DOKŁADNOŚĆ SYNCHRONIZACJI RUCHU UKŁADÓW Z PRZEKŁADNIĄ ELEKTRONICZNĄ

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "DOKŁADNOŚĆ SYNCHRONIZACJI RUCHU UKŁADÓW Z PRZEKŁADNIĄ ELEKTRONICZNĄ"

Transkrypt

1 K O M I S J A B U D O W Y M A S Z Y N P A N O D D Z I A Ł W P O Z N A N I U Vol. 25 nr 1 lub 2 Archiwum Technologii Maszyn i Automatyzacji 5 WOJCIECH PTASZYŃSKI * DOKŁADNOŚĆ SYNCHRONIZACJI RUCHU UKŁADÓW Z PRZEKŁADNIĄ ELEKTRONICZNĄ W artykule przedstawiono stanowiska badawcze oraz wyniki badań dokładności pracy trzech układów nacinania uzębień z przekładnią elektroniczną. Wyniki dokładności przedstawiono jako dokładność synchronizacji ruchów osi wyjściowej w stosunku do wejściowej oraz jako błędy podziałki uzębienia naciętych z wykorzystaniem przedstawionych układów. Przedstawiono równieŝ zasadę działania przekładni elektronicznej realizowanej w układach sterowania numerycznego. Słowa kluczowe: przekładnia elektroniczna, dokładność, badania 1. WPROWADZENIE W tradycyjnych układach nacinania uzębień, między wrzecionem obrabiarki a przedmiotem obrabianym musi istnieć powiązanie kinematyczne o określonym przełoŝeniu [3]. Powiązanie to musi być zachowane niezaleŝnie od przemieszczeń względnych występujących w ruchu posuwowym lub podczas przestawiania wrzeciona (kąty pochylenia, nastawiania głębokości obróbki itp.). Mechaniczne rozwiązania takich łańcuchów kinematycznych są bardzo skomplikowane. Powstające nowe układy kształtowania uzębień oraz dąŝenie do uproszczenia znanych układów kinematycznych obrabiarek do obróbki kół zębatych wymuszają stosowanie elastycznych układów kinematycznych. Takie rozwiązania są moŝliwe po zastosowaniu przekładni elektronicznych [3, 4]. Zastosowanie przekładni elektronicznych umoŝliwia uzyskanie szerokiego zakresu regulacji prędkości i przełoŝenia bez konieczności zatrzymywania procesu produkcyjnego. Zapewnia cichobieŝność oraz ułatwia obsługę w porównaniu z tradycyjnymi układami mechanicznymi. W literaturze mało jest pozycji opisujących budowę i zastosowania przekładni elektronicznych. Ściśle wiąŝe się z tym brak bliŝszych informacji o rzeczywi- * dr inŝ. Politechnika Poznańska, Instytut Technologii mechanicznej.

2 2 W. Ptaszyński stych dokładnościach pracy takich układów. Dlatego teŝ celem tego artykułu jest poznanie rzeczywistych dokładności pracy przekładni elektronicznej zastosowanej do synchronizacji ruchów obrotowych. W badaniach wykorzystano posiadane w Zakładzie Maszyn Technologicznych Instytutu Technologii Mechanicznej Politechniki Poznańskiej następujące stanowiska: układ napędowy BUG/BUS 6 z funkcją przekładni elektronicznej, układ napędowy ECODRIVE3 z funkcją przekładni elektronicznej, obrabiarka FYN 5ND sterowana w 5 osiach z układem TNC PRZEKŁADNIA ELEKTRONICZNA Przekładnia elektroniczna (electronic gearbox) łączy na zasadzie sterowania ruchy dwóch lub więcej osi [1]. Funkcjonalnie działanie przekładni elektronicznej jest bardzo podobne do działania przekładni mechanicznej. Obecnie przekładnię elektroniczną realizuje się wyłącznie w układach cyfrowych. Schemat układu ze sterowaniem cyfrowym realizującym przekładnię elektroniczną przedstawiono na rys 1. Przetwornik obrotowo-impulsowy Prądniczka tachometryczna Silnik Wał wiodący Wał sterowany Wejścia Cyfrowy układ sterowania Wyjścia Wzmacniacz napędu Przetwornik obrotowo- -impulsowy Prędkość zadana Prędkość rzeczywista Rys. 1. Schemat układu ze sterowaniem cyfrowym realizującym przekładnię elektroniczną [1] Fig. 1. Scheme of numerical control unit working as the electronic gearbox [1] Uproszczony schemat układu regulacyjnego stosowany w układach z przekładnią elektroniczną przedstawiono na rys. 2. Układ taki składa się z dwóch podstawowych regulatorów: regulatora poło- Ŝenia oraz regulatora prędkości. Regulatorem połoŝenia jest zazwyczaj regulator typu P ze współczynnikiem wzmocnienia K v i dodatkowym regulatorem ze sprzęŝeniem w przód (feedforward) [2]. Zastosowanie dodatkowego regulatora ze sprzęŝeniem w przód umoŝliwia uzyskanie, w warunkach ustalonych (przy stałej prędkości ruchu), średniego uchybu połoŝenia =.

3 Porównanie dokładności pracy... 3 Regulator połoŝenia Regulator prędkości PołoŜenie zadane Kv Kp połoŝenie aktualne prędkość aktualna Tn Do modułu mocy Rys. 2. Schemat układ regulacyjnego wykorzystywanego w układach realizujących funkcję przekładni elektronicznej Fig. 2. The Scheme of control unit used in electronic gearbox Jako regulator prędkości najczęściej stosowany jest regulator typu PI (proporcjonalno-całkujący) ze współczynnikami: K p wzmocnienia prędkościowego i T n stałej czasowej całkowania. Układ sterujący przekładni elektronicznej oblicza połoŝenie zadane osi sterowanej na podstawie połoŝenia osi wiodącej oraz zadanego przełoŝenia według równania: gdzie: ϕ 1 połoŝenie kątowe osi wiodącej, ϕ 2 obliczone połoŝenie osi sterowanej, n 1 liczba obrotów osi sterowanej, n 2 liczba obrotów osi wiodącej. n 2 ϕ 2 = ϕ1, (1) n1 3. STANOWISKA BADAWCZE 3.1. Układ napędowy typu BUG/BUS 6 Uniwersalny układ napędowy typu BUG/BUS 6 z cyfrowym regulatorem w wersji E (ekonomicznym) firmy Baumuller ma wbudowaną funkcję przekładni elektronicznej. W regulatorze zastosowano 16-bitowy (4 MHz) mikroprocesor zapewniający dobre właściwości sterowania. W części mocowej napędu zastosowano zasilacz impulsowy o częstotliwości taktowania 8 lub 16 khz. Czas pętli sterowania dla tego regulatora wynosi 2 ms. Pomiar połoŝenia osi silnika jest wykonywany za pomocą resolwera, sygnał którego w regulatorze napędu zamieniany jest na sygnał inkrementalny z krokiem działek na obrót silnika (2 16 ).

4 4 W. Ptaszyński Regulator napędu ma dodatkowe wejście dla zewnętrznego przyrostowego układu pomiarowego z sygnałem prostokątnym, które moŝe być wykorzystane w funkcji sterowania przekładni elektronicznej do pomiaru połoŝenia osi wiodącej (master). W badaniach zastosowano przetwornik obrotowo impulsowy o rozdzielczości 248 impulsów/obrót. W regulatorze napędu sygnał ten jest elektronicznie zwielokrotniany do wartości impulsów/obrót. Wartości uchybu połoŝenia odczytywano poprzez specjalny program komputerowy bezpośrednio z układu napędowego. Schemat stanowiska badawczego przedstawiono na rys. 3 [4] Rys. 3. Schemat stanowiska badawczego: 1 przetwornik obrotowo impulsowy, 2 sprzęgło mieszkowe, 3 silnik prądu stałego (oś wodząca), 4 komputer rejestrujący dane, 5 stół obrotowy FNd32, 6 resolwer, 7 serwosilnik (oś napędzana), 8 układ sterujący i napędowy 9 zasilacz prądu stałego Fig. 3. Scheme of test stand: 1 incremental encoder, 2 flexible coupling, 3 DC motor (master axis), 4 computer unit, 5 rotary table FNd32, 6 resolver, 7 servomotor (slave axis), 8 control and drive unit 9 DC power supply 2.2. Układ napędowy ECODRIVE 3 Uniwersalny układ napędowy typu ECODRIVE3 firmy Rexroth-Indramat jest wyposaŝony w jednoosiowy cyfrowy układ sterujący pracującym między innymi w funkcji przekładni elektronicznej. Czas wykonywania pętli sterowania w tym regulatorze wynosi 1 ms. Pomiar połoŝenia osi silnika jest wykonywany za pomocą resolwera z przekładnią multiplikującą oraz mnoŝony w regulatorze napędu do rozdzielczości 2 2 impulsów na obrót silnika. Podobnie jak w napędzie typu BUG/BUS 6 tak i w tym napędzie do pomiaru połoŝenia osi wiodącej (master) zastosowano przetwornik obrotowo impulsowy o rozdzielczości 248 impulsów/obrót. Natomiast w tym napędzie sygnał z przetwornika jest zwielokrotniany do wartości 2 2 impulsów/obrót.

