Systemy wynagrodzeƒ w okresie spowolnienia gospodarczego

Transkrypt

1

2 Systemy wynagrodzeƒ w okresie spowolnienia gospodarczego

3 Publikacja rekomendowana przez Instytut Pracy i Spraw Socjalnych Autorzy Beata Buchelt Iwona Kubica Aleksy Pocztowski Anna Rychwalska Tomasz Sapeta

4 Systemy wynagrodzeƒ w okresie spowolnienia gospodarczego Redakcja naukowa Aleksy Pocztowski Wydawnictwo C.H. Beck Warszawa 2011

5 Spistreści Wydawca: Joanna Perzyńska Redaktor merytoryczny: Joanna Perzyńska Projekt okładki i stron tytułowych: Grażyna Faltyn Ilustracja na okładce: istockphoto.com/draco77 istockphoto.com/danielfela Seria: Zarządzanie Podseria: HR Recenzent: prof. zw. dr hab. M. Wanda Kopertyńska Publikacja doinansowana przez Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie Wydawnictwo C.H. Beck 2011 Wydawnictwo C.H. Beck Sp z o.o. ul. Bonifraterska 17, Warszawa, tel. (22) Skład i łamanie: IGAWA Ireneusz Gawliński Druk i oprawa: ISBN ISBN e-book:

6 Spistreści Spis treści Wstęp RozdziałTendencjewynagrodzeńnarynkupracy Czynnikideterminującewynagrodzenie Podaipopytnapracę Tendencjewwynagradzaniu Podsumowanie RozdziałStrategicznywymiarkształtowaniawynagrodzeń Znaczeniewynagrodzeńworganizacji Strategiaorganizacjiastrategiawynagradzania Pojęcieielementystrategiiwynagradzania Strategicznezarządzaniewynagrodzeniami Wpływspowolnieniagospodarczegonapodejściedowynagrodzeń RozdziałSkładnikiideterminantysystemuwynagrodzeń Identykacjasystemuwynagrodzeń Wewnętrznastrukturawynagrodzeń Zmiennośćotoczeniaijegowpływnawynagrodzenia RozdziałWynagrodzeniapodstawowe Wybórformywynagrodzeńwkontekścietworzeniasystemu wynagradzania Metodykształtowaniawynagrodzeńzasadniczych Zasadykształtowaniawzrostuwynagrodzeń RozdziałPremieinagrody Wynagrodzeniezmienne Premie Nagrody Wynagrodzeniezmiennewczasiespowolnieniagospodarczego

7 Spistreści RozdziałŚwiadczenia Rolaiznaczenieświadczeńwwynagradzaniupracowników Rodzajeświadczeńdodatkowych Świadczeniastosowanewpraktyce Podejściedoświadczeńwwarunkachspowolnieniagospodarczego Bibliograa Słowniczek Indeks

8 Wstęp Aleksy Pocztowski Wstęp Wynagrodzeniasąjednymznajwaniejszychobszarówzarządzaniaza sobamiludzkimiworganizacjachdlategotenieprzerwanieznajdująsię wcentrumzainteresowaniateoriiipraktykiefektemtegojestutrwalona wiedzanatematwynagrodzeńbędącawynikiembogatychdoświadczeń rmorazbadańnaukowychilicznychpublikacjinatentematpełnione przezwynagrodzeniafunkcjesprawiająeznajdująsięonewkręguuwa giposzczególnychinteresariuszyzwłaszczazaśwłaścicielikadrykierow niczejipracowników Wynagrodzeniasąszczególniewraliwymobszaremzarządzaniaza sobamiludzkimipodatnymnawpływywieluczynnikówminzmian wprzepisachprawakoniunkturygospodarczejsytuacjinarynkachpracy czyteczynnikówspołecznokulturowychsytuacjaspowolnieniagospo darczegozjakąmieliśmydoczynieniawpolscewlatachskło niłaautorówdopodjęciabadańnatematkształtowaniasięwynagrodzeń wtymokresieichcelembyłoprzedstawienietrendóworazczynników które wpływają na zmiany w systemach wynagrodzeń W badaniach przyjętozałoenieepogorszeniekoniunkturygospodarczejizwiąza neztymzmianynarynkupracyprowadządorekonguracjisystemów wynagrodzeńwprzedsiębiorstwachpoprzezeksponowaniefunkcjikosz towejiograniczanieświadczeńdodatkowychwramachbadańprzepro wadzonostudialiteraturyprzedmiotupozwalająceokreślićobecnystan wiedzy na temat wynagrodzeń oraz badania ankietowe na wybranej grupieprzedsiębiorstwwtymceluopracowanokwestionariuszankiety któryzostałwypełnionyprzezmenederówispecjalistówzajmującychsię wynagrodzeniamiwbadanychrmach Badania empiryczne zostały przeprowadzone w maju roku UczestniczyłownichprzedsiębiorstwdziałającychwPolsceNajwięk szyudziałwśródbadanychmiałyrmyzsektoraprzemysłowego apozostałereprezentowałyrónebranewsektorzeszerokorozumianych usługminhandeliinstytucjenansowestrukturabadanych przedsiębiorstwwedługichwielkościmierzonejliczbązatrudnionychpra cownikówprzedstawiasięnastępująco

