Biologia i ochrona płazów wypisy z wykładu 6 płazy bezogonowe (Anura/Salientia) przegląd systematyczny

Transkrypt

1 Biologia i ochrona płazów wypisy z wykładu 6 płazy bezogonowe (Anura/Salientia) przegląd systematyczny Prof. dr hab. Maria Ogielska Zakład Biologii Ewolucyjnej i Ochrony Kręgowców, Instytut Biologii Środowiskowej, Uniwersytet Wrocławski 2013/2014

2 Amphibia Batrachia Urodela Salientia Apoda Karaurus + Triadobatrachus + Eocaecilia + Caudata Anura Gymnophiona Systematyka Współcześnie żyjące płazy (Lissamphibia) należą do 3 rzędów: Urodela/Caudata: 655 gatunków (50% należy do rodziny Plethodontidae) Salientia/Anura: 6342 gatunków (ponad 50% należy do 3 rodzin: Ranidae, Leptodactylidae i Hylidae) Apoda/Gymnophiona: 199 gatunków Łącznie 7196 gatunków 2013, AmphibiaWeb

3 Internetowa baza gatunków płazów: Frost, Darrel R Amphibian Species of the World: an Online Reference. Version 5.6 (9 January 2013). Electronic Database accessible at American Museum of Natural History, New York, USA.

4 Rząd: Płazy bezogonowe (Salientia/Anura) 54 rodziny (w nawiasach liczba gatunków) Family: Alsodidae (30 sp.) Family: Alytidae (12 sp.) Family: Ascaphidae (2 sp.) Family: Allophrynidae (2 sp.) Family: Aromobatidae (115 sp.) Family: Arthroleptidae (144 sp.) Family: Batrachylidae (14 sp.) Family: Bombinatoridae (8 sp.) Family: Brachycephalidae (52 sp.) Family: Brevicipitidae (33 sp.) Family: Bufonidae (571 sp.) Family: Calyptocephalellidae (5 sp.) Family: Centrolenidae (149 sp.) Family: Ceratobatrachidae (85 sp.) Family: Ceratophryidae (12 sp.) Family: Ceuthomantidae (4 sp.) Family: Conrauidae (6 sp.) Family: Craugastoridae (713 sp.) Family: Cycloramphidae (40 sp.) Family: Dendrobatidae (177 sp.) Family: Dicroglossidae (181 sp.) Family: Eleutherodactylidae (205 sp.) Family: Heleophrynidae (7 sp.) Family: Hemiphractidae (100 sp.) Family: Hemisotidae (9 sp.) Family: Hylidae (926 sp.) Family: Hylodidae (42 sp.) Family: Hyperoliidae (210 sp.) Family: Leiopelmatidae (4 sp.) Family: Leptodactylidae (189 sp.) Family: Limnodynastidae (43 sp.) Family: Mantellidae (204 sp.) Family: Megophryidae (171 sp.) Family: Micrixalidae (11 sp.) Family: Microhylidae (519 sp.) Family: Myobatrachidae (88 sp.) Family: Nasikabatrachidae (1 sp.) Family: Nyctibatrachidae (28 sp.) Family: Odontophrynidae (40 sp.) Family: Pelobatidae (4 sp.) Family: Pelodytidae (3 sp.) Family: Petropedetidae (12 sp.) Family: Phrynobatrachidae (85 sp.) Family: Pipidae (33 sp.) Family: Ptychadenidae (53 sp.) Family: Pyxicephalidae (72 sp.) Family: Ranidae (355 sp.) Family: Ranixalidae (10 sp.) Family: Rhacophoridae (345 sp.) Family: Rhinodermatidae (3 sp.) Family: Rhinophrynidae (1 sp.) Family: Scaphiopodidae (7 sp.) Family: Sooglossidae (4 sp.) Family: Telmatobiidae (61 sp.)

