Konsorcjum:

Transkrypt

1

2 EkoTechProdukt dr Lidia Sas-Paszt, dr Eligio Malusa, prof. dr hab. Zygmunt S.Grzyb, dr Elżbieta Rozpara, dr Paweł Wawrzyńczak, dr Krzysztof Rutkowski, prof. dr hab. Dariusz Nowak, dr Krzysztof Zmarlicki, dr Barbara Michalczuk Źródło finansowania projektu: Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka Poddziałanie osi priorytetowej 1.

3 Konsorcjum i podwykonawcy projektu:

4 Hectares Farms Rozwój rolnictwa ekologicznego w Unii Europejskiej w latach '000' '000 6'000' ' '000 5'000' '000 4'000'000 3'000'000 2'000'000 1'000' Hectares Farms '000 80'000 60'000 40'000 20'000 0 Source: FiBL, SOEL, Univ. of Wales

5 źródło: Liczba zarejestrowanych producentów żywności metodami ekologicznymi w Polsce w latach

6 źródło: Liczba przetwórni ekologicznych w Polsce w latach

7 Cele projektu: Głównym celem projektu jest stworzenie warunków dla poprawy konkurencyjności polskich przedsiębiorców z sektora rolnictwa ekologicznego m.in. poprzez: opracowanie i wprowadzenie do praktyki innowacyjnych rozwiązań dla ekologicznej uprawy roślin sadowniczych zwiększenie ekologicznej produkcji owoców i materiału szkółkarskiego w Polsce, a także do poprawy jej opłacalności określenie wpływu spożywanych owoców, wytworzonych metodami ekologicznymi, na zdrowie człowieka

8

9 Badawczo-rozwojowe cele projektu Opracowanie przyjaznych dla środowiska naturalnego i zdrowia człowieka biopreparatów oraz technik ich stosowania (pożyteczne mikroorganizmy glebowe, biopreparaty doglebowe i dolistne, środki ochrony roślin) Stworzenie banku symbiotycznych grzybów mikoryzowych oraz pożytecznych bakterii, wyizolowanych w warunkach glebowo-klimatycznych Polski (SYMBIO BANK) Upowszechnienie wiedzy na temat technik i metod ekologicznej produkcji owoców oraz materiału szkółkarskiego Opracowanie nowych maszyn i urządzeń służących do aplikacji nowych produktów, i zwiększających ich efektywność

10 Badawczo-rozwojowe cele projektu Ocena wpływu nowych produktów i technologii na jakość i trwałość przechowalniczą owoców Ocena wpływu diety wzbogaconej w owoce pochodzące z upraw ekologicznych na kondycję zdrowotną konsumentów Zwiększenie roli nauki w zakresie ekologicznej produkcji owoców i materiału szkółkarskiego w Polsce i w krajach Unii Europejskiej Upowszechnienie wiedzy dotyczącej innowacyjnych produktów i technologii wśród sadowników, producentów środków produkcji i sprzętu technicznego, doradców

11 Praktyczne aspekty projektu Nowoopracowane produkty będą mogły być stosowane w uprawach ekologicznych oraz w produkcji integrowanej i konwencjonalnej Przyczyni się to do ograniczenia stosowania syntetycznych środków produkcji (nawozów i pestycydów), a zatem do ochrony środowiska i zdrowia człowieka Wyniki uzyskane w projekcie będą mogły znaleźć zastosowanie nie tylko w uprawie roślin sadowniczych, ale także w uprawie warzyw, roślin ozdobnych i w innych uprawach rolniczych Zwiększenie roli nauki w zakresie ekologicznej produkcji owoców i materiału szkółkarskiego w Polsce i w krajach Unii Europejskiej

12 Upowszechnianie uzyskanych wyników Upowszechnienie wiedzy dotyczącej innowacyjnych produktów i technologii wśród sadowników, producentów środków produkcji i sprzętu technicznego: Naukowcy współrealizujący projekt Zakład Upowszechniania Instytutu Sadownictwa i Kwiaciarstwa Krajowe Centrum Rolnictwa Ekologicznego w Radomiu Terenowe Ośrodki Doradztwa Rolniczego Inne instytucje upowszechnieniowo-wdrożeniowe w Polsce

13 Pakiet badawczy PB 2

14 DOŚWIADCZENIA SZKLARNIOWE - Jabłoń: Topaz i Ariwa - Wiśnia : Sabina i Debreceni Bötermo - Truskawka: Elsanta, Honeoye i Elkat (sierpień 2009).