5 Porównanie dokładności pracy... 5 Wartości uchybu połoŝenia odczytywano poprzez specjalny program komputerowy TopDrive bezpośrednio z układu napędowego. Schemat stanowiska badawczego przedstawiono na rys Obrabiarka FYN 5ND z układem sterującym TNC47 Obrabiarka FYN5 ND jest frezarką sterowaną numerycznie w pięciu osiach (przemieszczenia liniowe: X, Y, Z oraz obrotowe: A obrót stołu obrotowego, C obrót wrzeciona). Komputerowy układ sterowania TNC47 umoŝliwia jednoczesne sterowanie liniowe (interpolacja liniowa) do 3 osi. Czas pętli sterującej wynosi 6 ms. W tym sterowaniu moŝliwe jest wykorzystywanie jednego z dwóch regulatorów połoŝenia: regulator typu P (proporcjonalnego), regulator typu P z dodatkowym regulatorem ze sprzęŝeniem w przód. W badaniach wykorzystano regulator typu P z dodatkowym regulatorem ze sprzęŝeniem w przód w celu zminimalizowania wartości uchybu połoŝenia. Regulator prędkości ruchu znajduje się w układzie napędowym danej osi. Połączenie pomiędzy regulatorem połoŝenia (układ sterujący) a regulatorem prędkości (układ napędowy) w tym sterowaniu realizowany jest za pomocą sygnału analogowego o wartości +/- 1 V. Zadanie funkcji przekładni elektronicznej w tym stanowisku wykonano za pomocą programu sterującego obrabiarki pracującego w pętli iteracyjnej. Linie programu wykonującego to zadanie przedstawiono w przykładzie: PRZYKŁAD: 1 FN: Q1= ; ustawienie zmienne iteracyjnej Q1= 2 LBL 1 ; ustawienie etykiety pętli 3 L A+4 C+36 F3 ;wykonanie ruchu 4 FN1: Q1=Q1+1 ;zwiększenie zmiennej Q1 o 1 5 FN12 IF Q1 LT 1 GOTO LBL 1 ;sprawdzenie warunku końca pętli PrzełoŜenie między osią wiodącą (oś C wrzeciono) a sterowaną (oś A stół obrotowy) moŝna obliczyć z równania: A i =, (2) C gdzie: A kąt obrotu stołu [º], C kąt obrotu wrzeciona [º]. W zastosowanym sterowaniu numerycznym prędkość ruchu sterowanych osi obrotowych podaje się w jednostce [º/min]. W obrabiarkach sterowanych numerycznie prędkość ruchu danej osi jest równa składowej zadanej prędkości ruchu równoległej do danej oś. Zatem zadaną prędkość ruchu (prędkości posuwowej) w programie sterującym moŝna obliczyć z równania:

6 6 W. Ptaszyński 2 + F = 36 n i 1 (3) gdzie: F zadana wartość prędkości posuwowej [º/min], n prędkość obrotowa wrzeciona [1/min], i przełoŝenie przekładni elektronicznej. Schemat układu pomiarowego dokładności pracy przekładni elektronicznej realizowanej na obrabiarce CNC przedstawiono na rys TNC Rys. 4. Schemat stanowiska badawczego na obrabiarce CNC: 1 silnik napędu głównego frezarki, 2 wrzeciono frezarki, 3 sprzęgło mieszkowe, 4 przetwornik obrotowo impulsowy pomiaru połoŝenia osi wodzącej, 5 komputer rejestrujący uchyb połoŝenia, 6 obiekt napędzany (stół obrotowy FNd32), 7 układ pomiaru obrotu stołu, 8 resolwer, 9 silnik napędu stołu, 1 układ napędowy stołu, 11 układ sterujący obrabiarki, 12 układ napędowy wrzeciona Fig. 4. Scheme of test stand on CNC machine: 1 main drive, 2 spindle, 3 flexible coupling, 4 incremental encoder (master axis), 5 computer unit, 6 rotary table FNd32, 7 measurement system, 8 resolver, 9 servomotor, 1 unit drive, 11 control system, 12 main unit drive 3. WYNIKI BADAŃ W czasie badań dokładności pracy przekładni elektronicznej rejestrowano 1 wartości uchybów połoŝenia pomiędzy wartością zadaną, obliczoną przez moduł przekładni elektronicznej na podstawie wartości połoŝenia wału wejściowego, a rzeczywistą serwosilnika, w czasie ok. 5 sekund. Jako miarę dokładności pracy przekładni elektronicznej przyjęto wartość odchylenia standardowego zarejestrowanych wartości uchybów połoŝenia. Wartość obliczonego odchylenia standardowego wartości zarejestrowanych świadczy o równomierności przełoŝenia przekładni elektronicznej.

7 Porównanie dokładności pracy... 7 Do określenia zakresu pracy przekładni elektronicznej mierzono uchyb poło- Ŝenia przy czterech prędkościach obrotowych osi wiodącej i ośmiu róŝnych przełoŝeniach. Prędkości oraz przełoŝenia dobrano na podstawie moŝliwych parametrów frezowania kół zębatych metodą obwiedniową narzędziem jednozwojnym o średnicy 3 mm i module m = 2,5 mm (tabela 1). ZałoŜono, Ŝe narzędzie jest napędzane przez oś wiodącą. Liczba zębów koła z Parametry pracy przekładni elektronicznej Parameters of work electronic gearbox Tablica 1 PrzełoŜenie przekładni elektronicznej Prędkości obrotowe silnika napędzanego [1/min] Prędkości obrotowe narzędzia [1/min] i e 8 2 9/ * 5 * 7 * 45 4/ * 9 2/ / / / / * wartości niedostępne ze względu na ograniczenia silnika napędzanego n max =3 1/min Na rysunku 5 przedstawiono wykresy dokładności pracy przekładni elektronicznej dla trzech badanych układów. Jest to dokładność pracy przekładni elektronicznej mierzonej pomiędzy osią wejściową a wyjściową. We wszystkich badanych przypadkach osią wyjściową jest oś silnika napędu stołu obrotowego. W rozpatrywanym przypadku nacinania uzębień walcowych frezem ślimakowym poŝądaną informacją jest dokładność pracy tych układów w odniesieniu do podziałki koła nacinanego. Dokładność pracy przekładni elektronicznej w odniesieniu do podziałki koła nacinanego (przy załoŝeniu, Ŝe przekładnia mechaniczna stołu obrotowego jest idealnie dokładna) moŝna obliczyć ze wzoru: ϕ Π m z l = 18 2 gdzie: l błąd na średnicy podziałowej [mm], φ odchylenie standardowe błędu pracy przekładni elektronicznej [ ], m moduł uzębienia: m = 2,5 [mm], z liczba zębów nacinanego koła, i s przełoŝenie przekładni mechanicznej stołu. Dokładności pracy przekładni elektronicznej odniesione do podziałki nacinanego koła przedstawiono na rys. 6 i s (4)

8 8 W. Ptaszyński a) 2 b) c) Dokładność [º] Dokładność ["] Dokładność [º] Dokładność ["] Dokładność Dokładność ["] [º] 1,5 1,5 1:4 1:2 2:3 1:1 2:1 4:1 9:1 PrzełoŜenie,2,15,1,5 1:4 1:2 2:3 1:1 2:1 4:1 9:1 PrzełoŜenie :4 1:2 2:3 1:1 2:1 4:1 9:1 PrzełoŜenie 8 n [1/min] 8 n [1/min] 8 n [1/min] Rys. 5. Wykresy dokładności pracy przekładni elektronicznej: a) napęd BUG/BUS 6, b) napęd ECODRIVE3, c) obrabiarka CNC Fig. 5. Results of electronic gearbox accuracy test: a) unit drive BUG/BUS 6, b) unit drive ECODRIVE3, c) CNC machine

9 Porównanie dokładności pracy... 9 a) 12 b) c) Błąd podziałki [µm] [mm] Błąd podziałki [µm] [mm] Błąd podziałki [µm] [mm] ,5 2 1,5 1, Liczba zębów Liczba zębów n [1/min] 8 n [1/min] 8 n [1/min] Liczba zębów Rys. 5. Wykresy błędu podziałki nacinanego koła: a) napęd BUG/BUS 6, b) napęd ECODRIVE3, c) obrabiarka CNC Fig. 5. Measured pitch error of the cutting gear: a) unit drive BUG/BUS 6, b) unit drive ECODRIVE3, c) CNC machine

