Globalne perspektywy dla rynku

Transkrypt

1 Materiał przeznaczony wyłącznie dla doradców i profesjonalnych inwestorów Globalne perspektywy dla rynku podsumowanie Perspektywy ekonomiczne i opinie na temat alokacji aktywów w IV kw r.

2 Wstęp Trzeci kwartał zostanie zapamiętany ze względu na decyzję Rezerwy Federalnej Stanów Zjednoczonych o nieograniczaniu polityki łagodzenia ilościowego, którą podjęto na wrześniowym posiedzeniu, mimo wcześniejszego przygotowania rynków na zmniejszenie tempa zakupów aktywów. Stabilny trend wzrostowy rentowności obligacji skarbowych, który utrzymywał się przez cały kwartał, odwrócił się, a aktywa wysokiego ryzyka zanotowały gwałtowny wzrost, w tym także na niektórych rynkach wschodzących. Chociaż nie będzie to postrzegane jako punkt kulminacyjny komunikatów Rezerwy Federalnej, może stanowić punkt zwrotny, jeżeli inwestorzy uwierzą, że polityka Bernanke powróciła, przez co bank centralny złagodzi swoje reakcje na wszelkie oznaki osłabienia w gospodarce. Na tym etapie jakikolwiek powrót do sytuacji, w której o działaniu rynków decydowała płynność, został opóźniony przez wstrzymanie działalności administracji Stanów Zjednoczonych. Patrząc jednak na atmosferę panującą w Waszyngtonie i zakładając, że zdrowy rozsądek weźmie górę, można stwierdzić, że są podstawy do tego, aby wierzyć, że otoczenie będzie sprzyjać aktywom wysokiego ryzyka. W dalszym ciągu dominującą rolę w naszych zrównoważonych portfelach odgrywają akcje, przy czym preferujemy papiery wartościowe spółek amerykańskich. Sytuacja makroekonomiczna jest korzystna, ponieważ jak pokazują najnowsze dane sondażowe globalna aktywność rośnie dzięki odwróceniu się trendu w cyklu produkcyjnym, a decydenci z całego świata koncentrują się na działaniach na rzecz wspierania wzrostu. Ostatnia poprawa koniunktury powinna przełożyć się na wzrost zysków przedsiębiorstw i podnieśliśmy prognozy w tym zakresie. Większy wzrost zysków będzie miał znaczenie, ponieważ ciągle uważamy, że Rezerwa Federalna zakończy zakupy aktywów w 2014 roku, ograniczając w ten sposób zakres dalszego przeszacowania na rynkach akcji. Decyzja o ograniczeniu złagodzenia ilościowego została odroczona, a nie uchylona. Keith Wade, główny ekonomista, Schroders 8 Października 2013 r. Kontakt Wszelkie pytania prosimy kierować do następujących osób: Beata Idem Dyrektor regionu Polska Victoria Skrebtsova Wsparcie sprzedaży Zespół Europy Środkowo-Wschodniej oraz obszaru Morza Śródziemnego Adres beata.idem@schroders.com Telefon: Faks: Telefon komórkowy Polska: Telefon komórkowy Wielka Brytania: Adres victoria.skrebtsova@schroders.com Telefon: Faks: Strona 1

3 Perspektywy dla rynku akcji w ujęciu regionalnym Główne punkty ++ Akcje ++ Stany Zjednoczone Nadal preferujemy rynek amerykański pomimo ostatniej zmienności spowodowanej zagrożeniami politycznymi. Chociaż istnieje ryzyko bardziej agresywnych działań ze strony Rezerwy Federalnej, oczekujemy, że polityka pieniężna będzie nadal dostosowana do bieżącej sytuacji. Z perspektywy wyceny sektory bardziej podatne na zmiany cykliczne w dalszym ciągu osiągają bardziej atrakcyjną premię niż sektory defensywne. W ujęciu łącznym wyceny akcji amerykańskich spółek utrzymują się na rozsądnym poziomie, chociaż są mniej atrakcyjne w porównaniu z innymi rynkami. Ponadto cykliczna poprawa w Stanach Zjednoczonych powinna nadal wspierać wzrost zysków. Zauważamy również rosnące prawdopodobieństwo wzrostu aktywności przedsiębiorstw w związku z kierowaniem przez nie znacznych przepływów środków pieniężnych na działalność w zakresie fuzji i przejęć oraz wykup