5 Rząd: Płazy bezogonowe (Salientia/Anura) Omawiane rodziny: Ascaphidae (2 sp.) Bombinatoridae (8 sp.) Bufonidae (571 sp.) Centrolenidae (149 sp.) Dendrobatidae (177 sp.) Eleutherodactylidae (205 sp.) Hemiphractidae (100 sp.) Hemisotidae (9 sp.) Hylidae (926 sp.) Hylodidae (42 sp.) Hyperolidae (210) Leiopelmatidae (4) Leptodactylidae (189) Limnodynastidae (43) Microhylidae (519) Myobatrachidae (88) Pelobatidae (4 sp.) Pipidae (33 sp.) Pyxicephalidae (72 sp.) Ranidae (355 sp.) Rhacophoridae (345 sp.) Scaphiopodidae (7 sp.) Telmatobidae (61 sp.)

6 Rząd: Płazy bezogonowe (Salientia/Anura) W obecnie obowiązującej systematyce zrezygnowano z podrzędów, chociaż są bardzo przydatne w badaniach filogenetycznych, gdyż grupują rodziny stare, średnie i najmłodsze filogenetycznie: Archaeobatrachia Mesobatrachia Neobatrachia W niniejszym przeglądzie zachowam ten podział.

7 Rząd: Płazy bezogonowe (Salientia/Anura) Stara systematyka: Podrząd: Archaeobatrachia Rodziny: Ascaphidae żaby ogoniaste Leiopelmatidae leiopelmy Bombinatoridae - kumaki Discoglossidae - krągłojęzyczne (ropuszkowate)

8 Ascaphidae żaby ogoniaste: Archaeobatrachia 2 gatunki: Ascaphus truei, A. montanus Północna Ameryka, zapłodnienie wewnętrzne (u samców modyfikacja mięśni kloaki), samice posiadają zdolność przetrzymywania nasienia w jajowodach do 9 miesięcy. Zamieszkują zimne, górskie strumienie. Nie wydają głosu, amplexus pachwinowy, stadium kijanki 2-3 lata.

9 Archaeobatrachia Leiopelmatidae żaby nowozelandzkie, leiopelmy 1 rodzaj Leiopelma (4 gatunki), L. hamiltoni, L. archeyi, L. hochstetteri, L. pakeka Gatunki mają bardzo małe areały, często parę miejsc wzdłuż strumienia. Samce pilnują 1-22 jaj składanych przez samice w jamkach w ziemi aż do wylęgu larw.

10 Archaeobatrachia Bombinatoridae kumaki Rodzaj Barbourula (2 gatunki) i Bombina (6 gatunków) Tryb życia głównie wodny, amplexus pachwinowy, jaj w małych pakietach, przymocowane do roślinności. Bombina maja jaskrawe brzuchy. Barbourula (Filipiny, Borneo) mniej znane, prowadza wodny, skryty tryb życia.

11 Archaeobatrachia Alytidae (dawniej: Discoglossidae krągłojęzyczne) 2 rodzaje: Alytes (5 gatunków) i Discoglossus (7 gatunków) Alytes: nocny tryb życia, ukryte w podziemnych korytarzach, samce owijają składane przez samice jaja wokół tylnych nóg i noszą je z sobą do wylęgu. Discoglossus: bardziej wodny tryb życia. Amplexus pachwinowy.

12 Rząd: Płazy bezogonowe (Salientia/Anura) Stara systematyka: Podrząd: Mesobatrachia Rodziny: Megophrydidae Pelobatidae (+ Scaphiopodidae) - grzebiuszkowate Pelodytidae - nurzańcowate Pipidae - bezjęzykowe Rhinophrynidae - ropuchy nosate

13 Mesobatrachia Rodzina: Megophrydidae Borneophrys, Brachytarsophrys, Leptobrachella, Leptobrachium, Leptolalax, Megophrys, Ophryophryne, Oreolalax, Scutiger, Xenophrys (171 gatunków); Pakistan, zachodnie Chiny dowschodnich Filipin, Greater Sunda Islands Wielkość mm. Gatunki wysokogórskie i nizinne, zamieszkują dno lasu i brzegi strumieni. Amplexus pachwinowy. Składają jaja do wody, ale biologia rozrodu jest jeszcze nie u wszystkich poznana.