10 1 W. Ptaszyński 4. WNIOSKI Przedstawione wyniki badań pokazują, Ŝe dokładność synchronizacji ruchów układów z przekładnią elektroniczną nie są duŝe (rys. 4). W układach nacinania uzębień takich jak frezowanie obwiedniowe frezem ślimakowym koło obrabiane obraca się znacznie wolniej od narzędzia. Warunkiem uzyskania duŝej dokładności kinematyki obrabiarki przy nacinaniu uzębień jest zastosowanie bardzo dokładnego stołu obrotowego. Rzadko bywa tak, Ŝe komponent mechaniczny stołu jest bez błędów kinematycznych, dlatego teŝ zwykle błędy te kompensuje się w układzie sterującym. W przedstawionych stanowiskach tylko w stanowisku z obrabiarką CNC jest moŝliwe kompensowanie błędu pozycjonowania stołu. Podsumowując, w przypadku stosowania bardzo dokładnego stołu obrotowego, zarówno z układem napędowym BUG/BUS jak i ECODRIVE3 uzyskuje się duŝą dokładność pracy całego układu napędowego w prawie całym badanym zakresie. Natomiast w przypadku mało dokładnych stołów, gdzie wymagana jest kompensacja błędu pozycjonowania stołu, moŝna zastosować obrabiarkę CNC, ale duŝą dokładność moŝna uzyskać tylko w małym zakresie pracy. LITERATURA [1] Dinsdale J., Jones p. F., The Electronic Gearbox. Computer Software Reaplaces Mechanical Couplings. Annals of CIRP vol. 31/1/1982 r. [2] Kosmol J.: Serwonapędy obrabiarek sterowanych numerycznie. WNT, Warszawa 1998 r. [3] Ptaszynski W.: Application of Electronic Gearbox in Kinematic of Cutting Gears. Of 4-th International Conference DMC 2. Koszyce 2, s [4] Ptaszyński W.: Badania napędu cyfrowego z przekładnią elektroniczną w układach nacinania uzębień. Mat. Konf. Tom II IV Wrocławskie Sympozjum AP 3, Wrocław 3. Praca wpłynęła do Redakcji dd.mm.5 Recenzent: prof. dr inŝ. Jan Chajda ACCURACY OF MOTION SYNCHRONIZATION OF SYSTEMS WITH ELECTRONIC GEARBOX S u m m a r y Test stands as well as results of accuracy investigation of 3 systems with electronic gearbox for teeth cutting are presented in this paper. The results of accuracy investigation are refered to accuracy of motion synchronization between the input axis and the output one and to the pitch error of the teeth cut by the presented methods. The principle of operation of electronic gearbox applied in numerical control systems is also described. Key words: electronic gearbox, accuracy, research

Laboratorium Maszyny CNC. Nr 3

Laboratorium Maszyny CNC. Nr 3 1 Politechnika Poznańska Instytut Technologii Mechanicznej Laboratorium Maszyny CNC Nr 3 Przekładnia elektroniczna Opracował Dr inż. Wojciech Ptaszyński Poznań, 18 kwietnia 016 1. Cel pracy Celem ćwiczenia

Bardziej szczegółowo

Serwomechanizm - zamknięty układ sterowania przemieszczeniem, o strukturze typowego układu regulacji. Wartość wzorcowa porównywana jest z

Serwomechanizm - zamknięty układ sterowania przemieszczeniem, o strukturze typowego układu regulacji. Wartość wzorcowa porównywana jest z serwomechanizmy Serwomechanizm - zamknięty układ sterowania przemieszczeniem, o strukturze typowego układu regulacji. Wartość wzorcowa porównywana jest z przetworzonym przez przetwornik bieżącym sygnałem

Bardziej szczegółowo

Politechnika Poznańska Instytut Technologii Mechanicznej. Laboratorium MASZYN I URZĄDZEŃ TECHNOLOGICZNYCH. Nr 2

Politechnika Poznańska Instytut Technologii Mechanicznej. Laboratorium MASZYN I URZĄDZEŃ TECHNOLOGICZNYCH. Nr 2 Politechnika Poznańska Instytut Technologii Mechanicznej Laboratorium MASZYN I URZĄDZEŃ TECHNOLOGICZNYCH Nr 2 POMIAR I KASOWANIE LUZU W STOLE OBROTOWYM NC Poznań 2008 1. CEL ĆWICZENIA Celem ćwiczenia jest

Bardziej szczegółowo

Nacinanie walcowych kół zębatych na frezarce obwiedniowej

Nacinanie walcowych kół zębatych na frezarce obwiedniowej POLITECHNIKA POZNAŃSKA Instytut Technologii Mechanicznej Maszyny technologiczne laboratorium Nacinanie walcowych kół zębatych na frezarce obwiedniowej Opracował: dr inŝ. Krzysztof Netter www.netter.strefa.pl

Bardziej szczegółowo

Laboratorium Maszyny CNC

Laboratorium Maszyny CNC Politechnika Poznańska Instytut Technologii Mechanicznej Laboratorium Maszyny CNC Nr 5 Badanie dynamiki pozycjonowania stołu obrotowego w zakresie małych przemieszczeń Opracował: mgr inż. Krzysztof Netter

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE NR OBRÓBKA UZĘBIENIA W WALCOWYM KOLE ZĘBATYM O UZĘBIENIU ZEWNĘTRZNYM, EWOLWENTOWYM, O ZĘBACH PROSTYCH, NA FREZARCE OBWIEDNIOWEJ

ĆWICZENIE NR OBRÓBKA UZĘBIENIA W WALCOWYM KOLE ZĘBATYM O UZĘBIENIU ZEWNĘTRZNYM, EWOLWENTOWYM, O ZĘBACH PROSTYCH, NA FREZARCE OBWIEDNIOWEJ ĆWICZENIE NR 6. 6. OBRÓBKA UZĘBIENIA W WALCOWYM KOLE ZĘBATYM O UZĘBIENIU ZEWNĘTRZNYM, EWOLWENTOWYM, O ZĘBACH PROSTYCH, NA FREZARCE OBWIEDNIOWEJ 6.1. Zadanie technologiczne Dla zadanego rysunkiem wykonawczym

Bardziej szczegółowo

METODA POMIARU DOKŁADNOŚCI KINEMATYCZNEJ PRZEKŁADNI ŚLIMAKOWYCH

METODA POMIARU DOKŁADNOŚCI KINEMATYCZNEJ PRZEKŁADNI ŚLIMAKOWYCH METODA POMIARU DOKŁADNOŚCI KINEMATYCZNEJ PRZEKŁADNI ŚLIMAKOWYCH Dariusz OSTROWSKI 1, Tadeusz MARCINIAK 1 1. WSTĘP Dokładność przeniesienia ruchu obrotowego w precyzyjnych przekładaniach ślimakowych zwanych

Bardziej szczegółowo

Przygotowanie do pracy frezarki CNC

Przygotowanie do pracy frezarki CNC Wydział Budowy Maszyn i Zarządzania Instytut Technologii Mechanicznej Maszyny i urządzenia technologiczne laboratorium Przygotowanie do pracy frezarki CNC Cykl I Ćwiczenie 2 Opracował: dr inż. Krzysztof

Bardziej szczegółowo

Laboratorium Maszyny CNC. Nr 4

Laboratorium Maszyny CNC. Nr 4 1 Politechnika Poznańska Instytut Technologii Mechanicznej Laboratorium Maszyny CNC Nr 4 Obróbka na frezarce CNC Opracował: Dr inż. Wojciech Ptaszyński Poznań, 03 stycznia 2011 2 1. Cel ćwiczenia Celem

Bardziej szczegółowo

Laboratorium Programowanie Obrabiarek CNC. Nr H7

Laboratorium Programowanie Obrabiarek CNC. Nr H7 1 Politechnika Poznańska Instytut Technologii Mechanicznej Laboratorium Programowanie Obrabiarek CNC Nr H7 Programowanie z wykorzystaniem parametrów i funkcji matematycznych Opracował: Dr inŝ. Wojciech

Bardziej szczegółowo

Symulacja komputerowa i obróbka części 5 na frezarce sterowanej numerycznie

Symulacja komputerowa i obróbka części 5 na frezarce sterowanej numerycznie LABORATORIUM TECHNOLOGII Symulacja komputerowa i obróbka części 5 na frezarce sterowanej numerycznie Przemysław Siemiński, Cel ćwiczenia: o o o o o zapoznanie z budową i działaniem frezarek CNC, przegląd

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA ŁÓDZKA INSTYTUT OBRABIAREK I TECHNOLOGII BUDOWY MASZYN. Ćwiczenie OB-2 BUDOWA I MOŻLIWOŚCI TECHNOLOGICZNE FREZARKI OBWIEDNIOWEJ

POLITECHNIKA ŁÓDZKA INSTYTUT OBRABIAREK I TECHNOLOGII BUDOWY MASZYN. Ćwiczenie OB-2 BUDOWA I MOŻLIWOŚCI TECHNOLOGICZNE FREZARKI OBWIEDNIOWEJ POLITECHNIKA ŁÓDZKA INSTYTUT OBRABIAREK I TECHNOLOGII BUDOWY MASZYN Ćwiczenie OB-2 Temat: BUDOWA I MOŻLIWOŚCI TECHNOLOGICZNE FREZARKI OBWIEDNIOWEJ Opracował: mgr inż. St. Sucharzewski Zatwierdził: prof.

