PL B1. URZĘDOWSKI SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ, Ziębice, PL BUP 22/09. ANDRZEJ URBAŃSKI, Ząbkowice Śląskie, PL

Transkrypt

1 PL B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: (22) Data zgłoszenia: (51) Int.Cl. E06B 3/00 ( ) E06B 11/02 ( ) E06B 3/30 ( ) (54) Metalowo-drewniane skrzydło bramy lub drzwi (43) Zgłoszenie ogłoszono: BUP 22/09 (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: WUP 02/13 (73) Uprawniony z patentu: URZĘDOWSKI SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ, Ziębice, PL (72) Twórca(y) wynalazku: ANDRZEJ URBAŃSKI, Ząbkowice Śląskie, PL (74) Pełnomocnik: rzecz. pat. Andrzej Stachowski

2 2 PL B1 Opis patentowy Przedmiotem wynalazku jest metalowo-drewniane skrzydło bramy lub drzwi garażu, hali warsztatu, hangaru lub podobnego obiektu. Metalowo-drewniane bramy garażowe lub drzwi o sztywnym skrzydle, dającym się przesuwać, obracać lub podnosić, są często stosowane w praktyce, mimo że ich eksploatacja wiąże się z pewnymi niedogodnościami. Znane skrzydła wspomnianych bram lub drzwi mają metalowy element nośny, zwykle w postaci ramy z pustych wewnątrz kształtowników, oraz pokrycie lub wypełnienie ramy z elementów drewnianych, którymi przeważnie są drewniane konstrukcje płytowe, ramowo - płytowe lub panele. Metalowy element nośny zapewnia skrzydłu wymaganą sztywność i wytrzymałość mechaniczną, a elementy drewniane tworzą płat skrzydła i mogą być w praktycznie dowolnie kształtowane według potrzeb architektonicznych i gustów użytkownika. Ważnym i do dzisiaj do końca nierozwiązanym problemem, związanym z eksploatacją tych znanych bram lub drzwi metalowo-drewnianych jest to, że drewno ma naturalną tendencję zmieniania swoich poprzecznych wymiarów zależnie od wilgotności powietrza, natomiast metalowa konstrukcja nośna silnie zmienia swe wymiary pod wpływem temperatury. Wprawdzie wspomniana wyżej naturalna tendencja drewna została już w zasadzie w pełni wyeliminowana, dzięki stosowaniu różnorakich zabiegów i preparatów impregnacyjnych oraz pokryć ochronnych dla ustabilizowania poprzecznych wymiarów elementów drewnianych, używanych w skrzydłach bram lub drzwi o metalowej konstrukcji nośnej. Niestety nie udaje się nadal w pełni ograniczyć niekorzystnego wpływu termicznych zmian wymiarowych metalowej konstrukcji nośnej na trwałość skrzydła drzwi lub bramy. W każdej strefie klimatycznej, w której występuje okresowy wzrost i okresowy spadek temperatury, jak na przykład w Europie, po pewnym, relatywnie krótkim okresie czasu, pomiędzy elementami drewnianymi tworzącymi pokrycie lub wypełnienie całego lub części skrzydła o metalowej konstrukcji nośnej, powstają szczeliny, głównie wskutek rozszerzania się metalowej konstrukcji nośnej skrzydła w okresie gorącym (w lecie) i kurczenia się jej w okresie zimowym. Z literatury patentowej oraz praktyki przemysłowej znanych jest wprawdzie szereg rozwiązań zmierzających do ograniczenia skutków tego opisanego wyżej niekorzystnego zjawiska, lecz jednak nie ujawniono dotychczas rozwiązań pozwalających w zasadniczy sposób ograniczyć przynajmniej zjawisko powstawania szczelin w pokryciu lub wypełnieniu skrzydła metalowo-drewnianego. Przykładowo, według opisu zgłoszenia patentowego DE , element drzwiowy ma ramę wykonaną z metalu i/lub plastiku oraz wewnętrzne i zewnętrzne drewniane pokrycie z paneli (boazerii), które są przytrzymywane w ramie przez uchwyty. Uchwyty mają postać prętów, które wystają poza otwory w ramie, a każdy z nich jest zakotwiony jednym końcem w drewnianej wewnętrznej boazerii przylegającej do ramy, zaś drugim końcem w drewnianej zewnętrznej boazerii przylegającej do ramy, przy czym otwory ramy mają poprzeczny przekrój większy od poprzecznego przekroju prętów. W tym znanym rozwiązaniu przewidziano występowanie szczelin pomiędzy panelami, wprowadzając uszczelnienia między kształtownikami ramy, podtrzymującymi każdy z paneli pokrycia. Z praktyki przemysłowej znane jest, podobne do opisanego wyżej, suwliwe mocowanie zewnętrznego pokrycia, w postaci szeregu przylegających do siebie bokami drewnianych płyt lub paneli, do metalowej ramy skrzydła bramy lub drzwi. W tym celu rama jest wyposażona w zespolone z jej bokami i leżące w płaszczyźnie skrzydła, metalowe pasy z owalnymi otworami, których owal usytuowany jest w kierunku zasadniczo poprzecznym do wzdłużnej osi mocowanych drewnianych paneli. Drewniane elementy zewnętrznego pokrycia mocowane są do pasów od strony środka ramy za pomocą elementów złącznych o dużych łbach. Pozwala to na dociśnięcie drewnianych elementów do ramy przy jednoczesnym stworzeniu suwliwego połączenia z nią, celem w miarę swobodnego rozsuwania się płyt lub paneli w przypadku spęcznienia drewna wskutek wilgoci a także zmian wymiarów ramy pod wpływem temperatury. Jednak także i to znane rozwiązanie nie w pełni umożliwia likwidowanie szpar powstających między panelami. Z kolei według rozwiązania ujawnionego w opisie patentowym AT 35633, drewniane panelowe elementy pokrycia bramy mocowane są do metalowej ramy przy pomocy płaskich sprężystych elementów blokujących, nasuwanych na leżące w płaszczyźnie ramy wzdłużne ramiona podporowe, które są elementami boków ramy. Panele pokrywowe są od ich wewnętrznej strony zaopatrzone w nakładki z listew, usytuowanych równolegle do ramion podporowych lecz w pewnym odstępie od nich. Elementy blokujące mają na jednym końcu podgięty nosek dla ułatwienia nasuwania na podporowe