9 AleksyPocztowski stanowiłyduermyzatrudniająceponadpracowników rmyzatrudniająceodpracowników rmyzatrudniająceodpracowników rmyzatrudniającedopracowników WmajurokuprzeprowadzonopowtórniebadaniaempiryczneIch celembyłouzyskanieinformacjiczystwierdzonewrokutendencje majątrwałyczyprzejściowycharakterdaneuzyskanozrmwśród którychnajliczniejreprezentowanybyłsektorprzemysłowyoraz usługispośródprzedsiębiorstwusługowychnajwiększągrupęstanowiły rmyhandlowenastępnązaśrmybudowlanewiększośćrm objętychbadaniemzatrudniałapowyejpracownikówdrugą codowielkościgrupąbyłyrmyzatrudniająceoddopracow nikówbadanychstanowiłyrmyzatrudniająceoddoosób amałermyzatrudniającedopracowników PracaskładasięzsześciurozdziałówWpierwszymznichomówiono zmianynarynkupracyktórewnaturalnysposóbdeterminująpodejście dowynagrodzeńworganizacjachwdrugimrozdzialezkoleiprzedsta wionoteoretyczneipraktycznekwestiedotyczącestrategiikształtowa niawynagradzaniaorazpodstawywdraaniakonkretnychsystemów wynagrodzeń Kolejny rozdział traktuje o systemach wynagradzania ze szczególnym akcentem połoonym na charakterystykę składników tychsystemóworazdeterminującychjeczynnikówprzedmiotemanalizy wczwartymrozdzialesąwynagrodzeniapodstawowedokonanownim porównaniastosowanychpraktykkształtowaniatejczęściwynagrodzenia całkowitegozkoncepcjamiopisanymiwliteraturzeprzedmiotupremie inagrodytoobokwynagrodzeniapodstawowegonajczęściejwystępujące składnikiwynagrodzeniacałkowitegozostałyoneomówionewkolej nymrozdzialeopracowaniacałośćzamykarozdziałpoświęconyświad czeniom pracowniczym integralnej części współczesnych systemów wynagrodzeń Uzyskanedanewskazująnaselektywnywpływspowolnieniagospo darczegonasystemywynagrodzeńnajczęściejstosowanympodejściem do zmian w systemach wynagradzania była modykacja określonych jegoskładnikównppremiiczyświadczeńzmniejszeniekosztówwy nagrodzeńnaleałodopriorytetówpodejmowanychdziałańchoćniedla wszystkichrmcoświadczyłobyowspomnianejwcześniejselektywności wpływukryzysunakształtowaniewynagrodzeńobokkosztowejfunkcji wynagrodzeńjakoprzesłankipodejmowaniazmianwsystemachwyna gradzaniawwarunkachspowolnieniagospodarczegoistotneznaczenia miałarówniefunkcjamotywacyjnaprzedstawionewksiącewyniki badańdostarczająinteresującegomateriałunatemattendencjikształto waniasięwynagrodzeńwwarunkachzmiannarynkupracywynikają cychzespowolnieniagospodarczegotendencjetezostałyprzedstawione natleuniwersalnejiutrwalonejwiedzydotyczącejkształtowaniasyste mówwynagrodzeństwierdzonewwynikustudiówliteraturowychiba