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA NR 2. Analiza kinematyczna napędu z przekładniami

INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA NR 2. Analiza kinematyczna napędu z przekładniami INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA NR 2 Analiza kinematyczna napędu z przekładniami 1. Wprowadzenie Układ roboczy maszyny, cechuje się swoistą charakterystyką ruchowoenergetyczną, często odmienną od charakterystyki

Bardziej szczegółowo

Politechnika Poznańska Instytut Technologii Mechanicznej. Programowanie obrabiarek CNC. Nr 2. Obróbka z wykorzystaniem kompensacji promienia narzędzia

Politechnika Poznańska Instytut Technologii Mechanicznej. Programowanie obrabiarek CNC. Nr 2. Obróbka z wykorzystaniem kompensacji promienia narzędzia 1 Politechnika Poznańska Instytut Technologii Mechanicznej Programowanie obrabiarek CNC Nr 2 Obróbka z wykorzystaniem kompensacji promienia narzędzia Opracował: Dr inż. Wojciech Ptaszyński Poznań, 2015-03-05

Bardziej szczegółowo

Politechnika Poznańska Instytut Technologii Mechanicznej. Laboratorium Programowanie obrabiarek CNC. Nr 2

Politechnika Poznańska Instytut Technologii Mechanicznej. Laboratorium Programowanie obrabiarek CNC. Nr 2 1 Politechnika Poznańska Instytut Technologii Mechanicznej Laboratorium Programowanie obrabiarek CNC Nr 2 Obróbka z wykorzystaniem kompensacji promienia narzędzia Opracował: Dr inŝ. Wojciech Ptaszyński

Bardziej szczegółowo

Politechnika Poznańska Instytut Technologii Mechanicznej. Programowanie obrabiarek CNC. Nr 2. Obróbka z wykorzystaniem kompensacji promienia narzędzia

Politechnika Poznańska Instytut Technologii Mechanicznej. Programowanie obrabiarek CNC. Nr 2. Obróbka z wykorzystaniem kompensacji promienia narzędzia 1 Politechnika Poznańska Instytut Technologii Mechanicznej Programowanie obrabiarek CNC Nr 2 Obróbka z wykorzystaniem kompensacji promienia narzędzia Opracował: Dr inż. Wojciech Ptaszyński Poznań, 2016-12-02

Bardziej szczegółowo

Dobór silnika serwonapędu. (silnik krokowy)

Dobór silnika serwonapędu. (silnik krokowy) Dobór silnika serwonapędu (silnik krokowy) Dane wejściowe napędu: Masa całkowita stolika i przedmiotu obrabianego: m = 40 kg Współczynnik tarcia prowadnic = 0.05 Współczynnik sprawności przekładni śrubowo

Bardziej szczegółowo

Nr 5. Politechnika Poznańska Instytut Technologii Mechanicznej. Laboratorium MASZYN I URZĄDZEŃ TECHNOLOGICZNYCH

Nr 5. Politechnika Poznańska Instytut Technologii Mechanicznej. Laboratorium MASZYN I URZĄDZEŃ TECHNOLOGICZNYCH Politechnika Poznańska Instytut Technologii Mechanicznej Laboratorium MASZYN I URZĄDZEŃ TECHNOLOGICZNYCH Nr 5 Badanie sił międzyzębnych w przekładni spiroidalnej Opracował: Dr inŝ. Piotr Frąckowiak Poznań

Bardziej szczegółowo

PRZEMIENNIKI CZĘSTOTLIWOŚCI W DWUSIL- NIKOWYM NAPĘDZIE WAŁU TAŚMOCIĄGU PO- WIERZCHNIOWEGO

PRZEMIENNIKI CZĘSTOTLIWOŚCI W DWUSIL- NIKOWYM NAPĘDZIE WAŁU TAŚMOCIĄGU PO- WIERZCHNIOWEGO PRZEMIENNIKI CZĘSTOTLIWOŚCI W DWUSIL- NIKOWYM NAPĘDZIE WAŁU TAŚMOCIĄGU PO- WIERZCHNIOWEGO BERNARD SZYMAŃSKI, JERZY SZYMAŃSKI Politechnika Warszawska, Politechnika Radomska szymansb@isep.pw.edu.pl, j.szymanski@pr.radom.pl

Bardziej szczegółowo

KATEDRA TECHNIK WYTWARZANIA I AUTOMATYZACJI

KATEDRA TECHNIK WYTWARZANIA I AUTOMATYZACJI KATEDRA TECHIK WYTWARZAIA I AUTOMATYZACJI ISTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJYCH Przedmiot: MASZYY TECHOLOGICZE Temat: Frezarka wspornikowa UFM 3 Plus r ćwiczenia: 2 Kierunek: Mechanika i budowa maszyn 1.

Bardziej szczegółowo

Nacinanie walcowych kół zębatych na frezarce obwiedniowej

Nacinanie walcowych kół zębatych na frezarce obwiedniowej POLITECHNIKA POZNAŃSKA Instytut Technologii Mechanicznej Maszyny technologiczne laboratorium Nacinanie walcowych kół zębatych na frezarce obwiedniowej Opracował: dr inż. Krzysztof Netter www.netter.strefa.pl

Bardziej szczegółowo

Politechnika Poznańska Instytut Technologii Mechanicznej. Laboratorium Obrabiarki CNC. Nr 13

Politechnika Poznańska Instytut Technologii Mechanicznej. Laboratorium Obrabiarki CNC. Nr 13 1 Politechnika Poznańska Instytut Technologii Mechanicznej Laboratorium Obrabiarki CNC Nr 13 Obróbka na frezarce CNC DMU60 ze sterowaniem Heidenhain itnc530 Opracował: Dr inŝ. Wojciech Ptaszyński Poznań,

Bardziej szczegółowo

Cechy konstrukcyjne nowoczesnych obrabiarek CNC. Uchwyty przedmiotu obrabianego. Urządzenia wymiany narzędzi.

Cechy konstrukcyjne nowoczesnych obrabiarek CNC. Uchwyty przedmiotu obrabianego. Urządzenia wymiany narzędzi. Cechy konstrukcyjne nowoczesnych obrabiarek CNC. Uchwyty przedmiotu obrabianego. Urządzenia wymiany narzędzi. Materiały szkoleniowe. Opracował: mgr inż. Wojciech Kubiszyn 1. Cechy konstrukcyjne nowoczesnych

Bardziej szczegółowo

PRACA PRZEJŚCIOWA SYMULACYJNA. Zadania projektowe

PRACA PRZEJŚCIOWA SYMULACYJNA. Zadania projektowe Katedra Mechaniki i Podstaw Konstrukcji Maszyn POLITECHNIKA OPOLSKA PRACA PRZEJŚCIOWA SYMULACYJNA Zadania projektowe dr inż. Roland PAWLICZEK Praca przejściowa symulacyjna 1 Układ pracy 1. Strona tytułowa

Bardziej szczegółowo

(12) OPIS PATENTOWY. (54)Uniwersalny moduł obrotowo-podziałowy

(12) OPIS PATENTOWY. (54)Uniwersalny moduł obrotowo-podziałowy RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 160463 (13) B2 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 283098 (22) Data zgłoszenia: 28.12.1989 B23Q (51)IntCl5: 16/06 (54)Uniwersalny

Bardziej szczegółowo

Laboratorium Programowanie Obrabiarek CNC. Nr H6

Laboratorium Programowanie Obrabiarek CNC. Nr H6 1 Politechnika Poznańska Instytut Technologii Mechanicznej Laboratorium Programowanie Obrabiarek CNC Nr H6 Programowanie podprogramów i pętli Opracował: Dr inŝ. Wojciech Ptaszyński Poznań, 18 marca 2010

Bardziej szczegółowo

Podstawy technik wytwarzania PTWII - projektowanie. Ćwiczenie 4. Instrukcja laboratoryjna

Podstawy technik wytwarzania PTWII - projektowanie. Ćwiczenie 4. Instrukcja laboratoryjna PTWII - projektowanie Ćwiczenie 4 Instrukcja laboratoryjna Człowiek - najlepsza inwestycja Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Warszawa 2011 2 Ćwiczenie

Bardziej szczegółowo

Od prostego pozycjonowania po synchronizację. Rozwiązania Sterowania Ruchem. Napędy Elektryczne i Sterowania

Od prostego pozycjonowania po synchronizację. Rozwiązania Sterowania Ruchem. Napędy Elektryczne i Sterowania Od prostego pozycjonowania po synchronizację Rozwiązania Sterowania Ruchem 1 Podstawy Silniki Sterowniki Serwo Sterowniki Motion Zajęcia praktyczne Przykłady parametryzacji serwonapędu Kreator parametryzacji

Bardziej szczegółowo

PL B1. HIKISZ BARTOSZ, Łódź, PL BUP 05/07. BARTOSZ HIKISZ, Łódź, PL WUP 01/16. rzecz. pat.