14 Mesobatrachia Rodzina: Pelobatidae 1 rodzaj: Pelobates (4 gatunki). Występowanie: Europa i Azja zachodnia, północno-zachodnia Afryka, wielkość mm. Doskonale się zakopują tyłem dzięki łopatkowatych szerokim modzelom na tylnych nogach. Prowadzą podziemny tryb życia, wychodzą co noc i odżywiają się. Pelobates fuscus ma b. duże kijanki, zimujące w wodzie. Amplexus pachwinowy.

15 Mesobatrachia Rodzina: Scaphiopodidae 2 rodzaje: Scaphiopus i Spea (7 gatunków). Występowanie: Ameryka północna do Meksyku, wielkość mm. Doskonale się zakopują tyłem dzięki łopatkowatych szerokim modzelom na tylnych nogach. Prowadzą podziemny tryb życia, oprócz pustynnych wychodzą co noc i odżywiają się. Scaphiopus couchii odbywa b. gwałtowne gody i rozwój trwający 6-8 dni. Pelobates fuscus ma b. duże kijanki, zimujące w wodzie. Amplexus pachwinowy.

16 Mesobatrachia Rodzina: Pelodytidae I rodzaj Pelodytes, 3 gatunki. Południowo-wschodnia Europa i Kaukaz Wielkość mm. Oprócz godów tryb życia lądowy. Amplexus pachwinowy.

17 Mesobatrachia Rodzina: Pipidae Hymenochirus, Pipa, Pseudhimenochirus, Xenopus, Silurana (33 gatunki). Ameryka Południowa i Afryka sub-saharyjska. Gatunki wodne, kijanki i dorosłe drapieżne, amplexus pachwinowy, skomplikowany rytuał godowy (Pipa, Hymenochirus).

18 Mesobatrachia Rodzina: Rhinophrynidae 1 gatunek Rhinophrynus dorsalis. Wyspecjalizowana w jedzeniu mrówek i termitów. Amplexus pachwinowy.

19 Rząd: Płazy bezogonowe (Salientia/Anura) Stara systematyka Podrząd: Neobatrachia

20 Neobatrachia Rodzina: Bufonidae - ropuchowate 48 rodzajów (571 gatunków): m.in.: Anaxyrus, Atelopus, Bufo, Bufoides, Bufotes, Epidalea, Incilius, Nectophrynoides, Rhinella Nie występują w Australii, Oceanii i Madagaskarze. Wyjątkiem jest introdukowana Bufo marinus.

21 Rodzina: Bufonidae - ropuchowate Wielkość od 12 do 230 mm. W rozwoju gonad u obu płci pojawia się unikatowy dla Bufonidae narząd Biddera. Dorosłe nie posiadają uzębienia. Gruczoły jadowe skupione w tzw. parotydy po bokach głowy z wyjątkiem ostrzegawczo ubarwionego Atelopus. Biologia bardzo zróżnicowana. Większość gatunków lądowa, są jednak gatunki wodne (Pseudobufo) i nadrzewne (Pedostibes).

22 Rodzina: Bufonidae ropuchowate c.d. Amplexus pachowy, u większości rodzajów jaja pigmentowane składane w typowych, długich sznurach, kijanki samodzielnie odżywiające się. Różnorodność rozrodu: są rodzaje składające jaja na ziemi z rozwojem bezpośrednim (Osornophryne) oraz z zapłodnieniem wewnętrznym i żyworodnością (Nectophrynoides)

