Niezawodność podzespołów elektrowni wiatrowych
|
|
- Szczepan Białek
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Józef PASKA 1, Tomasz SURMA 2 Politechnika Warszawska, Instytut Elektroenergetyki (1), Vattenfall Heat Poland S.A. (2) Niezawodność podzespołów elektrowni wiatrowych Streszczenie. Polityka energetyczna Unii Europejskiej, jak również Polski nadaje wykorzystaniu odnawialnych zasobów energii wysoki priorytet promocji. Ma miejsce dynamiczny rozwój odnawialnych źródeł, w szczególności energetyki wiatrowej. Rosnący udział generacji rozproszonej, z założenia, ma służyć poprawie niezawodności dostawy energii elektrycznej do odbiorców. W artykule przedstawiono wybrane zagadnienia dotyczące modeli niezawodności jednostek wytwórczych, niezawodności elektrowni wiatrowych i ich podzespołów. W niezawodności elektrowni wiatrowych wyróżniono: niezawodność technologiczno-strukturalną wynikającą z właściwości, budowy i u urządzeń (podzespołów) składających się na elektrownię wiatrową i jej połączenie z siecią elektroenergetyczną; niezawodność produkcyjną wynikającą z losowej zmienności zdolności wytwórczej (mocy generowanej) w zależności od prędkości wiatru. Abstract. Development of using of renewable energy sources is very important objective within the European Union. EU and national energy policy treat them in priority way. In result strong development of using of renewable energy sources, especially wind power plants, takes place. The rising share of distributed generation, in assumption, should give improvement of customers supply reliability. In the paper chosen issues concerning reliability models of generating units, reliability of wind power plants and their components were presented. In wind power plants reliability were distinguished: technological-structural reliability, resulting from characteristics, structure and scheme of devices (components) forming wind power plant and its connection to the electric power network; productive reliability resulting from stochastic variability of generation capability in relation to wind speed. (Reliability of wind power plants components.) Słowa kluczowe: odnawialne źródła energii, elektrownie wiatrowe, niezawodność, modele i wskaźniki niezawodności. Keywords: renewable energy sources, wind power plants, reliability, reliability models and indices. Wstęp Wśród źródeł energii elektrycznej wykorzystujących odnawialne zasoby energii obecnie najdynamiczniej rozwija się energetyka wiatrowa. W UE w roku 2010 zainstalowano elektrownie wiatrowe o mocy elektrycznej 9295 MW, co stanowiło ponad 16% nowych mocy uruchomionych w tym roku. Także w Polsce obserwuje się dynamiczny rozwój energetyki wiatrowej. Obecnie moc zainstalowana tych źródeł wynosi ponad 1350 MW (połowa 2011 roku). Prognozy wykorzystania odnawialnych zasobów energii wskazują na dalszy dynamiczny przyrost mocy zainstalowanej, ze szczególnym uwzględnieniem elektrowni wiatrowych, w tym również lokalizowanych na obszarach morskich. Prognoza zapotrzebowania na paliwa i energię zawarta w polityce energetycznej przewiduje zwiększenie mocy zainstalowanej elektrowni wiatrowych w Polsce do 6089 MW w roku 2020 oraz 7867 MW do roku 2030 [1]. Wobec przewidywanego tak dużego rozwoju energetyki wiatrowej oraz konieczności utrzymania niezawodności systemu elektroenergetycznego na odpowiednim poziomie zasadnym jest prowadzenie badań w zakresie wpływu elektrowni wiatrowych na system elektroenergetyczny. W analizach i obliczeniach niezawodności systemu elektroenergetycznego jednostka wytwórcza konwencjonalna jest zwykle odwzorowywana przez model dwustanowy. Tymi dwoma stanami są: stan zdolności do pracy jednostki ze znamionową zdolnością (mocą) wytwórczą i stan awarii jednostki z mocą równą zero. Natomiast elektrownia wiatrowa nie może być reprezentowana modelem dwustanowym, ponieważ jej zdolność wytwórcza może zmieniać się w sposób ciągły i przerywany od zera do wartości znamionowej, w zależności od prędkości wiatru w miejscu lokalizacji farmy wiatrowej. Elektrownia wiatrowa zawodzi nie tylko w przypadku uszkodzenia jej elementów składowych lub błędów operacyjnych personelu, zawodzi przede wszystkim z powodu losowego charakteru źródła energii pierwotnej, czyli często występującego braku lub nieodpowiedniej (za małej lub za dużej) prędkości wiatru. Na problematykę modelowania niezawodności elektrowni wiatrowych składają się: z jednej strony modelowanie prędkości wiatru a z drugiej modelowanie niezawodności części technologicznej elektrowni wiatrowej. Na bazie tych dwóch tworzy się model matematyczny elektrowni wiatrowych, który w następnym kroku pozwala na integrację z modelem niezawodności systemu elektroenergetycznego. Modele te w praktycznych zastosowaniach pozwalają na wykorzystanie odpowiednich narzędzi komputerowych do obliczeń wskaźników niezawodności systemu elektroenergetycznego. W artykule przedstawiono wybrane zagadnienia dotyczące niezawodności komponentów elektrowni wiatrowych. Definiowanie niezawodności systemów elektroenergetycznych Według NERC (North American Electric Reliability Corporation), CIGRE i UCTE niezawodność systemu elektroenergetycznego to pojęcie ogólne, obejmujące wszystkie miary zdolności systemu, zwykle wyrażone jako wskaźniki liczbowe, do dostarczania do wszystkich punktów zapotrzebowania energii elektrycznej o parametrach w granicach przyjętych standardów oraz w żądanych ilościach. Jest to zatem poziom funkcjonowania elementów systemu i systemu jako całości, skutkujący dostarczaniem do odbiorców (klientów) energii elektrycznej w wymaganej ilości i o parametrach mieszczących się w granicach ustalonych standardów. Niezawodność może być mierzona przez częstość, czas trwania i poziom niekorzystnych zjawisk [2-6]. Niezawodność SEE, obejmującego urządzenia wytwórcze i przesyłowe, powinna uwzględniać dwa podstawowe aspekty funkcjonalne systemu wystarczalność (adequacy) i niezawodność operacyjną (operational reliability), przy czym przez wystarczalność rozumie się zdolność systemu do pokrywania zagregowanego zapotrzebowania na moc i energię wszystkich odbiorców przez cały rozpatrywany okres, przy uwzględnieniu planowych i nieplanowych odstawień elementów systemu; a przez niezawodność operacyjną (czasami także zwaną bezpieczeństwo) zdolność systemu do funkcjonowania (w tym zachowania integralności) i realizacji swych funkcji pomimo występowania nagłych zakłóceń, jak np. zwarcia lub nagłe, awaryjne odstawienia elementów systemu. Niezawodność systemu elektroenergetycznego jest określona przez jego zdolność do zapewnienia zasilania odbiorców energią elektryczną o odpowiedniej jakości. Zwykle analizuje się niezależnie niezawodność podsystemów, składających się na SEE: wytwórczego, 150 PRZEGLĄD ELEKTROTECHNICZNY (Electrical Review), ISSN , R. 88 NR 4a/2012
2 przesyłowego, dystrybucyjnego, a zatem niezawodność realizacji pojedynczej funkcji: wytwarzania, przesyłu, zasilania konkretnych odbiorców Ze względu na rosnący udział energetyki wiatrowej w systemach elektroenergetycznych właściwym jest prowadzenie badań wpływu tych jednostek na te systemy oraz na ich niezawodność. Modele niezawodności jednostek wytwórczych energii elektrycznej W praktycznych zastosowaniach, w szczególności dla systemów złożonych z wielu jednostek, przy analizie i ocenie niezawodności systemu elektroenergetycznego, w szczególności niezawodności wytwarzania energii elektrycznej, są wykorzystywane modele niezawodnościowe jednostek wytwórczych opisane poniżej. Dwustanowy model niezawodności jednostki wytwórczej Jednostka wytwórcza systemu elektroenergetycznego może z prawdopodobieństwem p i (i = 1,..., n) znajdować się w stanie dyspozycyjności (zdolności do pracy) i z prawdopodobieństwem q i = 1 - p i w stanie niedyspozycyjności (niezdatności). Moc osiągalna jednostki jest równa P i. Na rysunku 1 przedstawiono dwustanowy model niezawodności jednostki wytwórczej stan dyspozycyjności (pracy) 0 - stan niedyspozycyjności parametr strumienia niesprawności (intensywność uszkodzeń) parametr strumienia odnów (intensywność odnów) Stan jednostki Zdolność wytwórcza Prawdopodobieństwo stanu 1 P i p i 0 0 q i = 1 - p i Rys. 1. Dwustanowy model niezawodności jednostki wytwórczej (bloku energetycznego) Parametrem charakteryzującym niezawodność jednostki wytwórczej, wykorzystywanym przy ocenie niezawodności systemu elektroenergetycznego jest wskaźnik niedyspozycyjności (awaryjności). (1) (2) p A 1 MTTR q U MTTF MTTR q MTTF MTTF MTTR MTTR T f MTTF f T gdzie: MTTR = 1/ średni czas odnowy (MTTR Mean Time To Repair), MTTF = 1/ średni czas pracy bezawaryjnej (MTTF Mean Time To Failure), T = MTTF + MTTR średni czas między niesprawnościami (średni czas cyklu), f = 1/T częstość niesprawności. Parametr q daje asymptotyczną ocenę prawdopodobieństwa tego, że przy niezmienionych warunkach eksploatacji jednostka wytwórcza (blok energetyczny) nie będzie zdolna wypełniać swych funkcji. Trójstanowy model niezawodności jednostki wytwórczej Model jednostki wytwórczej, która może znajdować się w stanie dyspozycyjności, niedyspozycyjności, bądź częściowej dyspozycyjności przedstawiono na rysunku 2. Na rysunku ij jest intensywnością przejścia pomiędzy stanem i a stanem j. Prawdopodobieństwo zaistnienia stanu i, P i może zostać wyliczone z następującej zależności: (3) P m gdzie: α=[p 0 P 1 P 2 ] jest wektorem prawdopodobieństw stanów; P m jest macierzą stochastyczną prawdopodobieństw przejść. 