PL B1. HIKISZ BARTOSZ, Łódź, PL BUP 05/07. BARTOSZ HIKISZ, Łódź, PL WUP 01/16. rzecz. pat. PL 220905 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 220905 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 376878 (51) Int.Cl. F16H 7/00 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia:

Bardziej szczegółowo

ANALIZA KINEMATYCZNA ZŁOŻONYCH KONSTRUKCYJNIE PRZEKŁADNI OBIEGOWYCH DO ELEKTROMECHANICZNYCH ZESPOŁÓW NAPĘDOWYCH Z ZASTOSOWANIEM WZORÓW WILLISA

ANALIZA KINEMATYCZNA ZŁOŻONYCH KONSTRUKCYJNIE PRZEKŁADNI OBIEGOWYCH DO ELEKTROMECHANICZNYCH ZESPOŁÓW NAPĘDOWYCH Z ZASTOSOWANIEM WZORÓW WILLISA Maszyny Elektryczne - Zeszyty Problemowe Nr 1/2019 (121) 37 Szczepan Opach Instytut Napędów i Maszyn Elektrycznych KOMEL, Katowice ANALIZA KINEMATYCZNA ZŁOŻONYCH KONSTRUKCYJNIE PRZEKŁADNI OBIEGOWYCH DO

Bardziej szczegółowo

KOMPENSACJA CYKLICZNEGO BŁĘDU ŚRUBY POCIĄGOWEJ W OBRABIARKACH STEROWANYCH NUMERYCZNIE

KOMPENSACJA CYKLICZNEGO BŁĘDU ŚRUBY POCIĄGOWEJ W OBRABIARKACH STEROWANYCH NUMERYCZNIE MODELOWANIE INŻYNIERSKIE ISSN 1896-771X 41, s. 243-250, Gliwice 2011 KOMPENSACJA CYKLICZNEGO BŁĘDU ŚRUBY POCIĄGOWEJ W OBRABIARKACH STEROWANYCH NUMERYCZNIE PAWEŁ MAJDA, ARKADIUSZ PARUS Instytut Technologii

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH

INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Katedra Technik Wytwarzania i Automatyzacji WYDZIAŁ BUDOWY MASZYN I LOTNICTWA INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Przedmiot: DIAGNOSTYKA I NADZOROWANIE SYSTEMÓW OBRÓBKOWYCH Temat: Pomiar charakterystyk

Bardziej szczegółowo

PL B1. Sposób regulacji prądu silnika asynchronicznego w układzie bez czujnika prędkości obrotowej. POLITECHNIKA GDAŃSKA, Gdańsk, PL

PL B1. Sposób regulacji prądu silnika asynchronicznego w układzie bez czujnika prędkości obrotowej. POLITECHNIKA GDAŃSKA, Gdańsk, PL PL 224167 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 224167 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 391278 (51) Int.Cl. H02P 27/06 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia:

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE NR OBRÓBKA UZĘBIENIA W WALCOWYM KOLE ZĘBATYM O UZĘBIENIU ZEWNĘTRZNYM, EWOLWENTOWYM, O ZĘBACH PROSTYCH, NA DŁUTOWNICY FELLOWSA

ĆWICZENIE NR OBRÓBKA UZĘBIENIA W WALCOWYM KOLE ZĘBATYM O UZĘBIENIU ZEWNĘTRZNYM, EWOLWENTOWYM, O ZĘBACH PROSTYCH, NA DŁUTOWNICY FELLOWSA ĆWICZENIE NR 5. 5. OBRÓBKA UZĘBIENIA W WALCOWYM KOLE ZĘBATYM O UZĘBIENIU ZEWNĘTRZNYM, EWOLWENTOWYM, O ZĘBACH PROSTYCH, NA DŁUTOWNICY FELLOWSA 5.1. Zadanie technologiczne Dla zadanego rysunkiem wykonawczym

Bardziej szczegółowo

Tematy prac dyplomowych inżynierskich kierunek MiBM

Tematy prac dyplomowych inżynierskich kierunek MiBM Tematy prac dyplomowych inżynierskich kierunek MiBM Nr pracy Temat Cel Zakres Prowadzący 001/I8/Inż/2013 002/I8/Inż/2013 003/I8/ Inż /2013 Wykonywanie otworów gwintowanych na obrabiarkach CNC. Projekt

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 1. Symulacja układu napędowego z silnikiem DC i przekształtnikiem obniżającym.

Ćwiczenie 1. Symulacja układu napędowego z silnikiem DC i przekształtnikiem obniżającym. Ćwiczenie 1 Symulacja układu napędowego z silnikiem DC i przekształtnikiem obniżającym. Środowisko symulacyjne Symulacja układu napędowego z silnikiem DC wykonana zostanie w oparciu o środowisko symulacyjne

Bardziej szczegółowo

Obrabiarki Specjalizowane II Specialized Machine Tools. MiBM II stopień (I stopień / II stopień) akademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

Obrabiarki Specjalizowane II Specialized Machine Tools. MiBM II stopień (I stopień / II stopień) akademicki (ogólno akademicki / praktyczny) KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Nazwa modułu w języku angielskim Obowiązuje od roku akademickiego 2012/2013 Obrabiarki Specjalizowane II Specialized Machine Tools A. USYTUOWANIE

Bardziej szczegółowo

Obrabiarki CNC. Nr 10

Obrabiarki CNC. Nr 10 Politechnika Poznańska Instytut Technologii Mechanicznej Laboratorium Obrabiarki CNC Nr 10 Obróbka na tokarce CNC CT210 ze sterowaniem Sinumerik 840D Opracował: Dr inż. Wojciech Ptaszyński Poznań, 17 maja,

Bardziej szczegółowo

ZWIĘKSZENIE DOKŁADNOŚCI KINEMATYCZNEJ ŚLIMACZNIC METODĄ WIÓRKOWANIA

ZWIĘKSZENIE DOKŁADNOŚCI KINEMATYCZNEJ ŚLIMACZNIC METODĄ WIÓRKOWANIA KOMSJA UDOWY MASZYN PAN ODDZAŁ W POZNANU Vol. 28 nr 2 Archiwum Technologii Maszyn i Automatyzacji 2008 TADEUSZ MARCNAK, DARUSZ OSTROWSK ZWĘKSZENE DOKŁADNOŚC KNEMATYCZNEJ ŚLMACZNC METODĄ WÓRKOWANA W artykule

Bardziej szczegółowo

Tadeusz KOWALSKI 1 Robert JASTRZĘBSKI 2 METODY OCENY DOKŁADNOŚCI TECHNOLOGICZNEJ PRECYZYJNYCH TOKAREK CNC 1. WSTĘP

Tadeusz KOWALSKI 1 Robert JASTRZĘBSKI 2 METODY OCENY DOKŁADNOŚCI TECHNOLOGICZNEJ PRECYZYJNYCH TOKAREK CNC 1. WSTĘP InŜynieria Maszyn, R. 17, z. 2, 2012 tokarka NC, obróbka, dokładność, koncentracja, pomiary Tadeusz KOWALSKI 1 Robert JASTRZĘBSKI 2 METODY OCENY DOKŁADNOŚCI TECHNOLOGICZNEJ PRECYZYJNYCH TOKAREK CNC Wybrano

Bardziej szczegółowo

STANOWISKOWE BADANIE ZESPOŁU PRZENIESIENIA NAPĘDU NA PRZYKŁADZIE WIELOSTOPNIOWEJ PRZEKŁADNI ZĘBATEJ

STANOWISKOWE BADANIE ZESPOŁU PRZENIESIENIA NAPĘDU NA PRZYKŁADZIE WIELOSTOPNIOWEJ PRZEKŁADNI ZĘBATEJ Postępy Nauki i Techniki nr 12, 2012 Jakub Lisiecki *, Paweł Rosa *, Szymon Lisiecki * STANOWISKOWE BADANIE ZESPOŁU PRZENIESIENIA NAPĘDU NA PRZYKŁADZIE WIELOSTOPNIOWEJ PRZEKŁADNI ZĘBATEJ Streszczenie.

Bardziej szczegółowo

Instrukcja do ćwiczenia 6 REGULACJA TRÓJPOŁOŻENIOWA

Instrukcja do ćwiczenia 6 REGULACJA TRÓJPOŁOŻENIOWA Instrukcja do ćwiczenia 6 REGULACJA TRÓJPOŁOŻENIOWA Cel ćwiczenia: dobór nastaw regulatora, analiza układu regulacji trójpołożeniowej, określenie jakości regulacji trójpołożeniowej w układzie bez zakłóceń

Bardziej szczegółowo

Przykładowe rozwiązanie zadania egzaminacyjnego z informatora

Przykładowe rozwiązanie zadania egzaminacyjnego z informatora Przykładowe rozwiązanie zadania egzaminacyjnego z informatora Rozwiązanie zadania obejmuje: - opracowanie propozycji rozwiązania konstrukcyjnego dla wpustu przenoszącego napęd z wału na koło zębate w zespole

Bardziej szczegółowo

Programowanie obrabiarek CNC. Nr 5

Programowanie obrabiarek CNC. Nr 5 olitechnika oznańska Instytut Technologii Mechanicznej Laboratorium rogramowanie obrabiarek CNC Nr 5 Obróbka wałka wielostopniowego Opracował: Dr inŝ. Wojciech taszyński oznań, 2008-04-18 1. Układ współrzędnych

Bardziej szczegółowo

Sieci miejscowe stosowane w układach serwonapędowych. Zagadnienia komunikacji w nowoczesnych układach serwonapędowych R Θ. R ω R M

Sieci miejscowe stosowane w układach serwonapędowych. Zagadnienia komunikacji w nowoczesnych układach serwonapędowych R Θ. R ω R M Zagadnienia komunikacji w nowoczesnych układach serwonapędowych dr inŝ Stefan Brock Sieci miejscowe stosowane w układach serwonapędowych Serwonapędy układy regulacji połoŝenia, wyposaŝone w silniki wysokomomentowe

Bardziej szczegółowo

ODCHYŁKA DYNAMICZNA NOWYM PARAMETREM OPISUJĄCYM DOKŁADNOŚĆ WYKONANIA KÓŁ ZĘBATYCH

ODCHYŁKA DYNAMICZNA NOWYM PARAMETREM OPISUJĄCYM DOKŁADNOŚĆ WYKONANIA KÓŁ ZĘBATYCH 7 JAN CHAJDA *, MIROSŁAW GRZELKA, ŁUKASZ MĄDRY ** ODCHYŁKA DYNAMICZNA NOWYM PARAMETREM OPISUJĄCYM DOKŁADNOŚĆ WYKONANIA KÓŁ ZĘBATYCH DYNAMIC DEVIATION AS A NEW PARAMETER OF THE GEARS ACCURACY CHARACTERISTIC

Bardziej szczegółowo

Politechnika Poznańska Wydział Budowy Maszyn i Zarządzania Podstawy Automatyki laboratorium

Politechnika Poznańska Wydział Budowy Maszyn i Zarządzania Podstawy Automatyki laboratorium Cel ćwiczenia: Celem ćwiczenia jest uzyskanie wykresów charakterystyk skokowych członów róŝniczkujących mechanicznych i hydraulicznych oraz wyznaczenie w sposób teoretyczny i graficzny ich stałych czasowych.

