INICJATYWY I PROGRAMY EUROPEJSKIE JAKO BAZA DOŚWIADCZEŃ DLA POLSKICH MIAST POTRZEBY PROPOZYCJE ROZWIĄZAŃ ROLA PUNKTU INFORMACYJNEGO URBACT II

Transkrypt

1 Wymiana doświadczeńmiast europejskich w ramach programu URBACT II Katowice, 12 lutego 2009 INICJATYWY I PROGRAMY EUROPEJSKIE JAKO BAZA DOŚWIADCZEŃ DLA POLSKICH MIAST POTRZEBY PROPOZYCJE ROZWIĄZAŃ ROLA PUNKTU INFORMACYJNEGO URBACT II INSTYTUT ROZWOJU MIAST W KRAKOWIE Jerzy Adamski

2 TEZY o Potrzeby miast nowych krajów członkowskich w zakresie transferu wiedzy róŝnią się w stosunku do miast starych krajów członkowskich o Baza transferu wiedzy, nauki i doświadczeń do miast polskich powinna obejmować szerszy zakres programów, inicjatyw europejskich oraz strategicznych dokumentów o Instrumenty wymiany i kapitalizacji wiedzy oraz upowszechniania stosowane w ramach Programu URBACT II mogą stanowić podstawę/ przykład dla szerszego transferu wiedzy do miast polskich obejmującej nie tylko projekty URBACT II o Dla trwałej kapitalizacji wiedzy i doświadczeń oraz szerszego ich upowszechnienia w przyszłości niezbędne jest włączenie się sfery nauki, badań i edukacji o Punkt Informacyjny URBACT II oraz EUKN (Europejska Sieć Wiedzy o Miastach) istotnymi elementami systemu transferu wiedzy o Potrzebna jest szersza, krajowa inicjatywa transferu wiedzy dot. miast, wykorzystująca doświadczenia Programu URBACT, angaŝująca środowiska samorządowe, sferę badań i edukacji, organizacje pozarządowe

3 ZRÓŻNICOWANE POTRZEBY MIAST NOWYCH KRAJÓW CZŁONKOWSKICH UE o Intensywny rozwój dorobku programowego Unii Europejskiej w zakresie rozwoju miast i środowiska miejskiego w latach krótki zaledwie 5 letni okres transferu doświadczeń do nowych krajów UE ograniczony transfer wiedzy - 21 polskich miast brało udział w URBACT I o Miasta i ośrodki badawcze starej Unii posiadają bogate doświadczenia wyniesione z dwóch edycji Inicjatywy URBAN, kolejnych edycji programów ramowych FP4, FP5 - (Key Action 4 -The City of Tomorrow and Culture Heritage), inicjatywy ESPON i innych programów o Specyfika problemów miast nowych krajów szybki rozwój gospodarki rynkowej wpływ na rozwój miast o Przepaść pomiędzy miastami w Europie zachodniej a miastami w nowych Państwach Członkowskich. cytat dok. programowy URBACT II str. 24 o Zaledwie kilka nowych krajów członkowskich posiada strategie rozwoju obszarów miejskich lub polityki miejskie Ograniczone doświadczenia w stosowaniu zintegrowanego podejścia - cyt. Fostering the Urban Dimension DG Regio, listopad 2008

4 ŹRÓDŁA WIEDZY O DOROBKU PROGRAMOWYM, I DOŚWIADCZENIACH EUROPEJSKICH o Rozwój miast polskich kontekst europejski kontekst globalny niezbędna wiedza o tendencjach, procesach które w krajach o rozwiniętej gospodarce rynkowej zachodziły wcześniej (urban sprawl, reurbanizacja, gentryfikacja..) potencjalne źródło: obszerne raporty ESPON, raporty instytucji UE, dokumenty programowe UE w zakresie rozwoju obszarów miejskich i środowiska miejskiego o Konkretne rozwiązania źródło: kilkadziesiąt wysokonakładowych projektów badawczych Programu Ramowego FP4 i FP5 w ramach Key action 4 The City of Tomorrow and Culture Heritage dot. m.in. planowania i zarządzania zrównowaŝonym rozwojem miast, ochrony i konserwacji dziedzictwa kulturowego, rozwoju technologii konserwacji i odnowy, efektywności systemów transportu miejskiego takŝe nowe FP6 i FP7 o Praktyczne wdroŝenia źródło: inicjatywa URBAN, program URBACT I, URBACT II

