ZAŁOŻENIA PROGRAMU STRATEGICZNEGO. Obszary wiejskie. Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego, 2 lipiec 2012 r. Strona 1

Transkrypt

1 ZAŁOŻENIA PROGRAMU STRATEGICZNEGO Obszary wiejskie Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego, 2 lipiec 2012 r. Strona 1

2 I. SZCZEGÓŁOWE OPISY PRZEDSIĘWZIĘĆ STRATEGICZNYCH W RAMACH PROGRAMU STRATEGICZNEGO OBSZARY WIEJSKIE SRWM PRIORYTET PROGRAMU STRATEGICZNEGO (Działanie SRWM): (częściowo) Zabieganie o wdrożenie instrumentów regulacyjnych i planistycznych służących: poprawie struktury obszarowej gospodarstw (scalenia gruntów) właściwemu gospodarowaniu na obszarach rolnych, chronionych, górskich oraz innych obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania Działanie 1. URZĄDZANIE PRZESTRZENI OBSZARÓW WIEJSKICH Przedsięwzięcie 1.1.: Precyzyjna diagnoza stanu istniejącego problemów oraz ograniczeń związanych z rolniczą przestrzenią produkcyjną, identyfikacja obszarów dotkniętych największymi wadami oraz wskazanie grupy działań mających na celu poprawę zaobserwowanych negatywnych zjawisk-stan obecny CEL Analiza stanu istniejącego rolniczej przestrzeni produkcyjnej i identyfikacja obszarów problemowych oraz wskazanie działań mających na celu poprawę zaobserwowanych zjawisk. ZAKRES RZECZOWY Wielokryterialna analiza struktury przestrzennej obszarów rolniczych (precyzyjne określenie priorytetów). Bazowe opracowanie dla przedsięwzięć z działania pierwszego. LATA partnerów (finansowe Wojewoda). Administracja rządowa Przedsięwzięcie 1.2.: Tworzenie programów prac urządzeniowo-rolnych dla wybranych gmin województwa małopolskiego. CEL Opracowanie programów prac urządzeniowo-rolnych w celu wskazania działań zmierzających do poprawy rolniczej przestrzeni produkcyjnej dla wybranych gmin województwa małopolskiego. ZAKRES RZECZOWY Szczegółowa inwentaryzacja stanu istniejącego w zakresie użytkowania gruntów i zainwestowania terenu oraz warunków geograficzno-przyrodniczych w poszczególnych gminach. LATA Przedsięwzięcia 1.3. opracowanie założeń do projektu scalenia gruntów wraz z oceną oddziaływania na środowisko 1.4. czynności o charakterze promocyjnym w zakresie poprawy stanu urządzenia obszarów wiejskich 1.5. scalenia i wymiany gruntów wraz z zagospodarowaniem poscaleniowym 1.6. poprawa warunków komunikacyjnych na obszarach wiejskich. partnerów (finansowe wojewoda) opcja PP(S) zadanie rekomendowane do programu subregionalnego gminy Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego, 2 lipiec 2012 r. Strona 2

3 Przedsięwzięcie 1.3.: Opracowanie założeń do projektu scalenia gruntów wraz z oceną oddziaływania na środowisko. CEL Przygotowanie dokumentacji niezbędnej do wszczęcia postępowania scaleniowego oraz uzyskania środków na finansowanie działań. ZAKRES RZECZOWY Założenia do projektu scalenia gruntów, karta informacyjna wraz ze studium środowiskowym, projekt wniosku o finansowanie. LATA Przedsięwzięcia 1.4. czynności o charakterze promocyjnym w zakresie poprawy stanu urządzenia obszarów wiejskich, 1.5. scalenia i wymiany gruntów wraz z zagospodarowaniem poscaleniowym 1.6. poprawa warunków komunikacyjnych na obszarach wiejskich. partnerów (finansowe lub niefinansowe) opcja PP(S) zadanie rekomendowane do programu subregionalnego Starostowie Przedsięwzięcie 1.4.: Czynności o charakterze promocyjnym w zakresie poprawy stanu urządzenia obszarów wiejskich CEL Podniesienie świadomości lokalnych społeczności do planowanych prac, prowadzące do uzyskania zgody. Zachęcenie do składania wniosków, ZAKRES RZECZOWY Działalność informacyjno szkoleniowa: spotkania informacyjne, konsultacje społeczne, wyjazdy studyjne, konferencje, materiały informacyjne, katalog korzyści itp. LATA opracowanie założeń do projektu scalenia gruntów wraz z oceną oddziaływania na środowisko 1.5. scalenia i wymiany gruntów wraz z zagospodarowaniem poscaleniowym 1.6. poprawa warunków komunikacyjnych na obszarach wiejskich. PA zadanie podlegające administracji regionalnej (, WSJO): wyłącznie aktywność własna (bez partnerów) : KBGiTR, MBGiTR- Tarnów Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego, 2 lipiec 2012 r. Strona 3

