Cena energii elektrycznej ile, komu i za co płacimy Gliwice Andrzej Rejner

Transkrypt

1 Cena energii elektrycznej ile, komu i za co płacimy Gliwice Andrzej Rejner Vattenfall AB

2 Zakres prezentacji 1. Energia a towar 2. Uczestnicy rynku 3. Unbundling 4. Wytwarzanie 5. Sprzedaż 6. Dystrybucja 7. Przyszłość Vattenfall AB 2

3 Czego oczekują klienci? Nieprzerwana dostawa energii elektrycznej Niski rachunek Wysoka jakość obsługi Prosty i przyjazny kontakt Vattenfall AB 3

4 moc [MW] MW Energia elektryczna jako towar Duża zmienność zapotrzebowania Brak możliwości magazynowania - Konieczność ciągłego bilansowania podaży i popytu Brak możliwości kontrolowanego ograniczania dostaw do wybranych odbiorców Niska elastyczność popytu P 3 Popyt i podaż P P godzina C 1 C 2 C 3 zł/mwh Vattenfall AB 4

5 Budowa taryf Vattenfall AB 5

6 Opłata razem Energia op. zmienna Energia op. stała Dystrybucja op. zmienna Dystrybucja op. stała Vattenfall AB 6

7 Działalność na rynku energii Wytwarzanie Przesył Dystrybucja Sprzedaż Vattenfall AB 7

8 Vattenfall AB 8 Zmiany organizacyjne rynku W URE klient D D Y S T R Y B U C J A W Y T W A R Z A N I E P P R Z E S Y Ł S S P R Z E D A Ż

9 Unbundling w GZE SA SPRZEDAŻ GZE S.A. DYSTRYBUCJA Aport działalności sprzedażowej Aport działalności dystrybucyjnej VATTENFALL SALES POLAND Sp. z o.o Istniejąca spółka VATTENFALL CUSTOMER SERVICES POLAND Sp. z o.o. VATTENFALL NETWORKS SERVICES POLAND VATTENFALL DISTRIBUTION POLAND SA. Vattenfall AB 9

10 Unbundling w GZE SA GZE S.A. Spółka portfelowa nie prowdzi działalności sprzedażowej ani dystrybucyjnej VSP VCSP VNSP VDP BU SALES BU DISTRIBUTION Vattenfall AB 10

11 Rynek po konsolidacji ENERGA PAK (50%) ENERGA PP Dolna Odra ENEA ENEA El. Kozienice Brunatnego Z. El. Ostrołęka PP Ostrołęka PGE PGE RWE L5 Ł - 2 Ł2 (BOT) PP Turów Energia Pro Energia Pro ŁZE Łódź Teren PP Bełchatów PP Kozienice L - 5 (WGE) PP Opole PKE PP Łagisza PP Łaziska PP Jaworzno PP Siersza Enion TAURON Enion RZE PP Energetyka Stalowa Wola Podkarpacka RZE Source: Ministry of Economy VATTENFALL Vattenfall AB 11

12 Wprowadzenie unbundlingu w Polsce 1. Prawo Energetyczne od 10 kwietnia 1997 roku zmieniło się 37 razy 2. Szczegółowe zasady (prawne) unbundlinu określono w ustawie na kilka tygodni przed wprowadzeniem 3. Związki zawodowe miały olbrzymi wpływ na interpretację Dyrektywy Niedopuszczalne rozwiązania - Minister Gospodarki I kw OSD Wytwarzanie Obrót Wytwarzanie Obrót OSD Inne OSD Inne Vattenfall AB 12

13 PGE PSE BOT GiE PGE - Energia Inne działalności EC Gorzów ESP PSE-Electra ZEDO ZEŁT ZEŁT Obrót ZEB Dystrybucja ZEB El. Bełchatów ZKE Dystrybucja ZKE KWB Bełchatów El. Opole ŁZE Dystrybucja ŁZE KWB Turów El. Turów EC Kielce EC Rzeszów EC Lublin-Wrotków ZEW-T Dystrybucja ZEORK Dystrybucja RZE Dystrybucja LUBZEL Dystrybucja ZEWT ZEORK RZE LUBZEL Górnictwo Wytwarzanie Hurt Przesył Dystryb ucja Sprzedaż Vattenfall AB 13