01 Stan części owej dyspozycyjnoś ci (1) 10 Stan dyspozycyjności (0 ) Stan 02 ni edyspozycyjności (2) Rys. 2. Trójstanowy model niezawodności jednostki wytwórczej Dla modelu przedstawionego na rysunku 2 macierz stochastyczna prawdopodobieństw przejść przyjmuje następującą postać: (4) P m ( ) ( ) ( ) Wielostanowy model niezawodności jednostki wytwórczej Jednostka wytwórcza systemu, poza wyżej wymienionymi stanami, może znajdować się w stanach częściowej dyspozycyjności, charakteryzujących się mocą generowaną (zdolnością wytwórczą) niższą od znamionowej (osiągalnej). Zdolność wytwórcza jednostki jest zatem zmienną losową przyjmującą l si + 1 wartości. Wielostanowy model niezawodności jednostki wytwórczej jest rozbudowanym modelem trójstanowym i został przedstawiony na rysunku l s Stan jednostki Zdolność wytwórcza Prawdopodobieństwo stanu 1 P i p i,1 2 P i,2 p i,2 P i, p i, k P i,k p i,k P i, p i, l s P i,ls p i,ls 0 0 ls q i = 1 p i,k k=1 Rys. 3. Wielostanowy model niezawodności jednostki wytwórczej (bloku energetycznego) Model niezawodności jednostki szczytowej Modele przedstawione powyżej są odpowiednie dla jednostek wytwórczych pracujących w długim cyklu. Dla jednostek pracujących w szczycie obciążenia lub pracujących w cyklu przerywanym poniżej przedstawiono model niezawodności jednostki szczytowej. Jednostka szczytowa lub podszczytowa jest modelowana przy pomocy czterostanowej reprezentacji zaproponowanej przez IEEE rysunek 4. Czterema stanami w tym modelu są: (1) stan k PRZEGLĄD ELEKTROTECHNICZNY (Electrical Review), ISSN , R. 88 NR 4a/
3 rezerwy (jednostka dyspozycyjna, brak zapotrzebowania na jej pracę); (2) stan awarii przy braku zapotrzebowania na pracę jednostki; (3) stan pracy; (4) stan awarii podczas zapotrzebowania na pracę jednostki. 1/D (1-P s )/T 1 3 P s/d 2 4 1/D 1/T Rys. 4. Model niezawodności jednostki szczytowej i podszczytowej: T średni czas trwania stanu rezerwy, D średni czas pracy, P S prawdopodobieństwo nieudanego rozruchu bloku Niezawodność elektrowni wiatrowych Niezawodność elektrowni wiatrowych zależy od ich struktury technologicznej, środowiska geoklimatycznego oraz sposobu połączenia z siecią elektroenergetyczną, do której dostarczają energię [7]. W odróżnieniu od elektrowni konwencjonalnych w niezawodności elektrowni wiatrowych można wyróżnić: niezawodność technologiczno-strukturalną wynikającą z właściwości, budowy i u urządzeń składających się na elektrownię wiatrową i jej połączenie z siecią; niezawodność produkcyjną wynikającą z losowej zmienności zdolności wytwórczej (mocy generowanej) w zależności od prędkości wiatru. Cechy niezawodnościowe różnych typów elektrowni wiatrowych mogą się znacznie różnić, dla przykładu elektrownia wyposażona w magazyn energii (baterie akumulatorów) i przyłączona przez falownik do sieci prądu przemiennego wytwarza stałą moc z możliwością jej regulowania a jej niezawodność strukturalna jest określona przez wskaźniki awaryjności i dyspozycyjności, wyznaczane analogicznie jak w przypadku elektrowni konwencjonalnych. Rozwój elektrowni wiatrowych w kierunku dużych mocy jednostkowych i związane z tym problemy techniczne i koszty magazynowania energii spowodowały, że obecnie instalowane elektrownie wiatrowe dostarczają moc wytwarzaną bezpośrednio do sieci systemów elektroenergetycznych. Miarą niezawodności strukturalnej takich elektrowni są klasyczne wskaźniki awaryjności i dyspozycyjności, natomiast trudno jest zdefiniować miarę niezawodności produkcyjnej. Za miarę tej niezawodności można by uznać prawdopodobieństwo mocy wytwarzanej w funkcji czasu. Im wyższe prawdopodobieństwo, a w szczególności prawdopodobieństwo wytwarzania mocy znamionowej, tym wyższa niezawodność elektrowni wiatrowych (rozumiana w odniesieniu do energii). Niezawodność farm wiatrowych, traktowanych jako jednostki wytwórcze jest jeszcze trudniejsza do zdefiniowania. Na niezawodność strukturalną farm wiatrowych wpływają, zarówno wskaźniki poszczególnych elektrowni wiatrowych, jak i wskaźniki wspólnego przyłącza do sieci, które jednak nie mogą być bezpośrednio wykorzystane do określenia wskaźnika (wskaźników) dla farm wiatrowych. Definiowanie niezawodności produkcyjnej farm wiatrowych nie różni się od definiowania niezawodności dla elektrowni wiatrowych. Nieco inaczej, prościej, jest w przypadku określania wpływu elektrowni wiatrowych lub farm wiatrowych, lub ogólnie wpływu generacji wiatrowej na niezawodność systemu elektroenergetycznego. Wtedy miarą ich niezawodności jest poziom tak zwanej mocy gwarantowanej (capacity credit) w relacji do elektrowni konwencjonalnych [8]. Wskaźnik ten, w miarę rozwoju energetyki wiatrowej, jest coraz częściej stosowany, odnosi się do generacji wiatrowej, ale w znacznym stopniu zależy od potencjału i struktury energetyki konwencjonalnej. Na problematykę związaną z modelowaniem niezawodności generacji wiatrowej składają się [9]: modelowanie prędkości wiatru, modelowanie niezawodności części technologicznej elektrowni wiatrowej, modele matematyczne niezawodności elektrowni wiatrowej i grup (farm) elektrowni wiatrowej, modele niezawodności elektrowni wiatrowych dla potrzeb wyznaczania wystarczalności i bezpieczeństwa systemu elektroenergetycznego, przygotowanie bazy danych niezawodnościowych oraz narzędzia do obliczeń i analiz. Metodyka modelowania różni się znacznie w zależności od tego, czy dotyczy niezawodności dla potrzeb operatywnego i krótkoterminowego sterowania pracą systemu, lub długoterminowego planowania rozwoju SEE (w szczególności wytwarzania). Modelowanie prędkości wiatru, z uwagi na losowość tej geograficzno-klimatycznej cechy przyrody, wymaga możliwie dokładnego rozeznania warunków lokalnych. Modele dla potrzeb operatywnego i krótkoterminowego sterowania pracą systemu są oparte na bieżących pomiarach i prognozie krótkoterminowej, natomiast modele dla potrzeb długoterminowego planowania rozwoju wymagają obszernej statystyki z przeszłości i są modelami probabilistycznymi. Modelowanie niezawodności części technologicznej elektrowni wiatrowych jest związane z zawodnością urządzeń turbiny wiatrowej, urządzeń pomocniczych, generatora i u przyłączenia do sieci. Metodyka wyznaczania odpowiednich wskaźników niezawodności nie różni się od powszechnie stosowanej w energetyce konwencjonalnej [3]. Modele matematyczne niezawodności elektrowni wiatrowej i grup (farm) elektrowni wiatrowych są podstawowym narzędziem rozeznania i symulowania pracy elektrowni wiatrowych. Dla potrzeb operatywnego i krótkoterminowego sterowania pracą systemu są to modele probabilistyczne, natomiast dla potrzeb długoterminowego planowania rozwoju są to modele stochastyczne i wymagają obszernej statystyki z przeszłości. Modele te są podstawą do opracowywania praktycznych metod i algorytmów wyznaczania niezawodności oraz udziału elektrowni wiatrowych w niezawodności podsystemu wytwarzania. Modele niezawodności elektrowni wiatrowych dla potrzeb wyznaczania wystarczalności i bezpieczeństwa systemu elektroenergetycznego służą do praktycznych zastosowań. Są to modele przystosowane do wyznaczania i analizy niezawodności systemu elektroenergetycznego w warunkach ograniczeń stosowanej metodyki i narzędzi obliczeniowych oraz istniejących danych niezawodnościowych. Bazy danych niezawodnościowych oraz narzędzia obliczeń i analiz są podstawowym warunkiem możliwości stosowania wymienionych wyżej modeli. Wymagana jest specjalistyczna relacyjna baza danych, uwzględniająca specyfikę energetyki wiatrowej, przystosowana do obliczeń opartych na rachunku prawdopodobieństwa. Niezbędny jest system informatyczny (zbiór programów) umożliwiający wykorzystanie wyżej wymienionych modeli do praktycznych obliczeń i analiz. Dane niezawodnościowe jednostki wiatrowej można wyznaczyć ze statystyk prowadzonych w istniejących 152 PRZEGLĄD ELEKTROTECHNICZNY (Electrical Review), ISSN , R. 88 NR 4a/2012
