Rynek mięsa 1) Rynek mięsa 2) Ceny w I półroczu 3) Rynek mięsa w III i IV kwartale

Transkrypt

1 Rynek mięsa 1) Rynek mięsa 2) Ceny w I półroczu 3) Rynek mięsa w III i IV kwartale Produkcja mięsa stanowi obok produkcji roślinnej podstawę działalności rolniczej. W tradycji wielu krajów podstawową grupą mięs są mięsa czerwone. W zależności od regionu świata dominującą pozycję zajmuje wieprzowina lub wołowina. Natomiast baranina stanowi jedynie niewielki odsetek w produkcji oraz spożyciu. W polskich warunkach podstawę diety mięsnej stanowi wieprzowina. Wynika to z tradycji kulinarnych, warunków przyrodniczych, a przede wszystkim cen, które są ważnym determinantem wyboru konsumenta. W Polsce statystyczny konsument spożywa około 42 kilogramów wieprzowiny rocznie, co stanowi 60% kupowanego mięsa. Drugą pozycję w śród mięs czerwonych zajmuje wołowina, jednak cieszy się ona o wiele mniejszą popularnością. Polacy spożywają jej zaledwie 3,8 kg/osobę. W porównaniu ze średnią unijną wynoszącą około 20 kg/osobę jest to niewiele. Natomiast baranina na polskich stołach, jest bardzo rzadkim widokiem. Statystycznie w kraju spożywa się 30 dekagramów na osobę. Tak małe spożycie baraniny spowodowało, iż pogłowie owiec w Polsce wynosi na dzień dzisiejszy około 17 tyś sztuk. O wiele większym zainteresowaniem konsumentów cieszy się mięso białe, szczególnie drób, ze względu na swoje właściwości kulinarne oraz stosunkowe niskie ceny. Spożycie drobiu, co rocznie się zwiększa. Konsumpcja w 2009 roku wyniosła około 24,5 kg/osobę i byłą o 5 kg większa niż 5 lat temu. Taki kształt konsumpcji wpływa bezpośrednio na skalę produkcji. Dominującą pozycję w zagrodach zajmuje trzoda chlewna. Jej pogłowie wynosi obecnie około 14,5 mln i w ostatnim dziesięcioleciu uległo znacznemu ograniczeniu. Na przestrzeni ostatnich lat zmalało o 3 mln sztuk. Stan trzody chlewnej do 2007 roku kształtował się bardzo stabilnie. Wynosił on około mln sztuk i w poszczególnych latach podlegał jedynie lekkim zmianom. Przełomowym momentem dla spadku pogłowia był rok Wysokie ceny zbóż oraz niekorzystne ceny tuczników sprawiły, że część rolników zaczęła ograniczać lub rezygnować z utrzymania trzody. Z kolei w latach nasiliła się konkurencja ze strony hodowców z krajów Benelux-u oraz Niemiec. Dzięki niższym cenom tuczników oraz korzystnemu kursowi euro do złotego przywóz do Polski z krajów Benelux-u był opłacalny, co wykorzystywali polscy przedsiębiorcy. Silna konkurencja wpłynęła na ceny i stan pogłowia w Polsce, które w 2009 roku osiągnęły najniższy poziom od lat. Sytuacja w 2010 roku raczej nie ulegnie większym zmiano.

2 Tabela 1. Pogłowie trzody chlewnej w Polsce w latach w mln szt. Rok Pogłowie , , , , , , , , , , , , , * *prognozy Źródło: Biuletyn, Rynek mięsa wrzesień 2009, IERIGŻ W przypadku bydła sytuacja była bardziej stabilna. Pogłowie tych zwierząt, kształtowało się między 6,08 mln sztuk w roku 2000, a 5,6 mln sztuk w 2009 roku. Z czego krowy mleczne stanowiły około 50% pogłowia. Jednocześnie chów zwierząt z przeznaczeniem na ubój w ciągu ostatnich 10 lat kształtował się w lekkim trendzie wzrostowym, jednak do poziomu z końca lat 80 jeszcze daleko. Jednak przy obecnym poziomie spożycie w kraju nie powinno stwarzać wiele problemów z zaopatrzeniem rynku. Tabela 2. Produkcja żywca wołowego w tyś ton w latach Rok Żywiec wołowy * Źródło: Biuletyn IERIGŻ Rynek mięsa jesień 2009 Ceny w I półroczu Średnie ceny mięsa wieprzowego na początku roku wynosiły 4,97 zł/kg (wg MPC) i sukcesywnie z tygodnia na tydzień notowały spadki, które w połowie lutego zostały wyhamowane na poziomie 4,52 zł/kg. Druga część I kwartału przyniosła lekkie zwyżki notowań, jednak średnie ceny utrzymywał się na stabilnym poziomie około 4,75 zł/kg, aż do końca kwartału. Kwiecień i początek maja na rynku przebiegł bardzo spokojnie, nie odnotowano większych zmian cen. Ożywienie na rynku nastąpiło od połowy maja. Stawki zaczęły sukcesywnie rosnąć