14 Wytwarzanie Vattenfall AB 14

15 Produkcja energii elektrycznej w latach Vattenfall AB 15

16 [MW] Roczne zapotrzebowanie na moc w tygodniach kolejny tydzień roku Source: PSE-Operator Vattenfall AB 16

17 Struktura mocy i udział w produkcji Udział w produkcji energii elektrycznej Struktura mocy zainstalowanej Vattenfall AB 17

18 Wiek mocy wytwórczych Źródło: Raport Najważniejsze zagadnienia dotyczące funkcjonowania systemu elektroenergetycznego w Polsce luty 2008 Vattenfall AB 18

19 PLN / MWh Co się stało w Sylwestra? Ceny TGE PPX fixing prices in hourly resolution PPX fixing price base index peak index Grudzień 2007 Styczeń 2008 Średnio szczyt 257,72 PLN/MWh Średnio baza 196,13 PLN/MWh Vattenfall AB 19 days Luty 2008 Średnio szczyt 225,25 PLN/MWh Średnio baza 185,56 PLN/MWh

20 Cena vs koszty wytwarzania zł/mwh Σ zł/mwh Σ ~102 zł/mwh 1) A: 20 zł/mwh ~90% 0% 73% AKCYZA EMISJA CO2 20 zł/mwh zł/mwh 2) CO2: 0,3 *3,9*0,9 = 1,0 zł/mwh 3) T: 5,05 zł/mwh EMISJA CO2 AKCYZA TRANSPORT 0,2% 17% TRANSPORT 5 25 zł/mwh zł/mwh 4) W: (7,76 zł/gj*3,6) / 37% = 75,5 zł/mwh WĘGIEL WĘGIEL Poziom 2007 roku Poziom 2008 roku Vattenfall AB 20

21 Można tak Koszt budowy = 400 MW * 1,5 m = 2 mld. zł Produkcja 6000 h/rok MWh Koszty: Paliwo 90 zł/mwh 216 mln. zł Amortyzacja (25 lat) 80 mln. zł/rok Utrzymanie (10% amortyzacji) 8 mln. zł/rok zwrot z kapitału (10%) 200 mln. zł/rok Razem koszt 504 mln. zł/rok Cena = koszt/produkt = 210 zł/mwh Akcyza, potrzeby własne, podatki, emisja CO2.??????? Vattenfall AB 21

22 Konsolidacja sektora Hirschmana-Herfindahla Index W kraju HHI wynosi ok HHI >1800 rynek wysoce skoncentrowany Vattenfall AB 22

23 Warunki konkurencji na rynku Konkurencja w sensie ekonomicznym oznacza, że: na rynku jest wystarczająco duża liczba producentów, dzięki czemu żaden producent nie może wpływać na cenę rynkową, w związku z powyższym ceny na rynku są równe kosztom marginalnym, wszyscy uczestnicy rynku mają dostęp do informacji o cenie, popyt jest elastyczny, co oznacza, że próba podniesienia ceny przez producentów powyżej kosztów marginalnych napotyka na trudności. Milton Friedman: "wolny rynek ma milion wad, ale nie ma alternatywy". Vattenfall AB 23

24 Sprzedaż Vattenfall AB 24

25 Oferty sprzedawców Vattenfall AB 25

26 Główne różnice w budowie ceny energii Rynek Regulowany Okres obowiązywania ceny 12 miesięcy / zatwierdzony okres Zgodnie z umową Wolny Rynek Czynniki determinujące zmianę ceny Akceptacja kosztów uzasadnionych przez URE, możliwiść wprowadzenia nowej taryfy Strategia cenowa, Strategia sprzedaży, Warunki określone w umowie Metodyka budowy cen koszt plus Optymalizacja marży Ograniczenia ceny / czynniki wpływające URE, prawo, taryfa w części dystrybucyjnej Konkurencja Gotowość do zapłaty klientów Gotowość do zmiany sprzedawcy Asortyment ofertowy Wg grup taryfowych (A, B, C, G) Segmentacja Miękka / Twarda, Strategia produktowa, Składniki ceny Koszty uzasadnione Dozwolony zysk Koszty rzeczywiste, Premia za ryzyko Oczekiwany zysk Subsydiowanie Niedozwolone Dozwolone / zgodnie z przyjętą strategią Perspektywa długoterminowa / bodźce cenowe Brak Zgodnie z przyjętą strategią Odzwierciedlające rzeczywistość rynku Vattenfall AB 26

