INSTRUKCJA Nr I.O. NJ /I

Transkrypt

1 Załącznik nr 6 do procedury QP/4.2.3/NJ INSTRUKCJA nr I.O. NJ /I Wyd. 01 Egz.nr. ORGANIZACJA SZKOLENIA I SYSTEM KWALIFIKACJI I ZATWIERDZANIA PERSONELU NDT W WOJSKOWYCH ZAKŁADACH LOTNICZYCH NR 4 S.A. Str./Na str. 1 / (data wydania) INSTRUKCJA Nr I.O. NJ /I ORGANIZACJA SZKOLENIA I SYSTEM KWALIFIKACJI I ZATWIERDZANIA PERSONELU NDT W WOJSKOWYCH ZAKŁADACH LOTNICZYCH NR 4 S.A. Stanowisko Imię i nazwisko Data Podpis Opracował WZL-4 S.A. Responsible level 3 Janusz CZERWIŃSKI Sprawdził WZL-4 S.A. Responsible level 3 Janusz CZERWIŃSKI Zatwierdził Członek Zarządu Krzysztof WAWRZYK

2 ORGANIZACJA SZKOLENIA I SYSTEM KWALIFIKACJI I ZATWIERDZANIA PERSONELU NDT W WOJSKOWYCH ZAKŁADACH LOTNICZYCH NR 4 S.A. (Nazwa dokumentacji) I.O. NJ /I (Nr dokumentu) Zał. Nr 4 do Instrukcji Publikowania wewnętrznych aktów normatywnych Ark. Nr 2 Na ark. 38 ARKUSZ REJESTRACJI KART ZMIAN L.p. Nr Karty Zmian Nr Oper. Nr Ark. Data wprowadzenia Obowiązuje od dnia Nazwisko wprowadzającego Podpis i pieczątka Stanowisko Nazwisko Podpis Data WZL-4 S.A. Responsible level 3 Janusz CZERWIŃSKI Zmiana Nr zmiany Data Podpis

3 Załącznik nr 7 do procedury QP/4.2.3/NJ INSTRUKCJA nr I.O. NJ /I Wydanie 01/01/ (wyd.dok./wyd.str./data) ORGANIZACJA SZKOLENIA I SYSTEM KWALIFIKACJI I ZATWIERDZANIA PERSONELU NDT W WOJSKOWYCH ZAKŁADACH LOTNICZYCH NR 4 S.A. Str. / Na str. 3 / 38 Indeks i data zmiany Wyd Wydanie nowego dokumentu TABELA ZMIAN I PRZEGLĄDÓW Opis Zatwierdził /podpis/ J.Czerwiński

4 Załącznik nr 7 do procedury QP/4.2.3/NJ INSTRUKCJA nr I.O. NJ /I Wydanie 01/01/ (wyd.dok./wyd.str./data) ORGANIZACJA SZKOLENIA I SYSTEM KWALIFIKACJI I ZATWIERDZANIA PERSONELU NDT W WOJSKOWYCH ZAKŁADACH LOTNICZYCH NR 4 S.A. Str. / Na str. 4 / 38 Spis treści ARKUSZ REJESTRACJI KART ZMIAN... 2 TABELA ZMIAN I PRZEGLĄDÓW CEL PROCEDURY PRZEDMIOT ZAKRES STOSOWANIA DOKUMENTY ZWIĄZANE TERMINOLOGIA, DEFINICJE I SKRÓTY WYMAGANIA OGÓLNE ODPOWIEDZIALNOŚĆ Odpowiedzialny Stopień Operatorzy kwalifikowani Stażysta Osoba z 2 stopniem kwalifikacji odpowiedzialna jest za: Osoba z 3 stopniem kwalifikacji odpowiedzialna jest za: Instruktor Egzaminator OPIS POSTEPOWANIA PODCZAS PROCESU KWALIFIKACJI PERSONELU NDT Doświadczenie zawodowe i szkolenie stażystów (praktykantów) u pracodawcy Kwalifikacje zdobyte u innego pracodawcy (według EN4179 / NAS410) Kwalifikacje zdobyte u innego pracodawcy według norm innych niż EN 4179 lub NAS Szkolenie formalne stażystów i operatorów na wyższy stopień kwalifikacji Wymagania ogólne przed przystąpieniem do szkolenia formalnego Wymagania dla instruktora Wymagania ogólne dotyczące szkolenia formalnego na 2 stopień Repetytorium WYMAGANIA DOTYCZĄCE WZROKU dotyczy operatorów wszystkich stopni EGZAMINY KWALIFIKACYJNE Wymagania ogólne Rodzaje egzaminów kwalifikacyjnych Egzaminy uzupełniające... 28

5 Załącznik nr 7 do procedury QP/4.2.3/NJ INSTRUKCJA nr I.O. NJ /I Wydanie 01/01/ (wyd.dok./wyd.str./data) ORGANIZACJA SZKOLENIA I SYSTEM KWALIFIKACJI I ZATWIERDZANIA PERSONELU NDT W WOJSKOWYCH ZAKŁADACH LOTNICZYCH NR 4 S.A. Str. / Na str. 5 / ADMINISTROWANIE (ZARZĄDZANIE) EGZAMINAMI Administrowanie przez Agencję Zewnętrzną (dotyczy operatorów 3 stopnia) OCENA EGZAMINÓW EGZAMIN POPRAWKOWY CERTYFIKACJA WAŻNOŚĆ CERTYFIKACJI Utrata Certyfikacji RE-CERTYFIKACJA DOKUMENTACJA SZKOLEŃ I ZAPISY PROWADZONE DLA PERSONELU NDT COROCZNY PRZEGLĄD WYDAJNOŚCI PERSONELU WEWNĘTRZNE AUDYTY COROCZNE Wymagania ogólne. Zakres auditu Zarządzanie niezgodnościami Zarządzanie audytami ZATWIERDZENIE PODDOSTAWCÓW ZASADY BEZPIECZNEGO WYKONYWANIA BADAŃ NDT POSTANOWIENIA WYKONAWCZE DOKUMENTY ZWIĄZANE WYKAZ ZAŁĄCZNIKÓW... 38

6 Załącznik nr 7 do procedury QP/4.2.3/NJ 1. CEL PROCEDURY INSTRUKCJA nr I.O. NJ /I Wydanie 01/01/ (wyd.dok./wyd.str./data) ORGANIZACJA SZKOLENIA I SYSTEM KWALIFIKACJI I ZATWIERDZANIA PERSONELU NDT W WOJSKOWYCH ZAKŁADACH LOTNICZYCH NR 4 S.A. Str. / Na str. 6 / 38 Celem procedury jest zapewnienie zgodności systemu szkolenia, kwalifikacji i certyfikacji personelu Badań Nieniszczących (NDT) w Wojskowych Zakładach Lotniczych nr 4 S.A. (nazywanej w dalszej części procedury WZL-4 S.A.) z wymaganiami normy pren 4179: 2014, NAS 410 rev PRZEDMIOT Przedmiotem niniejszej procedury jest określenie jednolitych minimalnych wymagań dotyczących zasad szkolenia, kwalifikacji i certyfikacji personelu NDT w WZL-4 S.A. na 2 i 3 stopień kwalifikacji oraz zasady utrzymywania uprawnień stosownie do certyfikacji. 3. ZAKRES STOSOWANIA Procedura ta ma zastosowanie do personelu wykonującego badania nieniszczące, ale także do pracowników: bezpośrednio odpowiedzialnych za zgodność techniczną stosowanych metod badań nieniszczących; zatwierdzających procedury badań nieniszczących i / lub Karty Instrukcyjne; przeprowadzających audity NDT; lub którzy zapewniają wsparcie techniczne dla procesu szkolenia NDT w WZL-4 SA. Tabela 1 poniżej przedstawia zestawienie metod badań nieniszczących i technik, które są realizowane zgodnie z odpowiednimi instrukcjami opisującymi w szczegółach proces kontroli. Tabela 1 Metoda: PT penetracyjna MT magnetyczno-proszkowa Technika: System stacjonarny: Typ I, metoda D System przenośny: Typ I, metoda C Urządzenie stacjonarne: Głowica Przewodnik środkowy Cewka METODY NIE WYSPECYFIKOWANE W NORMACH EN 4179 (PN-EN4179), NAS 410 Jeżeli pracodawca będzie w przyszłości wprowadzać do stosowania metodę NDT, która nie jest wyszczególniona w niniejszej instrukcji ani też w normach NAS 410 i EN 4179, wtedy wymagania co do szkolenia personelu, jego doświadczenia, szkoleń i egzaminowania dla tej innej metody winny być ustanowione i udokumentowane przez Osobę Odpowiedzialną 3 stopnia. Najczęściej liczba godzin dla nowej metody jest porównywalna ze znaną pracodawcy metodą NDT o podobnym stopniu złożoności (trudności), która znana jest firmie.

7 Załącznik nr 7 do procedury QP/4.2.3/NJ 4. DOKUMENTY ZWIĄZANE INSTRUKCJA nr I.O. NJ /I Wydanie 01/01/ (wyd.dok./wyd.str./data) ORGANIZACJA SZKOLENIA I SYSTEM KWALIFIKACJI I ZATWIERDZANIA PERSONELU NDT W WOJSKOWYCH ZAKŁADACH LOTNICZYCH NR 4 S.A. Str. / Na str. 7 / PN EN 4179 Lotnictwo i kosmonautyka. Kwalifikacja i zatwierdzanie personelu wykonującego badania nieniszczące. 4.2 NAS 410 Kwalifikacja i certyfikacja personelu badań nieniszczących. Wszystkie dokumenty stosować z aktualnymi indeksami. 4.3 W przypadku sprzeczności pomiędzy treścią niniejszego dokumentu i cytowanych odniesień stosowanych w niniejszym dokumencie, wymogi tych odniesień mają pierwszeństwo. Nic w niniejszym dokumencie nie zastępuje przepisów prawa i odpowiednich regulacji, chyba, że zostało otrzymane w tym zakresie szczególne wyłączenie. 5. TERMINOLOGIA, DEFINICJE I SKRÓTY Poniższe definicje mające zastosowanie w niniejszej procedurze: NDT (Non Destructive Testing) Badania Nieniszczące. Pracodawca Organizacja zatrudniająca lub kontraktująca usługi jednej lub więcej osób, którzy wykonują badania NDT. Osoby pracujące na własny rachunek są objęte tą definicją. Certyfikacja Pisemne Oświadczenie wydane przez WZL-4 S.A. potwierdzające, że dana osoba spełnia wymagania niniejszego dokumentu. Certyfikujący Wyznaczony przedstawiciel WZL-4 S.A., który jest odpowiedzialny i uprawniony do wydania pisemnego poświadczenia, że dana osoba spełnia obowiązujące wymagania niniejszego dokumentu. Kwalifikacja Umiejętności, szkolenie, zdobycie wiedzy, egzaminy, doświadczenie i możliwości wizualne wymagane dla personelu aby prawidłowo wykonywać określony stopień kwalifikacji. Doświadczenie Aktualne osiągnięcia / zdolności lub obserwacje zdobyte na stanowisku pracy w metodzie NDT, zdobyte w wyniku nabycia wiedzy i umiejętności. Do doświadczenia nie zalicza się formalnego szkolenia teoretycznego ale może wliczać się szkolenie na stanowisku pracy (On-The-Job Training). Egzaminowanie Formalny, nadzorowany, udokumentowany proces przeprowadzany zgodnie z niniejszym dokumentem, celem weryfikacji zdolności kandydata pod kątem posiadanych umiejętności, wiedzy i zdolności wzroku w metodach NDT. Egzaminator Operator 3 stopnia certyfikowany według EN4179 lub NAS410 oraz wyznaczony przez Osobę Odpowiedzialną 3 stopnia, do zarządzania wszystkimi częściami procesu kwalifikacji w metodach NDT, w których jest certyfikowany.

8 Załącznik nr 7 do procedury QP/4.2.3/NJ INSTRUKCJA nr I.O. NJ /I Wydanie 01/01/ (wyd.dok./wyd.str./data) ORGANIZACJA SZKOLENIA I SYSTEM KWALIFIKACJI I ZATWIERDZANIA PERSONELU NDT W WOJSKOWYCH ZAKŁADACH LOTNICZYCH NR 4 S.A. Str. / Na str. 8 / 38 Bezpośrednia obserwacja Sytuacja, gdy obserwator (nadzorujący) jest w stanie przyjść z natychmiastową pomocą stażyście ale pozostają oni w odległości, która pozwala na nieprzerwany, nie wspomagany wizualny i werbalny kontakt ze stażystą. Szkolenie na stanowisku pracy (On-The-Job-Training) Szkolenie na stanowisku pracy, którego celem jest nauczenie się i zdobycie doświadczenia w nastawach urządzeń, funkcjonowaniu sprzętu, zastosowanie procesu oraz rozpoznawanie, interpretacja i ocena wskazań na podstawie odpowiednich wytycznych technicznych. Formalne szkolenie Zorganizowany i udokumentowany program działań edukacyjnych mających na celu przekazać wiedzę i niezbędnych umiejętności celem zakwalifikowania operatora zgodnie z niniejszym dokumentem. Szkolenie formalne może być połączeniem szkolenia teoretycznego, praktycznego lub zakwalifikowane jako samodzielne nauczanie przez kandydata jak zostało zatwierdzone przez Osobę Odpowiedzialną 3 stopnia lub Egzaminatora. Formalna edukacja Studia inżynieryjne lub naukowe w uczelni technicznej, szkole średniej lub uniwersytecie. Stażysta Pracownik WZL-4 S.A., który uczestniczy w programie szkoleniowym dla danej metody NDT. Instruktor Osoba wyznaczona lub zatwierdzona przez Osobę Odpowiedzialną 3 stopnia lub Egzaminatora do przeprowadzenia szkolenia personelu NDT. Egzamin typu otwarta książka Egzaminowanie zorganizowane jako z dostępem do szczegółowych materiałów odniesienia, które są dostarczane na czas egzaminu. Egzamin typu zamknięta książka Egzaminowanie zorganizowane jako bez dostępu do żadnych materiałów odniesienia. Egzamin ogólny Egzamin pisemny odnoszący się do ogólnych zasad w danej metodzie NDT. Egzamin ten jest bez dostępu do materiałów pomocniczych. Jest w formie testu wyboru jednej poprawnej odpowiedzi. Dopuszcza się także odpowiedzi typu tak / nie. Egzamin specjalistyczny Pisemny egzamin określający zrozumienie przez kandydata procedur operacyjnych, kodów, norm, instrukcji, technologii produkcji, technik badawczych, sprzętu i specyfikacji dla danej metody badań NDT w której ubiega się o certyfikację. Jest w formie testu wyboru jednej poprawnej odpowiedzi. Dopuszcza się także odpowiedzi typu tak/nie oraz uzasadnienie wybranej odpowiedzi. Egzamin praktyczny Egzamin, celem którego jest wykazanie, że osoba posiada zdolności do praktycznego przeprowadzania danego badania NDT w metodzie używanej w WZL-4, w której ubiega się o certyfikację. Pytania i odpowiedzi nie muszą być na piśmie ale musi być użyta do tego celu lista kontrolna oraz muszą być udokumentowane obserwacje i wyniki.

9 Załącznik nr 7 do procedury QP/4.2.3/NJ INSTRUKCJA nr I.O. NJ /I Wydanie 01/01/ (wyd.dok./wyd.str./data) ORGANIZACJA SZKOLENIA I SYSTEM KWALIFIKACJI I ZATWIERDZANIA PERSONELU NDT W WOJSKOWYCH ZAKŁADACH LOTNICZYCH NR 4 S.A. Str. / Na str. 9 / 38 Ocena Przegląd następujący po interpretacji wskazań zauważonych podczas kontroli NDT celem ustalenia, czy wskazania spełniają określone kryteria akceptacji lub określenia poziomu ważności / istotności wskazania. Udokumentowany Stan w jakim jest przechowywany zapisany na piśmie lub w wersji elektronicznej. Wskazanie Odpowiedź / oznaka wynikająca z przeprowadzonej kontroli NDT, która wymaga interpretacji w celu określenia jej znaczenia. Interpretacja Ustalanie, czy dane wskazanie jest istotne czy nieistotne. Metoda Jedna z dyscyplin (typów) badań nieniszczących (np. badanie penetracyjne), która składa się z różnych technik badań. Agencja zewnętrzna Niezależna od WZL-4 S.A. zewnętrzna firma lub organizacja, która świadczy usługi NDT celem wdrożenia wymagań niniejszej Written Practice, takich jak szkolenie i egzaminowanie personelu NDT. Konsultanci oraz osoby pracujące na własny rachunek są również objęte tą definicją. Instruktorzy, egzaminatorzy powinni posiadać pełną wiedzę o materiałach, komponentach, produktach, technikach oraz instrukcjach, kodach, specyfikacjach i normach stosowanych w WZL-4 S.A. Poza tym powinni posiadać wiedzę ogólną na temat materiałów, komponentów i produktów i technik stosowanych u Pracodawcy. Agencja zewnętrzna może kwalifikować personel, ale nie może go certyfikować. Procedura Pisemna ogólna instrukcja typu jak wykonać dany proces kontroli. Procedury są następnie używane do tworzenia Instrukcji Roboczych (Kart Instrukcyjnych). Opracowana jest przez personel minimum 2 stopnia. Instrukcja badania nieniszczącego jest zatwierdzana przez personel 3 stopnia w metodzie. Osoba Odpowiedzialna 3 stopnia Operator 3 stopnia wyznaczony przez WZL-4 S.A. i działający w jego imieniu, posiadający odpowiedzialność i upoważnienie do zapewnienia, że wymagania niniejszego dokumentu spełniają odpowiednie wymagania. Technika Rodzaj badania (kategoria) wewnątrz metody (np. system stacjonarny MT głowice). Próbka testowa Część zawierająca jedną lub więcej znanych i udokumentowanych naturalnych lub sztucznych nieciągłości, wad, stanu, używana podczas egzaminu praktycznego do wykazania przez kandydata umiejętności w metodzie NDT. Próbki testowe mogą być z nieciągłościami naturalnymi pochodzącymi z produkcji lub wykonanymi sztucznie na części. Instrukcja robocza (Karta Instrukcyjna / Work Instruction) Dokument opisujący szczegółowo stosowaną technikę NDT, parametry kontroli, które będą użyte do inspekcji konkretnej części, grupy części lub zespołu. Jest ona czasem określana w przemyśle jako Technika, Karta Instrukcyjna lub Karta Danych. Takie Instrukcje są oparte na procedurach ogólnych.

