Agnieszka Kowalczyk, Monika Michniewicz, Ma gorzata Robak 1
|
|
- Gabriel Wilczyński
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Acta Sci. Pol., Biotechnologia 8(3) 2009, BIOREMEDIACJA Z UDZIA EM DRO D Y YARROWIA LIPOLYTICA: UNIERUCHOMIONE W ALGINIANIE KOMÓRKI ORAZ ICH WP YW NA AUTOCHTONICZN MIKROFLOR GLEBY I KIE KOWANIE OWSA Agnieszka Kowalczyk, Monika Michniewicz, Ma gorzata Robak 1 Uniwersytet Przyrodniczy we Wroc awiu Streszczenie. W pracy sprawdzano wp yw warunków atmosferycznych na trwa o alginianowych zawieraj cych unieruchomione komórki dro d y Yarrowia lipolytica podczas ich przetrzymywania w terenie przez pi jesienno-zimowych miesi cy. W warunkach laboratoryjnych badano wp yw dodatku dro d y Y. lipolytica na kie kowanie owsa i mikroflor autochtoniczn gleby. Po okresie zimowego przechowywania granulki zawiera y ywe dro d e Y. lipolytica. Obecno pozytywnie wp yn a na autochtoniczn mikroflor, powoduj c wzrost liczby mikroorganizmów. W testach laboratoryjnych dodatek preparatu dro d y (zawiesina lub granulki) spowodowa wzrost liczby mikroorganizmów gleby i poprawi kie kowanie owsa. Otrzymane wyniki zdecydowanie zach caj do kontynuacji bada nad produkcj biopreparatów dro d y Y. lipolytica przeznaczonych do bezpo redniego wprowadzania do gleby. S owa kluczowe: Yarrowia lipolytica, bioremediacja gleby, stabilno alginianowych WST P Wielu geologów uwa a, e ropa naftowa postrzegana jako zanieczyszczenie rodowiska nie stanowi problemu. Jest biologicznego pochodzenia i naturalnie wyst puje w gruncie. Niestety, ju niewielka jej ilo na tyle zmienia smak wody, e nie jeste my w stanie wypi nawet kilku jej yków. Dlatego powierzchniowe zanieczyszczenia gruntów zwi zkami ropopochodnymi, mog cymi ostatecznie dyfundowa do uj wody pitnej, staj si zagro eniem dla rodowiska, podobnie jak obszary ska one, na których z racji st enia tych substancji nie ma ycia. W Polsce wielu naukowców zaj o si ju tym problemem, szukaj c mikrobiologicznych preparatów efektywnie oczyszczaj cych ska ony teren [Lisowska i D ugo ski 2003, Mrozik i in. 2005, Wójcik i Tomaszewska Adres do korespondencji Corresponding author: Ma gorzata Robak, Katedra Biotechnologii i Mikrobiologii ywno ci, Uniwersytet Przyrodniczy we Wroc awiu, ul. Norwida 25, Wroc aw, malgorzata.robak@up.wroc.pl
2 16 A. Kowalczyk i in. 2005]. Niemniej wi kszo z tych preparatów zawiera a bakterie. Natomiast do usuwania zanieczyszcze ropopochodnych zdolne s tak e dro d e z gatunku Yarrowia lipolytica [Robak 2006]. Wchodz one równie w sk ad preparatów stosowanych w celu wzbogacenia ryzosfery [Vassilev i in. 2001a, 2001b] i poprawy przyswajalno ci fosforu [Takita i in. 1999]. Dro d e te w postaci wolnych i immobilizowanych w alginianie wapnia komórek by y wykorzystane do biodegradacji zwi zków ropopochodnych w glebie metod in situ w okolicy Bornego Sulinowa [ oga a i in. 2005]. Wprowadzenie biomasy dro d y do odwiertów doprowadzi o do zaniku zanieczyszczenia (obserwowanego wcze niej jako anomalia, okre lona i umiejscowiona przez pomiary elektrooporowe oraz elektromagnetyczne) i jednocze nie znacznie wzbogaci o mikroflor gleb [Robak i in. 2007, oga a i in. 2008]. Obserwowany post p oczyszczania gruntu metod in situ jest wynikiem dzia alno ci dro d y, metabolizuj cych szkodliwe substancje do komponentów komórkowych i wydzielaj cych metabolity sprzyjaj ce rozwojowi innych organizmów. Obumieraj ce komórki dro d y wzbogacaj dodatkowo gleb w cenne sk adniki pokarmowe. Obficie zaczyna rozwija si mikroflora, poprawia si ukorzenienie i rozwój ro lin. Przy analizie mikrobiologicznej gleby nale y jednak pami ta, e ilo mikroorganizmów w glebie jest zmienna w zale no ci od pór roku, temperatury, ilo ci opadów, a tak e samej struktury gleby [Paul i Clark 2000]. Cz sto trudne jest ilo ciowe porównanie flory mikrobiologicznej z tego samego obszaru podlegaj cego zmieniaj cym si warunkom atmosferycznym. Mo liwa jest jedynie ocena przyrostu liczby drobnoustrojów w odniesieniu do kontrolnej próby gleby pobranej w tym samym czasie z przyleg ego nie poddanego bioremediacji terenu. Celem pracy by o zbadanie wp ywu szczepionki dro d owej na autochtoniczn mikroflor gleby przechowywanej w odizolowanych pojemnikach zakopanych na g boko 0,6 metra na okres zimy oraz okre lenie dawki i postaci szczepionki Y. lipolytica daj cej najlepsze wyniki w odniesieniu do kie kowania owsa. W pracy badano tak e wp yw postaci preparatu: wolnych komórek (zawiesina) i unieruchomionych w alginianie wapnia (granulki) na zmiany liczebno ci mikroflory gleby i kie kowanie owsa. Wyznaczono równie trwa o preparatu immobilizowanych dro d y poprzez pomiar spr - ysto ci poddanych dzia aniu ró nych czynników. MATERIA I METODY Dro d e: do bada wykorzystano szczep dro d y Y. lipolytica A-101 pochodz cy z kolekcji Katedry Biotechnologii i Mikrobiologii ywno ci Uniwersytetu Przyrodniczego we Wroc awiu. Zapas kultury przechowywano na skosie YM w temperaturze 4ºC. Pod o a: pod o e inokulacyjne w 1 l zawiera o: 2 g peptonu, 2 g ekstraktu dro d owego oraz 40 g syropu glukozowego; pod o e wzrostowe w 1 l zawiera o 1 g ekstraktu dro d owego, 70 g syropu glukozowego, 1 g MgSO 4 x 7 H 2 O, 5 g NH 4 Cl oraz 0,5 g KH 2 PO 4. Hodowla: Biomas uzyskano z hodowli prowadzonej w bioreaktorze AK 210 w temperaturze 28 o C, przy sta ym ph 5,5 (dozowanie NaOH) i napowietrzaniu 1,2 lxmin -1, przez 48 godzin. Inokulum stanowi o dziesi procent obj to ci hodowli. Po 48-godzinnej hodowli otrzymano 5 l zawiesiny biomasy zawieraj cej 6x10 9 komórek dro d y w 1 ml, a w przeliczeniu na such mas 10,8 gxl -1. Acta Sci. Pol.
