PARTYCYPACJA OBYWATELI I PODMIOTÓW OBYWATELSKICH W PODEJMOWANIU ROZSTRZYGNIĘĆ PUBLICZNYCH NA POZIOMIE LOKALNYM

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "PARTYCYPACJA OBYWATELI I PODMIOTÓW OBYWATELSKICH W PODEJMOWANIU ROZSTRZYGNIĘĆ PUBLICZNYCH NA POZIOMIE LOKALNYM"

Transkrypt

1

2 PARTYCYPACJA OBYWATELI I PODMIOTÓW OBYWATELSKICH W PODEJMOWANIU ROZSTRZYGNIĘĆ PUBLICZNYCH NA POZIOMIE LOKALNYM redakcja naukowa Mirosław Stec Marek Mączyński Warszawa 2012

3 Spis treści Wykaz skrótów / 9 Wprowadzenie / 13 Stanisław Mazur Uwarunkowania i wzorce obywatelskiego zaangażowania w sprawy publiczne / Wprowadzenie / Presje strukturalne i ich konsekwencje / Strategie adaptacyjne państwa / Sfera publiczna / Pomiędzy agregacją, transakcją a deliberacją / Uwagi końcowe / 32 Bibliografia / 34 Paweł Swianiewicz Partycypacja społeczna w realizacji polityk miejskich / Koncepcje teoretyczne i narzędzia analityczne / Partycypacja społeczna w praktyce samorządów lokalnych w Polsce / 44 Bibliografia / 55 Kazimierz Bandarzewski Kierunki zmian ustroju samorządu terytorialnego na kanwie prezydenckiego projektu ustawy dotyczącej społeczności lokalnych i jednostek samorządu terytorialnego / Wprowadzenie / 58 Zmiany konstytucyjnej pozycji samorządu terytorialnego / 60 5

4 Spis treści 3. Współdziałanie jednostek samorządu terytorialnego na różnych szczeblach / Podsumowanie / 93 Bibliografia / 96 Wiesław Kisiel Udział jednostki w procedurze uchwałodawczej rady gminy (pytania de lege ferenda) / 97 Bibliografia / 112 Bogdan Dolnicki Obywatelska inicjatywa uchwałodawcza jako nowa forma partycypacji obywateli w podejmowaniu rozstrzygnięć publicznych na poziomie lokalnym / Wprowadzenie / Praktyczne formy wykorzystania inicjatywy uchwałodawczej / Projektowane rozwiązania ustawowe / 126 Stefan Płażek Organizacje pozarządowe a samorząd terytorialny / Regulacje w ustawach ustrojowych / Regulacje w ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie / Regulacje w innych ustawach / Nowe propozycje legislacyjne / Inne postulaty / Podsumowanie / 144 Bibliografia / 145 Wojciech Gonet Zasady nawiązywania współpracy pomiędzy sektorem publicznym i prywatnym w partnerstwie publiczno-prywatnym / Wybór partnera prywatnego uwagi de lege lata / Partnerstwo publiczno-prywatne de lege ferenda / 155 Bibliografia / 162 6

5 Spis treści Arkadiusz Talik, Aleksandra Ciąglewicz-Miśta Finansowanie przez jednostki samorządu terytorialnego działalności pożytku publicznego / 164 Mariusz Kotulski Udział społeczeństwa w planowaniu przestrzennym / 175 Bibliografia / 190 Jakub H. Szlachetko Uwagi na temat współpracy podmiotów spoza systemu administracji publicznej przy stanowieniu aktów planistycznych przez organy administracji zdecentralizowanej / Planowanie jako funkcja organów administracji zdecentralizowanej / System planistyczny z pozycji prawa administracyjnego / Współpraca przy sporządzaniu aktów planistycznych / Podsumowanie / 213 Bibliografia / 214 Elżbieta Ura Konsultacje w sprawie zmiany granic gminy jako forma partycypacji obywateli w rozstrzyganiu spraw publicznych (na przykładzie Rzeszowa miasta na prawach powiatu) / 216 Bibliografia / 229 Bogusław Przywora Negocjacje społeczne jako dobrowolna forma partycypacji społeczeństwa obywatelskiego w wykonywaniu władzy publicznej na przykładzie procesu aktualizacji strategii rozwoju województwa małopolskiego / Uwagi ogólne / Ramy prawne procesu konsultacji społecznych projektu Strategii Rozwoju Województwa Małopolskiego / Przebieg konsultacji / 235 7

6 Spis treści 4. Znaczenie konsultacji społecznych w procedurze aktualizacji Strategii Rozwoju Województwa Małopolskiego / 238 Bibliografia / 240 Monika Augustyniak Partycypacja społeczna w jednostkach pomocniczych wnioski de lege lata i postulaty de lege ferenda / Wstęp / 241 Konsultacje społeczne w ujęciu problematyki jednostek pomocniczych gminy / Inicjatywa mieszkańców / Inicjatywa uchwałodawcza / Zadania przekazywane jednostkom do realizacji / Podsumowanie / 255 Bibliografia / 257

7 Wykaz skrótów Akty prawne EKSL k.p.a. Konstytucja RP p.p.s.a. projekt ustawy o wzmocnieniu samorządu p.z.p. rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyrozp. MF z dnia 2 marca 2010 r. Europejska Karta Samorządu Lokalnego sporządzona w Strasburgu dnia 15 października 1985 r. (Dz. U. z 1994 r. Nr 124, poz. 607 ze sprost. i poz. 608) ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz z późn. zm.) ustawa z dnia 2 kwietnia 1997 r. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 78, poz. 483 z późn. zm.) ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r. poz. 270) projekt z 2011 r. ustawy o wzmocnieniu udziału mieszkańców w działaniach samorządu terytorialnego, o współdziałaniu gmin, powiatów i województw oraz o zmianie niektórych ustaw, samorzad-terytorialny-dla-polski/ inicjatywa-ustawodawcza/ (22 maja 2012 r.) ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 z późn. zm.) 9

8 Wykaz skrótów u.d.i.p. u.d.p.p.w. u.f.p. u.g.n. u.k.r.b. u.o.n.d.f.p. u.p.p.p. u.p.z.p. u.s.g. u.s.p. fikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (Dz. U. Nr 38, poz. 207 z późn. zm.) ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz z późn. zm.) ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2010 r. Nr 234, poz z późn. zm.) ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz z późn. zm.) ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.) ustawa z dnia 9 stycznia 2009 r. o koncesji na roboty budowlane lub usługi (Dz. U. Nr 19, poz. 101 z późn. zm.) ustawa z dnia 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (Dz. U. z 2005 r. Nr 14, poz. 114 z późn. zm.) ustawa z dnia 19 grudnia 2008 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym (Dz. U. z 2009 r. Nr 19, poz. 100 z późn. zm.) ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717 z późn. zm.) ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz z późn. zm.) ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz z późn. zm.) 10

9 Wykaz skrótów u.s.w. ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz z późn. zm.) Publikatory BIP Biul. NDFP Dz. U. Dz. Urz. Woj. Lubus. Dz. Urz. Woj. Łódz. Dz. Urz. Woj. Małopol. Dz. Urz. Woj. Podk. Dz. Urz. Woj. Śląsk. GSP Prz.Orz. ONSAiWSA OTK OTK A OwSS Biuletyn Informacji Publicznej Biuletyn orzecznictwa w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych Dziennik Ustaw Dziennik Urzędowy Województwa Lubuskiego Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego Dziennik Urzędowy Województwa Małopolskiego Dziennik Urzędowy Województwa Podkarpackiego Dziennik Urzędowy Województwa Śląskiego Gdańskie Studia Prawnicze Przegląd Orzecznictwa Orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego i Wojewódzkich Sądów Administracyjnych Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego; zbiór urzędowy, Seria A Orzecznictwo w Sprawach Samorządowych Inne CBJŻ NSA PiP Centrum Badania Jakości Życia Naczelny Sąd Administracyjny Państwo i Prawo 11

10 Wykaz skrótów PPP RIO TK WSA partnerstwo publiczno-prywatne Regionalna Izba Obrachunkowa Trybunał Konstytucyjny Wojewódzki Sąd Administracyjny 12

11 Wprowadzenie Partycypacja obywateli i podmiotów obywatelskich w podejmowaniu rozstrzygnięć publicznych na poziomie lokalnym to temat kolejnego, już piątego, Seminarium Naukowego Katedry Prawa Samorządu Terytorialnego Uniwersytetu Jagiellońskiego, które odbyło się w dniu 17 listopada 2011 r. w Krakowie. Tak sformułowany tytuł nawiązuje do trwającej obecnie bardzo ożywionej dyskusji, zintensyfikowanej prezydenckim projektem ustawy o wzmocnieniu udziału mieszkańców w działaniach samorządu terytorialnego, o współdziałaniu gmin, powiatów i województw oraz o zmianie niektórych ustaw, prowadzonej zarówno w środowisku naukowym, wśród praktyków samorządności, jak i w kręgach politycznych, na temat uczestnictwa obywateli i instytucji obywatelskich w procesach decyzyjnych, jako warunku sine qua non dalszego rozwoju samorządów lokalnych oraz budowy autentycznego społeczeństwa obywatelskiego. W ramach toczonego dyskursu do rangi kluczowych zagadnień urastają nie tylko kwestie odnoszące się do istoty oraz pożądanych form i zakresów tegoż uczestnictwa, ale stawiane są pytania bardziej fundamentalne, dotyczące samej instytucji partycypacji obywatelskiej czy koncepcji obywatelstwa, państwa i demokracji. Koncepcji, które będą bardziej odpowiadały wyzwaniom XXI w., aniżeli dotychczas przyjęte, uznane i stosowane. Dzieje się tak między innymi dlatego, że partycypacja obywatelska jest pojęciem w uniwersalny sposób związanym z demokracją. I podobnie jak demokracja nie jest fenomenem raz na zawsze określonym i ustalonym, lecz każdorazowo na nowo definiowanym, w zależności od tego, na ile rzeczywiście obywatele angażują się w proces publiczny. Jednak przez wzgląd na swój z reguły fakultatywny charakter, możliwość oddolnego podejmowania decyzji oraz zdolność przybliżania władzy do obywatela partycypacja obywateli częściej traktowana jest jako instytucja służąca decentralizacji funkcji państwa 13