akcji. + Wielka Brytania Podwyższyliśmy naszą prognozę wzrostu w oparciu o rosnący wzrost w Wielkiej Brytanii, potwierdzony danymi z ostatnich badań sektora przedsiębiorstw i komunikatów dotyczących sektora mieszkaniowego. Wzrost ten powinien pozytywnie wpłynąć na zwiększenie zysków. W konsekwencji jednak siła funta szterlinga może zaważyć na wynikach spółek wchodzących w skład indeksu FTSE 100, które koncentrują się w większym stopniu na działalności na rynkach międzynarodowych. Niemniej jednak brytyjskie przedsiębiorstwa mają duże szanse skorzystać z łagodnej polityki pieniężnej, ponieważ jak pokazują prognozy Banku Anglii stopy procentowe nie zostaną podniesione wcześniej niż w 2016 roku. 0 Europa (z wyłączeniem Wielkiej Brytanii) Akcje spółek europejskich nadal mają duży potencjał, ale ryzyko polityczne w tym regionie uniemożliwia realizację tego potencjału w perspektywie średnioterminowej. Ocena jakości aktywów (AQR) europejskich banków może w najbliższych miesiącach negatywnie wpłynąć na nastawienie do rynków peryferyjnych. Najnowsze badania dotyczące sektora przedsiębiorstw pokazują stałą poprawę sytuacji makroekonomicznej, ale dynamika zadłużenia strukturalnego gospodarek peryferyjnych nadal stanowi poważny problem. 0 Japonia Wydaje się, że abenomika przynosi efekty w zakresie stymulowania wzrostu i inflacji wskutek osłabienia jena, ale jesteśmy świadomi obecnej sytuacji energetycznej i reform strukturalnych wymaganych do utrzymania zrównoważonego wzrostu w długim okresie. Widać, że słabszy jen przekłada się na zyski. Pozytywnym znakiem są również korekty w górę. Tempo deprecjacji waluty zatrzymało się jednak w ostatnim czasie i pojawiło się ryzyko spadków wynikające z wyższego podatku konsumpcyjnego, które zostanie złagodzone dodatkowym bodźcem fiskalnym w przyszłym roku. 0 Kraje Pacyfiku z wyłączeniem Japonii (Australia, Nowa Zelandia, Hongkong i Singapur) Niekorzystny wpływ na dobre wskaźniki w tym regionie mogą mieć niskie ceny towarów i konkurencja ze strony japońskich eksporterów. Perspektywa ograniczenia złagodzenia ilościowego przez Rezerwę Federalną mogłaby również doprowadzić do wycofania przepływów środków pieniężnych, w szczególności na rynkach charakteryzujących się silnymi powiązaniami z amerykańską polityką pieniężną, takich jak Hongkong, oraz pogorszyć i tak już niskie wskaźniki wzrostu. Biorąc pod uwagę kraje, mamy bardziej pozytywne nastawienie do akcji australijskich, ponieważ ten rynek czerpie korzyści z łagodnej polityki pieniężnej i bardziej konkurencyjnej waluty, a Bank Rezerwy Australii (RBA) ma w dalszym ciągu możliwość obniżania stóp procentowych. Jednocześnie ekspozycja indeksu S&P/ASX na sektor materiałów daje atrakcyjne możliwości skorzystania z cyklicznego odbicia w Chinach przy atrakcyjnych poziomach wycen. 0 Rynki wschodzące Oczekuje się, że w ujęciu cyklicznym tempo wzrostu tych gospodarek będzie spadać, a strukturalny spadek aktywności w Chinach został już w dużym stopniu uwzględniony w wycenach rynkowych. Chwilowa poprawa na rynku chińskim mogłaby się przyczynić do ponownego wzrostu cen towarów i zwyżek na rynkach wschodzących, ale perspektywa ograniczenia złagodzenia ilościowego przez Rezerwę Federalną prawdopodobnie dotknie kraje o najsłabszej sytuacji fundamentalnej. Wyceny rynków wschodzących stają się bardziej atrakcyjne, ale zyski w tym regionie nadal spadają, co sprawia, że jest mniej interesujący dla inwestorów. Wolimy więc stosować podejście selektywne na rynkach oferujących atrakcyjne wyceny. Wyjaśnienie: +/- rynek z perspektywą wyników ponad przeciętną/poniżej przeciętnej (maksimum: +++, minimum: ---); 0 oznacza pozycję neutralną Strona 2