10 Załącznik nr 7 do procedury QP/4.2.3/NJ INSTRUKCJA nr I.O. NJ /I Wydanie 01/01/ (wyd.dok./wyd.str./data) ORGANIZACJA SZKOLENIA I SYSTEM KWALIFIKACJI I ZATWIERDZANIA PERSONELU NDT W WOJSKOWYCH ZAKŁADACH LOTNICZYCH NR 4 S.A. Str. / Na str. 10 / 38 Karta opracowana jest przez operatora minimum 2 stopnia. Karta instrukcyjna jest zatwierdzana przez wyznaczony personel 3 stopnia. Pisemny wersja elektroniczna lub papierowa. Written Practice Zawartość niniejszego dokumentu, opisujący wymagania WZL-4 S.A. i metodologię nadzoru i zarządzania procesem kwalifikacji i certyfikacji personelu badań nieniszczących. 6. WYMAGANIA OGÓLNE Pracodawca jest odpowiedzialny za opracowanie i wdrożenie tej pisemnej procedury, opisującej kwalifikację i certyfikację swojego personelu badań nieniszczących, zgodnie z wymaganiami PN-EN 4179 / NAS 410. W każdym przypadku Written practice WZL-4 S.A. musi być zatwierdzona przez osobę Odpowiedzialną z 3 stopniem. W przypadku opracowania jej przez Osobę Odpowiedzialną z 3 stopniem - musi być uzgodniona z Członkiem Zarządu Dyrektorem ds. Jakości, a podpisana także przez Osobę Odpowiedzialną z 3 stopniem. Jeżeli do szkolenia i egzaminowania personelu NDT (dotyczy to wyłącznie personelu 3 stopnia) czy też do wykonania każdej innej funkcji w celu spełnienia wymagań w/w norm wybrana została instytucja, to WZL-4 S.A. powinien udokumentować zdolność tej instytucji w w/w zakresie (jej status, działalność w sektorze lotniczym, kompetencje personelu). Instytucja zewnętrzna może kwalifikować personel, ale nie może nadawać Certyfikatów. W każdym przypadku wyłączna odpowiedzialność za nadawanie certyfikatów uprawniających do wykonywania badań nieniszczących swojemu personelowi przypada wyłącznie WZL-4 S.A. W WZL-4 S.A., personel ubiegający się o kwalifikacje na 2 stopień NDT w metodach PT i MT jest szkolony i egzaminowany przez wyznaczony personel Level 3. Nie dopuszcza się samo-kwalifikacji personelu NDT. Personel stopnia 3 w metodach PT i MT w WZL-4 S.A. musi być wskazany i kwalifikowany przez Osobę Odpowiedzialną 3 stopnia. Osoba Odpowiedzialna 3 stopnia musi być kwalifikowana przez NANDTB lub inną zatwierdzoną przez WZL-4 Agencję Zewnętrzną.

11 Załącznik nr 7 do procedury QP/4.2.3/NJ 7. ODPOWIEDZIALNOŚĆ INSTRUKCJA nr I.O. NJ /I Wydanie 01/01/ (wyd.dok./wyd.str./data) ORGANIZACJA SZKOLENIA I SYSTEM KWALIFIKACJI I ZATWIERDZANIA PERSONELU NDT W WOJSKOWYCH ZAKŁADACH LOTNICZYCH NR 4 S.A. Str. / Na str. 11 / Odpowiedzialny Stopień 3 Wyznaczony na piśmie Odpowiedzialny stopień 3 ponosi odpowiedzialność za całkowite zarządzanie, administrowanie i utrzymanie programu szkoleń, kwalifikacji i certyfikacji personelu NDT w WZL-4 S.A. Odpowiedzialny stopień 3 powinien utrzymywać całkowitą kontrolę nad programami szkolenia NDT, w tym wyznaczenie i zatwierdzanie kwalifikowanych egzaminatorów, instruktorów oraz agencji zewnętrznych (jeśli użyto). Powinna posiadać kwalifikacje przynajmniej w jednej metodzie NDT stosowanej w WZL-4 S.A. Odpowiedzialny Poziom 3 powinien posiadać znajomość mających zastosowanie pisemnych instrukcji, kodów, specyfikacji i norm używanych w WZL-4 S.A. Powinien poza tym posiadać wiedzę dotyczącą materiałów, części, produktów, technologii, metod i technik NDT stosowanych w WZL-4 S.A. Osobą Odpowiedzialną 3 stopnia może być osoba zatrudniona z zewnętrznej firmy / agencji; natomiast WZL-4 S.A powinien zaakceptować jej kwalifikacje jako odpowiedniego kandydata do roli Osoby Odpowiedzialnej 3 Stopnia. Odpowiedzialny 3 stopień zapewnia, że wszystkie programy szkoleń i procedury przeprowadzania szkoleń są nadzorowane oraz spełniają wymagania niniejszej procedury. Ponadto Osoba odpowiedzialna odpowiada za: udział w tworzeniu i nadzorowaniu systemu szkoleń, kwalifikacji i certyfikacji personelu dla wszystkich metod NDT prowadzonych w WZL-4 S.A., zgodnego ze stosownymi normami i przepisami lotniczymi; opracowywanie programów szkoleń na 2. stopień w zakresie swoich kompetencji w metodach NDT, w których jest certyfikowany; szkolenie i egzaminowanie personelu do badań nieniszczących w zakresie metod, w których jest certyfikowany; nadzór nad szkoleniem i egzaminowaniem personelu NDT, jeśli oddelegowano;

12 Załącznik nr 7 do procedury QP/4.2.3/NJ INSTRUKCJA nr I.O. NJ /I Wydanie 01/01/ (wyd.dok./wyd.str./data) ORGANIZACJA SZKOLENIA I SYSTEM KWALIFIKACJI I ZATWIERDZANIA PERSONELU NDT W WOJSKOWYCH ZAKŁADACH LOTNICZYCH NR 4 S.A. Str. / Na str. 12 / 38 analizę norm, procedur i wymagań dotyczących szkoleń, kwalifikacji / certyfikacji personelu badań nieniszczących oraz wdrażanie tych wymagań w WZL-4 S.A. w zakresie wynikającym ze stosowanych metod badań nieniszczących; zatwierdzanie instruktorów oraz egzaminatorów na potrzeby WZL-4 S.A.; przeprowadzanie egzaminu sprawdzającego fachowość operatora / wiedzę operatora na stanowisku pracy (Annual Performance Review) i wypełnienie kwestionariusza / listy pytań / na bazie badań wykonanych przez operatora na stanowisku pracy) co 12 miesięcy; przegląd kompetencji nowego personelu pod kątem zdolności i zgodności doświadczenia, posiadającego praktykę i kwalifikacje NDT zdobyte u poprzedniego pracodawcy; zatwierdzanie kart instrukcyjnych opracowanych przez personel 2 stopnia, przygotowanie dla pracodawcy dokumentacji personelu, włączając dokumentację kwalifikacyjną dla personelu 2 stopnia w zakresie wszystkich badań NDT, ujętych w pkt. 3 w Tabeli 1; kontrolowanie terminów ważności kwalifikacji personelu, włącznie z badaniami wzroku, aby zapewnić ich ważność; zawieszać lub odwoływać zawieszenia kwalifikacji NDT w przypadkach nie przestrzegania przez operatorów zasad obowiązujących w niniejszej procedurze; nadzór nad przestrzeganiem zasad Kodeksu etycznego; nadzór nad poprawnym (tj. zgodnym ze wszystkimi procedurami, instrukcjami wewnętrznymi oraz klienta) wykonywaniem badań przez personel NDT, nad zapisami jakości. 7.2 Operatorzy kwalifikowani W WZL-4 S.A. zatrudniony jest personel wyłącznie z poniższymi kwalifikacjami: 2 stopnia 3 stopnia Niniejsza Procedura opisuje sposób i zasady kwalifikacji i certyfikacji personelu wyłącznie na 2 i 3 stopień.

13 Załącznik nr 7 do procedury QP/4.2.3/NJ INSTRUKCJA nr I.O. NJ /I Wydanie 01/01/ (wyd.dok./wyd.str./data) ORGANIZACJA SZKOLENIA I SYSTEM KWALIFIKACJI I ZATWIERDZANIA PERSONELU NDT W WOJSKOWYCH ZAKŁADACH LOTNICZYCH NR 4 S.A. Str. / Na str. 13 / Stażysta Osoba, która uczestniczy w programie szkoleniowym dla danej metody NDT, w zakresie której nie jest certyfikowana. Stażysta: powinien nabyć praktykę pod kierunkiem osoby z 2. stopniem lub 3. stopniem w tej samej metodzie NDT; może nabyć praktykę pod kierunkiem instruktora, wyłącznie w przypadku zatwierdzenia jego przez personel odpowiedzialny z 3. stopniem; nie może akceptować ani odrzucać wyników; nie może samodzielnie przeprowadzać badań; nie może wykonywać samodzielnie żadnych innych zadań badań nieniszczących Osoba z 2 stopniem kwalifikacji odpowiedzialna jest za: Ustawianie, uruchamianie i kalibrowanie aparatury; Przeprowadzanie kontroli sprawności systemu, sprawdzanie statusu urządzeń kontrolnopomiarowych i materiałów do badań; Nadzór nad prawidłowością pracy urządzeń stosowanych podczas kontroli części metodą nieniszczącą; Przeprowadzanie badań NDT oraz interpretację wskazań; Akceptację / odrzucanie części; Dokumentowanie wyników zgodnie z procedurami zatwierdzonymi przez osobę z 3 stopniem; Dobrą znajomość możliwości i ograniczeń metody / techniki; Opracowanie o ile potrzeba niezbędnych dokumentów i wytycznych do wykorzystania przez stażystów. Oznaczenie statusu wyrobów po przeprowadzonych badaniach datowanym podpisem i stemplem osobistym w dokumentacji towarzyszącej, a jeżeli jest to przewidziane w procesie technologicznym; Akceptację wyników badań z kontroli okresowej urządzeń kontrolno-pomiarowych, sprawdzanych poza stanowiskiem do badań NDT (Kalibracyjne Urzędy Miar, Laboratoria wewnętrzne i zewnętrzne); W przypadku odchyłek od wymaganych wartości, decyzję o dopuszczeniu / odrzuceniu podejmuje operator 3 stopnia.

14 Załącznik nr 7 do procedury QP/4.2.3/NJ INSTRUKCJA nr I.O. NJ /I Wydanie 01/01/ (wyd.dok./wyd.str./data) ORGANIZACJA SZKOLENIA I SYSTEM KWALIFIKACJI I ZATWIERDZANIA PERSONELU NDT W WOJSKOWYCH ZAKŁADACH LOTNICZYCH NR 4 S.A. Str. / Na str. 14 / 38 Osoba z 2 stopniem kwalifikacji powinna mieć podstawową wiedzę na temat stosowanej technologii wytwarzania wyrobów oraz technologii procesu. Osoba ta powinna być zdolna do kierowania, nadzorowania i oceny pracy praktykantów-stażystów. Powinna znać wymagania zawarte w instrukcjach, procedurach, normach i innych dokumentach kontraktowych, wykorzystywanych w WZL-4 S.A. Osoba z uprawnieniami 2 stopnia może pisać instrukcje badań nieniszczących / karty instrukcyjne (jeżeli jest do tego upoważniona w Zakresie obowiązków na podstawie uznanych i zatwierdzonych przez osobę Odpowiedzialną / personel z 3 stopniem dokumentów i procedur ogólnych. Wszystkie dokumenty opracowane przez operatora 2 stopnia podlegają weryfikacji i zatwierdzeniu przez operatora 3 stopnia Osoba z 3 stopniem kwalifikacji odpowiedzialna jest za: Przegląd (analizę) wymagań dla badań nieniszczących celem zapewnienia poprawnej sekwencji operacji badań nieniszczących, jak to zostało wyspecyfikowane przez stosowną normę technologiczną i/lub rysunek; Wybór metody i techniki dla określonych kontroli; Zatwierdzanie kart instrukcyjnych / instrukcji badań nieniszczących opracowanych przez upoważnionego operatora 2 stopnia; Szkolenie personelu na 2 stopień w zakresie metod dla których posiada certyfikat; Przygotowanie, przeprowadzanie i ocenianie wyników egzaminów kwalifikacyjnych dla kandydatów na operatorów 2 stopnia; Wykonywanie przeglądów lub sprawdzeń wyrywkowych w celu zweryfikowania poprawności funkcjonowania systemu jakości w obszarze badań nieniszczących oraz nadzorowanie pracy personelu 2 stopnia; Zapewnienie, że zapisy dotyczące kontroli sprawności systemu są archiwowane i przechowywane zgodnie z wymaganiami procedur; Przeprowadzanie audytów technicznych w metodzie, której jest kwalifikowana/ certyfikowana. Osoba z 3 stopniem kwalifikacji powinna posiadać umiejętności i wiedzę do interpretacji instrukcji, norm i innych obowiązujących w tym zakresie dokumentów kontraktowych, dotyczących badań nieniszczących wykorzystywanych w WZL-4 S.A. oraz posiadać ogólną znajomość innych metod NDT i technologii stosowanych przez pracodawcę.

15 Załącznik nr 7 do procedury QP/4.2.3/NJ INSTRUKCJA nr I.O. NJ /I Wydanie 01/01/ (wyd.dok./wyd.str./data) ORGANIZACJA SZKOLENIA I SYSTEM KWALIFIKACJI I ZATWIERDZANIA PERSONELU NDT W WOJSKOWYCH ZAKŁADACH LOTNICZYCH NR 4 S.A. Str. / Na str. 15 / 38 Osoba ta powinna być zdolna do wzięcia odpowiedzialności technicznej za infrastrukturę badań nieniszczących i personel, akceptować określoną metodę i technikę badań, weryfikować instrukcje, procedury pod względem ich zastosowania. W przypadku wykonywania badań NDT na stanowisku pracy musi posiadać udokumentowany zdany egzamin praktyczny na 2 stopień. Funkcję operatora 3 stopnia PT, MT do zapewnienia powyższych czynności w WZL-4 S.A. może pełnić zewnętrzny, wyznaczony operator 3 Stopnia Instruktor Instruktorem może być osoba wyznaczona i zatwierdzona przez Odpowiedzialny stopień 3 i figurująca w Rejestrze Certyfikowanych operatorów NDT. Musi posiadać potwierdzone umiejętności i wiedzę na poziomie minimum 2 stopnia w metodzie, w której jest wyznaczona jako instruktor. Instruktor powinien posiadać odpowiednią wiedzę dotyczącą znajomości metody, zasad fizycznych metody, wiedzę i umiejętności do planowania i organizowania i wykonywania szkolenia teoretycznego i praktycznego zgodnie z zatwierdzonym programem szkolenia. Może posiadać dodatkowe wykształcenie nabyte w ramach studiów podyplomowych w zakresie nauk fizycznych lub materiałowych Egzaminator Egzaminatorem może być osoba zatwierdzona przez Odpowiedzialny stopień 3 i figurująca w Rejestrze Certyfikowanych operatorów NDT. Musi posiadać aktualny certyfikat 3 stopnia w metodzie, w której jest wyznaczony jako egzaminator. Administrowanie egzaminami należy do obowiązków Odpowiedzialnego stopnia 3. W żadnym przypadku egzamin nie może być administrowany przez kandydata lub przez jego podwładnego.

16 Załącznik nr 7 do procedury QP/4.2.3/NJ INSTRUKCJA nr I.O. NJ /I Wydanie 01/01/ (wyd.dok./wyd.str./data) ORGANIZACJA SZKOLENIA I SYSTEM KWALIFIKACJI I ZATWIERDZANIA PERSONELU NDT W WOJSKOWYCH ZAKŁADACH LOTNICZYCH NR 4 S.A. 8. OPIS POSTEPOWANIA PODCZAS PROCESU KWALIFIKACJI PERSONELU NDT Str. / Na str. 16 / 38 Proces szkolenia kandydatów na operatorów NDT (stażystów NDT) odbywa się na podstawie niniejszej procedury oraz Programu Szkolenia dla metody PT lub MT w zależności od zastosowania. Program Szkolenia oraz zarys zdobywania praktycznego doświadczenia zawodowego dla metody PT zawarty jest w Załączniku nr 11, natomiast dla metody MT w Załączniku nr 12. Rejestr przebiegu pracy dla operatorów NDT zawarte są i potwierdzane według Załącznika 1, Arkusza D. Zawarte są tam informacje o poprzednich certyfikacjach (zarówno dla WZL-4 S.A. jak i poprzednich pracodawców). Dokument ten potwierdza ogólną praktykę i doświadczenie w NDT i może uzasadniać spełnienie wymagań odnośnie praktycznego doświadczenia. 8.1 Doświadczenie zawodowe i szkolenie stażystów (praktykantów) u pracodawcy Na wniosek WZL-4 S.A., Osoba Odpowiedzialna 3 stopnia zatwierdza Plan Szkolenia dla stażysty, który nigdy nie był kwalifikowany. Wzór Planu Szkolenia podano w Załączniku nr 14. Stażysta powinien aktywnie uczestniczyć w zatwierdzonym Programie Szkolenia w danej metodzie NDT przez ograniczony i określony w Planie Szkolenia okres czasu. Wytyczne i wymagane ilości godzin dla poszczególnych czynności podanych w Planie Szkolenia w danej metodzie podaje Załącznik nr 11 i 12. Stażyści podlegają szkoleniu wstępnemu na stanowisku pracy przez operatora 3. stopnia w metodzie, następnie praktykują zdobywając doświadczenie zawodowe pod bezpośrednim nadzorem osoby, która w tej samej metodzie posiada kwalifikacje 2 lub 3 stopnia, uzyskane zgodnie z niniejszą instrukcją. Szkolenie to ma na celu: zapoznanie się z obsługą, sprzętem, materiałami, sprzętem kontrolno-pomiarowym; zapoznanie z przepisami bhp i p.poż. na stanowisku pracy (instrukcja stanowiskowa bhp); zapoznanie z instalacjami do badań NDT w metodzie; zapoznanie z dokumentacją obowiązującą na danym stanowisku pracy. Zgodnie z Planem Szkolenia, odbycie takiego szkolenia wstępnego musi być poświadczane pisemnie. Jest to potwierdzane poprzez podpis Trenera (Osoby szkolącej). Po szkoleniu wstępnym rozpoczyna się proces zdobywania doświadczenia zawodowego / praktyki na stanowisku pracy. Minimalne ilości godzin praktyki podaje Tabela 2.