4 Przedsięwzięcie 1.5.: Scalenia i wymiany gruntów wraz z zagospodarowaniem poscaleniowym CEL Kompleksowa przebudowa układu przestrzennego wsi wraz z niezbędnymi inwestycjami. ZAKRES RZECZOWY Działania prawno administracyjne, projektowo techniczne i inwestycyjne. LATA Przedsięwzięcia 1.6. poprawa warunków komunikacyjnych na obszarach wiejskich Aktualizacja Programu Małej Retencji rozwój infrastruktury technicznej i społecznej Starosta, KBGiTR, MBGiTR Tarnów Przedsięwzięcie 1.6.: Poprawa warunków komunikacyjnych na obszarach wiejskich. CEL Poprawa warunków komunikacyjnych na obszarach użytkowani rolnego. ZAKRES RZECZOWY Budowa i przebudowa dróg, transportu rolniczego. LATA tworzenie programów prac urządzeniowo-rolnych dla wybranych gmin województwa małopolskiego 1.5. scalenia i wymiany gruntów wraz z zagospodarowaniem poscaleniowym partnerów (finansowe lub niefinansowe) opcja PP(S) zadanie rekomendowane do programu subregionalnego Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego, gminy województwa Jednostki samorządu terytorialne Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego, 2 lipiec 2012 r. Strona 4

5 Działanie 2 GOSPODAROWANIE ROLNICZYMI ZASOBAMI WODNYMI Przedsięwzięcie 2.1.: Aktualizacja Programu Małej Retencji CEL Określenie zasad zrównoważonego gospodarowania wodą na obszarach wiejskich. ZAKRES RZECZOWY Wprowadzenie właściwych metod planistycznych, właściwe zabiegi przeciwerozyjne, prawidłowa agrotechnika oraz agromelioracje dobór form użytkowania gruntów oraz budowa urządzeń technicznych zwiększających retencję wodną (stopnie, zbiorniki małej retencji) oraz spowolnienie spływów wody, renaturyzacja koryt, cieków tworzenie programów prac urządzeniowo-rolnych dla wybranych gmin województwa małopolskiego LATA partnerów (finansowe lub niefinansowe) opcja PP(S) zadanie rekomendowane do programu subregionalnego Spółki wodne, JST, ZMiUW Przedsięwzięcie 2.2.: Działania zmierzające do budowy, odtworzenia i utrzymania istniejących urządzeń wodnych w systemie melioracji szczegółowych CEL Budowa i utrzymanie odpowiedniego stanu urządzeń melioracji szczegółowej w celu regulacji zasobów wodnych. ZAKRES RZECZOWY Budowa, konserwacja i utrzymanie urządzeń melioracji szczegółowej scalenia i wymiany gruntów wraz z zagospodarowaniem poscaleniowym Aktualizacja Programu Małej Retencji. LATA ZMiUW, Spółki wodne JST Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego, 2 lipiec 2012 r. Strona 5

