STOSOWANIE TECHNOLOGII SCNT KLONOWANIA ZWIERZĄT HODOWLANYCH WSTEPNY UDZIAŁ KOMITETÓW COPA-COGECA

Transkrypt

1 Komitet Rolniczych Organizacji Zawodowych Główny Komitet Spółdzielczości Rolniczej AHW(08)3027:4 RF/sl Bruksela, 13 czerwca 2008 Oryginał : angielski STOSOWANIE TECHNOLOGII SCNT KLONOWANIA ZWIERZĄT HODOWLANYCH WSTEPNY UDZIAŁ KOMITETÓW COPA-COGECA Rue de Trèves, 61 B-1040 Bruxelles Fax mail@copa-cogeca.eu

2 STOSOWANIE TECHNOLOGII SCNT 1 KLONOWANIA ZWIERZĄT HODOWLANYCH WSTĘPNY UDZIAŁ KOMITETÓW COPA-COGECA 2 Głównym celem poniższego dokumentu jest zagwarantowanie, aby sektor rolnictwa Unii Europejskiej został włączony do aktualnej debaty na temat technologii SCNT klonowania zwierząt hodowlanych. Zanim zostanie powzięte jakiekolwiek działanie na poziomie europejskim, sektor rolnictwa chce przedstawić, jako kluczowy partner gospodarczy, jako główne ogniwo łańcucha żywnościowego i jako dostarczyciel produktów, pewną liczbę uwag wstępnych. Sektor rolny w Europie jest zdania, że w obecnym stadium badań nie chodzi o opowiadanie się za czy przeciw klonowaniu SCNT, co nie stoi w sprzeczności z końcową opinią Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA), ani też z wynikami Eurobarometru. Wzięto również pod uwagę opublikowaną opinię Europejskiej Grupy ds. Etyki. Dlatego też sektor rolny będzie się starał uczestniczyć w debacie i przedstawić listę, jego zdaniem rozsądnych, zrównoważonych i konstruktywnych twierdzeń, w większości otwartych dla dalszej debaty. Nie można obecnie ocenić wszystkich przyszłych aspektów klonowania SCNT, dlatego Komitety COPA-COGECA uważają, że należy zastosować w tym przypadku podejście stopniowe. Krótkoterminowo: technika nie jest jeszcze dobrze sprawdzona i nie jest ona stosowana w europejskim rolnictwie. Nie mamy również na rynku europejskim żywności pochodzącej od sklonowanych zwierząt czy ich progenitury. Średnioterminowo: w najbliższej przyszłości nie spodziewamy się szerokiego stosowania techniki w sektorze europejskiego rolnictwa, zważywszy na fakt, iż prawdopodobnie nie będzie ona dodawała większej wartości do przychodów rolników na krótki okres czasu (za wyjątkiem specyficznych przypadków jak rozmnażanie zwierząt do celów badań). Długoterminowo: jednakże, techniki klonowania, jeśli byłyby dostępne dla gospodarki, mogłyby dostarczyć nowych możliwości hodowcom i rolnikom, pozwalając im na ulepszenie składu genetycznego ich hodowli. Społeczeństwo mogłoby również odnaleźć interes w powielaniu genów, który mógłby stać się interesem publicznym (na przykład genetyczna odporność na choroby). * * * 1 Patrz: glosariusz w aneksie 2 Ogólne zastrzeżenie do całego dokumentu: GESASE, PASEGES, COAG, CIA i COLDIRETTI