4 elektrowniach wiatrowych. Powinny to być wskaźniki analogiczne jak wyznaczane dla innych jednostek wytwórczych [3]: wskaźnik dyspozycyjności AF, wskaźnik udziału czasu awarii w czasie kalendarzowym FOF, wskaźnik awaryjności FOR, wskaźnik wykorzystania mocy zainstalowanej GCF, wskaźnik użytkowania mocy osiągalnej GOF, wskaźnik remontów planowych SOF, wskaźnik wykorzystania czasu kalendarzowego SF, średni czas ruchu (obliczeniowy) ART, i inne. Dane niezbędne do stworzenia modeli niezawodnościowych elektrowni wiatrowych można podzielić na następujące grupy: charakterystyka wiatru na terenie lokalizacji elektrowni wiatrowej. Dane te powinny określać potencjał techniczny dla konkretnego rozwiązania elektrowni wiatrowej oraz opisywać wiatr z punktu widzenia niezawodności stanowią one źródło energii pierwotnej dla elektrowni; dane jednostek wytwórczych, ich moc, przyjęte rozwiązanie techniczne oraz dane o ich niezawodności; dane dotyczące przyłączenia elektrowni i wyprowadzenia z niej mocy do systemu elektroenergetycznego, przyjęte rozwiązania, warunki pracy, dane bieżące (co 0,5 lub 1 godz.) na zaciskach elektrowni i dane niezawodnościowe; dane techniczne i niezawodnościowe systemu elektroenergetycznego w rejonie lokalizacji elektrowni wiatrowej. W przypadku elektrowni konwencjonalnych poszukując odpowiednich danych można się opierać na statystykach dotyczących innych elektrowni danego typu, ponieważ konstrukcje są powtarzalne i elementy oraz y w danym typie elektrowni zachowują się tak samo. Niestety w przypadku elektrowni wiatrowych nie jest to możliwe. Nawet jeśli zostanie zbudowana elektrownia wiatrowa z identycznych turbin, ale w innej lokalizacji, będziemy uzyskiwać parametry pracy bardzo różniące się od poprzedniego rozwiązania. Powszechnie stosowana metodyka wyznaczania niezawodności systemu elektroenergetycznego nie jest przystosowana do uwzględniania jednostek wytwórczych, których zdolność wytwórcza zmienia się w sposób losowy. Wykorzystywane do obliczeń wskaźników niezawodności narzędzia nie przewidują odrębnego odwzorowywania poszczególnych typów jednostek wytwórczych, tzn. jednostki cieplne, wodne, wiatrowe itp. muszą być modelowane w nich za pomocą tych samych parametrów, których wartości mogą się znacznie różnić [10]. Utrudnia to bezpośrednie i poprawne z punktu widzenia dokładności włączenie elektrowni wiatrowych do obliczeń i analiz niezawodnościowych. W metodyce tej wskaźnik awaryjności FOR odnosi się do ustalonej wartości mocy (osiągalnej lub znamionowej) jednostki wytwórczej. Zdolność wytwórcza elektrowni wiatrowych zmienia się w zależności od prędkości wiatru w zakresie od zera do mocy znamionowej. Zawodność jednostki wiatrowej, wyrażona w postaci klasycznego wskaźnika awaryjności FOR, nie ma logicznego uzasadnienia, ponieważ nie dotyczy konkretnej mocy wytwórczej, jako wartości stałej. Przyjęcie takiego wskaźnika FOR, w odniesieniu do mocy znamionowej lub jakiejkolwiek innej mocy elektrowni wiatrowej wprowadza warunkowość, czyli powoduje, że wyniki analizy w postaci wskaźników niezawodności systemu mają sens jedynie pod warunkiem arbitralnie przyjętej mocy wytwórczej jednostki wiatrowej. W analizach niezawodności systemów elektroenergetycznych elektrownie wiatrowe są najczęściej modelowane w sposób uproszczony przez przyjęcie mocy nominalnej, mocy średniej, mocy najbardziej prawdopodobnej lub innej oraz przyjęcie wskaźnika zawodności w jego klasycznej postaci, jako roczny względny czas postojów. Jest to uproszczenie, które w sposób oczywisty wpływa ujemnie na dokładność obliczeń. W sytuacji, gdy takich jednostek jest niewiele, takie uproszczenie jest dopuszczalne, jednak w sytuacji obecnego i przewidywanego w niedalekiej przyszłości rozwoju energetyki odnawialnej, a w szczególności źródeł wiatrowych, może okazać się za mało dokładne. Analizy niezawodności krajowego systemu elektroenergetycznego są prowadzone zgodnie z ogólnie przyjętą metodyką wyznaczania wskaźników niezawodności. Stosowane są metody i aktualnie dostępne narzędzia obliczeniowe w postaci systemów informatycznych TRELSS, IPM, Platforma PRIMSP, ONW. Te metody i narzędzia nie są przystosowane do uwzględniania wiatrowych źródeł wytwórczych w sposób uwzględniający ich specyfikę. Powodować to może, szczególnie w przypadku dużego udziału źródeł wiatrowych, znaczący błąd w ocenie ich wpływu na niezawodność. Aby tego uniknąć koniecznym jest przystosowanie modeli jednostek wiatrowych do istniejących metod i narzędzi obliczeniowych. Oznacza to konieczność opracowania metody modelowania jednostek wiatrowych i uzupełnienie istniejących narzędzi obliczeniowych odpowiednim oprogramowaniem, które pozwala włączyć do analiz jednostki wiatrowe w sposób możliwie dokładny. Niezawodność technologiczno-strukturalna turbozespołów wiatrowych Jak wspomniano wcześniej wiele badań i analiz dotyczących niezawodności komponentów jednostki wiatrowej prowadzi się na podstawie historycznych danych statystycznych istniejących instalacji. Badania statystyczne awaryjności jednostek wiatrowych są prowadzone dla poszczególnych krajów fragmentarycznie, np. dla obszarów bądź też dla poszczególnych przedziałów mocy jednostek, jak również dla wybranych urządzeń (części) jednostek wiatrowych. Poniżej przedstawiono wyniki badań niezawodności podzespołów elektrowni wiatrowych zebrane na podstawie literatury oraz na podstawie bazy danych firm eksploatujących elektrownie wiatrowe [11-15]. W tabeli 1 przedstawiono udziały poszczególnych elementów jednostki wiatrowej w jej awaryjności, na podstawie badań wykonanych w holenderskim systemie elektroenergetycznym. Tabela 1. Udziały poszczególnych elementów jednostki wiatrowej w jej awaryjności [uszk./a] (dane holenderskie) Element turbozespołu Częstość uszkodzeń (wartość statystyczna) wał z ułożyskowaniem 0,02 hamulec 0,05 generator 0,05 hamulec postojowy 0,05 elektryczny 0,10 łopatyi wirnika 0,11 system ustawienia łopat 0,15 system ustawienia końcówek 0,14 regulacja łopat 0,14 0,15 przekształtnik 0,16 0,17 Razem 1,28 Szczegółowo rozkład przyczyn wyłączeń awaryjnych dla duńskich oraz niemieckich jednostek wiatrowych za lata przedstawiono na rysunkach 5 oraz 6. Stwierdza się znaczny udział pozostałych przyczyn, przekraczający nawet 50%. PRZEGLĄD ELEKTROTECHNICZNY (Electrical Review), ISSN , R. 88 NR 4a/
5 40% hydraulika 6% wał i ułożyskowanie hamulec generator łopaty 6% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 18% ster.łopat 8% Rys. 5. Procentowe udziały w awariach poszczególnych elementów turbozespołu wiatrowego (Dania) reg.rdzeniowa elekt ryczny 10% instrumenty wał i ułożyskowanie hydraulika 1% hamulec generator 1% łopatki 5% ster.łopat 1% 5 Rys. 6. Procentowe udziały w awariach poszczególnych elementów turbozespołu wiatrowego (Niemcy) Na rysunku 7 przedstawiono udziały elementów w uszkodzeniach turbozespołów wiatrowych dla różnych mocy i obszarów w niemieckim systemie elektroenergetycznym, natomiast w tabeli 2 przedstawiono udziały poszczególnych elementów jednostki wiatrowej w jej awaryjności na podstawie badań prowadzonych w niemieckim systemie elektroenergetycznym w latach , dla turbozespołów o mocy do 1,5 MW. 0% wa ł+ łoż ysk a ha mu lec hamulec postojowy. elektr. ł opa ty syst.ust.łopat W indstats Dania Windstats Niemcy WMPE Niemc y (wszys tkie) WMPE Niemcy >560 kw LW K Sc hl ezwigh (wszys tki e) LWK SchezwigH > 500 kw Rys. 7. Procentowe udziały elementów w uszkodzeniach turbozespołów wiatrowych dla różnych mocy i obszarów Na rysunku 8 przedstawiono liczbę uszkodzeń jednostek wiatrowych zainstalowanych w Szwecji, dla których prowadzono badania w latach , natomiast w tabeli 3 zestawiono zbiorcze wyniki badań z lat Liczba jednostek objętych badaniami z tabeli 3 była następująca: Rok średnio w latach Liczba ,5 Cała jednostka Układ naprawadzania Hydraulika 1 Hamulce 1% Przekładnia 10% Czujniki 1 Prowadnice 1% ko ńców ki łopat me ch an izm us t.łopat pr zek ładnia pr ze ksz tał tnik Wieża Piasta 1% Łopaty 1 s tero w ani e Układ kontroli 1 oprzyrzą dow an ie Generator 5% hydraulika Układ elektryczny 1 Rys. 8. Liczba uszkodzeń komponentów szwedzkich elektrowni wiatrowych w latach Tabela 2. Udziały poszczególnych elementów jednostki wiatrowej w jej awaryjności [uszk./a] (dane niemieckie) Element kw kw kw kw kw kw wirnik 0,039 0,145 0,049 0,143 0,044 0,043 regulacja wirnika 0,014 9,014 0,013 0,000 0,007 0,014 łopatki 0,206 0,725 0,208 0,386 0,172 0,386 hamulec powietrzny 0,035 0,058 0,048 0,029 0,039 0,057 generator 0,1 0,217 0,076 0,071 0,081 0,043 elektryczny 0,566 1,101 0,515 0,714 0,484 1,000 przekształtnik 0,084 0,072 0,09 0,057 0,067 0,171 oprzyrządowanie 0,213 0,565 0,199 0,486 0,182 0,443 0,457 1,464 0,468 0,771 0,371 0,757 0,08 0,203 0,117 0,4 0,108 0,229 hamulec mechaniczny 0,154 0,406 0,147 0,357 0,114 0,243 wał z ułożyskowaniem 0,047 0,087 0,066 0,129 0,055 0,157 hydraulika 0,225 0,696 0,253 0,729 0,201 0,400 system kierowania łopat 0,183 0,333 0,149 0,257 0,177 0,400 0,062 0,304 0,106 0,129 0,084 0,300 RAZEM 2,445 6,391 2,504 4,657 2,185 4, PRZEGLĄD ELEKTROTECHNICZNY (Electrical Review), ISSN , R. 88 NR 4a/2012