3 PL B1 3 ramiona, zaś na drugim końcu wywinięta półkę, a pomiędzy nimi mają silnie sprężynujący język. Między językiem a półką blokowane są przeciwległe boki listwowych nakładek paneli. Znane rozwiązanie eliminuje potrzebę stosowania śrub do montażu paneli pokrywowych przez co obniża pracochłonność wykonania skrzydła. Ponadto dzięki suwliwemu przytwierdzeniu paneli możliwe jest ich rozsunięcie, np. w przypadku spęcznienia drewna czy w przypadku termicznych zmian wymiarowych metalowej ramy skrzydła. Zgodnie z wynalazkiem, skrzydło bramy lub drzwi o metalowej konstrukcji nośnej w postaci ramy oraz o drewnianym pokryciu lub wypełnieniu, przytrzymywanym względem metalowej konstrukcji nośnej tak, iż ma swobodę przemieszczania w płaszczyźnie skrzydła, charakteryzuje się tym, że w krawędziowym obszarze pokrycia lub wypełnienia ma drewniane elementy, korzystnie profilowe belki lub listwy, usytuowane obwodowo i przynajmniej częściowo sięgające w światło otworów wyznaczonych przez elementy metalowej ramy, przy czym w szczelinach pomiędzy przynajmniej umownie górnym i umownie bocznymi elementami metalowej ramy, a sąsiadujących z nimi drewnianymi elementami krawędziowego obszaru, osadzone są sprężyste elementy. W rozwinięciu wynalazku, umownie dolny element metalowej ramy jest jednopunktowo połączony z przylegającym do niego drewnianym elementem krawędziowego obszaru. Zrozumiałym i oczywistym jest, że w niniejszym opisie, prezentującym wynalazek szczegółowo, przez drewniane poszycie lub wypełnienie skrzydła rozumie się także pokrycie lub wypełnienie z materiałów drewnopodobnych albo drewnopochodnych. Sprężyste elementy mogą według wynalazku mieć postać sprężyn piórowych lub śrubowych, albo trwale sprężystych elementów z tworzywa sztucznego. Najkorzystniej jest jednak, gdy sprężyste elementy mają postać sprężyn piórowych, których jeden koniec jest przytwierdzony do elementów metalowej konstrukcji nośnej, albo sprężystych klinowych elementów polimerowo - metalowych lub elementów polimerowych w kształcie wstęgi. Wynalazek eliminuje niedogodności znane ze stanu techniki, a przy tym jest prosty w realizacji. Nadaje się do stosowania w jednoskrzydłowej lub wieloskrzydłowej bramie lub drzwiach - tak przesuwanych, podnoszonych, jak i obracanych. Rozwiązanie pozwala zastosować przy budowie skrzydła pokrycie lub wypełnienie z drewnianych paneli, tworzących na całej Iub części powierzchni skrzydła jeden lub więcej szeregów (sekcji), w których wzdłużne osie paneli mogą być prostopadłe, równoległe lub skośne względem pionowych boków skrzydła, jak również pokrycie lub wypełnienie płytowe. Rozwiązanie pozwala też zastosować w skrzydle drewniane pokrycie lub wypełnienie ramowo - - płytowe w typie tych, które są powszechnie stosowane w stolarstwie meblowym, a także ramowe wypełnienie z szybami. Wynalazek w przykładach wykonania został uwidoczniony na załączonych rysunkach, na których: fig. 1 przedstawia metalowo-drewniane skrzydło z wypełnieniem ramowo - płytowym, w widoku od czoła z częściowymi wyrwaniami; fig. 2 przedstawia metalowo-drewniane skrzydło z pokryciem panelowym, w widoku od czoła z częściowymi wyrwaniami; fig. 3 przedstawia metalowo-drewniane skrzydło z wypełnieniem ramowym z szybami, w widoku od czoła z częściowymi wyrwaniami; fig. 4 przedstawia przekrój A-A na fig. 1, fig. 5 przedstawia przekrój B-B na fig. 2, fig. 6 przedstawia przekrój C-C na fig.3. W pierwszym przykładzie realizacji wynalazku (fig. 1 i fig. 4), metalowo-drewniane skrzydło bramy lub drzwi ma czworoboczną konstrukcję nośną w postaci metalowej ramy 1 z profili, najlepiej o czworobocznym zamkniętym zarysie. W świetle otworu wyznaczonego przez boki metalowej ramy 1, umieszczone jest wypełnienie skrzydła, mające konstrukcję ramowo - płytową, złożoną z drewnianego ramiaka 2 z beleczek i wypełniających go płyt 3. Wypełnienie skrzydła ma wymiary nieco mniejsze od wymiarów otworu wyznaczonego przez boki ramy 1, dzięki czemu na całym obwodzie wypełnienia, pomiędzy wszystkimi bokami metalowej ramy 1, a krawędziowymi beleczkami ramiaka 2 jest szczelina, w której osadzone są sprężyste elementy 4, najkorzystniej w postaci piórowych sprężyn, których jeden koniec przytwierdzony jest do profili ramy 1.