23 Species: Bufo bufo (Linnaeus, 1758) - przykład synonimów 1. Synonym: Bufo (Bufo) bufo bufo Dubois and Bour, Synonym: Bufo Roeselii Daudin, Synonym: Bufo Rouselei Latreille, Synonym: Bufo alpinus Schinz, Synonym: Bufo bufo bufo Poche, Synonym: Bufo carbunculus Bonaparte, Synonym: Bufo cinereus var. hybridus Koch, Synonym: Bufo cinereus var. medius Koch, Synonym: Bufo cinereus var. minor Koch, Synonym: Bufo cinereus Schneider, Synonym: Bufo communis Bruch, Synonym: Bufo communis Günther, Synonym: Bufo commutatus Steenstrup, Synonym: Bufo ferruginosus Risso, Synonym: Bufo minutus Schinz, Synonym: Bufo palmarum Cuvier, Synonym: Bufo rubeta Schneider, Synonym: Bufo spelaeus Rivière, Synonym: Bufo tuberculosus Risso, Synonym: Bufo ventricosus Bonnaterre, Synonym: Bufo ventricosus Laurenti, Synonym: Bufo vulgaris cinereus Lataste, Synonym: Bufo vulgaris var. acutirostris Lessona, Synonym: Bufo vulgaris var. obtusirostris Lessona, Synonym: Bufo vulgaris Laurenti, Synonym: Pegaeus bufo Gistel, Synonym: Rana (Bufo) vulgaris Guérin Amphibian Species of the World, 2013

24 Neobatrachia Rodzina: Centrolenidae żaby szklane Podrodzina: Centroleninae (118 gat) Centrolene, Cochranella Podrodzina: Hyalinobatrachiinae Hyalinobatrachium Wielkość 18-77mm. Nazwa wywodzi się od charakterystycznej przejrzystości powłok ciała po stronie brzusznej. Z wyjątkiem kijanek, większość gatunków nadrzewna. Amplexus pachowy, składanie jaj w na liściach. Powszechna opieka samców nad nawet kilkoma złożami jaj przed larwami muchówek, które żywią się jajami i zarodkami. Wykluwające się kijanki wpadają do wody pod złożem. Największy gatunek, Centrolene geckoideum, składa jaja na skałach poza wodospadami, gdzie samce pilnują złóż.

25 Neobatrachia Rodzina: Hylidae rzekotkowate (926 gat) 3 podrodziny: Hylinae (667 gat), Pelodryadinae (201 gat), Phyllomedusinae (58 gat). Wielkość: od bardzo małych 12mm (Litoria microbelos) do dużych mm (L. infrafrenata). Większość to gatunki nadrzewne.

26 Neobatrachia Rodzina: Hylidae rzekotkowate Podrodzina: Hylinae: Acris, Anotheca, Aparasphenodon, Aplastodiscus, Argenteophyla, Calyptahyla, Corythomantis, Duellmanohyla, Hyla, Hypsiboas, Nyctimantis, Osteocephalus, Osteopilus, Phrynohyas, Phyllodytes, Plectrohyla, Pseudacris, Pseudis, Pternohyla, Ptychohyla, Scarthyla, Scinax, Smilisca, Sphaenorhynchus, Trachycephalus, Triprion (667 gatunków). Występowanie: Wschód i zachód Eurazji, cała Ameryka. Większość to gatunki nadrzewne, Acris i Pseudacris naziemne Pternohyla i Triprion zakopują się w ziemi. Amplexus pachowy, samce głośno nawołują. Duże zróżnicowanie w biologii rozrodu od typowego w różnych zbiornikach wodnych i bromeliach, opieka rodzicielska (budowanie wału z ziemi wokół małej sadzawki) u Hyla (Hypsiboas) faber, H. boans, H. rosenbergi. U niektórych Osteocephalus i Osteopilus samice składają niezapłodnione jaja w bromeliach i innych zagłębieniach z wodą, do których uprzednio złożyły jaja.

27 Przylgi u rzekotek Biological & Bioinspired Material Biotechnology Scinax funereus

28 Our ongoing effort is aimed at understanding the role of the tree frogs structured toe pads in promoting adhesion under flooded conditions. The locomotion mechanisms employed by tree frogs under flooded conditions could offer the ultimate solution for the need of strong, reversible, reusable, tunable, and water tolerant adhesives. Central to the adhesion and locomotion of tree frogs are their structured toe pads, which consist of an array interconnected channels that end in mucus secreting glands. On dry surfaces, the toe pads enhance adhesion via deformation of the soft epithelial cells to improve foot-surface conformity and secretion of watery-mucus into the area of contact to promote capillary or hydrodynamic interactions. While hypothesized, the mechanism for tree frog adhesion, and more specifically the role played by hydrodynamics and elastic deformation, has not been clearly demonstrated. Moreover, the potential of biomimetic materials based on the tree frog toe pads has yet to be realized.