17 Załącznik nr 7 do procedury QP/4.2.3/NJ INSTRUKCJA nr I.O. NJ /I Wydanie 01/01/ (wyd.dok./wyd.str./data) ORGANIZACJA SZKOLENIA I SYSTEM KWALIFIKACJI I ZATWIERDZANIA PERSONELU NDT W WOJSKOWYCH ZAKŁADACH LOTNICZYCH NR 4 S.A. Str. / Na str. 17 / 38 Tabela 2. Minimalne wymagania doświadczenia zawodowego na 2 stopień Poziom kwalifikacji PT Czas w godzinach MT Stażysta bezpośrednio na operatora 2 stopnia Praktyka przemysłowa w badaniach nieniszczących odbywa się najpierw przez obserwowanie, a następnie stopniowe wykonywanie określonych i nadzorowanych przez kwalifikowany personel czynności, w warunkach roboczych na stanowisku pracy, wynikiem których jest nabycie wiedzy i umiejętności. Stażysta dokumentuje swoje szkolenie wstępne oraz zdobywanie doświadczenia zawodowego na stanowisku pracy, podobnie jak kandydat na wyższy stopień kwalifikacji, poprzez wpisy do dzienniczka stażysty, w którym znajduje się data, zadania do wykonania, ilość godzin oraz podpisy upoważnionych, nadzorujących osób według Załącznika 1 Arkusz D. Dokumentacja ta musi być dostępna do wglądu przez audytorów. Po zdobyciu odpowiedniej ilości godzin doświadczenia zawodowego (na podstawie Dzienniczka Stażysty) i po zweryfikowaniu nabytych wiadomości do wykonywania określonych badań NDT przez osoby uprawnione do zatwierdzania praktyki następuje potwierdzenie przez operatora 3 stopnia w metodzie) zdobycia odpowiedniego doświadczenia zawodowego. Całą dokumentację stażysty należy archiwować do celów auditowych. 8.2 Kwalifikacje zdobyte u innego pracodawcy (według EN4179 / NAS410) Dotychczasowe doświadczenie zawodowe doświadczenie kandydata od poprzedniego pracodawcy, mogą zostać zaakceptowane przez WZL-4 tylko wtedy, gdy takie doświadczenie jest udokumentowane i zatwierdzone przez właściwą Osobę Odpowiedzialną stopnia 3 lub Egzaminatora. Całość lub część poprzednich godzin zdobytego doświadczenia może być przyjęta jako zadawalająca. Do dokumentacji wcześniejszych doświadczeń, rejestry inne niż oryginalne dokumenty mogą być zaakceptowane, jeśli adekwatność i równoważność zostały uznane za dopuszczalne i akceptowalne przez Odpowiedzialnego poziomu 3 lub Egzaminatora. Równoważne doświadczenie dla personelu wcześniej certyfikowanego zgodnie z NAS410, EN4179 lub innego uznanego programu kwalifikacji, adekwatność i równoważność wcześniejszego doświadczenia zawodowego powinna być ustalona i udokumentowana przez Osobę Odpowiedzialną 3 stopnia lub Egzaminatora.

18 Załącznik nr 7 do procedury QP/4.2.3/NJ INSTRUKCJA nr I.O. NJ /I Wydanie 01/01/ (wyd.dok./wyd.str./data) ORGANIZACJA SZKOLENIA I SYSTEM KWALIFIKACJI I ZATWIERDZANIA PERSONELU NDT W WOJSKOWYCH ZAKŁADACH LOTNICZYCH NR 4 S.A. Str. / Na str. 18 / 38 Osoba Odpowiedzialna 3 stopnia może na podstawie analizy dokumentów i porównania zakresu posiadanych przez operatora uprawnień uznać kwalifikacje zdobyte u innego pracodawcy. Analizie podlega m.in. zdobyte doświadczenie zawodowe, wykształcenie, stopień kwalifikacji, sektor w którym posiada uprawnienia, zakres (program) szkolenia według którego odbywała się kwalifikacja i jego równoważność, normy zgodnie z którymi odbywał się proces kwalifikacji i certyfikacji itp. Po dokonaniu analizy i uznaniu kwalifikacji przez Osobę Odpowiedzialną 3 stopnia kandydat przed przystąpieniem do wykonywania swoich obowiązków W WLZ-4 S.A., musi odbyć przynajmniej 20 godzin praktyki na stanowisku do badań NDT na sprzęcie i częściach WZL-4 S.A. Praktyka ta odbywa się pod nadzorem operatora z 2 lub 3 stopniem, a jej udokumentowaniem mogą być wpisy do Książki Sprawdzanych Części. Po odbyciu praktyki i pozytywnej ocenie, Osoba Odpowiedzialna 3 stopnia opracowuje i dokumentuje kwalifikacje dla WZL-4 S.A. na podstawie kompletności i akceptowalności wyników z przynajmniej egzaminu specjalistycznego i praktycznego kandydata. Jeśli analiza dokonana przez Osobę Odpowiedzialną 3 stopnia wykaże, że kwalifikacje operatora nie są ekwiwalentne (np. zastosowany był inny program szkolenia, niezgodny z Programem WZL-4 S.A.), kandydat podlega normalnemu cyklowi kwalifikacji i certyfikacji od nowa według zasad jak dla każdego innego stażysty. 8.3 Kwalifikacje zdobyte u innego pracodawcy według norm innych niż EN 4179 lub NAS 410 WZL-4 S.A nie uznaje szkoleń, kwalifikacji i certyfikacji osób, które posiadają certyfikaty inne niż wydane według EN 4179 / NAS410. Operatorzy, którzy posiadają takie certyfikaty muszą przejść cały proces kwalifikacji i certyfikacji wg niniejszego dokumentu od nowa, tak jak osoby nie posiadające żadnych uprawnień i kwalifikacji. 8.4 Szkolenie formalne stażystów i operatorów na wyższy stopień kwalifikacji Wymagania ogólne przed przystąpieniem do szkolenia formalnego Kandydat ubiegający się o kwalifikacje w badaniach NDT musi spełniać minimalne wymagania dotyczące praktyki przemysłowej w badaniach nieniszczących, szkolenia praktycznego, szkolenia teoretycznego, badań wzroku, oraz zdać z wynikiem pozytywnym egzaminy kwalifikacyjne.

19 Załącznik nr 7 do procedury QP/4.2.3/NJ INSTRUKCJA nr I.O. NJ /I Wydanie 01/01/ (wyd.dok./wyd.str./data) ORGANIZACJA SZKOLENIA I SYSTEM KWALIFIKACJI I ZATWIERDZANIA PERSONELU NDT W WOJSKOWYCH ZAKŁADACH LOTNICZYCH NR 4 S.A. Str. / Na str. 19 / 38 Kandydat musi mieć Świadectwo dobrego widzenia, spełniające wymagania normy EN Zarówno Świadectwo, jak też wystawiający je okulista, muszą być zatwierdzone przez wyznaczony Odpowiedzialny stopień 3. Po spełnieniu powyższych wymagań kandydat na 2 stopień w trakcie procesu certyfikacji może uczęszczać na szkolenie formalne, zakończone egzaminem Wymagania dla instruktora Wymagania zawarto w punkcie Wymagania ogólne dotyczące szkolenia formalnego na 2 stopień. Szkolenie odbywa się na podstawie opracowanego Ramowego Programu Szkolenia. Program Szkolenia jest dokumentem wg którego realizowany jest proces szkolenia stażystów lub operatorów na wyższy stopień kwalifikacji / uzupełnienie kwalifikacji. Uzupełnienie kwalifikacji może być wymagane, kiedy niezbędne jest przeprowadzenie dodatkowego szkolenia np. zapoznanie operatora ze szczegółowymi wymaganiami instrukcji / procedur w metodzie. Program szkolenia opracowywany jest na zgodność z EN4179/ANS410 i niniejszą procedurą przez operatora 3 stopnia w metodzie NDT. Program podlega akceptacji i zatwierdzeniu (jeśli użyto innego niż wg niniejszej procedury) przez Odpowiedzialny Stopień 3. Szkolenie formalne może być połączeniem szkolenia teoretycznego systemem seminaryjnym (w salach wykładowych) i szkolenia praktycznego na stanowisku roboczym. W ramach szkolenia teoretycznego, częściowo szkolenie może odbywać się również na zasadzie samodzielnej nauki. Minimalne wymagania odnośnie ilości godzin szkolenia podaje Tabela 3. Szkolenie pozwala uzyskać biegłość w zasadach, praktykach i technikach dla danej metody NDT. Szkolenie powinno być prowadzone przez kompetentnego instruktora lub osobę z 3 stopniem kwalifikacji zgodnie ze szczegółowym programem szkolenia, opracowanym i zatwierdzonym przez wyznaczonego operatora Stopnia 3 w metodzie. Przed przystąpieniem do szkolenia formalnego kandydaci zostają zapoznani z formą i przebiegiem szkolenia, z rodzajem i formą egzaminów kwalifikacyjnych, testów sprawdzających zrozumienie materiału po bloku szkoleniowym jeżeli zastosowano - warunkami zaliczenia egzaminu itp.

20 Załącznik nr 7 do procedury QP/4.2.3/NJ INSTRUKCJA nr I.O. NJ /I Wydanie 01/01/ (wyd.dok./wyd.str./data) ORGANIZACJA SZKOLENIA I SYSTEM KWALIFIKACJI I ZATWIERDZANIA PERSONELU NDT W WOJSKOWYCH ZAKŁADACH LOTNICZYCH NR 4 S.A. Str. / Na str. 20 / 38 Jako minimum, szkolenie teoretyczne powinno obejmować podstawy teoretyczne dotyczące zasad badania, wyrobów, działania i wzorcowania wyposażenia, zasad bezpieczeństwa, procedur wykonawczych, stosowanych technik, specyfikacji, przepisów, instrukcji pisemnych stosowanych w WZL-4 S.A., a uwzględniających wymagania proceduralne klientów, oraz jeśli ma zastosowanie interpretację wskazań, używane materiały, powstawanie wady i jej charakterystyka. Szkolenie praktyczne na stanowisku roboczym obejmuje naukę nastawiania oprzyrządowania, działania sprzętu, obsługę wyposażenia wykorzystywanego w badaniu, wykonywanie odpowiednich badań, rozpoznawanie i interpretację wskazań, wypełnianie dokumentacji. Do szkolenia praktycznego można wykorzystywać części z produkcji oraz produkcyjne urządzenia do badań nieniszczących. Powinny być również dostępne próbki szkoleniowe, zawierające naturalne lub sztuczne wady, z którymi kandydat zetknie się w czasie pracy. Szkolenie ogólne, specjalistyczne i praktyczne na 2 stopień kwalifikacji zapewnia pracodawca. Jeżeli jakiekolwiek szkolenie odbywałoby się w instytucji zewnętrznej, to musi być ono zawsze uzupełnione szkoleniem praktycznym na stanowisku pracy w WZL-4 S.A. Program szkolenia powinien zawierać wykaz literatury, materiałów, norm i instrukcji zakładowych używanych w szkoleniu. Ramowe programy szkoleń powinny być zatwierdzone przez Osobę Odpowiedzialną 3 stopnia. Tabela 3 Minimalne wymagania dotyczące godzin szkolenia kwalifikacyjnego na 2 stopień. Poziom kwalifikacji PT Czas w godzinach MT Stażysta bezpośrednio na operatora 2 stopnia Ilość godzin szkolenia obejmuje zajęcia teoretyczne i praktyczne. 1 godzina lekcyjna równa się 1 godzinie zegarowej. W czasie trwania szkolenia formalnego, po każdym bloku szkoleniowym, czyli po pewnej partii przekazanego przez instruktora materiału, zgodnie z programem szkolenia, osoba prowadząca szkolenie jeśli uzna za niezbędne może przeprowadzać sprawdzian oceniający zrozumienie wiedzy np. w formie pytań, na które należy udzielić odpowiedzi. Jeżeli kandydat wykazuje niezrozumienie jakiegoś zagadnienia - instruktor powinien je powtórzyć i upewnić się, że słuchacz daną kwestię zrozumiał. Formę egzaminu sprawdzającego (pisemny/ustny) ustala desygnowany Instruktor. Sprawdzian ten nie spełnia warunków egzaminu kwalifikacyjnego.

21 Załącznik nr 7 do procedury QP/4.2.3/NJ Kandydat na 3 stopień: INSTRUKCJA nr I.O. NJ /I Wydanie 01/01/ (wyd.dok./wyd.str./data) ORGANIZACJA SZKOLENIA I SYSTEM KWALIFIKACJI I ZATWIERDZANIA PERSONELU NDT W WOJSKOWYCH ZAKŁADACH LOTNICZYCH NR 4 S.A. Str. / Na str. 21 / 38 Kandydat nie może być certyfikowany na 3 stopień bez uprzedniej certyfikacji na stopień 2 w metodzie, której ubiega się o certyfikację. W przypadku kandydata na 3.stopień, biorąc pod uwagę jego poziom naukowy i techniczny uważa się, że przygotowanie do kwalifikacji może być przeprowadzone różnymi sposobami, np. przez udział w kursach szkoleniowych, konferencjach, seminariach, studiowanie książek, czasopism, wydawnictw specjalistycznych, i poprzez pracę własną. Może być to droga do skompletowania wymaganych kwalifikacji do pierwszej kwalifikacji egzaminacyjnej na Stopień 3 w metodzie. Wymagania dotyczące praktyki dla kandydatów na 3. stopień podaje Tabela 4. Tabela 4. Wymagana minimalna praktyka dla kandydatów na 3 Stopień na wszystkie metody Uczelnia lub uniwersytet Doświadczenie w stopniu 2 Żadne z powyższych 4 lata 2 lata studiów inżynierskich lub nauk ścisłych na uczelni technicznej, uniwersytecie lub uczelni 2 lata 3-4 lata nauk licencjackich lub inżynierskich 1 rok WZL-4 S.A. nie przeprowadza egzaminów na 3 stopień we własnym zakresie. Personel 3 Stopnia powinien być kwalifikowany według zasad opisanych w niniejszym dokumencie. Po pozytywnym zdaniu egzaminów operatorzy 3 stopnia otrzymują poświadczenie swoich kwalifikacji w metodzie i stopniu, zawierające wyniki egzaminów, datę egzaminu, normy odniesienia, numery identyfikacyjne, podpis egzaminatora itp. Na podstawie takiego poświadczenia, pracodawca wystawia Certyfikat 3. stopnia w którym znajduje się Upoważnienie. do wykonywania obowiązków danego stopnia i w danej metodzie w WZL-4 S.A. Operatorzy 3 stopnia realizujący proces kontroli części i ich odbioru po badaniach NDT w czasie ważności swoich kwalifikacji na 3 stopień muszą posiadać ważne kwalifikacje na 2 stopień bądź podczas kwalifikacji na 3 stopień dodatkowo poddać się egzaminowi praktycznemu jak na stopień 2. W chwili obecnej WZL-4 S.A. nie posiada swoich, wewnętrznych operatorów 3 Stopnia. Obowiązki operatora 3 stopnia w WZL-4 S.A. pełni zatwierdzony i upoważniony zewnętrzny operator 3 stopnia w metodach.

22 Załącznik nr 7 do procedury QP/4.2.3/NJ INSTRUKCJA nr I.O. NJ /I Wydanie 01/01/ (wyd.dok./wyd.str./data) ORGANIZACJA SZKOLENIA I SYSTEM KWALIFIKACJI I ZATWIERDZANIA PERSONELU NDT W WOJSKOWYCH ZAKŁADACH LOTNICZYCH NR 4 S.A. Str. / Na str. 22 / Repetytorium Dla personelu, który ukończył szkolenie formalne, ale nie przystąpił do egzaminu końcowego w terminie 6 miesięcy od jego zakończenia, powinno być zorganizowane dodatkowe szkolenie przypominające. Program szkolenia ustala wyznaczony Instruktor w metodzie i jako minimum powinno ono obejmować takie zagadnienia jak: kalibracja sprzętu, wykonywanie odpowiednich badań i obsługa wyposażenia wykorzystywanego w badaniach, kontrole okresowe, instrukcje kontroli, ocena badań, interpretacja wyników, odpowiednie przepisy bhp i ochrona środowiska. Szkolenie przypominające musi być udokumentowane. 8.5 WYMAGANIA DOTYCZĄCE WZROKU dotyczy operatorów wszystkich stopni. Stażyści i wszyscy kwalifikowani operatorzy (nie dotyczy instruktorów i auditorów) muszą poddać się co 1 rok badaniu ostrości widzenia bliskiego (a) oraz co każde 5 lat badaniu percepcji kolorów (b). (a) zbadania naturalnej lub skorygowanej ostrości widzenia bliskiego przynajmniej jednego oka (z korekcją lub bez) przy użyciu Tablicy Tumbling E wg ISO Jeśli kandydat do zdania egzaminu z bliskiego widzenia potrzebuje używać korekcji wzroku (okulary, szkła kontaktowe), wówczas musi je również nosić podczas kontroli i inspekcji części. Powyższe wymaganie uważa się za spełniające wymagania EN4179 oraz NAS410 pod względem wymagań Snellena 20/25 z odległości 16 (40.64 cm) ± 1 (2.54 cm). Testy te muszą być administrowane i zarządzane przez przeszkolony personel, wyznaczony przez Osobę Odpowiedzialną 3 stopnia lub przez zakwalifikowany personel medyczny. Jeśli badanie wykonuje personel medyczny to zatwierdzenie przez Osobę odpowiedzialną tego personelu powinno być na sporządzone na piśmie i obejmować jednostkę wykonującą badanie. Nie jest konieczne zatwierdzenie poszczególnych lekarzy medycznych.

23 Załącznik nr 7 do procedury QP/4.2.3/NJ INSTRUKCJA nr I.O. NJ /I Wydanie 01/01/ (wyd.dok./wyd.str./data) ORGANIZACJA SZKOLENIA I SYSTEM KWALIFIKACJI I ZATWIERDZANIA PERSONELU NDT W WOJSKOWYCH ZAKŁADACH LOTNICZYCH NR 4 S.A. Str. / Na str. 23 / 38 (b) określenia zdolności rozpoznawania barw i rozróżniania kontrastu pomiędzy barwami występującymi w procesie kontrolnym, w zakresie którego operator ubiega się o kwalifikacje. Kandydat powinien zademonstrować zdolność rozróżniania barw podczas wykonywania testu (Ishihara Scale). Badanie zdolności percepcji kolorów może być wykonywane przez Osobę Odpowiedzialną 3 Stopnia lub przez upoważniony personel medyczny. Badanie jest administrowane i zarządzane przez Osobę Odpowiedzialną 3 stopnia. Jeśli badanie wykonuje personel medyczny to zatwierdzenie przez Osobę odpowiedzialną tego personelu powinno być na sporządzone na piśmie i obejmować jednostkę wykonującą badanie. Nie jest konieczne zatwierdzenie poszczególnych lekarzy medycznych. Jeżeli wyniki badań w punkcie (a) lub (b) są niezgodne z wymaganiami, Osoba Odpowiedzialna 3 stopnia podejmuje działania korygujące (w tym również dla części i wyrobów, które podlegały ocenie przez operatora w okresie od ostatniego pozytywnego wyniku badania do następnego niezgodnego); złe wyniki badań w punkcie (a) mogą powodować skutek w postaci konieczności korekcji wzroku. Kandydat, który nie zdał oryginalnego testu powinien mieć zawieszony Certyfikat aż do czasu, gdy okaże się, że przeprowadzony nowy test dostarczy wystarczających dowodów na spełnienie wymagań; złe wyniki badań w punkcie (b) eliminują kandydata/operatora z funkcji NDT (certyfikat jest odwołany); wykluczają kandydata / operatora z praktyk NDT. Wzór Świadectw wzroku znajduje się w Załączniku nr 3 i Załączniku nr 3A do niniejszej procedury. Dopuszcza się również inne wzory Świadectw wzroku jeśli zostanie to zatwierdzone przez Osobę Odpowiedzialną 3 stopnia. Osoba Odpowiedzialna 3 stopnia musi zatwierdzać Certyfikaty Świadectwa Wzroku poprzez złożenie podpisu na każdym z Certyfikatów. Kolejne badanie wzroku na bliskość i ostrość widzenia w roku następnym po badaniu powinno nastąpić do końca miesiąca w którym badanie powinno być wykonane. Badanie wzroku do końca tego miesiąca uważa się za aktualne. Taka sama zasada obowiązuje dla co 5 letnich okresów badania percepcji kolorów.