4 Opinie na temat instrumentów o stałym przychodzie Główne punkty Obligacje - Skarbowe Utrzymujemy nasze nastawienie na rzecz krótkiej pozycji na rynkach obligacji skarbowych krajów rozwiniętych, ponieważ niska rentowność oznacza, że skarbowe instrumenty dłużne są nadal mniej atrakcyjne z punktu widzenia wyceny. Rezerwa Federalna, której działalność jest zależna od danych, zasygnalizowała niedawno zamiar ograniczenia złagodzenia ilościowego. Mimo że krok ten został odsunięty w czasie, zwiększa on szanse na wzrost stóp zwrotu, ponieważ na rynkach jest przewidywany powrót do tradycyjnej polityki. W obszarze instrumentów dłużnych krajów rozwiniętych w dalszym ciągu utrzymujemy niedoważenie w amerykańskich obligacjach skarbowych, biorąc pod uwagę ożywienie amerykańskiej gospodarki przy stałym udziale rynku mieszkaniowego i perspektywach zwiększenia nakładów inwestycyjnych przez przedsiębiorstwa. Ponadto niedawny wzrost rentowności obligacji skarbowych spowodowany podjęciem przez Rezerwę Federalną we Wrześniu bieżącego roku zaskakującej decyzji o nieograniczaniu złagodzenia ilościowego stworzył możliwość skonsolidowania pozycji. Tymczasem nie zmieniliśmy neutralnej oceny brytyjskich obligacji skarbowych, biorąc pod uwagę wytyczne Banku Anglii dotyczące zmniejszenia oczekiwań odnośnie do stóp procentowych, a z drugiej strony oznaki większego ożywienia gospodarczego. Nasza ocena niemieckich obligacji skarbowych jest również neutralna ze względu na równowagę pomiędzy podwyższoną prognozą wzrostu a rosnącym ryzykiem wystąpienia niekorzystnych zdarzeń na terenach należących w przeszłości do Niemiec (np. wybory, refinansowanie zobowiązań państw peryferyjnych). Pomimo zakupów dokonywanych przez Bank Japonii nadal uważamy, że japońskie obligacje skarbowe są nieatrakcyjne w długim horyzoncie czasowym, biorąc pod uwagę wyjątkowo niską bieżącą stopę zwrotu. Efekty niezwykle liberalnej polityki premiera Abe widać już w postaci oznak poprawy perspektyw gospodarczych i rosnącej inflacji. 0 Instrumenty korporacyjne na poziomie inwestycyjnym + Obligacje High Yield 0 Instrumenty dłużne rynków wschodzących denominowane w dolarach 0 Obligacje powiązane z inflacją W krótkim horyzoncie czasowym groźba ograniczenia złagodzenia ilościowego jest w dalszym ciągu głównym czynnikiem wpływającym na rynki kredytowe. Jednakże podstawowe wskaźniki pozostają korzystne, w tym na przykład coraz bardziej optymistyczne wskaźniki tempa wzrostu gospodarczego w Stanach Zjednoczonych i strefie euro. W ciągu ostatnich trzech miesięcy spready instrumentów na poziomie inwestycyjnym pozostawały stosunkowo stabilne i wydają się dobrze wycenione. Na spready oddziałują jednak czynniki techniczne, w szczególności odpływ funduszy, a płynność ponownie stała się ważną determinantą. Biorąc pod uwagę względnie niski poziom zysku, uważamy, że ryzyko jest w znacznym stopniu zrównoważone, z czego wynika nasza neutralna ocena. Dalszy wzrost spreadów może stworzyć okazję do inwestowania w średnim i długim terminie. W dalszym ciągu przedkładamy obligacje High Yield nad instrumenty kredytowe na poziomie inwestycyjnym ze względu na mniejsze ryzyko zmiany stopy procentowej i większy zysk w środowisku wciąż niskich stóp niewypłacalności. Utrzymujemy pozytywną ocenę rynku amerykańskiego, biorąc pod uwagę silny popyt, bilanse przedsiębiorstw świadczące o ich dobrej kondycji i poprawiające się prognozy gospodarcze. Mimo że w ostatnich miesiącach doszło do zmniejszenia się spreadów, a wyceny są jedynie umiarkowanie korzystne, zyski pozostają