29 Rząd: Płazy bezogonowe (Salientia/Anura) Podrząd: Neobatrachia Rodzina: Hylidae rzekotkowate Podrodzina Pelodryadinae: rodzaj (Cyclorana), Litoria, (201 gatunków). Występowanie: Głównie Australia i Papua Nowa Gwinea i niektóre wyspy Indonezji i Pacyfiku. Występują tu gatunki naziemne i nadrzewne. Samce nawołują głośno w okresie godowym, amplexus pachowy, rozwój typowy. Nieznana opieka rodzicielska. Litoria caerulea

30 Rodzina: Hylidae rzekotkowate, podrodzina: Pelodryadinae Historia dwóch gatunków: Litoria aurea i Litoria raniformis Zostały one introdukowane z Australii do Nowej Zelandii, są więc tam traktowane jako zawleczone i nie są objęte żadną formą ochrony. Tymczasem liczebność ich drastycznie spadła w Australii, jest bliska wyginięcia i została wciągnięta na czerwoną listę IUCN. Jest to dylemat dla departamentu ochrony przyrody w Nowej Zelandii, bowiem te gatunki płazów z czerwonej listy innego kraju są zawleczone. frogs.org.au/frogs/species/litoria/raniformis/ Bishop Ph DAPTF report

31 Rodzina: Hylidae Pseudis paradoxa kijanka ma około 22 cm długości, a żaba po metamorfozie około 6 cm

32 Neobatrachia Rodzina: Hylidae rzekotkowate Podrodzina Phyllomedusinae: 6 rodzajów Agalychnis, Hylomantis, Pachymedusa, Phyllomedusa (ok. 50+ gatunków). Występowanie: Środkowa i Południowa Ameryka. Przede wszystkim gatunki nadrzewne. Phyllomedusa sauvagii jest gatunkiem pustynnym wydzielającym substancję woskową i zawierającym w moczu kwas moczowy, nie mocznik. Jaja składane są na liściach rosnących nad wodą. Będąc w amplexus samica wybiera miejsce na złożenie jaj, następnie wciąż w amplexus schodzi do wody, pobiera wodę i wraca z powrotem złożyć resztę jaj.

33 Neobatrachia rodzina Hemiphractidae (dawniej zaliczana do Hylidae): 5 rodzajów: Cryptobatrachus, Flectonotus, Gastrotheca, Hemiphractus, Stefania (100 gatunków). Występowanie: Ameryka tropikalna od Panamy do Peru. Znane jako rzekotki-tragarze z wyspecjalizowanym fałdem skórnym lub kieszenią u samic na grzbiecie, gdzie rozwijają się jaja i zarodki do stadium kijanki lub do przeobrażonej żabki. U Gastrotheca rozwój bezpośredni ze zmodyfikowanym rozwojem zarodkowym.

34 Neobatrachia Rodzina: Leptodactylidae żaby południowe, żaby deszczowe Stara systematyka: podrodziny: Ceratophryinae, Hylodinae, Telmatobiinae (obecnie podniesione do rangi rodzin), Leptodactylinae Występowanie: Ameryka Środkowa i Południowa

35 Neobatrachia Rodzina: Leptodactylidae żaby południowe, żaby deszczowe (189 gat) podrodziny: Leptodactylinae; Leptodactylus Paratelmatobiinae, Leiuperinae; Physalemus Amplexus pachowy, zróżnicowana wielkość. Zamieszkują brzegi strumieni, chętnie przebywają w wodzie, część gatunków mieszka w ściółce, część przebywa na drzewach. Physalemus i Leptodactylus składają jaja w gniazdach z piany na ziemi lub w wodzie.