Bardziej szczegółowo

Regulacja prędkości posuwu belki na prowadnicach pionowych przy wykorzystaniu sterownika Versa Max

Regulacja prędkości posuwu belki na prowadnicach pionowych przy wykorzystaniu sterownika Versa Max Instytut Automatyki i Robotyki Prowadzący(a) Grupa Zespół data ćwiczenia Lp. Nazwisko i imię Ocena 1. 2. 3. LABORATORIUM 4. PODSTAW 5. AUTOMATYKI Ćwiczenie PA9b 1 Regulacja prędkości posuwu belki na prowadnicach

Bardziej szczegółowo

PL B1. Sposób prostopadłego ustawienia osi wrzeciona do kierunku ruchu posuwowego podczas frezowania. POLITECHNIKA POZNAŃSKA, Poznań, PL

PL B1. Sposób prostopadłego ustawienia osi wrzeciona do kierunku ruchu posuwowego podczas frezowania. POLITECHNIKA POZNAŃSKA, Poznań, PL PL 222915 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 222915 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 401901 (22) Data zgłoszenia: 05.12.2012 (51) Int.Cl.

Bardziej szczegółowo

AUTOMATYKA I STEROWANIE W CHŁODNICTWIE, KLIMATYZACJI I OGRZEWNICTWIE L2 STEROWANIE INWERTEROWYM URZĄDZENIEM CHŁODNICZYM W TRYBIE P

AUTOMATYKA I STEROWANIE W CHŁODNICTWIE, KLIMATYZACJI I OGRZEWNICTWIE L2 STEROWANIE INWERTEROWYM URZĄDZENIEM CHŁODNICZYM W TRYBIE P ĆWICZENIE LABORAORYJNE AUOMAYKA I SEROWANIE W CHŁODNICWIE, KLIMAYZACJI I OGRZEWNICWIE L2 SEROWANIE INWEREROWYM URZĄDZENIEM CHŁODNICZYM W RYBIE P Wersja: 2013-09-30-1- 2.1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia

Bardziej szczegółowo

(13)B1 PL B1. (54) Sposób oraz urządzenie do pomiaru odchyłek okrągłości BUP 21/ WUP 04/99

(13)B1 PL B1. (54) Sposób oraz urządzenie do pomiaru odchyłek okrągłości BUP 21/ WUP 04/99 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19)PL 176148 (13)B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 307963 (22) Data zgłoszenia: 30.03.1995 (51) IntCl6 G01B 5/20 (54) Sposób

Bardziej szczegółowo

Imię i nazwisko (e mail) Grupa:

Imię i nazwisko (e mail) Grupa: Wydział: EAIiE Kierunek: Imię i nazwisko (e mail) Rok: Grupa: Zespół: Data wykonania: LABORATORIUM METROLOGII Ćw. 12: Przetworniki analogowo cyfrowe i cyfrowo analogowe budowa i zastosowanie. Ocena: Podpis

Bardziej szczegółowo

Laboratorium z Napęd Robotów

Laboratorium z Napęd Robotów POLITECHNIKA WROCŁAWSKA WYDZIAŁ ELEKTRYCZNY INSTYTUT MASZYN, NAPĘDÓW I POMIARÓW ELEKTRYCZNYCH Laboratorium z Napęd Robotów Robot precyzyjny typu SCARA Prowadzący: mgr inŝ. Waldemar Kanior Sala 101, budynek

Bardziej szczegółowo

Ćw. 18: Pomiary wielkości nieelektrycznych II

Ćw. 18: Pomiary wielkości nieelektrycznych II Wydział: EAIiE Kierunek: Imię i nazwisko (e mail): Rok:. (../..) Grupa: Zespół: Data wykonania: Zaliczenie: Podpis prowadzącego: Uwagi: LABORATORIUM METROLOGII Ćw. 18: Pomiary wielkości nieelektrycznych

Bardziej szczegółowo

Automatyka i sterowania

Automatyka i sterowania Automatyka i sterowania Układy regulacji Regulacja i sterowanie Przykłady regulacji i sterowania Funkcje realizowane przez automatykę: regulacja sterowanie zabezpieczenie optymalizacja Automatyka i sterowanie

Bardziej szczegółowo

Zestaw 1 1. Rodzaje ruchu punktu materialnego i metody ich opisu. 2. Mikrokontrolery architektura, zastosowania. 3. Silniki krokowe budowa, zasada działania, sterowanie pracą. Zestaw 2 1. Na czym polega

Bardziej szczegółowo

Serwonapędy AC Serie EDC, EDB, ProNet

Serwonapędy AC Serie EDC, EDB, ProNet Serwonapędy AC Serie EDC, EDB, ProNet Seria EDC: moc 0.2 kw 0.75 kw. sterowanie pozycją - wyświetlacz (tylko w serii EDB) - edycja parametrów, alarmy - wejścia cyfrowe i analogowe, wyjścia cyfrowe - kompatybilne

Bardziej szczegółowo

Nr 2. Laboratorium Maszyny CNC. Politechnika Poznańska Instytut Technologii Mechanicznej

Nr 2. Laboratorium Maszyny CNC. Politechnika Poznańska Instytut Technologii Mechanicznej Politechnia Poznańsa Instytut Technologii Mechanicznej Laboratorium Maszyny CNC Nr 2 Badania symulacyjne napędów obrabiare sterowanych numerycznie Opracował: Dr inż. Wojciech Ptaszyńsi Poznań, 3 stycznia

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE NR 4 4. OBRÓBKA ROWKA PROSTOKĄTNEGO NA FREZARCE POZIOMEJ

ĆWICZENIE NR 4 4. OBRÓBKA ROWKA PROSTOKĄTNEGO NA FREZARCE POZIOMEJ ĆWICZENIE NR 4 4. OBRÓBKA ROWKA PROSTOKĄTNEGO NA FREZARCE POZIOMEJ 4.1. Zadanie technologiczne Dla zadanego rysunkiem wykonawczym wałka wykonać : - Plan operacyjny obróbki rowka prostokątnego, wykonywanego

Bardziej szczegółowo

Statyczne badanie wzmacniacza operacyjnego - ćwiczenie 7

Statyczne badanie wzmacniacza operacyjnego - ćwiczenie 7 Statyczne badanie wzmacniacza operacyjnego - ćwiczenie 7 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z podstawowymi zastosowaniami wzmacniacza operacyjnego, poznanie jego charakterystyki przejściowej

Bardziej szczegółowo

Kontroler CSMIO/IP-A oraz Mach4

Kontroler CSMIO/IP-A oraz Mach4 Kontroler CSMIO/IP-A oraz Mach4 Quick start strojenie osi 1) Konfiguracje rozpoczynamy od przydzielenia osi Motoru. Jak widać na zdjęciu osi X został przydzielony Motor0 (poradnik omawia konfiguracje osi

Bardziej szczegółowo

FUNKCJE INTERPOLACJI W PROGRAMOWANIU OBRABIAREK CNC

FUNKCJE INTERPOLACJI W PROGRAMOWANIU OBRABIAREK CNC Politechnika Białostocka Wydział Mechaniczny Zakład Inżynierii Produkcji Instrukcja do zajęć laboratoryjnych Temat ćwiczenia: FUNKCJE INTERPOLACJI W PROGRAMOWANIU OBRABIAREK CNC Laboratorium z przedmiotu:

Bardziej szczegółowo

STANOWISKO BADAWCZE DO SZLIFOWANIA POWIERZCHNI WALCOWYCH ZEWNĘTRZNYCH, KONWENCJONALNIE I INNOWACYJNIE

STANOWISKO BADAWCZE DO SZLIFOWANIA POWIERZCHNI WALCOWYCH ZEWNĘTRZNYCH, KONWENCJONALNIE I INNOWACYJNIE STANOWISKO BADAWCZE DO SZLIFOWANIA POWIERZCHNI WALCOWYCH ZEWNĘTRZNYCH, KONWENCJONALNIE I INNOWACYJNIE Ryszard WÓJCIK 1 1. WPROWADZENIE Do przeprowadzenia badań porównawczych procesu szlifowania konwencjonalnego

Bardziej szczegółowo

INSTYTUT ELEKTROENERGETYKI POLITECHNIKI ŁÓDZKIEJ BADANIE PRZETWORNIKÓW POMIAROWYCH

INSTYTUT ELEKTROENERGETYKI POLITECHNIKI ŁÓDZKIEJ BADANIE PRZETWORNIKÓW POMIAROWYCH INSTYTUT ELEKTROENERGETYKI POLITECHNIKI ŁÓDZKIEJ ZAKŁAD ELEKTROWNI LABORATORIUM POMIARÓW I AUTOMATYKI W ELEKTROWNIACH BADANIE PRZETWORNIKÓW POMIAROWYCH Instrukcja do ćwiczenia Łódź 1996 1. CEL ĆWICZENIA