10 Wstęp dańempirycznychfaktymogąstanowićpodstawęformułowaniahipotez dodalszychbadańwtymzakresieograniczonośćpróbybadawczejskła niabowiemdoumiaruwformułowaniuszerszychuogólnieńmającświa domośćeniewszystkiekwestiezwiązanezkształtowaniemsystemów wynagrodzeńwokresiespowolnieniagospodarczegoudałosięwdosta tecznysposóbwyjaśnićmonamiećnadziejęeopisanetutendencje istosowanepraktykispotkająsięzzainteresowaniemosóbzajmujących sięwynagrodzeniamiwteoriiipraktyce

11

12 Tendencjewynagrodzeńnarynkupracy Beata Buchelt Rozdział Tendencje wynagrodzeń na rynku pracy Czynniki determinujące wynagrodzenie Współcześniezewzględunaturbulentnośćotoczeniaorazmnogośćzjawisk występującychwgospodarcenapoziomiezarównoglobalnymjakiregio nalnymbardzotrudnojestwskazaćpełnyzestawczynnikówwpływająych na kształtowanie się wynagrodzeń Modele teoretyczne które analizują kształtowaniesięwynagrodzeńsąwzasadzieuproszczeniemrzeczywistości wjakiejfunkcjonująorganizacjeazatemniedokońcaodzwierciedlająfak tycznetendencjewwynagrodzeniachiniezawszewskazująichprzyczyny Nabrakkorelacjimiędzymodelamiteoretycznymiwynagrodzeńawspół czesnąpolitykągospodarcząwskazujewieluekonomistówzkonstruktem teoretycznymwiąesiębowiemmnogośćdylematówiwarunkówograni czajacychktóreczyniąniemoliwymopracowaniewspółczesnegomodelu wynagrodzeń który powinien uwzględniać wpływ rónych czynników ocharakterzenietylkoekonomicznymlecztakespołecznymipolitycz nymczajkaszdywersykowanycharakterczynnikówmających wpływnakształtowaniesięwynagrodzeńpodkreślarówniemarmstrong Wskazujeonprzytymcałyzestawdeterminantówkształtowaniasięwyna gradzeńworganizacjachtakichjakglobalizacjatendencjewzatrudnianiu tendencjedemogracznebieącypoziomwynagradzaniaczylitzwpoziom rynkowychstawekwynagradzaniaorazszerokopojmowanadziałalnośćin stytucjirynkupracywtymzwłaszczazwiązkówzawodowychorazzrzeszeń pracowdawcówarmstrongs Mającświadomośćdynamikiuwarunkowańwpływającychnakształ towaniesięwynagrodzeńwewspółczesnychorganizacjachwtejczęści opracowaniaskupionosięnawskazaniutendencjinarynkupracyktóre wywierająwpływprzedewszystkimnakształtowaniesiępoziomuwyna

13 BeataBuchelt grodzeńwramachgłównegonurtuanalizwpierwszymrzędziezwróco nouwagęnagłównedeterminantywynagradzaniaskupiającsięzwłaszcza naczynnikachnaturyekonomicznejnastępnieprzeprowadzonoszczegóło wąanalizękształtowaniasięwynagrodzeńwkonteściepolskiegorynkupra cywartowtymmiejscupodkreślićeukłademodniesieniaprowadzonych wtejczęściopracowaniaanalizstałsięuproszczonymodelinterakcjimiędzy poziomemistrukturąwynagrodzeniaazbioremczynnikówfunkcjonujących wotoczeniuwspółczesnychorganizacjizaprezentowanynarysunku PODAŻ Liczbapotencjal nychpracowni kównadwyka bezrobocie Struktura wykształcenia społeczeństwa dopasowaniedo GOW Strukturawieko wastarzeniesię społeczeństw Płećkariera kobietprzyrost naturalnypolityka prorodzinnapań stwa Uwarunkowania społeczneipolityczne prawne WYNAGRODZENIE Poziom Struktura Globalizacja Inneczynniki ekonomiczneinacja POPYT RozwójGOW zmianacharakte rutreścipracy Koniunktura RysunekDeterminantykształtującewynagrodzenie Źródłonapodstawieliteraturyprzedmiotu 1.2. Podaż i popyt na pracę Pierwszym czynnikiem na który warto zwrócić uwagę w kontekśce kształtowaniasiętendencjizarównonarynkupracyjakiprzedewszyst kim wynagrodzeń jest koniunktura gospodarcza Biorąc pod uwagę danezaprezentowanenarysunkunaleystwierdzićewkrajachue najlepsząkoniunkturęgospodarczązanotowanowlatach izasadniczespowolnieniegospodarczewidocznebyłowroku awrokuzaobserwowaćmonadekoniunkturęgospodarcząrok przynsiósłwzrostkoniunkturygospodarczejwuewyniósłon awpolscepredykcjenaroksąprzytymoptymistycznewska zanobowiemewrokutymwzrostgospodarczykrajówczłonkowskich Uniibędziedodatniizrokunarokwyszy