3 Bioremediacja z udzia em dro d y 17 Immobilizacja komórek dro d y: do 2000 ml 2,5% alginianu sodu dodawano 500 ml zag szczonej biomasy (zawieraj cej 3 x 10 9 kom x ml -1 ), mieszano, a powsta y roztwór wkraplano za pomoc wieloig owej dyszy do 0,2-molowego roztworu chlorku wapnia. Otrzymano 2,5 l. Ilo komórek w 1 ml wynosi a 1,7 x Gleba do oceny trwa o ci pochodzi a z trzech miejsc: z Bornego Sulinowa, Brzegu (gleba po rafinacji oleju rzepakowego) i Granicznej (gleba kontrolna). W celu sprawdzenia wytrzyma o ci powsta ych w procesie immobilizacji dro d y Y. lipolytica oraz ywotno ci wolnych komórek, po wymieszaniu preparatów dro d y z trzema rodzajami gleby (w proporcjach podanych w tab. 1), zakopano je w specjalnych zamkni tych pojemniczkach na g boko ci oko o 0,6 m i przechowywano przez okres pi ciu miesi cy: od 31 pa dziernika do 25 marca. Ko cowa obj to ka dej próby wynosi a 100 ml. Próby wykonano w trzech powtórzeniach. W poni szej tabeli (tab. 1) przedstawiono zawarto gleby oraz szczepionki w poszczególnych wariantach eksperymentu. Próbki gleby po wykopaniu z terenu poddano analizie makroskopowej, sensorycznej, mikrobiologicznej oraz zbadano twardo. Tabela 1. Ilo gleby, oraz p ynnej biomasy dro d y (zawiesiny) w zastosowanych wariantach eksperymentu Table 1. Quantity of soil, beads and yeasts biomass (suspension) in performed variants of experiments Obj to Volume [ml] Miejsce pobrania gleby Soil provenence Gleba:Zawiesina Gleba:Granulki Soil:Suspension Soil:Beads Borne Sulinowo 50:50 50:50 75:25 Brzeg 50:50 50:50 75:25 Granicznaa 50:50 50:50 75:25 Gleba kontrolna Control soil Analiza mikrobiologiczna: oznaczenie ogólnej liczby drobnoustrojów wykonano metod PCA (plate count agar) na agarze od ywczym. Do oceny ogólnej liczby dro d y i ple ni u yto pod o a agarowego z oksytetracyklin (0,1 gxl -1 ). W celu sprawdzenia obecno ci dro d y Y. lipolytica podobne makroskopowo kolonie przesiewano na pod o- e MMT z dodatkiem 1% heksadekanu [Robak 2002] i pod o e do oceny produkcji kwasów o ph 6,8 zawieraj ce w 1 l 150 g glukozy; 1,0 g MgSO 4 ; 1,5 g NH 4 Cl; 0,2 g KH 2 PO 4, 1 ml roztworu pierwiastków ladowych, 300 μg tiaminy, 22 μg czerwieni bromofenolowej oraz 25 g agaru. W przypadku wzrostu dro d y na pod o u z heksadekanem oraz zmiany zabarwienia pod o a z czerwieni bromofenolow z czerwonego na ó ty produkcja kwasów organicznych mo na przypuszcza o obecno ci dro d y Y. lipolytica. W celu sprawdzenia aktywno ci dro d y unieruchomionych w granulkach posiano je na wy ej wymienione pod o a: do produkcji kwasu cytrynowego oraz do wzrostu na heksadekanie. Analiza twardo ci : twardo kontrolnych ( wie ych), przechowywanych w lodówce, poddanych dzia aniu: temperatury, rodków czysto ci oraz wykopanych z ziemi zbadano za pomoc aparatu INSTRON Biotechnologia 8(3) 2009
4 18 A. Kowalczyk i in. Ocena kie kowania owsa: szalki Petriego nape niono gleb w ilo ci 80 g na p ytk, a nast pnie dodano 0,2 lub 2 ml zawiesiny dro d y, albo 0,8; 8 g zawieraj cych dro d e. Po wymieszaniu, na powierzchni gleby na ka d p ytk, wy o ono po 10 ziarniaków owsa. Ka da próba zosta a wykonana w czterech powtórzeniach. Hodowle prowadzono w temperaturze pokojowej, przez okres 24 dni. Pod o e znajduj ce si w p ytce podlewano 25 ml wody destylowanej 2 razy dziennie. Po zako czeniu rekultywacji gleby ziarno zosta o zebrane i okre lono procent ziarna, które wykie kowa o, zmierzono d ugo korzonków, hypokotylu i listków poszczególnych ro lin. WYNIKI I DYSKUSJA W pracy sprawdzano wytrzyma o ci powsta ych w procesie immobilizacji dro d y Y. lipolytica na czynniki rodowiska. W pierwszej kolejno ci badano wp yw niskiej temperatury na ywotno unieruchomionych dro d y podczas ich przetrzymywania w glebie przez okres jesienno-zimowy (~5 miesi cy). W celu zachowania warunków naturalnych pojemniczki z gleb i szczepionk zakopano w ziemi na g boko ci oko o 60 cm. Po okresie przechowywania wykonano porównawcz analiz mikrobiologiczn (rys. 1 i 2). Uzyskane wyniki wskazuj na pozytywny wp yw dodanych dro d y na mikroflor zamkni tej w pojemnikach gleby. Pomimo e ilo mikroorganizmów by a zdecydowanie mniejsza ni w analizach wcze niejszych (jesiennych), wida wzrost liczby mikroorganizmów w próbkach z dodatkiem. Kolejnym dowodem na dzia alno Y. lipolytica mimo mrozu by o wykazanie obecno ci ywych dro d y wykorzystuj cych heksadekan oraz powoduj cych zakwaszenie pod o a hodowlanego w granulkach alginianowych. Granulki te stwierdzono we wszystkich próbach, ale by y stosunkowo ma o wytrzyma e na zgniecenie (tab. 2). W naturalnych warunkach, po dwuletnim okresie pobytu w glebie granulki ulegaj rozk adowi (dane nie publikowane), podobnie jak ulegaj rozpadowi pod wp ywem rodków czysto ci (tab. 3) i nie nadaj si do stosowania w przypadku cieków neutralizowanych NaOH. Obok pozytywnego wp ywu dodatku dro d y Y. lipolytica na autochtoniczn mikroflor wykazano, e ich obecno w glebie (zarówno w postaci zawiesiny, jak i alginianowych) stymulowa a proces kie kowania ziarna oraz rozwój kie ków (tab. 4). Dro d e powodowa y wzrost d ugo ci korzonków, hypokotylu i listków ro lin w porównaniu z ro linami uzyskanymi w próbie kontrolnej. Udzia wykie kowanego ziarna w ich obecno ci równie by wi kszy ni w próbie kontrolnej. W próbach z dodatkiem zawiesiny dro d y najlepsze wyniki uzyskano przy obj to ci 2 ml zawiesiny, gdzie ziarno wykie kowa o w 67,5%, a rednie d ugo ci korzeni, hypokotylu i listków wynosi y odpowiednio: 4,16, 2,78 i 4,62 cm. Nieco mniejszy procent skie kowanego ziarna uzyskano w próbach z dodatkiem 0,8 g : 62,5%. Za to rednie d ugo ci korzeni, hypokotylu oraz listków by y najwi ksze ze wszystkich prób, bo wynosi y odpowiednio: 6,44, 3,15 i 6,00 cm. W próbie kontrolnej wykie kowa o 47% ziarniaków, a rednie d ugo ci korzeni, hypokotylu oraz listków liczy y odpowiednio 2,32, 1,66 i 2,8 cm. Zatem dodatek unieruchomionych dro d y ponad dwukrotnie poprawi mierzone parametry kie kowania owsa. Acta Sci. Pol.