12 Wprowadzenie subsydiarnego aniżeli rzeczywistej materializacji społeczeństwa obywatelskiego. Częściej mówi się o niej w odniesieniu do legitymizacji działań władzy w procesach konsultacyjnych aniżeli w związku z faktycznym angażowaniem obywateli w procesy decyzyjne. Jednakże w demokratycznym państwie proces publiczny powinien przebiegać w taki sposób, by władza państwowa znajdowała przeciwwagę we władzy organów samorządowych oraz w aktywności społeczeństwa obywatelskiego, które nie stoją jednak w opozycji do państwa, ale stają się jego trwałym komponentem. Prowadzi to wprost do stawiania także pytań o obecne relacje między społeczeństwem obywatelskim a społeczeństwem politycznym. Zwłaszcza w kontekście traktowania partycypacji obywatelskiej jako takiego sposobu informowania i angażowania mieszkańców do pracy nad projektem publicznym, by był on dla nich nie tylko atrakcyjny ekonomicznie, ale również akceptowalny politycznie. Do rangi szczególnej urastają wówczas mechanizmy konsultacyjne. Jednakże i w tym przypadku nie ulega wątpliwości, że zasadniczą motywacją obywateli do uczestnictwa w konsultacjach jest z reguły chęć realnego, a nie tylko formalnego, oddziaływania na podejmowane decyzje i podnoszenia ich jakości. Oczywiście twierdzenie takie jest prawdziwe głównie w odniesieniu do poziomu lokalnego i w nieco mniejszym stopniu regionalnego, zaś relatywnie mniej trafne może ono być w odniesieniu do poziomu centralnego, gdzie obywatele zdają się zainteresowani raczej tylko wówczas, gdy przedmiotem konsultacji jest regulacja zmieniająca w istotny sposób ich pozycję prawną lub ekonomiczną. Wydaje się bowiem, że na tym poziomie jednak obywatel w istocie nie tyle chce rządzić (podejmować rozstrzygnięcia), co woli z zasady oceniać i rozliczać rządzących. Generalizując, można powiedzieć, że im mniejsza jednostka terytorialna, tym większa jest potrzeba poinformowania i oddziaływania na sprawy publiczne. Można by to też przekuć na dość zaskakujące twierdzenie, że im większe upolitycznienie wyborów, tym mniejsze poczucie skutecznej partycypacji. Z drugiej strony im bliżej poziomu centralnego, tym większe jest zainteresowanie podmiotów zinstytucjonalizowanych, co również bierze się stąd, że głównym powodem partycypacji obywateli w procesach publicznych nie jest wcale chęć legitymizowania władzy, ale zwykły, egoistycznie pojmowany interes, który na wyższych szczeblach może być skutecznie zaspokajany głównie poprzez formy zorganizowane. Same zaś konsultacje, zwłaszcza na poziomie 14

13 Wprowadzenie lokalnym, wydają się natomiast często traktowane przez obywateli jako nieatrakcyjne i mało wiarygodne. Głównie przez wzgląd na ich tradycyjne i nieinnowacyjne sposoby przeprowadzania (rozciągnięcie w czasie, trudność weryfikacji, a niekiedy także brak wyczerpującej informacji zwrotnej o ich efekcie). Dlatego też niebagatelną częścią toczonej dyskusji nad formami i zakresem partycypacji obywatelskiej jest próba zaproponowania rozwiązań instytucjonalnych, które będą przyczyniały się do wypracowania takiego modelu konsultacji, który będzie rzeczywistym (a nie tylko formalnym) omówieniem z obywatelami bądź z reprezentującymi ich organizacjami zmian i wyrażeniem przez nich opinii o skonkretyzowanym projekcie publicznym, tak w kontekście jego atrakcyjności, jak i akceptowalności (w ujęciu społecznym, ekonomicznym bądź politycznym). I to w taki sposób, aby można było mówić jednocześnie o: a) pozyskiwaniu informacji od obywateli, rozumianym jako działanie zwrotne w stosunku do poczynań informacyjnych władz publicznych; b) aktywizowaniu obywateli w procesie decyzyjnym poprzez włączanie ich do akumulowania danych, zwłaszcza na temat swoich preferencji, oczekiwań i interesów; c) negocjowaniu rozwiązań lub kierunków planowanych działań; d) prowadzeniu dialogu, zwłaszcza wtedy, gdy między obywatelami a organami władz publicznych nie ma konsensusu, ale obie strony mają wolę dyskusji, zmiany stanowiska i osiągania kompromisu; e) rzeczywistym zaangażowaniu obywateli w opracowaniu rekomendacji lub ostatecznego kształtu rozstrzygnięcia, a niekiedy także f) faktycznym podejmowaniu przez obywateli konkretnych rozstrzygnięć w sprawach publicznych (tych, które zgodnie z prawem w taki sposób mogą być podejmowane). W związku z powyższym muszą padać pytania nie tylko o zakładane skutki proponowanych zmian, ale też o ich przyczyny i uzasadnienie, a przede wszystkim możliwość skutecznego wdrożenia. Sens stawianych pytań leży bowiem w tym, aby w ślad za prowadzonym dyskursem, jako jego naturalna konsekwencja, pojawiały się konkretne propozycje umożliwiające nie tylko wysnuwanie wniosków de lege lata, ale również formułowanie postulatów de lege ferenda, wyznaczających kierunki ewolucji przepisów prawa w tym zakresie. 15

14 Wprowadzenie W celu przeprowadzenia usystematyzowanej i merytorycznej dyskusji nad zakresem partycypacji obywateli w podejmowaniu rozstrzygnięć publicznych zorganizowane przez Katedrę Prawa Samorządu Terytorialnego Uniwersytetu Jagiellońskiego seminarium naukowe zostało pomyślane jako panel dyskusyjny praktyków i teoretyków samorządności, w trakcie którego deliberowano m.in. na temat możliwości skutecznego oddziaływania obywateli na lokalne procesy decyzyjne współdziałania obywateli i instytucji obywatelskich w inicjowaniu, tworzeniu i realizowaniu projektów publicznych, współpracy z organizacjami pozarządowymi i organizacjami pożytku publicznego, aktywności mieszkańców w ramach jednostek pomocniczych, a także efektywności procesów konsultacyjnych i negocjacyjnych, rozumianych także jako forma legitymizacji działań władz samorządowych, zwłaszcza w procesach planistycznych i działalności prawodawczej w zakresie prawa miejscowego. Intencją organizatorów seminarium było nie tylko skoncentrowanie uwagi referentów i dyskutantów nad wybranymi, najbardziej istotnymi przejawami aktywności obywateli w sferze publicznej, ale także na krytycznej analizie stosowanych i możliwych do wykorzystania instytucji partycypacji obywateli w lokalnych procesach decyzyjnych, a przede wszystkim na ocenie proponowanych nowych rozwiązań i instrumentów mających na celu zwiększanie zakresu upodmiotowienia obywateli, zwiększanie ich zainteresowania problemami publicznymi, a w konsekwencji ich dalszą aktywizację. Dlatego też zarówno wygłoszone podczas seminarium referaty, jak i będąca ich następstwem dyskusja miały na celu nie tyle dokonanie pełnego przeglądu i rekapitulacji dotychczasowych doświadczeń (związanych z uczestniczeniem bądź nieuczestniczeniem mieszkańców w samorządowym procesie decyzyjnym bądź dialogu publicznym, mającym sprzyjać wynegocjowaniu najbardziej aprobowalnych rozwiązań lub wyznaczeniu najbardziej akceptowalnych kierunków działań), co wskazanie pożądanych kierunków zmian w procesie legislacyjnym, tudzież dokonanie wstępnej oceny propozycji, które zostały w tym zakresie już przedstawione. W seminarium wzięło udział 60 osób, w tym pracownicy naukowi Uniwersytetu Warszawskiego, Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, Uniwersytetu Wrocławskiego, Uniwersytetu Rzeszowskiego, Uniwersytetu Gdańskiego, Uniwersytetu w Białymstoku, Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, Krakowskiej Akademii 16

