do zasilania silników
Politechnika Wrocławska. Procesy Chemiczne. Ćw. nr 3 Zmiennociśnieniowa separacja ditlenku węgla. Opracowane przez: Mgr inż.
Politechnika Wrocławska Procesy Chemiczne Ćw. nr 3 Zmiennociśnieniowa separacja ditlenku węgla Opracowane przez: Mgr inż. Katarzyna Labus Wrocław 2012 I. WPROWADZENIE Usuwanie ditlenku węgla ze strumieni
Analiza symulacyjna pracy jednostki adsorpcyjnej PTSA do wychwytywania dwutlenku węgla ze spalin kotłowych
Inżynieria i Ochrona Środowiska 2013, t. 16, nr 1, s. 141-152 Beata BAKA*, Karol SZTEKLER, Roman KLAJNY Politechnika Częstochowska, Wydział Inżynierii Środowiska i Biotechnologii Instytut Zaawansowanych
SPOSOBY REDUKCJI EMISJI CO 2 Z PROCESÓW ENERGETYCZNYCH
SPOSOBY REDUKCJI EMISJI CO 2 Z PROCESÓW ENERGETYCZNYCH Autorzy: Janusz Kotowicz, Katarzyna Janusz ( Rynek Energii - nr 1/2007) Słowa kluczowe: wychwytywanie CO 2, separacja CO 2 Streszczenie. Dwutlenek
Technologie oczyszczania biogazu
Szansą dla rolnictwa i środowiska - ogólnopolska kampania edukacyjno-informacyjna Piła Płotki, 10-14 grudnia 2012 r. Szkolenie dla doradców rolnych Technologie oczyszczania biogazu Technologie oczyszczania
USUWANIE DWUTLENKU WĘGLA W GLA Z GAZÓW SPALINOWYCH. Katedra Technologii Chemicznej Wydział Chemiczny Politechnika Gdańska
GLA Z GAZÓW SPALINOWYCH Katedra Technologii Chemicznej Wydział Chemiczny Politechnika Gdańska Wprowadzenie nieustannie wzrasta poziom zawartości CO 2 w atmosferze powodując wzrost ilości zatrzymywanego
TECHNOLOGIE MAGAZYNOWANIA I OCZYSZCZANIA WODORU DLA ENERGETYKI PRZYSZŁOŚCI
21.03.2006 POLITECHNIKA WARSZAWSKA Szkoła Nauk Technicznych i Społecznych w Płocku C e n t r u m D o s k o n a ł o ś c i CERED REDUKCJA WPŁYWU PRZEMYSŁU U PRZETWÓRCZEGO RCZEGO NA ŚRODOWISKO NATURALNE TECHNOLOGIE
Redukcja emisji CO 2 system oczyszczania spalin
prof. dr hab.inż. Wojciech NOWAK Redukcja emisji CO 2 system oczyszczania spalin 1 Forum Czystej Energii, 27-30.10.2008 POLEKO, Poznań Wyzwania technologiczne Stabilizacja CO2 w atmosferze pojazdy: sprawność,
Pilotowa instalacja zgazowania węgla w reaktorze CFB z wykorzystaniem CO 2 jako czynnika zgazowującego
Pilotowa instalacja zgazowania węgla w reaktorze CFB z wykorzystaniem CO 2 jako czynnika zgazowującego A. Sobolewski, A. Czaplicki, T. Chmielniak 1/20 Podstawy procesu zgazowania węgla z wykorzystaniem
MOŻLIWOŚCI OGRANICZANIA EMISJI DITLENKU WĘGLA ZE SPALIN ENERGETYCZNYCH
MOŻLIWOŚCI OGRANICZANIA EMISJI DITLENKU WĘGLA ZE SPALIN ENERGETYCZNYCH Józef KUROPKA Politechnika Wrocławska, Instytut Inżynierii Ochrony Środowiska e-mail: jozef.kuropka@pwr.wroc.pl STRESZCZENIE Przedstawiono
MOŻLIWOŚCI ZASTOSOWANIA METODY ADSORPCYJNEJ DO USUWANIA CO 2 ZE SPALIN KOTŁOWYCH
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI RZESZOWSKIEJ 290, Mechanika 86 RUTMech, t. XXXI, z. 86 (2/14), kwiecień-czerwiec 2014, s. 285-293 Dariusz WAWRZYŃCZAK 1 Izabela MAJCHRZAK-KUCĘBA 2 Wojciech NOWAK 3 MOŻLIWOŚCI
Rtęć w przemyśle. Technologia usuwania rtęci z węgla przed procesem zgazowania/spalania jako efektywny sposób obniżenia emisji rtęci do atmosfery