5 SZEROKA BAZA DOROBKU PROGRAMOWEGO, WIEDZY, NAUKI I DOŚWIADCZEŃ EUROPEJSKICH

6 PROPOZYCJA PODJĘCIA KRAJOWEJ INICJATYWY TRANSFERU WIEDZY O MIASTACH CELE

7 PROPOZYCJA KRAJOWEJ INICJATYWY TRANSFERU WIEDZY O MIASTACH - GŁÓWNE ZAŁOŻENIA

8 Transfer wiedzy o miastach

9 URBACT II JAKO PODSTAWA KOMPLEMENTARNEJ, KRAJOWEJ INICJATYWY TRANSFERU WIEDZY o Wykorzystanie zgromadzonego dorobku i doświadczeń Programu URBACT I o Wykorzystanie struktur, narzędzi i projektów Programu URBACT II o Adaptacja i twórcze wdroŝenie narzędzi kapitalizacji wiedzy wypracowanych w ramach Programu URBACT II o Adaptacja i twórcze wdroŝenie narzędzi upowszechniania dorobku wypracowanych w ramach Programu URBACT II o Wykorzystanie Krajowego Punktu Informacyjnego URBACT II oraz Europejskiej Sieci Wiedzy o Miastach jako elementów systemu transferu wiedzy

10 URBACT II -CELE o ułatwienie wymiany doświadczeń oraz procesu nauki pomiędzy decydentami miejskimi oraz praktykami w zakresie zrównowaŝonego rozwoju obszarów miejskich wśród władz lokalnych oraz regionalnych. o szerokie rozpowszechnianie doświadczeń i przykładów dobrych praktyk zgromadzonych przez miasta a przede wszystkim wniosków płynących z tych projektów i polityk, zapewnienie transferu know-how do obszarów objętych zrównowaŝonym rozwojem miast o pomoc decydentom i praktykom w miastach a takŝe zarządzającym programami operacyjnymi celów konwergencja i konkurencyjności w sprecyzowaniu planów działań zrównowaŝonego rozwoju obszarów miejskich, które mogłyby być wybrane do programów funduszy strukturalnych

11 URBACT II -OSIE PRIORYTETÓW 4.1. Oś priorytetów 1: Miasta, motory wzrostu i miejsc pracy Promowanie przedsiębiorczości Unowocześnianie i gospodarka oparta na wiedzy Zatrudnienie i kapitał ludzki 4.2. Oś priorytetów 2: Miasta atrakcyjne i spójne Kompleksowy rozwój rejonów zdegradowanych i rejonów zagroŝonych degradacją Integracja społeczna Problematyka środowiskowa Zarządzanie i urbanistyka

12 URBACT II -OBSZARY ZAINTERESOWAŃMIAST NOWYCH PAŃSTW CZŁONKOWSKICH odnowienie substancji mieszkaniowej, zarządzanie wspólną własnością, zarządzanie spadkiem populacji; transport publiczny i infrastruktury transportowe; lokalny rozwój gospodarczy (szczególnie w miastach, których byt wciąŝ zaleŝy od podupadających tradycyjnych gałęzi przemysłu; wysokie oczekiwania w stosunku do przedsięwzięć i środków fundacyjnych takich, jak PPP) ; zagospodarowanie nieuŝytków poprzemysłowych, ponowne wykorzystanie terenów zdewastowanych przez wojska; środowisko miejskie (zwłaszcza gospodarka odpadami i ściekami komunalnymi); zintegrowane podejście do rozwoju miast. źródło: dok. programowy URBACT II

13 Narzędzia kapitalizacji wiedzy w ramach URBACT URBACT II wzmocni filar kapitalizacji, w tym wiedzy zdobytej w oparciu o wymianę doświadczeń między partnerami URBACT oraz wiedzy zgromadzonej w ramach innych odnośnych programów, sieci, itp. Potrzeby kapitalizacji uwzględniane będą od najwcześniejszych etapów wymiany informacji na poziomie projektów (badania bazowe, wsparcie ekspertów, wspólne metodologie i szablony wyników itp.), a takŝe na poziomie programu: tworzenie Biegunów tematycznych odpowiadających za wsparcie projektów i wykorzystanie ich działań w celu opracowania projektów uwzględniających niezwiązaną z URBACT wiedzę i potrzeby, opracowanie tematycznych dossier, itp.

14 Narzędzia kapitalizacji wiedzy w ramach URBACT Bieguny tematyczne Na poziomie programu kapitalizacja będzie organizowana przez bieguny tematyczne. Wszystkie sieci i grupy robocze Programu URBACT będą powiązane z jednym z biegunów tematycznych, który pod nadzorem menadŝera bieguna tematycznego będzie opracowywać całą gamę działań takich jak: tworzenie i koordynacja doraźnie grup roboczych ekspertów, tworzenie i koordynacja plików tematycznych, organizacja/wkład w imprezy słuŝące rozpowszechnianiu rezultatów, przygotowanie opracowań, Eksperci tematyczni W ramach Programu URBACT II, eksperci tematyczni będą wspierać sieci i grupy robocze swoim wkładem merytorycznym i metodologicznym. Na poziomie programu, eksperci tematyczni wezmą udział w działaniach kapitalizacji i rozpowszechniania rezultatów, a w szczególności w działaniach podejmowanych w ramach biegunów tematycznych. W celu wsparcia i zwiększenia wydajności procesu kapitalizacji, wytworzona zostanie dodatkowa wiedza w postaci badań praktycznych, syntezy istniejących materiałów z projektów URBACT i spoza Programu URBACT, itp..