27 Komponenty ceny dla klienta na wolnym rynku 0-1 zł/mwh 1,5-6 zł/mwh 0-3 zł/mwh 1,5-12 zł/mwh 23,61 zł/mwh Profil zabezpieczenia Prawa majątkowe Koszty własne Termin płatności Ryzyka marża Przychód dla sprzedawcy Cena dla klienta 143BL / 154PL ~ 146 zł/mwh MWh Energia produkt standardowy MWh czas MWh odchyleni e odchyleni e czas czas Σ zł/mwh PRODUKTY Vattenfall AB 27

28 Magia kolorów certyfikat certyfikat certyfikat ,8 2,7 2,9 3,1 3,3 3,5 16,5 19,0 20,6 21,3 22,2 23,2 5,1 7,0 8,7 10,4 10,4 10,4 117 zł/mwh 17,96 zł/mwh 246,48 zł/mwh certyfikat????? 900 zł/mwh???? Kolory w 2008 = 23,61 zł/mwh Vattenfall AB 28

29 Dystrybucja Vattenfall AB 29

30 Tabela cennik dystrybucji i energii Składnik stały stawki sieciowej w zł/kw/m-c 7,03 R G12 G11 G12e G11e - układ bezpośredni 1-fazowy zł/m-c 4,51 4,51 10,25 10,25 - układ bezpośredni 3-fazowy zł/m-c 6,97 6,97 20,90 20,90 - układ półpośredni zł/m-c 13,52 13,52 28,28 28,28 Składnik zmienny stawki sieciowej w zł/kwh - całodobowy 0,0959 0,0971 0, dzienny 0,1308 0, nocny 0,0219 0,0167 Stawka jakościowa w zł/kwh - całodobowy 0,0097 0,0097 0, dzienny 0,0097 0, nocny 0,0097 0,0097 Stawka opłaty przejściowej w zł/m-c STAWKI OPŁAT - dla odbiorców zużywających rocznie poniżej 500 kwh energii elektrycznej - dla odbiorców zużywających rocznie od 500 kwh do 1200 kwh energii elektrycznej 0,45 0,45 0,45 0,45 1,90 1,90 1,90 1,90 - odbiorcy zużywający rocznie powyżej 1200 kwh energii elektrycznej 6,00 6,00 6,00 6,00 Stawka opłaty przejściowej w zł/kw/m-c - dla odbiorców przyłączonych do sieci WN 7,65 - dla odbiorców przyłączonych do sieci SN 4,10 - dla odbiorców przyłączonych do sieci nn 1,65 GRUPA TARYFOWA Stawka opłaty abonamentowej w zł/układ pomiarowy/m-c 1,98 0,33 0,33 0,33 0,33 Vattenfall AB 30

31 G 11, 1 fazowy, zużycie >1200 kwh/rok STAWKI OPŁAT G11 Składnik stały stawki sieciowej w zł/m-c - układ bezpośredni 1-fazowy zł/m-c 4,51 Składnik zmienny stawki sieciowej w zł/kwh opłata stała/zmienna - całodobowy 0,0971 Stawka jakościowa w zł/kwh - całodobowy 0,0097 Stawka opłaty przejściowej w zł/m-c - odbiorcy zużywający rocznie powyżej 1200 kwh energii elektrycznej 6,00 Stawka opłaty abonamentowej w zł/układ pomiarowy/m-c 0,33 op. Stała 38% op. zmienna 62% Opłata stała - 10,84 zł/mc + 22% VAT Opłata zmienna 0,1068 zł/kwh + 22% VAT Vattenfall AB 31