14 Tendencjewynagrodzeńnarynkupracy PKB w predykcja Lata Objaśnienia UE Polska RysunekPKBdlaEUiPolskiwlatachw ŹródłonapodstawieCompensationofemployees NatlekrajówUErozwójpolskiejgospodarkibyłnaderpozytywny zwłaszczapowejściuwstrukturyuniieuropejskiejzobryswroku PKBosiągnąłwzrostwynoszącyawrokuWcza sieogólnoświatowegokryzysunansowegoktórywwiększościkrajów UEskutkowałdekoniunkturąPolskautrzymaładodatniwzrostPKBtj wrokuwyniósłonawrokupredykacjewskazu jąrównieewkolejnymrokupoziompkbbędzieponowniewzrastał tymrazemjednakbardziejstabilnienapodstawiewyartykułowanych danychmonazatemstwierdzićeogólnoświatowykryzysgospodarczy wpolsceniemiałtakznaczącychkonsekwencjijakwinnychkrajachue Wnaszymkrajuprzejawiłsięonbowiemwformiespowolnieniagospo darczegoaniekryzysufaktemjestjednaktoezarównodynamiczny rozwójpolskiejgospodarkinotowanydorokujakispowolnienie którewystąpiłowrokubezpośredniowpłynęłynakształtowanie sięwynagrodzeńdokońcarokuwynagrodzeniawpolscesyste matycznieawniektórychbranachnawetbardzodynamicznierosły Spowolnieniegospodarczezrokuwpłynęłonatomiastnakształto waniesięwynagrodzeńwdwojakisposóbwniektórychbranachspo wodowałozahamowaniedynamikiprzyrostuwynagrodzeńnpsekcja

15 BeataBuchelt przetwórstwaprzemysłowegowinnychzaśzaobserwowanoznikomy wpływnadynamikęprzyrostuwynagrodzeńnpsekcjaochronyzdro wiaipomocyspołecznejwprawdzieszczegółoweomówienietendencji wwynagradzaniunapolskimrynkupracyznajdujesięwdalszejczęści niniejszegorozdziałuwartojednakjuwtymmiejscupodkreślićeogól niebiorącspowolnieniegospodarczewpolsceniezahamowałowzrostu wynagrodzeńzjakimmamydoczynieniaodpoczątkulatawzwiąz kuzprzewidywanąwkolejnychlatachkontynuacjąwzrostowegotrendu PKBmonaprzyjąćzałoenieerównieiwynagrodzeniawykaąten dencjęwzrostową Drugimistotnymczynnikiemwpływającymnakształtowaniesięwyna grodzeńjestpopytnapracęwielkośćzapotrzebowanianapracęjestbez pośredniouzalenionaodkoniunkturygospodarczejnatomiastcharakter jakościowyjestefektemstrukturyzapotrzebowanianaokreślonedobra iusługizwaywszyekwestiekształtowaniasiękoniunkturygospodar czejzarównowuejakiwpolscezostałyjuomówioneponiejskupiono sięnaomówieniukwestiizwiązanychzestrukturąpopytunapracę Odwołującsiędorysunkunaleystwierdzićejakościowyaspekt kształtowaniasiępopytunapracęmoebyćanalizowanyzdwóchwza jemnieuzupełniającychsięperspektywtjzpunktuwidzeniastruktury zatrudnieniawpodstawowychsektorachgospodarkiczyliwrolnictwie przemyśle i usługach oraz bardziej szczegółowo z punktu widzenia strukturyzatrudnieniawedługsekcjigospodarczychilubzawodów W odniesieniu do pierwszej z wymienionych perspektyw mona stwierdzićeodpoczątkulatzarównowuejakiwpolscewi docznyjestpostępującyprocestercjalizacjigospodarkiczylizmniej szaniezatrudnieniaprzedewszystkimwsektorzerolnictwaalerównie przemysłunakorzyśćsektorausługzobrysprocestenjestczęsto uznawanyzawyznacznikrozwojugospodarkiopartejnawiedzygow OtymezarównowUEjakiwPolscerozwasiętzwnowaekonomia świadczyrównieutrzymującysięwcałejgrupiepaństwczłonkowskich bardzowysokipoziomwskanikazatrudnieniawśródosóbzwyszym wykształceniemrelatywniedotejgrupyzatrudnionychpoziomzatrud nieniawśródosóbwwiekuprodukcyjnymzwykształceniemzasadni czymlubśrednimjestniskiaoddwóchlatdodatkowoulegadeprecjacji zobryswyartykułowaneargumentyświadcząotymezarówno wpolscejakiwuniieuropejskiejpostępujeprocesrozwojugospodarki opartejnawiedzywpolscejednakrozwójtegorodzajugospodarkiniejest takintensywnyjakwwysokorozwiniętychkrajachueoczymświadczą przedstawioneniejdane Polskanieosiągnęłaminimalnegopoziomurozwojudziedzin przyjmowanychzanośnikigowwpolscewzrosttenwynosiijest mierzonygłównieprocentowymudziałemwsektorachnośnikachgow PrzechodzeniePolski Polskapodwzględemrozwojugospodarkiopartejnawiedzyzajmuje ostatniemiejscewśródośmiukrajówtransformacjisystemowejktórewe