24 Załącznik nr 7 do procedury QP/4.2.3/NJ 8.6 EGZAMINY KWALIFIKACYJNE Wymagania ogólne INSTRUKCJA nr I.O. NJ /I Wydanie 01/01/ (wyd.dok./wyd.str./data) ORGANIZACJA SZKOLENIA I SYSTEM KWALIFIKACJI I ZATWIERDZANIA PERSONELU NDT W WOJSKOWYCH ZAKŁADACH LOTNICZYCH NR 4 S.A. Str. / Na str. 24 / 38 W firmie WZL-4 S.A. proces szkolenia i kwalifikacji personelu NDT na 2 stopień badań PT i MT przeprowadzany jest przez wyznaczonego operatora 3 Stopnia, który jest jednocześnie egzaminatorem, osobą oceniającą i naliczającą punkty. Osoba ta przeprowadza egzaminy ogólne, specjalistyczne i praktyczne w metodach PT i MT. Zestawy pytań egzaminacyjnych z poszczególnych metod dla kandydatów na 2 stopień kwalifikacji są udostępniane przez egzaminatora tylko na czas trwania egzaminu. Aby uniemożliwić dostęp do materiałów przez inne niepowołane osoby niż egzaminator, materiały egzaminacyjne znajdują się w posiadaniu egzaminatora poza terenem firmy WZL-4 S.A. i są dostarczane przez egzaminatora bezpośrednio przed egzaminem. Wyznaczony operator 3 stopnia jest odpowiedzialny za nadzór nad pytaniami / zestawami pytań egzaminacyjnych. Nowo utworzone pytania oraz weryfikacja już istniejących pytań przez odpowiednie osoby (wskazane do tego zadania przez osobę Odpowiedzialną) odbywa się przy udziale wyznaczonego operatora 3 stopnia. Podczas egzaminów stosowane są pytania typu: testu wyboru z wielokrotności możliwych odpowiedzi lub pytania typu tak / nie z napisaniem uzasadnienia odpowiedzi. Próbki do egzaminów praktycznych na 2 stopień kwalifikacji nie mogą być tymi samymi próbkami, które były stosowane do celów szkoleniowych. Są one udostępniane tylko na czas trwania egzaminu. Próbki egzaminacyjne wraz z opisem ich stanu przechowuje wyznaczony operator 3 stopnia w danej metodzie. Nie dopuszcza się stosowania samo-kwalifikacji przez swoich pracowników oraz w żadnym przypadku egzamin nie może być administrowany przez kandydata lub przez jego podwładnego. Kwalifikacji dokonują wyłącznie osoby wymienione w Arkuszu F w Załączniku Rodzaje egzaminów kwalifikacyjnych. Egzamin dotyczący wzroku operatora zgodnie z paragrafem 8.5. Egzamin ogólny (pisemny testowy) powinien być przeprowadzony bez materiałów pomocniczych i zawierać pytania obejmujące przegląd stosowanej metody dla odpowiedniego stopnia.

25 Załącznik nr 7 do procedury QP/4.2.3/NJ INSTRUKCJA nr I.O. NJ /I Wydanie 01/01/ (wyd.dok./wyd.str./data) ORGANIZACJA SZKOLENIA I SYSTEM KWALIFIKACJI I ZATWIERDZANIA PERSONELU NDT W WOJSKOWYCH ZAKŁADACH LOTNICZYCH NR 4 S.A. Egzamin obejmuje swym zakresem znajomość: Str. / Na str. 25 / 38 zjawisk fizycznych wykorzystywanych w metodzie, w której kandydat ubiega się o kwalifikację; rodzaju wad możliwych do wykrycia badaniem nieniszczącym; ogólnych wiadomości dotyczących wykonania danego badania nieniszczącego; podstaw metalurgii; technologii wyrobu; technik prowadzenia odpowiednich badań nieniszczących. Egzamin ogólny dla stopnia 2 i 3 powinien zawierać minimum 40 pytań. Pytania z egzaminu ogólnego na 3 stopień powinny dodatkowo dotyczyć ogólnej znajomości innych metod stosowanych przez pracodawcę jak również o metodzie dla której ma być uzyskana certyfikacja. Zdanie podstawowego basic egzaminu obejmującego inne metody stosowanych badań nieniszczących przed zdaniem egzaminu dla dowolnej metody badań nieniszczących jest uznawane za dostateczny dowód na to, że inne metody badań zostały należycie uwzględnione. Kandydaci na 3 stopień podczas pierwszej certyfikacji powinni zdać egzamin: Basic Examination Level 3 a) Dwadzieścia (20) pytań odnoszących się do stosowanych materiałów, wytwarzania i technologii produkcji b) Dwadzieścia (20) pytań na poziomie 2 odnoszących się do innych głównych używanych metod NDT Egzamin specjalistyczny (szczegółowy) pisemny testowy dla wszystkich stopni powinien obejmować wymagania specyfikacji, przepisów, procedur operacyjnych oraz technik badań, które kandydat może stosować podczas wykonywania obowiązków w WZL-4 S.A.. Egzamin obejmuje swym zakresem znajomość: mających zastosowanie procedur i instrukcji badań wykonywanych u pracodawcy; wymagań, instrukcji, warunków technicznych i innych dokumentów związanych z procesem i odbiorem części w WZL-4 S.A.; wyposażenia dotyczącego danej metody; kryteriów akceptacji / odrzucenia mających zastosowanie dla części.

26 Załącznik nr 7 do procedury QP/4.2.3/NJ INSTRUKCJA nr I.O. NJ /I Wydanie 01/01/ (wyd.dok./wyd.str./data) ORGANIZACJA SZKOLENIA I SYSTEM KWALIFIKACJI I ZATWIERDZANIA PERSONELU NDT W WOJSKOWYCH ZAKŁADACH LOTNICZYCH NR 4 S.A. Str. / Na str. 26 / 38 Jest to egzamin typu open book. Materiały odniesienia, takie jak specyfikacje, tablice, wzory itp., muszą być dostarczone na czas egzaminu. Wymaga się, aby pytania i odpowiedzi wskazywały na zrozumienie informacji zawartych w udostępnionych materiałach a nie łatwe ich znalezienie. Pytania nie mogą być pytaniami, które łatwo można odnaleźć w tekście i udzielić na nie szybkiej odpowiedzi; kandydat musi wykazać zrozumienie tekstu instrukcji, materiału odniesienia a nie przepisać czyste dane. Egzamin specjalistyczny dla stopnia 2 i 3 powinien zawierać minimum 30 pytań ze znajomości instrukcji WZL-4 S.A. Jeśli będzie wymagane i stosowane przez klienta, egzamin ten powinien być poszerzony o minimum 10 dodatkowych pytań specjalistycznych z każdej dodatkowej instrukcji klienta stosowanej w WZL-4 S.A. Egzamin praktyczny Kandydaci powinni wykazywać biegłość w stosowaniu zapisów instrukcji do procesu przy badaniu przynajmniej jednej próbki testowej (egzaminacyjnej) dla każdej techniki, wymaganej w procesie kwalifikacji. Co najmniej dwie próbki muszą być badane, po jednej próbce każdą z technik w ramach danej metody tak, aby co najmniej dwie próbki przypadały na każdą metodę wymagania co do ilości próbek podaje Tabela 5. Gdy wykorzystywana jest tylko jedna konfiguracja części to obydwie próbki mogą być tej samej konfiguracji. Próbki testowe / egzaminacyjne powinny reprezentować produkty, z którymi kandydat będzie się stykał na co dzień podczas wykonywania swoich obowiązków w WZL-4 S.A. Kandydat nie powinien mieć wcześniej dostępu i być zaznajomiony w próbkami egzaminacyjnymi oraz miejscowieniem zawartych w próbkach nieciągłości. Do oceny każdej próbki testowej powinna być stosowana lista kontrolna opracowana przez Osobę Odpowiedzialną 3 stopnia lub wyznaczonego Egzaminatora stopnia 3. Ogólnie, dla każdej metody NDT, praktyczna zdolność kandydata do pracy w danej metodzie jest zapewniona, jeśli Egzaminator wypełni formularz Ocena Egzaminu Praktycznego. Próbkami egzaminacyjnymi mogą być części z wadami naturalnymi, wadami sztucznymi specjalnie wykonanymi dla celów egzaminacyjnych z którymi kandydat wcześniej się nie spotkał. Kandydat musi obowiązkowo wykryć wszystkie nieciągłości występujące na badanej próbce. Dla każdej z próbek musi opracować protokół badania, który powinien zawierać szkic oraz oznaczenie wad dla każdej próbki, kryteria akceptacji oraz status akceptacji. Próbka posiada swoją metrykę, w której znajduje się - jako minimum - szkic albo zdjęcie próbki, numer próbki, rodzaje, ilość i wymiary nieciągłości występujących na próbce oraz ich usytuowanie.

27 Załącznik nr 7 do procedury QP/4.2.3/NJ INSTRUKCJA nr I.O. NJ /I Wydanie 01/01/ (wyd.dok./wyd.str./data) ORGANIZACJA SZKOLENIA I SYSTEM KWALIFIKACJI I ZATWIERDZANIA PERSONELU NDT W WOJSKOWYCH ZAKŁADACH LOTNICZYCH NR 4 S.A. Str. / Na str. 27 / 38 Próbki egzaminacyjne muszą być inne niż użyte podczas szkolenia i niedostępne dla operatora przed egzaminem. Podczas egzaminu praktycznego kandydat na 2 stopień: sam wybiera technikę badania; określa warunki wykonania badania w odniesieniu do norm lub instrukcji, interpretuje i ocenia wyniki badania (chyba, że określono inaczej); opracowuje Kartę instrukcyjną / Procedurę badania wykonania dla jednej z badanych próbek; sporządza szkice z umiejscowieniem wykrytych wad; wypełnia Protokoły po badaniu. Tabela 5. Minimalna ilość próbek i rodzaj próbek do egzaminu praktycznego na 2 stopień: PT METODA MT 2 2 Tabela 5 podaje minimalne ilości próbek. Powinny być to próbki o różnych konfiguracjach, reprezentatywnych do części wytwarzanych i kontrolowanych w WZL-4 S.A. Jeżeli w danej metodzie są np. dwie techniki, kandydat powinien sprawdzić co najmniej 1 próbkę dla każdej z technik, czyli co najmniej 2 próbki dla metody. Próbki powinny być wybrane przez egzaminatora, jako reprezentatywne dla sprawdzanych części / wyrobów. Dla kandydatów na 3 stopień egzamin praktyczny powinien obejmować przygotowanie Procedury NDT lub Karty Instrukcyjnej zgodnie z wymaganiami w metodzie. Procedura lub Karta Instrukcyjna powinna być opracowana w połączeniu z egzaminem ogólnym i/lub egzaminem specjalistycznym wymaganym podczas certyfikacji i/lub re-certyfikacji (w zależności od tego czy to egzamin certyfikacyjny czy re-certyfikacja). Wyniki egzaminu praktycznego powinny być udokumentowane na piśmie a wykorzystywane do tego celu listy kontrolne powinny być użyte i odzwierciedlać dokładność techniczną, zagadnienia techniczne oraz przejrzystość Procedury lub Karty Instrukcyjnej przygotowanej przez kandydata.

28 Załącznik nr 7 do procedury QP/4.2.3/NJ INSTRUKCJA nr I.O. NJ /I Wydanie 01/01/ (wyd.dok./wyd.str./data) ORGANIZACJA SZKOLENIA I SYSTEM KWALIFIKACJI I ZATWIERDZANIA PERSONELU NDT W WOJSKOWYCH ZAKŁADACH LOTNICZYCH NR 4 S.A. Str. / Na str. 28 / 38 Jeśli kandydat na stopień 3 będzie wykonywał proces kontroli i / lub dokonywał oceny części na podstawie kryteriów akceptacji, wówczas aby potwierdzić zdolność do wykonywania tych zadań - konieczne jest również przeprowadzenie egzaminu praktycznego na stanowisku pracy według zasad jaki wymagane na stopień Egzaminy uzupełniające Dla niektórych klientów (jeśli klient narzuca taki obowiązek) jest wymagane przeprowadzenie udokumentowanego szkolenia uzupełniającego z wymagań instrukcji klienta oraz udokumentowanego egzaminu specjalistycznego z instrukcji klienta (np. dodatkowe 10 pytań kontrolnych). Egzamin dotyczy zarówno pytań z procesu NDT jak też ze znajomości kryteriów odbioru wyrobu. Egzamin w zakresie odbioru wyrobu powinien obejmować sytuacje opisowe lub opartą na kryteriach dopuszczalności - ocenę wirtualnych części z wadami. W przypadku ocen odrzucających, należy szczegółowo podać przyczyny odrzucenia. Jeżeli wymagania odnośnie takiego egzaminu nie satysfakcjonują klienta, wtedy może on narzucić dodatkowe własne wymagania. 8.7 ADMINISTROWANIE (ZARZĄDZANIE) EGZAMINAMI Egzaminy przeprowadzane dla Osoby Odpowiedzialnej 3 stopnia / Operatora 3 stopnia, są zarządzane, egzaminowane oraz oceniane przez Zewnętrzne Agencje zatwierdzone przez WZL-4 S.A. lub przez odpowiednie NANDTB (w zależności od tego gdzie zdobyto Kwalifikacje / Certyfikat). Administrowanie i ocena wszystkich egzaminów na 2 stopień kwalifikacji personelu NDT w metodach PT i MT w WZL-4 S.A. są odpowiedzialnością zatwierdzonej Osoby Odpowiedzialnej 3 Stopnia. Oceny egzaminu nie może przeprowadzać kandydat na operatora lub jego podwładny Administrowanie przez Agencję Zewnętrzną (dotyczy operatorów 3 stopnia) Jeżeli do celów egzaminacyjnych na stopień 3 wyznaczona została Agencja Zewnętrzna, wówczas WZL-4 S.A. powinien zapewnić, że Agencja spełnia wymagania niniejszej instrukcji Written Practice oraz posiada uznanie przez NANDTB.

29 Załącznik nr 7 do procedury QP/4.2.3/NJ 8.8 OCENA EGZAMINÓW INSTRUKCJA nr I.O. NJ /I Wydanie 01/01/ (wyd.dok./wyd.str./data) ORGANIZACJA SZKOLENIA I SYSTEM KWALIFIKACJI I ZATWIERDZANIA PERSONELU NDT W WOJSKOWYCH ZAKŁADACH LOTNICZYCH NR 4 S.A. g + s + p 3 Str. / Na str. 29 / 38 Egzamin odbywa się przy udziale wyznaczonego w Arkuszu F Załącznika 1 egzaminatora NDT. Sprawdzenia i oceny egzaminu dokonuje wyznaczony operator 3 stopnia - egzaminator NDT w tej samej metodzie. Każdy z egzaminów jest oceniany oddzielnie. Według EN 4179 i NAS 410, ocena końcowa N dla wszystkich stopni certyfikacji obliczana jest według wzoru: gdzie: N = g ocena z egzaminu ogólnego w procentach s ocena z egzaminu specjalistycznego w procentach p ocena z egzaminu praktycznego w procentach Do uzyskania kwalifikacji niezbędne jest uzyskanie z każdej części egzaminu, tj. ogólnej, specjalistycznej i praktycznej, co najmniej oceny 70% oraz oceny końcowej co najmniej 80% ze wszystkich części egzaminu. Jeśli podczas egzaminu przeprowadzany jest egzamin ogólny, specjalistyczny i praktyczny to wszystkie trzy wyniki z tych egzaminów brane są do średniej oceny. Jeśli podczas egzaminu re-certyfikacyjnego przeprowadzany jest wyłącznie egzamin specjalistyczny i praktyczny to do średniej oceny brane są wyniki tylko tych dwóch egzaminów. Podczas re-certyfikacji na 3 stopień używając systemu przyznawania punktów za działalność ( Awarded Credit Activity system ) zgodnie z Załącznikiem 13, spełnienie wymagań powinno być zaliczone z ogólnym wynikiem 80% i może być stosowane jako wynik średni N. W przypadku, gdy Stopień 3 potrzebuje posiadać wymagania egzaminu praktycznego 2 stopnia, wówczas ocena średnia powinna być liczona z Egzaminu Ogólnego i Egzaminu Praktycznego, gdzie oba mają jednakową wagę. UWAGA: Jeśli wprowadzono do stosowania dodatkowe techniki badań dla osób obecnie certyfikowanych, powinno być podjęte przez kandydata dodatkowe doświadczenie (praktyczne i teoretyczne). Powinien być przeprowadzony egzamin pisemny jak i praktyczny tak jak ustaliła to Osoba Odpowiedzialna 3 stopnia.

30 Załącznik nr 7 do procedury QP/4.2.3/NJ 8.9 EGZAMIN POPRAWKOWY INSTRUKCJA nr I.O. NJ /I Wydanie 01/01/ (wyd.dok./wyd.str./data) ORGANIZACJA SZKOLENIA I SYSTEM KWALIFIKACJI I ZATWIERDZANIA PERSONELU NDT W WOJSKOWYCH ZAKŁADACH LOTNICZYCH NR 4 S.A. Str. / Na str. 30 / 38 Kandydat, który nie uzyskał wymaganej oceny z całości egzaminu, może ponownie zdawać jeden raz jedną lub dwie części egzaminu pod warunkiem, że ocena z każdej części wynosi co najmniej 70%, a egzamin poprawkowy odbędzie się w ciągu maksimum 6 m-cy od daty nie zdanego egzaminu. Ten egzamin powinien być poprzedzony udokumentowanym szkoleniem z tej części egzaminu, w której / w których kandydat wykazał niedostateczne zrozumienie tematu. Egzamin poprawkowy powinien zawierać co najmniej 25% innych pytań testowych niż te, które zostały zastosowane podczas pierwotnego egzaminu lub jak to ustali osoba Odpowiedzialna. Próbkami na egzaminie poprawkowym praktycznym nie mogą być próbki, używane podczas poprzedniego (nie zdanego) egzaminu praktycznego ani próbki wykorzystywane podczas szkolenia praktycznego. Jeżeli kandydat nie zda egzaminu poprawkowego wówczas Osoba Odpowiedzialna 3 stopnia powinna określić adekwatnie dłuższy okres zdobywania doświadczenia i szkolenia praktycznego (praktyki w metodzie). Jeśli po nowym, udokumentowanym okresie praktyki, ponownym szkoleniu formalnym oraz egzaminach kandydat nie jest w stanie osiągnąć - za pierwszym razem - oceny większej lub równej ze wszystkich części egzaminu 70% oraz oceny średniej ze wszystkich części egzaminu większej lub równej 80%, wówczas osoba Kierownik NDT powinien zgłosić ten fakt do swojego przełożonego celem podjęcia stosownej decyzji odnośnie kolejnego niepowodzenia kandydata. W żadnym wypadku jednak, nie zezwala się kandydatowi zdawać egzaminów po raz trzeci w tej samej metodzie CERTYFIKACJA Osoby, które wykazały, że posiadają odpowiednie kwalifikacje, podlegają certyfikacji przez pracodawcę (WZL-4 S.A.), zgodnie z niniejszą procedurą. Certyfikat nie jest wymagany dla stażystów, instruktorów, audytorów NDT. Certyfikacja odbywa się po zakończeniu procesu kwalifikacji kandydata oraz przekazaniu przez Osobę Odpowiedzialną 3 stopnia całości wymaganej dokumentacji kwalifikacyjnej do Pełnomocnika Systemu Zarządzania Jakością. Na podstawie tej dokumentacji WZL-4 S.A. wystawia podpisany, odpowiedni dla metody w której był kwalifikowany Certyfikat (wzór podano w Załączniku nr 2). Dokumentacja podlega archiwowaniu zgodnie z rozdziałem 11.