5 Bioremediacja z udzia em dro d y 19 Log JTKxg -1 CFUxg ,5 4 3,5 3 2,5 2 1,5 1 0, ml gleby + 50 ml 75 ml gleby + 25 ml 50 ml gleby + 50 ml zawi esiny Kontrola Control 100ml gleby Stosunek gleby do dro d y Soil-yeasts ratio Borne Sulinowo Brzeg Graniczna Rys. 1. Ogólna liczba bakterii w próbkach gleby przechowywanych przez 3 miesi ce zimy Fig. 1. Total number of bacteria in soil samples maintained during 3 winter months Log JTKxg 5-1 CFUxg -1 4,5 4 3,5 3 2,5 2 1,5 1 0,5 0 Kontrola Control 50 ml gleby + 50 ml 75 ml gleby + 25 ml 50 ml gleby + 50 ml 100ml gleby zawiesiny Stosu nek gleby do dro d y Soil-yeast ratio Borne Sulinowo Brzeg Graniczna Rys. 2. Ogólna liczb dro d y i ple ni w próbkach gleby przechowywanych przez 3 miesi ce zimy Fig. 2. Total number of yeast and molds in soil samples maintained during 3 winter months Biotechnologia 8(3) 2009
6 20 A. Kowalczyk i in. Tabela 2. Warto si y [N] potrzebnej do zgniecenia alginianowych oraz ocena wizualna Table 2. Value of force [N] needed to crack alginate beads and beads visual appreciation Rodzaj Type of beads wie o otrzymane Freshly obtained Po 133 dniach w glebie After 133 days in soil Po 7 dniach w ciekach After 7 days in wastewater treatment wie o otrzymane Freshly obtained Po 13 dniach w glebie After 13 days In soil Po 30 dniach w glebie After 30 days in soil * rednia si a [N] z 10 pomiarów Means force [N] of 10 measures rednica Diameter of beads [mm] Si a zgniecenia* Crack force * [N] Ocena wizualna Visual appreciation IMMOBILIZACJA I IMMOBILISATION I 2,0 4,63 spr yste, prze roczyste, kuliste, wszystkie granulki p k y 4,5 3,92 elastic, transparent, round, all beads cracked 1,7 Pomiar niemo liwy Immossible to measure 2,0 1,59 suche, drobne, sp aszczone, bez spr ysto ci, mi kkie, barwa ziemi, adne nie p kaj, wszystkie s mia d one dry, small, flat, without previous elasticity, soft, soil colored, all did not cracked but were deformed to flat form spr yste, ma o prze roczyste, kuliste, wszystkie granulki p k y elastic, nontransparent, round, all beads crack IMMOBILIZACJA II IMMOBILISATION II 1,5 5,17 5,0 6,92 3,5 6,59 3,3 11,40 spr yste, prze roczyste, kuliste, wszystkie granulki p k y elastic, transparent, round, all beads crack mniej spr yste ni wie e, barwa ziemi, kuliste, nie wszystkie p kaj, niektóre ulegaj zmia d eniu less elastic, non all cracked, soil colored, some were deformed to flat form barwa ziemi, cz ciowo sp aszczone, nie wszystkie p kaj, niektóre ulegaj zmia d eniu soil colored, some flat, non all cracked, some were deformed to flat form Acta Sci. Pol.
7 Bioremediacja z udzia em dro d y 21 Tabela 3. Wp yw rodków czysto ci na trwa o. Warto si y [N] potrzebna do zgniecenia Table 3. Effect of detergents on beads form. Value of force [N] needed to crack the beads Rodzaj Type of algina te beads Woda kontrola Water control Proszek do prania Dosia Washing powder Dosia P yn do mycia naczy Ludwik Liquid dishes cleaner Ludwik P yn do mycia naczy Pur extra Liquid dishes cleaner Pur extra rodek czyszcz co-dezynfekuj cy Domestos Liquid cleaner- -disinfector Domestos * rednia si a [N] z 10 pomiarów Means force [N] of 10 measures rednica Diameter of beads [mm] Si a zgniecenia * Crack force * [N] Uwagi Notes 1,5 4,63 Kszta t kulisty po 7 dniach 5,0 6,56 Round form after 7 days 1,5 Ca kowicie up ynnione po 24 h 5,0 Totally liquefied after 24 hours 1,5 Ca kowicie up ynnione po 48 h Totally liquefied after 48 hours Up ynnione cz ciowo po 48 h 5,0 Partially liquefied after 48 hours 1,5 Up ynnione cz ciowo po 48 h 5,0 Partially liquefied after 48 hours 1,5 Up ynnione ca kowicie po 48h 5,0 Partially liquefied after 48 hours Wszystkie wymienione czynniki s kolejnymi dowodami na wielokierunkow mo liwo wykorzystania dro d y Y. lipolytica. Szczególnie, e jest to gatunek niepatogeniczny dla cz owieka [Yoshida i Hashimoto 1986]. Mo e by zatem wykorzystany nie tylko w bioremediacji gleby zanieczyszczonej rop, ale tak e w oczyszczaniu rodowiska z pestycydów [Prz do i in. 2004], poprawiaj c ukorzenianie i rozwój ro lin [Vassilev i in. 2001a, 2001b]. Mo liwe jest równie jednoczesne stosowanie preparatów dro d y oraz wysiewu ro lin charakteryzuj cych si zdolno ciami do fitoremediacji [Kondzielski i Buczkowski 1999]. Podsumowuj c, mo na stwierdzi, e otrzymane wyniki zdecydowanie zach caj do dalszej kontynuacji bada nad bioremediacj gleby ze zwi zków ropopochodnych przy u yciu dro d y Y. lipolytica. W szczególno ci nad produkcj biopreparatów dro d y tego gatunku przeznaczonych do bezpo redniego wprowadzania do gleby. WNIOSKI 1. Dodatek preparatu dro d y (wolne lub unieruchomione komórki, wp ywa na wzrost liczby mikroorganizmów gleby i poprawia rozwój ro lin. 2. Preparat immobilizowanych dro d y wykazuje pozytywne dzia anie po 5-miesi cznym jesienno-zimowym okresie przechowywania w glebie na g boko ci 0,6 m i zawiera ywe komórki. 3. Uzyskane granulki ulegaj up ynnieniu w obecno ci rodków czysto ci. Biotechnologia 8(3) 2009
8 22 A. Kowalczyk i in. Podzi kowanie. Autorzy dzi kuj dr hab. Agnieszce Kicie z Katedry Technologii Rolnej i Przechowalnictwa Uniwersytetu Przyrodniczego we Wroc awiu za pomoc przy pomiarze spr ysto ci alginianowych. PI MIENNICTWO Kondzielski I., Buczkowski R.,1999. Fitoremediacja nowa, obiecuj ca metoda stosowana w ochronie rodowiska. Ekologia i Technika, 3, Lisowska K., D ugo ski J., 2003 Biodegradacja zwi zków ropopochodnych przez grzyby strz pkowe. Biotechnologia, 4(63), Mrozik A., Piotrowska-Seget Z., abu ek S., Bacteria in bioremediation of hydrocarbon contaminated environments. Post. Mikrobiol., 44 (3), Paul E.A., Clark E.F., Mikrobiologia i biochemia gleb. Lublin. Prz do D., Robak M., Steininger M., Biodegradation of chloroorganic pesticides by Yarrowia lipolytica, [in:] New agrochemicals and their safe use for health and environment, Chemistry for Agriculture, 5, Robak M., Studia nad wykorzystaniem octanu i wydzielaniem cytrynianu przez dro d e Yarrowia lipolytica. Zesz. Nauk. AR Wroc., Technologia ywno ci, Nr 442, Rozprawy CXCII, Robak M., Czy mo liwa jest bioremediacja rodowiska z udzia em dro d y Yarrowia lipolytica? Ekonatura, 3, Robak M., oga a B., Rymowicz W., Wojtatowicz M., Zg oszenie patentowe P Robak M., oga a B., Seweryn M., Dubiel R., Zastosowanie dro d y Yarrowia lipolytica do usuwania zanieczyszcze ropopochodnych z gruntu metod in situ. III Kongres Biotechnologii, Pozna, poster T2/47. Takita E., Koyama H., Hara T., Organic Acid Metabolism in Aluminium-Phosphate Utilizing Cells of Carrot (Daucus carota L.). Plant Cell Physiol., 40(5), Vassilev N., Vassileva M., Azcon R., Medina A., 2001a. Application of free and Ca-alginateentrapped Glomus deserticola and Yarrowia lipolytica in soil-plant system. Journal of Biotechnology, 91, Vasilev N., Vassileva M., Azcon R., Medina A., 2001b. Interactions of an arbuscular mycorrhizal fungus with free or co-encapsulated cells of Rhizobium trifoli and Yarowia lipolytica inoculated into soil-plant system. Biotechnology Letters, 23, Wójcik P., Tomaszewska B., Biotechnologia w remediacji zanieczyszcze organicznych. Biotechnologia 4 (71), Yoshida M., Hashimoto K., Assessment of the pathogenicity of yeast used in the production of single cell protein. Agric. Biol. Chem., 50(8), oga a B., Robak M., Rymowicz W., Wzientek K., Rusin M., Maruszczak J., Geoelectrical Observation of Yarrowia lipolytica Bioremediation of Petrol-Contaminated Soil. Polish Journal of Environmental Studies, 14 (5), oga a B., Dubiel R., Robak M., Zuberek W.M., Wzientek K., Observation of the bioremediation of oil contaminated soils-application of EM and resistivity imaging methods, Near Surface 2008, 14th European Meeting of Environmental and Engineering Geophysics, Kraków, BO4, str. 4. Acta Sci. Pol.