15 Wprowadzenie im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego, Uczelni Łazarskiego w Warszawie, Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie, Gdańskiej Wyższej Szkoły Humanistycznej i Wyższej Szkoły Humanitas w Sosnowcu, a także Instytutu Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk, Małopolskiego Instytutu Samorządu Terytorialnego i Administracji w Krakowie oraz Ośrodka Analiz Polityczno-Prawnych w Straszynie. Jak zwykle licznie reprezentowany był Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego, a w szczególności katedry: Prawa Administracyjnego, Postępowania Administracyjnego, Prawa Ustrojowego Porównawczego, Prawa Konstytucyjnego oraz Prawa Samorządu Terytorialnego. Szeroko reprezentowane było też środowisko praktyków, gdzie prym wiedli przedstawiciele Krajowej Rady Regionalnych Izb Obrachunkowych, Krajowej Rady Samorządowych Kolegiów Odwoławczych oraz pracownicy Regionalnych Izb Obrachunkowych w Białymstoku, Bydgoszczy, Łodzi, Kielcach, Krakowie, Opolu i Rzeszowie, Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Krakowie, Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego, Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego. Gościem honorowym był prof. dr hab. Michał Kulesza, doradca społeczny Prezydenta RP ds. samorządu terytorialnego. Media reprezentowali dziennikarze Rzeczpospolitej, Finansów Komunalnych, Samorządu Terytorialnego i Przeglądu Prawa Publicznego oraz Wydawnictwa Wolters Kluwer Polska. Koordynatorem merytorycznym seminarium był dr Marek Mączyński. W trakcie seminarium, które prowadził prof. Mirosław Stec, wygłoszono sześć referatów, a ich autorami byli: dr Kazimierz Bandarzewski z Katedry Prawa Samorządu Terytorialnego UJ, prof. dr hab. Wiesław Kisiel kierownik Katedry Postępowania Administracyjnego i Sądowoadministracyjnego w Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego, dr Monika Augustyniak z Katedry Prawa Administracyjnego i Nauk o Administracji Publicznej Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego, dr Stefan Płażek z Katedry Prawa Samorządu Terytorialnego Uniwersytetu Jagiellońskiego, dr Wojciech Gonet z Katedry Prawa Gospodarczego Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie oraz dr Stanisław Mazur z Katedry Gospodarki i Administracji Publicznej Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. W niniejszym tomie zamieszczone zostały zarówno referaty wygłoszone w trakcie tego seminarium, jak i artykuły przygotowane przez 17

16 Wprowadzenie uczestników seminarium jako rezultat dyskusji, która odbyła się podczas konferencji, i dalszych inspirowanych nią przemyśleń. Redaktorzy 18

17 Stanisław Mazur Uwarunkowania i wzorce obywatelskiego zaangażowania w sprawy publiczne 1. Wprowadzenie W ostatnich dziesięcioleciach obserwujemy proces intensywnego poszukiwania nowych koncepcji urządzenia państwa oraz odkrywania użytecznych reguł zarządzania sprawami publicznymi. Jak się zdaje, ich zasadniczym powodem jest nie tyle radykalna niezgoda na te już istniejące, co raczej poszukiwanie czegoś, co byłoby czymś lepszym w stosunku do tego, co już istnieje. Melioryzm społeczny, wartości postmaterialne oraz narastające przeświadczenie o powinnościach władzy publicznej mocno osadziły się w umysłach obywateli współczesnych państw. Poszukiwania te prowadzą do przekształcania normatywnych fundamentów demokratycznego państwa prawa. Równocześnie skutkują poszerzaniem i zmianą instrumentarium, za pomocą którego zarządza ono sprawami publicznymi. Te normatywne i instrumentalne przeobrażenia wywołują, między innymi, erozję dominujących wzorców i praktyk obywatelskiego zaangażowania w sprawy publicznej, a zarazem prowadzą do wytwarzania ich nowych form. Zmiany te wykraczają poza mechanicznie pojmowaną substytucję jednych mechanizmów przez inne mechanizmy. Przekształcenia te są zakorzenione w głębokich pokładach życia społecznego w sferze kultury, ładów instytucjonalnych i struktur społecznych. Nie sposób ich zrozumieć bez odniesienia się do nich. Objaśnienie ewolucji wzorców i praktyk obywatelskiego zaangażowania w sprawy publiczne wymaga odwołania się do paradygmatów państwa, typów sfery publicznej, modeli aktywności obywatelskiej oraz 19

18 Stanisław Mazur uchwycenia występujących między nimi zależności. Bez tego zrozumienie tej ewolucji byłoby powierzchowne i ułomne, jeśli w ogóle byłoby możliwe. Próba nakreślenia podstawowych konturów tych relacji jest przyczyną powstania tego tekstu. Zakres problemowy tekstu został zawężony do sfery stanowienia i wykonywania polityk publicznych, zasadniczo pominięto w nim aspekty związane z aktywnością wyborczą. Mierząc się z wyjaśnieniem tych ewolucyjnych przeobrażeń, za celowe uznałem posłużenie się dziewięcioma kategoriami, które organizują konceptualną strukturę mojego wywodu. W oparciu o nie określam istotę tych zmian oraz opisuję ich konsekwencje dla charakteru obywatelskiego zaangażowania w sprawy publiczne. Do kategorii tych zaliczam: agregację, deliberację, emancypację, integrację, dyferencjację, komodyfikację, presje strukturalne, proceduralizację, sferę publiczną. Ogólna logika mojego wywodu jest oparta na założeniu, że presje strukturalne wywierane na współczesne państwo wywołują dwa zasadnicze (dla analizowanego zagadnienia) efekty, a mianowicie: dyferencjację i emancypację. Państwo, reagując na te efekty, przyjmuje trzy podstawowe strategie adaptacyjne, tj. proceduralizację, komodyfikację i integrację. W ramach każdej z tych strategii istnieje specyficzna konwencja włączania obywateli w sprawy publiczne. I tak, w przypadku proceduralizacji konwencją tą jest agregacja, z komodyfikacją związana jest transakcja, integracja implikuje deliberację. Silny wpływ na kształt tych konwencji wywiera charakter sfery publicznej. Logikę tę obrazuje poniższy schemat. Jego rozwinięcie przedstawiam na kolejnych stronach 1. Schemat 1. Logika przeobrażeń obywatelskiego zaangażowania w sprawy publiczne Źródło: opracowanie własne. 1 Opis ten ma charakter typizujący i modelowy. Jego celem jest rekonstrukcja logiki ewolucji wzorców obywatelskiego zaangażowania w sprawy publiczne w kontekście przeobrażeń współczesnego państwa i strategii jego działania. 20

19 Uwarunkowania i wzorce obywatelskiego zaangażowania Presje strukturalne i ich konsekwencje 2.1. Czynniki strukturalne Presje strukturalne pojmuję jako czynniki egzogenne i endogenne wywołujące przeobrażenia normatywnych fundamentów współczesnego państwa oraz zmianę charakteru pozostających w jego gestii instrumentów zarządzania sprawami publicznymi. Do presji tych zaliczam między innymi: a) policentryczność i kontyngencję świata społecznego, b) problemy legitymizacji władzy publicznej, c) heterogenizację systemów wartości, celów i interesów aktorów społecznych, d) postępującą erozję władzy hierarchicznej, e) narastający deficyt zaufania względem władzy publicznej, f) rozwój mechanizmów wielopoziomowego zarządzania sprawami publicznymi, g) niesprawność państwa, h) ograniczone możliwości imperatywnego i hierarchicznego rozwiązywania przez władze publiczne problemów społecznych i ekonomicznych, i) wzrost oczekiwań obywateli i ich zbiorowości wobec jakości oraz dostępności dóbr i usług publicznych. Istotą przeobrażeń współczesnych systemów rządzenia jest rozpraszanie monocentrycznej i scentralizowanej władzy publicznej i integrowanie zróżnicowanych zasobów zawiadywanych przez różnorodnych aktorów społecznych dla potrzeb realizowania celów publicznych. Wynika to zarówno z narastających aspiracji i krystalizujących się interesów różnorodnych aktorów w ten proces zaangażowanych, jak i niezdolności władzy publicznej do sprawnego, efektywnego i skutecznego sterowania procesami programowania rozwoju. Rządzenie coraz częściej przebiega w przestrzeni wytyczonej i determinowanej przez wiele zjawisk zależnych w coraz mniejszym stopniu od władzy publicznej. Państwo musi dzielić się swoją władzą z coraz większą liczbą aktorów społecznych, działających zarówno na poziomie lokalnym, jak i transnarodowym bowiem potrzebuje ich zasobów do realizacji swoich konstytutywnych celów. 21

20

Anna Fogel PRAWNA OCHRONA PRZYRODY W LOKALNYM PLANOWANIU PRZESTRZENNYM

Anna Fogel PRAWNA OCHRONA PRZYRODY W LOKALNYM PLANOWANIU PRZESTRZENNYM Prawna ochrona przyrody w lokalnym planowaniu przestrzennym Anna Fogel PRAWNA OCHRONA PRZYRODY W LOKALNYM PLANOWANIU PRZESTRZENNYM Stan prawny na dzień 01.11.2011 r. Warszawa 2011 1 Anna Fogel Wydawca:

Bardziej szczegółowo

Wykaz skrótów... 9 Wstęp... 11

Wykaz skrótów... 9 Wstęp... 11 SPIS TREŚCI Wykaz skrótów... 9 Wstęp... 11 Rozdział 1 Organizacje pozarządowe i ich podstawy funkcjonowania... 23 1.1. Wolność zrzeszania się... 23 1.1.1. Pojęcie wolności i praw człowieka... 24 1.1.2.

Bardziej szczegółowo

Jednym z podstawowych aktów prawnych, regulujących udział mieszkańców w życiu publicznym, jest Europejska Karta Samorządu Lokalnego (EKSL).