31 Załącznik nr 7 do procedury QP/4.2.3/NJ 9. WAŻNOŚĆ CERTYFIKACJI INSTRUKCJA nr I.O. NJ /I Wydanie 01/01/ (wyd.dok./wyd.str./data) ORGANIZACJA SZKOLENIA I SYSTEM KWALIFIKACJI I ZATWIERDZANIA PERSONELU NDT W WOJSKOWYCH ZAKŁADACH LOTNICZYCH NR 4 S.A. Str. / Na str. 31 / 38 Okres ważności kwalifikacji dla operatorów 2 i 3 stopnia wynosi bez względu na proces, którego dotyczy 5 lat. Planowana data następnego egzaminu re-certyfikacyjnego podana jest w Arkuszu Oceny Indywidualnej Operatora NDT (Załącznik nr 9) lub bezpośrednio w certyfikacie. 9.1 Utrata Certyfikacji Kwalifikacje mogą wygasnąć (a), być zwieszone (b), lub mogą zostać unieważnione (c). a) Certyfikat wygasa dla wszystkich stopni w przypadku: gdy okres ważności kwalifikacji upłynął, a nie wznowiono procesu re-certyfikacji. Przyjmuje się, że certyfikacja dla wszystkich stopni traci ważność na koniec odpowiedniego miesiąca, w którym dana certyfikacja została wystawiona. Ta zasada odnośnie końca terminu ważności obowiązują też dla badania wzroku (vision exam) jak i wykonywanego corocznie przeglądu i oceny personelu (performance review). Certyfikaty, które wygasły / straciły ważność mogą zostać przywrócone tylko po dokonaniu ponownej kwalifikacji tj. ponownego szkolenia i egzaminowania na zasadach równych pierwszej kwalifikacji. b) Certyfikaty są zawieszone, gdy: gdy okresowe badanie wzroku jest nieważne (minął termin ważności) lub gdy kandydat nie zdał tego egzaminu; Operator nie wykonywał pracy w metodzie przez ostatnie kolejne 12 miesięcy; Operator nie zaliczył egzaminu re-certyfikacyjnego; osiągnięcia operatora okażą się niewystarczające w jakikolwiek sposób; minął termin ważności corocznej oceny operatora (performance review); w razie wystąpienia urazów, które tymczasowo uniemożliwiają wykonywanie badań. Kwalifikacje, które zostały zawieszone, mogą być przywrócone do pierwotnej daty certyfikacji, gdy powód zawieszenia został skorygowany i skorygowanie zostanie zweryfikowane przez WZL-4 S.A. lub gdy biegłość danej osoby w metodzie i stopniu została zweryfikowana i uznana przez Osobę Odpowiedzialną 3 stopnia lub Egzaminatora.

32 Załącznik nr 7 do procedury QP/4.2.3/NJ INSTRUKCJA nr I.O. NJ /I Wydanie 01/01/ (wyd.dok./wyd.str./data) ORGANIZACJA SZKOLENIA I SYSTEM KWALIFIKACJI I ZATWIERDZANIA PERSONELU NDT W WOJSKOWYCH ZAKŁADACH LOTNICZYCH NR 4 S.A. Str. / Na str. 32 / 38 Jeśli pracownika przeznaczono do innej tymczasowej pracy lub przebywa na dłuższym urlopie lub jest nieobecny z innego powodu, wówczas Certyfikat jest ważny przez maksimum 6 miesięcy. Nie uwzględnia się przerw urlopowych, chorobowych i udziału w kursach, jeżeli czas ich trwania jest krótszy niż jeden miesiąc. c) Certyfikaty są unieważnione, gdy dana osoba: nie praktykuje w metodzie przez kolejne 24 miesiące; gdy pracownik kończy zatrudnienie u danego pracodawcy. W przypadku ponownego zatrudnienia u Pracodawcy w przeciągu 24 miesięcy, certyfikacja może być rozważana za zawieszoną, a nie unieważnioną; zostanie stwierdzone, że postępuje ona niekompetentnie lub nieetycznie;** umiejętności oraz wykonywanie pracy przez operatora jest nieakceptowalne według zaleceń i zasad określonych przez operatora stopnia 3; pracownik ciągle zmienia przydział pracy nie wymagającej certyfikacji. Podczas przydziału pracownika do nowej tymczasowej pracy, urlopu lub absencji, Certyfikat może być utrzymywany przez okres maksymalnie 6 miesięcy. ** Zasady zachowania etycznego podano w Kodeksie Etycznym. Kwalifikacje, które zostały unieważnione mogą zostać przywrócone tylko po dokonaniu ponownej kwalifikacji tj. ponownego szkolenia i egzaminowania na zasadach równych pierwszej kwalifikacji. Nie uwzględnia się przerw urlopowych, chorobowych i udziału w kursach, jeżeli czas ich trwania jest krótszy niż jeden miesiąc. Każdy stwierdzony przypadek przeprowadzenia badania i odbioru części przez operatora, który nie posiadał wymaganych kwalifikacji w tym okresie powinien podlegać szczegółowemu przeglądowi przez Odpowiedzialny 3 stopień i zarejestrowany w Książce Spływu (Rejestrze kontrolowanych części) z decyzją ponownego sprawdzenia części przez operatora z aktualnymi kwalifikacjami lub przyjęcia jako zgodne po pozytywnym rozpatrzeniu przyczyny braku aktualnych kwalifikacji i braku wpływu tego przypadku na jakość wyrobu.

33 Załącznik nr 7 do procedury QP/4.2.3/NJ 10. RE-CERTYFIKACJA INSTRUKCJA nr I.O. NJ /I Wydanie 01/01/ (wyd.dok./wyd.str./data) ORGANIZACJA SZKOLENIA I SYSTEM KWALIFIKACJI I ZATWIERDZANIA PERSONELU NDT W WOJSKOWYCH ZAKŁADACH LOTNICZYCH NR 4 S.A. Str. / Na str. 33 / 38 Dla operatorów stopnia 2 re-certyfikacja odbywa się poprzez poprawne zaliczenie egzaminu specjalistycznego i praktycznego według wymagań jak przy pierwotnej certyfikacji. Re-certyfikacja dla zewnętrznego stopnia 3 może być przeprowadzona: a) zgodnie z systemem punktacji (Załącznik 13) lub b) lub na podstawie ponownego egzaminu specjalistycznego i egzaminu praktycznego, równoważnych tym, jak w przypadku pierwszej kwalifikacji (za wyjątkiem egzaminu ogólnego). Jeżeli obowiązki operatora 3 stopnia obejmują także obsługę urządzeń, wykonywanie badań, ocenę wyrobów / części to podczas re-kwalifikacji na 3 stopień wymagane jest posiadanie ważnych, udokumentowanych kwalifikacji na 2 stopień lub zdanie egzaminu praktycznego na stanowisku pracy (w ramach tego egzaminu dopuszcza się wykonanie Karty Instrukcyjnej dla wybranej przez egzaminatora próbki). Jeżeli w dniu egzaminu na 3 stopień kwalifikacje 2 stopnia są aktualne kandydat nie musi zdawać egzaminu praktycznego na 2 stopień, ale musi być przestrzegana i monitorowana data ważności egzaminu re-certyfikacyjnego na stopień 2. Jeżeli nie są ważne kandydat musi zdać egzamin praktyczny jak dla 2 stopnia. Całość dokumentacji operatora 3 stopnia zarządzana jest przez NANDTB. Nie jest konieczne posiadanie tej dokumentacji w WZL-4 S.A.. Wyjątkiem jest Tabela z uzyskaną ilością nagrodzonych punktów (jeśli została użyta podczas re-certyfikacji). 11. DOKUMENTACJA SZKOLEŃ I ZAPISY PROWADZONE DLA PERSONELU NDT Całość dokumentacji szkoleniowej, dzienniki stażystów, poświadczenia odbytej praktyki, poświadczenia szkoleń, zestawy pytań egzaminacyjnych, Protokoły z egzaminów wraz z ocenami i podpisami egzaminatora/ów powinny być archiwowane przez Kierownika Badań NDT. Powinno się zapewnić przechowywanie w zamkniętym dla osób postronnych miejscu w WZL-4 S.A. Zapisy Certyfikacyjne kandydatów oraz dokumentacja osobowa musi być dostępna do celów auditowych i powinny zawierać jako minimum: a) nazwisko certyfikowanej osoby; b) poziom, metodę i technikę, dla których osoba jest certyfikowana; c) dokumentacja z ostatniego pisemnego i praktycznego egzaminu wliczając wyniki, oceny dla poprzednich egzaminów oraz datę ważności bieżącej certyfikacji;

34 Załącznik nr 7 do procedury QP/4.2.3/NJ INSTRUKCJA nr I.O. NJ /I Wydanie 01/01/ (wyd.dok./wyd.str./data) ORGANIZACJA SZKOLENIA I SYSTEM KWALIFIKACJI I ZATWIERDZANIA PERSONELU NDT W WOJSKOWYCH ZAKŁADACH LOTNICZYCH NR 4 S.A. Str. / Na str. 34 / 38 d) jeżeli stosowano Załącznik 13 dokumentację punktów kredytowych użytych podczas re-certyfikacji na stopień 3; Ostatni pisemny i praktyczny egzamin nie musi być dostępny; e) datę upływu aktualnych certyfikatów. Zawieszone i unieważnione certyfikaty muszą być udokumentowane z podaniem przyczyny i daty. Jeśli ma zastosowanie również udokumentowane powinna być przywrócenie certyfikatu z podaniem daty; f) przebieg pracy w NDT (historia szkoleń, typów szkoleń, daty i godziny szkoleń oraz jeśli ma zastosowanie dokumentację każdego poprzedniego lub ekwiwalentu szkolenia; g) historię doświadczenia w zakresie badań nieniszczących, zawierającą wszelkie poprzednie kwalifikacje, zarówno u obecnego jak i poprzednich pracodawców jak również zdobytego doświadczenia zawodowego lub jego ekwiwalentu jeżeli ma to zastosowanie; h) świadectwa poprzednich oraz bieżących badań wzroku (bliskości widzenia i rozróżniania kolorów); i) Arkusz Oceny Indywidualnej Operatora; j) Upoważnienie do wykonywania badań NDT certyfikat, k) Certyfikaty z ośrodka egzaminacyjnego zewnętrznego (jeśli zastosowano). l) Zakres i dokumentacja formalnej edukacji jeśli użyto do potwierdzenia wymagań kwalifikacyjnych. Każdy z operatorów musi posiadać swoją teczkę osobową, w której znajdują się wymagane wyżej dokumenty. Dokumentację certyfikacyjną operatora należy zachować i archiwizować 1 rok po upływie terminu ważności certyfikacji. Dokumentacja kwalifikacyjna operatorów NDT powinna być szybko dostępna dla audytu wewnętrznego, dla audytu klientów oraz dla agencji nadzorujących. Do odpowiedzialności WZL-4 S.A. należy szybkie udostępnienie materiałów egzaminacyjnych lub całości dokumentacji do wglądu. Ponieważ dokumentacja egzaminacyjna zatwierdzonego zewnętrznego operatora 3 stopnia zarządzana jest przez Ośrodki Zewnętrzne, wymaga się, aby w WZL-4 S.A. dostępne były wyłącznie posiadane Certyfikaty 3 stopnia oraz aktualne Świadectwo Badania Wzroku oraz jeśli użyto systemu punktowego przy re-certyfikacji Stopnia 3 Tabelę Punktów Kredytowych. W przypadku, gdy egzaminy kwalifikacyjne są administrowane przez uznaną, niezależną organizację, to zapisy z tych egzaminów nie muszą być w posiadaniu WZL-4 S.A.

35 Załącznik nr 7 do procedury QP/4.2.3/NJ INSTRUKCJA nr I.O. NJ /I Wydanie 01/01/ (wyd.dok./wyd.str./data) ORGANIZACJA SZKOLENIA I SYSTEM KWALIFIKACJI I ZATWIERDZANIA PERSONELU NDT W WOJSKOWYCH ZAKŁADACH LOTNICZYCH NR 4 S.A. Str. / Na str. 35 / 38 Wszystkie powyższe zapisy, za wyjątkiem aktualnych egzaminów, powinny być udostępniane na prośbę pracowników lub przy opuszczaniu danej firmy z dowolnych powodów. 12. COROCZNY PRZEGLĄD WYDAJNOŚCI PERSONELU Jest to udokumentowane sprawdzenie fachowości / wydajności i wiedzy operatora na stanowisku pracy, poprzez obserwację wykonywanych przez niego codziennych czynności, to znaczy podczas przeprowadzania procesu na bieżących częściach do kontroli, włącznie z interpretacją wskazań. Wymaganie to jest niezależne od częstotliwości ponownej certyfikacji. Nie jest to równoznaczne i nie zastępuje auditu w obszarze NDT, wynikającego z Harmonogramu Auditów Wewnętrznych, przeprowadzanego raz w roku przez auditora wewnętrznego wraz z wyznaczonym audytorem wiodącym z kwalifikacjami 3 stopnia w danej metodzie. Jeden raz na 12 miesięcy personel badań nieniszczących w WZL-4 S.A. powinien być poddany przeglądowi w celu zweryfikowania zdolności do obsługi wyposażenia do badań NDT, sprzętu kontrolno-pomiarowego, oceny statusu w/w, kontroli okresowych dla danej metody, oceny sprawności procesu oraz przeprowadzenia procesu NDT na bieżących częściach produkcyjnych lub na próbkach egzaminacyjnych. Nadzór nad operatorami przeprowadzany jest w na podstawie Listy Pytań Kontrolnych, opracowanej dla każdej ze stosowanych metod (Załącznik nr 5, 6). Dokumentacja przeglądu osiągnięć pracownika powinna zawierać jako minimum: nazwisko pracownika, nazwisko oceniającego, kryteria procesu, kryteria akceptacji (jeśli stosowane), identyfikacja części (np. numer części, numer seryjny), zastosowany proces NDT (PT / MT), dyspozycja pracownika (jeżeli ma zastosowanie), ocena dotycząca pracownika oraz data oceny. Jeżeli osoba sprawdzająca tę fachowość uzna kompetencje operatora - w jakiejkolwiek części tego sprawdzania za niewystarczające, wymagające uzupełnienia lub przypomnienia, operator powinien uzupełnić braki w niezbędnym zakresie wiedzy i ponownie przed upływem 7 dni roboczych zaliczyć egzamin sprawdzający jego fachowość na stanowisku pracy. Po wykonaniu procesu przez egzaminowanego operatora, zostaje wypełniona lista pytań kontrolnych przez egzaminatora. Listy kontrolne muszą być archiwizowane. Roczna ocena może zostać zastąpiona egzaminem praktycznym w roku re-certyfikacji. Coroczne sprawdzenie wydajności / fachowości i operatora traci ważność i powinno być wykonane przed końcem miesiąca w którym powinno być wykonane. Sprawdzenie fachowości może być jednak wykonane począwszy 3 miesiące wcześniej od daty upływu ważności. Egzamin ten przeprowadza Osoba Odpowiedzialna 3 stopnia w stosowanej metodzie badań NDT.

36 Załącznik nr 7 do procedury QP/4.2.3/NJ INSTRUKCJA nr I.O. NJ /I Wydanie 01/01/ (wyd.dok./wyd.str./data) ORGANIZACJA SZKOLENIA I SYSTEM KWALIFIKACJI I ZATWIERDZANIA PERSONELU NDT W WOJSKOWYCH ZAKŁADACH LOTNICZYCH NR 4 S.A. Str. / Na str. 36 / 38 Przegląd ten dotyczy również operatorów 3 stopnia w metodzie, w której wymaga się posiadania certyfikacji stopnia 2 celem przeprowadzania procesu kontroli i dokonywania akceptacji części lotniczych. W takim przypadku przypadku operator stopnia 3 jest poddawany przeglądowi fachowości przez operatora stopnia 3 w metodzie (dopuszcza się przeprowadzenie przez wyznaczonego operatora stopień 2 w metodzie).ten stopień 3 powinien spełniać wymagania niniejszego Written Practice i (jeśli jest z zewnętrznego źródła) może przeprowadzać ta czynność i innej lokalizacji, ale preferowana jest WZL-4 S.A. W przypadku nie przeprowadzenia co 12-miesięcznego egzaminu sprawdzającego fachowość operatora (performance review) lub operator przy egzaminie tym nie uzyskał wystarczającej liczby punktów Certyfikat operatora zostaje zawieszony. Dokumenty z przeglądu personelu przekazywane są do Kierownika Badań NDT celem archiwizacji oraz poinformowania go o ciągłej zdolności operatora do wykonywania jego zadań. 13. WEWNĘTRZNE AUDYTY COROCZNE 13.1 Wymagania ogólne. Zakres auditu. Każda z metod badań nieniszczących podlega corocznym auditom, wynikającym z Harmonogramu Auditów Wewnętrznych. Auditorem wiodącym jest osoba wyznaczona w Arkuszu G Załącznika nr 1 auditor NDT (ekspert techniczny) oraz jako druga osoba dodatkowy audytor posiadający status audytora wewnętrznego. Auditorem wiodącym musi być zatwierdzony zgodnie z niniejszą procedurą operator minimum 2 stopnia w danej metodzie lub operator 3 stopnia w danej metodzie. Wyłącznie osoba zatwierdzona przez Osobę Odpowiedzialną 3 stopnia oraz wskazana w Załączniku 1 Arkusz G może być auditorem. Auditor NDT przeprowadza audit w obszarze NDT na podstawie opracowanych wcześniej list kontrolnych i zatwierdzonych przez Responsible Level 3. Celem określenia adekwatności i kompletności systemu zakres audytu wewnętrznego uwzględnia: przeglądu danego procesu badań nieniszczących; stosowania instrukcji na daną metodę NDT, dokumentację związaną (np. dokumentacji planistycznej, przewodników oraz certyfikatów kalibracji); wyposażenia do procesu badań; zapisów personelu; przeglądu wymaganej przez niniejszej procedurę dokumentacji personelu.