atrakcyjne. Różnica pomiędzy spreadami instrumentów High Yield w Europie i Stanach Zjednoczonych zmalała w ciągu ostatniego kwartału, ponieważ europejskie emisje wciąż uzyskują ponadprzeciętne wyniki. Poprawa wskaźników aktywności w Europie doprowadziła do złagodzenia warunków kredytowania w regionie, a obawy o ograniczenie złagodzenia ilościowego w mniejszym stopniu dotknęły europejskie instrumenty High Yield niż inne rynki kredytowe. Pomogło to utrzymać zainteresowanie inwestorów tym sektorem pomimo wycen, które wydają się umiarkowanie wysokie. Dlatego też utrzymujemy pozytywną ocenę, ale zgadzamy się, że ryzyko polityczne w regionie może powrócić. Podczas gdy spready instrumentów dłużnych rynków wschodzących zmniejszyły się w ciągu miesiąca, ich obecne poziomy są w dalszym ciągu wyższe niż przed dyskusją na temat ograniczenia złagodzenia ilościowego. Stąd spready wyglądają korzystniej z perspektywy zysku i wyceny. Przedkładamy obligacje z rynków wschodzących denominowane w USD nad obligacje lokalne, ponieważ oczekujemy, że globalna krzywa dochodowości ustabilizuje się po ostatnim posiedzeniu Rezerwy Federalnej. Jednakże utrzymująca się presja na waluty rynków wschodzących, pogarszające się perspektywy wzrostu i presja inflacji pełzającej każą zachować ostrożność w odniesieniu do pozycji w lokalnych obligacjach rynków wschodzących. Pomimo ostatniego wzrostu realnych stóp zwrotu wyceny nie są atrakcyjne, a kompensowanie inflacji wydaje się nieco kosztowne, biorąc pod uwagę nasze umiarkowane prognozy dotyczące inflacji. Wyjaśnienie: +/- rynek z perspektywą wyników ponad przeciętną/poniżej przeciętnej (maksimum: +++, minimum: ---); 0 oznacza pozycję neutralną Strona 3

5 Perspektywy dla alternatywnych klas aktywów Główne punkty Alternatywne klasy aktywów 0 Surowce i towary Podwyższyliśmy ocenę szerokiego zakresu surowców i towarów do poziomu neutralnego z powodu skrajnych nastawień inwestorów do tej klasy aktywów oraz niewielkiego, cyklicznego wzrostu. Jeżeli chodzi o sektor surowców i towarów, utrzymaliśmy neutralną ocenę w stosunku do metali przemysłowych narażonych na wahania cykliczne. Nadal spodziewamy się spowolnienia tempa wzrostu, gdyż wzrost napędzany inwestycjami w coraz mniejszym stopniu dotyczy rynków wschodzących, a w szczególności Chin. Jednocześnie pokaźne zapasy wszystkich metali podstawowych również przyczyniają się do presji na spadek cen. Mimo to obecna sytuacja w odniesieniu do cyklu, w szczególności niedawne odbicie wskaźników aktywności na rynku chińskim, zdaje się korzystnie wpływać na ceny metali. Tymczasem utrzymaliśmy neutralną ocenę rynku energii, ale dostrzegamy ryzyko niedoszacowania ograniczonego niewykorzystanego potencjału na rynku, który mógłby sprostać poważniejszym szokom podażowym. Ponadto jako główny powód alokacji aktywów na rynkach energii postrzegamy zysk. W związku z tym utrzymujemy neutralną ocenę i oczekujemy na lepszy punkt wejścia. Nasza ocena metali szlachetnych została podwyższona do poziomu pozytywnego, ponieważ skrajnie negatywne nastroje na rynkach papierów wartościowych (takich jak fundusze ETF), które działały hamująco na wzrost cen, uległy znacznej poprawie i obecnie obserwujemy również zmianę dynamiki ceny złota. Nasza opinia odzwierciedla nerwowość panującą na rynku i uwzględnia to, że ogłoszenie polityki Rezerwy Federalnej prawdopodobnie spowoduje zmienność w krótkim okresie. Biorąc pod uwagę skrajne braki zapasów na rynku soi na skutek złej pogody w Sierpniu oraz zmienne schematy uzupełniania zapasów na rynku chińskim, podnieśliśmy naszą ocenę rynku rolnego z negatywnej do