6 Tabela 3. Czas i liczba uszkodzeń szwedzkich elektrowni wiatrowych w latach Element Łączny czas wyłączeń w latach , h Średni czas trwania wyłączenia na turbozespół w roku, h Udział elementu w łącznym czasie wyłączeń, % Całkowita liczba uszkodzeń w latach Średnia liczba uszkodzeń na turbozespół w roku Udział elementu w całkowitej liczbie uszkodzeń, % cała jednostka ,8 1,7 33 0,011 2,7 budowla (wieża) ,6 1,2 18 0,006 1,5 naprowadzania ,6 13,3 80 0,026 6,7 hydraulika ,6 4, ,061 13,3 hamulec ,6 1,2 15 0,005 1, ,6 19, ,045 9,8 czujniki ,7 5, ,054 14,1 prowadnice ,2 2,4 13 0,004 1,1 kontroli ,2 18, ,05 12,9 elektryczny ,2 14, ,067 17,5 generator ,5 8,9 66 0,021 5,5 łopaty ,7 9, ,052 13,4 piasta ,001 0,3 Razem , , Na rysunkach 9 i 10 zamieszczono wyniki badań niezawodności elementów elektrowni wiatrowych, prowadzonych w Stanach Zjednoczonych. Badaniami objęto 300 jednostek wiatrowych o mocach kw pracujących w Kalifornii. hydraulika oprzy rządowanie pr zekształtnik mechan izm ust. łopat sys tem ust. łopat łopaty elektryczny hamule c postojowy generator hamulec wał z ułoży skowaniem liczba uszkodzeń w roku 0 0,5 1 1,5 2 2,5 3 Rys. 9. Liczba uszkodzeń turbozespołów w ciągu roku w rozbiciu na poszczególne elementy (Kalifornia) oprzyrządowanie 26% 9% wał i ułożys kowanie hamulec 5% generator elektryczny 15% łopaty 1 5% syst. ustawiania łopat 1 mech.ustaw.łopat Rys. 10. Procentowe udziały w awariach poszczególnych elementów turbozespołu wiatrowego (Kalifornia) Należy nadmienić, że systemowych badań, takich jak przedstawione powyżej do tej pory nie prowadzono w polskim systemie elektroenergetycznym. W tabeli 4 przedstawiono zestawienie wyników badań prowadzonych w Polsce w latach 2009 oraz , dla jednej farmy wiatrowej o mocy 30 MW. Tabela 4. Częstość oraz czas przerw poszczególnych elementów turbozespołu wiatrowego w latach 2009/2010 Udział w Element Częstość Czas, h Udział, % całkowitym czasie pracy, % wymuszona przerwa 4/2 30,9/9,8 2,95/31,99 0,35/0,14 wyprowadzenia 9/25 1,6/8,7 0,15/28,51 0,2/0,12 mocy kontrola temperatury 3/1 0,5/4.4 0,05/14,29 0,01/0,06 czujniki 6/4 70,4/2,6 6,72/8,87 0,81/0,04 czujniki wiatru 2/2 1,7/1,7 5,71/5,71 0,02/0,02 system komunikacji 1/2 3,2/0,7 0,31/2,14 0,04/0,01 awarie w systemie 1/5 0,5/0,6 0,05/1,96 0,01/0,01 kontrolnym naprowadzania 2/2 2,2/0,6 0,21/1,96 0,03/0,01 elektryczny 1/13 0,2/0,6 0,02/1,96 0,00/0,01 czujnik poziomu oleju 1/3 2,9/0,3 0,27/1,06 0,03/0,00 łopaty 1/1 0,1/0,3 0,01/1,06 0,00/0,00 wirnik 10/5 0,4/0,1 0,04/0,33 0,01/0,00 2/3 894,9/0,1 82,62/0,26 10,24/0,00 Podsumowanie Sprawne funkcjonowanie systemów elektroenergetycznych jest uzależnione od wielu czynników a odnawialne źródła energii i generacja rozproszona odgrywają w tych systemach szczególną, coraz większą rolę, gdyż niemal wszędzie na świecie przyrost mocy ma miejsce głównie w źródłach odnawialnych i rozproszonych. Elektrownia wiatrowa zawodzi w przypadku uszkodzenia jej elementów lub błędów operacyjnych, zawodzi także przede wszystkim z powodu losowego charakteru źródła energii pierwotnej, czyli często występującego braku wiatru lub nieodpowiedniej (za małej lub za dużej) prędkości wiatru. 1 W okresie 1 styczeń 20 październik 2010 r. PRZEGLĄD ELEKTROTECHNICZNY (Electrical Review), ISSN , R. 88 NR 4a/
7 Szczególnie w przypadku, gdy udział mocy elektrowni wiatrowych w sumarycznej zdolności wytwórczej systemu elektroenergetycznego jest stosunkowo duży, konieczne jest ich uwzględnienie w analizach i ocenie niezawodności SEE. W konsekwencji obliczenia wymagają użycia metod probabilistycznych i odpowiednich modeli niezawodności elektrowni wiatrowych. Zasadnym jest prowadzenie badań nad niezawodnością elektrowni wiatrowych i ich wpływem na niezawodność systemów elektroenergetycznych. Do kluczowych należy prowadzenie systematycznej analizy niezawodności podzespołów elektrowni wiatrowych instalowanych w polskim systemie elektroenergetycznym. Ponadto należy w dalszym ciągu analizować prognozy i rzeczywisty rozwój energetyki wiatrowej i jej wpływ na pracę systemów elektroenergetycznych. LITERATURA [1] Prognoza zapotrzebowania na paliwa i energię do 2030 roku. Załącznik 2 do Polityki energetycznej Polski do 2030 roku, Ministerstwo Gospodarki, Warszawa, 10 listopada 2009 [2] Glossary of Terms Used in Reliability Standards, Adopted by NERC Board of Trustees, 12 February 2008 [3] P a ska J., Niezawodność systemów elektroenergetycznych, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2005 [4] P a ska J., Analysis and Evaluation of Electric Power System Reliability, Przegląd Elektrotechniczny, Nr 7, 2008 [5] Paska J., Electric Power System Reliability Optimization, Przegląd Elektrotechniczny, Nr 11, 2008 [6] P a ska J., Metodyka analizy i oceny niezawodności systemu elektroenergetycznego w warunkach rynku energii elektrycznej, Rynek Energii, Nr 6, 2010 [7] Chowdhury A., Koval D., Modelling non-dispatchable wind energy sources in generating capacity reliability planning, Proceedings of the 4 th IASTED International Conference Power and Energy Systems, Rhodes, Greece, June 28-30, 2004 [8] M illigan M.R., P o rter K., Determining the capacity value of wind: A survey of methods and implementation and an update survey, WindPower 2008, Huston, June 2008 [9] S u rma T., Modele niezawodnościowe elektrowni wiatrowych, Rozprawa doktorska, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2011 [10] P a ska J., S u rma T., Modelowanie niezawodności elektrowni wiatrowych, XV Konferencja Naukowo-Techniczna Rynek energii elektrycznej - Zagrożenia i nowe wyzwania, Kazimierz Dolny, maja 2009 [11] Estimation of turbine reliability figures within the DOWEC project, DOWEC, Nr 10048, Issue 4, [12] E riksen P.B., Orths A., A k hmatov V., Integration dispersed generation into the Danish power system Present situation and future prospects, Invited panel session paper in Proceedings IEEE General Meeting, Montreal, Canada, June 18-22, 2006 [13] Hahn B., Dursetewitz M., Rohrig K., Reliability of wind turbines. Experiences of 15 years with 1500 WT, ISET Study, [14] Ribrant J., Bertling L.M., Survey on failures in wind power system with focus on Swedish wind power plants during , IEEE Transactions on Energy Conversion, vol. 22, no. 1, March 2007 [15] Van Bussel G.J.W., Zaaijer M.B., Reliability, Availability and Maintenance aspects of large-scale offshore wind farms, a concept study, Section Wind Energy, Faculty Civil Engineering and Geosciences, Delft University of Technology, The Netherlands, 2006 Autorzy: prof. dr hab. inż. Józef Paska, Politechnika Warszawska, Wydział Elektryczny, Instytut Elektroenergetyki, ul. Koszykowa 75, Warszawa, Jozef.Paska@ien.pw.edu.pl; dr inż. Tomasz Surma, Vattenfall Heat Poland S.A., ul. Modlińska 15, Warszawa, Tomasz.Surma@vattenfall.pl. 156 PRZEGLĄD ELEKTROTECHNICZNY (Electrical Review), ISSN , R. 88 NR 4a/2012
Wprowadzenie do niezawodności pracy odnawialnych źródeł energii w KSE
Warsztaty energetyki wiatrowej Bilansowanie KSE w kontekście zwiększonego udziału źródeł zmiennych, Warszawa, 15 października 2014 r. Wprowadzenie do niezawodności pracy odnawialnych źródeł energii w KSE
Bardziej szczegółowoWpływ modeli niezawodności wiatrowych jednostek wytwórczych na niezawodność wytwarzania energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym
Piotr MARCHEL, Józef PASKA Politechnika Warszawska, Instytut Elektroenergetyki, akład Elektrowni i Gospodarki Elektroenergetycznej Wpływ modeli niezawodności wiatrowych wytwórczych na niezawodność wytwarzania
Bardziej szczegółowoELEKTROWNIE WIATROWE ŹRÓDŁEM ENERGII ELEKTRYCZNEJ, CZY RÓWNIEŻ MOCY?
Józef PASKA 1), Tomasz SURMA 2) 1) Politechnika Warszawska, 2) CEZ Polska ELEKTROWNIE WIATROWE ŹRÓDŁEM ENERGII ELEKTRYCZNEJ, CZY RÓWNIEŻ MOCY? W ostatnim czasie obserwuje się dynamiczny wzrost mocy zainstalowanej
Bardziej szczegółowoElektrownie wiatrowe w systemie elektroenergetycznym i ich zdolność do pokrywania obciążenia
Józef PASKA Instytut Elektroenergetyki Politechniki Warszawskiej Elektrownie wiatrowe w systemie elektroenergetycznym i ich zdolność do pokrywania obciążenia Streszczenie. W artykule przedstawiono stan
Bardziej szczegółowoELEKTROWNIE WIATROWE ŹRÓDŁEM ENERGII ELEKTRYCZNEJ, CZY RÓWNIEŻ MOCY?
