Oil. Peak. Los. Ludzkości. Rozdział 5 Analogie. Robert Bériault. wersja polska prof. Andrzej Rabczenko, Magdalena Galus

Transkrypt

1 Oil Peak i Los Ludzkości Rozdział 5 Analogie Robert Bériault wersja polska prof. Andrzej Rabczenko, Magdalena Galus

2 Istnieje wiele analogii pomiędzy losem mieszkańców Wyspy Wielkanocnej a przyszłością naszej cywilizacji technicznej. Wyspa Wielkanocna

3 Wyspiarze budowali coraz wyższe posągi My budujemy coraz wyższe drapacze chmur

4 Oni czcili bogów coraz wyższych posągów My czcimy bogów konsumpcjonizmu i wzrostu gospodarczego

5 Wzrost ich populacji był niekontrolowany W przeciągu 1000 lat, populacja licząca 100 osadników, urosła do około ludzi Liczba mieszkańców 2000 wyspy podwajała się 0 średnio co 152 lata YEAR

6 Nasza populacja również rośnie niekontrolowanie W rzeczywistości liczba ludzi na Ziemi rośnie znacznie szybciej! Dzięki medycynie, która wydłuża życie i nowoczesnemu rolnictwu, które zaopatruje nas w niezbędną żywność: w ubiegłym stuleciu powiększyliśmy naszą populację czterokrotnie!

7 Wycięli wszystkie drzewa na wyspie By sprostać potrzebom i zachciankom zbyt wielu ludzi, wycięli wszystkie lasy na wyspie co do jednego.

8 My także wycinamy drzewa By sprostać potrzebom i zachciankom zbyt wielu ludzi, wycinamy drzewa na całej planecie. Czy wytniemy je co do jednego? Wylesianie Kolumbii Brytyjskiej

9 To zdjęcie wylesiania zrobiłem 300 km na północ od okręgu Lac St-Jean, w prowincji Québec. Zwróć uwagę na te żałosne rzędy drzew, pozostawione na obydwu brzegach rzeki Mistassibi. Ludzie wycinali nawet drzewa, których średnica miała zaledwie 12 cm, ponieważ wszystkie większe zostały już wcześniej wycięte.

10 Procesy erozji na Wyspie Wielkanocnej doprowadziły do wymycia wierzchniej warstwy gleby Produkcja żywności na wyspie gwałtownie zmalała Erozja na Wyspie Wielkanocnej

11 Czy jesteśmy lepsi? - 1 Erosion in Canada Erozja gleb w większej części świata doprowadza do strat w wierzchniej warstwie gleby. A chmury pyłu B gleba leżąca u podnóża zbocza C żyzne osady zanieczyszczają wody powierzchniowe D ostańce glebowe podtrzymujące małe kamienie E wielki wąwóz Erosion,G.J. Wall, E.A. Pringle, G.A. Padbury, H.W. Rees, J. Tajek, L.J.P. van Vliet, C.T. Stushnoff, R.G. Eilers, and J.-M. Cossette

12 Czy jesteśmy lepsi? - 1 Erosion in Canada Średnia produkcja zboża na osobę osiągnęła swoje maksimum w 1989 roku i od tego czasu stale maleje. Erosion,G.J. Wall, E.A. Pringle, G.A. Padbury, H.W. Rees, J. Tajek, L.J.P. van Vliet, C.T. Stushnoff, R.G. Eilers, and J.-M. Cossette

13 Czy jesteśmy lepsi? - 1 Zmierzamy do osiągnięcia światowego deficytu zbóż! Źródło: USDA

14 Czy jesteśmy lepsi? - 1 Źródło: USDA Zmierzamy do osiągnięcia światowego deficytu zbóż!

15 Czy jesteśmy lepsi? - 2 Ze względu na złe zarządzanie i przeludnienie: w Chinach, Afryce i USA mamy do czynienia z zaawansowanymi procesami pustynnienia Water: The Fate of Our Most Precious Resource, Marq De Villiers

16 Czy jesteśmy lepsi? - 3 Tracimy rocznie miliony hektarów gleb, ze względu na wywołane irygacją zasalanie. Wody gruntowe zawierają sól i minerały, które gromadzą się na powierzchni, gdy woda wyparowuje. Rezultatem takich działań jest trwałe niszczenie gleby.

17 Czy jesteśmy lepsi? - 4 Niszczymy najlepsze ziemie pod uprawę, pokrywając je ścisłą zabudową miejską. Oto najlepszej jakości gleby w Kanadzie, widziane ze szczytu wieży telewizyjnej w Toronto.