15 Narzędzia komunikacji i rozpowszechnienia informacji URBACT II W celu ułatwienia procesu komunikacji i informacji, miasta i ich partnerzy, a takŝe szersze grono odbiorców, otrzymają szereg narzędzi, które będą aktualizowane i uzupełniane w trakcie realizacji programu, w tym: o Strona internetowa - Jako podstawowe i najszerzej dostępne medium, strona internetowa pozostanie w centrum działań związanych z rozpowszechnianiem informacji. o Coroczna konferencja - gromadzić będzie raz do roku wszystkie podmioty zaangaŝowane w zrównowaŝony rozwój miast. o Drukowane publikacje tematyczne w językach lokalnych - przygotowywane będą krótkie analizy informacji otrzymanych z biegunów tematycznych. o Regionalne Konferencje Tematyczne imprezy te będą mieć miejsce w regionach europejskich i będą otwarte dla szerokiego grona odbiorców odpowiedzialnych za kształtowanie polityki i praktyków, którzy pragną uzyskać najnowszą wiedzę na dany temat.

16 Krajowy Punkt Informacyjny URBACT II Tworzony z wykorzystaniem istniejących struktur instytucja publiczna lub prywatna Zakres działania : o prowadzenie strony internetowej w języku polskim o tłumaczenie i rozpowszechnianie produktów Programu URBACT w postaci miesięcznych 8-10-stronicowych sprawozdań w języku polskim przedstawiających informacje na temat działań i rezultatów Programu URBACT oraz zwracających uwagę na materiały dostępne na stronie internetowej o docieranie do odbiorców, ich mobilizowanie oraz aktywniejsze angaŝowanie o wspieranie Programu URBACT w rozpowszechnianiu wiedzy i rezultatów poprzez imprezy i konferencje organizowane przez władze krajowe lub Instytucję Zarządzającą

17 Krajowy Punkt Informacyjny URBACT II inne funkcje o Krajowe Punkty Informacyjne mają wkład w tematyczne dossier przez zapewnienie dobrych praktyk, analiz, itp. Dotyczących zrównowaŝonego rozwoju miast. Mogą zapewniać sieciom tematycznym Programu URBACT II badania bazowe (zawierające najnowszy przegląd dokumentów i wiedzy na dany temat oraz sugerujące tematy, jakie mogą być podejmowane przez sieci tematyczne). o Krajowe Punkty Informacyjne będą teŝ mieć swój wkład w corocznie aktualizowane prezentacje polityki miejskiej na poziomie krajowym.

18 URBACT II a Europejska SiećWiedzy Miastach EUKN w procesie transferu wiedzy

19 Idea integrująca transfer wiedzy Bristol Accord - Porozumienie z Bristolu Wnioski z nieformalnego spotkania ministrów i reprezentantów krajów europejskich w grudniu 2005 r. określające charakterystykę społeczności trwałego rozwoju

20 BRISTOL ACCORD Społeczności trwałego rozwoju to miejsca, w których ludzie chcą mieszkać i pracować, zarówno dzisiaj, jak i w przyszłości. Społeczności trwałego rozwoju urzeczywistniają teŝ zasady zrównowaŝonego rozwoju. RównowaŜą i integrują wyzwania społeczne, gospodarcze i środowiskowe, zaspokajając potrzeby dzisiejszych i przyszłych pokoleń. Społeczności trwałego rozwoju są zróŝnicowane, odzwierciedlając tym samym lokalne warunki, w jakich istnieją. Niemniej jednak, wszystkie one powinny być: AKTYWNE, INTEGRUJĄCE I BEZPIECZNE sprawiedliwe, tolerancyjne i spójne z silną kulturą lokalną i innymi działaniami, w których uczestniczy dana społeczność DOBRZE ZARZĄDZANE z efektywnym i integrującym udziałem członków danej społeczności, posiadające system przedstawicielski i przywództwo DOBRZE SKOMUNIKOWANE zapewniające dobre usługi transportowe i komunikację, łączące mieszkańców z miejscami pracy, nauki, placówkami ochrony zdrowia, itp. ośrodkami usług DOBRZE OBSŁUGIWANE zapewniające usługi świadczone przez sektor państwowy, prywatny i wolontariat, odpowiednie dla potrzeb mieszkańców i dostępne dla wszystkich WRAśLIWE NA KWESTIE EKOLOGICZNE zapewniające ludziom miejsca do Ŝycia, które zachowują wzgląd na środowisko naturalne DOBRZE PROSPERUJĄCE charakteryzujące się kwitnącą, zróŝnicowaną i innowacyjną gospodarką lokalną DOBRZE ROZPLANOWANE I ZBUDOWANE posiadające wysokiej jakości środowisko zbudowane oraz środowisko naturalne ZAPEWNIAJĄCE WSZYSTKIM RÓWNE SZANSE w tym członkom innym wspólnot, obecnie i w przyszłości

21 I R M Dziękuję za uwagę INSTYTUT ROZWOJU MIAST w Krakowie INSTITUTE OF URBAN DEVELOPMENT