Każdy nowy nabytek wystarczy opisać tylko raz, a jego karta znajdzie się natychmiast we wszystkich komputerowych katalogach.

Transkrypt

1 Przeznaczenie oprogramowania MOL Optivum to program, który służy do kompleksowej obsługi biblioteki szkolnej. Pozwala na szybszą, łatwiejszą i wydajniejszą pracę bibliotekarza. Jest następcą programu MOL 2000+, który został umieszczony w wykazie środków dydaktycznych zalecanych przez Ministra Edukacji Narodowej i Sportu (nr 1675/2004). Nowoczesny i sprawdzony program Program MOL Optivum pomaga każdemu bibliotekarzowi: - prowadzić księgi inwentarzowe, - tworzyć opisy do katalogów, - rejestrować czytelników, - udostępniać książki, - prowadzić statystykę czytelnictwa, - kontrolować terminy zwrotu książek i drukować ponaglenia. Każdy nowy nabytek wystarczy opisać tylko raz, a jego karta znajdzie się natychmiast we wszystkich komputerowych katalogach. Dzięki programowi sporządzenie opisów bibliograficznych nawet dla kilkudziesięciu tysięcy książek nie wymaga już wielkich nakładów pracy. Mechanizmy, które pozwalają na znaczne przyspieszenie budowy katalogu, to: - możliwość pobierania opisów bibliograficznych z internetowej bazy Biblioteki Narodowej, - lista haseł przedmiotowych, - lista autorów. Prawdziwie nowoczesna biblioteka swoje usługi oferuje również w Internecie. Program uzupełnia szkolną witrynę WWW o pełny dostęp do katalogu biblioteki, gdzie czytelnik ma 1 / 7

2 możliwość zajrzenia na swoje konto wypożyczeń. W ten sposób katalog jest dostępny nie tylko z każdego komputera podłączonego do szkolnej sieci, ale również z zewnątrz szkoły. Pracując z programem, zarówno wypożyczanie książek, jak i przeprowadzanie skontrum można znacznie uprościć przez wykorzystanie, na wzór najnowocześniejszych bibliotek, naklejek z kodami kreskowymi. Oznacza się nimi książki oraz karty biblioteczne. Potrzebne informacje o wypożyczeniu i zwrocie książek przekazuje się do programu, używając po prostu czytnika kodów. Podstawowe cechy oprogramowania Program może być stosowany w bibliotece obsługującej: - pojedynczą szkołę, - zespół szkół. Za pomocą programu można: - rejestrować wypożyczenia, - opracowywać nabytki, - przeprowadzać skontrum, - wyszukiwać informacje o książkach i innych materiałach bibliotecznych, - zbierać dane statystyczne, - wykonywać sprawozdania, - śledzić zaległości. Bazę danych programu stanowią: - dane katalogowe księgozbioru, - słownik haseł wzorcowych, - kartoteka zagadnieniowa (dane bibliograficzne), - katalog i karty akcesji czasopism, - księgi inwentarzowe, - rejestry ubytków, - rejestr czytelników, - ewidencja wypożyczeń, - rejestr danych statystycznych. Program umożliwia prowadzenie wielu odrębnych ksiąg inwentarzowych (dla różnych rodzajów zbiorów i różnych szkół) wraz z odpowiednimi rejestrami ubytków. 2 / 7