Jednym z podstawowych aktów prawnych, regulujących udział mieszkańców w życiu publicznym, jest Europejska Karta Samorządu Lokalnego (EKSL). Jedną z bardzo ważnych kwestii, jakie pojawiają się w praktycznym aspekcie inicjowania i prowadzenia działań konsultacyjnych, jest ich formalne oraz nieformalne uregulowanie. Okoliczność ta jest o tyle

Bardziej szczegółowo

Modernizacja. samorządu terytorialnego. Marcin Sakowicz. w procesie integracji Polski z Unią Europejską

Modernizacja. samorządu terytorialnego. Marcin Sakowicz. w procesie integracji Polski z Unią Europejską Marcin Sakowicz Modernizacja samorządu terytorialnego w procesie integracji Polski z Unią Europejską X OFICYNA WYDAWNICZA SZKOŁA GŁÓWNA HANDLOWA W WARSZAWIE WARSZAWA 2007 Spis treści Wstęp 9 Podziękowania

Bardziej szczegółowo

Literatura przykładowa

Literatura przykładowa Literatura przykładowa Samorząd terytorialny w RP Zbigniew Leoński Podręcznik "Samorząd terytorialny w RP" omawia formy organizacyjne lokalnego życia publicznego, tj. gminy, powiatu i województwa. Tok

Bardziej szczegółowo

NADZÓR NAD SAMORZĄDEM A GRANICE JEGO SAMODZIELNOŚCI. redakcja Mirosław Stec Marek Mączyński

NADZÓR NAD SAMORZĄDEM A GRANICE JEGO SAMODZIELNOŚCI. redakcja Mirosław Stec Marek Mączyński NADZÓR NAD SAMORZĄDEM A GRANICE JEGO SAMODZIELNOŚCI redakcja Mirosław Stec Marek Mączyński Warszawa 2011 Spis treści Wykaz skrótów / 7 Wstęp / 11 Marek Mączyński Samodzielność a samorządność / 15 Marcin

Bardziej szczegółowo

Konsultacje społeczne

Konsultacje społeczne Konsultacje społeczne Strategia Rozwoju Kapitału Społecznego 2011-2020 10 maja 2011 r. Strategia Rozwoju Kapitału Społecznego Prezentacja drugiego celu operacyjnego: zwiększenie partycypacji społecznej

Bardziej szczegółowo

Konsultacje społeczne. Podstawy prawne

Konsultacje społeczne. Podstawy prawne Konsultacje społeczne Podstawy prawne Zasady i standardy UE Postanowienie Komisji Europejskiej z 11 grudnia 2002 roku dot. ogólnych zasad i standardy konsultacji publicznych Cel nadrzędny- pogłębienie

Bardziej szczegółowo

PROGRAM WSPÓŁPRACY POWIATU PISKIEGO Z ORGANIZACJAMI POZARZĄDOWYMI ORAZ PODMIOTAMI, O KTÓRYCH MOWA W ART. 3 UST. 3 USTAWY Z DNIA 24 KWIETNIA 2003 R.

PROGRAM WSPÓŁPRACY POWIATU PISKIEGO Z ORGANIZACJAMI POZARZĄDOWYMI ORAZ PODMIOTAMI, O KTÓRYCH MOWA W ART. 3 UST. 3 USTAWY Z DNIA 24 KWIETNIA 2003 R. PROGRAM WSPÓŁPRACY POWIATU PISKIEGO Z ORGANIZACJAMI POZARZĄDOWYMI ORAZ PODMIOTAMI, O KTÓRYCH MOWA W ART. 3 UST. 3 USTAWY Z DNIA 24 KWIETNIA 2003 R. O DZIAŁALNOŚCI POŻYTKU PUBLICZNEGO I O WOLONTARIACIE,

Bardziej szczegółowo

SKUTECZNA PARTYCYPACJA PUBLICZNA NGO

SKUTECZNA PARTYCYPACJA PUBLICZNA NGO SKUTECZNA PARTYCYPACJA PUBLICZNA NGO W KONTEKŚCIE PODNOSZENIA KOMPETENCJI PRZEDSATWICIELI ORGANIZACJI POZARZĄDOWYCH W ZAKRESIE NIEZBĘDNYM DO UDZIAŁU W PROCESIE STANOWIENIA PRAWA Czym jest partycypacja

Bardziej szczegółowo

KRYTERIA UZYSKANIA ZALICZENIA

KRYTERIA UZYSKANIA ZALICZENIA KRYTERIA UZYSKANIA ZALICZENIA Elementy obowiązkowe Esej naukowy indywidualny na dowolnie wybrany temat z zakresu przedmiotu, 3-5 stron standaryzowanego maszynopisu, przesłany do 09.01.2009 na adres e-mail:

Bardziej szczegółowo

Partycypacja społeczna. Joanna Pietrasik

Partycypacja społeczna. Joanna Pietrasik Partycypacja społeczna Joanna Pietrasik Demokracja przedstawicielska Demokracja partycypacyjna Co to znaczy partycypacja obywatelska? Formy partycypacji obywatelskiej dobrepraktyki.decydujmyrazem.pl Czym

Bardziej szczegółowo

KOMENTARZ. Ustawa o regionalnych izbach obrachunkowych. Dariusz Laszczyk WYDANIE 1. Stan prawny na 20 lutego 2014 roku

KOMENTARZ. Ustawa o regionalnych izbach obrachunkowych. Dariusz Laszczyk WYDANIE 1. Stan prawny na 20 lutego 2014 roku KOMENTARZ Ustawa o regionalnych izbach obrachunkowych Dariusz Laszczyk WYDANIE 1 Stan prawny na 20 lutego 2014 roku Warszawa 2014 Spis treści Spis treści Spis treści Wykaz skrótów................................................

Bardziej szczegółowo

Id: D08360E8-7AA2-4DE9-9FF4-4EB2839F9F63. Projekt Strona 1

Id: D08360E8-7AA2-4DE9-9FF4-4EB2839F9F63. Projekt Strona 1 Projekt z dnia... UCHWAŁA NR... RADY MIASTA OPOLA z dnia... 2015 r. w sprawie zasad i trybu przeprowadzania konsultacji społecznych na terenie Miasta Opola Na podstawie art. 5 a ust. 2 ustawy z dnia 8

Bardziej szczegółowo

Ustawa o samorządowych kolegiach odwoławczych

Ustawa o samorządowych kolegiach odwoławczych Ustawa o samorządowych kolegiach odwoławczych Komentarz Anna Ostrowska Kamil Sikora Wydanie 1 Stan prawny na 1 stycznia 2012 roku Warszawa 2012 Poszczególne części komentarza opracowali: Anna Ostrowska:

Bardziej szczegółowo

REGULAMIN WITRYNY OBYWATELSKIEJ PREZYDENTA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

REGULAMIN WITRYNY OBYWATELSKIEJ PREZYDENTA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ REGULAMIN WITRYNY OBYWATELSKIEJ PREZYDENTA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ CZEŚĆ I POSTANOWIENIA OGÓLNE 1 1. Witryna Obywatelska Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej ma na celu wspieranie uczestnictwa obywateli

Bardziej szczegółowo

Rada Powiatu Pisz, uchwala co następuje:

Rada Powiatu Pisz, uchwala co następuje: Uchwała Nr.. Rady Powiatu Pisz z dnia.. 2016 r. /projekt/ w sprawie przyjęcia Programu Współpracy Powiatu Piskiego z Organizacjami Pozarządowymi oraz podmiotami, o których mowa w art. 3 ust. 3 ustawy z

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wprowadzenie. Część I. Prawoznawstwo 1

Spis treści. Wprowadzenie. Część I. Prawoznawstwo 1 Wprowadzenie XI Część I. Prawoznawstwo 1 Tabl. 1. Pojęcie państwo 3 Tabl. 2. Cechy państwa 4 Tabl. 3. Teorie powstania państwa 5 Tabl. 4. Funkcje państwa 6 Tabl. 5. Typ i forma państwa 7 Tabl. 6. Aparat

Bardziej szczegółowo

Wstęp. I. Postanowienia ogólne

Wstęp. I. Postanowienia ogólne Załącznik Nr 2 do Ogłoszenia Wójta Gminy Biskupice z dnia 3 listopada 2014r. Roczny Program Współpracy Gminy Biskupice z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami wymienionymi w art. 3 ust. 3 ustawy

Bardziej szczegółowo

OGŁOSZENIE WÓJTA GMINY BORKI Z DNIA 23 PAŹDZIERNIKA 2013 O KONSULTACJACH W SPRAWIE PROJEKTU

OGŁOSZENIE WÓJTA GMINY BORKI Z DNIA 23 PAŹDZIERNIKA 2013 O KONSULTACJACH W SPRAWIE PROJEKTU OGŁOSZENIE WÓJTA GMINY BORKI Z DNIA 23 PAŹDZIERNIKA 2013 O KONSULTACJACH W SPRAWIE PROJEKTU Programu współpracy Gminy Borki w 2014 roku z organizacjami pozarządowymi oraz z podmiotami, o których mowa w

Bardziej szczegółowo

SYLABUS. Samorząd i polityka lokalna Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Wydział Socjologiczno-Historyczny Katedra Politologii

SYLABUS. Samorząd i polityka lokalna Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Wydział Socjologiczno-Historyczny Katedra Politologii Rzeszów, 1 październik 014 r. SYLABUS Nazwa przedmiotu Samorząd i polityka lokalna Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Wydział Socjologiczno-Historyczny Katedra Politologii Kod przedmiotu MK_10 Studia

Bardziej szczegółowo

WSTĘP. Rozdział I Postanowienia ogólne

WSTĘP. Rozdział I Postanowienia ogólne PROGRAM WSPÓŁPRACY POWIATU PISKIEGO Z ORGANIZACJAMI POZARZĄDOWYMI ORAZ PODMIOTAMI, O KTÓRYCH MOWA W ART. 3 UST. 3 USTAWY Z DNIA 24 KWIETNIA 2003 R. O DZIAŁALNOŚCI POŻYTKU PUBLICZNEGO I O WOLONTARIACIE,

Bardziej szczegółowo

Podsumowanie seminarium pt. Jak poprawić jakość dialogu obywatelskiego w Polsce?