Rtęć w przemyśle Konwencja, ograniczanie emisji, technologia 26 listopada 2014, Warszawa Technologia usuwania rtęci z węgla przed procesem zgazowania/spalania jako efektywny sposób obniżenia emisji rtęci
MOŻLIWOŚCI REDUKCJI EMISJI CO 2 I JEJ WPŁYW NA EFEKTYWNOŚĆ I KOSZTY WYTWARZANIA ENERGII Z WĘGLA. 1. Wstęp
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 31 Zeszyt 2 2007 Krzysztof Stańczyk*, Marek Bieniecki* MOŻLIWOŚCI REDUKCJI EMISJI CO 2 I JEJ WPŁYW NA EFEKTYWNOŚĆ I KOSZTY WYTWARZANIA ENERGII Z WĘGLA 1. Wstęp Według powszechnej
Przegląd technologii produkcji tlenu dla bloku węglowego typu oxy
Przegląd technologii produkcji tlenu dla bloku węglowego typu oxy Metody zmniejszenia emisji CO 2 - technologia oxy-spalania Metoda ta polega na spalaniu paliwa w atmosferze o zwiększonej koncentracji
Badania absorpcji CO 2 w wodnym roztworze amoniaku na potrzeby oczyszczania gazów odlotowych z przemysłu sodowego
OCHRONA ŚRODOWISKA Vol. 39 2017 Nr 4 Tadeusz Chwoła, Tomasz Spietz, Krzysztof Jastrząb, Lucyna Więcław-Solny, Andrzej Wilk Badania absorpcji CO 2 w wodnym roztworze amoniaku na potrzeby oczyszczania gazów
Spalanie w tlenie. PRZEDMIOT BADAŃ i ANALIZ W PROJEKCIE STRATEGICZNYM\ Zadanie 2
Precombustion capture technologie opracowywane w ramach Projektu Strategicznego: Zadania Badawczego nr 3 Źródło: Vattenfall Postcombustion capture technologie rozwijane pośrednio w Projekcie Strategicznym:
METODY WZBOGACANIA BIOGAZU W NIEWIELKICH INSTALACJACH
Konferencja finałowa projektu BIOMASTER BIOMETAN jako paliwo w transporcie Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie Kraków 4.04.2014 METODY WZBOGACANIA BIOGAZU W NIEWIELKICH INSTALACJACH Zdzisław Borowiec
PROCESY ADSORPCYJNE W USUWANIU LOTNYCH ZWIĄZKÓW ORGANICZNYCH Z POWIETRZA
PROCESY ADSORPCYJNE W USUWANIU LOTNYCH ZWIĄZKÓW ORGANICZNYCH Z POWIETRZA Źródła emisji lotnych związków organicznych (VOC) Biogeniczne procesy fotochemiczne i biochemiczne w otaczającym środowisku (procesy
Procesy wytwarzania, oczyszczania i wzbogacania biogazu
Marcin Cichosz, Roman Buczkowski Procesy wytwarzania, oczyszczania i wzbogacania biogazu Schemat ideowy pozyskiwania biometanu SUBSTRATY USUWANIE S, N, Cl etc. USUWANIE CO 2 PRZYGOTOWANIE BIOGAZ SUSZENIE
Oczyszczanie gazów odlotowych z zanieczyszczeń gazowych. odlotowych. Metody oczyszczania gazów. Podstawowe pojęcia:
Oczyszczanie gazów odlotowych z zanieczyszczeń gazowych Wykład Kierunek OCHRONA ŚRODOWISKA, st. inżynierskie III rok Kazimierz Warmiński Metody oczyszczania gazów odlotowych Absorpcyjne Adsorpcyjne Spalanie
www.strabag-energy.com STRABAG ENERGY TECHNOLOGIES (SET) 2013
www.strabag-energy.com ENERGY TECHNOLOGIES () 2013 Marki koncernowe Na rodzinę w Polsce składa się kilka marek, które łącznie oferują całe spektrum usług budowlanych na najwyższym poziomie. Marki te mają
TECHNOLOGIE KRIOGENICZNE W SYSTEMACH UZDATNIANIA GAZÓW RACJONALNE UŻYTKOWANIE PALIW I ENERGII. Wojciech Grządzielski, Tomasz M.
