WPŁYW DOMACICZNEGO PODANIA PROPRANOLOLU NA MOTORYKĘ MACICY U KRÓW WE WCZESNYM OKRESIE POPORODOWYM 1

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "WPŁYW DOMACICZNEGO PODANIA PROPRANOLOLU NA MOTORYKĘ MACICY U KRÓW WE WCZESNYM OKRESIE POPORODOWYM 1"

Transkrypt

1 Acta Sci. Pol., Medicina Veterinaria 3(2) 2004, WPŁYW DOMACICZNEGO PODANIA PROPRANOLOLU NA MOTORYKĘ MACICY U KRÓW WE WCZESNYM OKRESIE POPORODOWYM 1 Grzegorz Jakub Dejneka, Józef Dejneka, Roland Kozdrowski, Stanisław Raułuszkiewicz, Jan Twardoń Akademia Rolnicza we Wrocławiu Streszczenie: Badania przeprowadzono na 7 krowach mlecznych (rasy ncb, w wieku 3-6 lat i masie ciała kg) podzielonych na dwie grupy: doświadczalną (4 samice) i kontrolną (3 sztuki). Wszystkie zwierzęta były w 1-2 dniu po wycieleniu. Badania uterograficzne wykonano metodą balonikową na drodze transmisji powietrznej. Po zapisaniu krzywej wyjściowej przez 30 minut krowom grupy doświadczalnej wprowadzono domacicznie 50 mg propranololu (Uterotonic Polfa) w 50 ml 0,9 % NaCl, przy czym zapis motoryki macicy był prowadzony nieprzerwanie przez następne 90 minut. Zwierzętom doświadczalnym ok. 60 minut po domacicznym podaniu propranololu aplikowano doŝylnie 1 ml 0,1 % adrenaliny. U krów grupy kontrolnej po zapisaniu krzywej wyjściowej (30 minut) wprowadzono domacicznie tylko 50 ml płynu fizjologicznego i podobnie jak w grupie doświadczalnej rejestrację uterograficzną kontynuowano przez następne 90 minut. Wykazano, Ŝe u krów grupy doświadczalnej po domacicznym wprowadzeniu propranololu nastąpiła poprawa motoryki macicy skurcze stały się częstsze, wzrosła ich amplituda przy równoczesnym zwiększeniu napięcia myometrium. Domaciczny wlew samego płynu fizjologicznego u samic grupy kontrolnej nie spowodował Ŝadnych zmian w dynamice skurczów macicy. Słowa kluczowe: krowy, poporodowa motoryka macicy, stres, beta adrenolityk, propranolol WSTĘP Przebieg porodu i okresu poporodowego (puerperium) wpływa w znaczącym stopniu na zdrowotność, płodność i wydajność mleczną krów. Jednym z waŝniejszych poporodowych schorzeń u samic tego gatunku są zaburzenia w skurczowej czynności macicy 1 Adres do korespondencji Corresponding author: Grzegorz Jakub Dejneka, Katedra i Klinika Rozrodu, Chorób PrzeŜuwaczy oraz Ochrony Zdrowia Zwierząt, pl. Grunwaldzki 49, Wrocław

2 12 G.J. Dejneka i in. [Burton i in.1987, Butra 1994, Dejneka i in. 1980, Januszewski 1985, Raułuszkiewicz i in. 1994, Stolla i Schmid 1990 ]. Poporodowa atonia lub hipotonia macicy moŝe być przyczyną zalegania odchodów macicznych (retentio lochiae), które stają się dobrym podłoŝem do namnaŝania się drobnoustrojów, co prowadzi do powikłań w postaci zapaleń narządu o róŝnym stopniu nasilenia [Balcerek i in. 1994, Gnemmi 2002, Malinowski 1995, Olson i in. 1984, Raułuszkiewicz i in b]. NaleŜy takŝe dodać, Ŝe nieprawidłowemu zwijaniu się macicy towarzyszą niejednokrotnie zaburzenia czynnościowe jajników w ciągu wielu tygodni po porodzie [Garcia 1982, Noakes 1997]. W okresie puerperium kurczliwość i inwolucja macicy są uzaleŝnione od całego szeregu czynników zewnętrznych i wewnętrznych - m.in. Ŝywienia, utrzymania, statusu hormonalnego [Dejneka i in. 1980, Dejneka i in. 1992, Kőndig i in. 1990, Samborski i in. 1980, Stolla i Schmid 1990]. Stosunkowo częstymi przyczynami hipotonii i atonii macicy (co w konsekwencji opóźnia inwolucję) są róŝnorakie czynniki stresowe oddziaływające na organizm zwierzęcy [Balcerek i in. 1994, Dahnke 1993, Dejneka 1994, Raułuszkiewicz i in. 1994, Twardoń i in. 2003]. Ujemny wpływ stresorów na poporodową kurczliwość macicy wynika z pobudzenia receptorów ß-adrenergicznych (licznie rozsianych w myometrium) przez adrenalinę uwalnianą w znacznych ilościach z rdzenia nadnerczy podczas stresu [Dejneka i in. 1981, Dejneka i Raułuszkiewicz 1995, Raułuszkiewicz i in b, Zencominierski 1985]. Z dotychczasowych obserwacji wynika, Ŝe negatywny wpływ stresu na organizm zwierzęcy (w tym na poporodową motorykę macicy) moŝna ograniczyć poprzez stosowanie beta adrenolityków, spośród których w praktyce weterynaryjnej zastosowanie znalazły propranolol i carazolol [Balcerek i in. 1994, Dahnke 1993, Januszewski 1985, Mordak 1992, Sabaś 1991, Suchecki 1997, Twardoń i in. 2003]. We wcześniejszych badaniach wykazano, Ŝe po blokadzie receptorów ß-adrenergicznych propranololem (w ciągu pierwszych dni po porodzie) występowała wyraźna poprawa w dynamice skurczów macicy, a proces jej zwijania był krótszy niŝ u samic w grupach kontrolnych [Raułuszkiewicz i in b, Raułuszkiewicz i in. 1994]. W cytowanych doświadczeniach propranolol był podawany krowom parenteralnie (w formie domięśniowych lub doŝylnych iniekcji). Celem badań własnych było prześledzenie wpływu domacicznie podanego propranololu (Uterotonic Polfa) na pobudliwość ruchową macicy u krów we wczesnym okresie poporodowym. MATERIAŁ I METODY BADAŃ Doświadczenia przeprowadzono w latach na 7 krowach ncb i ncb + hf w wieku 3 6 lat o masie ciała kg, będących w 1 2 dniu po fizjologicznym porodzie. Badania uterograficzne wykonano metodą balonikową na drodze transmisji powietrznej, podobnie jak opisano we wcześniejszych pracach [Dejneka i in. 1980, Dejneka i in. 1981, Samborski i in ]. W tym celu balonik osadzony na plastikowym zgłębniku wprowadzano przez szyjkę do trzonu macicy. Wolny koniec zgłębnika połączony był przewodem gumowym z bębenkiem Marey a, zaś układ rejestrujący wypełniano powietrzem do ciśnienia 80 mm H 2 O. Skurcze macicy zapisywane były pisakiem atramentowym na taśmie kimografu. Obok wprowadzonego zgłębnika z balonikiem umieszczano w szyjce macicy plastikowy kateter, przez który podawano domacicznie badane substancje. Zwierzęta podzie- Acta Sci. Pol.