Podsumowanie seminarium pt. Jak poprawić jakość dialogu obywatelskiego w Polsce? Podsumowanie seminarium pt. Jak poprawić jakość dialogu obywatelskiego w Polsce? (Rady działalności pożytku publicznego jako przestrzeń do prowadzenia dialogu obywatelskiego) Kancelaria Prezydenta Rzeczypospolitej

Bardziej szczegółowo

ZADANIA ZREALIZOWANE W OKRESIE DZIAŁALNOSCI DO DNIA 1-X-2012r. Organizowanie/współorganizowanie konferencji tematycznych

ZADANIA ZREALIZOWANE W OKRESIE DZIAŁALNOSCI DO DNIA 1-X-2012r. Organizowanie/współorganizowanie konferencji tematycznych ZADANIA ZREALIZOWANE W OKRESIE DZIAŁALNOSCI DO DNIA 1-X-2012r. Organizowanie/współorganizowanie konferencji tematycznych 1. 07 czerwca 2010r. Współpraca przy organizowaniu konferencji naukowej organizowanej

Bardziej szczegółowo

Załącznik do uchwały Nr III/10/2014 Rady Gminy Siemień z dnia 30 grudnia 2014 r. Wstęp

Załącznik do uchwały Nr III/10/2014 Rady Gminy Siemień z dnia 30 grudnia 2014 r. Wstęp Załącznik do uchwały Nr III/10/2014 Rady Gminy Siemień z dnia 30 grudnia 2014 r. Roczny program współpracy Gminy Siemień z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami wymienionymi w art. 3 ust. 3 ustawy

Bardziej szczegółowo

Projekt Współpracujemy profesjonalnie! współfinansowany jest przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego

Projekt Współpracujemy profesjonalnie! współfinansowany jest przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Standard Prowadzenia konsultacji założeń projektów i aktów normatywnych oraz zasad realizacji innych przedsięwzięć Preambuła Samorząd lokalny w odpowiedzi na potrzeby mieszkańców i organizacji społecznych

Bardziej szczegółowo

Rozwój instytucjonalny polskich partnerstw lokalnych wzmacniających obszary funkcjonalne na tle doświadczeń zagranicznych

Rozwój instytucjonalny polskich partnerstw lokalnych wzmacniających obszary funkcjonalne na tle doświadczeń zagranicznych Rozwój instytucjonalny polskich partnerstw lokalnych wzmacniających obszary funkcjonalne na tle doświadczeń zagranicznych Jacek F. Nowak Katedra Ekonomiki Przestrzennej i Środowiskowej UEP Związek Miast

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR... RADY MIEJSKIEJ W PRZEMKOWIE. z dnia 19 października 2015 r.

UCHWAŁA NR... RADY MIEJSKIEJ W PRZEMKOWIE. z dnia 19 października 2015 r. Projekt z dnia 23 października 2015 r. Zatwierdzony przez... UCHWAŁA NR... RADY MIEJSKIEJ W PRZEMKOWIE z dnia 19 października 2015 r. w sprawie przyjęcia "Programu współpracy Gminy Przemków z organizacjami

Bardziej szczegółowo

WYDZIAŁ ADMINISTRACJI I EKONOMII ADMINISTRACJA II STOPIEŃ OGÓLNOAKADEMICKI

WYDZIAŁ ADMINISTRACJI I EKONOMII ADMINISTRACJA II STOPIEŃ OGÓLNOAKADEMICKI Nazwa kierunku Poziom Profil Symbol efektów na kierunku WYDZIAŁ ADMINISTRACJI I EKONOMII ADMINISTRACJA II STOPIEŃ OGÓLNOAKADEMICKI Efekty - opis słowny. Po ukończeniu studiów drugiego stopnia na kierunku

Bardziej szczegółowo

Budowanie partnerstwa. Dialog Obywatela z samorządem

Budowanie partnerstwa. Dialog Obywatela z samorządem Paweł Śliwa Instytut Socjologii UAM Budowanie partnerstwa. Dialog Obywatela z samorządem Kongres obywatelski Seminarium Budowanie partnerstwa międzysektorowego Gostyń, 24 lutego 2014 r.. Uwagi wprowadzające

Bardziej szczegółowo

Spis treści. 4. Nieodpłatna pomoc prawna w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym charakterystyka

Spis treści. 4. Nieodpłatna pomoc prawna w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym charakterystyka Przedmowa... XIII Wykaz skrótów... XV Wykaz literatury... XIX Wykaz orzecznictwa... LI Wprowadzenie... 1. Założenia metodologiczne... I. Uzasadnienie wyboru tematu... II. Metody badawcze... III. Struktura...

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie granic miejskich obszarów funkcjonalnych a zasięg działania rzeczywistych partnerstw między-samorządowych

Wyznaczanie granic miejskich obszarów funkcjonalnych a zasięg działania rzeczywistych partnerstw między-samorządowych Wyznaczanie granic miejskich obszarów funkcjonalnych a zasięg działania rzeczywistych partnerstw między-samorządowych Jacek F. Nowak Katedra Ekonomiki Przestrzennej i Środowiskowej UEP Związek Miast Polskich

Bardziej szczegółowo

Współpraca sektora publicznego i obywatelskiego w tworzeniu polityk publicznych, w zakresie ochrony środowiska i spraw społecznych

Współpraca sektora publicznego i obywatelskiego w tworzeniu polityk publicznych, w zakresie ochrony środowiska i spraw społecznych Współpraca sektora publicznego i obywatelskiego w tworzeniu polityk publicznych, w zakresie ochrony środowiska i spraw społecznych Piotr Matczak Instytut Socjologii UAM Instytut Spraw Publicznych 1 Problem

Bardziej szczegółowo

Samorząd terytorialny. Autor: Bogdan Dolnicki. Wykaz skrótów Wstęp

Samorząd terytorialny. Autor: Bogdan Dolnicki. Wykaz skrótów Wstęp Samorząd terytorialny. Autor: Bogdan Dolnicki Wykaz skrótów Wstęp Rozdział pierwszy Pojęcie i istota samorządu terytorialnego 1. Wprowadzenie 2. Podmiot samorządu 3. Przedmiot samorządu 4. Zadania samorządu

Bardziej szczegółowo

Działania zakładane w Programie będą wdrażane za pomocą partnerstw realizowanych na różnych poziomach:

Działania zakładane w Programie będą wdrażane za pomocą partnerstw realizowanych na różnych poziomach: Wytyczne MRR dotyczące partnerstw w ramach Programu Rozwój miast poprzez wzmocnienie kompetencji jednostek samorządu terytorialnego, dialog społeczny oraz współpracę z przedstawicielami społeczeństwa obywatelskiego

Bardziej szczegółowo

Petycje kierowane do organów jednostek samorządu terytorialnego ustawa z dnia 11 lipca 2014 r. o petycjach (Dz. U. z 2014 r. poz.

Petycje kierowane do organów jednostek samorządu terytorialnego ustawa z dnia 11 lipca 2014 r. o petycjach (Dz. U. z 2014 r. poz. Petycje kierowane do organów jednostek samorządu terytorialnego ustawa z dnia 11 lipca 2014 r. o petycjach (Dz. U. z 2014 r. poz. 1195) dr Igor Zachariasz Uczelnia Łazarskiego Senat RP, 20 maja 2015 r.

Bardziej szczegółowo

Finanse. jednostek samorządu terytorialnego. Elżbieta Kornberger-Sokołowska. Wydanie 1

Finanse. jednostek samorządu terytorialnego. Elżbieta Kornberger-Sokołowska. Wydanie 1 Finanse jednostek samorządu terytorialnego Elżbieta Kornberger-Sokołowska Wydanie 1 Warszawa 2012 Redaktor prowadzący: Magdalena Urbańska Opracowanie redakcyjne: Hanna Czerniewska Redakcja techniczna:

Bardziej szczegółowo

RADY GMINY CYCÓW. z dnia.

RADY GMINY CYCÓW. z dnia. UCHWAŁA NR / /18 RADY GMINY CYCÓW PROJEKT z dnia. w sprawie uchwalenia Rocznego Programu Współpracy Gminy Cyców z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami wymienionymi w art. 3 ust. 3 ustawy o działalności

Bardziej szczegółowo

POZYCJA USTROJOWA ORGANÓW WYKONAWCZYCH JEDNOSTEK SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO

POZYCJA USTROJOWA ORGANÓW WYKONAWCZYCH JEDNOSTEK SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO POZYCJA USTROJOWA ORGANÓW WYKONAWCZYCH JEDNOSTEK SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO redakcja naukowa Mirosław Stec Katarzyna Małysa-Sulińska Zamów książkę w księgarni internetowej Warszawa 2014 Publikacja dofinansowana

Bardziej szczegółowo

Program współpracy Gminy Miasta Jaworzna z organizacjami pozarządowymi i innymi podmiotami prowadzącymi działalność pożytku publicznego na 2014 rok

Program współpracy Gminy Miasta Jaworzna z organizacjami pozarządowymi i innymi podmiotami prowadzącymi działalność pożytku publicznego na 2014 rok Załącznik do Uchwały Nr XXXVII/526/2013 Rady Miejskiej w Jaworznie z dnia 29 października 2013 r. Program współpracy Gminy Miasta Jaworzna z organizacjami pozarządowymi i innymi podmiotami prowadzącymi

Bardziej szczegółowo

UWARUNKOWANIA PRAWNE PARTYCYPACJI OBYWATELSKIEJ W POLSCE PRACOWNIA BADAŃ I INNOWACJI SPOŁECZNYCH STOCZNIA KATARZYNA STARZYK

UWARUNKOWANIA PRAWNE PARTYCYPACJI OBYWATELSKIEJ W POLSCE PRACOWNIA BADAŃ I INNOWACJI SPOŁECZNYCH STOCZNIA KATARZYNA STARZYK PRACOWNIA BADAŃ I INNOWACJI SPOŁECZNYCH STOCZNIA UWARUNKOWANIA PRAWNE PARTYCYPACJI OBYWATELSKIEJ W POLSCE KATARZYNA STARZYK Niniejszy tekst stworzony został na podstawie analizy adw. Radosława Skiby przygotowanej

Bardziej szczegółowo

Monika Różycka-Górska

Monika Różycka-Górska Lokalne partnerstwa z udziałem podmiotów zatrudnienia socjalnego ważnym elementem rozwiązywania problemów społecznych w samorządach Monika Różycka-Górska Czym jest partnerstwo lokalne? Partnerstwo lokalne

Bardziej szczegółowo

OPRACOWANIE ZINTEGROWANEGO PROGRAMU AKTYWIZACJI I PARTYCYPACJI SPOŁECZNEJ NA TERENIE OBSZARU FUNKCJONALNEGO BLISKO KRAKOWA

OPRACOWANIE ZINTEGROWANEGO PROGRAMU AKTYWIZACJI I PARTYCYPACJI SPOŁECZNEJ NA TERENIE OBSZARU FUNKCJONALNEGO BLISKO KRAKOWA OPRACOWANIE ZINTEGROWANEGO PROGRAMU AKTYWIZACJI I PARTYCYPACJI SPOŁECZNEJ NA TERENIE OBSZARU FUNKCJONALNEGO BLISKO KRAKOWA - w ramach projektu Razem Blisko Krakowa zintegrowany rozwój podkrakowskiego obszaru

Bardziej szczegółowo

Partycypacja w procesie tworzenia miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Kraków, r.