neutralnej. Wolimy jednak utrzymać ocenę neutralną, gdyż napięcie w tym obszarze rynku jest w pełni odzwierciedlane w wycenach. + Nieruchomości Na brytyjskim rynku inwestycyjnym spread pomiędzy stopami zwrotu z nieruchomości i 10-letnich obligacji skarbowych utrzymuje się zdecydowanie powyżej średniej długoterminowej i powinien być w stanie zamortyzować wszelkie dalsze wzrosty stopy zwrotu w najbliższych miesiącach. Jednakże jesteśmy bardziej ostrożni w sprawie nisko dochodowych aktywów przeznaczonych na wynajem długoterminowy, które są z natury bardziej defensywne i podatne na przeszacowanie. Tymczasem zanotowany niedawno wzrost aktywności gospodarczej w Wielkiej Brytanii ma korzystny wpływ na rynki wynajmu, poprawiając krótkoterminowe prognozy dla rynku nieruchomości. Do tej pory ożywienie na rynku wynajmu ograniczało się głównie do Londynu, ale zaczynamy dostrzegać wstępne oznaki wzrostu wynajmu na niektórych ważniejszych regionalnych rynkach wynajmu powierzchni biurowych i przemysłowych, a w szczególności tych, na których wysokość czynszu ustaliła się na bardziej zrównoważonym poziomie. Zachęca to inwestorów do poszerzenia obszaru zainteresowań i oczekujemy, że wpłynie korzystnie na przesunięcie uwagi z najwyższej jakości aktywów przeznaczonych na wynajem długoterminowy na aktywa wzrostowe i sektory o wyższej stopie zwrotu. Nie spodziewamy się natychmiastowego wzrostu na europejskim rynku wynajmu powierzchni biurowych pomimo niedawnego zwrotu, jaki nastąpił w kwestii zaufania przedsiębiorców, oraz ograniczonych zasobów nowych powierzchni biurowych. Po części wynika to z faktu, że w większości miast nadal dostępnych jest wiele wolnych powierzchni biurowych, które będą musiały zostać ponownie zajęte, zanim zacznie pojawiać się ich niedobór. Jedynymi miastami, w których spodziewany jest wzrost wynajmu w 2014 roku, są niektóre miasta położone na terenie Niemiec i krajów skandynawskich o stosunkowo niskich wskaźnikach wolnych powierzchni. Wybiegając w przyszłość, oczekujemy że całkowita stopa zwrotu ze średnich nieruchomości inwestycyjnych będzie dodatnia dzięki wpływowi składnika dochodu, ale spodziewamy się również ograniczonego spadku stóp zwrotu z nieruchomości innych niż te najwyższej jakości oraz umiarkowanego wzrostu wynajmu. Zagrożeniem dla tej perspektywy jest możliwe zatrzymanie się notowanego od niedawna ożywienia gospodarki strefy euro na takim poziomie, że nie pojawi się nawet zakładane przez nas umiarkowane ożywienie na rynku wynajmu. Poza tym w większości krajów europejskich ciągle obserwujemy dużą różnicę pomiędzy stopami zwrotu z nieruchomości i obligacji skarbowych, ale nieruchomości mogą wydawać się drogie z perspektywy wyceny, jeżeli utrzymałaby się presja na podniesienie stóp zwrotu z obligacji. Uwaga: Opinie dotyczące nieruchomości są oparte na komentarzach zespołu Schroders Property Research. Wyjaśnienie: +/- rynek z perspektywą wyników ponad przeciętną/poniżej przeciętnej (maksimum: +++, minimum: ---); 0 oznacza pozycję neutralną Strona 4

6 Rynkowe stopy zwrotu Akcje Akcje rynki wschodzące Obligacje skarbowe (10-letnie) Towary i surowce Instrumenty kredytowe Obligacje na rynkach wschodzących Waluty Całkowity zwrot Waluta Wrzesień Kw. 3 Od początku roku S&P 500 Stany Zjednoczone USD 3,1 5,2 19,8 FTSE 100 Wielka Brytania GBP 0,9 4,9 12,9 EURO STOXX 50 EUR 6,5 11,6 13,7 DAX Niemcy EUR 6,1 8,0 12,9 IBEX Hiszpania EUR 11,0 20,2 16,9 FTSE MIB Włochy EUR 5,0 15,0 10,5 TOPIX Japonia JPY 8,7 6,1 41,4 S&P/ASX 200 Australia AUD 2,2 10,2 16,2 HANG SENG Hongkong HKD 5,7 10,7 4,3 MSCI EM Lokalna 4,3 5,8 0,8 MSCI China CNY 