TECHNOLOGIE KRIOGENICZNE W SYSTEMACH UZDATNIANIA GAZÓW RACJONALNE UŻYTKOWANIE PALIW I ENERGII Wojciech Grządzielski, Tomasz M. Mróz Plan prezentacji 1. Wprowadzenie 2. Konkluzje 3. Technologia kriogeniczna
Czyste technologie węglowe
Wydział Energetyki i Paliw AGH Czyste technologie węglowe (konspekt wykładu) Jan Górski Kraków, marzec 2010 Część 1: Współczesne problemy technologii energetyczych opartych na węglu Wykorzystanie paliw
PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE
Załącznik nr 1 do procedury nr W_PR_1 Nazwa przedmiotu: Ochrona powietrza II Air protection II Kierunek: inżynieria środowiska Kod przedmiotu: Rodzaj przedmiotu: Obieralny, moduł 5.5 Rodzaj zajęć: wykład,
klasyfikacja kotłów wg kryterium technologia spalania: - rusztowe, - pyłowe, - fluidalne, - paleniska specjalne cyklonowe
Dr inż. Ryszard Głąbik, Zakład Kotłów i Turbin Pojęcia, określenia, definicje Klasyfikacja kotłów, kryteria klasyfikacji Współspalanie w kotłach różnych typów Przegląd konstrukcji Współczesna budowa bloków
Usuwanie tlenków azotu z gazów odlotowych
Usuwanie tlenków azotu z gazów odlotowych Metody usuwania NO x z gazów odlotowych: Metody mokre; metody absorpcyjne Metody suche; adsorpcja selektywna redukcja katalityczna, nieselektywna redukcja katalityczna,
Poligeneracja wykorzystanie ciepła odpadowego
P A N Instytut Maszyn Przepływowych Polskiej Akademii Nauk GDAŃSK Poligeneracja wykorzystanie ciepła odpadowego Dariusz Butrymowicz, Kamil Śmierciew 1 I. Wstęp II. III. IV. Produkcja chłodu: układy sorpcyjne
Transport i dystrybucja paliw gazowych
Transport i dystrybucja paliw gazowych Przeróbka paliw gazowych Wydział Energetyki i Paliw Katedra Technologii Paliw Oczyszczanie i wzbogacanie gazu ziemnego PSA Pressure Swing Adsorption NGL Natural Gas
MoŜliwości wykorzystania alternatywnych źródeł energii. w budynkach hotelowych. Warszawa, marzec 2012
MoŜliwości wykorzystania alternatywnych źródeł energii w budynkach hotelowych Warszawa, marzec 2012 Definicja źródeł alternatywnych 2 Źródła alternatywne Tri-Generation (CHP & agregaty absorbcyjne) Promieniow.
Plan zajęć. Sorpcyjne Systemy Energetyczne. Adsorpcyjne systemy chłodnicze. Klasyfikacja. Klasyfikacja adsorpcyjnych systemów chłodniczych
Plan zajęć Sorpcyjne Systemy Energetyczne Adsorpcyjne systemy chłodnicze dr inż. Bartosz Zajączkowski Wydział Mechaniczno-Energetyczny Katedra Termodynamiki, Teorii Maszyn i Urządzeń Cieplnych kontakt:
Dyrektywa IPPC wyzwania dla ZA "Puławy" S.A. do 2016 roku
Dyrektywa IPPC wyzwania dla ZA "Puławy" S.A. do 2016 roku Warszawa, wrzesień 2009 Nowelizacja IPPC Zintegrowane zapobieganie zanieczyszczeniom i ich kontrola Zmiany formalne : - rozszerzenie o instalacje
Obniżanie energochłonności instalacji separacji CO 2 ze spalin
POLITYKA ENERGETYCZNA ENERGY POLICY JOURNAL 2015 Tom 18 Zeszyt 4 125 134 ISSN 1429-6675 Andrzej Wilk*, Lucyna Więcław-Solny**, Adam Tatarczuk*, Tomasz Spietz*, Dariusz Śpiewak*, Aleksander Krótki* Obniżanie
Obni enie emisji CO 2 z sektora energetycznego mo liwe œcie ki wyboru technologii
POLITYKA ENERGETYCZNA Tom 11 Zeszyt 1 2008 PL ISSN 1429-6675 Krzysztof DRESZER*, Lucyna WIÊC AW-SOLNY* Obni enie emisji CO 2 z sektora energetycznego mo liwe œcie ki wyboru technologii STRESZCZENIE. W
Program czy może dać czas na efektywny rozwój polskiej energetyki. Forum Innowacyjnego Węgla
Program 200+ - czy może dać czas na efektywny rozwój polskiej energetyki Aktualne megatrendy w gospodarkach i społeczeństwach zmiana społeczeństw przemysłowych w społeczeństwa informatyczne rozszerzanie
Elektrownia bez emisji?