32 Tworzenie ceny dystrybucyjnej Vattenfall Distribution Poland elektrownie Opłata stała - 10,84 zł/mc + 22% VAT Opłata zmienna 0,1068 zł/kwh + 22% VAT Operator rozliczeń opłata jakościowa 10% koszty usług przesyłowych 7% opłata przejściowa 24% różnica bilansowa 15% podatki 4% koszty operacyjne 18% amortyzacja 13% zwrot z kapitału 9% 40% PSE Operator Sprzedawcy, elektrownie Gminy Vattenfall AB 32

33 Koszty operacyjne % porównanie kosztów GZE i SD łącznie lata SD łącznie GZE Koszty sektora pobrano z prezentacji URE ze spotkania z SD KO 2008 = KO 2006 (1+W r )(1+W i )(1-W n ) Vattenfall AB 33

34 Rozwiązanie KDT zmiany taryf stawka opłaty wyrównawczej stawka opłaty przejściowej odbiorcy taryfy A 25,44 zł/mwh 7,65 zł/kw/m-c odbiorcy taryfy B 25,44 zł/mwh 4,10 zł/kw/m-c odbiorcy taryfy C 25,44 zł/mwh 1,65 zł/kw/m-c odbiorcy taryfy G <500 kwh/rok 25,44 zł/mwh 0,45 zł/m-c kwh/rok 25,44 zł/mwh 1,90 zł/m-c >1200 kwh/rok 25,44 zł/mwh 6,00 zł/m-c Vattenfall AB 34

35 [tys zł] Opłata wyrównawcza i końcowa [tys. zł] A B C+R G Opłata wyrównawcza Opłata końcowa Vattenfall AB 35

36 Koszt ponoszony przez odbiorcę [zł] Koszty ponoszone przez odbiorców w taryfie G (KDT) 300,00 250,00 200, kwh 150, kwh 100,00 64 kwh 50,00 0,00 Do 500 kwh kwh Powyżej 1200 kwh Roczne zużycie energii elektrycznej [kwh] Opłata systemowa w części wynikającej ze składnika wyrównawczego Opłata końcowa Vattenfall AB 36

37 Wycena zdolności przesyłowych Ograniczenie Różnica cen = straty + koszt ograniczeń Cena za przesył (za skorzystanie ze zdolności przesyłowych) z węzła A do węzła B = P b P a = 15 Cena za przesył (za skorzystanie ze zdolności przesyłowych) z węzła C do węzła A = P a P c = -4 Vattenfall AB 37

38 SAIDI [min /klient * a] SAIFI [breaks /klient * a] Jakość dostawy Wskaźniki SAIDI i SAIFI 700 9, ,40 7,20 8, , , , , , , , , ,35 7,00 6,00 5,00 4,00 3,00 2, , F 2008P 2009P 2010P 2011P 2012P 2013P 2014P 2015P 0,00 SAIDI Vattenfall AB 38 SAIFI

39 Jednostkowy koszt dostarczenia energii elektrycznej [zł/mwh] Jednostkowy koszt dostarczania energii dla odbiorcy z grupy taryfowej A23 (P=20 MW, A=100 GWh) 90,00 80,00 70,00 60,00 50,00 40,00 83,18 72,83 30,00 57,00 66,42 50,10 49,45 58,76 53,25 54,83 53,69 62,44 65,11 20,00 10,00 0,00 ZE Łódź- Teren Łódzki ZE VATTENFALL LUBZEL ENION-oddział Będzin ENERGA ENION-oddział Częstochowa Nazwa przedsiębiorstwa ENION-odział Bielsko-Biała STOEN EnergiaPro- Opole ENEA ZE Legnica Średnia stawka opłaty dystrybucyjnej Vattenfall AB 39