3 Wpływ domacicznego podania propranololu lono na 2 grupy. Grupę pierwszą (doświadczalną) stanowiły 4 samice, którym domacicznie podawano 50 mg propranololu (1 ampułka Uterotonic Polfa rozcieńczona w 50 ml 0,9 % NaCl). Grupa druga (kontrolna) obejmowała pozostałe 3 krowy, którym domacicznie wprowadzano tylko 50 ml płynu fizjologicznego. Po zmontowaniu zestawu rejestrującego i uspokojeniu się zwierzęcia zapisywano przez 30 minut krzywą wyjściową skurczów macicy. W następnym etapie wprowadzano do macicy badane preparaty, przy czym zapis motoryki macicy był nieprzerwanie kontynuowany przez kolejne 90 minut. U samic grupy doświadczalnej ok. 60 minut po domacicznym podaniu propranololu aplikowano doŝylnie adrenalinę (1 ml 0,1 % roztworu). Przed rejestracją uterograficzną u wszystkich 7 krów stwierdzono badaniem klinicznym (per rectum) brak lub słabą reaktywność macicy na masaŝ. Po zakończeniu doświadczeń zwierzęta były badane rektalnie w celu określenia terminu zakończenia się inwolucji macicy. OMÓWIENIE WYNIKÓW I DYSKUSJA Skurcze macicy na uzyskanych uterogramach przed infuzją domaciczną były podobne u wszystkich 7 krów: rzadkie, o małej amplitudzie i słabym napięciu myometrium (rys. 1, rys. 2). W grupie doświadczalnej minut po domacicznym wlewie 50 mg propranololu wystąpiła poprawa w motoryce macicy skurcze stały się częstsze, wzrosła ich amplituda przy równoczesnym zwiększeniu napięcia myometrium (rys. 1). WzmoŜona kurczliwość macicy utrzymywała się przez cały czas rejestracji uterograficznej i nie ulegała wyhamowaniu po doŝylnym podaniu adrenaliny (1 ml 0,1 % roztworu). W badaniach rektalnych przeprowadzonych tuŝ po zakończeniu rejestracji uterograficznej stwierdzono zwiększoną reaktywność macicy na masaŝ obkurczaniu się narządu w postaci podłuŝnych bruzd, wyczuwalnych dotykiem, towarzyszyły nasilone wypływy lochii poporodowych z dróg rodnych. U wszystkich 4 krów grupy doświadczalnej inwolucja macicy stwierdzana badaniem klinicznym zakończyła się pomiędzy 25 a 30 dniem po porodzie. U samic grupy kontrolnej domaciczny wlew 0,9% roztworu NaCl nie spowodował Ŝadnych zmian w dynamice skurczów myometrium. U zwierząt tych po zakończeniu rejestracji uterograficznej w dalszym ciągu stwierdzano brak lub słabą reaktywność macicy na masaŝ per rectum. U jednej krowy z tej grupy inwolucja macicy przedłuŝyła się ponad 30 dni po porodzie, a u dwóch pozostałych zakończyła się w przedziale dzień post partum. W mechanizmie regulacji czynności narządu płciowego niemałą rolę spełnia układ autonomiczny, który działa w sprzęŝeniu z układem hormonalnym [Dahnke 1993, Dejneka i Raułuszkiewicz 1995, Kőndig 1990, Roliński 1989]. DuŜe znaczenie w funkcjonowaniu układu współczulnego mają aminy katecholowe. Ahlquist [1948] wykazał, Ŝe w błonach komórek mięśni gładkich występują kompleksy białkowe receptorów alfa i beta adrenergicznych. Przy ich współudziale aminy katecholowe (adrenalina, noradrenalina, dopamina) realizują swój wpływ na róŝne narządy. Pobudzone receptory alfa-adrenergiczne powodują skurcz mięśni gładkich, zaś stymulacja receptorów ß-adrenergicznych wywołuje rozkurcz tych mięśni [Dejneka i Raułuszkiewicz 1995, Roliński 1989 ]. PowyŜsza zaleŝność dotyczy takŝe myometrium. Medicina Veterinaria 3(2) 2004

4 14 G.J. Dejneka i in. 1 min Rys. 1. Skurcze macicy u krowy (z grupy doświadczalnej) w drugim dniu po porodzie A uterogram kontrolny krzywa wyjściowa B skurcze po domacicznej infuzji 50 mg propranololu w 50 ml 0,9% NaCl C skurcze po doŝylnym podaniu adrenaliny Fig. 1. Uterus contractions in cow (from experimental group) in the 2-nd day after parturition A control uterogram initial curve B contractions after intrauterine infusion of 50 mg propranolol in 50 ml 0,9% NaCl C contractions after intravenous administration of adrenaline Działanie na organizm krowy licznych czynników stresogennych, występujących w oborach w róŝnej postaci i nasileniu (m.in. złe Ŝywienie, częste przepędzanie zwierząt, nadmierny hałas, brutalna obsługa, zła wentylacja, przegrzanie lub niedogrzanie pomieszczeń), wpływa niekorzystnie na przebieg i czas trwania puerperium oraz na wystąpienie prawidłowej rui po porodzie [Butra 1994, Dejneka i in. 1981, Fitko 1982, Moberg 1976, Raułuszkiewicz i in a]. Znaczny wyrzut do krwiobiegu adrenaliny w wyniku zadziałania czynnika stresowego wpływa ujemnie na poporodową kurczliwość macicy u krów. Adrenalina bowiem silnie pobudza receptory beta adrenergiczne, które są liczniejsze w błonie komórek myometrium niŝ receptory alfa adrenergiczne [Dahnke 1993, Dejneka i in. 1981, Dejneka i Raułuszkiewicz 1995]. Stymulacja receptorów beta adrenergicznych (ß 2) podczas porodu lub po porodzie powoduje atonię względnie hipotonię macicy. W wyniku powstałych zaburzeń w dynamice skur- Acta Sci. Pol.

5 Wpływ domacicznego podania propranololu czów macicy zostaje opóźniony proces zwijania się omawianego narządu, co przyczynia się do powstawania zapaleń (metritis lub endometritis) to zaś wymaga właściwego i szybkiego działania [Balcerek i in. 1994, Gnemmi 2002, Malinowski 1995, Noakes 1997, Raułuszkiewicz 1991 b]. 1 min Rys. 2. Skurcze macicy u krowy ( z grupy kontrolnej) w 2 dniu po porodzie A uterogram kontrolny krzywa wyjściowa B skurcze po domacicznej infuzji tylko 50 ml 0,9% NaCl Fig. 2. Contractions in cow (from control group) in the 2-nd day after parturition A control uterogram initial curve B contractions after intrauterine infusion only 50 ml 0,9% NaCl Jak juŝ wcześniej wspomniano, wpływ stresu na organizm zwierzęcy moŝna ograniczyć poprzez stosowanie leków beta adrenolitycznych, które blokując receptory ß- adrenergiczne zabezpieczają myometrium przed działaniem adrenaliny. Wyłączenie receptorów beta adrenergicznych znosi hamujący wpływ stresu na kurczliwość mięśniówki macicy, uczulając jednocześnie myometrium na działanie endogennej oksytocyny, która uwalniana jest do krwi z tylnego płata przysadki mózgowej podczas dojenia lub ssania wymienia przez cielę. W dotychczasowych badaniach nad działaniem propranololu wykazano dodatni wpływ tego leku na motorykę macicy, przebieg okresu poporodowego i poprawę płodności krów [Butra 1994, Mordak 1992, Raułuszkiewicz i in a, Sabaś 1991, Suchecki 1997]. Podobne korzystne działanie wykazują inne beta adrenolityki, np. carazolol podawany krowom bezpośrednio po porodzie znacznie poprawia tonus macicy, ułatwiając przy tym odchodzenie błon płodowych [Zencominierski 1985]. Z przedstawionych danych wynika, Ŝe propranolol podany w płynie fizjologicznym do macicy pobudza motorykę macicy. Jest to podobna reakcja jak przy aplikacji domięśniowej lub doŝylnej tego leku, co stwierdzono we wcześniejszych badaniach [Raułuszkiewicz i in b, Raułuszkiewicz i in. 1994]. W podobnych doświadczeniach przeprowadzonych wcześniej w naszym ośrodku stwierdzono, Ŝe poprawę kurczliwości macicy u krów moŝna osiągnąć poprzez domaciczną inlokację prostaglandyny F 2 alfa [Dejneka i wsp ] lub oksytocyny [Samborski i in ]. Medicina Veterinaria 3(2) 2004

6 16 G.J. Dejneka i in. WNIOSKI 1. W atonii lub hipotonii macicy u krów po porodzie domaciczny wlew 50 mg propranololu (1 ampułka preparatu Uterotonic Polfa) w 50 ml płynu fizjologicznego usprawnia dynamikę skurczów macicy. 2. Podanie doŝylne adrenaliny (po zablokowaniu receptorów beta adrenergicznych podanym domacicznie propranololem) nie hamuje skurczów macicy. PIŚMIENNICTWO Ahlquist R.R., Study of adrenotropic receptors. Amer. J. Physiol. 153, Balcerek R.S., Ingarden J., Krauß V., Raułuszkiewicz S., Tiessen M., Behandlung der Endometritis purulenta bei Kőhen im Puerperium. Prakt. Tierärzt 75, Burton M.J., Herschel R.C., Dziuk H.E., Fahning M.L., Zemjanis R., Effect of fenprostalene on postpartum myometrial activity in dairy cows with normal or delayed placental expulsion. Brit. Vet. J. 143, Butra A., Wpływ blokera receptorów beta adrenergicznych w terapii zapaleń gruczołu mlekowego i zmian w układzie rozrodczym w okresie poporodowym. Zesz. Nauk. AR Wroc., Wet. 53, Dahnke S., Einfluss eines Beta Adrenozeptoren Antagonisten Kombiniert mit dem HHL hormon Oxytozin auf den Abgang der Secundinae beim Rind. Praca doktorska, Monachium. Dejneka G.J., Wpływ propranololu i cymetydyny na motorykę macicy u krów z zatrzymaniem błon płodowych. Medycyna Wet. 50, Dejneka J., Samborski Z., Raułuszkiewicz S., Marcinkowski K., Motoryka macicy u krów podczas ssania i dojenia. Pol. Arch. Wet. 22, Dejneka J., Samborski Z., Raułuszkiewicz S., Marcinkowski K., Wpływ stresu na motorykę macicy u krów. Pol. Arch. Wet. 23, Dejneka J., Raułuszkiewicz S., Wpływ czynników stresogennych na poporodową dynamikę skurczów macicy u krów. Medycyna Wet. 51, Dejneka J., Raułuszkiewicz S., Kubok-Gottlieb Ł., Wpływ domacicznego wlewu prostaglandyny F 2 alfa na motorykę macicy u krów po porodzie. Zesz. Nauk. AR Wroc. Wet. 51, Fitko R., Kliniczne i produkcyjne następstwa stresu u bydła. śycie Wet. 57, Gnemmi G., Therapeutic protocol of reproductive pathologies of the postpartum cows. Mat. Konf. Praktyczne aspekty badań doświadczalnych ukladu rozrodczego i gruczołu mlekowego zwierząt. Wenecja k/śnina s Januszewski T., Zur Wirkung des Beta Adrenozeptorenblockers Carazolol nach tierärztlicher Geburtshilfe beim Rind auf den Abgang der Nachgeburt. Praca doktorska, Monachium. Kőndig H., Thun R., Zerobin K., Bachmann B., Die Uterusmotorik des Rindes während der Spätgravidität, Geburt und Puerperium. I. Die Spontanmotorik. Schweiz. Arch. Tierheilk. 132, Malinowski E., Przyczyny, patogeneza i leczenie poporodowych zapaleń macicy u krów. Medycyna Wet. 51, Moberg G.P., Effect environment and management stress on reproduction in the dairy cows. J. Dairy Sci. 59, Acta Sci. Pol.