Bardziej szczegółowo

Research & Development Ultrasonic Technology / Fingerprint recognition

Research & Development Ultrasonic Technology / Fingerprint recognition Research & Development Ultrasonic Technology / Fingerprint recognition DATA SHEETS & OPKO http://www.optel.pl email: optel@optel.pl Przedsiębiorstwo Badawczo-Produkcyjne OPTEL Spółka z o.o. ul. Otwarta

Bardziej szczegółowo

CYFROWE PRZETWARZANIE SYGNAŁU PRZETWORNIKA OBROTOWO-IMPULSOWEGO

CYFROWE PRZETWARZANIE SYGNAŁU PRZETWORNIKA OBROTOWO-IMPULSOWEGO Politechnika Lubelska, Katedra Automatyki i Metrologii ul. Nadbystrzycka 38 A, 20-68 Lublin email: e.pawlowski@pollub.pl Eligiusz PAWŁOWSKI CYFROWE PRZEWARZANIE SYGNAŁU PRZEWORNIKA OBROOWO-IMPULSOWEGO

Bardziej szczegółowo

Wiertarka kolumnowa B-1850FE/400

Wiertarka kolumnowa B-1850FE/400 Wiertarka kolumnowa B-1850FE/400 Wiertarka kolumnowa B-1850FE/400 Charakterystyka maszyny. Wiertarka kolumnowa B-1850FE/400 przystosowana jest wiercenia, rozwiercania, gwintowania, pogłębiania walcowego

Bardziej szczegółowo

SILNIK KROKOWY. w ploterach i małych obrabiarkach CNC.

SILNIK KROKOWY. w ploterach i małych obrabiarkach CNC. SILNIK KROKOWY Silniki krokowe umożliwiają łatwe sterowanie drogi i prędkości obrotowej w zakresie do kilkuset obrotów na minutę, zależnie od parametrów silnika i sterownika. Charakterystyczną cechą silnika

Bardziej szczegółowo

MODELOWANIE ODKSZTAŁCEŃ CIEPLNYCH OSI POSUWÓW SZYBKICH METODĄ ELEMENTÓW SKOŃCZONYCH

MODELOWANIE ODKSZTAŁCEŃ CIEPLNYCH OSI POSUWÓW SZYBKICH METODĄ ELEMENTÓW SKOŃCZONYCH MODELOWANIE INŻYNIERSKIE ISNN 1896-771X 32, s. 339-344, Gliwice 2006 MODELOWANIE ODKSZTAŁCEŃ CIEPLNYCH OSI POSUWÓW SZYBKICH METODĄ ELEMENTÓW SKOŃCZONYCH KRZYSZTOF LEHRICH JAN KOSMOL Katedra Budowy Maszyn,

Bardziej szczegółowo

Ćw. 18: Pomiary wielkości nieelektrycznych II

Ćw. 18: Pomiary wielkości nieelektrycznych II Wydział: EAIiE Kierunek: Imię i nazwisko (e mail): Rok:. (2010/2011) Grupa: Zespół: Data wykonania: Zaliczenie: Podpis prowadzącego: Uwagi: LABORATORIUM METROLOGII Ćw. 18: Pomiary wielkości nieelektrycznych

Bardziej szczegółowo

Wykład nr 1 Podstawowe pojęcia automatyki

Wykład nr 1 Podstawowe pojęcia automatyki Wykład nr 1 Podstawowe pojęcia automatyki Podstawowe definicje i określenia wykorzystywane w automatyce Omówienie podstawowych elementów w układzie automatycznej regulacji Omówienie podstawowych działów

Bardziej szczegółowo

Laboratorium Programowanie Obrabiarek CNC. Nr H04

Laboratorium Programowanie Obrabiarek CNC. Nr H04 Politechnika Poznańska Instytut Technologii Mechanicznej Laboratorium Programowanie Obrabiarek CNC Nr H04 Programowanie zarysów swobodnych FK Opracował: Dr inŝ. Wojciech Ptaszyński Poznań, 06 stycznia

Bardziej szczegółowo

ZAMIEJSCOWY WYDZIAŁ MECHANICZNY W SUWAŁKACH

ZAMIEJSCOWY WYDZIAŁ MECHANICZNY W SUWAŁKACH Politechnika Białostocka ZAMIEJSCOWY WYDZIAŁ MECHANICZNY W SUWAŁKACH INSTRUKCJA DO ZAJĘĆ LABORATORYJNYCH Temat ćwiczenia: Badanie wpływu parametrów skrawania na stan obrabianej powierzchni. Numer ćwiczenia

Bardziej szczegółowo

Laboratorium z Systemów Wytwarzania. Instrukcja do ćw. nr 5

Laboratorium z Systemów Wytwarzania. Instrukcja do ćw. nr 5 Interpolacja Termin ten wszedł juŝ na stałe do naszego codziennego uŝytku. Spotykamy się z nim w wielu dziedzinach przetwarzania informacji. Bez interpolacji, mielibyśmy problem z zapisem informacji o

Bardziej szczegółowo

WPŁYW PARAMETRÓW ZAKŁÓCAJĄCYCH NA PRACĘ SKRZYNI BIEGÓW WYPOSAŻONEJ W PRZEKŁADNIĘ CVT

WPŁYW PARAMETRÓW ZAKŁÓCAJĄCYCH NA PRACĘ SKRZYNI BIEGÓW WYPOSAŻONEJ W PRZEKŁADNIĘ CVT Bartosz RADZYMIŃSKI 1, Zbigniew PAWELSKI 2 1 Politechnika Łódzka, bartosz.radzyminski@p.lodz.pl 2 Politechnika Łódzka, zbigniew.pawelski@p.lodz.pl WPŁYW PARAMETRÓW ZAKŁÓCAJĄCYCH NA PRACĘ SKRZYNI BIEGÓW

Bardziej szczegółowo

Cel ćwiczenia. Przetwornik elektromagnetyczny. Silniki krokowe. Układ sterowania napędu mechatronicznego z silnikiem krokowym.

Cel ćwiczenia. Przetwornik elektromagnetyczny. Silniki krokowe. Układ sterowania napędu mechatronicznego z silnikiem krokowym. KATEDRA MECHANIKI I PODSTAW KONSTRUKCJI MASZYN POLITECHNIKA OPOLSKA Cel ćwiczenia Zapoznanie się z budową i zasadą działania silnika krokowego. MECHATRONIKA Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Układ

Bardziej szczegółowo

Karta (sylabus) modułu/przedmiotu Mechanika i Budowa Maszyn Studia I-go stopnia. Podstawy maszyn technologicznych Rodzaj przedmiotu: Język polski

Karta (sylabus) modułu/przedmiotu Mechanika i Budowa Maszyn Studia I-go stopnia. Podstawy maszyn technologicznych Rodzaj przedmiotu: Język polski Karta (sylabus) modułu/przedmiotu Mechanika i Budowa Maszyn Studia I-go stopnia Przedmiot: Podstawy maszyn technologicznych Rodzaj przedmiotu: Podstawowy Kod przedmiotu: MBM S 0 4 47-0 0 Rok: 2 Semestr:

Bardziej szczegółowo

WZMACNIACZ OPERACYJNY

WZMACNIACZ OPERACYJNY 1. OPIS WKŁADKI DA 01A WZMACNIACZ OPERACYJNY Wkładka DA01A zawiera wzmacniacz operacyjny A 71 oraz zestaw zacisków, które umożliwiają dołączenie elementów zewnętrznych: rezystorów, kondensatorów i zwór.

Bardziej szczegółowo

Laboratorium Maszyny CNC. Nr 6

Laboratorium Maszyny CNC. Nr 6 1 Politechnika Poznańska Instytut Technologii Mechanicznej Laboratorium Maszyny CNC Nr 6 Regulatory położenia w układach sterujących obrabiarek CNC Opracował: Dr inż. Wojciech Ptaszyński Poznań, 3 stycznia

Bardziej szczegółowo

Prof. Eugeniusz RATAJCZYK. Makrogemetria Pomiary odchyłek kształtu i połoŝenia

Prof. Eugeniusz RATAJCZYK. Makrogemetria Pomiary odchyłek kształtu i połoŝenia Prof. Eugeniusz RATAJCZYK Makrogemetria Pomiary odchyłek kształtu i połoŝenia Rodzaje odchyłek - symbole Odchyłki kształtu okrągłości prostoliniowości walcowości płaskości przekroju wzdłuŝnego Odchyłki

Bardziej szczegółowo

BADANIA WYBRANYCH CZUJNIKÓW TEMPERATURY WSPÓŁPRACUJĄCYCH Z KARTAMI POMIAROWYMI W LabVIEW

BADANIA WYBRANYCH CZUJNIKÓW TEMPERATURY WSPÓŁPRACUJĄCYCH Z KARTAMI POMIAROWYMI W LabVIEW Prace Naukowe Instytutu Maszyn, Napędów i Pomiarów Elektrycznych Nr 63 Politechniki Wrocławskiej Nr 63 Studia i Materiały Nr 29 2009 Krzysztof PODLEJSKI* czujniki temperatury, LabVIEW BADANIA WYBRANYCH

Bardziej szczegółowo

PROJEKTOWANIE PROCESU TECHNOLOGICZNEGO OBRÓBKI

PROJEKTOWANIE PROCESU TECHNOLOGICZNEGO OBRÓBKI PROJEKTOWANIE PROCESU TECHNOLOGICZNEGO OBRÓBKI Wprowadzenie do modułu 2 z przedmiotu: Projektowanie Procesów Obróbki i Montażu Opracował: Zespół ZPPW Instytut Technologii Maszyn i Automatyzacji Produkcji

Bardziej szczegółowo

Sterowanie napędów maszyn i robotów

Sterowanie napędów maszyn i robotów Sterowanie napędów maszyn i robotów dr inż. Jakub Możaryn Wykład 1 Instytut Automatyki i Robotyki Wydział Mechatroniki Politechnika Warszawska, 2014 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach

Bardziej szczegółowo

Pomiar wielkości nieelektrycznych: temperatury, przemieszczenia i prędkości.