Str. 52 Rynek Energii Nr 2(117) - 2015 ELEKTROWNIE WIATROWE ŹRÓDŁEM ENERGII ELEKTRYCZNEJ, CZY RÓWNIEŻ MOCY? Józef Paska, Tomasz Surma Słowa kluczowe: elektrownie wiatrowe, źródła energii elektrycznej,
Bardziej szczegółowoPARAMETRY, WŁAŚCIWOŚCI I FUNKCJE NIEZAWODNOŚCIOWE NAPOWIETRZNYCH LINII DYSTRYBUCYJNYCH 110 KV
Elektroenergetyczne linie napowietrzne i kablowe wysokich i najwyższych napięć PARAMETRY, WŁAŚCIWOŚCI I FUNKCJE NIEZAWODNOŚCIOWE NAPOWIETRZNYCH LINII DYSTRYBUCYJNYCH 110 KV Wisła, 18-19 października 2017
Bardziej szczegółowoMODELOWANIE NIEZAWODNOŚCI ELEKTROWNI WIATROWYCH Z WYKORZYSTANIEM PRĘDKOŚCI WIATRU DLA TYPOWEGO ROKU METEOROLOGICZNEGO
Rynek Energii Str. 1 MODELOWANIE NIEZAWODNOŚ ELEKTROWNI WIATROWYCH Z WYKORZYSTANIEM PRĘDKOŚ WIATRU DLA TYPOWEGO ROKU METEOROLOGICZNEGO Piotr Marchel, Józef Paska Politechnika Warszawska, Instytut Elektroenergetyki
Bardziej szczegółowoMoce interwencyjne we współczesnym systemie elektroenergetycznym Wojciech Włodarczak Wartsila Polska Sp. z o.o.
Moce interwencyjne we współczesnym systemie elektroenergetycznym Wojciech Włodarczak Wartsila Polska Sp. z o.o. 1 Wärtsilä lipiec 11 Tradycyjny system energetyczny Przewidywalna moc wytwórcza Znana ilość
Bardziej szczegółowoZdjęcia Elektrowni w Skawinie wykonał Marek Sanok
Zdjęcia Elektrowni w Skawinie wykonał Marek Sanok 8 III konferencja Wytwórców Energii Elektrycznej i Cieplnej Skawina 2012 Problemy fluktuacji mocy biernej w elektrowniach wiatrowych Antoni Dmowski Politechnika
Bardziej szczegółowoWPŁYW OTOCZENIA REGULACYJNEGO NA DYNAMIKĘ INWESTYCJI W ENERGETYKĘ ROZPROSZONĄ
WPŁYW OTOCZENIA REGULACYJNEGO NA DYNAMIKĘ INWESTYCJI W ENERGETYKĘ ROZPROSZONĄ Dr hab. Mariusz Swora, Uniwersytet Jagielloński Seminarium eksperckie Energetyka obywatelska na rzecz lokalnego rozwoju gospodarczego
Bardziej szczegółowoElektrotechnika I stopień (I stopień / II stopień) Ogólno akademicki (ogólno akademicki / praktyczny) Kierunkowy (podstawowy / kierunkowy / inny HES)
KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012r. Kod modułu Nazwa modułu Nazwa modułu w języku angielskim Niezawodność zasilania energią elektryczną
Bardziej szczegółowoO potrzebie wykonywania. analiz niezawodności systemu elektroenergetycznego. 154 Nr 9 Wrzesień 2011 r.
O potrzebie wykonywania analiz niezawodności Józef Paska Niezawodność Według NERC (North American Electric Reliability Council), CIGRE i UCTE niezawodność (SEE) to pojęcie ogólne, obejmujące wszystkie
Bardziej szczegółowoGENERACJA ROZPROSZONA A NIEZAWODNOŚĆ
POZNAN UNIVERSITY OF TECHNOLOGY ACADEMIC JOURNALS No 98 Electrical Engineering 2019 DOI 10.21008/j.1897-0737.2019.98.0002 Agata ORŁOWSKA * GENERACJA ROZPROSZONA A NIEZAWODNOŚĆ W artykule podjęto problematykę
Bardziej szczegółowoBezpieczeństwo dostaw energii elektrycznej w horyzoncie długoterminowym
Urząd Regulacji Energetyki Bezpieczeństwo dostaw energii elektrycznej w horyzoncie długoterminowym Adres: ul. Chłodna 64, 00-872 Warszawa e mail: ure@ure.gov.pl tel. (+48 22) 661 63 02, fax (+48 22) 661
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA WARSZAWSKA
POLITECHNIKA WARSZAWSKA Wydział Elektryczny Instytut Elektroenergetyki Zakład Elektrowni i Gospodarki Elektroenergetycznej www.ien.pw.edu.pl/eig/ 1 POLITECHNIKA WARSZAWSKA Wydział Elektryczny Instytut
Bardziej szczegółowoEfektywne zarządzanie mocą farm wiatrowych Paweł Pijarski, Adam Rzepecki, Michał Wydra 2/16
Efektywne zarządzanie mocą farm wiatrowych Paweł Pijarski, Adam Rzepecki, Michał Wydra Agenda Założenia projektowe Model logiczny Model fizyczny Wyniki badań Podsumowanie Zarządzanie Energią i Teleinformatyką
Bardziej szczegółowoINSTRUKCJA LABORATORYJNA NR 4-EW ELEKTROWNIA WIATROWA
LABORATORIUM ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII Katedra Aparatury i Maszynoznawstwa Chemicznego Wydział Chemiczny Politechniki Gdańskiej INSTRUKCJA LABORATORYJNA NR 4-EW ELEKTROWNIA WIATROWA ELEKTROWNIA WIATROWA
Bardziej szczegółowoANALIZA WPŁYWU GENERACJI WIATROWEJ NA POZIOM REZERWY MOCY W KRAJOWYM SYSTEMIE ELEKTROENERGETYCZNYM
ANALIZA WPŁYWU GENERACJI WIATROWEJ NA POZIOM REZERWY MOCY W KRAJOWYM SYSTEMIE ELEKTROENERGETYCZNYM Autorzy: Zbigniew Połecki, Piotr Kacejko ("Rynek Energii" - luty 2017 r.) Słowa kluczowe: energetyka wiatrowa,
Bardziej szczegółowoRozwój energetyki wiatrowej w Unii Europejskiej
Rozwój energetyki wiatrowej w Unii Europejskiej Autor: dr inż. Tomasz Surma, Vestas Poland, Szczecin ( Czysta Energia nr 5/212) Polityka energetyczna Unii Europejskiej oraz Polski nadaje odnawialnym źródłom
Bardziej szczegółowoRedukcja zapotrzebowania mocy na polecenie OSP Mechanizmy funkcjonowania procesu DSR r.
Redukcja zapotrzebowania mocy na polecenie OSP Mechanizmy funkcjonowania procesu DSR 20.04.2017 r. Rynek redukcji mocy - DSR Agenda: 1. Operatorskie środki zaradcze zapewnienie bezpieczeństwa systemu elektroenergetycznego
Bardziej szczegółowoO POTENCJALE TECHNICZNYM PRZYŁĄCZENIA ELEKTROWNI WIATROWYCH DO KRAJOWEGO SYSTEMU ELEKTRO- ENERGETYCZNEGO
O POTENCJALE TECHNICZNYM PRZYŁĄCZENIA ELEKTROWNI WIATROWYCH DO KRAJOWEGO SYSTEMU ELEKTRO- ENERGETYCZNEGO Autor: Franciszek Buchta, Maciej Jaroń, Jakub Morkisz, Bartłomiej Gąszczak - EM&CA SA ( Rynek Energii
Bardziej szczegółowo8 sposobów integracji OZE Joanna Maćkowiak Pandera Lewiatan,
8 sposobów integracji OZE Joanna Maćkowiak Pandera Lewiatan, 19.12.2017 O nas Forum Energii to think tank zajmujący się energetyką Wspieramy transformację energetyczną Naszą misją jest tworzenie fundamentów
Bardziej szczegółowoMMB Drives 40 Elektrownie wiatrowe
Elektrownie wiatrowe MMB Drives Zbigniew Krzemiński, Prezes Zarządu Elektrownie wiatrowe produkowane przez MMB Drives zostały tak zaprojektowane, aby osiągać wysoki poziom produkcji energii elektrycznej
Bardziej szczegółowoElektroenergetyka polska wybrane zagadnienia
Polskie Towarzystwo Fizyczne Oddział Katowicki Konwersatorium Elektroenergetyka polska wybrane zagadnienia Maksymilian Przygrodzki Katowice, 18.03.2015 r Zakres tematyczny System elektroenergetyczny Zapotrzebowanie
Bardziej szczegółowoEnergia i moc krajowego systemu elektroenergetycznego w latach
Materiały XXX Konferencji z cyklu Zagadnienie surowców energetycznych i energii w gospodarce krajowej Zakopane, 9 12.10.2016 r. ISBN 978-83-62922-67-3 Zygmunt Maciejewski* Energia i moc krajowego systemu
Bardziej szczegółowoNiezawodność w energetyce Reliability in the power industry
KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012r. Kod modułu Nazwa modułu Nazwa modułu w języku angielskim Obowiązuje od roku akademickiego 2012/2013
Bardziej szczegółowoWybrane zagadnienia pracy rozproszonych źródeł energii w SEE (J. Paska)
1. Przyłączanie rozproszonych źródeł energii do SEE Sieć przesyłowa 400 kv (80 kv) S zw = 0 0 GV A Duże elektrownie systemowe Połączenia międzysystemowe Przesył na znaczne odległości S NTW > 00 MV A Duże
Bardziej szczegółowoMETODYKA BADAŃ MAŁYCH SIŁOWNI WIATROWYCH
Inżynieria Rolnicza 2(100)/2008 METODYKA BADAŃ MAŁYCH SIŁOWNI WIATROWYCH Krzysztof Nalepa, Maciej Neugebauer, Piotr Sołowiej Katedra Elektrotechniki i Energetyki, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Bardziej szczegółowoWybór specjalności na studiach: stacjonarnych 1 stopnia. Elektroenergetyka prowadzi: Instytut Elektroenergetyki
Wybór specjalności na studiach: stacjonarnych 1 stopnia Elektroenergetyka prowadzi: Instytut Elektroenergetyki Specjalności Automatyka i metrologia Elektroenergetyka Przetworniki elektromechaniczne 2 Program
Bardziej szczegółowoKONWERGENCJA ELEKTROENERGETYKI I GAZOWNICTWA vs INTELIGENTNE SIECI ENERGETYCZNE WALDEMAR KAMRAT POLITECHNIKA GDAŃSKA
KONWERGENCJA ELEKTROENERGETYKI I GAZOWNICTWA vs INTELIGENTNE SIECI ENERGETYCZNE WALDEMAR KAMRAT POLITECHNIKA GDAŃSKA SYMPOZJUM NAUKOWO-TECHNICZNE Sulechów 2012 Kluczowe wyzwania rozwoju elektroenergetyki
Bardziej szczegółowoSystem prognozowania rynków energii
System prognozowania rynków energii STERMEDIA Sp. z o. o. Software Development Grupa IT Kontrakt ul. Ostrowskiego13 Wrocław Poland tel.: 0 71 723 43 22 fax: 0 71 733 64 66 http://www.stermedia.eu Piotr
Bardziej szczegółowoDYLEMATY POLSKIEJ ENERGETYKI W XXI WIEKU. Prof. dr hab. Maciej Nowicki
DYLEMATY POLSKIEJ ENERGETYKI W XXI WIEKU Prof. dr hab. Maciej Nowicki 1 POLSKI SYSTEM ENERGETYCZNY NA ROZDROŻU 40% mocy w elektrowniach ma więcej niż 40 lat - konieczność ich wyłączenia z eksploatacji
Bardziej szczegółowoPODSTAWY OCENY WSKAŹNIKÓW ZAWODNOŚCI ZASILANIA ENERGIĄ ELEKTRYCZNĄ
Andrzej Purczyński PODSTAWY OCENY WSKAŹNIKÓW ZAWODNOŚCI ZASILANIA ENERGIĄ ELEKTRYCZNĄ Materiały szkolenia technicznego, Jakość energii elektrycznej i jej rozliczanie, Poznań Tarnowo Podgórne II/2008, ENERGO-EKO-TECH
Bardziej szczegółowoKonwersatorium Inteligentna Energetyka. Temat przewodni. Rozproszone cenotwórstwo na rynku energii elektrycznej. dr inż.