7 Wpływ domacicznego podania propranololu Mordak R., Wpływ zastosowania propranololu na przebieg okresu międzyciąŝowego I płodność krów. Zesz. Nauk. AR Wroc. Wet. 51, Noakes D., Fertility and Obstetrics in the Cattle. Blackwell, Oxford. Olson J.D., Ball L., Mortimer R.G., Farin P.W., Adney W.S., Huffman E.M., Aspects of bacteriology and endocrinology of cows with pyometra and retained fetal membranes. Amer. J. Vet. Res. 45, Raułuszkiewicz S., Dejneka J., Samborski Z., Suchecki S., Sabaś M., Mordak R., Kubok-Gottlieb Ł., 1991 a. Badania kliniczne i laboratoryjne wpływu preparatu Uterotonic Polfa na poporodową inwolucję macicy u krów. Nowości Wet. 21, Raułuszkiewicz S., Dejneka J., Sabaś M., Mordak R., Kubok-Gottlieb Ł., 1991 b. Wpływ zablokowania receptorów ß adrenergicznych we wczesnym okresie poporodowym na przebieg inwolucji macicy u krów. Zesz Nauk. AR Wroc. Wet. 47, Raułuszkiewicz S., Dejneka J., Twardoń J., Butra A., Kubok-Gottlieb Ł., Dejneka G.J., Ingarden J., Badania nad przydatnością preparatów Pernazinum Polfa i Uterotonic Polfa w usprawnianiu motoryki macicy u krów w okresie poporodowym. Zesz. Nauk AR Wroc. Wet. 53, Roliński Z., MoŜliwości farmakologicznego sterowania czynnością skurczową macicy. Medycyna Wet. 45, Sabaś M., Zastosowanie Uterotonic Polfa przy odkładaniu błon płodowych u krów w warunkach terenowych. Nowości Wet. 21, Samborski Z., Dejneka J., Raułuszkiewicz S., Marcinkowski K., Wpływ małych dawek oksytocyny podanej do macicy na jej motorykę w okresie poporodowym u krów. Medycyna Wet. 36, Stolla R., Schmid G., Medikamentelle Beeinflussung der Uteruskontraktilität beim Rind unter therapeutischen Aspekten. Wien Tierärztl. Mschr. 77, Suchecki S., Płodność i wydajność mleczna krów po zastosowaniu preparatu Uterotonic Polfa w okresie poporodowym. Zesz. Nauk. AR Wroc. Wet. 55, Twardoń J., Dejneka G.J., Trzęsowski P., Wpływ podawania karazololu na przebieg okresu poporodowego u krów mlecznych. śycie Wet. 78, Zencominierski K., Die Wirkung einer ß 2 Rezeptoren Blockade auf dem Nachgeburtsabgang beim Rind. Praca doktorska, Monachium. EFFECT OF INTRAUTERINE INFUSION OF THE PROPRANOLOL ON THE UTERUS MOTILITY IN COWS AFTER PARTURITION Abstract. The experiments have been carried out with 7 dairy cows (of the lowland black-white race, 3-6 years old and body weights kg) in two groups. The animals in experimental group [4 cows] and control group [3 cows] was in 1 2 days after calving. The uterus motility was recorded with balloon method by way of air transmission. After registration initial curve (30 min.) in cows the experimental group was intrauterine administrated 50 mg of beta adrenergic blocker propranolol (Uterotonic Polfa) in 50 ml 0,9 % NaCl and have been determined uterus contractions during 90 min. In this time was intravenous application of adrenaline (1 ml 0,1 %). Similar investigations have been carried out also in second group (control), with has not received propranolol intrauterine administrated only 50 ml 0,9 % NaCl. It has been found that in cows of the experimental group after intrauterine infusion propranolol was improved motility of uterus Medicina Veterinaria 3(2) 2004

8 18 G.J. Dejneka i in. amplitude, frequency of contractions and tonus of myometrium increased. Any changes in control group were not observed. Key words: cows, post partum uterus motility, stress, beta adrenolitic, propranolol Zaakceptowano do druku Accepted for print Acta Sci. Pol.

Rozdział 2. Fizjologiczny przebieg okresu poporodowego

Rozdział 2. Fizjologiczny przebieg okresu poporodowego Rozdział 2 Fizjologiczny przebieg okresu poporodowego Okres poporodowy (puerperium) obejmuje pierwsze 45-50 dni po wycieleniu, podczas których w układzie rozrodczym dochodzi z jednej strony do cofania

Bardziej szczegółowo

CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO

CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO Oestrophan 0,25 mg/ml roztwór do wstrzykiwań dla bydła i świń 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY SUBSTANCJI

Bardziej szczegółowo

Synchronizacja rui: co możemy dzięki niej osiągnąć?

Synchronizacja rui: co możemy dzięki niej osiągnąć? .pl https://www..pl Synchronizacja rui: co możemy dzięki niej osiągnąć? Autor: mgr inż. Dorota Kolasińska Data: 20 lutego 2017 Zwiększenie efektywności rozrodu i poprawa wskaźników pozwoli zmniejszyć koszty

Bardziej szczegółowo

Bolusy dla bydła; zastosowanie, uwalnianie i rodzaje. Sprawdź!

Bolusy dla bydła; zastosowanie, uwalnianie i rodzaje. Sprawdź! .pl https://www..pl Bolusy dla bydła; zastosowanie, uwalnianie i rodzaje. Sprawdź! Autor: mgr inż. Dorota Kolasińska Data: 29 sierpnia 2017 Bolusy dla bydła są powszechną metodą walki z niedoborami mineralnowitaminowymi.

Bardziej szczegółowo

Układ wewnątrzwydzielniczy

Układ wewnątrzwydzielniczy Układ wewnątrzwydzielniczy 1. Gruczoły dokrewne właściwe: przysadka mózgowa, szyszynka, gruczoł tarczowy, gruczoły przytarczyczne, nadnercza 2. Gruczoły dokrewne mieszane: trzustka, jajniki, jądra 3. Inne

Bardziej szczegółowo

REGULACJA WYDZIELANIA HORMONÓW

REGULACJA WYDZIELANIA HORMONÓW REGULACJA WYDZIELANIA HORMONÓW Regulacja nerwowa wpływ układu wegetatywnego na czynność endokrynną gruczołów wydzielania dokrewnego wytwarzanie i uwalnianie hormonów z zakończeń neuronów np.wazopresyny

Bardziej szczegółowo

AUTOREFERAT OPIS DOROBKU I OSIĄGNIĘĆ NAUKOWYCH DR N. WET. RYSZARD MORDAK UNIWERSYTET PRZYRODNICZY WE WROCŁAWIU

AUTOREFERAT OPIS DOROBKU I OSIĄGNIĘĆ NAUKOWYCH DR N. WET. RYSZARD MORDAK UNIWERSYTET PRZYRODNICZY WE WROCŁAWIU Załącznik 2 AUTOREFERAT OPIS DOROBKU I OSIĄGNIĘĆ NAUKOWYCH DR N. WET. RYSZARD MORDAK UNIWERSYTET PRZYRODNICZY WE WROCŁAWIU WYDZIAŁ MEDYCYNY WETERYNARYJNEJ (ADIUNKT) WYDZIAŁ BIOLOGII I HODOWLI ZWIERZĄT

Bardziej szczegółowo

Rok akademicki: 2015/2016 Grupa przedmiotów: Numer katalogowy: Large Animals Diseases- Animal Reproduction

Rok akademicki: 2015/2016 Grupa przedmiotów: Numer katalogowy: Large Animals Diseases- Animal Reproduction Rok akademicki: 2015/2016 Grupa przedmiotów: Numer katalogowy: Nazwa przedmiotu 1) : Rozród Zwierząt Choroby Zwierząt Gospodarskich ECTS 2) Tłumaczenie nazwy na jęz. angielski 3) : Kierunek studiów 4)

Bardziej szczegółowo

Czynniki ryzyka występowania ketozy u krów mlecznych w Polsce mgr inż. Marta Malkiewicz

Czynniki ryzyka występowania ketozy u krów mlecznych w Polsce mgr inż. Marta Malkiewicz Czynniki ryzyka występowania ketozy u krów mlecznych w Polsce mgr inż. Marta Malkiewicz Katedra Żywienia Zwierząt i Paszoznawstwa, Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie KETOZA i ujemny bilans

Bardziej szczegółowo

Układ dokrewny. Hormony zwierzęce związki chemiczne wydzielane przez gruczoły i tkanki układu dokrewnego; mają funkcję regulacyjną.