9 Bioremediacja z udzia em dro d y 23 YARROWIA LIPOLYTICA IN BIOREMEDIATION: CELLS ENTRAPPED IN ALGINATE AND THEIR INFLUENCE ON AUTOCHTHONIC MICROFLORA AND OATS GERMINATION Abstract. In this work the influence of atmospheric conditions on stability of alginate beads containing immobilized Yarrowia lipolytica yeast cells after their storage in field during five months of autumn-winter was measured. In laboratory, the influence of soil supplementation by yeasts on oats germination and autochthonic soil microflora was analyzed. Autumn-winter storaged beads contained living Y. lipolytica yeasts. Beads presence had a positive effect on autochthonic microflora, causing increase of microbial cells number. In laboratory tests, supplementation of soil by yeasts preparation (suspension or beads) caused amelioration of oats germination and increase in autochthonic microbial cells number. Obtained results clearly encourage to continue the study on formulation of Y. lipolytica yeasts bioproduct, designated to direct soil application. Key words: Yarrowia lipolytica, soil bioremediation, alginate beads stability Zaakceptowano do druku Accepted for print: Do cytowania For citation: Kowalczyk A., Michniewicz M., Robak M., Bioremediacja z udzia em dro d y Yarrowia lipolytica: unieruchomione w alginianie komórki oraz ich wp yw na autochtoniczn mikroflor gleby i kie kowanie owsa. Acta Sci. Pol. Biotechnol. 8(3), Biotechnologia 8(3) 2009
Techniczne nauki М.М.Zheplinska, A.S.Bessarab Narodowy uniwersytet spożywczych technologii, Кijow STOSOWANIE PARY WODNEJ SKRAPLANIA KAWITACJI
Techniczne nauki М.М.Zheplinska, A.S.Bessarab Narodowy uniwersytet spożywczych technologii, Кijow STOSOWANIE PARY WODNEJ SKRAPLANIA KAWITACJI SKLAROWANEGO SOKU JABŁKOWEGO Skutecznym sposobem leczenia soku
Druk nr 1013 Warszawa, 9 lipca 2008 r.
Druk nr 1013 Warszawa, 9 lipca 2008 r. SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VI kadencja Komisja Nadzwyczajna "Przyjazne Państwo" do spraw związanych z ograniczaniem biurokracji NPP-020-51-2008 Pan Bronisław
Dokumentacja obejmuje następujące części:
Załącznik nr 6 WYMAGANIA, JAKIM POWINNA ODPOWIADAĆ DOKUMENTACJA NIEZBĘDNA DO OCENY SUBSTANCJI CZYNNEJ JAKĄ SĄ MIKROORGANIZMY, W TYM TAKŻE WIRUSY I GRZYBY, ZAWARTE W PRODUKCIE BIOBÓJCZYM Wymagania ogólne.
Projekt MES. Wykonali: Lidia Orkowska Mateusz Wróbel Adam Wysocki WBMIZ, MIBM, IMe
Projekt MES Wykonali: Lidia Orkowska Mateusz Wróbel Adam Wysocki WBMIZ, MIBM, IMe 1. Ugięcie wieszaka pod wpływem przyłożonego obciążenia 1.1. Wstęp Analizie poddane zostało ugięcie wieszaka na ubrania
DROŻDŻE YARROWIA LIPOLYTICA W BIODEGRADACJI SUBSTANCJI TŁUSZCZOWYCH ZAOLEJONEJ ZIEMI BIELĄCEJ 1
Acta Sci. Pol., Biotechnologia 10 (4) 2011, 29-38 ISSN 1644 065X (print) ISSN 2083 8654 (on-line) DROŻDŻE YARROWIA LIPOLYTICA W BIODEGRADACJI SUBSTANCJI TŁUSZCZOWYCH ZAOLEJONEJ ZIEMI BIELĄCEJ 1 Teresa
USTAWA. z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy. 1) (tekst jednolity)
Dz.U.98.21.94 1998.09.01 zm. Dz.U.98.113.717 art. 5 1999.01.01 zm. Dz.U.98.106.668 art. 31 2000.01.01 zm. Dz.U.99.99.1152 art. 1 2000.04.06 zm. Dz.U.00.19.239 art. 2 2001.01.01 zm. Dz.U.00.43.489 art.
Olej rzepakowy, jako paliwo do silników z zapłonem samoczynnym
Coraz częściej jako paliwo stosuje się biokomponenty powstałe z roślin oleistych. Nie mniej jednak właściwości fizykochemiczne oleju napędowego i oleju powstałego z roślin znacząco różnią się miedzy sobą.
Rekompensowanie pracy w godzinach nadliczbowych
Rekompensowanie pracy w godzinach nadliczbowych PRACA W GODZINACH NADLICZBOWYCH ART. 151 1 K.P. Praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy, a także praca wykonywana ponad przedłużony
KARTA CHARAKTERYSTYKI PREPARATU Pochłaniacz wilgoci, wkład uzupełniający
1 Identyfikacja preparatu oraz identyfikacja dystrybutora Nazwa handlowa: Zastosowanie preparatu: Zapewnienie wilgotności powietrza w pomieszczeniach na poziomie 50 % Kraj pochodzenia: Szwecja Pojemność
Cena 119,00 PLN DAWKOWANIE/SPOSÓB UŻYCIA: DAWKOWANIE/SPOSÓB UŻYCIA:
Dodatki Cena 119,00 PLN PLAGRON ROOTS: faza wzrostu Kategorie Dodatki Marka Plagron Organiczny preparat pobudzający rozwój korzeni. Należy go stosować do rozsadów i roślin doniczkowych. Można stosować
Specyfikacja techniczna wykonania i odbioru hydroizolacji z wykorzystaniem środka PENETRON PLUS
Specyfikacja techniczna wykonania i odbioru hydroizolacji z wykorzystaniem środka przy realizacji projektu:..................................................................................................