POLITYKA ENERGETYCZNA Tom 9 Zeszyt specjalny 2006 PL ISSN 1429-6675 Eugeniusz MOKRZYCKI*, Alicja ULIASZ-BOCHEÑCZYK** Elektrownia bez emisji? STRESZCZENIE. Elektrownie i elektrociep³ownie s¹ Ÿród³em emisji
Plany do 2020, czyli myśl globalnie działaj lokalnie Marek Ściążko Instytut Chemicznej Przeróbki Węgla. >1.5 t węgla/osobę 1
Plany do 2020, czyli myśl globalnie działaj lokalnie Marek Ściążko Instytut Chemicznej Przeróbki Węgla >1.5 t węgla/osobę 1 Stan aktualny Węgiel, jako surowiec energetyczny poddawany jest krytyce z uwagi
Separacja CO 2 z gazów spalinowych metodą V-PSA na zeolicie 13X
InŜynieria i Ochrona Środowiska 2012, t. 15, nr 3, s. 277-286 Dariusz WAWRZYŃCZAK *, Dominika BUKALAK Politechnika Częstochowska, Wydział Inżynierii Środowiska i Biotechnologii Instytut Zaawansowanych
ZAAWANSOWANE BEZEMISYJNE TECHNOLOGIE WYTWARZANIA ELEKTRYCZNOŚCI ORAZ PALIW GAZOWYCH I CIEKŁYCH
ROZDZIAŁ ZAAWANSOWANE BEZEMISYJNE TECHNOLOGIE WYTWARZANIA ELEKTRYCZNOŚCI ORAZ PALIW GAZOWYCH I CIEKŁYCH Advanced zero-emission technologies of power generation, gaseous and liquid fuels production Aleksander
STRATEGICZNY PROGRAM BADAŃ NAUKOWYCH I PRAC ROZWOJOWYCH. Zaawansowane technologie pozyskiwania energii. Warszawa, 1 grudnia 2011 r.
STRATEGICZNY PROGRAM BADAŃ NAUKOWYCH I PRAC ROZWOJOWYCH Zaawansowane technologie pozyskiwania energii Warszawa, 1 grudnia 2011 r. Podstawa prawna: Ustawa z dnia 8 października 2004 r. o zasadach finansowania
Innowacyjne układy wytwarzania i przesyłania energii
Innowacyjne układy wytwarzania i przesyłania energii Zagadnienia wybrane Prof. dr hab. inż. Waldemar Kamrat, prof. zw. PG Politechnika Gdańska XV Konferencja Energetyka przygranicza Polski i Niemiec -
CENTRUM CZYSTYCH TECHNOLOGII WĘGLOWYCH CLEAN COAL TECHNOLOGY CENTRE. ... nowe możliwości. ... new opportunities
CENTRUM CZYSTYCH TECHNOLOGII WĘGLOWYCH CLEAN COAL TECHNOLOGY CENTRE... nowe możliwości... new opportunities GŁÓWNY INSTYTUT GÓRNICTWA fluidalnym przy ciśnieniu maksymalnym 5 MPa, z zastosowaniem różnych
Opracował: Marcin Bąk
PROEKOLOGICZNE TECHNIKI SPALANIA PALIW W ASPEKCIE OCHRONY POWIETRZA ATMOSFERYCZNEGO Opracował: Marcin Bąk Spalanie paliw... Przy produkcji energii elektrycznej oraz wtransporcie do atmosfery uwalnia się
Sorpcyjne Systemy Energetyczne
Sorpcyjne Systemy Energetyczne Procesy adsorpcji i desorpcji w systemach chłodniczych dr inż. Bartosz Zajączkowski bartosz.zajaczkowski@pwr.edu.pl, bud. D2, pok. 9b Wydział Mechaniczno-Energetyczny Katedra
REDUKCJA RTĘCI ZE SPALIN METODĄ GORE GMCS PROSTE ROZWIĄZANIE DLA UTRZYMANIA JAKOŚCI UPS
REFERATY XXV Międzynarodowa Konferencja POPIOŁY Z ENERGETYKI 2018 REDUKCJA RTĘCI ZE SPALIN METODĄ GORE GMCS PROSTE ROZWIĄZANIE DLA UTRZYMANIA JAKOŚCI UPS Sławomir Sadkowski W.L. Gore & Associates Sp. z
Oczyszczanie i uszlachetnianie biogazu do jakości gazu ziemnego
Zakład Odnawialnych Zasobów Energii Oczyszczanie i uszlachetnianie biogazu do jakości gazu ziemnego Barbara Smerkowska Konferencja Nowy system gospodarki odpadami komunalnymi Kraków 16-17 lutego 2012 Składnik
CCS Ready. Wymóg wykonania oceny gotowości do wychwytywania, transportu i składowania CO 2 dla nowych bloków energetycznych