16 Tendencjewynagrodzeńnarynkupracy szłydouniieuropejskiejpiechsponadtoznalazłasięnakońcu listyinnowacyjnychgospodarekuewyprzedzającjedynietakiekrajejak LitwaŁotwaBułgariaiRumuniaEuropeaninnovations PoziomzatrudnieniawknowledgeintensiveservicesectorsjestwPolsce niszywrelacjidośredniejkrajówueoponadiwrokuwyno siłpopulacjiosóbwwiekuprodukcyjnymuewroku UEwrokuUE awrokuueemploymentin Pomimorelatywnienegatywnejocenyintensywnościrozwojunowej gospodarkiwnaszymkrajuwartopodkreślićerozwójgospodarkiop artejnawiedzychoćspowolnionykreujejednaknowewyzwaniawobec poziomuizrónicowaniawynagrodzeńwprzedsiębiorstwachfunkcjonu jącychwpolscedotychwyzwańnaleąminwzrostwynagrodzeńade kwatnydowzrostuproduktywnościorazpowiększającesięrónicowanie wynagrodzeńmiędzypracownikamiwiedzyapracownikamioniskich kwalikacjachborkowskaas Udział w ZakładanaLata wartość wskanika wr Objaśnienia sektorirolnictwoleśnictwołowiectwoirybactwo przemysłibudownictwo SektorIIIusługi sektorii RysunekStrukturapracującychwedługsektorówgospodarkiwwlatach wpolsce ŹródłonapodstawieNSRO

17 BeataBuchelt Udział w Lata Objaśnienia UEzatrudnieniewśródosóbzwykształceniempodstawowymgimna zialnymizawodowympoziomisced PLzatrudnieniewśródosóbzwykształce niempodstawowymgimnazialnymizawodowympoziomisced Udział w Objaśnienia UEzatrudnieniewśródosóbzwykształceniemśrednimipolicealnym poziomisced PLzatrudnieniewśródosóbzwykształceniemśrednim ipolicealnympoziomisced Lata Udział w Lata Objaśnienia UEzatrudnieniewśródosóbzwykształceniemwyszympoziom ISCED PLzatrudnieniewśródosóbzwykształceniemwyszympoziomISCED Rysunek Wskanik zatrudnienia osób według poziomu wykształcenia w latach wueipolsce ŹródłonapodstawieCompensationofemployees