Układ dokrewny. Hormony zwierzęce związki chemiczne wydzielane przez gruczoły i tkanki układu dokrewnego; mają funkcję regulacyjną. Układ dokrewny (hormonalny, wewnątrzwydzielniczy, endokrynny) układ narządów u zwierząt składający się z gruczołów dokrewnych i pojedynczych komórek tkanek; pełni funkcję regulacyjną. Hormony zwierzęce

Bardziej szczegółowo

Wytwórca odpowiedzialny za zwolnienie serii: Norbrook Laboratories Ltd. Station Works, Camlough Road Newry, Co. Down, BT35 6JP Irlandia Północna

Wytwórca odpowiedzialny za zwolnienie serii: Norbrook Laboratories Ltd. Station Works, Camlough Road Newry, Co. Down, BT35 6JP Irlandia Północna Flunimeg 50 mg/ml Flunimeg, 50 mg/ml, roztwór do wstrzykiwań dla koni, bydła i świń 1. NAZWA I ADRES PODMIOTU ODPOWIEDZIALNEGO ORAZ WYTWÓRCY ODPOWIEDZIALNEGO ZA ZWOLNIENIE SERII, JEŚLI JEST INNY Podmiot

Bardziej szczegółowo

Ketoza u bydła. Ketoza fizjologia, etiologia i diagnostyka choroby. Część I

Ketoza u bydła. Ketoza fizjologia, etiologia i diagnostyka choroby. Część I Naturalną fizjologiczną przypadłością krów jest ograniczenie pobrania paszy w okresie przed wycieleniem. Taki stan obniżonego apetytu utrzymuje się przez pierwsze dni laktacji. W tym samym czasie, w związku

Bardziej szczegółowo

SYSTEM KONSTRUKCYJNY BUDYNKU A RYZYKO WYSTĄPIENIA STRESU TERMICZNEGO U KRÓW MLECZNYCH

SYSTEM KONSTRUKCYJNY BUDYNKU A RYZYKO WYSTĄPIENIA STRESU TERMICZNEGO U KRÓW MLECZNYCH Inżynieria Rolnicza 9(107)/2008 SYSTEM KONSTRUKCYJNY BUDYNKU A RYZYKO WYSTĄPIENIA STRESU TERMICZNEGO U KRÓW MLECZNYCH Tadeusz Głuski, Anna Michalczyk Katedra Melioracji i Budownictwa Rolniczego, Uniwersytet

Bardziej szczegółowo

Czy pozostawiać cielę z krową?

Czy pozostawiać cielę z krową? https://www. Czy pozostawiać cielę z krową? Autor: mgr inż. Joanna Soraja Tumanowicz Data: 3 lipca 2018 W dobie egzekwowania praw zwierząt słyszy się głosy krytyki odnośnie wczesnego odsadzania cieląt

Bardziej szczegółowo

Ocena skuteczności preparatów miejscowo znieczulających skórę w redukcji bólu w trakcie pobierania krwi u dzieci badanie z randomizacją

Ocena skuteczności preparatów miejscowo znieczulających skórę w redukcji bólu w trakcie pobierania krwi u dzieci badanie z randomizacją 234 Ocena skuteczności preparatów miejscowo znieczulających skórę w redukcji bólu w trakcie pobierania krwi u dzieci badanie z randomizacją The effectiveness of local anesthetics in the reduction of needle

Bardziej szczegółowo

ARCH. MED. SĄD. KRYM., 2006, LVI, 144-148

ARCH. MED. SĄD. KRYM., 2006, LVI, 144-148 ARCH. MED. SĄD. KRYM., 6, LVI, 144-148 PRACE ORYGINALNE Elżbieta Bloch-Bogusławska Wpływ czasu zgonu na reaktywność tętnic ogonowych szczura wyzwalaną przez fenylefrynę (PHE) z równoczesnym zastosowaniem

Bardziej szczegółowo

Skąd wziąć dużo dobrego mleka?

Skąd wziąć dużo dobrego mleka? https://www. Skąd wziąć dużo dobrego mleka? Autor: mgr inż. Joanna Soraja Tumanowicz Data: 10 lipca 2018 Produkcja mleka wysokiej jakości, w równych partiach i bez nadmiernej eksploatacji krowy wcale nie

Bardziej szczegółowo

"Krowa racicami się doi"! Schorzenia kończyn u bydła

Krowa racicami się doi! Schorzenia kończyn u bydła https://www. "Krowa racicami się doi"! Schorzenia kończyn u bydła Autor: mgr inż. Joanna Soraja Tumanowicz Data: 31 lipca 2018 Aby krowy były zdrowe, dawały mleko w zakładanej ilości i o optymalnej jakości,

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wykaz najczęściej używanych skrótów 10 ANESTEZJOLOGIA POŁOŻNICZA 13

Spis treści. Wykaz najczęściej używanych skrótów 10 ANESTEZJOLOGIA POŁOŻNICZA 13 Spis treści Wykaz najczęściej używanych skrótów 10 ANESTEZJOLOGIA POŁOŻNICZA 13 1. Ogólne problemy anestezji położniczej 15 1.1. Zmiany fizjologiczne spowodowane ciążą 15 1.1.1. Zmiany ogólne 15 1.1.2.

Bardziej szczegółowo

Medicina Veterinaria 4(2) 2005, 41-46

Medicina Veterinaria 4(2) 2005, 41-46 Medicina Veterinaria 4(2) 2005, 41-46 NIEWŁAŚCIWY TERMIN UNASIENNIANIA KRÓW JAKO PRZYCZYNA POWTARZANIA RUI SKUTECZNOŚĆ WYBRANYCH METOD POSTĘPOWANIA NA PRZYKŁADZIE JEDNEGO STADA 1 Roland Kozdrowski, Michał

Bardziej szczegółowo

KARTA KURSU. Kod Punktacja ECTS* 1

KARTA KURSU. Kod Punktacja ECTS* 1 KARTA KURSU Nazwa Nazwa w j. ang. ENDOKRYNOLOGIA ENDOCRINOLOGY Kod Punktacja ECTS* 1 Koordynator Dr Waldemar Szaroma Zespół dydaktyczny Dr hab. Grzegorz Formicki, Prof. UP Dr Agnieszka Greń Dr Renata Muchacka

Bardziej szczegółowo

Stymulacja wymienia: sekrecja mleka - praktyczne podstawy

Stymulacja wymienia: sekrecja mleka - praktyczne podstawy .pl https://www..pl Stymulacja wymienia: sekrecja mleka - praktyczne podstawy Autor: dr hab. Robert Kupczyński Data: 31 stycznia 2018 Jedną z najważniejszych gałęzi produkcji rolniczej jest chów i hodowla

Bardziej szczegółowo

CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO

CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO 1 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO Gabbrostim, 2 mg/ml, roztwór do wstrzykiwań dla bydła, koni i świń 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY Substancja

Bardziej szczegółowo

Wymagania weterynaryjne dla mleka i produktów mlecznych

Wymagania weterynaryjne dla mleka i produktów mlecznych Wymagania weterynaryjne dla mleka i produktów mlecznych Rozporządzenie MRiRW z dnia 18 sierpnia 2004 r. w sprawie wymagań weterynaryjnych dla mleka i produktów mlecznych Rozporządzenie MRiRW z dnia 18

Bardziej szczegółowo

WPŁYW ESTROGENU I PROGESTERONU NA ODPOWIEDŹ MIĘŚNIÓWKI MACICY SZCZURA PO PODANIU OKSYTOCYNY. BADANIA IN VITRO. 1

WPŁYW ESTROGENU I PROGESTERONU NA ODPOWIEDŹ MIĘŚNIÓWKI MACICY SZCZURA PO PODANIU OKSYTOCYNY. BADANIA IN VITRO. 1 Medicina Veterinaria 4(2) 2005, 71-82 WPŁYW ESTROGENU I PROGESTERONU NA ODPOWIEDŹ MIĘŚNIÓWKI MACICY SZCZURA PO PODANIU OKSYTOCYNY. BADANIA IN VITRO. 1 Albert Czerski, Wojciech Zawadzki, Jarosław Koziara,

Bardziej szczegółowo

Synchronizacja rui: jakie są dostępne metody?