40 Jednostkowy koszt dostarczenia energii elektrycznej [zł/mwh] Jednostkowy koszt dostarczania energii dla odbiorcy z grupy taryfowej B23 (P=15 MW, A=75 GWh) 110,00 100,00 90,00 80,00 70,00 60,00 50,00 40,00 95,87 77,66 78,22 79,21 81,34 86,75 92,06 30,00 61,86 69,54 61,27 68,56 63,71 20,00 10,00 0,00 ZE Łódź- Teren Łódzki ZE VATTENFALL LUBZEL ENION-oddział Będzin STOEN ENERGA EnergiaPro- Opole Nazwa przedsiębiorstwa ENION-odział ENION-oddział Bielsko-Biała Częstochowa ENEA ZE Białystok Średnia stawka opłaty dystrybucyjnej Vattenfall AB 40

41 Jednostkowy koszt dostarczenia energii elektrycznej [zł/mwh] Jednostkowy koszt dostarczania energii dla odbiorcy z grupy taryfowej C21 (P=65 kw, A=400 MWh) 250,00 200,00 150,00 240,79 100,00 196,17 171,62 167,60 177,50 178,94 179,53 141,89 117,97 146,45 127,13 141,86 50,00 0,00 ZE Łódź- Teren STOEN Łódzki ZE ENEA VATTENFALL LUBZEL ENERGA ENION-odział Bielsko-Biała Nazwa przedsiębiorstwa EnergiaPro- Opole ENION-oddział Będzin ENION-oddział Częstochowa Zamojska KE Średnia stawka opłaty dystrybucyjnej Vattenfall AB 41

42 Jednostkowy koszt dostarczenia energii elektrycznej [zł/mwh] Jednostkowy koszt dostarczania energii dla odbiorcy z grupy taryfowej C11 (P=25 kw, A=20 MWh) 300,00 250,00 200,00 150,00 243,47 271,41 293,37 100,00 177,55 163,02 205,63 169,50 189,44 195,21 203,50 200,00 203,30 50,00 0,00 Łódzki ZE VATTENFALL ZE Łódź- Teren ENION-odział Bielsko-Biała ENEA EnergiaPro- Opole STOEN Nazwa przedsiębiorstwa ENION-oddział Będzin ENION-oddział Częstochowa ENERGA LUBZEL Zamojska KE Średnia stawka opłaty dystrybucyjnej Vattenfall AB 42

43 Jednostkowy koszt dostarczenia energii elektrycznej [zł/mwh] Jednostkowy koszt dostarczania energii dla odbiorcy z grupy taryfowej G11 (A=2 MWh) ,23 232, ,89 178,29 171,91 190,71 204,45 202,99 194,93 205,69 205,69 212, VATTENFALL Łódzki ZE STOEN EnergiaPro- Opole ENERGA ENION-oddział Częstochowa ENEA Nazwa przedsiębiorstwa ENION-oddział Będzin ENION-odział Bielsko-Biała ZE Łódź- Teren Zamojska KE LUBZEL Średnia stawka opłaty dystrybucyjnej Vattenfall AB 43

44 Udziały w końcowym produkcie OSD 17% sprzedaż 5% OSP 5% akcyza 8% straty w sieciach 7% koszty producentów 58% Vattenfall AB 44

45 Przyszłość Vattenfall AB 45

46 Przyszłość The manuscript was completed on 8 April Vattenfall AB 46

47 Przyszłość Vattenfall AB 47

48 Ceny energii w Europie gospodarstwa domowe 3500 kwh bez podatków Vattenfall AB 48

49 Ceny energii w Europie wielki przemysł 24 GWh - 4 MW bez podatków Vattenfall AB 49

50 Ceny energii w Europie wielki przemysł 24 GWh 4 MW z podatkami Vattenfall AB 50

51 Co nam jest potrzebne by zminimalizować straty? Wolny rynek Sprawniejsze bilansowanie likwidacja miedzianej płyty Transparentne obroty energią Zmniejszenie HHI Mocne URE Bodźcowa regulacja dystrybucji Trwałe regulacje Promocja efektywności Promocja IERE Ułatwienia w uzyskaniu prawa drogi Vattenfall AB 51

52 Dziękuję za uwagę Andrzej Rejner Vattenfall Distribution Poland S.A. tel. (32) tel. kom Vattenfall AB 52