37 Załącznik nr 7 do procedury QP/4.2.3/NJ INSTRUKCJA nr I.O. NJ /I Wydanie 01/01/ (wyd.dok./wyd.str./data) ORGANIZACJA SZKOLENIA I SYSTEM KWALIFIKACJI I ZATWIERDZANIA PERSONELU NDT W WOJSKOWYCH ZAKŁADACH LOTNICZYCH NR 4 S.A. Str. / Na str. 37 / 38 Audit powinien być przeprowadzany co roku w nieprzekraczalnym terminie najpóźniej do końca miesiąca, w którym audit przeprowadzono rok wcześniej Zarządzanie niezgodnościami Po przeprowadzeniu auditu sporządzany jest Raport, gdzie jako jedną z integralnych części dodana jest wypełniona Lista kontrolna (np. Check-lista Nadcap lub inna szczegółowa lista kontrolna). Każde wykryte podczas auditu niezgodności muszą być wykazane w formie raportu NCR z podziałem na niezgodności duże major mające wpływ na produkt oraz niezgodności małe minor bez wpływu na produkt. Osoba odpowiedzialna za realizację niezgodności powinna zidentyfikować przyczynę źródłową niezgodności, działania korygujące oraz datę wprowadzenia. W przypadku niezgodności major mających wpływ na produkt, Osoba Odpowiedzialna Stopnia 3 powinna zidentyfikować i określić działania, czy niezgodność wpływa na jakość części zatwierdzonych jako zgodne Zarządzanie audytami Kierownik Badań NDT musi rozpocząć starania o coroczne audyty trzy miesiące w wyprzedzeniem terminu ostatecznego aby pozwolić auditowanemu na przeprowadzenie auditu w odpowiednim czasie. Jest on również odpowiedzialny za przechowywanie dowodów, że audyt został wykonany. 14. ZATWIERDZENIE PODDOSTAWCÓW WZL-4 S.A. nie korzysta z poddostawców w dziedzinie wykonywania badań nieniszczących. 15. ZASADY BEZPIECZNEGO WYKONYWANIA BADAŃ NDT Należy przestrzegać stanowiskowych instrukcji bhp i p.poż. Należy przestrzegać przepisów wynikających ze stosowania substancji niebezpiecznych. Każdy pracownik powinien być zapoznany z Kartami Charakterystyk Substancji Niebezpiecznych, występujących w jego miejscu pracy. 16. POSTANOWIENIA WYKONAWCZE Niniejszy dokument obowiązuje od dnia zatwierdzenia przez Osobę Odpowiedzialną 3 stopnia.

38 Załącznik nr 7 do procedury QP/4.2.3/NJ 17. DOKUMENTY ZWIĄZANE INSTRUKCJA nr I.O. NJ /I Wydanie 01/01/ (wyd.dok./wyd.str./data) ORGANIZACJA SZKOLENIA I SYSTEM KWALIFIKACJI I ZATWIERDZANIA PERSONELU NDT W WOJSKOWYCH ZAKŁADACH LOTNICZYCH NR 4 S.A. Str. / Na str. 38 / 38 Nr dokumentu EN4179 NAS 410 I.O. NP /I I.O. NP /I Nazwa dokumentu Qualification and approval of personnel for non-destructive testing. Certification & Qualification of Nondestructive Test Personnel. Standard Practice. Instrukcja wykonywania badań FPI części silnika i komponentów lotniczych w WZL-4 S.A. Instrukcja wykonywania badań MPI części silnika i komponentów lotniczych w WZL-4 S.A. 18. WYKAZ ZAŁĄCZNIKÓW Załącznik nr 1. Rejestr Certyfikowanych Operatorów NDT w WZL-4 S.A. Załącznik nr 2. Wzór certyfikatu 2 stopnia. Załącznik nr 3. Certyfikat badania wzroku. Załącznik nr 3A. Certyfikat badania wzroku rozróżnianie barw. Załącznik nr 4. Kodeks Etyczny. Załącznik nr 5. Nadzór nad kwalifikowanymi operatorami - Egzamin sprawdzający fachowość operatora NDT-PT (co roczny przegląd umiejętności fachowych na stanowisku pracy). Załącznik nr 6. Nadzór nad kwalifikowanymi operatorami - Egzamin sprawdzający fachowość operatora NDT-MT (co roczny przegląd umiejętności fachowych na stanowisku pracy). Załącznik nr 7. Ocena egzaminu praktycznego kandydata na operatora 2 stopnia PT. Załącznik nr 8. Ocena egzaminu praktycznego kandydata na operatora 2 stopnia MT. Załącznik nr 9. Arkusz Oceny Indywidualnej kandydata na operatora NDT (Raport Egzaminacyjny). Załącznik nr 10. Kartoteka operatora NDT. Załącznik nr 11. Program szkolenia (syllabus) dla kandydatów na 2 stopień PT. Załącznik nr 12. Program szkolenia (syllabus) dla kandydatów na 2 stopień MT. Załącznik nr 13. System punktacji stosowany podczas rekwalifikacji na 3 stopień. Załącznik nr 14. Plan Zdobywania Doświadczenia i Szkolenia (Training Plan). Załącznik nr 15. Zatwierdzenie personelu medycznego przeprowadzającego Testy Wzroku.

39 Załącznik nr 1 do Instrukcji I.O. NJ /I Appendix no. 1 to instruction I.O. NJ /I REJESTR CERTYFIKOWANYCH OPERATORÓW NDT w WZL-4 S.A. REGISTER OF CERTIFIED NDT OPERATORS at WZL-4 S.A. Arkusz A - REJESTR CERTYFIKOWANYCH OPERATORÓW NDT Arkusz B WYZNACZONA OSOBA ODPOWIEDZIALNA (RESPONSIBLE LEVEL 3) Arkusz C - WYKAZ OPERATORÓW Z WYGASŁYMI / ZAWIESZONYMI / UNIEWAŻNIONYMI CERTYFIKATAMI Arkusz D- POŚWIADCZENIE PRAKTYKI ZAWODOWEJ Arkusz E WYKAZ INSTRUKTORÓW NDT Arkusz F- WYKAZ EGZAMINATORÓW NDT Arkusz G - WYKAZ KANDYDATÓW NA AUDITORÓW NDT Arkusz H REJESTR ŚWIADECTW WZROKU Arkusz I WPROWADZONE ZMIANY DO REJESTRU Sheet A REGISTER OF CERTIFIED NDT OPERATORS Sheet B APPOINTED RESPONSIBLE PERSON (RESPONSIBLE LEVEL 3) Sheet C LIST OF OPERATORS WITH EXPIRED / SUSPENDED / REVOCATIONED CERTIFICATES Sheet D STATEMENT OF JOB EXPERIENCE Sheet E LIST OF NDT INSTRUCTORS Sheet F LIST OF NDT EXAMINERS Sheet G LIST OF CANDIDATES TO BECOME NDT AUDITORS Sheet H REGISTER OF HEALTH CERTIFICATES EYESIGHT Sheet I INTRODUCED CHANGES INTO REGISTER OPRACOWANIE: Data AKCEPTACJA: ZATWIERDZIŁ ODPOWIEDZIALNY 3 STOPIEŃ / APPROVED BY RESPONSIBLE LEVEL 3: Janusz Czerwiński PELNOMOCNIK DS. SYSTEMOW ZARZADZANIA JAKOSCIĄ. Accontable Manager for Quality Management Systems, WZL-4 S.A

40 Arkusz A - REJESTR CERTYFIKOWANYCH OPERATORÓW NDT Sheet A REGISTER OF CERTIFIED NDT OPERATORS Data zdanego ostatniego egzaminu jest datą początku ważności certyfikatu. Ważność certyfikatu upływa wraz z końcem miesiąca, określonego w certfikacie. Ważność certyfikatów wszystkich stopni wynosi 5 lat, The date of the last successfully passed exam is the start date of the certificate s validity. The certificate s validity expires at the end of the month specified in the certificate. The validity of the certificates for all levels is 5 years. PELNOMOCNIK DS. SYSTEMOW ZARZADZANIA JAKOSCIĄ ACCONTABLE MANAGER FOR QUALITY MANAGEMENT SYSTEMS, WZL-4 S. A. ODPOWIEDZIALNY 3 STOPIEŃ RESPONSLIBLE LEVEL

41 Arkusz B WYZNACZONA OSOBA ODPOWIEDZIALNA Sheet B APPOINTED RESPONSIBLE LEVEL 3 Zgodnie z wymaganiami procedury Written Practice, WZL-4 powinien zidentyfikować na piśmie Osobę Odpowiedzialną 3 stopnia. Osoba ta jest odpowiedzialna za całkowite zarządzanie, administrowanie i obsługę procesu szkolenia personelu NDT, programu kwalifikacji i certyfikacji w WZL-4 Osobą Odpowiedzialną w WZL-4 S.A wyznaczam: Janusza Czerwińskiego In accordance with the Written Practice, WZL-4 S.A. shall identifies the Responsible Level 3. The Responsible Level 3 shall be identified in writing and be responsible for overall management, administration and maintenance of this NDT personnel Training, Qualification and Certification program at WZL-4 S.A. I hereby appoint Janusz Czerwiński as the Responsible Level 3 at WZL-4 S.A. PELNOMOCNIK DS. SYSTEMOW ZARZADZANIA JAKOSCIĄ Accountable Manager for Quality Management System, WZL-4 S.A.... 3

42 ARKUSZ C - WYKAZ OPERATORÓW Z WYGASŁYMI / ZAWIESZONYMI / UNIEWAŻNIONYMI CERTYFIKATAMI Sheet C LIST OF OPERATORS WITH EXPIRED / SUSPENDED / REVOKED CERTIFICATES Zgodnie z EN4179 / NAS410 kwalifikacje mogą wygasnąć (a), być zwieszone (b), lub mogą zostać unieważnione / anulowane (c). Per Written Practice, a qualification may be expired (a), suspended (b), or revoked (c). Nazwisko i imię Metoda Data Przyczyna Stopień Full name Method /Level Date Reason ODPOWIEDZIALNY 3 STOPIEŃ RESPONSIBLE LEVEL 3 PELNOMOCNIK DS. SYSTEMÓW ZARZADZANIA JAKOSCIĄ ACCOUNTABLE MANAGER FOR QUALITY MANAGEMENT SYSTEM, WZL-4 S.A

43 Imię i nazwisko Name..... Nr kontrolny :... Arkusz D - POŚWIADCZENIE PRAKTYKI ZAWODOWEJ REJESTR PRZEBIEGU PRACY OPERATORA NDT Practical NDT Experience Record Metoda Data rozpoczęcia pracy w badaniach NDT NDT work start date Nazwa Pracodawcy Employing organisation Okres stażu w metodzie Trainee experience gained Od from Do to Data egzaminu kwalifikacyjnego Qualification exam date stopień kwalifikacji qualification level Nr certyfikatu Certificate No. PT MT I confirm that during the past period of validity from start of work to the date of this application, I did not have an absence or change of activity that prevented me from practicing the duties related to my level in the NDT method and sectors for which I am certified, for a continuous period in excess of one year I attest that the statements made in this application are true and complete. I understand that if any of these statements are found to be untrue, this application may be rejected. NDT Operator signature, date Responsible level 3.. 5

44 Arkusz E Sheet E LIST OF NDT INSTRUCTORS WYKAZ INSTRUKTORÓW NDT Zatwierdza się poniższych instruktorów do przeprowadzania szkoleń w zakresie badań nieniszczących jak podano poniżej: The following instructors were approved to conduct training in the area of non-destructive testing: W metodzie PT 1. Janusz Czerwiński Certyfikat 3 stopnia PT ( wykłady teoretyczne i zajęcia praktyczne ) PT Method: (theoretical lectures and practical workshops) W metodzie MT 1. Janusz Czerwiński Certyfikat 3 stopnia MT ( wykłady teoretyczne i zajęcia praktyczne ) MT Method: (theoretical lectures and practical workshops) ODPOWIEDZIALNY 3 STOPIEŃ Responsible level

45 Arkusz F- WYKAZ EGZAMINATORÓW NDT Sheet F LIST OF NDT EXAMINERS Zatwierdza się poniższych egzaminatorów do przeprowadzania egzaminów w zakresie badań nieniszczących jak podano poniżej, odpowiednio ze statusem : E( egzaminator ) EW ( egzaminator wspomagający ) The following examiners were approved to conduct examinations in the field of nondestructive testing, respectively with the status of: E (examiner) EW (assistant examiner) W metodzie PT 1. Janusz Czerwiński E Certyfikat 3 stopnia PT W metodzie MT 1. Janusz Czerwiński E Certyfikat 3 stopnia MT ZATWIERDZAM / APPROVE: ODPOWIEDZIALNY 3 STOPIEŃ Responsible level

46 Arkusz G- WYKAZ AUDITORÓW NDT Sheet G LIST OF NDT AUDITORS 1. Janusz Czerwiński, PT-3, MT-3 ODPOWIEDZIALNY 3 STOPIEŃ Responsible level

47 Arkusz H REJESTR ŚWIADECTW ZDROWIA (BADANIA WZROKU) Sheet H REGISTER OF VISION CERTIFICATES (EYESIGHT) Aktualizacja zgodnie z drukiem " WPROWADZANE ZMIANY / UAKTUALNIENIA DO REJESTRU..." Updating in accordance with the document INTRODUCED AMENDMENTS / UPDATES TO THE REGISTER LP. NAZWISKO I IMIĘ Numer kontrolny Item Full name 1. Control number Data badania wzroku Eyesight examination date Termin następnego badania Next examination date UWAGI REMARKS ODPOWIEDZIALNY 3 STOPIEŃ Responsible level

48 Arkusz I Sheet I WPROWADZANE ZMIANY / UAKTUALNIENIA DO REJESTRU..." INTRODUCED CHANGES / UPDATES OF REGISTER..." Data Wprowadzone zmiany Podpis wprowadzającego zmianę 10

49 Załącznik nr 2 do Instrukcji I.O. NJ /I Appendix no. 2 to instruction I.O. NJ /I nr certyfikatu / the certificate no.:. CERTYFIKAT CERTIFICATE 2 Stopień / 2 Level w zakresie / in scope of: BADANIA MAGNETYCZNO-PROSZKOWE (MT) MAGNETIC TESTING (MT) Technika: Urządzenia stacjonarne (głowica, Pręt środkowy, Cewka) Technique: Fixed Installations (Head, Central Conductor, Coil) dla / for: Zaświadcza się, że wyżej wymieniona osoba zdała egzamin recertyfikacyjny z wynikiem pozytywnym dnia 30 czerwca 2015 roku zgodnie z normami dotyczącymi kwalifikacji i certyfikacji w zakresie badań nieniszczących: EN 4179, NAS410, This is to certify that the above mentioned person passed the recertification exam with a positive result on 30 June 2015 in accordance with the Training, Qualification and Certification System For NDT Personnel at WZL- 4 S.A. Certyfikat ważny jest 5 lat. / The certificate is valid for 5 years. Data ważności certyfikatu / Date of validity of the certificate:.. Upoważniam. do wykonywania obowiązków wynikających z posiadania certyfikatu 2 stopnia w metodzie MT ujętych w Karcie Stanowiska Pracy w Wojskowych Zakładach Lotniczych nr 4 S.A. w Warszawie I authorize the candidate named above to perform the responsibilities resulting from having a 2 Level certificate in the method MT contained in the Work Station Card in Military Aviation Depot No. 4 Warsaw PELNOMOCNIK DS. SYSTEMOW ZARZADZANIA JAKOSCIĄ MANAGER OF QUALITY MANAGEMENT SYSYTEMS...

50 Załącznik nr 3 do Instrukcji I.O. NJ /I Appendix no. 3 to instruction I.O. NJ /I CERTIFICATE NEAR VISION ACUITY ŚWIADECTWO OSTROŚCI BLISKIEGO WIDZENIA FOR NDT PERSONNEL ACC. TO EN4179 / NAS410 / DLA PERSONELU NDT WG. EN4179 / NAS410 NDT METHOD / METODY BADAŃ NDT: FIRMA: WZL-4 S.A. PLANT: ZAKŁAD OPERATOR NAME:... NAZWISKO FORENAME:... IMIĘ COMPANY REGISTRATION:... NR KONTROLNY W FIRMIE METHOD + CRITERIA / METODA + KRYTERIA: Tumbling E: Snellen: Jaeger: Corrected or uncorrected reading of Table UK NAndtB/24 Letters E (min 1 9 lines) at 40 ±2,5 cm by visible, white light of lux per ISO Czytanie z korekcją lub bez korekcji Liter E wg Tabeli UK NAndtB/24 (min. linii 1 9 z odległości 40 ±2,5 cm przy oświetleniu widzialnym luksów według ISO Corrected or uncorrected reading at least one eye per requirements of Snellen Table 20/25 at 16" (40.64 cm) ) +/- 1" (2.5 cm) Czytanie z korekcją lub bez korekcji przynajmniej jednym okiem zgodnie z Tablicą Snellen 20/25 z odległości 16 cali (40.64 cm) +/- 1 cal (2,54 cm) Corrected or uncorrected reading per requirements of Jaeger 1 at not less than 12 (30.48 cm) Czytanie z korekcją lub bez korekcji zgodnie z Jaeger 1 z odległości nie mniejszej niż 12 (30.48.cm) EXAMINATION RESULT / WYNIK BADAŃ: The individual PASSED / FAILED the visual test to determine his/her ability to use NDT processes for which certification is requested, with the results recorded below. Operator jest ZDAŁ / NIE ZDAŁ test bliskiego widzenia określający jego zdolność do stosowania procesów badań nieniszczących, dla których wymagana jest certyfikacja według kryteriów podanych powyżej. with corrected eyesight / wzrok z korekcją with uncorrected eyesight / wzrok bez korekcji NDT Near Vision Acuity Test: Block A Block B Illumination level / Poziom oświetlenia Line/Linia Optotypes No / Nr znaku E Line/Linia Optotypes No / Nr znaku E No No Oznaczenia: U up/góra; D down/dół; L Left/Lewo; R right/prawo * You have to provide a number line from the UK NAndtB24 table, for which candidate correctly identifies the orientation the open end of the letter E (for each of the 5 letters) with or without corrective lenses (responses of up, down, right, left ) * Należy podać nr linii z tablicy UK NAndtB24, dla której kandydat wskaże poprawnie orientację otwartego końca litery E (dla każdej z 5 liter) z korekcją wzroku lub bez (odpowiedzi w górę, dół, prawo, lewo ). Snellen Test conducted Wykonanie Testu Snellen Yes Tak No Nie Results 20/25 Accepted Akceptowalność wyników 20/25 Jaeger Test conducted Yes No Results No 1 Accepted Wykonanie Testu Jaeger Tak Nie Akceptowalność wyników Nr 1 Approved by / Zatwierdzono przez :... Yes Tak Yes Tak No Nie No Nie

51 Załącznik nr 3A do Instrukcji I.O. NJ /I Appendix no. 3A to instruction I.O. NJ /I CERTIFICATE OF COLOR PERCEPTION ŚWIADECTWO ROZRÓŻNIANIA BARW NDT METHOD / METODY BADAŃ NDT: COMPANY: WZL-4 S.A. PLANT: ZAKŁAD OPERATOR NAME:... NAZWISKO FORENAME:... IMIĘ COMPANY REGISTRATION:... NR KONTROLNY W FIRMIE CRITERIA / KRYTERIA: Colour distinction: Rozróżnianie kolorów: Distinction of colours and differentiation of the contrast between the colours used in the method for which the agent is cerified (ISHIHARA Charts) Rozróżnianie i różnicowanie kontrastu pomiędzy kolorami użytymi w metodzie, w zakresie której operator jest certyfikowany (skala ISHIHARA) OVERAL EXAMINATION RESULT: OGÓLNY WYNIK BADAŃ The individual has been tested for colour vision to determine his/her ability to use NDT processes for which certification is requested, with the results recorded below. Operator... został poddany badaniu rozróżniania kolorów celem określenia jego zdolności do wykonywania procesów badań nieniszczących, dla których wymagana jest certyfikacja według powyższych kryteriów. * with corrected eyesight YES/TAK * with uncorrected eyesight * wzrok z korekcją * wzrok bez korekcji YES/TAK Colour distinction Rozróżnianie kolorów YES/TAK NIE/NO In Warszawa date... Pieczęć i podpis lekarza Doctor (signature and stamp) Zatwierdzono przez / Approved by:...