2.Prawo zachowania masy
2.Prawo zachowania masy Zdefiniujmy najpierw pewne podstawowe pojęcia: Układ - obszar przestrzeni o określonych granicach Ośrodek ciągły - obszar przestrzeni którego rozmiary charakterystyczne są wystarczająco
DE-WZP.261.11.2015.JJ.3 Warszawa, 2015-06-15
DE-WZP.261.11.2015.JJ.3 Warszawa, 2015-06-15 Wykonawcy ubiegający się o udzielenie zamówienia Dotyczy: postępowania prowadzonego w trybie przetargu nieograniczonego na Usługę druku książek, nr postępowania
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Wyniki badań ankietowych przeprowadzonych przez Departament Pielęgniarek i Położnych wśród absolwentów studiów pomostowych, którzy zakończyli udział w projekcie systemowym pn. Kształcenie zawodowe pielęgniarek
Regulamin Obrad Walnego Zebrania Członków Stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania Ziemia Bielska
Załącznik nr 1 do Lokalnej Strategii Rozwoju na lata 2008-2015 Regulamin Obrad Walnego Zebrania Członków Stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania Ziemia Bielska Przepisy ogólne 1 1. Walne Zebranie Członków
ZASADY WYPEŁNIANIA ANKIETY 2. ZATRUDNIENIE NA CZĘŚĆ ETATU LUB PRZEZ CZĘŚĆ OKRESU OCENY
ZASADY WYPEŁNIANIA ANKIETY 1. ZMIANA GRUPY PRACOWNIKÓW LUB AWANS W przypadku zatrudnienia w danej grupie pracowników (naukowo-dydaktyczni, dydaktyczni, naukowi) przez okres poniżej 1 roku nie dokonuje
OGŁOSZENIE. nr tel. (48) 261 815-030 nr fax (48) 261 815-093 adres internetowy: www.2rblog.wp.mil.pl ZAPRASZA ZADANIE NR 1
2 REGIONALNA BAZA LOGISTYCZNA 04-470 Warszawa, ul. Marsa 110 WP-9 Warszawa, 25.03.2016 r. OGŁOSZENIE ZAMAWIAJĄCY: 2 REGIONALNA BAZA LOGISTYCZNA ul. Marsa 110, 04-470 WARSZAWA nr tel. (48) 261 815-030 nr
Harmonogramowanie projektów Zarządzanie czasem
Harmonogramowanie projektów Zarządzanie czasem Zarządzanie czasem TOMASZ ŁUKASZEWSKI INSTYTUT INFORMATYKI W ZARZĄDZANIU Zarządzanie czasem w projekcie /49 Czas w zarządzaniu projektami 1. Pojęcie zarządzania
HAŚKO I SOLIŃSKA SPÓŁKA PARTNERSKA ADWOKATÓW ul. Nowa 2a lok. 15, 50-082 Wrocław tel. (71) 330 55 55 fax (71) 345 51 11 e-mail: kancelaria@mhbs.
HAŚKO I SOLIŃSKA SPÓŁKA PARTNERSKA ADWOKATÓW ul. Nowa 2a lok. 15, 50-082 Wrocław tel. (71) 330 55 55 fax (71) 345 51 11 e-mail: kancelaria@mhbs.pl Wrocław, dnia 22.06.2015 r. OPINIA przedmiot data Praktyczne
Program ekologicznego w Gimnazjum w Zamieniu opracowała Beata Walas nauczyciel biologii i chemii
Program ekologicznego w Gimnazjum w Zamieniu opracowała Beata Walas nauczyciel biologii i chemii WSTĘP Kształtowanie właściwego stosunku do przyrody, wyrabianie nawyków umiejętnego jej chronienia, wymaga
Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.umed.wroc.pl
1 z 5 2014-10-17 15:42 Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.umed.wroc.pl Wrocław: Przetarg nr UMW/AZ/PN-65/14: Sukcesywna dostawa
Waldemar Szuchta Naczelnik Urzędu Skarbowego Wrocław Fabryczna we Wrocławiu
1 P/08/139 LWR 41022-1/2008 Pan Wrocław, dnia 5 5 września 2008r. Waldemar Szuchta Naczelnik Urzędu Skarbowego Wrocław Fabryczna we Wrocławiu WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy z
ACTA SCIENTIARUM POLONORUM. Biotechnologia. Biotechnologia. Biotechnology
ACTA SCIENTIARUM POLONORUM Czasopismo naukowe założone w 2001 roku przez polskie uczelnie rolnicze Biotechnologia Biotechnologia Biotechnology 8(3) 2009 Bydgoszcz Kraków Lublin Olsztyn Poznań Siedlce Szczecin
Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: zrd.poznan.pl; bip.poznan.
Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: zrd.poznan.pl; bip.poznan.pl Poznań: Dostawa w formie leasingu operacyjnego fabrycznie nowej frezarki
Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.wzdw.pl
1 z 5 2016-03-16 13:16 Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.wzdw.pl Poznań: Remont drogi wojewódzkiej nr 187 na odcinku od m. Białężyn
probiotyk o unikalnym składzie
~s~qoy[jg probiotyk o unikalnym składzie ecovag, kapsułki dopochwowe, twarde. Skład jednej kapsułki Lactobacillus gasseri DSM 14869 nie mniej niż 10 8 CFU Lactobacillus rhamnosus DSM 14870 nie mniej niż
Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.eitplus.pl
1 z 5 2015-12-18 11:28 Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.eitplus.pl Wrocław: Przeglądy i serwisy systemu SAP i oddymiania, SMS,
Komentarz technik dróg i mostów kolejowych 311[06]-01 Czerwiec 2009
Strona 1 z 14 Strona 2 z 14 Strona 3 z 14 Strona 4 z 14 Strona 5 z 14 Strona 6 z 14 Uwagi ogólne Egzamin praktyczny w zawodzie technik dróg i mostów kolejowych zdawały wyłącznie osoby w wieku wskazującym
Karta charakterystyki preparatu niebezpiecznego - Pasta pielęgnacyjna WOCA
Strona 1 z 5 preparatu niebezpiecznego - Pasta pielęgnacyjna WOCA 0. Ogólnie: - oznacza: nie ma zastosowania lub brak danych. 1. Identyfikacja preparatu i firmy: Nazwa produktu: Pasta pielęgnacyjna WOCA
SEKCJA I: ZAMAWIAJĄCY SEKCJA II: PRZEDMIOT ZAMÓWIENIA. http://bzp0.portal.uzp.gov.pl/index.php?ogloszenie=show&pozycja=70594&rok=2015-03-30
1 z 6 2015-03-30 14:03 Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.oss.wroc.pl Wrocław: Druk karty pracy dotyczącej barkowych malowideł w
Raport z realizacji projektu szkoleń w ramach programu Komputer dla ucznia w roku 2008. Uczestnicy projektu oraz ewaluacja szkoleń
Raport z realizacji projektu szkoleń w ramach programu Komputer dla ucznia w roku 2008 Uczestnicy projektu oraz ewaluacja szkoleń 1 Wprowadzenie Omawiane w raporcie szkolenia były realizowane przez OFEK
DOPALACZE. - nowa kategoria substancji psychoaktywnych
DOPALACZE - nowa kategoria substancji psychoaktywnych CZYM SĄ DOPALACZE? Dopalacze stosowana w Polsce, potoczna nazwa różnego rodzaju produktów zawierających substancje psychoaktywne, które nie znajdują
Podstawa prawna: Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2000r. Nr 54, poz. 654 ze zm.
Rozliczenie podatników podatku dochodowego od osób prawnych uzyskujących przychody ze źródeł, z których dochód jest wolny od podatku oraz z innych źródeł Podstawa prawna: Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r.