5,3 12,2 0,2 MSCI Russia RUB 7,8 12,5 5,9 MSCI India INR 3,5-0,2-0,4 MSCI Brazil BRL 5,3 9,3-3,1 Amerykańskie obligacje skarbowe USD 1,4-0,5-5,2 Brytyjskie obligacje skarbowe GBP 0,8-0,1-4,2 Niemieckie obligacje skarbowe EUR 1,3 0,5-1,7 Japońskie obligacje skarbowe JPY 0,5 1,8 1,9 Australijskie obligacje skarbowe AUD 0,2-0,1-3,7 Kanadyjskie obligacje skarbowe CAD 0,9-0,3-4,0 GSCI Commodity USD -3,4 4,8-0,9 GSCI Precious metals USD -5,3 8,6-22,2 GSCI Industrial metals USD 1,5 4,4-12,6 GSCI Agriculture USD -1,0-3,4-12,1 GSCI Energy USD -4,5 6,4 3,8 Ropa naftowa (Brent) USD -6,3 6,1-1,3 Złoto USD -4,8 9,5-19,9 Bank of America/Merrill Lynch US High Yield Master Bank of America/Merrill Lynch US Corporate Master USD 1,0 2,3 3,8 USD 0,8 0,9-2,5 JP Morgan Global EMBI USD 2,7 0,9-7,4 JP Morgan EMBI+ USD 2,9 0,5-8,9 JP Morgan ELMI+ Lokalna 0,4 1,1 2,7 EUR/USD 2,3 3,9 4,3 EUR/JPY 2,4 3,1 33,8 JPY/USD -0,1 0,8-22,1 GBP/USD 4,4 6,5 4,7 AUD/USD 4,9 2,6-3,6 CAD/USD 2,3 2,3 0,5 Źródło: Thomson Datastream, Bloomberg, 30 Września 2013 r. Uwaga: Tło w kolorach od niebieskiego do czerwonego przedstawia wyniki od najwyższych do najniższych w każdym okresie. Strona 5

7 G L O B A L N E P E R S P E K T Y W Y D L A R Y N K U Ważne informacje: Materiał przeznaczony wyłącznie dla doradców i profesjonalnych inwestorów. Niniejszy dokument powstał wyłącznie w celu informacyjnym i w żadnym aspekcie nie ma stanowić materiału promocyjnego. Niniejszy materiał nie ma charakteru oferty ani ubiegania się o zakup lub sprzedaż jakichkolwiek instrumentów finansowych. Niniejszy materiał nie ma na celu udzielania porad księgowych, prawnych ani podatkowych czy wskazówek inwestycyjnych i w tych kwestiach nie należy polegać na zaczerpniętych zeń informacjach. Uważa się, że zawarte tu informacje są rzetelne, ale spółka Schroders nie gwarantuje ich pełności ani dokładności. Nie przyjmujemy odpowiedzialności za błędy co do faktów i opinii. Nie należy opierać się na poglądach i informacjach zawartych w dokumencie, podejmując indywidualne decyzje inwestycyjne i/lub strategiczne. W niniejszym dokumencie wyrażono własne opinie i poglądy spółki Schroders, które mogą ulec zmianie. Wydawca: Schroder Investment Management Limited, 31 Gresham Street, London EC2V 7QA, spółka upełnomocniona i nadzorowana przez Financial Conduct Authority. Dla Państwa bezpieczeństwa kontakty mogą być nagrywane lub monitorowane. Dane osób trzecich są własnością podmiotu dostarczającego dane lub są przez niego licencjonowane. Nie wolno ich powielać ani wydobywać z tekstu, ani też wykorzystywać dla żadnego innego celu bez zgody podmiotu dostarczającego te dane. Dane osób trzecich podawane są bez żadnych gwarancji. Podmiot dostarczający dane i podmiot, który wydał dokument nie ponoszą odpowiedzialności w związku z danymi osób trzecich. Dalsze postanowienia dotyczące zrzeczenia się odpowiedzialności znajdujące zastosowanie do danych osób trzecich znajdują się w Prospekcie i w itrynie internetowej FTSE International Limited ( FTSE ) FTSE FTSE jest zastrzeżonym znakiem towarowym giełdy London Stock Exchange Plc (Giełdy Papierów Wartościowych w Londynie) i firmy The Financial Times Limited, używanym przez firmę FTSE International Limited zgodnie z licencją. Wszystkie prawa do indeksów FTSE i/lub klasyfikacji FTSE przysługują firmie FTSE i/lub jej licencjodawcom. Firma FTSE ani jej licencjodawcy nie ponoszą odpowiedzialności za żadne błędy ani pominięcia w indeksach FTSE i/lub klasyfikacjach FTSE lub w danych bazowych. Dalsze rozpowszechnianie danych FTSE bez wyraźnej pisemnej zgody firmy FTSE jest niedozwolone.