CCS Ready Wymóg wykonania oceny gotowości do wychwytywania, transportu i składowania CO 2 dla nowych bloków energetycznych Wprowadzenie W związku z wdrożeniem Dyrektywy CCS [2], na inwestorze planującym
Załącznik 1. Propozycja struktury logicznej Programu (cele i wskaźniki)
Załącznik 1. Propozycja struktury logicznej Programu (cele i wskaźniki) CEL GŁÓWNY: Wypracowanie rozwiązań 1 wspierających osiągnięcie celów pakietu energetycznoklimatycznego (3x20). Oddziaływanie i jego
Polityka energetyczna Polski do 2050 roku rola sektora ciepłownictwa i kogeneracji
Polityka energetyczna Polski do 2050 roku rola sektora ciepłownictwa i kogeneracji Tomasz Dąbrowski Dyrektor Departamentu Energetyki Warszawa, 22 października 2015 r. 2 Polityka energetyczna Polski elementy
BADANIA SEPARACJI CO 2 NA WYBRANYCH SORBENTACH METODĄ ADSORPCJI ZMIENNOCIŚNIENIOWEJ PSA
BADANIA SEPARACJI CO 2 NA WYBRANYCH SORBENTACH METODĄ ADSORPCJI ZMIENNOCIŚNIENIOWEJ PSA Dariusz WAWRZYŃCZAK, Izabela MAJCHRZAK-KUCĘBA, Wojciech NOWAK Wydział InŜynierii i Ochrony Środowiska, Politechnika
Ocena przydatności wybranych adsorbentów do separacji dwutlenku węgla w układach próżniowych - testy termograwimetryczne
InŜynieria i Ochrona Środowiska 2012, t. 15, nr 3, s. 287-294 Dominika BUKALAK *, Dariusz WAWRZYŃCZAK, Izabela MAJCHRZAK-KUCĘBA Politechnika Częstochowska, Wydział Inżynierii Środowiska i Biotechnologii
ENERGIA Z CIEPŁA ODPADOWEGO
ENERGIA Z CIEPŁA ODPADOWEGO Poprawa sprawności bloków energetycznych przy pomocy absorpcyjnych pomp ciepła dr inż. Marcin Malicki New Energy Transfer Poprawa efektywności energetycznej jest uznawana za
Dyrektywa IED wdrożenie w branży chemicznej na przykładzie Grupy Azoty Zakłady Azotowe Puławy S.A.
Dyrektywa IED wdrożenie w branży chemicznej na przykładzie Grupy Azoty Zakłady Azotowe Puławy S.A. Wojciech Kozak Warszawa, 3 kwietnia 2014 Agenda Grupa Azoty Zakłady Azotowe Puławy S.A. Dyrektywa IED
CIEPŁO (Q) jedna z form przekazu energii między układami termodynamicznymi. Proces przekazu energii za pośrednictwem oddziaływania termicznego
CIEPŁO, PALIWA, SPALANIE CIEPŁO (Q) jedna z form przekazu energii między układami termodynamicznymi. Proces przekazu energii za pośrednictwem oddziaływania termicznego WYMIANA CIEPŁA. Zmiana energii wewnętrznej
PGNiG TERMIKA nasza energia rozwija miasta
PGNiG TERMIKA nasza energia rozwija miasta Kim jesteśmy PGNiG TERMIKA jest największym w Polsce wytwórcą ciepła i energii elektrycznej wytwarzanych efektywną metodą kogeneracji, czyli skojarzonej produkcji
PROGRAM DEMONSTRACYJNY CCS. ROZWÓJ CZYSTYCH TECHNOLOGII WĘGLOWYCH w GRUPIE TAURON PE
PROGRAM DEMONSTRACYJNY CCS ROZWÓJ CZYSTYCH TECHNOLOGII WĘGLOWYCH w GRUPIE TAURON PE Joanna Schmid Wiceprezes Zarządu Tauron PE Warszawa, 16.06.2011r. 1 13,9 % udział w krajowym rynku energii elektrycznej
Bezemisyjna energetyka węglowa
Bezemisyjna energetyka węglowa Szansa dla Polski? Jan A. Kozubowski Wydział Inżynierii Materiałowej PW Człowiek i energia Jak ludzie zużywali energię w ciągu minionych 150 lat? Energetyczne surowce kopalne:
Oferta handlowa. Witamy. Prezentujemy firmę zajmującą się między innymi dostarczaniem dla naszych klientów sit molekularnych.