6 CEL ZAKRES RZECZOWY LATA Działanie 3 ODNOWA I ROZWÓJ WSI Przedsięwzięcie 3.1.: Rozwój infrastruktury technicznej i społecznej Poprawa infrastruktury społecznej i technicznej na obszarach objętych scaleniami. Projektowanie, budowa i modernizacja infrastruktury społecznej i technicznej. Przedsięwzięcia 1.5. scalenia i wymiany gruntów wraz z zagospodarowaniem poscaleniowym 3.2. rozwój funkcji turystycznej oraz rekreacyjno wypoczynkowej wsi gminy, LGD Przedsięwzięcie 3.2.: Rozwój nieprodukcyjnych funkcji rolnictwa jako alternatywnych źródeł dochodów. CEL Podniesienie atrakcyjności ekoturystycznej obszarów wiejskich objętych pracami scaleniowymi. ZAKRES RZECZOWY Zapewnienie zaplecza rolniczego dla turystyki i popularyzacja alternatywnych źródeł dochodów wśród rolników.. LATA Przedsięwzięcia 3.3. Pielęgnowanie form architektonicznych oraz dostosowanie budownictwa i układów urbanistycznych do stylu regionalnego podkreślającego specyfikę wsi gminy LGD, Przedsięwzięcie 3.3.: Pielęgnowanie form architektonicznych oraz dostosowanie budownictwa i układów ruralistycznych do stylu regionalnego podkreślającego specyfikę wsi CEL Ochrona i zachowanie krajobrazu kulturowego na obszarach objętych scaleniami. ZAKRES RZECZOWY Identyfikacja i inwentaryzacja form architektonicznych, stworzenie wytycznych dla warunków zabudowy. Identyfikacja i utworzenie rejestru lokalnych zwyczajów i tradycji Podniesienie atrakcyjności ekoturystycznej obszarów wiejskich objętych pracami scaleniowymi. LATA gminy, LGD, Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego, 2 lipiec 2012 r. Strona 6

7 PRIORYTET PROGRAMU STRATEGICZNEGO (Działanie SRWM): Aktywizacja gospodarcza terenów wiejskich: obszary o funkcjach rolniczych: w zakresie wspierania zatrudnienia w działalności rolniczej i okołorolniczej opartej na zwiększeniu towarowości i wydajności poprzez: -wdrożenie instrumentów wsparcia dla rozwoju szczególności ekologicznego rolnictwa i przetwórstwa oraz marketingu wysokiej jakości produktów żywności regionalnej, - rozwój systemu doradztwa i wsparcia pośredniego dla przedsiębiorczości opartej na rolnictwie, obszary o funkcjach mieszanych: w zakresie wsparcia dla tworzenia miejsc pracy w działalności pozarolniczej. Działanie 1. WYKORZYSTANIE ZASOBÓW PRACY AKTYWIZACJA SPOŁECZNOŚCI LOKALNEJ Przedsięwzięcie 1.1.: Budowa lokalnego systemu produkcji i dystrybucji żywności CEL Podniesienie dochodowości gospodarstw rolnych oraz jakości żywienia konsumentów. ZAKRES RZECZOWY LATA Budowa i modernizacja sieci targowisk, popularyzacja nabywania produktów bezpośrednio w gospodarstwach oraz na jarmarkach, targach, upowszechnienie zielonych zamówień publicznych i odpowiednie zmiany legislacyjne, popularyzacja sprzedaży bezpośredniej produktów rolnych. Projekt realizowany przez gminy ze wsparciem z PROW (odpowiednik PROW w przyszłej perspektywie finansowania). JST, Jednostki Samorządu Terytorialnego ( starostwa), lokalni przedsiębiorcy, MIR, MODR, CDR, organizacje branżowe Przedsięwzięcie 1.2.: Integracja pozioma i pionowa rolników oraz ich organizacji branżowych. CEL Umożliwienie zaistnienia drobnym producentom na rynku ponadlokalnym. Zwiększenie liczby powiązań kooperacyjnych i grup producenckich. ZAKRES RZECZOWY Przygotowanie partii towarów o określonym standardzie jakościowym. Wpisanie zagadnienia w corocznych Programach działalności doradczej Małopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Karniowicach. Systemy jakości, rozwój rynku rolnego LATA PA zadanie podlegające administracji regionalnej (, WSJO): wyłącznie aktywność własna (bez partnerów) Od 2013 r. w corocznych Programach działalności doradczej Małopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Karniowicach. MODR- (PZDR w terenie) Rolnicy, przedsiębiorcy, CDR Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego, 2 lipiec 2012 r. Strona 7