Testowanie in vitro biopreparatów dostępnych komercyjnie:
Testowanie in vitro biopreparatów dostępnych komercyjnie: NSH 611.013 (EKOB-TBA) BIO ACTIV HGS 28 (EKOB-TBA) Celem przetestowania biopreparatów wykonano rozcieńczenia w wodzie/rozpuszczalnikach organicznych
Szkolenie instruktorów nauki jazdy Postanowienia wstępne
Załącznik nr 6 do 217 str. 1/5 Brzmienia załącznika: 2009-06-09 Dz.U. 2009, Nr 78, poz. 653 1 2006-01-10 Załącznik 6. Program szkolenia kandydatów na instruktorów i instruktorów nauki jazdy 1 1. Szkolenie
Gdynia: Księgowość od podstaw Numer ogłoszenia: 60337-2012; data zamieszczenia: 15.03.2012 OGŁOSZENIE O ZAMÓWIENIU - usługi
1 z 5 2012-03-15 12:05 Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.pupgdynia.pl Gdynia: Księgowość od podstaw Numer ogłoszenia: 60337-2012;
Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.mcs-przychodnia.pl
Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.mcs-przychodnia.pl Warszawa: Dostawa materiałów i wypełnień stomatologicznych dla Mazowieckiego
SEKCJA I: ZAMAWIAJĄCY SEKCJA II: PRZEDMIOT ZAMÓWIENIA. Zamieszczanie ogłoszenia: obowiązkowe. Ogłoszenie dotyczy: zamówienia publicznego.
Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.infish.com.pl/przetargi Olsztyn-Kortowo: Dostawa i montaż pompy ciepła wraz z wyposażeniem i
Badania skuteczności działania filtrów piaskowych o przepływie pionowym z dodatkiem węgla aktywowanego w przydomowych oczyszczalniach ścieków
Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołł łłątaja w Krakowie, Wydział Inżynierii Środowiska i Geodezji Katedra Inżynierii Sanitarnej i Gospodarki Wodnej K r z y s z t o f C h m i e l o w s k i Badania skuteczności
Ćwiczenie: "Ruch harmoniczny i fale"
Ćwiczenie: "Ruch harmoniczny i fale" Opracowane w ramach projektu: "Wirtualne Laboratoria Fizyczne nowoczesną metodą nauczania realizowanego przez Warszawską Wyższą Szkołę Informatyki. Zakres ćwiczenia:
Lekcja 173, 174. Temat: Silniki indukcyjne i pierścieniowe.
Lekcja 173, 174 Temat: Silniki indukcyjne i pierścieniowe. Silnik elektryczny asynchroniczny jest maszyną elektryczną zmieniającą energię elektryczną w energię mechaniczną, w której wirnik obraca się z
Temat lekcji: Bakterie a wirusy.
Anna Tomicka Scenariusz lekcji biologii Dział: Różnorodność organizmów. Klasa: I b Temat lekcji: Bakterie a wirusy. 1.Cele lekcji: Cel ogólny: Uczeń: omawia budowę komórki bakterii oraz wirusów, wyjaśnia
Stowarzyszenie na Rzecz Dzieci z Zaburzeniami Genetycznymi Urlop bezpłatny a prawo do zasiłków związanych z chorobą i macierzyństwem
Źródło: http://podatki.pl Co o urlopie bezpłatnym stanowi Kodeks pracy Zgodnie z Kodeksem pracy pracodawca może udzielić pracownikowi, na jego pisemny wniosek, urlopu bezpłatnego (art. 174 kp). Pracodawca,
Od redakcji. Symbolem oznaczono zadania wykraczające poza zakres materiału omówionego w podręczniku Fizyka z plusem cz. 2.
Od redakcji Niniejszy zbiór zadań powstał z myślą o tych wszystkich, dla których rozwiązanie zadania z fizyki nie polega wyłącznie na mechanicznym przekształceniu wzorów i podstawieniu do nich danych.
Załącznik nr 10. 1. Wytyczne do punktów wydawania/spożywania posiłków w miejscach zakwaterowania
Załącznik nr 10 1. Wytyczne do punktów wydawania/spożywania posiłków w miejscach zakwaterowania Przedstawione tematy są bardzo ogólne warunki sanitarnohigieniczne są różne w zależności od sposobu wydawania
1.2. Zakres stosowania z podaniem ograniczeń Badaniu nośności można poddać każdy pal, który spełnia wymogi normy PN-83/B- 02482.
Akredytacja PCA nr AB 425 na wykonywanie badań nośności pali. Krótki opis PROCEDURY BADAWCZEJ Postanowienia ogólne 1.1. Określenie badanej cechy Nośność pala - jest to zdolność pala do przenoszenia obciążeń.
FUNDACJA PRO POMERANIA. 76-200 SŁUPSK ul. Dominikańska 5-9
FUNDACJA PRO POMERANIA 76-200 SŁUPSK ul. Dominikańska 5-9 na podstawie zmiany ustawy Prawo zamówień publicznych przystępuje do postępowania o udzielenie zamówienia publicznego o wartości poniżej 14 000
UCHWAŁA NR XVII/118/16 RADY GMINY DYWITY. z dnia 23 lutego 2016 r.
UCHWAŁA NR XVII/118/16 RADY GMINY DYWITY z dnia 23 lutego 2016 r. w sprawie przyjęcia programu opieki nad zwierzętami bezdomnymi i zapobiegania bezdomności zwierząt na terenie Gminy Dywity Na podstawie
SPECYFIKACJA TECHNICZNA WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT BUDOWLANYCH 45421000-4 ROBOTY W ZAKRESIE STOLARKI BUDOWLANEJ
SPECYFIKACJA TECHNICZNA WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT BUDOWLANYCH 45421000-4 ROBOTY W ZAKRESIE STOLARKI BUDOWLANEJ 1 SPIS TREŚCI 1. WSTĘP str. 3 2. MATERIAŁY str. 3 3. SPRZĘT str. 4 4.TRANSPORT str. 4 5. WYKONANIE
PROCEDURA OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO. w Urzędzie Gminy Mściwojów
I. Postanowienia ogólne 1.Cel PROCEDURA OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO w Urzędzie Gminy Mściwojów Przeprowadzenie oceny ryzyka zawodowego ma na celu: Załącznik A Zarządzenia oceny ryzyka zawodowego monitorowanie
Klasyfikacja i oznakowanie substancji chemicznych i ich mieszanin. Dominika Sowa
Klasyfikacja i oznakowanie substancji chemicznych i ich mieszanin Dominika Sowa Szczecin, 8 maj 2014 Program prezentacji: 1. Definicja substancji i mieszanin chemicznych wg Ustawy o substancjach chemicznych
Warszawa: Usługi pralnicze dla Sekcji Mundurowej Numer ogłoszenia: 111828-2015; data zamieszczenia: 13.05.2015 OGŁOSZENIE O ZAMÓWIENIU - usługi
Warszawa: Usługi pralnicze dla Sekcji Mundurowej Numer ogłoszenia: 111828-2015; data zamieszczenia: 13.05.2015 OGŁOSZENIE O ZAMÓWIENIU - usługi Zamieszczanie ogłoszenia: obowiązkowe. Ogłoszenie dotyczy:
POWIATOWY URZĄD PRACY W LIDZBARKU WARMIŃSKIM
I. Informacja o naborze wniosków INFROMACJA DLA PRACODAWCÓW!!! W związku z realizacją projektu systemowego Aktywność drogą do sukcesu w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki Poddziałanie 6.1.3 współfinansowanego
Techniki korekcyjne wykorzystywane w metodzie kinesiotapingu
Techniki korekcyjne wykorzystywane w metodzie kinesiotapingu Jak ju wspomniano, kinesiotaping mo e byç stosowany jako osobna metoda terapeutyczna, jak równie mo e stanowiç uzupe nienie innych metod fizjoterapeutycznych.
Strategia rozwoju kariery zawodowej - Twój scenariusz (program nagrania).