Partycypacja w procesie tworzenia miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Kraków, r. Partycypacja w procesie tworzenia miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego Kraków, 12.01.2016 r. Definicja PARTYCYPACJA PUBLICZNA udział mieszkańców w definiowaniu i rozwiązywaniu problemów lokalnych

Bardziej szczegółowo

OPIS KIERUNKOWYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA

OPIS KIERUNKOWYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA Nazwa kierunku studiów: ADMINISTRACJA Poziom kształcenia: studia I stopnia profil kształcenia: praktyczny SYMBOLE EFEKTÓW DLA KIERUNKU ADMINISTR ACJA OPIS KIERUNKOWYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA ODNIESIENIE EFEKTÓW

Bardziej szczegółowo

Uchwała Nr 2015 Rady Gminy i Miasta Raszków z dnia r. w sprawie przyjęcia programu współpracy Gminy i Miasta Raszków

Uchwała Nr 2015 Rady Gminy i Miasta Raszków z dnia r. w sprawie przyjęcia programu współpracy Gminy i Miasta Raszków Uchwała Nr 2015 Rady Gminy i Miasta Raszków z dnia.. 2015r. w sprawie przyjęcia programu współpracy Gminy i Miasta Raszków z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami wymienionymi w art. 3 ust. 3 ustawy

Bardziej szczegółowo

Samorząd. Istota samorządu i jego rodzaje

Samorząd. Istota samorządu i jego rodzaje Samorząd Istota samorządu i jego rodzaje Samorząd ZASADY OGÓLNE DOTYCZĄCE SAMORZĄDU Pomocniczość Państwo powinno wykonywać tylko te zadania, których nie mogą wykonać samodzielnie obywatele. Jeżeli już

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR XXXII/172/17 RADY GMINY KAMIENNIK z dnia 19 października 2017 r.

UCHWAŁA NR XXXII/172/17 RADY GMINY KAMIENNIK z dnia 19 października 2017 r. UCHWAŁA NR XXXII/172/17 RADY GMINY KAMIENNIK z dnia 19 października 2017 r. w sprawie uchwalenia Rocznego programu współpracy Gminy Kamiennik z organizacjami pozarządowymi oraz innymi podmiotami realizującymi

Bardziej szczegółowo

Współpraca międzynarodowa miast województwa łódzkiego

Współpraca międzynarodowa miast województwa łódzkiego WYŻSZA SZKOŁA STUDIÓW MIĘDZYNARODOWYCH W ŁODZI WYDZIAŁ STUDIÓW MIĘDZYNARODOWYCH I DYPLOMACJI Michał Adamski Współpraca międzynarodowa miast województwa łódzkiego Praca doktorska napisana pod kierunkiem

Bardziej szczegółowo

z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami, o których mowa w art. 3 ust. 3 Ustawy

z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami, o których mowa w art. 3 ust. 3 Ustawy PROJEKT Program współpracy Gminy Rawa Mazowiecka z organizacjami pozarządowymi oraz z podmiotami, o których mowa w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o

Bardziej szczegółowo

Specjalność Podyplomowe Studium dla Nauczycieli Wiedzy o Społeczeństwie i Historii Najnowszej. Praca napisana pod kierunkiem dr A.

Specjalność Podyplomowe Studium dla Nauczycieli Wiedzy o Społeczeństwie i Historii Najnowszej. Praca napisana pod kierunkiem dr A. PRACA DYPLOMOWA Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Wydział Nauk Społecznych Kierunek: Politologia Specjalność Podyplomowe Studium dla Nauczycieli Wiedzy o Społeczeństwie i Historii Najnowszej.

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR X RADY MIEJSKIEJ W ŁĘKNICY. z dnia 27 października 2011 r. w sprawie przyjęcia Rocznego programu współpracy Gminy Łęknica

UCHWAŁA NR X RADY MIEJSKIEJ W ŁĘKNICY. z dnia 27 października 2011 r. w sprawie przyjęcia Rocznego programu współpracy Gminy Łęknica UCHWAŁA NR X.68.2011 RADY MIEJSKIEJ W ŁĘKNICY z dnia 27 października 2011 r. w sprawie przyjęcia Rocznego programu współpracy Gminy Łęknica z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami wymienionymi w

Bardziej szczegółowo

Rady Miejskiej w Tyszowcach z dnia

Rady Miejskiej w Tyszowcach z dnia Załącznik 1 do Zarządzenia Nr 88/2016 Burmistrza Tyszowiec z dnia 12 października 2016r. - projekt- Uchwała Nr / /16 Rady Miejskiej w Tyszowcach z dnia.. 2016 w sprawie uchwalenia Rocznego Programu Współpracy

Bardziej szczegółowo

Program współpracy gminy Dzierżoniów z organizacjami pozarządowymi oraz innymi podmiotami w roku Wstęp

Program współpracy gminy Dzierżoniów z organizacjami pozarządowymi oraz innymi podmiotami w roku Wstęp Załącznik nr 1 do Zarządzenia Nr 250/90/16 Wójta Gminy Dzierżoniów z dnia 3 października 2016 r. Program współpracy gminy Dzierżoniów z organizacjami pozarządowymi oraz innymi podmiotami w roku 2017 Wstęp

Bardziej szczegółowo

PROGRAM WSPÓŁPRACY MIASTA KIELCE Z ORGANIZACJAMI POZARZĄDOWYMI I INNYMI PODMIOTAMI NA 2016 ROK

PROGRAM WSPÓŁPRACY MIASTA KIELCE Z ORGANIZACJAMI POZARZĄDOWYMI I INNYMI PODMIOTAMI NA 2016 ROK PROGRAM WSPÓŁPRACY MIASTA KIELCE Z ORGANIZACJAMI POZARZĄDOWYMI I INNYMI PODMIOTAMI NA 2016 ROK Rozdział 1 Postanowienia ogólne 1. Ilekroć w programie współpracy Miasta Kielce z organizacjami pozarządowymi

Bardziej szczegółowo

PROJEKT ROCZNEGO PROGRAMU WSPÓŁPRACY GMINY KRYNKI

PROJEKT ROCZNEGO PROGRAMU WSPÓŁPRACY GMINY KRYNKI Załącznik Nr 1 do zarządzenia Nr 68/2015 Burmistrza Krynek z dnia 1 września 2015 r. PROJEKT ROCZNEGO PROGRAMU WSPÓŁPRACY GMINY KRYNKI z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami wymienionymi w art.3

Bardziej szczegółowo

Uniwersytet w Białymstoku Wydział Ekonomiczno-Informatyczny w Wilnie SYLLABUS na rok akademicki 2010/2011

Uniwersytet w Białymstoku Wydział Ekonomiczno-Informatyczny w Wilnie SYLLABUS na rok akademicki 2010/2011 Tryb studiów Studia stacjonarne Kierunek studiów Ekonomia Poziom studiów Pierwszego stopnia Rok studiów/ semestr pierwszy, sem. 1 Specjalność Bez specjalności Kod katedry/zakładu w systemie USOS 10000000

Bardziej szczegółowo

SPIS TREŚCI. Wykaz skrótów Od Autorów... 13

SPIS TREŚCI. Wykaz skrótów Od Autorów... 13 SPIS TREŚCI Wykaz skrótów............................................................. 11 Od Autorów................................................................ 13 Rozdział I (E. Ruśkowski) Zagadnienia

Bardziej szczegółowo

Załącznik do Uchwały Nr XX/90/08 Rady Powiatu w Wąbrzeźnie z dnia 29 września 2008r. Powiatowy Program Aktywności Lokalnej na lata

Załącznik do Uchwały Nr XX/90/08 Rady Powiatu w Wąbrzeźnie z dnia 29 września 2008r. Powiatowy Program Aktywności Lokalnej na lata Załącznik do Uchwały Nr XX/90/08 Rady Powiatu w Wąbrzeźnie z dnia 29 września 2008r. Powiatowy Program Aktywności Lokalnej na lata 2008-2013 Wąbrzeźno, wrzesień 2008 -2- Spis treści Wstęp Rozdział 1. Nawiązanie

Bardziej szczegółowo

Katedra Politologii Wydział Socjologiczno-Historyczny Uniwersytet Rzeszowski

Katedra Politologii Wydział Socjologiczno-Historyczny Uniwersytet Rzeszowski Katedra Politologii Wydział Socjologiczno-Historyczny Uniwersytet Rzeszowski Rzeszów, 7 stycznia 2013 r. Szanowni Państwo, W imieniu Katedry Politologii zapraszamy do uczestnictwa w konferencji naukowej

Bardziej szczegółowo

Projekt Współpracujemy profesjonalnie! współfinansowany jest przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego

Projekt Współpracujemy profesjonalnie! współfinansowany jest przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Strona1 Raport z monitoringu opracowania i wdrażania standardu prowadzenia konsultacji, założeń projektów i aktów normatywnych, zasad realizacji innych przedsięwzięć przez Gminę Frampol w projekcie pt.:

Bardziej szczegółowo

Program współpracy Powiatu Chełmińskiego z organizacjami pozarządowymi w roku 2015

Program współpracy Powiatu Chełmińskiego z organizacjami pozarządowymi w roku 2015 Załącznik do uchwały Nr / / 2014 Rady Powiatu Chełmińskiego z dnia. Program współpracy Powiatu Chełmińskiego z organizacjami pozarządowymi w roku 2015 PROJEKT Wstęp Samorząd Powiatu Chełmińskiego realizuje

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR RADY GMINY W PRZYŁĘKU z dnia 2011 r.