Synchronizacja rui: jakie są dostępne metody? .pl https://www..pl Synchronizacja rui: jakie są dostępne metody? Autor: mgr inż. Dorota Kolasińska Data: 24 lutego 2017 Synchronizacja rui jest bardzo pomocnym narzędziem służącym poprawie wskaźników

Bardziej szczegółowo

Autonomiczny układ nerwowy - AUN

Autonomiczny układ nerwowy - AUN Autonomiczny układ nerwowy - AUN AUN - różnice anatomiczne część współczulna część przywspółczulna włókna nerwowe tworzą odrębne nerwy (nerw trzewny większy) wchodzą w skład nerwów czaszkowych lub rdzeniowych

Bardziej szczegółowo

Narzędzie do obliczania kosztów i korzyści w dziedzinie zdrowia zwierząt: koszty niepowodzenia i prewencji

Narzędzie do obliczania kosztów i korzyści w dziedzinie zdrowia zwierząt: koszty niepowodzenia i prewencji Narzędzie do obliczania kosztów i korzyści w dziedzinie zdrowia zwierząt: koszty niepowodzenia i prewencji Seminarium Zdrowie zwierząt w ekologicznym chowie bydła mlecznego w Polsce 15 marca 2016, Radom

Bardziej szczegółowo

BROSZURA INFORMACYJNA DLA PACJENTA

BROSZURA INFORMACYJNA DLA PACJENTA BROSZURA INFORMACYJNA DLA PACJENTA Zastosowanie produktu BOTOX /Vistabel 4 jednostki Allergan/0,1 ml toksyna botulinowa typu A w leczeniu zmarszczek pionowych gładzizny czoła Spis treści Co to są zmarszczki

Bardziej szczegółowo

Ocena zagrożenia subkliniczną ketozą nowa usługa w stadach objętych kontrolą użytkowości

Ocena zagrożenia subkliniczną ketozą nowa usługa w stadach objętych kontrolą użytkowości Polska Federacja Hodowców Bydła i Producentów Mleka www.pfhb.pl Ocena zagrożenia subkliniczną ketozą nowa usługa w stadach objętych kontrolą użytkowości Krzysztof Słoniewski KETOZA Ketoza wiadomości ogólne

Bardziej szczegółowo

V REGULACJA NERWOWA I ZMYSŁY

V REGULACJA NERWOWA I ZMYSŁY V REGULACJA NERWOWA I ZMYSŁY Zadanie 1. Na rysunku przedstawiającym budowę neuronu zaznacz elementy wymienione poniżej, wpisując odpowiednie symbole literowe. Następnie wskaż za pomocą strzałek kierunek

Bardziej szczegółowo

CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO

CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO Catosal 10%, roztwór do wstrzykiwań dla psów, kotów i koni 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY Substancje

Bardziej szczegółowo

2. Etiopatogeneza astmy... 14 2.1. Układ oddechowy... 14 2.2. Układ krążenia... 16

2. Etiopatogeneza astmy... 14 2.1. Układ oddechowy... 14 2.2. Układ krążenia... 16 INTENSYWNA TERAPIA STANU ASTMATYCZNEGO 1. Definicja... 13 2. Etiopatogeneza astmy... 14 2.1. Układ oddechowy... 14 2.2. Układ krążenia... 16 3. Obraz kliniczny... 17 3.1. Rozpoznanie... 17 3.2. Diagnostyka

Bardziej szczegółowo

KOSZTY PRODUKCJI PFHBIPM

KOSZTY PRODUKCJI PFHBIPM KOSZTY PRODUKCJI PFHBIPM 12.10.2016 O zysku z produkcji mleka decydują nie tylko ceny skupu mleka, ale także koszty. Zysk to różnica pomiędzy ceną skupu, a kosztami produkcji. Zysk= - ( + ) Niekorzystne

Bardziej szczegółowo

Jałowość i schorzenia wymion głównymi przyczynami ubywania krów ze stad mlecznych

Jałowość i schorzenia wymion głównymi przyczynami ubywania krów ze stad mlecznych Wiadomości Zootechniczne, R. XLVIII (2010), 1: 70 72 Jałowość i schorzenia wymion głównymi przyczynami ubywania krów ze stad mlecznych G łównymi przyczynami ubytków u krów mlecznych są nadal jałowość i

Bardziej szczegółowo

Agenda. Stres - wybrane stresory - reakcja stresowa (wybrane aspekty) Zaburzenia termoregulacji - przegrzanie - udar cieplny

Agenda. Stres - wybrane stresory - reakcja stresowa (wybrane aspekty) Zaburzenia termoregulacji - przegrzanie - udar cieplny Ignacy Baumberg Agenda Stres - wybrane stresory - reakcja stresowa (wybrane aspekty) Zaburzenia termoregulacji - przegrzanie - udar cieplny OBAWA O WŁASNE ŻYCIE I ZDROWIE ŚWIADOMOŚĆ OGRANICZEŃ FIZYCZNYCH

Bardziej szczegółowo

Wymagania z biologii dla klasy VII. Kryteria sukcesu w języku uczniów (na podstawie szczegółowych treści nauczania z podstawy programowej):

Wymagania z biologii dla klasy VII. Kryteria sukcesu w języku uczniów (na podstawie szczegółowych treści nauczania z podstawy programowej): Wymagania z biologii dla klasy VII Kryteria sukcesu w języku uczniów (na podstawie szczegółowych treści nauczania z podstawy programowej): Podstawowe (na ocenę dopuszczającą i dostateczną): I. Biologia

Bardziej szczegółowo

1 Proces zapłodnienia 15 Kobiecy cykl miesiączkowy 15 Spermatogeneza 20 Zapłodnienie 22. Kiedy należy zwrócić się o pomoc do lekarza?

1 Proces zapłodnienia 15 Kobiecy cykl miesiączkowy 15 Spermatogeneza 20 Zapłodnienie 22. Kiedy należy zwrócić się o pomoc do lekarza? SPIS TREŚCI Wstęp 10 1 Proces zapłodnienia 15 Kobiecy cykl miesiączkowy 15 Spermatogeneza 20 Zapłodnienie 22 Zagnieżdżenie 23 Prawdopodobieństwo zajścia w ciążę 23 Kiedy należy zwrócić się o pomoc do lekarza?

Bardziej szczegółowo

WPŁYW POZIOMU PRODUKCJI KRÓW RASY POLSKIEJ HOLSZTYŃSKO-FRYZYJSKIEJ ODMIANY CZARNO-BIAŁEJ NA WYTRWAŁOŚĆ LAKTACJI I DŁUGOŚĆ OKRESU MIĘDZYOCIELENIOWEGO

WPŁYW POZIOMU PRODUKCJI KRÓW RASY POLSKIEJ HOLSZTYŃSKO-FRYZYJSKIEJ ODMIANY CZARNO-BIAŁEJ NA WYTRWAŁOŚĆ LAKTACJI I DŁUGOŚĆ OKRESU MIĘDZYOCIELENIOWEGO Rocz. Nauk. Zoot., T. 35, z. 2 (2008) 93 99 WPŁYW POZIOMU PRODUKCJI KRÓW RASY POLSKIEJ HOLSZTYŃSKO-FRYZYJSKIEJ ODMIANY CZARNO-BIAŁEJ NA WYTRWAŁOŚĆ LAKTACJI I DŁUGOŚĆ OKRESU MIĘDZYOCIELENIOWEGO P i o t

Bardziej szczegółowo

CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO

CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO Ketofen, 100 mg/ml, roztwór do wstrzykiwań dla koni, bydła i świń 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY SUBSTANCJI

Bardziej szczegółowo

DLACZEGO JESTEŚMY SZCZĘŚLIWE?