52 Appendix no. 4 to instruction I.O. NJ /I CODE OF ETHICS FOR NON-DESTRUCTIVE TESTING PERSONNEL AT WZL-4 S.A. The personnel for non-destructive testing with qualifications in the appropriate level and NDT method shall display considerable professional and personal ethics and implement correct ethical and professional principles by means of: - respecting knowledge and experience of persons from the industry, - observing principles of profession-related loyalty, - not using for one s own needs exact copies of other people s work without obtaining their permission, - expressing different opinions in a cultured way, not to offend the individual, - expressing professional opinions only when it is based on professional knowledge, - maintaining confidentiality of all information which has been submitted in confidence by the employer, client or a public person, - undertaking only such jobs which one is sufficiently qualified to do, - informing the employer about any eventuality which may pose an obstacle or threat in the implementation of an assigned task, - signing only documents which relate to work carried out personally or works which one is directly supervising, - striving to maintain one s professional qualifications at an appropriate level, - protecting the integrity and honour of the profession in one s professional activity and counteracting the reduction in its esteem and authority, - thorough verification of the information submitted to the clients and superiors, - meeting deadlines and promises, - admitting one s mistakes and striving to repair them, - absolute adherence to safety guidelines within a workplace, - performing one s responsibilities while paying attention to the environmental safety, health, the good of the public, as well as the occupational health and safety principles, - taking a decisive stand at the right place and time (if colleagues breach the provisions of this code), - maintaining objectivity in the assessment of one s colleagues not acting to the detriment of the colleagues, - reacting to attempts of corruption or dishonesty. Upholding rectitude as the principle value, the NDT personnel shall perform their responsibilities in an honest way, taking full advantage of their qualifications, skills and predilections, while, at the same time, implementing relevant legal provisions, standards and technical specifications, as well as internal regulations which are in force at WZL-4 S.A. and which form the basis of the activities performed. NDT operator signature.

53 Załącznik nr 4 do Instrukcji I.O. NJ /I KODEKS ETYCZNY DLA PERSONELU BADAŃ NIENISZCZĄCYCH W WZL-4 S.A. Personel badań nieniszczących, posiadający kwalifikacje w odpowiednim stopniu i metodzie NDT powinien wykazywać wysokie morale zawodowe i osobiste oraz stosować właściwe zasady etyczne i zawodowe poprzez: - respektowanie wiedzy i doświadczenia osób z branży; - przestrzeganie zasad lojalności zawodowej; - nie wykorzystywanie - na własne potrzeby - dokładnych kopii pracy innych osób bez uzyskania od nich odpowiedniego pozwolenia; - wyrażanie odmiennych poglądów w sposób kulturalny, nie obrażający godności oponenta; - wyrażanie opinii zawodowej jedynie wtedy, gdy jest ona oparta na fachowej wiedzy; - zachowanie poufności wszelkich informacji, które zostały przekazane poufnie przez pracodawcę, klienta lub osobę publiczną; - podejmowanie się wykonywania tylko takich prac, do wykonania których ma się wystarczające i niezbędne kwalifikacje; - informowanie pracodawcy o każdej okoliczności, która mogłaby stanowić przeszkodę lub zagrożenie w realizacji powierzonego zadania; - podpisywanie tylko takich dokumentów, które dotyczą prac osobiście wykonanych lub nad którymi sprawuje się bezpośredni nadzór; - dążenie do utrzymywania na odpowiednim poziomie swoich kwalifikacji zawodowych; - dbanie w działalności zawodowej o godność oraz honor zawodu, a także przeciwdziałanie obniżaniu jego rangi i autorytetu; - dokładne sprawdzanie informacji przekazywanych klientowi oraz przełożonym; - dotrzymywanie terminów i obietnic; - przyznawanie się do swoich błędów i dążenie do ich naprawienia; - bezwzględne przestrzeganie zasad bezpieczeństwa w miejscu pracy; - wykonywanie swoich obowiązków z uwzględnieniem bezpieczeństwa środowiska naturalnego, zdrowia, dobra publicznego, zasad bezpieczeństwa i higieny pracy; - zajmowanie krytycznego stanowiska w odpowiednim miejscu i czasie (w przypadku współpracowników naruszających zasady niniejszego kodeksu); - kierowanie się obiektywizmem w ocenach współpracowników nie działanie na szkodę współpracowników; - reagowanie na próby korupcji lub nieuczciwości; Kierując się dobrem jako wartością nadrzędną, personel NDT powinien wykonywać swoje obowiązki uczciwie, w pełni wykorzystując swoje kwalifikacje, umiejętności i predyspozycje, przestrzegając przy tym przepisów prawa, norm i specyfikacji technicznych oraz obowiązujących w WZL-4 S.A. regulacji wewnętrznych, które są podstawą działania. Podpis Operatora NDT.

54 Załącznik nr 5 do Instrukcji I.O. NJ /I Appendix no. 5 to instruction I.O. NJ /I Nadzór nad operatorami kwalifikowanymi NDT PT-2 Egzamin sprawdzający fachowość operatora Przeprowadzonej przez operatora NDT badania PT na częściach z bieżącej produkcji oraz wypełnienie przez nadzorującego / egzaminatora poniższej listy pytań kontrolnych. PERFORMANCE REVIEW / ANNUAL MAINTENANCE PT-2 OPERATOR To perform PT process by NDT operator on parts from current production, acting as an examining sample, evaluation of the test portions by the operator and to supervise the fulfillment of the following control list questions Częstotliwość co 12 miesięcy / Frequency every 12 months Nazwisko i imię / Name and surname: Nr kontrolny / ID... Data / Date:.. Egzamin praktyczny przeprowadzono na częściach / Production parts were submitted to the operator: Nr rysunku części No drawing part -. Ilość części Number of items. LISTA PYTAŃ KONTROLNYCH / LIST OF CONTROL QUESTIONS 1. Czy dokonano przeglądu czystości stanowisk wchodzących w skład linii Yes No do badań PT? Was the review of area cleanliness, which are a part of the testing area performed? 2. Czy sprawdzono jakość i ilość używanych materiałów penetracyjnych (penetrant, emulgator, wywoływacz )? Yes No Was the quality of penetrant materials controlled (penetrant, emulsifier, developer)? 3. Czy zweryfikowano ważność używanych materiałów penetracyjnych Yes No Was the expiration of applied penetrant materials verified? 4. Czy razem z próbką egzaminacyjną zweryfikowano próbkę wzorcową TAM Were process controls/parameters verified with the use of TAM ? 5. Czy sprawdzono status urządzeń kontrolno pomiarowych /np. manometry, termometry/, wielkość natężenia promieniowania UV i światła białego,czystość pomieszczenia do badań? Were pressure gauges, thermometers, light intensities and clean room conditions checked? 6. Czy odpowiednie płytki TAM panel zostały poddane wcześniej procesowi kontroli (lub wspólnie z) częściami, które będą kontrolowane? A jeśli tak; czy wyniki były sprawdzone i porównane w stosunku do zdjęcia odniesienia?? Has the applicable TAM Panel been processed prior to (or together with) the parts to be inspected?and if so; were results correctly inspected and compared to the reference picture? 7. Czy sprawdzono ważność kalibracji mierników ciśnienia, temperatury i czasu? Were the expiration dates of pressure-, temperature- and time meters checked? Yes Yes Yes Yes No No No No

55 8. Czy materiały penetracyjne zostały naniesione poprawnie i czy nadzorowano parametr czasu penetracji? Was penetrant applied correctly and process parameters of penetration adhered to? 9. Czy parametry /czas penetracji, czas emulgowania, czas suszenia, czas wywoływania, temperatury / były przestrzegane? Were the process parameters(dwell, emulsify, dry, develop, inspection and their respective temperatures and times observed and adhered to? 10. Czy poprawnie wykryto wskazania na próbce wzorcowej TAM zgodnie z jej przeznaczeniem dla danego zastosowanego systemu? Were all indications detected correctly on the TAM in accordance with its intended purpose and representative for the system applied? 11. Czy prawidłowo zastosowano parametry suszenia i wywoływania? Were appropriate drying parameters and developer used correctly? 12. Czy prawidłowo postąpiono z próbką wzorcową oraz próbką egzaminacyjną w zakresie oczyszczania po zakończeniu badania? Were correctly proceeding with a reference sample and a examination sample in cleanliness manner after the inspection process? 13. Czy cały proces PT wykonany został zgodnie z wymaganiami karty instrukcyjnej dla danej części? Was the entire PT process performed in accordance with the requirements of the instruction card for the part? 14. Czy nieciągłości oceniono poprawnie zgodnie z wymaganiami? Were discontinuities evaluated correctly and in accordance with requirements? 15. Czy zapisy jakości były właściwe dla próbki egzaminacyjnej (części z bieżącej produkcji)? Were quality records done in accordance with requirements (parts of the current production)? Yes Yes Yes Yes Yes Yes Yes Yes No No No No No No No No Ocena / Assessment : 15 pytań / 15 questions = 100% 1. Uznano kwalifikacje za zgodne z wymaganiami jak dla operatora stopnia PT The qualification was considered to comply with the requirements for level PT 2. Uznano kwalifikacje za zgodne z wymaganiami jak dla operatora stopnia PT z uwagami The qualification was considered to comply with the requirements for level. PT with comments 3. Nie uznano kwalifikacji za zgodne z wymaganiami jak dla operatora... stopnia PT Qualification has not been recognized compliant with the requirements for level PT Aby spełnić warunek 1 należy mieć minimum 90 % poprawnych punktów / To meet condition 1 you must have a minimum score of 90% Aby spełnić warunek 2 należy mieć minimum 80 % poprawnych punktów / To meet condition 2 you must have a minimum score of 80% Egzaminator / Examiner:.. Operator. Do wiadomości Kierownika NDT / Sent to NDT Manager...

56 Załącznik nr 6 do Instrukcji I.O. NJ /I Appendix no. 6 to instruction I.O. NJ /I Nadzór nad operatorami kwalifikowanymi NDT MT-2 Egzamin sprawdzający fachowość operatora Przeprowadzonej przez operatora NDT badania MT na częściach z bieżącej produkcji oraz wypełnienie przez nadzorującego / egzaminatora poniższej listy pytań kontrolnych. PERFORMANCE REVIEW / ANNUAL MAINTENANCE MT-2 OPERATOR To perform MT process by NDT operator on parts from current production, acting as an examining sample, evaluation of the test portions by the operator and to supervise the fulfillment of the following control list questions Częstotliwość co 12 miesięcy / Frequency every 12 months Nazwisko i imię / Name and surname: Nr kontrolny / ID... Data / Date:.. Egzamin praktyczny przeprowadzono na częściach / Production parts were submitted to the operator: Nr rysunku części No drawing part -. Ilość części Number of items. LISTA PYTAŃ KONTROLNYCH / CONTROL THE LIST OF QUESTIONS 1. Czy sprawdzono użyty do kontroli MT defektoskop i wyposażenie w zakresie Yes No wymaganych kontroli okresowych? Are equipment and magnetic particle inspection system checked to conform? 2. Czy sprawdzono natężenie światła UV i natężenie światła białego od lampy? Were the UV- and White light intensities checked for the UV lamp? Yes No 3. Czy wymagane codzienne kontrole okresowe oraz zapisy tych kontroli zostały przeprowadzone zgodnie z wymaganiami? Yes No Were the daily periodic inspection records available/correct per requirements? 4. Czy sprawdzenie koncentracji cząstek magnetycznych wykonano poprawnie? Was the magnetic particle concentration check done properly? 5. Czy poprawnie wykonano sprawdzenie poziomu zanieczyszczeń zawiesiny? Was the magnetic particle impurity level check done properly? 6. Czy prawidłowo zweryfikowano czułość metody na wzorcach: KETOS, AS5282 i wzorcu sztabkowym? Were system checks conducted properly on Ketos ring, AS5282 and TP-4 bar? 7. Czy sprawdzono poziom magnetyzmu szczątkowego przed kontrolą? Was the level of residual magnetism examined prior to MPI? 8. Czy części przed kontrolą magnetyczną były odtłuszczone? Was it checked if parts had been degreased prior to inspection? Yes Yes Yes Yes Yes No No No No No 9. Czy zastosowano parametry magnesowania zgodnie z Kartą Instrukcyjną MT (przepływ prądu przez część i/lub na pręcie pomocniczym)? Were the magnetization parameters conform work sheet card (the flow of current through the part and/or on the conductor)? Yes No

57 10. Czy zastosowano parametry magnesowania zgodnie z Kartą Instrukcyjną MT (głowica w cewce lub w strumieniu magnetycznym)? Were the magnetization technique parameters conform inspection card (head shot, solenoid, or otherwise)? 11. Czy podczas kontroli zostały zweryfikowane wartości pól magnetycznych zgodnie z wymaganiami? Were the values of magnetic fields verified during inspection to specific requirements? 12. Czy zawiesina magnetyczna została prawidłowo naniesiona? Was magnetic suspension applied correctly? 13. Czy kolejność magnesowania i oceny wskazań były poprawne? Was the sequence of magnetization and evaluation of indications correct? 14. Czy zastosowano odpowiednie kierunki magnesowania i pręty pomocnicze? Were magnetizing directions correct, and the correct conductor dia. s used? 15. Czy wszystkie wskazania zostały odpowiednio zidentyfikowane jako istotne i nieistotne? Were all indications -relevant and non-relevant - properly identified? 16. Czy po kontroli MT rozmagnesowano części i sprawdzono wartość pola H? Were parts demagnetized and the field value (H) checked, after MPI? 17. Czy nieciągłości oceniono poprawnie zgodnie z wymaganiami? Were discontinuities evaluated correctly in accordance with requirements (accept/reject criteria)? 18. Czy zapisy jakości były właściwe dla próbki (części z bieżącej produkcji)? Were all records completed correctly for the part(s) inspected.? Yes Yes Yes Yes Yes Yes Yes Yes Yes No No No No No No No No No Ocena / Assessment : 18 pytań / 18 questions = 100% 1. Uznano kwalifikacje za zgodne z wymaganiami jak dla operatora stopnia MT The qualification was considered to comply with the requirements for level MT 2. Uznano kwalifikacje za zgodne z wymaganiami jak dla operatora stopnia MT z uwagami The qualification was considered to comply with the requirements for level. MT with comments 3. Nie uznano kwalifikacji za zgodne z wymaganiami jak dla operatora... stopnia MT Qualification has not been recognized compliant with the requirements for level MT Aby spełnić warunek 1 należy mieć minimum 90 % poprawnych punktów / To meet condition 1 you must have a minimum score of 90% Aby spełnić warunek 2 należy mieć minimum 80 % poprawnych punktów / To meet condition 2 you must have a minimum score of 80% Egzaminator / Examiner: Operator... Do wiadomości Kierownika NDT / Sent to NDT Manager...

58 Appendix no. 7 to instruction I.O. NJ /I Assessment of the practical exam for level 2 operator NDT-PT Date:... Candidate s full name:... Examiner:... Sample no. 1:... Sample no. 2:... Part 1. Knowledge of equipment / materials for penetrant inspections [%] which can be achieved 1.1 Status of control and measuring devices and installations for PT inspections Periodical inspections of materials for PT inspections 5 / such as: white light and UV radiation / Total 10 Part 2. Implementation of the penetrant methods / fluorescent / [%]which can be achieved 2.1 Visual inspection of the surface of the samples. Surface preparation of exam 3 samples for PT inspections / etching, degreasing or other type of cleaning/ 2.2 Selection of a penetrant system Checking of parameters / pressure, temperature, lighting / Inspection of a specific sample 8 Total 20 Part 3. Detection of discontinuities and preparation of the PT inspection protocol [%] which can be achieved 3.1 Detection of discontinuities and marking them on the sample Description of identified indicators and of their location 15 interpretation of the indicators 3.3 Assessment of results according to requirements Preparation of the PT inspection protocol 5 Total 55 Part 4. Preparation of methodology / PT inspection s instruction for 1 exam sample [%] which can be achieved 4.1 Identification of components / product and reference documents Required qualifications of the NDT personnel Installation for PT inspections / materials used, control and measuring devices / Description / sketch of the controlled component and required control zones. 3 Required sensitivity 4.5 Detailed requirements relating to a component s inspection inspection 5 technique, process parameters 4.6 Interpretation of the indicators. Recording of results Identification of the person implementing the methodology / instruction. 1 Total 15 TOTAL PERCENTAGE 100 FINAL GRADE for part 1, 2, 3, 4 received [%] No. 1 No. 2 received [%] No.1 No. 2 received [%] No. 1 No. 2 received [%] No. 1 No. 2

59 Załącznik nr 7 do Instrukcji I.O. NJ /I Ocena egzaminu praktycznego na 2 stopień z zakresu badań NDT-PT Data:... Imię i Nazwisko kandydata:... Egzaminator:... Próbka nr 1:... Próbka nr 2:... Część 1. Wiedza dotycząca wyposażenia / materiałów do kontroli penetracyjnej możliwe do uzyskania [%] 1.1 Status urządzeń kontrolno-pomiarowych i instalacji do badań PT Kontrole okresowe materiałów do badań PT /m.inn.światło białe i prom. uv / 5 Łącznie 10 Część 2. Stosowanie metody penetracyjnej /fluorescencyjnej / możliwe do uzyskania [%] 2.1 Sprawdzenie wizualne powierzchni próbek. Przygotowanie powierzchni 3 próbek egzaminacyjnych do badania PT/ trawienie, odtłuszczanie lub inne czyszczenie/ 2.2 Wybór systemu penetracyjnego Sprawdzenie parametrów / ciśnienia, temperatury, oświetlenia/ Przeprowadzenie kontroli wybranej próbki 8 Łącznie 20 Część 3. Wykrywanie nieciągłości i sporządzenie protokołu badań PT możliwe do uzyskania [%] 3.1 Wykrycie nieciągłości i oznaczenie ich na próbce Opis wykrytych wskazań, ich lokalizacja 15 - interpretacja wskazań 3.3 Ocena wyników zgodnie z wymaganiami Sporządzenie protokołu z kontroli PT 5 Łącznie 55 Część 4. Opracowanie metodyki / instrukcji badania PT dla 1 próbki egzaminacyjnej możliwe do uzyskania [%] 4.1 Identyfikacja części / wyrobu i dokumenty odniesienia Wymagane uprawnienia personelu wykonującego badania PT Instalacja do badań PT /stosowane materiały, przyrządy kontrolno-pomiarow, 1 pomocnicze / 4.4 Opis / szkic kontrolowanej części oraz wymagane strefy kontroli Wymagana 3 czułość. 4.5 Szczegółowe wymagania dotyczące badania części technika badania, parametry procesu Interpretacja wskazań.zapisy wyników badania Identyfikacja opracowującego metodykę / instrukcję 1 Łącznie 15 RAZEM 100 OCENA KOŃCOWA za część 1, 2, 3, 4 otrzymane [%] Nr 1 Nr 2 otrzymane [%] Nr 1 Nr 2 otrzymane [%] Nr 1 Nr 2 otrzymane [%] Nr 1 Nr 2