3 Budowę własnej bazy danych można przyspieszyć korzystając z możliwości importu danych z różnych źródeł. Podstawowym źródłem gotowych opisów bibliograficznych jest dostępna za darmo w Internecie baza danych Biblioteki Narodowej. Funkcje programu Opracowanie zbiorów - Opracowanie zbiorów odbywa się zgodnie z normą PN-82/N Nowe opisy bibliograficzne można wprowadzać poprzez: - pobieranie opisów bibliograficznych z bazy danych Biblioteki Narodowej poprzez sieć Internet, - import opisu z innej bazy danych i uzupełnienie go o informacje specyficzne dla danej biblioteki, - modyfikację opisu już istniejącego, - samodzielne utworzenie całego opisu od początku. - Program umożliwia sporządzenie opisu bibliograficznego pozycji współwydanych. - Opisy bibliograficzne automatycznie uzupełniane są o obowiązujące znaki umowne. - Istnieje możliwość zbiorowego opracowania lub modyfikowania opisów wielu egzemplarzy tej samej pozycji. - Raz wprowadzony opis bibliograficzny jest automatycznie powielany w odpowiednich katalogach zawartych w pamięci programu. - Opracowanie nowej pozycji wiąże się z automatycznym utworzeniem odpowiedniego zapisu we właściwej księdze inwentarzowej. - Przy katalogowaniu książek zakupionych przed 1 stycznia 1995 r. program rejestruje ich ceny w starych złotych. - Program działa zgodnie z obowiązującymi normami i zasadami organizacyjnymi pracy bibliotecznej oraz pomaga w ścisłym przestrzeganiu przepisów. Przeszukiwanie księgozbioru Program umożliwia wyszukiwanie pozycji na podstawie: - dowolnego fragmentu opisu bibliograficznego (możliwość określenia do trzech różnych informacji wyszukiwawczych), - hasła głównego (katalog alfabetyczny), - tytułu (katalog tytułowy), - słów kluczowych (katalog przedmiotowy), - symbolu UKD (katalog systematyczny UKD), - typów dokumentów, - roku wydania 3 / 7

4 Poszukiwania bibliograficzne obejmują katalogi księgozbioru oraz kartotekę zagadnieniową. Udostępnianie księgozbioru - Program prowadzi rejestr czytelników z podziałem na uczniów i nauczycieli. - Rejestrowane jest każde wypożyczenie, zwrot i prolongata. - Automatycznie tworzone są karty analityczne czytelników i karty książek. - Program umożliwia określenie regulaminowych okresów wypożyczeń oddzielnie dla uczniów i nauczycieli oraz lektur i czasopism. - Przechowywane przez program dane osobowe czytelników są kodowane zgodnie z wymaganiami ustawy o ochronie danych osobowych. - Program automatycznie zbiera i przetwarza informacje statystyczne oraz tworzy liczne raporty statystyczne. - Wykonuje automatycznie promocję czytelników na koniec roku szkolnego (przenosi wszystkie klasy o jeden poziom wyżej). Gromadzenie księgozbioru - Zawiera mechanizmy służące do wygodnego przeprowadzenia inwentaryzacji zbiorów biblioteki (skontrum): - automatycznie tworzy raport ze skontrum, - umożliwia prowadzenie inwentaryzacji współbieżnie z kilku końcówek sieci komputerowej (co znacznie ją przyspiesza). - Zachowuje ciągłość numeracji ubytków przy przejściu z rejestracji papierowej na rejestrację elektroniczną. - Umożliwia obsługę czasopism tworząc dla nich oddzielny katalog, karty akcesji oraz odrębne karty wypożyczeń dla każdego czytelnika. - Automatycznie oblicza wartość księgozbioru dla podanego zakresu numerów inwentarzowych uwzględniając problemy związane z denominacją złotego (zgodnie z zaleceniami MEN i MKiSz). Inne możliwości programu - Efektywność programu jest największa, gdy zainstalowany jest on w sieci na większej liczbie komputerów, z których część jest udostępniona czytelnikom i służy do wyszukiwania informacji o księgozbiorze bibliotecznym. - Posiada mechanizm szybkiego wyszukiwania żądanej pozycji na liście. - Posiada mechanizmy archiwizacji bazy danych na dyskietkach oraz na dysku twardym. Wykorzystanie technologii kodów kreskowych 4 / 7