DLACZEGO JESTEŚMY SZCZĘŚLIWE? CATOSAL: SKŁAD Per ml: Butafosfan Witamina B12 WSKAZANIA 100 mg ] Źródło aktywnego fosforu ] 0,050 mg ] Składniki Dodatek witaminowy aktywne Zaleca się stosowanie preparatu przy zaburzeniach przemiany

Bardziej szczegółowo

ZANIKANIE KAPTANU I PROPIKONAZOLU W OWOCACH I LIŚCIACH JABŁONI ODMIANY JONAGOLD

ZANIKANIE KAPTANU I PROPIKONAZOLU W OWOCACH I LIŚCIACH JABŁONI ODMIANY JONAGOLD Progress in Plant Protection/Postępy w Ochronie Roślin, 49 (3) 2009 ZANIKANIE KAPTANU I PROPIKONAZOLU W OWOCACH I LIŚCIACH JABŁONI ODMIANY JONAGOLD EWA SZPYRKA 1, STANISŁAW SADŁO 2, MAGDALENA SŁOWIK-BOROWIEC

Bardziej szczegółowo

Nowe kierunki w profilaktyce krów w okresie zasuszenia. dr n.wet. Wiesław Niewitecki

Nowe kierunki w profilaktyce krów w okresie zasuszenia. dr n.wet. Wiesław Niewitecki Nowe kierunki w profilaktyce krów w okresie zasuszenia dr n.wet. Wiesław Niewitecki ZAPOBIEGANIE /PROFILAKTYKA Zapobieganie jest kompleksem działań, które mają na celu utrzymanie stanu zdrowotnego wymion

Bardziej szczegółowo

CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO

CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO 1 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO Bioestrovet, 0,25 mg/ml, roztwór do wstrzykiwań dla bydła, koni i świń 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY

Bardziej szczegółowo

RAMOWY ROZKŁAD ĆWICZEŃ Z FIZJOLOGII PODSTAWY MEDYCYNY MODUŁ F. SEMINARIUM Fizjologia układu pokarmowego

RAMOWY ROZKŁAD ĆWICZEŃ Z FIZJOLOGII PODSTAWY MEDYCYNY MODUŁ F. SEMINARIUM Fizjologia układu pokarmowego RAMOWY ROZKŁAD ĆWICZEŃ Z FIZJOLOGII PODSTAWY MEDYCYNY MODUŁ F SEMINARIUM 1 09-13.04.2018 Fizjologia układu pokarmowego Pobieranie pokarmów. Ogólne zasady funkcjonowania układu pokarmowego I. Neurohormonalna

Bardziej szczegółowo

POSTĘPOWANIE W JASKRZE U KOBIET W CIĄŻY

POSTĘPOWANIE W JASKRZE U KOBIET W CIĄŻY POSTĘPOWANIE W JASKRZE U KOBIET W CIĄŻY dr n. med. Mira Gacek SAMODZIELNY PUBLICZNY KLINICZNY SZPITAL OKULISTYCZNY KATEDRA I KLINIKA OKULISTYKI II WYDZIAŁU LEKARSKIEGO WARSZAWSKIEGO UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO

Bardziej szczegółowo

CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO

CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO Enzaprost 5 mg/ml, roztwór do wstrzykiwań dla bydła i świń Enzaprost 5 mg/ml Solution for injection for

Bardziej szczegółowo

Start laktacji bez ketozy

Start laktacji bez ketozy https://www. Start laktacji bez ketozy Autor: Joanna Soraja Tumanowicz Data: 21 czerwca 2018 Okres okołoporodowy, czyli trzy ostatnie tygodnie zasuszenia i trzy pierwsze tygodnie po porodzie, to odcinek

Bardziej szczegółowo

WPŁYW OBRÓBKI TERMICZNEJ NA SIŁĘ CIĘCIA I SIŁĘ ŚCISKANIA ZIEMNIAKÓW

WPŁYW OBRÓBKI TERMICZNEJ NA SIŁĘ CIĘCIA I SIŁĘ ŚCISKANIA ZIEMNIAKÓW InŜynieria Rolnicza 6/2006 Beata Ślaska-Grzywna Katedra InŜynierii i Maszyn SpoŜywczych Akademia Rolnicza w Lublinie WPŁYW OBRÓBKI TERMICZNEJ NA SIŁĘ CIĘCIA I SIŁĘ ŚCISKANIA ZIEMNIAKÓW Streszczenie W niniejszej

Bardziej szczegółowo

KARTA KURSU Biologia z przyrodą

KARTA KURSU Biologia z przyrodą KARTA KURSU Biologia z przyrodą.. (nazwa specjalności) Nazwa Nazwa w j. ang. Podstawy neuroendokrynologii Neuroendocrinology Kod Punktacja ECTS* 1 Koordynator Dr Agnieszka Greń Zespół dydaktyczny Opis

Bardziej szczegółowo

CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO

CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO Buscopan compositum VET (0,4 g + 50 g)/100 ml roztwór do wstrzykiwań dla koni i bydła 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY

Bardziej szczegółowo

Hormonalne sterowanie rozrodem świń

Hormonalne sterowanie rozrodem świń https://www. Hormonalne sterowanie rozrodem świń Autor: dr inż. Anna Jankowska-Mąkosa Data: 26 kwietnia 2018 Efektywność produkcji żywca wieprzowego zależy od liczby prosiąt odchowanych w ciągu roku, czyli

Bardziej szczegółowo

Rumex. Rumex SC Oferta dla wymagających

Rumex. Rumex SC Oferta dla wymagających Rumex Rumex SC Oferta dla wymagających Rumex SC Skład Olejki eteryczne Żywe kultury drożdży (Saccharomyces cerevisiae) Saponiny Rumex SC Olejki eteryczne stymulują sekrecję soków trawiennych i zwiększają

Bardziej szczegółowo

ANALIZA ZMIENNOŚCI WSKAŹNIKÓW NIEZAWODNOŚCIOWYCH DOJAREK BAŃKOWYCH W ASPEKCIE ICH OKRESOWEJ OBSŁUGI TECHNICZNEJ

ANALIZA ZMIENNOŚCI WSKAŹNIKÓW NIEZAWODNOŚCIOWYCH DOJAREK BAŃKOWYCH W ASPEKCIE ICH OKRESOWEJ OBSŁUGI TECHNICZNEJ Inżynieria Rolnicza 2(100)/2008 ANALIZA ZMIENNOŚCI WSKAŹNIKÓW NIEZAWODNOŚCIOWYCH DOJAREK BAŃKOWYCH W ASPEKCIE ICH OKRESOWEJ OBSŁUGI TECHNICZNEJ Katedra Maszyn i Urządzeń Rolniczych, Uniwersytet Przyrodniczy

Bardziej szczegółowo

Promotor: prof. dr hab. Katarzyna Bogunia-Kubik Promotor pomocniczy: dr inż. Agnieszka Chrobak

Promotor: prof. dr hab. Katarzyna Bogunia-Kubik Promotor pomocniczy: dr inż. Agnieszka Chrobak INSTYTUT IMMUNOLOGII I TERAPII DOŚWIADCZALNEJ IM. LUDWIKA HIRSZFELDA WE WROCŁAWIU POLSKA AKADEMIA NAUK mgr Milena Iwaszko Rola polimorfizmu receptorów z rodziny CD94/NKG2 oraz cząsteczki HLA-E w patogenezie

Bardziej szczegółowo

TEST - BIOLOGIA WERONIKA GMURCZYK

TEST - BIOLOGIA WERONIKA GMURCZYK TEST - BIOLOGIA WERONIKA GMURCZYK Temat: Układ nerwowy i hormonalny Zadanie 1. Zaznacz poprawną odpowiedź. Co to są hormony? a) związki chemiczne wytwarzane w gruczołach łojowych, które regulują pracę

Bardziej szczegółowo

ANALIZA STRUKTURY PRACY DOJARZA PODCZAS DOJU KRÓW

ANALIZA STRUKTURY PRACY DOJARZA PODCZAS DOJU KRÓW InŜynieria Rolnicza 6/2005 Katedra InŜynierii Rolniczej i Informatyki Akademia Rolnicza w Krakowie ANALIZA STRUKTURY PRACY DOJARZA PODCZAS DOJU KRÓW Wstęp Streszczenie W oborach eksploatujących dojarnie

Bardziej szczegółowo

Gorączka mleczna: objawy, przyczyny i zapobieganie

Gorączka mleczna: objawy, przyczyny i zapobieganie .pl https://www..pl Gorączka mleczna: objawy, przyczyny i zapobieganie Autor: dr hab. Robert Kupczyński Data: 8 lutego 2017 Występowanie zaburzeń metabolicznych stanowi poważny problem, zwłaszcza w stadach

Bardziej szczegółowo

Moc Gatunki zwierząt. Postać farmaceutyczna. Samice psów. Enurace 50 Tabletki 50 mg

Moc Gatunki zwierząt. Postać farmaceutyczna. Samice psów. Enurace 50 Tabletki 50 mg ANEKS I WYKAZ NAZW, POSTAĆ FARMACEUTYCZNA, MOC PRODUKTU LECZNICZEGO, GATUNKI ZWIERZĄT, DROGA PODANIA I PODMIOT ODPOWIEDZIALNY POSIADAJĄCY POZWOLENIE NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU W PAŃSTWACH CZŁONKOWSKICH

Bardziej szczegółowo

Rozród bydła mięsnego: jaki system jest najlepszy?