Strategia rozwoju kariery zawodowej - Twój scenariusz (program nagrania). W momencie gdy jesteś studentem lub świeżym absolwentem to znajdujesz się w dobrym momencie, aby rozpocząć planowanie swojej ścieżki
Opracowała: Karolina Król-Komarnicka, kierownik działu kadr i płac w państwowej instytucji
OPUBLIKOWANO: 1 SIERPNIA 2013 ZAKTUALIZOWANO: 12 KWIETNIA 2016 Urlop rodzicielski aktualizacja Opracowała: Karolina Król-Komarnicka, kierownik działu kadr i płac w państwowej instytucji Ustawa z dnia 26
terapeutycznych w ramach projektu systemowego Szansa na rozwój realizowanego przez Miejski Ośrodek
1 z 5 2012-08-01 14:24 Ogłoszenie powiązane: Ogłoszenie nr 163056-2010 z dnia 2010-06-10 r. Ogłoszenie o udzieleniu zamówienia - Darłowo Zadanie I- terapia społeczna i zawodowa osób niepełnosprawnych z
TAJEMNICA BANKOWA I OCHRONA DANYCH OSOBOWYCH W PRAKTYCE BANKOWEJ
OFERTA dotyczące realizacji e-szkolenia nt: TAJEMNICA BANKOWA I OCHRONA DANYCH OSOBOWYCH W PRAKTYCE BANKOWEJ dla sektora bankowego OFERTA dotycząca realizacji e-szkolenia nt.: Tajemnica bankowa i ochrona
4.3. Warunki życia Katarzyna Gorczyca
4.3. Warunki życia Katarzyna Gorczyca [w] Małe i średnie w policentrycznym rozwoju Polski, G.Korzeniak (red), Instytut Rozwoju Miast, Kraków 2014, str. 88-96 W publikacji zostały zaprezentowane wyniki
HYDRO4Tech PROJEKTY, OPINIE, EKSPERTYZY, DOKUMENTACJE BADANIA GRUNTU, SPECJALISTYCZNE ROBOTY GEOTECHNICZNE, ODWODNIENIA
PROJEKTY, OPINIE, EKSPERTYZY, DOKUMENTACJE BADANIA GRUNTU, SPECJALISTYCZNE ROBOTY GEOTECHNICZNE, ODWODNIENIA Geotechnika ul. Balkonowa 5 lok. 6 Hydrotechnika Tel. 503 533 521 03-329 Warszawa tel. 666 712
Ewaluacja projektu szkoleniowego Międzykulturowe ABC
1. Definicja obiektu 2. Cele ewaluacji 3. Zakres przedmiotowy 4.Zakres czasowy Szkolenia dla 50 urzędników zatrudnionych w różnych departamentach i wydziałach Urzędu Miasta Lublina, obecnie lub w przyszłości
Objaśnienia do Wieloletniej Prognozy Finansowej na lata 2011-2017
Załącznik Nr 2 do uchwały Nr V/33/11 Rady Gminy Wilczyn z dnia 21 lutego 2011 r. w sprawie uchwalenia Wieloletniej Prognozy Finansowej na lata 2011-2017 Objaśnienia do Wieloletniej Prognozy Finansowej
Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.wug.gov.pl
Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.wug.gov.pl Katowice: Dostawa odzieży i obuwia roboczego oraz środków ochrony indywidualnej dla
REGULAMIN SAMORZĄDU UCZNIOWSKIEGO GIMNAZJUM W ZABOROWIE UL. STOŁECZNA 182
Załącznik nr 6 REGULAMIN SAMORZĄDU UCZNIOWSKIEGO GIMNAZJUM W ZABOROWIE UL. STOŁECZNA 182 Na podstawie atr.55 Ustawy o systemie oświaty z dnia 7 września 1991 roku (Dz.U. z 1991 roku nr 59 poz.425) ze zmianami
Jakie są te obowiązki wg MSR 41 i MSR 1, a jakie są w tym względzie wymagania ustawy o rachunkowości?
Jakie są te obowiązki wg MSR 41 i MSR 1, a jakie są w tym względzie wymagania ustawy o rachunkowości? Obowiązki sprawozdawcze według ustawy o rachunkowości i MSR 41 Przepisy ustawy o rachunkowości w zakresie
Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.rcez.lubartow.pl
Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.rcez.lubartow.pl Lubartów: Pełnienie funkcji Koordynatora projektu Nauka - Praktyka - Sukces
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z PRZYRODY KLASA CZWARTA, PIĄTA I SZÓSTA
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z PRZYRODY KLASA CZWARTA, PIĄTA I SZÓSTA PROGRAM: Przyrodo, witaj! WSiP, PODRĘCZNIK, ZESZYT UCZNIA, ZESZYT ĆWICZEŃ (tylko klasa piąta) Przyrodo, witaj! E.Błaszczyk, E.Kłos
Lepsze samopoczucie to lepsze oceny. Jaka jest korzyść dla dziecka?
Lepsze samopoczucie to lepsze oceny Jaka jest korzyść dla dziecka? Gdy dziecko przebywa w szkole, warunki nauki znacząco wpływają na jego samopoczucie i skuteczność przyswajania wiedzy. Uczenie się może
ZAPYTANIE OFERTOWE. Nazwa zamówienia: Wykonanie usług geodezyjnych podziały nieruchomości
Znak sprawy: GP. 271.3.2014.AK ZAPYTANIE OFERTOWE Nazwa zamówienia: Wykonanie usług geodezyjnych podziały nieruchomości 1. ZAMAWIAJĄCY Zamawiający: Gmina Lubicz Adres: ul. Toruńska 21, 87-162 Lubicz telefon:
Warszawa: Dostawa kalendarzy na rok 2017 Numer ogłoszenia: 41127-2016; data zamieszczenia: 15.04.2016 OGŁOSZENIE O ZAMÓWIENIU - dostawy
Strona 1 z 5 Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.knf.gov.pl/o_nas/urzad_komisji/zamowienia_publiczne/zam_pub_pow/index.html Warszawa:
ROZGRANICZENIE NIERUCHOMOŚCI
Anna Kwiatkowska, Mateusz Iwanicki ROZGRANICZENIE NIERUCHOMOŚCI PołoŜenie sąsiadujących ze sobą gruntów moŝe być przyczyną konfliktu między ich właścicielami. Spory te budzą wiele emocji, gdyŝ zmiana granicy
KRAJOWY REJESTR SĄDOWY. Stan na dzień 09.06.2016 godz. 06:26:24 Numer KRS: 0000483724
Strona 1 z 6 CENTRALNA INFORMACJA KRAJOWEGO REJESTRU SĄDOWEGO KRAJOWY REJESTR SĄDOWY Stan na dzień 09.06.2016 godz. 06:26:24 Numer KRS: 0000483724 Informacja odpowiadająca odpisowi aktualnemu Z REJESTRU
Regulamin korzystania z serwisu http://www.monitorceidg.pl
Regulamin korzystania z serwisu http://www.monitorceidg.pl 1 [POSTANOWIENIA OGÓLNE] 1. Niniejszy regulamin (dalej: Regulamin ) określa zasady korzystania z serwisu internetowego http://www.monitorceidg.pl
TEST dla stanowisk robotniczych sprawdzający wiedzę z zakresu bhp
TEST dla stanowisk robotniczych sprawdzający wiedzę z zakresu bhp 1. Informacja o pracownikach wyznaczonych do udzielania pierwszej pomocy oraz o pracownikach wyznaczonych do wykonywania działań w zakresie
Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.wup.pl/index.php?
1 z 6 2013-10-03 14:58 Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.wup.pl/index.php?id=221 Szczecin: Usługa zorganizowania szkolenia specjalistycznego
Ponad 13 mln zł przekazali Podlasianie na rzecz Organizacji Pożytku Publicznego
Ponad 13 mln zł przekazali Podlasianie na rzecz Organizacji Pożytku Publicznego Już od kilku lat Podlasianie coraz hojniej dzielą się 1 proc. swojego podatku z Organizacjami Pożytku Publicznego (OPP).