Politechnika Śląska Centrum Energetyki Prosumenckiej Konwersatorium Inteligentna Energetyka Temat przewodni Rozproszone cenotwórstwo na rynku energii elektrycznej Symulator WME Katalog kosztów referencyjnych
Bardziej szczegółowoBilansowanie mocy w systemie dystrybucyjnym czynnikiem wspierającym rozwój usług systemowych
Bilansowanie mocy w systemie dystrybucyjnym czynnikiem wspierającym rozwój usług systemowych Autorzy: Adam Olszewski, Mieczysław Wrocławski - Energa-Operator ("Energia Elektryczna" - 3/2016) Funkcjonujący
Bardziej szczegółowoHYBRYDOWY SYSTEM ZASILANIA W ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ DOMKÓW REKREACYJNYCH
POZNAN UNIVE RSITY OF TE CHNOLOGY ACADE MIC JOURNALS No 81 Electrical Engineering 2015 Grzegorz TWARDOSZ* Wojciech TWARDOSZ** HYBRYDOWY SYSTEM ZASILANIA W ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ DOMKÓW REKREACYJNYCH W pracy
Bardziej szczegółowoINTEGRATOR MIKROINSTALACJI ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII ZYGMUNT MACIEJEWSKI. Wiejskie sieci energetyczne i mikrosieci. Warszawa, Olsztyn 2014
INTEGRATOR MIKROINSTALACJI ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII w ramach projektu OZERISE Odnawialne źródła energii w gospodarstwach rolnych ZYGMUNT MACIEJEWSKI Wiejskie sieci energetyczne i mikrosieci Warszawa,
Bardziej szczegółowoPORÓWNANIE MAŁYCH ELEKTROWNI WIATROWYCH ZNAJDUJĄCYCH SIĘ NA TERENIE POLITECHNIKI BIAŁOSTOCKIEJ
Maszyny Elektryczne - Zeszyty Problemowe Nr 2/2018 (118) 101 Paweł Kamiński, Adam Kuźma Politechnika Białostocka, Białystok PORÓWNANIE MAŁYCH ELEKTROWNI WIATROWYCH ZNAJDUJĄCYCH SIĘ NA TERENIE POLITECHNIKI
Bardziej szczegółowo51 Informacja przeznaczona wyłącznie na użytek wewnętrzny PG
51 DO 2020 DO 2050 Obniżenie emisji CO2 (w stosunku do roku bazowego 1990) Obniżenie pierwotnego zużycia energii (w stosunku do roku bazowego 2008) Obniżenie zużycia energii elektrycznej (w stosunku do
Bardziej szczegółowoWPŁYW WPROWADZENIA OGRANICZENIA GENERACJI WIATROWEJ NA KOSZTY ROZRUCHÓW ELEKTROWNI KONWENCJONALNYCH
WPŁYW WPROWADZENIA OGRANICZENIA GENERACJI WIATROWEJ NA KOSZTY ROZRUCHÓW ELEKTROWNI KONWENCJONALNYCH Autor: Michał Połecki ("Rynek Energii" - czerwiec 2017 r.) Słowa kluczowe: rynek mocy, farmy wiatrowe,
Bardziej szczegółowoKierunki działań zwiększające elastyczność KSE
Kierunki działań zwiększające elastyczność KSE Krzysztof Madajewski Instytut Energetyki Oddział Gdańsk Elastyczność KSE. Zmiany na rynku energii. Konferencja 6.06.2018 r. Plan prezentacji Elastyczność
Bardziej szczegółowoGłówne problemy kierowania procesami produkcyjnymi produkcji energii elektrycznej pod kątem współpracy jednostek wytwórczych z systemem
Główne problemy kierowania procesami produkcyjnymi produkcji energii elektrycznej pod kątem współpracy jednostek wytwórczych z systemem elektroenergetycznym dotyczą regulacji mocy i częstotliwości z uwzględnieniem
Bardziej szczegółowoINSTYTUT ENERGETYKI ODDZIAŁ GDAŃSK. Zakład Strategii i Rozwoju Systemu
INSTYTUT ENERGETYKI Instytut Badawczy ODDZIAŁ GDAŃSK Zakład Strategii i Rozwoju Systemu ul. Mikołaja Reja 27 80-870 Gdańsk tel.(+48 58) 349-82-00 fax (+48 58) 341-76-85 KRS 0000088963 PN-EN ISO 9001:2009
Bardziej szczegółowoWSPÓŁCZYNNIK WYKORZYSTANIA MOCY I PRODUKTYWNOŚĆ RÓŻNYCH MODELI TURBIN WIATROWYCH DOSTĘPNYCH NA POLSKIM RYNKU
WSPÓŁCZYNNIK WYKORZYSTANIA MOCY I PRODUKTYWNOŚĆ RÓŻNYCH MODELI TURBIN WIATROWYCH DOSTĘPNYCH NA POLSKIM RYNKU Warszawa, 8 listopada 2017 r. Autorzy: Paweł Stąporek Marceli Tauzowski Strona 1 Cel analizy
Bardziej szczegółowoVAWT KLUCZEM DO ROZWOJU MIKROGENERACJI ROZPROSZONEJ
81 VAWT KLUCZEM DO ROZWOJU MIKROGENERACJI ROZPROSZONEJ mgr inż. Krzysztof Żmijewski / ENERGA-OBRÓT SA WPROWADZENIE Dlaczego szybki rozwój nowoczesnych technologii nie przekłada się wprost na możliwość
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM Z PROEKOLOGICZNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII ODNAWIALNEJ
VIII-EW ELEKTROWNIA WIATROWA LABORATORIUM Z PROEKOLOGICZNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII ODNAWIALNEJ Katedra Aparatury i Maszynoznawstwa Chemicznego Instrukcja ćwiczenia nr 8. EW 1 8 EW WYZNACZENIE ZAKRESU PRACY I
Bardziej szczegółowoMMB Drives 40 Elektrownie wiatrowe
Elektrownie wiatrowe MMB Drives Zbigniew Krzemiński, Prezes Zarządu Elektrownie wiatrowe produkowane przez MMB Drives zostały tak zaprojektowane, aby osiągać wysoki poziom produkcji energii elektrycznej
Bardziej szczegółowoPerspektywy rozwoju OZE w Polsce
Perspektywy rozwoju OZE w Polsce Beata Wiszniewska Polska Izba Gospodarcza Energetyki Odnawialnej i Rozproszonej Warszawa, 15 października 2015r. Polityka klimatyczno-energetyczna Unii Europejskiej Pakiet
Bardziej szczegółowoZarządzanie eksploatacją w elektroenergetyce
Zarządzanie eksploatacją w elektroenergetyce dr inŝ. Szczepan Moskwa Energetyka jądrowa we współczesnej elektroenergetyce Studium podyplomowe, Jaworzno 2009/2010 Bezpieczeństwo energetyczne Definiuje je
Bardziej szczegółowoOCENA STANU TECHNICZNEGO SIECI ELEKTROENERGETYCZNYCH I JAKOŚCI ZASILANIA W ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ MAŁOPOLSKIEJ WSI
Małgorzata Trojanowska Katedra Energetyki Rolniczej Akademia Rolnicza w Krakowie Problemy Inżynierii Rolniczej nr 2/2007 OCENA STANU TECHNICZNEGO SIECI ELEKTROENERGETYCZNYCH I JAKOŚCI ZASILANIA W ENERGIĘ
Bardziej szczegółowoMONITOROWANIE PARAMETRÓW PRACY HYBRYDOWEGO ODNAWIALNEGO ŹRÓDŁA ENERGII ELEKTRYCZNEJ
POZNAN UNIVE RSITY OF TE CHNOLOGY ACADE MIC JOURNALS No 74 Electrical Engineering 2013 Marek PALUSZCZAK* Wojciech TWARDOSZ** Grzegorz TWARDOSZ*** MONITOROWANIE PARAMETRÓW PRACY HYBRYDOWEGO ODNAWIALNEGO
Bardziej szczegółowoInstytut Politechniczny Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa. Diagnostyka i niezawodność robotów
Instytut Politechniczny Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa Diagnostyka i niezawodność robotów Laboratorium nr 4 Modelowanie niezawodności prostych struktur sprzętowych Prowadzący: mgr inż. Marcel Luzar Cel
Bardziej szczegółowoPERSPEKTYWY WYKORZYSTANIA GAZU ZIEMNEGO DO PRODUKCJI ENERGII ELEKTRYCZNEJ W POLSCE
PERSPEKTYWY WYKORZYSTANIA GAZU ZIEMNEGO DO PRODUKCJI ENERGII ELEKTRYCZNEJ W POLSCE Paweł Bućko Konferencja Rynek Gazu 2015, Nałęczów, 22-24 czerwca 2015 r. Plan prezentacji KATEDRA ELEKTROENERGETYKI Stan
Bardziej szczegółowoModelowanie niezawodności prostych struktur sprzętowych
Modelowanie niezawodności prostych struktur sprzętowych W ćwiczeniu tym przedstawione zostaną proste struktury sprzętowe oraz sposób obliczania ich niezawodności przy założeniu, że funkcja niezawodności
Bardziej szczegółowoPGE Dystrybucja S.A. Oddział Białystok
Warunki przyłączenia elektrowni wiatrowych do sieci elektroenergetycznych w Polsce w oparciu o doświadczenia z obszaru działania Obszar działania jest największym dystrybutorem energii elektrycznej w północno-wschodniej
Bardziej szczegółowoWYZNACZANIE SPADKÓW NAPIĘĆ W WIEJSKICH SIECIACH NISKIEGO NAPIĘCIA
Problemy Inżynierii Rolniczej nr 4/2008 Małgorzata Trojanowska, Krzysztof Nęcka Katedra Energetyki Rolniczej Uniwersytet Rolniczy w Krakowie WYZNACZANIE SPADKÓW NAPIĘĆ W WIEJSKICH SIECIACH NISKIEGO NAPIĘCIA
Bardziej szczegółowoWSKAŹNIKI EMISYJNOŚCI CO 2 DLA ENERGII ELEKTRYCZNEJ U ODBIORCÓW KOŃCOWCH
WSKAŹNIKI EMISYJNOŚCI CO 2 DLA ENERGII ELEKTRYCZNEJ U ODBIORCÓW KOŃCOWCH na podstawie informacji zawartych w Krajowej bazie o emisjach gazów cieplarnianych i innych substancji za 2014 rok SPIS TREŚCI 0.
