Restytucje ryb wędrownych w Polsce

Transkrypt

1 Restytucje ryb wędrownych w Polsce Ryszard Bartel Instytut Rybactwa Śródlądowego dowego Zakład ad Ryb Wędrownych W ul. Reduta Żbik 5, Gdańsk gdansk@infish.com.pl

2 Występowanie troci w polskich rzekach po II Wojnie Światowej niegdyś tama w 1968

3 Niszczenie środowiska powodowało zmniejszenie liczebności ryb wędrownych: Zanieczyszczenie Kanalizacja rzek Prostowanie rzek Eksploatacja żwiru Przełowienie Najbardziej niebezpieczne jest przegradzanie rzeki. Tarlaki nie mogą dojść do tarlisk. Część tarlisk jest zniszczona. Wędrówki tarlaków są krótsze. Liczba tarlaków na tarliskach spada, liczba smoltów spada

4 Wpływ zapór na łososie, trocie i certy Dunajec Zapora r. Przepławka 1942 r r. w przepławce 134 tarlaki troci 1952 r. brak troci w przepławce 22 km tarlisk pokryte mułem i piaskiem Ostatnie obserwowane trocie: - w Sole 1946 r. - w Dunajcu i Rabie 1968 r. Ostatnie obserwowane łososie: - w Skawie r. Ostatnie łososie obserwowano w Drawie w połowie lat 80. XX w. Co przyspieszyło zniknięcie tej populacji? Czyszczenie zbiornika w Kamiennej w 1982 r. i 1983 r. Tarliska były pokryte pisakiem do 1985 r.

5 Spadek połowów troci Średnie połowy roczne przed 33,3 po wybudowaniu tamy 12,4 14,7 0,006 Wędrówka tarłowa przed po wybudowaniu tamy

6 Spadek połowów certy w Wiśle

7 Restytucja łososia Pierwsze zarybienie łososiem w 1879 r. Zaoczkowana ikra łososia z Daugavy 1985 r. i 1987 r. Zarybienie smoltami: 1994 = osobników (Wieprza) = do > smoltów łososi zarybiono rzeki pomorskie, ujście Wisły, Drwęcę, San, Dunajec Pierwsze tarlaki w Wieprzy I Drwęcy w 1997 r. Zebrano jaj. Liczba pozyskiwanych jaj w niektórych latach dochodziła do 2,5 mln. Łosoś zdjęty z listy gatunków chronionych. Połowy gospodarcze w rzekach do 10 t. Corocznie znakowane smolty do osobników.

8 Samce łososia złowione z w Drawie w 1997 roku (15,5 i 11,5 kg)

9 Miejsca połowów znakowanych łososi w Morzu Bałtyckim (number pod-rejon ICES)

10 Wzrost restytuowanych łososi w morzu Rok w morzu I - 59,4 cm 2583 g II - 81,8 cm 6255 g III - 102,4 cm g Największy znakowany łosoś 130 cm i 20 kg złowiony został po 3 latach

11 Tarlisko łososia na Drawie (1998 r.)

12 Troć wiślana (letnia) złowiona w ujściu Wisły w sierpniu w 1997 r.

13 Restytucja troci Zarybiano wylęgiem, narybkiem, presmoltami i smoltami. Pierwsze zarybienie Dunajec 1880 r. Zarybienie smoltami (preferowane) i wylęgiem / narybkiem letnim. Rocznie w Iatch wypuszczano od do ponad smoltów do rzek pomorskich i Wisły z dopływami. Wzrost troci w morzu I cm II cm III cm IV cm V cm

14 Miejsca zwrotów znaczków z troci wypuszczonych do Wisły w Korzeniewie w latach : (Bartel et al, 2005) 1 miejsce wypuszczenia smoltów, 2 zapora we Włocławku, 3 miejsca złowienia pojedynczych osobników, 4, 5, 6, 7 miejsca złowienia dużej liczby osobników (liczba ryb podana w nawiasie ), n liczba zwrotów

15 Efektywność zarybień Efektywność zarybiania ogółem i rzek smoltami troci hodowlanymi oraz dzikimi z zarybiania wylęgiem w latach , średnie liczby smoltów w okresach trzyletnich w latach , oraz masy odłowionych troci w Polsce w latach Lata Odłowy ogółem (ton) Efekt.og. (kg/1000szt) / efekt. rzek (kg/1000 szt) / śr. licz. smoltów dzikich i hod.(tys.szt.) Odłowy ogółem efektywność efektywność - rzeki śr.liczby smoltów (hod.i dzikie)

16 Odłowy troci Liczby wypuszczonych smoltów oraz masa odłowionych troci w latach Lata Odłowy ogółem (ton) Liczby smoltów wypuszczonych (tys. sz Odłowy ogółem (ton) Liczby smoltów ypuszczonych (tys.szt.)

17 Jesiotr Wędrówki dawniej Jaki był jesiotr? Skąd materiał do restytucji? Restytucja współpraca z Niemcami Zarybienia: Drwęca, Drawa, Warta, Gwda Zwroty dotychczasowe

18 Certa Restytucja w Odrze i Redze od 2004 r, w Inie od 2007 r W dopływach środkowej Odry (Barycz) od 2000 r., a w Wiśle od 2007 r. W 2007 r. wypuszczono ok. 2 mln narybku Zarybianie efekty są już widoczne

19 Uwagi końcowe Czy musimy zarybiać? Jak prowadzić restytucję? Wybór odpowiedniej populacji Ochrona bioróżnorodności Zapewnienie środków finansowanych na restytucję