Regulamin Obrad Walnego Zebrania Członków Stowarzyszenia Lokalna Grupa Rybacka Bielska Kraina Postanowienia Ogólne
Tekst jednolity z dnia 10.10.2013 r. Regulamin Obrad Walnego Zebrania Członków Stowarzyszenia Lokalna Grupa Rybacka Bielska Kraina Postanowienia Ogólne 1 Regulamin Obrad Walnego Zebrania Członków Lokalnej
z dnia Rozdział 1 Przepisy ogólne
U S T AWA Projekt z dnia 26.11.2015 r. z dnia o szczególnych zasadach zwrotu przez jednostki samorządu terytorialnego środków europejskich uzyskanych na realizację ich zadań oraz dokonywania przez nie
UZASADNIENIE Konwencja o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem, sporządzona w Waszyngtonie dnia 3 marca 1973 r., zwana dalej Konwencją Waszyngtońską lub
Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.gorczanskipark.pl
Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.gorczanskipark.pl Niedźwiedź: WYKONANIE RECENZJI OPERATÓW SZCZEGÓŁOWYCH ORAZ PROJEKTU PLANU OCHRONY
Warszawa, dnia 28 sierpnia 2012 r. Poz. 966 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA TRANSPORTU, BUDOWNICTWA I GOSPODARKI MORSKIEJ 1) z dnia 14 sierpnia 2012 r.
DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 28 sierpnia 2012 r. Poz. 966 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA TRANSPORTU, BUDOWNICTWA I GOSPODARKI MORSKIEJ z dnia 14 sierpnia 2012 r. w sprawie formularza
Działalność gospodarcza i działalność statutowa odpłatna organizacji pozarządowych. Tadeusz Durczok, 8 grudnia 2008
Działalność gospodarcza i działalność statutowa odpłatna organizacji pozarządowych Tadeusz Durczok, 8 grudnia 2008 Około 18% organizacji pozarządowych prowadziło w roku 2008 działalność gospodarczą lub
Program opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt na rok 2016
Załącznik do uchwały nr XX/132/16 Rady Gminy Gorzyce z dnia 9 marca 2016 r. Program opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt na rok 2016 I. Zapewnienie bezdomnym zwierzętom
Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.rops-katowice.pl
1 z 5 2014-09-19 09:17 Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.rops-katowice.pl Katowice: ROPS.ZPP.3321.28.2014 - Wybór osób prowadzących
Zamieszczanie ogłoszenia: obowiązkowe. Ogłoszenie dotyczy: zamówienia publicznego. SEKCJA I: ZAMAWIAJĄCY
Program Nowy Sącz: Świadczenie usługi tłumaczenia pisemnego z języka słowackiego na język polski oraz z języka polskiego na język angielski wraz z korektą Native Speaker a oraz świadczenie usługi tłumaczenia
Handel zagraniczny towarami rolno-spoŝywczymi Polski z Norwegią w latach 2009 2013 i w okresie I VII 2014 r.
BIURO ANALIZ I PROGRAMOWANIA Warszawa, 2014-09-26 Handel zagraniczny towarami rolno-spoŝywczymi Polski z Norwegią w latach 2009 2013 i w okresie I VII 2014 r. Norwegia jest państwem zbliŝonym pod względem
Poznań: Usługa ochrony szpitala Numer ogłoszenia: 187851-2015; data zamieszczenia: 21.12.2015 OGŁOSZENIE O ZAMÓWIENIU - usługi
1 z 5 2015-12-21 23:20 Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.spsk2.pl/zp/pokaz2.php?n=408_2015 Poznań: Usługa ochrony szpitala Numer
DAN POL S.C. 01-707 Warszawa ul. Kiełpińska 6m36
strona1z5 Wydanie II Data wydania:06-12-2010 Data aktualizacji:18-05-2011 KARTA CHARAKTERYSTYKI PREPARATU (podstawa: Rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z 18 grudnia 2006r.
UCHWAŁ A SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. z dnia 18 października 2012 r. w sprawie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych
UCHWAŁ A SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 18 października 2012 r. w sprawie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu
OGŁOSZENIE O KONKURSIE
OGŁOSZENIE O KONKURSIE Konkurs prowadzony jest zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r.- Prawo Zamówień Publicznych (tekst jednolity Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 z póź. zm.) zwanej dalej
Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.arr.gov.pl
Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.arr.gov.pl Warszawa: Dostawa materiałów promocyjnych - bidonów Numer ogłoszenia: 108724-2016;
Regulamin konkursu Konkurs z Lokatą HAPPY II edycja
Regulamin konkursu Konkurs z Lokatą HAPPY II edycja I. Postanowienia ogólne: 1. Konkurs pod nazwą Konkurs z Lokatą HAPPY II edycja (zwany dalej: Konkursem ), organizowany jest przez spółkę pod firmą: Grupa
Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.wil.waw.pl
Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.wil.waw.pl Zegrze: UTWARDZENIE POWIERZCHNI GRUNTU DO BUDYNKU NR 29 W WOJSKOWYM INSTYTUCIE ŁĄCZNOŚCI
RZECZPOSPOLITA POLSKA. Prezydent Miasta na Prawach Powiatu Zarząd Powiatu. wszystkie
RZECZPOSPOLITA POLSKA Warszawa, dnia 11 lutego 2011 r. MINISTER FINANSÓW ST4-4820/109/2011 Prezydent Miasta na Prawach Powiatu Zarząd Powiatu wszystkie Zgodnie z art. 33 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 13 listopada
OZNACZANIE WAPNIA I MAGNEZU W PRÓBCE WINA METODĄ ATOMOWEJ SPEKTROMETRII ABSORPCYJNEJ Z ATOMIZACJA W PŁOMIENIU
OZNACZANIE WAPNIA I MAGNEZU W PRÓBCE WINA METODĄ ATOMOWEJ SPEKTROMETRII ABSORPCYJNEJ Z ATOMIZACJA W PŁOMIENIU Celem ćwiczenia jest zapoznanie z techniką atomowej spektrometrii absorpcyjnej z atomizacją
Regulamin rekrutacji uczniów do klasy pierwszej Szkoły Podstawowej im. Maksymiliana Wilandta w Darzlubiu. Podstawa prawna: (Dz.U.2014 poz.
Regulamin rekrutacji uczniów do klasy pierwszej Szkoły Podstawowej im. Maksymiliana Wilandta w Darzlubiu Podstawa prawna: Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie o światy (Tekst jednolity Dz. U.z 2004
Uzbekistański rynek kosmetyków do pielęgnacji skóry i włosów 2016-03-24 08:51:38
Uzbekistański rynek kosmetyków do pielęgnacji skóry i włosów 2016-03-24 08:51:38 2 Analiz rynku Około 50% rynku kosmetycznego Uzbekistanu stanowią kosmetyki dekoracyjne i wyroby perfumeryjne. Reszta to
Uchwała Nr XXVII/543/13 Sejmiku Województwa Warmińsko-Mazurskiego z dnia 29 maja 2013 r.
dotycząca przyjęcia planu aglomeracji Orzysz. Uchwała Nr XXVII/543/13 Sejmiku Województwa Warmińsko-Mazurskiego z dnia 29 maja 2013 r. Na podstawie art. 18 pkt 20 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie
U S T A W A. z dnia. o zmianie ustawy o ułatwieniu zatrudnienia absolwentom szkół. Art. 1.
P r o j e k t z dnia U S T A W A o zmianie ustawy o ułatwieniu zatrudnienia absolwentom szkół. Art. 1. W ustawie z dnia 18 września 2001 r. o ułatwieniu zatrudnienia absolwentom szkół (Dz.U. Nr 122, poz.
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia..2008 r.
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia..2008 r. PROJEKT w sprawie sposobu prowadzenia dokumentacji obrotu detalicznego produktami leczniczymi weterynaryjnymi i wzoru tej dokumentacji