18 Czy jesteśmy lepsi? - 5 Gleby o najlepszej jakości przeznaczamy także pod budowę autostrad i przestrzeni parkingowych KAŻDEGO ROKU NA CAŁYM ŚWIECIE: Przybywa 11 milionów nowych samochodów Zabetonowujemy około 2 milionów hektartów gleb najwyższej jakości Plan B: Rescuing a Planet Under Stress and a Civilization in Trouble, Lester R. Brown

19 Czy jesteśmy lepsi? - 6 W każdym zakątku Ziemi wypompowujemy wody podziemne szybciej, niż są one w stanie się zregenerować Co się stanie, gdy opróżnimy je do końca?

20 Czy jesteśmy lepsi? - 6 Ogromny zbiornik wód podziemnych Ogallala, pod wielkimi równinami USA, jest dobrym przykładem tego, jak współcześnie ludzie wyczerpują zasoby wodne.

21 Czy jesteśmy lepsi? - 7 Zatruwamy nasze gleby związkami chemicznymi W tym samym czasie, niszczymy zależności w ekosystemach, od których jesteśmy zależni.

22 Wyspiarze byli mało przewidujący Po wycięciu wszystkich drzew, nie mieli materiałów do budowy łodzi, których używali do polowań na morświny.

23 Ale czy my jesteśmy choć odrobinę bardziej przewidujący? Myślimy, że jesteśmy sprytni, bo potrafimy budować olbrzymie trawlery Używamy ich do dziesiątkowania jednego łowiska za drugim

24 Wyspiarze nie zniszczyli łowisk jedynie swój sposób dotarcia do nich. My poszliśmy znacznie dalej: gdy przełowiliśmy łowiska dorsza i łososia, ktoś pomyślał: Czy nie byłoby lepiej hodować własne ryby?! Czy zastanowiliśmy się chociaż nad tym, co właściwie jedzą ryby?

25 Inne ryby oczywiście! Każdego roku przemysłowa hodowla ryb zużywa 30 milionów* ton gorszej jakości ryb jako pożywienia dla ryb hodowlanych. Oto niektóre z wielu konsekwencji takiego działania: To dobre źródło białka mogłoby wyżywić ubogich. Choroby z hodowli przenoszą się na dzikie ryby. Duża ilość ryb, trzymanych na małej przestrzeni, mocno zanieczyszcza wodę. Hodowcy ryb stanowią konkurencję dla ubogich rybaków * Nils Kautsky, Institute for Systems Ecology, Stockholm

26 Przeciętna farma rybna zużywa około 3 kg dzikich ryb, by uzyskać 1kg łososia lub krewetek. Hodowle krewetek powodują zniszczenia lasów namorzynowych, miejsca, gdzie żyje wiele gatunków ryb. * Rosamond L. Naylor and Harold A. Mooney, Nature,.

27 * Paradoksalnie, uprawy wodne mogą być sposobem na wyżywienie przeludnionego świata - ale przyczyniają się także do niszczenia zasobów światowych łowisk. * Rosamond L. Naylor and Harold A. Mooney, Nature,.

28 Czy jesteśmy lepsi? - 8 Ludność Rapa Nui, po osiągnięciu maksimum swej populacji, żyła w skrajnej nędzy. Przyzwyczajeni do zbytków wyspiarze, musieli zamieszkać w jaskiniach jak ludzie pierwotni.

29 Czy jesteśmy lepsi? - 8 My nie osiągnęliśmy jeszcze wierzchołka krzywej liczebności populacji, ale już teraz miliardy ludzi żyją w skrajnej nędzy.

30 Czy jesteśmy lepsi? - 9 Ludność Rapa Nui osuszyła strumienie i zbiorniki wody pitnej.

31 Czy jesteśmy lepsi? - 9 My także osuszamy nasze rzeki. Rzeka Kolorado jest tylko jednym z przykładów głównych rzek, które wysychają, zanim dotrą do oceanu. Water: The Fate of Our Most Precious Resource, Marq de Villiers

32 Czy jesteśmy lepsi? - 10 Dzięki rozwojowi technologii, stworzyliśmy toksyny, które nie występują naturalnie nigdzie na świecie. Stale podkopujemy sieć życia

33 Istnieje dobry film o historii Wyspy Wielkanocnej i analogiach pomiędzy nią a naszą cywilizacją. By go obejrzeć kliknij tutaj (wersja angielska) Po obejrzeniu filmu, będziesz się pewnie zastanawiać, jak to możliwe, że rozwój wymknął się nam spod kontroli. Przeczytaj Rozdział 6, by zrozumieć, jak wzrost żeruje na wzroście. Kliknij tutaj, by wybrać rozdział