Oferta handlowa Witamy Prezentujemy firmę zajmującą się między innymi dostarczaniem dla naszych klientów sit molekularnych. Naszym głównym celem jest dostarczenie klientom najwyższej jakości produkt w
Wykorzystanie gazu ziemnego do produkcji energii elektrycznej. Grzegorz Rudnik, KrZZGi2211
Wykorzystanie gazu ziemnego do produkcji energii elektrycznej Grzegorz Rudnik, KrZZGi2211 Gaz ziemny- najważniejsze Gaz ziemny jest to rodzaj paliwa kopalnianego zwany potocznie błękitnym paliwem, jest
Metody separacji i wychwytywania CO 2
POLITYKA ENERGETYCZNA Tom 8 Zeszyt specjalny 2005 PL ISSN 1429-6675 Maciej MAZURKIEWICZ*, Alicja ULIASZ-BOCHEÑCZYK****, Eugeniusz MOKRZYCKI*****, Zbigniew PIOTROWSKI**, Rados³aw POMYKA A*** Metody separacji
Zawartość i sposoby usuwania rtęci z polskich węgli energetycznych. mgr inż. Michał Wichliński
Zawartość i sposoby usuwania rtęci z polskich węgli energetycznych mgr inż. Michał Wichliński Rtęć Rtęć występuje w skorupie ziemskiej w ilości 0,05 ppm, w małych ilościach można ją wykryć we wszystkich
Aby pozbyć się nadmiaru CO2 z atmosfery należy go... Czerwiec Skompresować Wychwycić W jaki sposób przebiega technologia CCS? Dwutlenek węgla przeznaczony do geologicznego składowania pochodzi z obiektów
Sorpcyjne Systemy Energetyczne
Sorpcyjne Systemy Energetyczne Adsorpcyjne systemy chłodnicze dr inż. Bartosz Zajączkowski bartosz.zajaczkowski@pwr.edu.pl, bud. D2, pok. 9b Wydział Mechaniczno-Energetyczny Katedra Termodynamiki, Teorii
PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE
Nazwa przedmiotu: Kierunek: ENERGETYKA Rodzaj przedmiot: specjalności obieralny Rodzaj zajęć: Wykład, laboratorium NEUTRALIZACJA I OCZYSZCZANIE SPALIN Neutralization and emission control Forma studiów:
ŹRÓDŁA ZANIECZYSZCZEŃ GAZOWYCH I PYŁOWYCH ORAZ OCENA ICH REDUKCJI W POLSCE W OSTATNIM DZIESIĘCIOLECIU
Marzena S. BRODOWSKA, Adam KACZOR ŹRÓDŁA ZANIECZYSZCZEŃ GAZOWYCH I PYŁOWYCH ORAZ OCENA ICH REDUKCJI W POLSCE W OSTATNIM DZIESIĘCIOLECIU Streszczenie W artykule przeanalizowano źródła emisji zanieczyszczeń
Specjalność ZRÓWNOWAŻONA ENERGETYKA. Nowe i odnawialne źródła energii
Specjalność ZRÓWNOWAŻONA ENERGETYKA Nowe i odnawialne źródła energii Co wykładamy?? Prowadzimy również wykłady w języku angielskim! Konwersja energii, Nowoczesne źródła energetyki odnawialnej, Energetyka
PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE
Nazwa przedmiotu: Kierunek: Mechanika i Budowa Maszyn Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy na specjalności: Inżynieria cieplna i samochodowa Rodzaj zajęć: wykład, ćwiczenia, laboratorium, seminarium I. KARTA
BADANIA LABORATORYJNE PROCESU ABSORPCJI CO 2 Z ZASTOSOWANIEM 30% ROZTWORU MONOETANOLOAMINY
BADANIA LABORATORYJNE PROCESU ABSORPCJI CO 2 Z ZASTOSOWANIEM 30% ROZTWORU MONOETANOLOAMINY ALEKSANDER KRÓTKI, LUCYNA WIĘCŁAW SOLNY, ADAM TATARCZUK, ANDRZEJ WILK, DARIUSZ ŚPIEWAK Instytut Chemicznej Przeróbki
PIROLIZA BEZEMISYJNA UTYLIZACJA ODPADÓW
PIROLIZA BEZEMISYJNA UTYLIZACJA ODPADÓW Utylizacja odpadów komunalnych, gumowych oraz przerób biomasy w procesie pirolizy nisko i wysokotemperaturowej. Przygotował: Leszek Borkowski Marzec 2012 Piroliza
3. ODSIARCZANIE SPALIN
3. ODSIARCZANIE SPALIN 3.1. Ogólna charakterystyka procesu, systematyka metod 3.2. Metoda sucha 3.3. Metoda hybrydowa sucha z nawilŝaniem 3.4. Metoda półsucha 3.5. Metoda mokra 3.6. Analiza porównawcza
Rola CHEMII w zapewnieniu bezpieczeństwa żywnościowego na świecie VI KONFERENCJA NAUKA BIZNES ROLNICTWO
Rola CHEMII w zapewnieniu bezpieczeństwa żywnościowego na świecie VI KONFERENCJA NAUKA BIZNES ROLNICTWO 1 TRENDY W PRZEMYŚLE SPOŻYWCZYM Innowacyjność w przemyśle spożywczym Zdrowa żywność Żywność z długim
WPŁYW INSTALACJI CCS NA SPRAWNOŚĆ UKŁADÓW GAZOWO - PA- ROWYCH
WPŁYW ISTALACJI CCS A SPRAWOŚĆ UKŁADÓW GAZOWO - PA- ROWYCH Autor: Leszek Remiorz, Mateusz Brzęczek ( Rynek Energii nr 3/2013) Słowa kluczowe: układy gazowo parowe, turbina gazowa, obieg parowy, kocioł
Autoreferat. Studia podyplomowe z zakresu Zarządzania Przedsiębiorstwem Politechnika Śląska, Gliwice 2006
ZAŁĄCZNIK 2 Autoreferat 1. Imię i nazwisko: Łukasz Bartela 2. Posiadane dyplomy i stopnie naukowe: Stopień doktora nauk technicznych w zakresie budowy i eksploatacji maszyn Wydział Inżynierii Środowiska
(12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego:
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP 1912922 (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego: 26.06.2006 06776078.5 (13) T3 (51) Int. Cl. C07C1/04 C10G2/00
IV. PREFEROWANE TECHNOLOGIE GENERACJI ROZPROSZONEJ
IV. PREFEROWANE TECHNOLOGIE GENERACJI ROZPROSZONEJ Dwie grupy technologii: układy kogeneracyjne do jednoczesnego wytwarzania energii elektrycznej i ciepła wykorzystujące silniki tłokowe, turbiny gazowe,
Rola kogeneracji w osiąganiu celów polityki klimatycznej i środowiskowej Polski. dr inż. Janusz Ryk Warszawa, 22 październik 2015 r.