60 Appendix no. 8 to instruction I.O. NJ /I Assessment of the practical exam for level 2 operator NDT-MT Date:... Candidate s full name:... Examiner:... Sample no. 1:... Sample no. 2:... Level 2 Part 1. Knowledge on equipment, materials and rules during the magnetic Possible to inspection obtain [%] 1.1 System control and operation of Inspection Equipment Check required settings for inspection 5 Total for part 1 10 Level 2 Part 2. Application of magnetic particle inspection Possible to obtain [%] 2.1 Prepare sample for MT control Choice of MT technique and specify conditions that are used to control selected surfaces of samples Setting the required values of current and ampere-turns Inspection of a given sample Activities after MT (demagnetizing, check the values of residual magnetic field) 1 Total for part 2 20 Obtained [%] 1 2 Obtained [%] 1 2 Level 2 Part 3. Detection of non-continuities and writing report on MT tests Possible to obtain [%] 3.1 Detection of discontinuities, which are subject to evaluation Indication characteristics description of detected indications indication interpretation Results assessment for parts / samples in accordance with requirements MT inspection report 10 Total for part 3 for each sample 55 If obvious defects which are subject to mandatory evaluation were not detected; The score of Part 3 = 0 points Part 4. Generation of instruction card for MT inspection Possible to obtain [%] 4.1 Part / product identification and reference documents Required MT personnel qualification MT Installation for test (equipment and required setting) Description and/or sketch of part and required inspection zones Preparation of parts prior to inspection (degreasing, demagnetizing) Detailed requirements concerning conditions for inspection of part (head shot, central conductor, coil, Amperage, Amp-Turns, induced field values) Times and number of shots required when magnetizing parts Records of test results, required markings of indications Referring to the document / specification with acceptance / rejected criteria or provide a detailed description of indications ( acceptable and unacceptable). 1 Total for part 4 15 Obtained [%] 1 2 Obtained [%] Final evaluation (for part 2 and 3 of the exam you must calculate the average percentage of both samples) Total 100

61 Załącznik nr 8 do Instrukcji I.O. NJ /I Ocena egzaminu praktycznego na 2 stopień z zakresu badań NDT-MT Data:... Imię i Nazwisko kandydata:... Egzaminator:... Próbka nr 1:... Próbka nr 2:... Część 1. Wiedza dotycząca wyposażenia, materiałów i zasad obowiązujących podczas kontroli magnetycznej Stopień 2 możliwe do uzyskania [%] 1.1 Kontrola systemu i sprawdzenie funkcjonowania sprzętu Sprawdzenie wymaganych nastaw do inspekcji 5 Łącznie za część 1 10 uzyskane [%] 1 2 Część 2. Stosowanie wybranych metod kontroli magnetycznej Stopień 2 możliwe do uzyskania [%] 2.1 Przygotowanie próbki kontrolnej do badań MT Wybór techniki kontroli MT i określenie warunków tej kontroli na wybranych 7 powierzchniach próbek 2.3 Nastawianie wymaganych wartości prądów i amperozwojów Wykonanie kontroli wybranych części Czynności wykonywane po kontroli MT (rozmagnesowanie, 1 sprawdzenie wartości pola magnetycznego szczątkowego) Łącznie za część 2 20 uzyskane [%] 1 2 Część 3. Wykrycie nieciągłości i sporządzenie protokołu badań MT Stopień 2 możliwe do uzyskania [%] uzyskane [%] Wykrycie nieciągłości, które podlegają obowiązkowej ocenie Charakterystyka wskazań-opis wykrytych wskazań 15 - interpretacja wskazań 3.3 Ocena wskazań zgodnie z przyjętymi kryteriami dla części/próbek Opracowanie Protokołu z badania MT 10 Łącznie za część 3 dla każdej próbki 55 W przypadku nie wykrycia ewidentnych wad podlegających obowiązkowej ocenie za całość części 3 ocena wynosi 0 punktów Część 4. Opracowanie karty instrukcyjnej kontroli MT 4.1 Identyfikacja części / wyrobu i dokumenty odniesienia Wymagane kwalifikacje personelu MT Stosowana aparatura (defektoskop+wyposażenie i wymagane nastawy) Opis i/lub szkic kontrolowanej części oraz wymagane strefy kontroli Przygotowanie części do kontroli (odtłuszczanie, rozmagnesowanie) Szczegółowe wymagania dotyczące warunków kontroli części (badanie w głowicy, zastosowanie pręta pomocniczego, cewki, amperaż, amperozwoje, wytworzony poziom pola) 4.7 Czasy impulsów i ilości impulsów wymagane przy magnesowaniu Zapisy po kontroli, wymagane oznaczenia wskazań i ocena wskazań Wskazanie dokumentu według którego należy dokonać oceny części lub 1 podanie szczegółowego opisu wskazań dopuszczalnych i niedopuszczalnych Łącznie za część 4 15 możliwe do otrzymane uzyskania [%] [%] 3 Ocena końcowa (dla części 2 i 3 egzaminu należy wyliczyć średnią wartość procentową z obu próbek) 100 Raz em

62 Załącznik nr 9 do Instrukcji I.O. NJ /I Appendix no. 9 to instruction I.O. NJ /I ARKUSZ OCENY INDYWIDUALNEJ OPERATORA NDT NR... RAPORT Z EGZAMINU INDIVIDUAL NDT ASSESSMENT SHEET NO EXAMINATION REPORT DANE PERSONALNE / PERSONAL DETAILS Imię i nazwisko / Name: ID: Firma / Company DANE DOTYCZĄCE SZKOLENIA / DATA RELATED TO TRAINING Metoda / Method : Sektor przemysłowy Stopień (re)kwalifikacji / (Re)Qualification Ograniczenia / Limitations SPRAWDZENIE ZROZUMIENIA MATERIAŁU SZKOLENIOWEGO /podczas szkolenia/ VERIFICATION OF TRAINING MATERIAL UNDERSTANDING /during the training/ Dodatkowe Sprawdzian/y zaliczono (jeśli użyto) / Additional Test(s) passed (if applied) OCENY Z EGZAMINÓW KWALIFIKACYJNYCH / ASSESSMENTS ON QUALIFICATION EXAMINATIONS Rodzaje egzaminów / Examinations types Ogólny / General - NG Specjalistyczny /Technical - NS Praktyczny / Practical - NP N/A % Współczynnik 1) Coefficient 1) Średnia Ocena końcowa * [%] Average Final assessment * / %/ % * ocena końcowa jest sumą uzyskanych ocen z egzaminów NG, NS i NP po uwzględnieniu współczynnika wagi egzaminów wg EN4179 1) Dla egzaminu rekwalifikacyjnego obowiązują rodzaje egzaminów: ns i np. ze współczynnikami po 1/2 każdy. * final assessment is a sum of all scores gained from examinations; NG, NS and NP taking into account examinations importance 1) factor as per Written Practice. For Re-qualification examination: apply scores of ns and np with coefficients factor 1/2 each. Czas szkolenia / Training duration: Od / From:... Do/ To:... Godziny szkolenia / Training hours:... Instruktor / Instructor Egzaminator / Examiner: Data egzaminu / Examination date. Data ważności kwalifikacji / Qualification expiration date.. Okres ważności kwalifikacji / Qualifications validity period : 5 years Wyniki szkolenia / egzaminów Training / examinations results Odpowiedzialny 3 stopień Responsible level 3 Szkolenie / Training: ZALICZONE / PASSED NIE ZALICZONE / NOT PASSED Egzaminy kwalifikacyjne na operatora NDT / Qualification examinations for NDT operator: ZALICZONE / PASSED NIE ZALICZONE / NOT PASSED Uwagi Remarks

63 Załącznik nr 10 do Instrukcji I.O. NJ /I Appendix no. 10 to instruction I.O. NJ /I Imię i nazwisko / Name... Nr kontrolny / Company ID No... KARTOTEKA OPERATORA NDT / NDT Operator s file Metoda kontroli NDT Method Stopień kwalifikacji Qualifications level Numer certyfikatu/ Arkusza oceny indywidualnej operatora Certificate No. Data egzaminu Examination date Data następnego egzaminu-przed upływem Next certification date Data badań wzroku (bliskie widzenie) Near Vision exam date Data badań lekarskich (rozróżnianie barw) Color perception exam date Data następnych badań Next Vision / color perception Exam date Badania penetracyjne Penetrant Inspection Badania magnetyczne Magnetic Inspection Na podstawie ważnych certyfikatów operatora w metodzie oraz badań okulistycznych, dopuszczam do pracy przy wykonywaniu badań nieniszczących w WZL-4 S.A. Based on valid certifications of operators in methods and valid eyesight testing exam, I qualify the operators to perform non-destructive inspection in WZL-4 S.A. Prepared / Approved by: Responsible level 3.. Janusz Czerwiński

64 Załącznik nr 11 do Instrukcji I.O. NJ /I Appendix no. 11 to instruction I.O. NJ /I ZARYS WYMAGAŃ DOTYCZĄCYCH DOŚWIADCZENIA ZAWODOWEGO -PT: GUIDE LINES FOR PT-EXPERIENCE REQUIREMENTS: Zarys wymagań dla stopnia 2 nie posiadającego uprawnień stopnia 1 badań penetracyjnych For level 2 without prior level 1 certification: Temat / Subject Godziny / Hours 1. Przygotowanie powierzchni części / Parts preparations Nakładanie penetranta metodą zanurzeniową w wannie / Penetrant Aplication in Tank equipment 3. Nakładanie penetranta metodą natrysku / elektrostatyki / Aplication of spray / electrostatic penetrant 4. Usuwanie nadmiaru penetranta / Removal of surface penetrant Nakładanie różnych form wywoływaczy / Application of the different forms of developer 6. Zachowanie się w kabinie inspekcyjnej ( adaptacja wzroku, obchodzenie się z częściami itp) / Behaviour in the inspection booth (dark adaptation, part handling etc) 7. Kontrola i ocena / Inspection and evaluation Technika wipe off / Wipe off technique Czyszczenie po badaniu / Post Inspection Cleaning Wymagane podstawowe kontrole okresowe materiałów i urządzeń / Easier required periodical check of materials and equipment 11. Wykonanie Techniiki badania penetracyjnego z wybraniem metody / Set up of Inspection Procedure with selection of the appropriate method 12. Kontrola, interpretacja I ocean różnych typów nieciągłości. Typowe wady dla różnych procesów wytwarzania / Inspection Interpretation and evaluation of the various types of discontinuities. Typically associated with the various manufacturing process. 13. Bardziej skohmplikowane testy I kontrole materiałów I urządzeń / More comlpex maintenance tests RAZEM GODZIN / Total hours: Page 1 / 3

65 Lp A RAMOWY PROGRAM SZKOLENIA NA 2 STOPIEŃ PT / FRAME TRAINING PROGRAM FOR LEVEL 2 PT Temat / Issue Część teoretyczna / Theoretical part Podstawy badań. Zakres stosowania badania penetracyjnego Basic theory for PT method. The scope of penetrant testing Klasyfikacja materiałów penetracyjnych. Ograniczenia i zalety Classification of penetration materials. Limitations and capabilities. Materiały penetracyjne, wyposażenie Penetration materials, equipment Wielkości wykrywanych nieciągłości Sizes of detected discontinuities Specjalne środki bezpieczeństwa dla materiałów penetracyjnych Special means of precaution for penetrant materials Wybór systemu penetracyjnego, techniki Selection of penetrant system, technique Technologia wykonania badania penetracyjnego. Zasady, parametry Technology of penetrant testing. Test principles, parameters Przykłady nieciągłości możliwych do wykrycia metodą penetracyjną. Rodzaje wad w róznych materiałach. Examples of discontinuities possible to detect with penetrant method. Product knowledge (materials, defect formation) Kontrola własności materiałów penetracyjnych Inspection of penetrant materials properties Kontrole okresowe materiałów i sprzętu Periodic check of material and equipment Ocena i zapisy po badaniach penetracyjnych części / wyrobów Evaluation and records after penetrant testing of parts / products Normy wewnętrzne, procedury i instrukcje dotyczące badań penetracyjnych oraz odbioru części po badaniach penetracyjnych Internal standards, procedures and instructions concerning penetrant testing and the receipt of parts after penetrant testing Akceptacja części i wyrobów. Kryteria akceptacji Parts and products acceptance. Inspection criteria. Przepisy bhp i p.poż przy badaniach penetracyjnych Safety and Health regulations and fire regulations for penetrant testing Ilość godzin bezpośrednio na stopień 2 Number of hours directly for level 2 1 h 1 h 1 h 1 h 1 h 2h 4 h 2 h 1 h 2 h 1 h 2 h 2 h 1 h Page 2 / 3

66 Razem (część teoretyczna): / Total (Theoretical part): 22 h B Część praktyczna / Hands-on part Opracowanie Karty Instrukcyjnej Kontroli Penetracyjnej Preparation of Penetrant Testing Instruction Sheet. Wykonanie kontroli penetracyjnej wybranych części szkoleniowych na podstawie kart instrukcyjnych pod nadzorem operatora PT stopień 2 lub 3. Performance of penetrant tests of selected training parts on the basis of instruction sheets under supervision of a level 2 or 3 PT operator. Przeprowadzenie badań penetracyjnych wybranych części roboczych z wadami i opracowanie protokołów kontroli Performance of penetrant tests of selected parts with defects and preparation of inspection reports 3 h 2,5 h 3 h 4 5 Ocena i interpretacja wskazań: Evaluation and interpretation of indications: Zapisy po kontroli penetracyjnej. Opracowanie Protokołu z badań penetracyjnych. Records after penetrant inspection. Finalizing Work order. 1 h 0,5 h A + B Razem (część praktyczna): / Total (hands-on part): Razem (część teoretyczna i praktyczna) / Total (theoretical and hands-on part): 10 h 32 h Materiały wykorzystywane podczas szkolenia teoretycznego: / Used documents: - ASNT Study Guides, - ASNT Material and Processes for NDT Technology, - T.O. 33B-1-1 NONDESTRUCTIVE INSPECTION, METHODS, BASIC THEORY - Basic Metallurgy for NDT JL Taylor BINDT - Materiały szkoleniowe UDT-Cert, - Literatura wydawnictwa Gamma dotycząca badań penetracyjnych (PT) - Specifications ASTM, EN, NAS Page 3 / 3

67 Załącznik nr 12 do Instrukcji I.O. NJ /I Appendix no. 12 to instruction I.O. NJ /I ZARYS WYMAGAŃ DOTYCZĄCYCH DOŚWIADCZENIA ZAWODOWEGO - MT: GUIDE LINES FOR MT - EXPERIENCE REQUIREMENTS: Zarys wymagań dla stopnia 2 nie posiadającego uprawnień stopnia 1 badań magnetycznych For level 2 without prior level 1 certification: Temat / Subject Godziny / Hours 1. PRZYGOTOWANIE POWIERZCHNI / PARTS PREPARATION 2. MAGNESOWANIE KOŁOWE (OBRACANIE CZĘŚCIĄ) / CIRCULAR INDUCED MAGNETISATION (POSSIBLE ROTATION OF PARTS) 3. MAGNESOWANIE KOŁOWE (OCHRONA I SPRAWDZANIE PRZYPALEŃ) / CIRCULAR DIRECT MAGNETISATION (CARE AND CHECK FOR PREVENTION OF CONTACT BURNS) 4. MAGNESOWANIE WZDŁUŻNE (PRZEMIESZCZANIE) / INDUCED LONGITUDINAL MAGNETISATION (POSSIBLE REPOSITIONING) 5. PRAKTYKA W ZACIEMNIONYM MIEJSCU (CIEMNIA,ADAPTACJA WZROKU, POSTĘPOWWANIE Z CZĘSCIAMI) / WORKING PRACTICE IN THE INSPECTION BOOTH (DARK, ADAPTATION, PARTS HANDLING, ETC.) 6. KONTROLA I OCENA CZĘŚCI / INSPECTION AND EVALUATION 7. DEMAGNETYZACJA I KONTROLA / DEMAGNETISATION AND CONTROL 8. CZYSZCZENIE PO BADANIU / POST INSPECTION CLEANING 9. PROSTE TESTY KONTROLNE (STĘŻENIE I ZANIECZYSZCZENIE ZAWIESINY, POMIAR ŚWIATŁA, OBSŁUGA LAMP, TEST SZYBKIEJ PRZERWY, SKUTECZNOŚĆ PROCESU / SIMPLE MAINTENANCE TESTS (CONCENTRATION AND CONTAMINATION OF THE SUSPENSION, LIGHTING EVALUATION, LAMPS MAINTENANCE, QUICK BREAK TEST WITH THE SPECIFIC TESTER, CHECK FOR INTERNAL SHORTING, PROCESS CONTROL) 10. PROCEDURA USTAWIANIA, NASTAW PODCZAS PROCESU KONTROLI (Z UŻYCIEM MIERNIKA HALLA LUB WSKAŹNIKÓW) / SET UP AND CHECK OF INSPECTION PROCEDURES (WITH FORMULAS AND ACTUAL VERIFICATION WITH HALL PROBE AND /OR MAGNETIC FLUX INDICATORS) 11. INTERPRETACJA I OCENA WSKAZAŃ (AKCEPTACJA, ODRZUCENIE) RÓŻNYCH TYPÓW NIECIĄGŁOŚCI WYSTĘPUJĄCYCH W RÓŻNYCH MATERIAŁACH / INSPECTION, INTERPRETATION AND EVALUATION (FOR ACCEPTANCE OR REJECTION) OF THE VARIOUS TYPES OF DISCONTINUITIES TYPICALLY ASSOCIATED TO THE VARIOUS MANUFACTURING PROCESSES 12. OCENA SZYBKIEJ PRZERWY PRZEPROWADZANA ZA POMOCĄ OSCYLOSKOPU / EVALUATION OF THE QUICK BREAK CARRIED OUT WITH THE OSCILLOSCOPE RAZEM GODZIN / Total hours: 530 Page 1/ 6