Rozród bydła mięsnego: jaki system jest najlepszy? https://www. Rozród bydła mięsnego: jaki system jest najlepszy? Autor: mgr inż. Dorota Kolasińska Data: 15 kwietnia 2017 W Polsce produkcja żywca wołowego prężnie się rozwija. Ceny utrzymują się na podobnym

Bardziej szczegółowo

Przydatność rzeźna loszek po odchowaniu pierwszego miotu

Przydatność rzeźna loszek po odchowaniu pierwszego miotu Przydatność rzeźna loszek po odchowaniu pierwszego miotu Kierownik projektu: prof. dr hab. Wojciech Kapelański dr inż. Maria Bocian, dr inż. Jolanta Kapelańska, dr inż. Jan Dybała, dr inż. Hanna Jankowiak,

Bardziej szczegółowo

Fizjologia, biochemia

Fizjologia, biochemia 50 Fizjologia, biochemia sportu Krioterapia powoduje lepszą krążeniową i metaboliczną tolerancję oraz opóźnia narastanie zmęczenia w trakcie wykonywania pracy mięśniowej przez zawodników sportów wytrzymałościowych.

Bardziej szczegółowo

Profilaktyka mastitis. Wpływ żywienia na LKS w mleku

Profilaktyka mastitis. Wpływ żywienia na LKS w mleku Profilaktyka mastitis Wpływ żywienia na LKS w mleku Krowy chorują na mastitis głównie w okresie poporodowym (od wycielenia do końca 1 miesiąca laktacji), co związane jest nie tylko z wysoką wydajnością

Bardziej szczegółowo

LECZENIE PRZEDWCZESNEGO DOJRZEWANIA PŁCIOWEGO U DZIECI

LECZENIE PRZEDWCZESNEGO DOJRZEWANIA PŁCIOWEGO U DZIECI Załącznik nr 11 do zarządzenia Nr 59/2011/DGL Prezesa NFZ z dnia 10 października 2011 r. Nazwa programu: LECZENIE PRZEDWCZESNEGO DOJRZEWANIA PŁCIOWEGO U DZIECI ICD-10 E 22.8 Przedwczesne dojrzewanie płciowe

Bardziej szczegółowo

Pojenie cieląt dobrą siarą wpływa na ich zdrowie

Pojenie cieląt dobrą siarą wpływa na ich zdrowie .pl https://www..pl Pojenie cieląt dobrą siarą wpływa na ich zdrowie Autor: dr hab. Robert Kupczyński Data: 23 września 2017 Zdrowie i prawidłowy wzrost cieląt są uwarunkowane szeregiem czynników. Często

Bardziej szczegółowo

Budowa chemiczna Preparat jest pochodną kumaryny (7-hydroxy-4-methyl-cumarinum) o wzorze strukturalnym:

Budowa chemiczna Preparat jest pochodną kumaryny (7-hydroxy-4-methyl-cumarinum) o wzorze strukturalnym: Budowa chemiczna Preparat jest pochodną kumaryny (7-hydroxy-4-methyl-cumarinum) o wzorze strukturalnym: Cholestil jest środkiem o silnym działaniu rozkurczowym na zwieracz Oddiego oraz mięśniówkę dróg

Bardziej szczegółowo

CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO

CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO 1 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO Prid delta 1,55 g system terapeutyczny dopochwowy dla bydła 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY Każdy wkład

Bardziej szczegółowo

SPIS TREŚCI 1. Leki stosowane w zaburzeniach układu krążenia

SPIS TREŚCI 1. Leki stosowane w zaburzeniach układu krążenia SPIS TREŚCI Wstęp 13 1. Leki stosowane w zaburzeniach układu krążenia 15 1.1. Wiadomości ogólne 17 1.1.1. Krew 18 1.1.2. Transport gazów 19 1.1.3. Charakterystyka schorzeń układu krążenia 21 1.2. Rola

Bardziej szczegółowo

Zewnątrzwydzielnicza niewydolność trzustki u psów

Zewnątrzwydzielnicza niewydolność trzustki u psów Zewnątrzwydzielnicza niewydolność Roman Lechowski Katedra Chorób Małych Zwierząt z Klinika, Wydział Medycyny Weterynaryjnej SGGW w Warszawie Niewystarczajace wytwarzanie enzymów trawiennych przez trzustkę

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie rozrodem w stadzie bydła mlecznego Wpływ rozrodu na efektywność produkcji mleka Marcin Gołębiewski

Zarządzanie rozrodem w stadzie bydła mlecznego Wpływ rozrodu na efektywność produkcji mleka Marcin Gołębiewski Zarządzanie rozrodem w stadzie bydła mlecznego Wpływ rozrodu na efektywność produkcji mleka Marcin Gołębiewski SGGW w Warszawie, Wydział Nauk o Zwierzętach, Zakład Hodowli Bydła Właściwe zarządzanie rozrodem

Bardziej szczegółowo

Leki autonomicznego układu nerwowego- współczulnego

Leki autonomicznego układu nerwowego- współczulnego Leki autonomicznego układu nerwowego- współczulnego 1 α Typy, podtypy, rozmieszczenie receptorów adrenergicznych α 1 - głównie mięśnie gładkie pobudzenie- skurcz mięśni gładkich α 2 - receptor presynaptyczny

Bardziej szczegółowo

Układ wewnątrzwydzielniczy

Układ wewnątrzwydzielniczy 1 WK Układ wewnątrzwydzielniczy Klasyfikuj prace ogólne dotyczące układu wewnątrzwydzielniczego i chorób układu wewnątrzwydzielniczego u dzieci w WS 330. Opieka pielęgniarska nad pacjentami z chorobami

Bardziej szczegółowo

Rekomendacje dotyczące diagnostyki i leczenia niepłodności

Rekomendacje dotyczące diagnostyki i leczenia niepłodności Rekomendacje dotyczące diagnostyki i leczenia niepłodności Polskie Towarzystwo Ginekologiczne Polskie Towarzystwo Medycyny Rozrodu 2012 Polskie Towarzystwo Ginekologiczne i Polskie Towarzystwo Medycyny

Bardziej szczegółowo

Wybrane publikacje przydatne dla studentów medycyny weterynaryjnej do przedmiotu rozród zwierząt.

Wybrane publikacje przydatne dla studentów medycyny weterynaryjnej do przedmiotu rozród zwierząt. Wybrane publikacje przydatne dla studentów medycyny weterynaryjnej do przedmiotu rozród zwierząt. Rozród krów: 1. Nowy instrument weterynaryjny pomocny przy manualnym odkładaniu zatrzymanego łoŝyska u

Bardziej szczegółowo

Fizjologia człowieka

Fizjologia człowieka Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku Katedra: Promocji Zdrowia Zakład: Biomedycznych Podstaw Zdrowia Fizjologia człowieka Osoby prowadzące przedmiot: Prof. nadzw. dr hab. Zbigniew Jastrzębski

Bardziej szczegółowo

PATOFIZJOLOGIA ZWIERZĄT

PATOFIZJOLOGIA ZWIERZĄT PATOFIZJOLOGIA ZWIERZĄT Rok akademicki 2016/2017 Wykłady z przedmiotu Patofizjologia Zwierząt odbywać się będą w poniedziałki i środy o godzinie 8.30 w Audytorium Kliniki Małych Zwierząt Pierwszy wykład

Bardziej szczegółowo

CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO

CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO Dinolytic, 5 mg/ml, roztwór do wstrzykiwań dla bydła, koni i świń 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY Substancja

Bardziej szczegółowo

[13ZPK/KII] Endokrynologia

[13ZPK/KII] Endokrynologia 1. Ogólne informacje o module [13ZPK/KII] Endokrynologia Nazwa modułu Kod modułu Nazwa jednostki prowadzącej moduł Nazwa kierunku studiów Forma studiów Profil kształcenia Semestr Status modułu Język modułu

Bardziej szczegółowo

INSTYTUT GENETYKI I HODOWLI ZWIERZĄT POLSKIEJ AKADEMII NAUK W JASTRZĘBCU. mgr inż. Ewa Metera-Zarzycka

INSTYTUT GENETYKI I HODOWLI ZWIERZĄT POLSKIEJ AKADEMII NAUK W JASTRZĘBCU. mgr inż. Ewa Metera-Zarzycka INSTYTUT GENETYKI I HODOWLI ZWIERZĄT POLSKIEJ AKADEMII NAUK W JASTRZĘBCU mgr inż. Ewa Metera-Zarzycka Profil metaboliczny osocza krwi i wartość biologiczna mleka krów w gospodarstwach ekologicznych Praca

Bardziej szczegółowo

CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO

CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO OXYTOCIN - RICHTER, 5 IU/ml, roztwór do infuzji 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY 1 ampułka 1 ml zawiera 5 jednostek międzynarodowych (IU)

Bardziej szczegółowo

PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2014/2015 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY

PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2014/2015 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2014/2015 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY 1. NAZWA PRZEDMIOTU : Problemy w ginekologii i położnictwie w pytaniach i odpowiedziach.