5 - Program jest przystosowany do pracy z wykorzystaniem kodów kreskowych. - Kody kreskowe są stosowane przy identyfikacji zbiorów zarówno przy przeprowadzaniu skontrum jak i realizacji wypożyczeń i zwrotów. - Każdą pozycję zbiorów należy zaopatrzyć w nalepkę kodową oraz uzupełnić jej dane o numer kodowy. - Czytelników należy zaopatrzyć w kodowane karty biblioteczne i uzupełnić ich dane osobowe o numer kodowy karty. - Stosowanie kodów nie wyklucza możliwości identyfikacji czytelników lub zbiorów w sposób tradycyjny. - Technika kodów kreskowych może być wdrażana stopniowo. Wymagane dodatkowe oprzyrządowanie: - czytniki kodów kreskowych (pracujące w trybie tzw. emulacji klawiatury, pozwalające na odczyt kodów typu EAN 13 i Interleaved 2/5), - nalepki kodowe na książki i inne zbiory oraz karty biblioteczne dla czytelników (dostarczane przez producenta programu) MOL WWW MOL WWW jest dodatkowym modułem programowym umożliwiającym dostęp do katalogu biblioteki za pośrednictwem dowolnej przeglądarki internetowej witryn WWW. Dostęp może być realizowany zarówno lokalnie - w szkolnej sieci komputerowej, jak i zdalnie - poprzez Internet (o ile szkoła posiada stałe łącze internetowe). Moduł MOL WWW można łatwo wkomponować w szkolną witrynę internetową. Kolorystyka i kroje czcionek mogą być dobrane odpowiednio do stylu witryny. Bibliotekarz poprzez ustawienia programu uaktywni odpowiednie dla biblioteki funkcje tego modułu. Za pomocą programu czytelnik może: - wyszukiwać informacje w katalogach i kartotece zagadnieniowej, - obejrzeć stan wypożyczeń i zamówień (po zalogowaniu się), - przeglądać aktualne zestawienia bibliograficzne tworzone przez bibliotekarza (np. nowości, zestawienia lektur). Serwis MOL może być dostępny - w szkolnej sieci na dowolnej liczbie komputerów, w szczególności w szkolnej pracowni internetowej, - na każdym komputerze dołączonym do Internetu, dzięki czemu jest możliwy dostęp do katalogu biblioteki o każdej porze np. z komputera domowego. 5 / 7

6 Serwis może być wykorzystywany - w codziennej pracy biblioteki, - na lekcjach bibliotecznych - jako przykład elektronicznego katalogu, - na lekcjach informatyki - jako przykład bazy danych dostępnej w Internecie. Współpraca Programy z serii Optivum MOL Optivum współpracuje z programami: - Sekretariat Optivum (przejmując dane osobowe czytelników - uczniów), - Kadry Optivum (przejmując dane osobowe czytelników - nauczycieli). Dane bibliograficzne mogą być pobierane z różnych źródeł Program jest przystosowany do wymiany danych zapisanych w formacie MARC 21. Importuje również z dowolnych źródeł dane zapisane w formacie MARC-BN. Istnieją dwa mechanizmy pobierania danych: - Bezpośrednie pobieranie opisów z bibliotecznych baz danych obecnych w Internecie. Aktualnie za pomocą tego mechanizmu jest dostępny katalog Biblioteki Narodowej zawierający ponad opisów. - Importowanie baz danych dostępnych na tradycyjnych nośnikach (CD-ROM, dyskietki). Opisy z tych baz trafiają do tzw. banku danych, skąd są pobierane, w miarę potrzeby, do katalogu. Program MOL przejmuje - opisy bibliograficzne z Przewodnika Bibliograficznego Biblioteki Narodowej oraz z Opisó w bibliograficznych lektur z języka polskiego Elżbiety Sobiborowicz, - słownik haseł wzorcowych ze Słownika Języka Haseł Przedmiotowych Biblioteki Narodowej lub ze Słownika haseł wzorcowych dla bibliotek szkolnych Elżbiety Sobiborowicz, - kartotekę zagadnieniową z Bibliografii Zawartości Czasopism Biblioteki Narodowej. MOL Optivum umożliwia wszechstronną wymianę danych pomiędzy bibliotekami stosującymi 6 / 7

7 oprogramowanie firmy MOL - Patron oraz Libra. Warunki sprzedaży Dystrybucją i sprzedażą oprogramowania MOL Optivum zajmuje się firma VULCAN: VULCAN ul. Kazimierska Wrocław Tel / 7