3 przekraczając w połowie czerwca 6 zł/kg dla mięsa klasy S. Notowania w pozostałych klasach również rosły. Maksymalne stawki jakie udało się zanotować w połowie czerwca wynosiły w poszczególnych klasach E - 5,99 zł/kg U - 5,71 zł/kg R - 5,33 zł/kg O - 5,02 zł/kg P - 4,85 zł/kg Lipiec był okresem lekkiej korekty cen. Jednak notowanie w poszczególnych tygodniach i regionach zmieniły się jedynie w niewielkim stopniu. W poszczególnych klasach mięsa cena spada o 0,10-0,30 zł/kg i nadal utrzymywała się na stosunkowo wysokim poziomie. Tabela 1. Ceny tuczników w klasyfikacji SEUROP w I półroczu 2010r. w MPC. 6,50 6,00 5,00 4,00 3,50 3,00 3 stycznia 17 stycznia 24 stycznia 07 lutego 21 lutego 7 marca 21 marca 04 kwietnia 18 Kwietnia 02 maja 16 maja 30 maja 13 czerwca 27 czerwca 11 lipca 25 lipca klasa S klasa E klasa U klasa R klasa O klasa P W I półroczu ceny prosiąt na targowiskach utrzymywały się na wysokim poziomie Za parę prosiąt w woj. kujawsko-pomorskim, łódzkim, małopolskim, wielkopolskim, warmińskomazurskim, podkarpackim na początku roku żądano zł. Były to maksymalne stawki, jakie odnotowano w I półroczu. O blisko 80 zł mniej za parę prosiąt wyceniali rolnicy z woj opolskiego, pomorskiego i zachodniopomorskiego, gdzie żądano maksymalnie zł za parę, czyli o 23% - 28% mniej w porównaniu z sześcioma najdroższymi województwami. W raz ze zbliżaniem się końca I kwartału stawki za prosięta zaczęły spadać. Jednak wyraźne obniżki zanotowano dopiero w połowie II kwartału. Na większości targowisk stawki za parę prosiąt nie przekraczały 300 zł. Na koniec II kwartału maksymalne stawkę za parę prosiąt odnotowano w województwie łódzkim i wynosiła ona 297 zł, czyli o 40 zł mniej niż na początku roku. Najmniej za prosięta żądano na Lubelszczyźnie gdzie stawki były o ponad 90 zł mniejsze i wynosiły

4 zł za parę. Rynek mięsa wołowego Ceny wołowiny w I półroczu w całym kraju odnotowały wyraźny spadek. Mimo, że pierwsze dwa miesiącach 2010 roku przebiegały spokojnie, a ceny nie odbiegały od tych notowanych w 2009 roku. W styczniu i lutym za buhajki płacono 5,80-5,97 zł/kg żywca, zaś za buhaje -5,93 zł/kg. Od marca zaczęto notować spadki na rynku. Z miesiąca na miesiąc ceny wołowiny osiągały coraz niższe stawki. Pod koniec I kwartału stawka za buhajki nie przekraczała 5,30 zł/kg, podobnie w przypadku buhajów, za które płacono około 5 zł/kg. Kwiecień był miesiącem, w którym sytuacja na chwilę się ustabilizowała. Wykres 2. Ceny buhajów w I półroczu 2010 w zł/kg wg wagi żywej 6,50 6,00 Polska centralna Polska południow a Polska północna 5,00 4,00 Wykres 3. Ceny buhajków w I półroczu 2010 w zł/kg wg wagi żywej. 6,10 5,90 5,70 5,30 5,10 4,90 4,70 Polska centralna Polska południow a Polska północna

5 Jednak już w maju i czerwcu ponownie na rynku zawitały spadki. Ceny buhajków spadły do 4,73-4,90 zł/kg tym samym osiągnęły poziomu z 2008 roku. Ceny buhajów również malały, za kilogram żywca płacono 4,46-4,86 zł. Również początek sezonu wakacyjnego przywitał rolników spadkami. Ceny żywca spadły o kolejne 10 gr/kg. Osiągając tym samym minimalny poziom w tym roku. Rynek mięsa w III i IV kwartale Ceny wieprzowiny w III kwartale powinny utrzymywać się na poziomie z końcówki czerwca. Podobnie jak w latach poprzednich najprawdopodobniej będą to najwyższe stawki, jakie wystąpią na rynku w tym roku. Mimo stosunkowo niewielkiego pogłowia trzody chlewnej nie należy się spodziewać znaczących podwyżek. Na chwile obecną bez większych problemów zakłady przetwórcze mogą zaopatrzyć się w tańszy surowiec z zagranicy. IV kwartał powinien przynieść na rynek spadki cen sięgając 0,50-0,80 zł/kg. Notowania trzody w listopadzie i grudniu powinny ustabilizować się na poziomie z I kwartału 2009 roku. Przewidywane ceny w IV kwartale: Klasa ceny wg. MPC S 4,90-5,30 zł/kg E 4,70-5,10 zł/kg U - 4,40-4,80 zł/kg R 4,40- zł/kg O 3,70-4,20 zł/kg P 3,60-4,10 zł/kg W przypadku wołowiny sytuacja powinna przebiegać bardziej stabilnie. Notowania nie powinny podlegać większym wahaniom do końca roku. Ceny za buhajki będą kształtować się w przedziale 5,20-5,80 zł/kg, zaś za buhaje 4,90- zł/kg. W najbliższym czasie nie należy spodziewać się większych wzrostów cen. Łukasz Laskowski Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie Zespół Systemów Produkcji Rolnej wew. 122 l.laskowski@cdr.gov.pl