8 Przedsięwzięcie 1.3.: Wykorzystanie przewag komparatywnych na rynku żywności. CEL Wsparcie dla produkcji lokalnej żywności wysokiej jakości poprzez zapewnienie odpowiedniego zaplecza (technicznego, sanitarnego). Poprawa dochodów małych gospodarstw rolnych. ZAKRES RZECZOWY Inkubatory kuchenne- miejsca produkcji lokalnej żywności wysokiej jakości, Wsparcie finansowe Fundusze Unijne, Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego Tworzenie oraz obsługa inkubatorów kuchennych - NGO, LGD Przedsięwzięcie: 2.4. Dostosowanie służb fitosanitarnych i weterynaryjnych do realiów funkcjonowania małych gospodarstw. - współpraca z NGO. LATA MODR NGO, JST, Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego, LGD, CDR Przedsięwzięcie 1.4.: Ekoturystyka jako zielony rynek pracy- wzbogacenie list kluczowych produktów ekoturystycznych. CEL Wykorzystanie potencjału ekologicznego (walorów przyrodniczych i kulturowych) do zwiększenia dochodowości gospodarstw. ZAKRES RZECZOWY Identyfikacja potencjału ekologicznego i sposobów jego wykorzystania- ekofizjografia. Rozwijanie ekologicznych sposobów produkcji żywności, wsparcie rozwoju alternatywnych funkcji gospodarstw rolnych, konsultacje i doradztwo w środowiskach wiejskich. LATA O zadanie w sferze oddziaływania: funkcjonalnie niezależne od administracji regionalnej (lobbing, rzecznictwo interesów regionalnych itd.) Gminy MODR, NGO, LGD, MOT, organizacje turystyczne Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego, 2 lipiec 2012 r. Strona 8

9 Działanie 2. REWITALIZACJA TRADYCYJNYCH FORM GOSPODAROWANIA Przedsięwzięcie 2.1.: Kształtowanie rynku produktów wysokiej jakości uczestniczących w systemach jakości. CEL Wdrożenie i upowszechnienie istniejących systemów jakości, popularyzacja i wspieranie producentów stosujących systemy jakości, zwiększenie zaufania rynku i konsumentów żywności rodzimej produkcji. ZAKRES RZECZOWY Wsparcie podmiotów stosujących systemy jakości i certyfikaty, popularyzacja żywności certyfikowanej, kampania organizacyjno szkoleniowa z organizacjami producenckimi. Kształtowanie rynku konsumenckiego. LATA CEL ZAKRES RZECZOWY LATA Ekoturystyka jako zielony rynek pracy- wzbogacenie list kluczowych produktów ekoturystycznych. partnerów (finansowe lub niefinansowe) opcja PP(S) zadanie rekomendowane do programu subregionalnego Agencja Rynku Rolnego Administracja rządowa (IJHARS), samorządowa, Przedsięwzięcie 2.2.: Postęp biologiczny i ochrona bioróżnorodności rolniczej. Dywersyfikacja produkcji rolniczej - hodowla twórcza nowych odmian roślin, postęp biologiczny w produkcji zwierzęcej, ekstensywne gatunki roślin uprawnych, ochrona bioróżnorodności w rolnictwie. Wsparcie wystaw rolniczych, inwentaryzacja i publikacja rodzimych zasobów, pozyskanie materiałów i stworzenie kolekcji zachowawczych INSITU. Upowszechnienie starych odmian roślin i rodzimych ras zwierząt w gospodarstwach ekologicznych Ekoturystyka jako zielony rynek pracy- wzbogacenie list kluczowych produktów ekoturystycznych Kształtowanie rynku produktów wysokiej jakości uczestniczących w systemach jakości. IHR, Instytut Zootechniki Państwowego Instytutu Badawczego w Krakowie. Administracja rządowa, jednostki naukowe i badawcze, rolnicy, gospodarstwa ekologiczne, Centrum Zasobów Genów PAN, IHAR, Instytut Ogrodnictwa, NGO. Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego, 2 lipiec 2012 r. Strona 9