36 Neobatrachia Rodzina: Ceratophrydidae żaby rogate rodzaje: Ceratophrys, Chacophrys, Lepidobatrachus (12 gatunków). Występowanie: Ameryka Południowa na wschód od Andów, Ekwador, północ Peru. Amplexus pachowy. Gatunki niezwykle żarłoczne, polujące z zasadzki. Olbrzymia gęba i zęby na szczęce górnej umożliwiają łapanie dużej zdobyczy (jaszczurki, małe ssaku, inne żaby). Rozród sezonowy, składają dużo jaj do wody, wolno pływająca kijanka. Ceratophrys zamieszkuje ściółkę, Chacophrys i Lepidobatrachus zagrzebują się w ziemi i zamieszkują suche tereny. C. ornata wytwarza kokon w czasie estywacji.

37 Neobatrachia Podrodzina: Hylodidae 3 rodzaje: Crossodactylus, Hylodes, Megaelosia (42 gatunki). Występowanie: Południowo-wschodnia Brazylia i przyległe rejony Argentyny. Amplexus pachowy. Żaby żyjące nad strumieniami, są zazwyczaj małe (ok. 35 mm), Megalosia dochodzi do 120 mm. Dzienny tryb życia. Jaja składane do wody, często do strumieni, występuje stadium wolno pływającej kijanki. Hylodes asper komunikacja semaforowa

38 Neobatrachia Rodzina: Telmatobiidae żaby wodniste (wodne) 1 rodzaj: Telmatobius (61 gat) Amplexus pachowy. Gatunki związane z wodą i żyjące w wodzie. Grupa zagrożona wyginięciem, przede wszystkim z powodu utraty siedlisk oraz konsumpcji. Telmatobius culeus żaba z jeziora Titicaca krytycznie zagrożona

39 Neobatrachia Rodzina: Eleutherodactylidae (205 gat) Podrodziny: Phyzelaphryninae (8); Eleutherodactlinae (197 gat), Rodzaje: Eleutherodactylus, Disaporus Charakteryzują się bardzo donośnym głosem, przypominającym dźwięki wydawane przez owady. Nadrzewne, u Eleutherodacylus występuje rozwój bezpośredni i opieka nad złożem jaj. E. jasperi - żyworodność Eleutherodactylus coqui symbol Puerto Rico; gatunek inwazyjny na Hawajach Eleutherodactylus iberia- jeden z najmniejszych gatunków płazów (8,5 mm) krytycznie zgrożony

40 Neobatrachia Rodzina: Rhinodermatidae 2 rodzaje: Rhinoderma (2 gatunki), Insuetophrynus Chile, Argentyna mm długości. Oba gatunki R. darwinii i R. rufum mają niezwykły rozród. Amplexus pachowy na lądzie. Samce pilnują złóż jaj przez ok. 20 dni aż do wylęgu, kiedy to biorą je do pyska. R. rufum przenosi larwy do wody, gdzie odbywa się dalszy rozwój kijanek. Samce R. darwinii umieszczają jaja w workach rezonatorowych, gdzie przechodzą rozwój bezpośredni i przeobrażone żabki są wypluwane po około 50 dniach.

41 Neobatrachia Rodzina: Dendrobatidae drzewołazy (177 gat) Podrodziny: Colostethinae (62): Ameerga, Colostethus, Epidobates, Silversoneia Dendrobatinae (54): Adelphobates, Andinobates, Dendrobates, Excidobates, Minyobates, Oophaga, Phyllobates, Ranitomeya Hyloxinae (59): Hyloxalus Gatunki małe i średnie o dziennym trybie życia na ziemi, na drzewach, wzdłuż brzegów strumieni. Skórne gruczoły ziarniste produkują lipofilne alkaloidy, wysoko toksyczne. Phyllobates produkuje najbardziej toksyczne związki w świecie zwierzęcym (batrachotoksyny). Ubarwienie na ogół bardzo kolorowe. Prekursory toksyn pochodzą u wielu gatunków z diety (mrówki). Niemal wszystkie gatunki wykazują opiekę nad potomstwem. Amplexus: brak lub głowowy. Samce lub samice pilnują złoża jaj i przenoszą na grzbiecie kijanki do zbiorników z woda (np. bromelie, zagłębienia na drzewach). Kijanki karmione są niezapłodnionymi jajami.