Rola kogeneracji w osiąganiu celów polityki klimatycznej i środowiskowej Polski dr inż. Janusz Ryk Warszawa, 22 październik 2015 r. Polskie Towarzystwo Elektrociepłowni Zawodowych Rola kogeneracji w osiąganiu
Strategia rozwoju systemów wytwórczych PKE S.A. w ramach Grupy TAURON w perspektywie roku 2020
Strategia rozwoju systemów wytwórczych PKE S.A. w ramach Grupy TAURON w perspektywie roku 2020 Henryk TYMOWSKI Wiceprezes Zarządu PKE S.A. Dyrektor ds. Rozwoju Eugeniusz BIAŁOŃ Dyrektor Projektów Budowy
CZĘSTOCHOWSKA. Dyrektor Instytutu: Prof. dr hab. inż. Witold Elsner
Współpraca z przemysłem Dyrektor Instytutu: Prof. dr hab. inż. Witold Elsner Posiedzenie Rady Społecznej przy WIMII, 27.02.2014 1 Oferta naukowo-badawcza dla przemysłu: Modelowanie aerodynamiki, procesów
TWEE, sem. 2. Wykład 6
TWEE, sem. 2 Wykład 6 Elektrownie gazowe i gazowo-parowe Dlaczego gaz i jaki gaz? Turbina gazowa budowa i działanie Praca turbiny gazowej w obiegu prostym Ważniejsze parametry wybranych turbin gazowych
PL B1. UOP LLC,Des Plaines,US BUP 17/02. Michael Whysall,Antwerpia,BE Ludovious J.M. Wagemans,Antwerpia,BE
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 201112 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 345650 (51) Int.Cl. B01D 53/047 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia: 05.02.2001
Elektrociepłownie w Polsce statystyka i przykłady. Wykład 3
Elektrociepłownie w Polsce statystyka i przykłady Wykład 3 Zakres wykładu Produkcja energii elektrycznej i ciepła w polskich elektrociepłowniach Sprawność całkowita elektrociepłowni Moce i ilość jednostek
Ustawa o promocji kogeneracji
Ustawa o promocji kogeneracji dr inż. Janusz Ryk New Energy User Friendly Warszawa, 16 czerwca 2011 Ustawa o promocji kogeneracji Cel Ustawy: Stworzenie narzędzi realizacji Polityki Energetycznej Polski
ROZPROSZONE SYSTEMY KOGENERACJI
ROZPROSZONE SYSTEMY KOGENERACJI Waldemar Kamrat Politechnika Gdańska XI Konferencja Energetyka przygraniczna Polski i Niemiec Sulechów, 1o października 2014 r. Wprowadzenie Konieczność modernizacji Kotły
Wykorzystanie węgla kamiennego. Warszawa, 18 grudnia 2013
Wykorzystanie węgla kamiennego Warszawa, 18 grudnia 2013 2 Zasoby kopalin energetycznych na świecie (stan na koniec 2012 r.) Ameryka Płn. 245/34/382 b. ZSRR 190/16/1895 Europa 90/3/150 Bliski Wschód 1/109/2842
Podziemne składowanie dwutlenku węgla 11/ Michał Surowski dla Instytutu Kamila Galickiego
Podziemne składowanie dwutlenku węgla 11/2015 - Michał Surowski dla Instytutu Kamila Galickiego Podziemne składowanie dwutlenku węgla technologie separacji i sekwestracji CO2 W 2013 roku globalna emisja
Utylizacja ditlenku węgla poprzez mineralną karbonatyzację
POLITYKA ENERGETYCZNA Tom 7 Zeszyt specjalny 2004 Wyd. Instytut GSMiE PAN Kraków s. 541-554 PL ISSN 1429 6675 Alicja ULIASZ-BOCHEŃCZYK *, Maciej MAZURKIEWICZ ** Eugeniusz MOKRZYCKI ***, Zbigniew PIOTROWSKI
Izabela Majchrzak-Kucęba
1 Izabela Majchrzak-Kucęba 2 Uczestnicy projektu KOORDYNATOR PROJEKTU POLITECHNIKA CZĘSTOCHOWSKA Wydział Inżynierii i Ochrony Środowiska Katedra Ogrzewnictwa, Wentylacji i Ochrony Atmosfery Ul.Dabrowskiego
Konsekwencje termodynamiczne podsuszania paliwa w siłowni cieplnej.
Marcin Panowski Politechnika Częstochowska Konsekwencje termodynamiczne podsuszania paliwa w siłowni cieplnej. Wstęp W pracy przedstawiono analizę termodynamicznych konsekwencji wpływu wstępnego podsuszania
Sustainability in commercial laundering processes
Sustainability in commercial laundering processes Module 5 Energy in laundries Chapter 1 Źródła energii Powered by 1 Spis treści Źródła energii przegląd Rodzaje źródeł energii (pierwotne wtórne źródła)
Biometan jako paliwo dla motoryzacji
Biometan jako paliwo dla motoryzacji Małgorzata Śliwka Wydział Górnictwa i Geoinżynierii Katedra Inżynierii Środowiska i Przeróbki Surowców e-mail: sliwka@agh.edu.pl Poznań, Metan dla Motoryzacji, 27.10.2015
(12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego:
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP 1608445 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego: 02.04.2004 04749689.8
(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 165272 (13) B1
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 165272 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 288785 (22) Data zgłoszenia: 21.01.1991 (51) IntCl5: B01D 53/04 (5