UCHWAŁA NR RADY GMINY W PRZYŁĘKU z dnia 2011 r. PROJEKT UCHWAŁA NR RADY GMINY W PRZYŁĘKU z dnia 2011 r. w sprawie,,wieloletniego programu współpracy gminy Przyłęk z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami prowadzącymi działalność pożytku publicznego

Bardziej szczegółowo

PROJEKT. Załącznik do Uchwały Nr.. Rady Powiatu w Lipnie

PROJEKT. Załącznik do Uchwały Nr.. Rady Powiatu w Lipnie Załącznik do Uchwały Nr.. Rady Powiatu w Lipnie z dnia PROGRAM WSPÓŁPRACY POWIATU LIPNOWSKIEGO Z ORGANIZACJAMI POZARZĄDOWYMI ORAZ INNYMI UPRAWNIONYMI PODMIOTAMI PROWADZĄCYMI DZIAŁALNOŚĆ POŻYTKU PUBLICZNEGO

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR... RADY MIEJSKIEJ W KOŻUCHOWIE. z dnia... 2012 r.

UCHWAŁA NR... RADY MIEJSKIEJ W KOŻUCHOWIE. z dnia... 2012 r. Projekt Numer druku XXXVIII/2/12 UCHWAŁA NR... RADY MIEJSKIEJ W KOŻUCHOWIE z dnia... 2012 r. w sprawie Programu współpracy w 2013 roku Gminy Kożuchów z organizacjami pozarządowymi i innymi podmiotami Na

Bardziej szczegółowo

PPP w Polsce. dr Irena Herbst Warszawa, czerwiec 2013

PPP w Polsce. dr Irena Herbst Warszawa, czerwiec 2013 PPP w Polsce dr Irena Herbst Warszawa, czerwiec 2013 PPP 1997 PPP 2007 Źródło: PPPs in Developing Economies: Overcoming Obstacles to Private Sector Participation, DEPFA BANK 2007 W całym okresie - 205(176)

Bardziej szczegółowo

Budowanie partnerstw- perspektywa socjologiczna i obywatelska dr Grzegorz Kaczmarek (ZMP)

Budowanie partnerstw- perspektywa socjologiczna i obywatelska dr Grzegorz Kaczmarek (ZMP) BUDOWANIE KOMPETENCJI DO WSPÓŁPRACY MIĘDZYSAMORZĄDOWEJ I MIĘDZYSEKTOROWEJ JAKO NARZĘDZI ROZWOJU LOKALNEGO I REGIONALNEGO Budowanie partnerstw- perspektywa socjologiczna i obywatelska dr Grzegorz Kaczmarek

Bardziej szczegółowo

Strategia Rozwoju Kapitału Społecznego 2011-2020

Strategia Rozwoju Kapitału Społecznego 2011-2020 Strategia Rozwoju Kapitału Społecznego 2011-2020 Cel 2. Poprawa mechanizmów partycypacji społecznej i wpływu obywateli na życie publiczne 31 maja 2011 r. Elementy składowe celu 2 Strategii wypływają m.in.

Bardziej szczegółowo

SYLABUS. Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Wydział Socjologiczno-Historyczny Katedra Politologii

SYLABUS. Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Wydział Socjologiczno-Historyczny Katedra Politologii SYLABUS Rzeszów, 1 październik 2014 r. Nazwa przedmiotu Społeczeństwo obywatelskie Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Wydział Socjologiczno-Historyczny Katedra Politologii Kod przedmiotu MK_45 Studia

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR XVI/96/2015 RADY MIEJSKIEJ W NOWYM MIEŚCIE NAD PILICĄ. z dnia 26 listopada 2015 r.

UCHWAŁA NR XVI/96/2015 RADY MIEJSKIEJ W NOWYM MIEŚCIE NAD PILICĄ. z dnia 26 listopada 2015 r. UCHWAŁA NR XVI/96/2015 RADY MIEJSKIEJ W NOWYM MIEŚCIE NAD PILICĄ z dnia 26 listopada 2015 r. w sprawie przyjęcia Rocznego Programu Współpracy Gminy Nowe Miasto nad Pilicą z organizacjami pozarządowymi

Bardziej szczegółowo

Implementacja koncepcji nowego zarządzania publicznego

Implementacja koncepcji nowego zarządzania publicznego Implementacja koncepcji nowego zarządzania publicznego i dobrego rządzenia do polityki rozwoju dr Marcin Zawicki Katedra Gospodarki i Administracji Publicznej Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie Konferencja:

Bardziej szczegółowo

KONSULTACJE SPOŁECZNE PROGRAMU WSPÓŁPRACY Z ORGANIZACJAMI POZARZĄDOWYMI NA 2015 ROK

KONSULTACJE SPOŁECZNE PROGRAMU WSPÓŁPRACY Z ORGANIZACJAMI POZARZĄDOWYMI NA 2015 ROK KONSULTACJE SPOŁECZNE PROGRAMU WSPÓŁPRACY Z ORGANIZACJAMI POZARZĄDOWYMI NA 2015 ROK OGŁOSZENIE Wójta Gminy Pawłowiczki z dnia 15 października 2014 roku w sprawie konsultacji społecznych projektu: Rocznego

Bardziej szczegółowo

Aktywnie konsultujemy lepiej współpracujemy. Warsztat prowadzi Mirosława Tomasik 01.12.2013

Aktywnie konsultujemy lepiej współpracujemy. Warsztat prowadzi Mirosława Tomasik 01.12.2013 Aktywnie konsultujemy lepiej współpracujemy Warsztat prowadzi Mirosława Tomasik 01.12.2013 1 Konsultacje społeczne- cel Celem konsultacji społecznych jest nawiązanie dialogu pomiędzy mieszkańcami a władzą

Bardziej szczegółowo

Post powanie administracyjne, sàdowoadministracyjne i egzekucyjne w administracji

Post powanie administracyjne, sàdowoadministracyjne i egzekucyjne w administracji Post powanie administracyjne, sàdowoadministracyjne i egzekucyjne w administracji Kazusy Katarzyna Celiƒska-Grzegorczyk Wojciech Sawczyn Andrzej Skoczylas pod redakcjà Andrzeja Skoczylasa Wydanie 2 Kazusy

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR II/17/18 RADY GMINY DOBROMIERZ. z dnia 30 listopada 2018 r.

UCHWAŁA NR II/17/18 RADY GMINY DOBROMIERZ. z dnia 30 listopada 2018 r. UCHWAŁA NR II/17/18 RADY GMINY DOBROMIERZ z dnia 30 listopada 2018 r. w sprawie przyjęcia Programu Współpracy Gminy Dobromierz z organizacjami pozarządowymi oraz innymi podmiotami prowadzącymi działalność

Bardziej szczegółowo

PROTOKÓŁ ZE SPOTKANIA GRUPY ROBOCZEJ DS. 3 UST. 3 USTAWY O DZIAŁALNOŚCI POŻYTKU PUBLICZNEGO I WOLONTARIACIE NA 2016 ROK

PROTOKÓŁ ZE SPOTKANIA GRUPY ROBOCZEJ DS. 3 UST. 3 USTAWY O DZIAŁALNOŚCI POŻYTKU PUBLICZNEGO I WOLONTARIACIE NA 2016 ROK PROTOKÓŁ ZE SPOTKANIA GRUPY ROBOCZEJ DS. TWORZENIA PROJEKTU PROGRAMU WSPÓŁPRACY MIASTA ŁOMŻY Z ORGANIZACJAMI POZARZĄDOWYMI ORAZ PODMIOTAMI, O KTÓRYCH MOWA W ART. 3 UST. 3 USTAWY O DZIAŁALNOŚCI POŻYTKU

Bardziej szczegółowo

Bogusław Kotarba. Współpraca transgraniczna w świetle założeń umowy partnerstwa Polska Unia Europejska

Bogusław Kotarba. Współpraca transgraniczna w świetle założeń umowy partnerstwa Polska Unia Europejska Bogusław Kotarba Współpraca transgraniczna w świetle założeń umowy partnerstwa Polska Unia Europejska 2014-2020 Europejska współpraca terytorialna (EWT) EWT stanowi jeden z dwóch celów polityki spójności

Bardziej szczegółowo

Regulamin udziału w projekcie pn.