42 Neobatrachia Rodzina: Limnodynastidae Australijskie żaby naziemne (43 gat) 8 rodzajów: Adelotus, Heleioporus, Lechriodus, Limnodysnastes, Neobatrachus, Notaden, Philoria, Platyplectrum Występowanie: Australia, Lechriodus i Limnodysnastes też na Nowej Gwinei, Philoria w lasach górskich południowo-wschodniej Australii. Wielkość od 22 do 100 mm. Żyją w bardzo zróżnicowanych warunkach, od pustynnych do lasów deszczowych. Wszystkie gatunki są naziemne. Gatunki pustynne zagrzebują się w gruncie albo tylko na dzień, albo na estywację. Amplexus pachwinowy, Neobatrachus, Notaden składają jaja do wody, gdzie rozwijają się typowe kijanki. Pozostałe gatunki składają jaj w gniazdach z piany do zagłębień w ziemi lub do wody.

43 Neobatrachia Rodzina: Myobatrachidae Australijskie ropuszki 13 rodzajów: Arenophryne, Assa, Crinia, Geocrinia, Metacrinia, Mixophyes, Myobatrachus, Paracrinia, Pseudophryne, Rheobatrachus, Spicospina, Taudactylus, Uperoleia (88 gatunków). Z wyjątkiem kilku gatunków małe rozmiary ciała (13 36 mm). W wyglądzie raczej typowe, z wyjątkiem grubych Myobatrachus. Tryb życia naziemny, zajmują bardzo zróżnicowane siedliska, od pustynnych do wilgotnych i lasów deszczowych. Biologia rozrodu niedokładnie poznana, lecz większość ma rozród typowy. Amplexus pachwinowy. Arenophryne i Myobartachus zakopują się głową naprzód z dala od wody, tam składają kilka jaj o rozwoju bezpośrednim. Assa składa jaj w podłożu torfowym, a samiec pilnuje złoża jaj. Po wylęgu kijanki wspinają się na samca i wchodzą do kieszeni lęgowych w okolicy bioder, skąd po około 2 miesiącach wychodzą przeobrażone. Niezwykły rozród występuje u Rheobatrachus silus: samica połyka jaja lub kijanki, które w jej żołądku produkują prostaglandynę E 2, która hamuje powstawanie soków żołądkowych. Rozwój do przeobrażenia odbywa się w żołądku.

44 Neobatrachia Rodzina: Arthroleptidae (144 gat) Podrodzina Arthroleptinae (63 gat) Niewielkie gatunki naziemne, rozród typowy po deszczach, amplexus pachowy, u Cardioglossa rozwój bezpośredni. Podrodzina Astylosterninae (30 gat) Trichobatrachus Wszystkie gatunki maja rozwój bezpośredni. Samiec Trichobatrachus robustus (żaba włochata) w okresie godowym ma wyrostki skórne po bokach ciała w celu zwiększenia powierzchni oddechowej. Podrodzina Leptopelinae (51 gat)

45 Neobatrachia Rodzina: Hemisotidae żaby szuflonose 1 rodzaj Hemisus (9 gatunków). Gatunki zakopujące się w ziemi głową do przodu. Na początku pory deszczowej odbywają się gody, podczas amplexus pachwinowego na ziemi, samica wykopuje jamkę w pobliżu zbiornika z wodą. Hemisus marmoratus sklada jaj, H. guttatus ok jaj, które zapładniane są w jamce. Samica pozostaje przy złożu jaj aż do wylęgu. Wówczas wykopuje tunel do zbiornika z wodą. Kijanki odżywiają się samodzielnie i po 3-4 tygodniach przechodzą metamorfozę.