18 Tendencjewynagrodzeńnarynkupracy Jak ju wspomniano wcześniej kształtowanie się popytu na pracę monaanalizowaćrówniebardziejszczegółowouwzględniającpodział nasekcjegospodarkiilubzawodyodnoszącsiędodanychzawartych wtabelachimonastwierdziće wpolsceodrokuzatrudnienierośnieawanalizowanymprze dzialeczasowymwzrosłoononiemaldwukrotnie w latach najbardziej dynamicznie rosło zatrudnienie wsekcjachbudownictwohandelinaprawyhoteleirestauracjetrans portgospodarkamagazynowaiłącznośćpośrednictwonansoweobsłu ganieruchomościirmorazcowartepodkreśleniawsekcjiedukacja wlatach zatrudnieniespadłowgórnictwieorazwwy twarzaniuizaopatrywaniuwenergięelektrycznągaziwodęorazrolni ctwołowiectwoileśnictwo w analizowanym przedziale czasowym największa dynamika wzrostuzatrudnieniawystąpiławtakichzawodachjakprzedstawiciele władzpublicznychwysiurzędnicyikierownicypozostalispecjaliści pracownicybiurowipracownicyusługosobistychisprzedawcyoperato rzyimonterzymaszyniurządzeńorazpracownicyprzypracachprostych wlatachnajmniejsządynamikęwzrostuzatrudnieniaza notowanowzawodachrolnikogrodnikleśnikirybakwzawodachtych zanotowanonawetspadekzatrudnienia TabelaPracującywedługsekcjiwlatach Wyszczególnienie Ogółem Rolnictwołowiectwo ileśnictwo bd Górnictwo bd Przetwórstwoprzemy słowe Wytwarzanieizaopa trywaniewener gięelektrycznągaz wodę bd Budownictwo Handelinaprawy Hoteleirestauracje Transportgospodarka magazynowaiłącz ność Pośrednictwonan sowe Brakdanychzarok

19 BeataBuchelt Wyszczególnienie Obsługanieruchomo ściirm Administracjapub licznaiobronanaro dowaobowiązkowe ubezpieczeniaspo łeczneizdrowotne Edukacja Ochronazdrowiaipo mocspołeczna Działalnośćusługowa komunalnaspołecz naiindywidualna pozostała ŹródłonapodstawiePopytna TabelaPracującywedługzawodówwlatach Wyszczególnienie Ogółem Przedstawicielewładz publicznychwysi urzędnicyikierow nicy Specjaliści wtym specjaliścinaukzycz nychmatematycz nychitechnicznych bd pozostalispecjaliści Technicyiinnyśredni personel wtym pracownicypozosta łychspecjalności Pracownicybiurowi Pracownicyusługoso bistychisprzedawcy Rolnicyogrodnicy leśnicyirybacy Robotnicyprzemysło wiirzemieślnicy

20 Tendencjewynagrodzeńnarynkupracy Wyszczególnienie wtym pozostalirobotnicy przemysłowiirze mieślnicy Operatorzyimonterzy maszyniurządzeń Pracownicyprzypra cachprostych ŹródłonapodstawiePopytna bd Dodatkoweinformacjenatematkształtowaniasiępopytunapracę wpolscewostatnichlatachmonauzyskaćanalizującdanedotyczące wakatówzawartewrocznikachstatystycznychptpopytnapracęzalata Analizującadekwatnedanedotyczącewolnychmiejscpracy monastwierdzićpodobniejakwprzypadkuanalizywzrostuzatrud nieniaanalizowanegowedługsekcjiezapotrzebowanienapracęrosło bardzodynamiczniełączniedorokupoczymdrastyczniespadło wrokudokońcarokumonazidentykowaćpięćgłównych sekcjiwktórychwystępowałnajwiększyniedobórpracownikówwtych tesekcjachnastąpiłwysokispadekzapotrzebowanianapracęwkolej nychlatachnaleądonich przetwórstwoprzemysłowewrokutyswakatóww tysawtys handelinaprawywrokutyswakatówwtys awtys budownictwowrokutyswakatówwtys awtys transportgospodarkamagazynowaiłącznośćwrokutys wakatówwtysawtys obsługanieruchościirmwrokutyswakatóww tysawtys Interesującyjestnatomiastfakterówniedynamiczniechoćwmniej szychwartościachliczbowychrosłaliczbawolnychmiejscpracywtakich sekcjachjak wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną gaz wodę wrokutyswakatówawtys administracjapublicznaiobronanarodowaobowiązkoweubezpie czeniaspołeczneizdrowotnewrokutyswakatóww tysawtys ochrona zdrowia i pomoc społeczna w tys wakatów wtysawtys edukacjawrokutyswakatówwtysaw tys