Regulamin udziału w projekcie pn. Stowarzyszenie Inspiracji i Rozwoju PERSPEKTYWA ul. Płk. Kazimierza Iranka Osmeckiego 13/2 35-506 Rzeszów Regulamin udziału w projekcie pn. LIDER Lokalne Inicjatywy Drogą Efektywnego Rozwoju współfinansowanym

Bardziej szczegółowo

I. Wstęp. II. Postanowienia ogólne.

I. Wstęp. II. Postanowienia ogólne. Program współpracy Gminy Dębica z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami wymienionymi w art. 3 ust. 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie na 2015 r. I. Wstęp. Podstawowym aktem

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA Nr /15 KOLEGIUM REGIONALNEJ IZBY OBRACHUNKOWEJ w Olsztynie z dnia 06 sierpnia 2015 roku

UCHWAŁA Nr /15 KOLEGIUM REGIONALNEJ IZBY OBRACHUNKOWEJ w Olsztynie z dnia 06 sierpnia 2015 roku UCHWAŁA Nr 0102-286/15 KOLEGIUM REGIONALNEJ IZBY OBRACHUNKOWEJ w Olsztynie z dnia 06 sierpnia 2015 roku w sprawie badania zgodności z prawem uchwały Nr VII/62/2015 Rady Miejskiej w Suszu z dnia 25 czerwca

Bardziej szczegółowo

Roczny Program Współpracy gminy Olsztyn z Organizacjami Pozarządowymi na rok 2019

Roczny Program Współpracy gminy Olsztyn z Organizacjami Pozarządowymi na rok 2019 Projekt Roczny Program Współpracy gminy Olsztyn z Organizacjami Pozarządowymi na rok 2019 Postanowienia ogólne 1. Ilekroć w Programie jest mowa o: 1. Ustawie należy przez to rozumieć ustawę z dnia 24 kwietnia

Bardziej szczegółowo

KARTA WSPÓŁPRACY GMINY SIEDLEC Z ORGANIZACJAMI POZARZĄDOWYMI NA LATA 2005 2010

KARTA WSPÓŁPRACY GMINY SIEDLEC Z ORGANIZACJAMI POZARZĄDOWYMI NA LATA 2005 2010 KARTA WSPÓŁPRACY GMINY SIEDLEC Z ORGANIZACJAMI POZARZĄDOWYMI NA LATA 2005 2010 Wrzesień 2005 ROZDZIAŁ I Definicje i określenia 1. Definicje: - działalność pożytku publicznego jest to działalność społecznie

Bardziej szczegółowo

Monika Augustyniak ORGANIZACJA I FUNKCJONOWANIE RADY GMINY

Monika Augustyniak ORGANIZACJA I FUNKCJONOWANIE RADY GMINY Monika Augustyniak ORGANIZACJA I FUNKCJONOWANIE RADY GMINY Warszawa 2012 SPIS TREŚCI Spis treści Wykaz skrótów...9 Wstęp...13 Rozdział I Podstawy prawne działania gminy...15 1.1. Kontekst normatywny...15

Bardziej szczegółowo

Wydział prowadzący kierunek studiów:

Wydział prowadzący kierunek studiów: Wydział prowadzący kierunek studiów: Kierunek studiów: Poziom kształcenia: Profil kształcenia: Umiejscowienie kierunku w obszarze kształcenia: Wydział Politologii i Studiów Międzynarodowych Wydział Prawa

Bardziej szczegółowo

RADY POŻYTKU PUBLICZNEGO ASPEKTY PRAWNE I PRAKTYCZNE

RADY POŻYTKU PUBLICZNEGO ASPEKTY PRAWNE I PRAKTYCZNE RADY POŻYTKU PUBLICZNEGO ASPEKTY PRAWNE I PRAKTYCZNE Tomasz Otko Fundacja Biuro Inicjatyw Społecznych Współprzewodniczący Małopolskiej Rady Działalności Pożytku Publicznego PODSTAWY PRAWNE Ustawa o działalności

Bardziej szczegółowo

Rozdział I Postanowienia ogólne 1

Rozdział I Postanowienia ogólne 1 Załącznik do Uchwały Nr VIII/56/15 Rady Gminy Zalesie z dnia 03.12.2015r. Roczny Program Współpracy Gminy Zalesie z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami o których mowa w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia

Bardziej szczegółowo

Włączanie wspólnot lokalnych w proces podejmowania decyzji władz lokalnych

Włączanie wspólnot lokalnych w proces podejmowania decyzji władz lokalnych Włączanie wspólnot lokalnych w proces podejmowania decyzji władz lokalnych Marta Szaranowicz-Kusz, IS UW Projekt Partycypacja obywatelska: diagnoza barier i stworzenie narzędzi wspomagających dobre rządzenie

Bardziej szczegółowo

Co to jest państwo? Czym jest państwo?

Co to jest państwo? Czym jest państwo? Co to jest państwo? Czym jest państwo? Aparat przymusu, za pomocą którego klasa władająca środkami produkcji panuje nad klasami tych środków pozbawionymi... 4 ludność terytorium suwerenna władza = państwo

Bardziej szczegółowo

Konsultacje społeczne w Mieście Będzin

Konsultacje społeczne w Mieście Będzin Konsultacje społeczne w Mieście Będzin SZKOLENIE W RAMACH PROJEKTU PARTYCYPACYJNY BĘDZIN WDROŻENIE PLATFORMY KONSULTACJI SPOŁECZNYCH ONLINE W BĘDZINIE Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej 2014 rok PROJEKT

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR XXXVIII/860/13 RADY MIASTA KATOWICE. z dnia 26 czerwca 2013 r.

UCHWAŁA NR XXXVIII/860/13 RADY MIASTA KATOWICE. z dnia 26 czerwca 2013 r. UCHWAŁA NR XXXVIII/860/13 RADY MIASTA KATOWICE z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie zasad i trybów przeprowadzania konsultacji z mieszkańcami miasta Katowice. Na podstawie art. 5a, w związku z art. 40 ust.

Bardziej szczegółowo

Uchwała Nr... - projekt - Rady Gminy w Biesiekierzu z dnia...

Uchwała Nr... - projekt - Rady Gminy w Biesiekierzu z dnia... Uchwała Nr... - projekt - Rady Gminy w Biesiekierzu z dnia... w sprawie uchwalenia rocznego programu współpracy Gminy Biesiekierz na rok 2011 z organizacjami pozarządowymi oraz innymi podmiotami działającymi

Bardziej szczegółowo

KARTA PRZESTRZENI PUBLICZNEJ! przyjęta przez III Kongres Urbanistyki Polskiej Towarzystwa Urbanistów Polskich i Związku Miast Polskich

KARTA PRZESTRZENI PUBLICZNEJ! przyjęta przez III Kongres Urbanistyki Polskiej Towarzystwa Urbanistów Polskich i Związku Miast Polskich KARTA PRZESTRZENI PUBLICZNEJ! przyjęta przez III Kongres Urbanistyki Polskiej Towarzystwa Urbanistów Polskich i Związku Miast Polskich Czym jest KARTA? Karta jest wyrazem troski o przestrzeń publiczną

Bardziej szczegółowo

Nowelizacja ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie niezbędne uchwały. Koszalin, 23 września 2010

Nowelizacja ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie niezbędne uchwały. Koszalin, 23 września 2010 Nowelizacja ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie niezbędne uchwały Koszalin, 23 września 2010 Program współpracy 2011 Krok pierwszy: Uchwała konsultacyjna Brak określenia terminu,

Bardziej szczegółowo

opracowanie 3 nowoczesnych metod służących identyfikacji, opisowi oraz optymalizacji procesów zarządzania w JST.

opracowanie 3 nowoczesnych metod służących identyfikacji, opisowi oraz optymalizacji procesów zarządzania w JST. Realizacja złożonych celów administracji publicznej wymaga skutecznego zarządzania i koordynacji. Coraz większe znaczenie w administracji państwowej, samorządowej, instytucjach państwowych nabierają rozwiązania

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR XVI/138/2016 RADY GMINY KURÓW. z dnia 25 listopada 2016 r.

UCHWAŁA NR XVI/138/2016 RADY GMINY KURÓW. z dnia 25 listopada 2016 r. UCHWAŁA NR XVI/138/2016 RADY GMINY KURÓW z dnia 25 listopada 2016 r. w sprawie Rocznego Programu Współpracy z organizacjami pozarządowymi i innymi podmiotami prowadzącymi działalność pożytku publicznego

Bardziej szczegółowo

KONKURENCYJNOŚĆ FIRM REGIONU ŁÓDZKIEGO NA RYNKACH MIĘDZYNARODOWYCH.

KONKURENCYJNOŚĆ FIRM REGIONU ŁÓDZKIEGO NA RYNKACH MIĘDZYNARODOWYCH. Konferencja naukowa Oddziału Łódzkiego PTE Franciszek Sitkiewicz KONKURENCYJNOŚĆ FIRM REGIONU ŁÓDZKIEGO NA RYNKACH MIĘDZYNARODOWYCH. W dniach 9 i 10 czerwca 2006r. w hotelu MOŚCICKI w Spale odbyła się

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR XXXIII/ /18 RADY GMINY LIPCE REYMONTOWSKIE z dnia listopada 2018 r.

UCHWAŁA NR XXXIII/ /18 RADY GMINY LIPCE REYMONTOWSKIE z dnia listopada 2018 r. UCHWAŁA NR XXXIII/ /18 RADY GMINY LIPCE REYMONTOWSKIE z dnia listopada 2018 r. w sprawie przyjęcia rocznego programu współpracy z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami wymienionymi w art. 3 ust.

Bardziej szczegółowo

Projekt Współpracujemy profesjonalnie! współfinansowany jest przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego

Projekt Współpracujemy profesjonalnie! współfinansowany jest przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Strona1 Raport z monitoringu opracowania i wdrażania standardu wzajemnego informowania się JST i NGO o planach, zamierzeniach, kierunkach działań przez Gminę Frampol w projekcie pt.: Współpracujemy profesjonalnie!

Bardziej szczegółowo