Bardziej szczegółowoWpływ mikroinstalacji na pracę sieci elektroenergetycznej
FORUM DYSTRYBUTORÓW ENERGII NIEZAWODNOŚĆ DOSTAW ENERGII ELEKTRYCZNEJ W POLSCE LUBLIN, 15 LISTOPADA 2016 R., TARGI ENERGETICS Wpływ mikroinstalacji na pracę sieci elektroenergetycznej Sylwester Adamek Politechnika
Bardziej szczegółowoUwarunkowania bezpieczeństwa funkcjonowania systemu elektroenergetycznego aglomeracji warszawskiej
Debata na temat Bezpieczeństwo elektroenergetyczne aglomeracji warszawskiej w aspekcie budowy południowego półpierścienia 400 kv Uwarunkowania bezpieczeństwa funkcjonowania systemu elektroenergetycznego
Bardziej szczegółowoTrajektoria przebudowy polskiego miksu energetycznego 2050 dr inż. Krzysztof Bodzek
Politechnika Śląska Centrum Energetyki Prosumenckiej Wydział Elektryczny Instytut Elektrotechniki i Informatyki Konwersatorium Inteligentna Energetyka Transformacja energetyki: nowy rynek energii, klastry
Bardziej szczegółowoReporting on dissemination activities carried out within the frame of the DESIRE project (WP8)
Reporting on dissemination activities carried out within the frame of the DESIRE project (WP8) Name, Affiliation Krzysztof Wojdyga, Marcin Lec, Rafal Laskowski Warsaw University of technology E-mail krzysztof.wojdyga@is.pw.edu.pl
Bardziej szczegółowoDr inż. Andrzej Tatarek. Siłownie cieplne
Dr inż. Andrzej Tatarek Siłownie cieplne 1 Wykład 1 Podziały i klasyfikacje elektrowni Moc elektrowni pojęcia podstawowe 2 Energia elektryczna szczególnie wygodny i rozpowszechniony nośnik energii Łatwość
Bardziej szczegółowoKompleksowe podejście do rozwoju systemów ciepłowniczych
1 Kompleksowe podejście do rozwoju systemów ciepłowniczych Daniel Roch Szymon Pająk ENERGOPOMIAR Sp. z o.o., Zakład Techniki Cieplnej Plan prezentacji 1. Aspekty kompleksowego podejścia do rozwoju systemu
Bardziej szczegółowoTransformacja rynkowa technologii zmiennych OZE
Transformacja rynkowa technologii zmiennych OZE Janusz Gajowiecki 8 SPOSOBÓW INTEGRACJI OZE / OZE w nowej polityce energetycznej Warszawa, 19 grudnia 2017 r. 1. Postęp technologiczny i możliwości nowych
Bardziej szczegółowoOkreślenie maksymalnego kosztu naprawy pojazdu
MACIEJCZYK Andrzej 1 ZDZIENNICKI Zbigniew 2 Określenie maksymalnego kosztu naprawy pojazdu Kryterium naprawy pojazdu, aktualna wartość pojazdu, kwantyle i kwantyle warunkowe, skumulowana intensywność uszkodzeń
Bardziej szczegółowoKomfort Int. Rynek energii odnawialnej w Polsce i jego prespektywy w latach 2015-2020
Rynek energii odnawialnej w Polsce i jego prespektywy w latach 2015-2020 Konferencja FORUM WYKONAWCY Janusz Starościk - KOMFORT INTERNATIONAL/SPIUG, Wrocław, 21 kwiecień 2015 13/04/2015 Internal Komfort
Bardziej szczegółowoProsumenci na rynku energii w Polsce- idea, ramy prawne, szanse i bariery rozwoju
Prosumenci na rynku energii w Polsce- idea, ramy prawne, szanse i bariery rozwoju Prof. zw. dr hab. inż. Waldemar Kamrat, Prof. zw. dr hab. inż. Andrzej Zieliński Politechnika Gdańska X Konferencja Energetyka
Bardziej szczegółowoEnergetyka wiatrowa w Unii Europejskiej - stan obecny oraz perspektywa roku 2020
Energetyka wiatrowa w Unii Europejskiej - stan obecny oraz perspektywa roku 2020 Autorzy: prof. dr hab. inż. Józef Paska, dr inż. Tomasz Surma ( Rynek Energii - 2/2012) Streszczenie. Polityka energetyczna
Bardziej szczegółowoInstytut Politechniczny Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa. Diagnostyka i niezawodność robotów
Instytut Politechniczny Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa Diagnostyka i niezawodność robotów Laboratorium nr 6 Model matematyczny elementu naprawialnego Prowadzący: mgr inż. Marcel Luzar Cele ćwiczenia:
Bardziej szczegółowoProcedury przyłączeniowe obowiązujące w PGE Dystrybucja S.A. związane z przyłączaniem rozproszonych źródeł energii elektrycznej
Procedury przyłączeniowe obowiązujące w PGE Dystrybucja S.A. związane z przyłączaniem rozproszonych źródeł energii elektrycznej Lublin 20.06.2013 r. Plan prezentacji 1. Ogólne aspekty prawne przyłączania
Bardziej szczegółowoZastosowanie przewodów wysokotemperaturowych przy podłączaniu farm wiatrowych
VI Lubuska Konferencja Naukowo-Techniczna i-mitel 2010 Olgierd MAŁYSZKO, Sebastian SZKOLNY, Michał ZEŃCZAK Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny, Katedra Elektroenergetyki i Napędów Elektrycznych
Bardziej szczegółowoStreszczenie: Zasady projektowania konstrukcji budowlanych z uwzględnieniem aspektów ich niezawodności wg Eurokodu PN-EN 1990
Streszczenie: W artykule omówiono praktyczne podstawy projektowania konstrukcji budowlanych wedłu Eurokodu PN-EN 1990. Podano metody i procedury probabilistyczne analizy niezawodności konstrukcji. Podano
Bardziej szczegółowoANDRZEJ KANICKI SYSTEMY ELEKTROENERGETYCZNE
ANDRZEJ KANICKI SYSTEMY ELEKTROENERGETYCZNE A. Kanicki: Systemy elektroenergetyczne 2 A. Kanicki: Systemy elektroenergetyczne 3 1. SYSTEM ELEKTROENERGETYCZNY 1.1 Wstęp Systemem energetycznym będziemy nazywali
Bardziej szczegółowo2.4 Plan studiów na kierunku Technologie energetyki odnawialnej I-go stopnia
.4 Plan studiów na kierunku Technologie energetyki odnawialnej I-go stopnia PLAN STUDIÓW STACJONARNYCH I-go STOPNIA (inżynierskich) NA WYDZIALE ELEKTROTECHNIKI, AUTOMATYKI I INFORMATYKI na kierunku Technologie
Bardziej szczegółowoEdmund Wach. Bałtycka Agencja Poszanowania Energii
ROZWÓJ J ENERGETYKI WIATROWEJ W POLSCE Brodnica 29 maja 2009 Edmund Wach Bałtycka Agencja Poszanowania Energii Plan prezentacji: 1.Stan aktualny w Polsce i UE 2. Akty prawne w Polsce 3. Procesy planistyczne
Bardziej szczegółowoZAŁĄCZNIK A DO WNIOSKU
Nr wniosku (wypełnia Z. Ch POLICE S.A.) Miejscowość Data (dzień, miesiąc, rok) Nr Kontrahenta SAP (jeśli dostępny wypełnia Z. Ch POLICE S.A.) ZAŁĄCZNIK A DO WNIOSKU O OKREŚLENIE WARUNKÓW PRZYŁĄCZENIA FARMY
Bardziej szczegółowoKOMPENSACJA MOCY BIERNEJ W ELEKTROWNIACH WIATROWYCH Z MASZYNAMI INDUKCYJNYMI
POZNAN UNIVE RSITY OF TE CHNOLOGY ACADE MIC JOURNALS No 70 Electrical Engineering 2012 Daniel KLEJNA* Radosław KOŁACIŃSKI** Marek PALUSZCZAK*** Grzegorz TWARDOSZ**** KOMPENSACJA MOCY BIERNEJ W ELEKTROWNIACH
Bardziej szczegółowoPrognoza pokrycia zapotrzebowania szczytowego na moc w latach Materiał informacyjny opracowany w Departamencie Rozwoju Systemu PSE S.A.