4 4 PL B1 Aby zabezpieczyć wypełnienie skrzydła przed wypadnięciem z otworu wyznaczonego przez boki metalowej ramy 1, a zarazem aby umożliwić wypełnieniu swobodę przemieszczania się w płaszczyźnie skrzydła, do krawędziowych beleczek ramiaka 2 są przytwierdzone na całym obwodzie skrzydła, z obu jego stron, listwy osłonowe 5, które jednocześnie mogą pełnić funkcję elementów dekoracyjnych. W drugim przykładzie wykonania wynalazku (fig. 2 i fig. 5), metalowo-drewniane skrzydło bramy lub drzwi ma czworoboczną konstrukcję nośną w postaci metalowej ramy 1 z profili, najlepiej o czworobocznym zamkniętym zarysie. Metalowa rama 1 zaopatrzona jest w swej środkowej części w usztywniające ją elementy 6, przytwierdzone do przeciwległych, dłuższych boków ramy 1 i stężone pośrodku poprzecznym elementem 7. W tym przykładzie wykonania wynalazku skrzydło ma z obu stron pokrycie z drewnianych paneli 8, pomiędzy którymi umieszczona może zostać w razie potrzeby warstwa lekkiej izolacji termicznej 9. W świetle otworów, wyznaczonych przez boki metalowej ramy 1 oraz usztywniających ją elementów 6, do paneli 8 pokrywających obie strony skrzydła, są w obszarze krawędziowym paneli 8 przytwierdzone listwy 10. Listwy 10 są usytuowane na obwodzie otworów, wyznaczonych przez boki metalowej ramy 1 i usztywniających elementów 6, w odstępie od umownie prawego, lewego i górnego boku ramy 1, tak iż w szczelinach między wspomnianymi bokami ramy a listwami 10, osadzone są sprężyste elementy 4, które najkorzystniej mają postać piórowych sprężyn. Jednocześnie przylegająca do umownie dolnego boku metalowej ramy 1 listwa 10 jest jednopunktowo połączona z nim przy pomocy elementu złącznego 11, korzystnie śruby. Aby umożliwić pokryciu z paneli 8 swobodę przemieszczania się w płaszczyźnie skrzydła względem pozostałych trzech boków metalowej ramy 1, listwy 10 mają grubość zbliżoną do grubości profili tworzących metalową ramę 1. W trzecim przykładzie wykonania wynalazku (fig. 3 i fig. 6), metalowo - drewniane skrzydło bramy lub drzwi ma czworoboczną konstrukcję nośną w postaci metalowej ramy 1 z profili, najlepiej o czworobocznym zarysie. W świetle otworu wyznaczonego przez boki metalowej ramy 1, umieszczone jest wypełnienie skrzydła złożone z drewnianej ramy 12 i wypełniających ją szyb 13. Podobnie jak w pierwszym przykładzie realizacji wynalazku, wypełnienie skrzydła ma wymiary nieco mniejsze od wymiarów otworu wyznaczonego przez boki ramy 1, dzięki czemu na całym obwodzie wypełnienia, pomiędzy wszystkimi bokami metalowej ramy 1, a krawędziami drewnianej ramy 12 jest szczelina, w której osadzone są sprężyste elementy 4, najkorzystniej w postaci piórowych sprężyn, których jeden koniec jest przytwierdzony do profilu metalowej ramy 1. Aby zabezpieczyć wypełnienie skrzydła przed wypadnięciem z otworu wyznaczonego przez boki metalowej ramy 1, a zarazem umożliwić drewnianej ramie 12 swobodę przemieszczania się w płaszczyźnie skrzydła, profilowane belki drewnianej ramy 12 mają od umownie zewnętrznej strony skrzydła ramiona 14, sięgające do zewnętrznej krawędzi metalowej ramy 1, natomiast od umownie wewnętrznej strony skrzydła, do belki ramy drewnianej 12 przytwierdzone są listwy 15 i 16. Zrozumiałym będzie, że przedstawione wyżej przykłady ograniczono do typowych, najczęściej występujących wypełnień i pokryć skrzydeł drzwi lub bram metalowo-drewnianych. W innych przykładach realizacji wynalazku, mogą być przewidziane na przykład pokrycia skrzydeł ramowo - płytowe z szybami, albo pokrycia skrzydeł mające w środkowej części skrzydła ramę z szybami, a w bocznych częściach skrzydła wypełnienie ramowo-płytowe albo pokrycie panelowe. W dalszych przykładach realizacji wynalazku mogę też być realizowane skrzydła drzwi lub bram o pokryciach różniących się od siebie po obu stronach skrzydła. Oczywistym jest przy tym, że zaprezentowane powyżej przykłady nie wyczerpują wszystkich możliwych wariantów realizacji wynalazku. Dlatego należy je traktować jako ilustrację, nie ograniczającą ani nie zawężającą istoty rozwiązania. Zastrzeżenia patentowe 1. Metalowo-drewniane skrzydło bramy lub drzwi, zawierające metalową konstrukcję nośną w postaci ramy oraz drewniane pokrycie lub wypełnienie, przytrzymywane względem konstrukcji nośnej tak, iż ma swobodę przemieszczania w płaszczyźnie skrzydła, znamienne tym, że w krawędziowym