Bardziej szczegółowo

Stres DR ROBERT MERONKA ZAKŁAD EKOLOGII INSTYTUT ZOOLOGII WYDZIAŁ BIOLOGII UNIWERSYTET WARSZAWSKI

Stres DR ROBERT MERONKA ZAKŁAD EKOLOGII INSTYTUT ZOOLOGII WYDZIAŁ BIOLOGII UNIWERSYTET WARSZAWSKI Stres DR ROBERT MERONKA ZAKŁAD EKOLOGII INSTYTUT ZOOLOGII WYDZIAŁ BIOLOGII UNIWERSYTET WARSZAWSKI Wydatkowanie energii Wszystkie narządy i układy potrzebują energii do działania Nie wszystkie narządy i

Bardziej szczegółowo

Kardiotokografia. Czynniki wpływające na częstotliwość akcji serca płodu czynniki biochemiczne czynniki neurogenne czynniki hemodynamiczne

Kardiotokografia. Czynniki wpływające na częstotliwość akcji serca płodu czynniki biochemiczne czynniki neurogenne czynniki hemodynamiczne Kardiotokografia Kardiotokografia Stosowana jest do nadzoru płodu przed porodem i w czasie porodu Dzięki ciągłemu nadzorowi kardiotokograficznemu możliwe jest wczesne rozpoznanie niedotlenienia płodu i

Bardziej szczegółowo

CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO

CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO 1 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO Ovarelin 50 µg/ml roztwór do wstrzykiwań dla bydła Ovarelin 50 µg/ml, solution for injection for cattle

Bardziej szczegółowo

Przykładowy pytań Diagnostyka chorób układy podwzgórze-przysadka-nadnercza

Przykładowy pytań Diagnostyka chorób układy podwzgórze-przysadka-nadnercza lek. Jacek Bujko 17 października 2014 Przykładowy pytań Diagnostyka chorób układy podwzgórze-przysadka-nadnercza W diagnostyce laboratoryjnej uszkodzenia podwzgórza można stwierdzić cechy niedoczynności

Bardziej szczegółowo

2. Plan wynikowy klasa druga

2. Plan wynikowy klasa druga Plan wynikowy klasa druga budowa i funkcjonowanie ciała człowieka ział programu Materiał kształcenia L.g. Wymagania podstawowe Uczeń: Kat. Wymagania ponadpodstawowe Uczeń: Kat. Pozycja systematyczna 3

Bardziej szczegółowo

Masaż szyjki macicy i wywoływanie porodu

Masaż szyjki macicy i wywoływanie porodu Polish Membrane sweeping and induction of labour Masaż szyjki macicy i wywoływanie porodu 01935 384 350 yeovilhospital.nhs.uk Wywoływanie porodu jest zazwyczaj ustalane 13 dni po planowanym terminie porodu.

Bardziej szczegółowo

Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta. Oxytocin-Richter roztwór do infuzji, 5 IU/ml. Oxytocinum

Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta. Oxytocin-Richter roztwór do infuzji, 5 IU/ml. Oxytocinum Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta Oxytocin-Richter roztwór do infuzji, 5 IU/ml Oxytocinum Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku, ponieważ zawiera ona

Bardziej szczegółowo

Lydium-KLP. w terapii i profilaktyce chorób zwierząt. QUARTA - Wydawnictwo i Realizacje Multimedialne

Lydium-KLP. w terapii i profilaktyce chorób zwierząt. QUARTA - Wydawnictwo i Realizacje Multimedialne Lydium-KLP w terapii i profilaktyce chorób zwierząt QUARTA - Wydawnictwo i Realizacje Multimedialne Lydium-KLP w terapii i profilaktyce chorób zwierząt Na podstawie publikacji i dokumentów opracował i

Bardziej szczegółowo

Krowy po porodzie potrzebują żywieniowego wsparcia 1

Krowy po porodzie potrzebują żywieniowego wsparcia 1 Krowy po porodzie potrzebują żywieniowego wsparcia 1 Wraz ze zwiększającą się wydajnością krów wzrasta ryzyko wystąpienia po porodzie szeregu chorób będących głównie wynikiem niewłaściwego żywienia (szczególnie

Bardziej szczegółowo

Przegląd epidemiologiczny metod diagnostyki i leczenia łagodnego rozrostu stercza na terenie Polski.

Przegląd epidemiologiczny metod diagnostyki i leczenia łagodnego rozrostu stercza na terenie Polski. Przegląd epidemiologiczny metod diagnostyki i leczenia łagodnego rozrostu stercza na terenie Polski. Program MOTO-BIP /PM_L_0257/ Ocena wyników programu epidemiologicznego. Dr n. med. Bartosz Małkiewicz

Bardziej szczegółowo

Autoreferat. dr Wojciech Barański. Katedra Rozrodu Zwierząt z Kliniką. Wydział Medycyny Weterynaryjnej. Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Autoreferat. dr Wojciech Barański. Katedra Rozrodu Zwierząt z Kliniką. Wydział Medycyny Weterynaryjnej. Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie Autoreferat dr Wojciech Barański Katedra Rozrodu Zwierząt z Kliniką Wydział Medycyny Weterynaryjnej Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie Olsztyn, 2013 1 1. Imię i nazwisko Wojciech Barański 2. Posiadane

Bardziej szczegółowo

Indukcja (wywoływanie) porodu Informacje dla kobiet w ciąży, ich partnerów i rodzin

Indukcja (wywoływanie) porodu Informacje dla kobiet w ciąży, ich partnerów i rodzin Polish translation of Induction of labour - Information for pregnant women, their partners and families Indukcja (wywoływanie) porodu Informacje dla kobiet w ciąży, ich partnerów i rodzin Niniejsza broszura:

Bardziej szczegółowo

Aneks II Zmiany w drukach informacyjnych produktów leczniczych zarejestrowanych w procedurze narodowej

Aneks II Zmiany w drukach informacyjnych produktów leczniczych zarejestrowanych w procedurze narodowej Aktualizacja ChPL i ulotki dla produktów leczniczych zawierających jako substancję czynną immunoglobulinę anty-t limfocytarną pochodzenia króliczego stosowaną u ludzi [rabbit anti-human thymocyte] (proszek

Bardziej szczegółowo

Cepesedan 10 mg/ml NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO. Cepesedan 10 mg/ml, roztwór do wstrzykiwań dla koni i bydła Detomidyny chlorowodorek

Cepesedan 10 mg/ml NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO. Cepesedan 10 mg/ml, roztwór do wstrzykiwań dla koni i bydła Detomidyny chlorowodorek Akceptuję Na naszej stronie stosujemy pliki cookies w celu świadczenia Państwu usług na najwyższym poziomie. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczone

Bardziej szczegółowo

FARMAKOLOGIA Z FARMAKODYNAMIKĄ - ROK IV

FARMAKOLOGIA Z FARMAKODYNAMIKĄ - ROK IV FARMAKOLOGIA Z FARMAKODYNAMIKĄ - ROK IV 1. Jednostka uczelniana odpowiedzialna za nauczanie przedmiotu: Zakład Farmakodynamiki 2. Kierownik Zakładu: Prof. dr hab. Włodzimierz Buczko 3. Osoba odpowiedzialna

Bardziej szczegółowo

Zaleganie krów mlecznych a niedobory mineralne

Zaleganie krów mlecznych a niedobory mineralne .pl https://www..pl Zaleganie krów mlecznych a niedobory mineralne Autor: mgr inż. Dorota Kolasińska Data: 8 stycznia 2016 Zaleganie krów może mieć różnorakie podłoże, ale bardzo często pojawia się w związku

Bardziej szczegółowo

Dlaczego Melasa Drink Tofi zwiększa wydajność mleczną krów

Dlaczego Melasa Drink Tofi zwiększa wydajność mleczną krów Dlaczego Melasa Drink Tofi zwiększa wydajność mleczną krów Zbigniew Lach Dzień Pola, Nowe Piegłowo 30.05.2019 DO 2050 ROKU BĘDZIE NAS 9 MLD A ZAPOTRZEBOWANIE NA ŻYWNOŚĆ WZROŚNIE O 30% WZROST KONSUMPCJI

Bardziej szczegółowo

Materiał nauczania przeznaczony do realizacji podczas 85 godzin biologii (pozostałe godziny do dyspozycji nauczyciela)

Materiał nauczania przeznaczony do realizacji podczas 85 godzin biologii (pozostałe godziny do dyspozycji nauczyciela) Plan wynikowy nauczania biologii w liceum ogólnokształcącym, liceum profilowanym i technikum. Kształcenie ogólne w zakresie podstawowym Plan wynikowy A Materiał nauczania przeznaczony do realizacji podczas

Bardziej szczegółowo

Jak określić dojrzałość bydła mlecznego?

Jak określić dojrzałość bydła mlecznego? .pl https://www..pl Jak określić dojrzałość bydła mlecznego? Autor: Tomasz Kodłubański Data: 23 maja 2017 Określenie dojrzałości hodowlanej bydła mlecznego jest dosyć skomplikowane. Zważywszy, że pod ocenę

Bardziej szczegółowo