Prognoza pokrycia zapotrzebowania szczytowego na moc w latach 216 235 Materiał informacyjny opracowany w Departamencie Rozwoju Systemu PSE S.A. Konstancin-Jeziorna, 2 maja 216 r. Polskie Sieci Elektroenergetyczne
Bardziej szczegółowoWPŁYW ROZPROSZONYCH INSTALACJI FOTOWOLTAICZNYCH NA BEZPIECZEŃSTWO KRAJOWEGO SYSTEMU ELEKTROENERGETYCZNEGO W OKRESIE SZCZYTU LETNIEGO
WPŁYW ROZPROSZONYCH INSTALACJI FOTOWOLTAICZNYCH NA BEZPIECZEŃSTWO KRAJOWEGO SYSTEMU ELEKTROENERGETYCZNEGO W OKRESIE SZCZYTU LETNIEGO dr inż. Robert Wójcicki Instytut Informatyki Politechnika Śląska Sytuacja
Bardziej szczegółowoJWCD czy njwcd - miejsce kogeneracji w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym
JWCD czy njwcd - miejsce kogeneracji w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym Witold Smolik 22 października 2015 Wymagania IRiESP - ogólne (1) 2.2.3.3.1. Podstawowe wymagania i zalecenia techniczne dla
Bardziej szczegółowoPraca systemu elektroenergetycznego w przypadku ekstremalnych wahań generacji wiatrowej. Na podstawie informacji ENERTRAG AG
Praca systemu elektroenergetycznego w przypadku ekstremalnych wahań generacji wiatrowej Na podstawie informacji ENERTRAG AG 1 OPIS ZDARZENIA W dniach 26-27 stycznia 2008 r., niemiecki system elektroenergetyczny
Bardziej szczegółowoZapotrzebowanie na moc i potrzeby regulacyjne KSE. Maciej Przybylski 6 grudnia 2016 r.
Zapotrzebowanie na moc i potrzeby regulacyjne KSE Maciej Przybylski 6 grudnia 2016 r. Agenda Historyczne zapotrzebowanie na energię i moc Historyczne zapotrzebowanie pokrywane przez jednostki JWCD oraz
Bardziej szczegółowoWypieranie CO 2 z obszaru energetyki WEK za pomocą technologii OZE/URE. Paweł Kucharczyk Pawel.Kucharczyk@polsl.pl. Gliwice, 28 czerwca 2011 r.
Politechnika Śląska Instytut Elektroenergetyki i Sterowania Układów Wypieranie CO 2 z obszaru energetyki WEK za pomocą technologii OZE/URE Paweł Kucharczyk Pawel.Kucharczyk@polsl.pl Gliwice, 28 czerwca
Bardziej szczegółowoWYZNACZANIE NIEPEWNOŚCI POMIARU METODAMI SYMULACYJNYMI
WYZNACZANIE NIEPEWNOŚCI POMIARU METODAMI SYMULACYJNYMI Stefan WÓJTOWICZ, Katarzyna BIERNAT ZAKŁAD METROLOGII I BADAŃ NIENISZCZĄCYCH INSTYTUT ELEKTROTECHNIKI ul. Pożaryskiego 8, 04-703 Warszawa tel. (0)
Bardziej szczegółowoPrawda o transformacji energetycznej w Niemczech Energiewende
Dr inż. Andrzej Strupczewski, prof. NCBJ 12.09.2018 Prawda o transformacji energetycznej w Niemczech Energiewende https://www.cire.pl/item,168580,13,0,0,0,0,0,prawda-o-transformacji-energetycznej-w-niemczechenergiewende.html
Bardziej szczegółowoGdansk Possesse, France Tel (0)
Elektrownia wiatrowa GP Yonval 40-16 została zaprojektowana, aby osiągnąć wysoki poziom produkcji energii elektrycznej zgodnie z normą IEC 61400-2. Do budowy elektrowni wykorzystywane są niezawodne, europejskie
Bardziej szczegółowo13.1. Definicje Wsparcie kogeneracji Realizacja wsparcia kogeneracji Oszczędność energii pierwotnej Obowiązek zakupu energii
13.1. Definicje 13.2. Wsparcie kogeneracji 13.3. Realizacja wsparcia kogeneracji 13.4. Oszczędność energii pierwotnej 13.5. Obowiązek zakupu energii elektrycznej wytwarzanej w skojarzeniu. 13.6. Straty
Bardziej szczegółowoPerspektywy rozwoju odnawialnych źródeł energii elektrycznej. dr inż. Grzegorz Hołdyński Politechnika Białostocka Wydział Elektryczny
Perspektywy rozwoju odnawialnych źródeł energii elektrycznej dr inż. Grzegorz Hołdyński Politechnika Białostocka Wydział Elektryczny Potrzeba rozwoju niekonwencjonalnych źródeł energii Potrzeba rozwoju
Bardziej szczegółowoKARTA INFORMACYJNA PRZEDSIĘWZIECIA
KARTA INFORMACYJNA PRZEDSIĘWZIECIA -BUDOWA JEDNEJ ELEKTROWNI WIATROWEJ NORDEX N90 NA DZIALCE NR 54/1 W OBRĘBIE MIEJSCOWOŚCI DOBIESZCZYZNA- 1. Rodzaj, skala, usytuowanie przedsięwzięcia, dane adresowe terenu
Bardziej szczegółowoKarta (sylabus) modułu/przedmiotu Transport Studia I stopnia. Język polski
Karta (sylabus) modułu/przedmiotu Transport Studia I stopnia Przedmiot: Niezawodność środków transportu Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy Kod przedmiotu: TR 1 S 0 6 42-0_1 Rok: III Semestr: 6 Forma studiów:
Bardziej szczegółowoDZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 30 lipca 2018 r. Poz. 1455 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ENERGII 1) z dnia 18 lipca 2018 r. w sprawie wykonania obowiązku mocowego, jego rozliczania i
Bardziej szczegółowoOPERATOR SYSTEMU PRZESYŁOWEGO. Karta aktualizacji nr CB/3/2012 IRiESP - Bilansowanie systemu i zarządzanie ograniczeniami systemowymi
regulacyjnych usług systemowych w zakresie rezerwy interwencyjnej, o dodatkową usługę pod nazwą Interwencyjna rezerwa zimna, zapewniającą OSP dostęp do jednostek wytwórczych utrzymywanych w gotowości do
Bardziej szczegółowoANALIZA STATYSTYCZNA CIĄGŁOŚCI DOSTAW ENERGII ELEKTRYCZNEJ ODBIORCOM Z TERENÓW WIEJSKICH WOJEWÓDZTWA MAŁOPOLSKIEGO
Katedra Energetyki Rolniczej Akademia Rolnicza w Krakowie Problemy Inżynierii Rolniczej nr 3/2007 ANALIZA STATYSTYCZNA CIĄGŁOŚCI DOSTAW ENERGII ELEKTRYCZNEJ ODBIORCOM Z TERENÓW WIEJSKICH WOJEWÓDZTWA MAŁOPOLSKIEGO
Bardziej szczegółowoz dnia Na podstawie art. 68 ust. 1 ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o rynku mocy (Dz. U. z 2018 r. poz. 9) zarządza się, co następuje: Rozdział 1
Projekt z dnia 10 maja 2018 r. R O Z P O R Z Ą D Z E N I E M I N I S T R A E N E R G I I 1) z dnia w sprawie szczegółowych warunków i sposobu wykonania obowiązku mocowego, jego rozliczania i demonstrowania
Bardziej szczegółowoG-10.4(P)k. Sprawozdanie o działalności operatora systemu przesyłowego elektroenergetycznego
MINISTERSTWO ENERGII Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej G-10.4(P)k Sprawozdanie o działalności operatora systemu przesyłowego elektroenergetycznego www.me.gov.pl Agencja Rynku Energii S.A. Portal sprawozdawczy
Bardziej szczegółowoNIEZAWODNOŚĆ EKSPLOATACYJNA KRAJOWYCH BLOKÓW WĘGLOWYCH O MOCY 370 MW. 1. Wstęp. Maciej Pawlik*, Andrzej Oziemski*
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 35 Zeszyt 3/1 2011 Maciej Pawlik*, Andrzej Oziemski* NIEZAWODNOŚĆ EKSPLOATACYJNA KRAJOWYCH BLOKÓW WĘGLOWYCH O MOCY 370 MW 1. Wstęp Ocena niezawodności procesu wytwarzania
Bardziej szczegółowoPrzegląd programów badawczych w Europie w związku z rozwojem morskich farm wiatrowych. Juliusz Gajewski, Instytut Morski w Gdańsku Słupsk, 21.01.
Przegląd programów badawczych w Europie w związku z rozwojem morskich farm wiatrowych Juliusz Gajewski, Instytut Morski w Gdańsku Słupsk, 21.01.2013 Plan prezentacji Programy badawcze Unii Europejskiej
Bardziej szczegółowoMgr inż. Marta DROSIŃSKA Politechnika Gdańska, Wydział Oceanotechniki i Okrętownictwa
MECHANIK 7/2014 Mgr inż. Marta DROSIŃSKA Politechnika Gdańska, Wydział Oceanotechniki i Okrętownictwa WYZNACZENIE CHARAKTERYSTYK EKSPLOATACYJNYCH SIŁOWNI TURBINOWEJ Z REAKTOREM WYSOKOTEMPERATUROWYM W ZMIENNYCH
Bardziej szczegółowo