5 PL B1 5 obszarze pokrycia lub wypełnienia ma drewniane elementy (2), (10), (12), korzystnie profilowe belki lub listwy, usytuowane obwodowo i przynajmniej częściowo sięgające w światło otworów wyznaczonych przez elementy metalowej ramy (1), przy czym w szczelinach pomiędzy przynajmniej umownie górnym i umownie bocznymi elementami metalowej ramy (1), a sąsiadujących z nimi drewnianymi elementami (2), (10), (12) krawędziowego obszaru, osadzone są sprężyste elementy (4). 2. Metalowo-drewniane skrzydło bramy lub drzwi według zastrz. 1, znamienne tym, że umownie dolny element metalowej ramy (1) jest jednopunktowo połączony z przylegającym do niego drewnianym elementem (2), (10), (12) krawędziowego obszaru. 3. Metalowo-drewniane skrzydło bramy lub drzwi według zastrz. 1, znamienne tym, że sprężyste elementy (4) mają postać sprężyn piórowych. 4. Metalowo-drewniane skrzydło bramy lub drzwi według zastrz. 1, znamienne tym, że sprężyste elementy (4) mają postać sprężyn śrubowych. 5. Metalowo-drewniane skrzydło bramy lub drzwi według zastrz. 1, znamienne tym, że sprężyste elementy (4) mają postać trwale sprężystych elementów z tworzywa sztucznego. 6. Metalowo-drewniane skrzydło bramy lub drzwi według zastrz. 3, znamienne tym, że sprężyny piórowe mają jeden koniec przytwierdzony do elementów ramy.

6 6 PL B1 Rysunki

7 PL B1 7

8 8 PL B1

9 PL B1 9

10 10 PL B1

11 PL B1 11

12 12 PL B1 Departament Wydawnictw UP RP Cena 4,92 zł (w tym 23% VAT)