OCHRONA PRZED SPAMEM

Transkrypt

1 OCHRONA PRZED SPAMEM

2 USTAWA O ŚWIADCZENIU USŁUG DROGĄ ELEKTRONICZNĄ Podstawowe instrumenty ochrony przed spamem określone zostały w ustawie z 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz. U. 2016, poz ze zm.)

3 INFORMACJA HANDLOWA - POJĘCIE Jest to każda informacja przeznaczona bezpośrednio lub pośrednio do promowania towarów, usług lub wizerunku przedsiębiorcy lub osoby wykonującej zawód (regulowany), z wyłączeniem informacji umożliwiającej porozumiewanie się za pomocą środków komunikacji elektronicznej z określoną osobą oraz informacji o towarach i usługach niesłużącej osiągnięciu efektu handlowego pożądanego przez podmiot, który zleca jej rozpowszechnianie.

4 OBOWIĄZEK OZNACZENIA INFORMACJI HANDLOWEJ Informacja handlowa musi zawierać: 1. oznaczenie podmiotu, który zlecił jej rozpowszechnianie, oraz jego adresy elektroniczne, 2. wyraźny opis wszystkich warunków promocji, w tym warunków niezbędnych do uzyskania korzyści promocyjnej, 3. ostrzeżenia i zastrzeżenia, mogące mieć wpływ na zakres odpowiedzialności stron. Brak któregoś z tych elementów nie pozbawia informacji cech informacji handlowej może natomiast stanowić podstawę odpowiedzialności podmiotu zlecającego, np. za praktykę handlową wprowadzającą w błąd. Jest to istotne, bo niektórym wydaje się, że informacja niekompletna nie może być uznana za handlową a o tym jej charakterze decyduje cel promocyjny, a nie forma graficzna i tekstowa.

5 NIEZAMÓWIONE INFORMACJE HANDLOWE Zakazane jest przesyłanie niezamówionej informacji handlowej skierowanej do oznaczonego odbiorcy będącego osobą fizyczną za pomocą środków komunikacji elektronicznej, w szczególności poczty elektronicznej. Ograniczenia nie stosuje się więc do przesyłania informacji podmiotom niebędącym osobami fizycznymi (a więc spółkom, kościołom, partiom politycznym). Przedsiębiorca indywidualny (osoba fizyczna prowadząca biznes) jest chroniony przez te przepisy. Informację uważa się za zamówioną, jeżeli odbiorca wyraził zgodę na jej otrzymywanie, w szczególności udostępnił w tym celu identyfikujący go adres poczty elektronicznej.

6 WYRAŻENIE ZGODY PRZEZ ODBIORCĘ Wyrażenie zgody musi być wyraźne nie może być domniemane lub dorozumiane. Publiczne ujawnienie adresu (np. na stronie internetowej) nie oznacza zgody na przesyłanie informacji handlowych! Zgoda może być odwołana w każdym czasie. Ciężar dowodu uzyskania zgody odbiorcy spoczywa na usługodawcy.

7 ZGODA A UMOWY ZAWIERANE NA ODLEGŁOŚĆ Przy zawieraniu umów na odległość, wyrażenie zgody na przesyłanie informacji handlowych musi wynikać z wyraźnego postanowienia umowy. W tym zakresie: powinien być na tę zgodę przewidziany punkt odrębny: od punktu na wyrażenie zgody na przetwarzanie danych w związku z wykonaniem umowy oraz od punktu na wyrażenie zgody na przetwarzanie danych w celach marketingowych. Kratka przy tym punkcie nie powinna być domyślnie zaznaczona. ( )

8 ZAPYTANIE O PRZESŁANIE OFERTY Przedsiębiorcy czasem stosują taktykę rozsyłania zapytań o zgodę na przesłanie oferty. Jest to kwestia kontrowersyjna. Jeżeli w ogóle dopuścić takie zapytania, to nie mogą one mieć elementów reklamy (np. wskazania zalet oferty lub oferenta, linków do stron internetowych, zdjęć). Można podać wyłącznie przedmiot działalności (np. usługi odnowy biologicznej, naprawa samochodów, usługi finansowe) oraz adres do komunikacji zwrotnej. Uporczywe lub wielokrotne przesyłanie zapytań może być uznane za agresywną praktykę rynkową, za którą grozi odpowiedzialność opisana na innym wykładzie.

9 ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA SPAM Przesyłanie niezamówionych informacji handlowych to wykroczenie, podlegające karze grzywny (do 5000 zł). Ściganie następuje na wniosek pokrzywdzonego. Przesyłanie spamu stanowi nieuczciwą praktykę rynkową w rozumieniu ustawy z 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (odpowiedzialność cywilna). Można to też uznać za praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów w rozumieniu u. o o. k. i k. (za co grozi kara pieniężna, nakładana przez Prezesa UOKiK). Stanowi to także czyn nieuczciwej konkurencji w rozumieniu ustawy z 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, za którego popełnienie grozi odpowiedzialność cywilna.

10 MARKETING BEZPOŚREDNI, AUTOMATYCZNE SYSTEMY WYWOŁUJĄCE I TELEKOMUNIKACYJNE URZĄDZENIA KOŃCOWE Art. 172 ust. 1 ustawy z 2004 r. Prawo telekomunikacyjne zakazuje używania wszelkich telekomunikacyjnych urządzeń końcowych i automatycznych systemów wywołujących dla celów marketingu bezpośredniego bez uprzedniej zgody abonenta lub użytkownika końcowego. Telekomunikacyjne urządzenie końcowe to każde urządzenie podłączone do sieci telekomunikacyjnej, umożliwiające komunikowanie się na odległość (np. telefon, smartfon, tablet, komputer, TV z aktywną funkcją smart). Automatyczny system wywołujący działa zasadniczo bez udziału człowieka (chodzi np. o systemy masowo dzwoniące lub rozsyłające wiadomości SMS do klientów).

11 DEFINICJA MARKETINGU BEZPOŚREDNIEGO Brakuje definicji legalnej marketingu bezpośredniego (zapewne chodzi o składanie propozycji zawarcia konkretnych umów) i niejasna jest relacja tego pojęcia do informacji handlowych. Przyjmuje się, że marketing bezpośredni oznacza kierowanie do kogoś spersonalizowanego, przygotowanego według indywidualnych warunków przekazu promocyjnego.

12 WYKŁADNIA ART. 172 P.T. PRZEZ SĄD NAJWYŻSZY Sąd Najwyższy stwierdził, że zakaz wynikający z art. 172 p.t. adresowany jest do wszystkich podmiotów, które chcą korzystać z automatycznych systemów wywołujących lub telekomunikacyjnych urządzeń końcowych w celu prowadzenia marketingu bezpośredniego. Nie chodzi więc tylko o przedsiębiorców telekomunikacyjnych, lecz także innych. Zdaniem sądu, odpowiada zarówno ten, kto zleca takie prowadzenie działań marketingowych, jak i ten, kto te działania prowadzi. Każdy z tych podmiotów musi też uzyskać zgodę od użytkownika na taki marketing. (Uchwała SN z r., sygn. akt III SZP 7/15, )

13 KARA ZA NARUSZENIE ART. 172 UST. 2 P.T. Za naruszenie wskazanej normy grozi kara pieniężna nakładana przez Prezesa UKE w wysokości do 3% przychodu ukaranego podmiotu.

14 WYBRANA LITERATURA Monika Szczotkowska, Kwalifikacja prawna spammingu jako czynu nieuczciwej konkurencji na gruncie ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną oraz ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, ikar 2015 (4) 5