46 Rodzina: Hyperoliidae żaby trzcinowe (210 gat) 17 rodzajów: Acanthixalus, Afrixalus, Alexteroon, Arlequinus, Callixalus, Chrysobatrachus, Cryptothylax, Heterixalus, Hyperolius, Kassina, Kassinula, Morerella, Nesionixalus, Opisthophylax, Paracassina, Phlyctimantis, Semnodactylus, Tachycnemis Rząd: Płazy bezogonowe (Salientia/Anura) Podrząd: Neobatrachia Występowanie: Afryka sub-saharyjska i Madagaskar. Wielkość od małych do średnich. Zachowanie podobne do rzekotek. Na palcach duże przylgi. Amplexus pachowy, jaja składane do wody, rozwój typowy (oprócz H. obstetricans).

47 Neobatrachia Rodzina: Microhylidae żaby wąskopyskie (510 gat) 13 podrodzin: Asterophryninae (274), Cophylinae (59), Dyscophinae, Gastrophryninae (54), Holophryninae, Kalophryninae, Melanobatrachinae, Microhylinae (71), Otophryninae, Phrynomerinae, Scaphiopryninae. Występują na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktyki.

48 Neobatrachia Rodzina: Brevicipidae (33 gat) Breviceps (16), Callulina, Probreviceps, Spelaephryne (wg starej systematyki wliczane do Microhylidae)

49 Neobatrachia Rodzina: Ranidae żaby właściwe Stara systematyka: 7 podrodzin: Dicroglossinae, Petropedetinae, Ptychadeninae, Pyxicephalinae, Raninae, Ranixalinae, Tomopterninae. Występowanie: na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktyki, nielicznie w Australii i południowej Ameryce.

50 Neobatrachia Rodzina: Ranidae żaby właściwe (355 gat) Rodzaje: Amolops (47), Baina, Clinotarsus, Glandrina, Huia, Humerana, Hylarana (84), Lithobates (49), Meristogenys, Odorrana (53), Pelophylax (22), Pseudorana, Pterorana, Rana (48), Sanguirana, Staurois Występowanie: na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktyki, nielicznie w Australii i południowej Ameryce.

51 Rodzina: Ranidae żaby właściwe Pelophylax ridibundus (Rana ridibunda), P. esculentus, P. lessonae Litobathes catesbeianus (Rana catesbeiana) Amerykańska żaba rycząca, bull frog Rana arvalis Rana temporaria

52 Neobatrachia Rodzina: Conraunidae Conraua (6 gatunków). Występowanie: Afryka sub-saharyjska i centralna, Największa żaba na świecie: zachodnio-afrykańska Conraua goliath ( mm).

53 Neobatrachia Rodzina: Pyxicephalidae (72 gat) Podrodziny: Cacosterninae (66), Pyxicephalinae (6) Podrodzina: Pyxicephalinae 2 rodzaje: Aubria i Pyxicephalus Występowanie: Afryka sub-saharyjska. Gatunki o dużych rozmiarach. Pyxicephalus adspersus bardzo rozpowszechniona i żarłoczna. Rozwój do metamorfozy bardzo szybki. Rozród typowy. Samce są większe od samic, co jest rzadkością u płazów.

54 Neobatrachia Rodzina: Rhacophoridae (345 gat) 2 podrodziny: Buergeriinae, Rhacophorinae (341 gat) Chiromantis (15), Feihyla, Ghatixalus, Gracixalus, Kurixalus, Liuixalus, Nyctixalus, Philautus (50), Polypedates, Pseudohilautus (70), Rhaorhestes, Rhacophorus (81), Taruga, Theloderma Występowanie: Afryka środkowa i południowa, Madagaskar, Azja południowa. Żaby nadrzewne.

55 Neobatrachia Rodzina: Mantellidae (204 gat) (dawniej w obrębie Rhacophoridae) Podrodzina: Boophinae (75), Laliostominae, Mantellinae (125) Boophis, Mantella, Mantidactylus Występowanie: Madagaskar. Gatunki naziemne lub nadrzewne. U aposematycznie ubarwionych Mantella silnie toksyczne gruczoły zawierające lipofilne alkaloidy. Jaja składane na lądzie lub roślinności (wówczas kijanki wpadają do wody poniżej lub spływają do strumieni). U Mantella nie ma właściwego amplexus.