3 BADANIA I NAUKA PRZEDE WSZYSTKIM: WARUNKI WSTĘPNE 1. Badania: Komitety COPA-COGECA uważają, że zanim podejmie się jakiekolwiek decyzje na poziomie europejskim w kwestii używania tej technologii u zwierząt przeznaczonych na żywność, trzeba rozwinąć zarówno podstawowe jak i szczegółowe badania, aby móc ocenić wady i zalety TSNC, na przykład istotna jakość klonu, lepsze zrozumienie fizjologii zwierzęcia i rozwoju embrionu; wzajemne oddziaływanie genetykaśrodowisko. 2. Wpływ na zdrowie i dobrostan zwierząt: Komitety COPA-COGECA uważają, że jeśli istnieje niebezpieczeństwo dla zdrowia i dobrostanu zwierząt związane z technologią SNCT, należy przeprowadzić w tym zakresie dalsze badania. 3. Ochrona różnorodności genetycznej: będzie opierała się na wnioskach EFSA. Jednakże, w obecnym stadium, Komitety COPA-COGECA uważają, iż jeśli technologia TSNC używana jest w ramach istniejących już, konwencjonalnych programów hodowli, możliwe jest uniknięcie redukcji różnorodności genetycznej. 4. Bezpieczeństwo żywności: Komitety COPA-COGECA będą opierały się na wnioskach EFSA. Bezpieczeństwo produktów żywnościowych jest najważniejsze. Komitety COPA- COGECA są przekonane, że aktualne zasady przewidziane przez ustawodawstwo dotyczące żywności w Unii Europejskiej, są adekwatne i pozwalają ma ochronę zdrowia i bezpieczeństwa publicznego, mimo iż nie traktują one bezpośrednio tematu produktów pochodzących od sklonowanych zwierząt lub ich potomstwa. 5. Progenitura/potomstwo klonów 3 : zadaniem EFSA będzie określenie statusu zwierząt, urodzonych poprzez rozmnażanie płciowe, których co najmniej jedno z przodków było klonem. Komitety COPA-COGECA odniosą się do tej decyzji. W CZASIE BADAŃ: o ZAPEWNIENIE INFORMACJI I KOMUNIKACJI 6. Informacje: podczas prowadzenia badań bezpośrednia komunikacja ze strony władz publicznych, przy współpracy z zainteresowanymi partnerami jest niezbędna, aby zapobiec niezrozumieniu i błędnym informacjom. Z tego powodu, koniczne byłoby również, aby władze europejskie używały zrozumiałego słownictwa służącego do komunikacji z szerokim audytorium i z mediami. 7. Komunikacja i dialog: Komitety COPA-COGECA podkreślają konieczność informowania potencjalnych użytkowników oraz opinii publicznej o zaletach i wadach technologii TSNC, a także konieczność przejrzystej konsultacji publicznej na temat akceptacji technologii z punktu widzenia społecznego i gospodarczego, przy pomocy precyzyjnego dialogu.

4 o MONITOROWANIE ROZWOJU NA POZIOMIE MIĘDZYNAROOWYM 8. Import: obecnie istnieje możliwość importowania do Unii Europejskiej progenitury klonów czy też materiału genetycznego pochodzącego z krajów trzecich. W zależności od potrzeb, Komitety COPA-COGECA sugerują wzięcie pod uwagę zmian w rozporządzeniach prawnych Unii Europejskiej. 9. Moratorium UE: moratorium przyjęte przez podmioty gospodarcze na zasadzie dobrowolności nie jest dobrym rozwiązaniem, gdyż obecnie nie istnieją środki, które umożliwiałyby pełne śledzenie produktów i pociągnie do odpowiedzialności tych, którzy złamaliby zapisy moratorium lub doprowadzili do nieumyślnego skrzyżowania. o KIEDY BADANIA OKAŻĄ SIĘ OWOCNE: KLUCZOWE ELEMENTY DO ROZWAŻENIA 10. Etyka: Komitety COPA-COGECA zauważają, iż ustawodawstwo Unii Europejskiej pozostawia miejsce na zastosowanie europejskich reguł w granicach ram głównych etyk narodowych. W konsekwencji, państwa mogą same decydować, czy klonowanie zwierząt jest kwestią moralną i zakazać jego stosowania, czy też ograniczyć je tylko do niektórych przypadków. 11. Wolność wyboru: Komitety COPA-COGECA zauważają, że jeśli dana technika istnieje, nie znaczy to, że trzeba ją stosować. Jednakże wszyscy, którzy tego sobie życzą, muszą spełnić wszystkie konieczne wymogi. 12. Znakowanie i śledzenie: W sektorze produkcji: jeśli w przyszłości klonowanie SCNT miałoby być dozwolone w przypadku zwierząt hodowlanych jedynie do celów reprodukcji, Komitety COPA- COGECA domagają się, aby do istniejących ram prawnych włączyć przepisy dotyczące znakowania i śledzenia materiału genetycznego, a szczególnie danych dawcy (klona). Szczególną uwagę należy też zwrócić na kwestie patentowania i własności genów. W łańcuchu żywnościowym: aby zapewnić konsumentom wolność wyboru, należy rozważyć zastosowanie pewnych instrumentów, po dokonaniu oceny ich skuteczności i praktycznego użycia. Znakowanie i możliwość śledzenia produktu mogłyby stanowić część tych instrumentów. 13. Uczciwa konkurencja: Rynek wewnetrzny: Komitety COPA-COGECA przypominają o konieczności utworzenia zharmonizowanej strategii na poziomie europejskim, aby jak najlepiej chronić rynek wewnętrzny. Import z krajów trzecich: Komitety COPA-COGECA domagały się zawsze, aby zasady stosowane wobec producentów w Unii Europejskiej odnosiły się zarówno do produkcji wewnętrznej, jak i do importu. Pozwoli to zapewnić respektowanie norm europejskich uniknąć nieuczciwej konkurencji.