10 Przedsięwzięcie 2. 3.: Modyfikacja usług doradczych dostosowanie do rewitalizacji tradycyjnych form gospodarowania. CEL Zaangażowanie doradców Małopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Karniowicach w terenie do rozpoznania specyfiki produkcji w poszczególnych powiatach (PZDR) oraz realizacja zapisów SRWM. ZAKRES RZECZOWY Doradztwo indywidualne, grupowe, szkolenia, ulotki i konferencje, wykonywanie biznesplanów i planów urządzeniowych Precyzyjna diagnoza stanu istniejącego problemów oraz ograniczeń związanych z rolniczą przestrzenią produkcyjną, identyfikacja obszarów dotkniętych największymi wadami oraz wskazanie grupy działań mających na celu poprawę zaobserwowanych negatywnych zjawisk-stan obecny 1.2. Tworzenie programów prac urządzeniowo-rolnych dla wybranych gmin województwa małopolskiego 1.3. Opracowanie założeń do projektu scalenia gruntów wraz z oceną oddziaływania na środowisko 1.4. Czynności o charakterze promocyjnym w zakresie poprawy stanu urządzenia obszarów wiejskich 1.5. Scalenia i wymiany gruntów wraz z zagospodarowaniem poscaleniowym 1.6. Poprawa warunków komunikacyjnych na obszarach wiejskich Aktualizacja Programu Małej Retencji Działania zmierzające do budowy, odtworzenia i utrzymania istniejących urządzeń wodnych w systemie melioracji szczegółowych PA zadanie podlegające administracji regionalnej (, WSJO): wyłącznie aktywność własna (bez partnerów) Przedsięwzięcie 2. 4.: Dostosowanie służb fitosanitarnych i weterynaryjnych do realiów funkcjonowania małych gospodarstw. CEL Wprowadzenie stosownych regulacji prawnych. ZAKRES RZECZOWY Działania na rzecz inicjatywy legislacyjnej Ekoturystyka jako zielony rynek pracy- wzbogacenie list kluczowych produktów ekoturystycznych Kształtowanie rynku produktów wysokiej jakości uczestniczących w systemach jakości Postęp biologiczny i ochrona bioróżnorodności rolniczej. O zadanie w sferze oddziaływania: funkcjonalnie niezależne od administracji regionalnej (lobbing, rzecznictwo interesów regionalnych itd.) LATA MIR Działanie 3. GOSPODARCZE WYKORZYSTANIE POTENCJAŁU ROLNICZEGO I PRZYRODNICZEGO W KARPATACH Przedsięwzięcie 3. 1.: Odtworzenie hodowli owiec, kóz, bydła i koni w Karpatach. CEL Ekologiczny sposób zapobiegania sukcesji lasu, źródło produktów pochodzenia zwierzęcego wysokiej jakości oraz przywrócenie krajobrazu. ZAKRES RZECZOWY Prace hodowlane, system dzierżaw gruntów do wspólnego użytkowania, tworzenie i rozwój grup hodowlanych posiadaczy zwierząt Ekoturystyka jako zielony rynek pracy- wzbogacenie list kluczowych produktów Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego, 2 lipiec 2012 r. Strona 10 Uwaga Uwaga

11 LATA ekoturystycznych Kształtowanie rynku produktów wysokiej jakości uczestniczących w systemach jakości Postęp biologiczny i ochrona bioróżnorodności rolniczej. O zadanie w sferze oddziaływania: funkcjonalnie niezależne od administracji regionalnej (lobbing, rzecznictwo interesów regionalnych itd.) organizacje hodowców zwierząt, NGO, instytucje branżowe, organizacje związane z terenami górskimi, JST Przedsięwzięcie 3. 2.: Stworzenie infrastruktury pasterskiej (szałaśniczej)- wsparcie budowy i remontów bacówek i innych urządzeń pasterskich. Uwaga CEL Stworzenie wysokich standardów infrastruktury pasterskiej opartych na dziedzictwie kulturowym Karpat. ZAKRES RZECZOWY Opracowanie materiałów etnograficznych dotyczących zagrody oraz zastosowanie dorobku naukowego w następujących obszarach: Zagrody, budownictwo inwentarskie i inne obiekty gospodarskie nawiązujące stylem, funkcjonalnością i zdobnictwem do tradycji regionu. LATA UCZESTNICZĄCY 1.4. Ekoturystyka jako zielony rynek pracy- wzbogacenie list kluczowych produktów ekoturystycznych Odtworzenie hodowli owiec, kóz, bydła i koni w Karpatach. PA zadanie podlegające administracji regionalnej (, WSJO): wyłącznie aktywność własna (bez partnerów) Muzeum Etnograficzne, Uniwersytet Rolniczy, Politechnika Krakowska, instytucje branżowe Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego, 2 lipiec 2012 r. Strona 11