Pomiar wielkości nieelektrycznych: temperatury, przemieszczenia i prędkości. Zakład Napędów Wieloźródłowych Instytut Maszyn Roboczych CięŜkich PW Laboratorium Elektrotechniki i Elektroniki Ćwiczenie E3 - protokół Pomiar wielkości nieelektrycznych: temperatury, przemieszczenia i

Bardziej szczegółowo

POMIARY ODCHYLEŃ KĄTOWYCH STOŁU PIONOWEGO CENTRUM FREZARSKIEGO AVIA VMC 800. Streszczenie

POMIARY ODCHYLEŃ KĄTOWYCH STOŁU PIONOWEGO CENTRUM FREZARSKIEGO AVIA VMC 800. Streszczenie DOI: 10.17814/mechanik.2015.8-9.471 Mgr inż. Piotr MAJ; dr hab. inż. Edward MIKO, prof. PŚk (Politechnika Świętokrzyska): POMIARY ODCHYLEŃ KĄTOWYCH STOŁU PIONOWEGO CENTRUM FREZARSKIEGO AVIA VMC 800 Streszczenie

Bardziej szczegółowo

Budowa, programowanie i eksploatacja obrabiarek CNC - opis przedmiotu

Budowa, programowanie i eksploatacja obrabiarek CNC - opis przedmiotu Budowa, programowanie i eksploatacja obrabiarek CNC - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Budowa, programowanie i eksploatacja obrabiarek CNC Kod przedmiotu 06.1-WM-MiBM-EM-P-01_15 Wydział

Bardziej szczegółowo

Maszyny technologiczne. dr inż. Michał Dolata

Maszyny technologiczne. dr inż. Michał Dolata Maszyny technologiczne 2019 dr inż. Michał Dolata www.mdolata.zut.edu.pl Znaczenie obrabiarek 2 Znaczenie obrabiarek polega przede wszystkim na tym, że służą one do wytwarzania elementy służące do budowy

Bardziej szczegółowo

Proste układy wykonawcze

Proste układy wykonawcze Proste układy wykonawcze sterowanie przekaźnikami, tyrystorami i małymi silnikami elektrycznymi Ryszard J. Barczyński, 2016 Politechnika Gdańska, Wydział FTiMS, Katedra Fizyki Ciała Stałego Materiały dydaktyczne

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE NR.6. Temat : Wyznaczanie drgań mechanicznych przekładni zębatych podczas badań odbiorczych

ĆWICZENIE NR.6. Temat : Wyznaczanie drgań mechanicznych przekładni zębatych podczas badań odbiorczych ĆWICZENIE NR.6 Temat : Wyznaczanie drgań mechanicznych przekładni zębatych podczas badań odbiorczych 1. Wstęp W nowoczesnych przekładniach zębatych dąży się do uzyskania małych gabarytów w stosunku do

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA POZNAŃSKA Wydział Maszyn Roboczych i Transportu

POLITECHNIKA POZNAŃSKA Wydział Maszyn Roboczych i Transportu POLITECHNIKA POZNAŃSKA Wydział Maszyn Roboczych i Transportu PRACA DYPLOMOWA BADANIA I MODELOWANIE PRACY UKŁADU NAPĘDOWEGO SAMOCHODU Z AUTOMATYCZNĄ SKRZYNIĄ BIEGÓW Autor: inŝ. Janusz Walkowiak Promotor:

Bardziej szczegółowo

Przedmiotowy system oceniania - kwalifikacja M19. Podstawy konstrukcji maszyn. Przedmiot: Technologia naprawy elementów maszyn narzędzi i urządzeń

Przedmiotowy system oceniania - kwalifikacja M19. Podstawy konstrukcji maszyn. Przedmiot: Technologia naprawy elementów maszyn narzędzi i urządzeń Przedmiotowy system oceniania - kwalifikacja M19 KL II i III TM Podstawy konstrukcji maszyn nauczyciel Andrzej Maląg Przedmiot: Technologia naprawy elementów maszyn narzędzi i urządzeń CELE PRZEDMIOTOWEGO

Bardziej szczegółowo

Laboratorium Programowanie Obrabiarek CNC. Nr H1

Laboratorium Programowanie Obrabiarek CNC. Nr H1 1 Politechnika Poznańska Instytut Technologii Mechanicznej Laboratorium Programowanie Obrabiarek CNC Nr H1 Podstawy programowania dialogowego w układzie sterowania firmy Heidenhain Opracował: Dr inŝ. Wojciech

Bardziej szczegółowo

Program szkolenia zawodowego Operator Programista Obrabiarek Sterowanych Numerycznie CNC

Program szkolenia zawodowego Operator Programista Obrabiarek Sterowanych Numerycznie CNC Program szkolenia zawodowego Operator Programista Obrabiarek Sterowanych Numerycznie CNC Kurs zawodowy Operator - Programista Obrabiarek Sterowanych Numerycznie CNC ma na celu nabycie przez kursanta praktycznych

Bardziej szczegółowo

Dla naszego obiektu ciągłego: przy czasie próbkowania T p =2.

Dla naszego obiektu ciągłego: przy czasie próbkowania T p =2. 1. Celem zadania drugiego jest przeprowadzenie badań symulacyjnych układu regulacji obiektu G(s), z którym zapoznaliśmy się w zadaniu pierwszym, i regulatorem cyfrowym PID, którego parametry zostaną wyznaczone

Bardziej szczegółowo

Struktura manipulatorów

Struktura manipulatorów Temat: Struktura manipulatorów Warianty struktury manipulatorów otrzymamy tworząc łańcuch kinematyczny o kolejnych osiach par kinematycznych usytuowanych pod kątem prostym. W ten sposób w zależności od

Bardziej szczegółowo

Program szkolenia zawodowego Operator Programista Obrabiarek Sterowanych Numerycznie CNC

Program szkolenia zawodowego Operator Programista Obrabiarek Sterowanych Numerycznie CNC Program szkolenia zawodowego Operator Programista Obrabiarek Sterowanych Numerycznie CNC Kurs zawodowy Operator - Programista Obrabiarek Sterowanych Numerycznie CNC ma na celu nabycie przez kursanta praktycznych

Bardziej szczegółowo

Obróbka wytaczarska: Obróbka frezerska: Obróbka mechaniczna w ZAMET Budowa Maszyn S.A.

Obróbka wytaczarska: Obróbka frezerska: Obróbka mechaniczna w ZAMET Budowa Maszyn S.A. Obróbka mechaniczna w ZAMET Budowa Maszyn S.A. Obróbka wytaczarska: Wiertarko-frezarki typu "Skoda" z czytnikiem optycznym maksymalne ciężary: na płycie możliwość obróbki z głowicy kątowej: maksymalny

Bardziej szczegółowo

Stanowisko do diagnostyki wielofunkcyjnego zestawu napędowego operującego w zróżnicowanych warunkach pracy

Stanowisko do diagnostyki wielofunkcyjnego zestawu napędowego operującego w zróżnicowanych warunkach pracy Stanowisko do diagnostyki wielofunkcyjnego zestawu napędowego operującego w zróżnicowanych warunkach pracy 1. Opis stanowiska laboratoryjnego. Budowę stanowiska laboratoryjnego przedstawiono na poniższym

Bardziej szczegółowo

PRACA RÓWNOLEGŁA PRĄDNIC SYNCHRONICZNYCH WZBUDZANYCH MAGNESAMI TRWAŁYMI

PRACA RÓWNOLEGŁA PRĄDNIC SYNCHRONICZNYCH WZBUDZANYCH MAGNESAMI TRWAŁYMI Prace Naukowe Instytutu Maszyn, Napędów i Pomiarów Elektrycznych Nr 66 Politechniki Wrocławskiej Nr 66 Studia i Materiały Nr 32 2012 Zdzisław KRZEMIEŃ* prądnice synchroniczne, magnesy trwałe PRACA RÓWNOLEGŁA

Bardziej szczegółowo

Przetworniki cyfrowo analogowe oraz analogowo - cyfrowe

Przetworniki cyfrowo analogowe oraz analogowo - cyfrowe Przetworniki cyfrowo analogowe oraz analogowo - cyfrowe Przetworniki cyfrowo / analogowe W cyfrowych systemach pomiarowych często zachodzi konieczność zmiany sygnału cyfrowego na analogowy, np. w celu

Bardziej szczegółowo