5 14. Każdy przypadek z osobna: konieczne jest zbadanie wpływu technologii na różne gatunki. Wszystkie przyszłe decyzje dotyczące stosowanie technologii klonowania i/lub wprowadzania na rynek żywności pochodzącej z klonów bądź ich progenitury powinny opierać się na badaniu każdego przypadku oddzielnie, aby uniknąć ogólnej debaty za i przeciw, która prawdopodobnie nie przyniesie korzyści. WNIOSKI Po uzyskaniu odpowiedzi na przedstawione rozważania, Komitety COPA-COGECA są przekonane, iż kompetentne władze podejmą decyzje, które zrównoważą w jak najlepszy sposób interesy Unii Europejskiej oraz że ustanowione zasady będą proporcjonalne do ryzyka, praktyczne i że nie zahamują rozwoju technologicznego i innowacji w sektorze rolnym. * * *

6 Słownictwo: TECHNOLOGIE KLONOWANIA: 1. Klonowanie: proces tworzenia identycznej kopii z fragmentów DNA z komórek lub organizmów. Termin ten może również odnosić się do organizmów, które rozmnażają się w sposób bezpłciowy. Proces używany był od bardzo dawna w rolnictwie, w szczególności do produkcji roślin. Natomiast, sektorze zwierząt, proces ten zatrzymał się na dość prymitywnym etapie. 2. Transfer jądra komórki somatycznej (TSNC): technika laboratoryjna, która pozwala na tworzenie klonów nie tylko do celów reprodukcyjnych, ale również do celów terapeutycznych. W tym, co przedstawia powyższy dokument, klonowanie odnosi się jedynie do technik używanych w ramach hodowli zwierząt i reprodukcji inwentarza. 3. Klonowanie reprodukcyjne: ma na celu tworzenie organizmów, które będą genetycznie identyczne na poziomie DNA ich jądra. Proces ten polega na transferze jądra z dojrzałej komórki somatycznej dawcy do komórki jajowej pozbawionej uprzednio jądra. Tak komórka jajowa jest następnie wszczepiana do macicy samicy - biorcy. Ten transfer jądra był już praktykowany na wielu gatunkach zwierząt. W takiej formie, klonowanie nie jest środkiem ulepszania genetycznego czy selekcji cech zwierząt, ale raczej środkiem rozmnażania zwierząt, mających szczególne znaczenie dla hodowców. Progenitura: Termin «progenitura» odnosi się do zwierząt poczętych w wyniku reprodukcji płciowej, których przynajmniej jeden z przodków był klonem. W praktyce, progenitura byłaby otrzymywana przy użyciu nasienia lub niezapłodnionego jaja, pochodzącego z klonów.