15 KOMBINACJE DOŚWIADCZALNE: Kontrola NPK Obornik Mycosat + ½ dawki obornika Humus UP Humus Active + Actiwit PM BF Quality + ½ dawki obornika BF Amin + ½ dawki obornika Obornik + Tytanit Obornik + Vinassa Florovit Natura Florovit Eko

16 9 grudnia 2010 posadzona została druga seria doświadczenia w rizoboksach

17 Kombinacje doświadczalne: 1. Bioprodukty 2. Bioprodukty + substrat mikoryzowy (Glomus intraradices, Glomus mosseae, Glomus etunicatum) w formie hydrożelu - 5 ml/roślinę. 3. Bioprodukty + 24 szczepy bakterii należących do rodzaju Pseudomonas (charakteryzujących się produkcją auksyn i zdolnością rozpuszczania związków fosforu) 10 ml/roślinę

18 ANALIZY BIO-FIZYKO-CHEMICZNE Próbki gleby rizosferowej Próbki liści Próbki korzeni Próbki wydzielin korzeniowych Próbki bioproduktów

19 POMIARY I ANALIZY LABORATORYJNE Pomiary ph gleby rizosferowej i wizualizacja zmian ph w rizosferze Masa i morfologia korzeni i liści - skaner korzeniowy Zielona barwa liści Stopień frekwencji mikoryzowej grzybów AMF (arbuskularne grzyby mikoryzowe) Zawartość zw. fenolowych i kw. organicznych w wydzielinach korzeniowych, w korzeniach i liściach (HPLC) Skład mineralny gleby rizosferowej oraz liści i pędów Wielkość populacji grzybów i bakterii w glebie rizosferowej Oddychanie gleby rizosferowej (korzeni i mikroorganizmów)

20 WIZUALIZACJA ZMIAN ph W RIZOSFERZE POZYSKIWANIE WYDZIELIN KORZENIOWYCH

21 mg/próbę 45,00 40,00 35,00 30,00 24,55 35,98 kwas galusowy kwas chlorogenowy 25,00 20,00 15,00 10,00 5,00 0,00 3,49 0,81 0,12 0,99 Kontrola zero Kontrola NPK 14,49 12,19 9,12 7,39 9,47 2,22 Obornik 0,07 Mycosat + Obornik 3,03 Humus UP Humus Active + Aktywit PM BF Quality + Obornik 6,78 6,67 BF Amin + Obornik Obornik + Tytanit 3,59 3,27 Vinassa 12,23 Gleba Rys. 1. Zawartość kwasów galusowego i chlorogenowego w wydzielinach korzeniowych truskawki odmiany Elsanta p-value (kw. galusowy) <0,0001 (kw. chlorogenowy) <0,0001

22 mg/próbę 60,00 50,00 37,89 40,00 kwas galusowy 30,00 kwas chlorogenowy 20,00 11,15 12,33 16,55 19,87 18,72 10,00 0,00 3,05 1,36 0,10 0,10 0,09 Kontrola zero Kontrola NPK 5,13 Obornik Mycosat + Obornik 0,05 0,56 Humus UP 1,61 6,19 Humus Active + Aktywit PM 5,33 BF Quality + Obornik 0,00 5,04 BF Amin + Obornik 5,34 Obornik + Tytanit 6,24 5,82 Vinassa Rys. 2. Zawartość kwasów galusowego i chlorogenowego w wydzielinach korzeniowych truskawki odmiany Honeoye p-value (kw. galusowy) <0,0001 (kw. chlorogenowy) <0,0001 Gleba

23 mg/próbę 0,030 0,025 0,020 0,015 0,010 0,005 0,014 0,015 0,025 0,015 0,014 0,013 Rys. 3. Zawartość kwasu kawowego w wydzielinach korzeniowych truskawki odmiany Elsanta p-value <0,0001 0,000 Kontrola zero mg/próbę 0,025 Kontrola NPK Obornik Mycosat + Obornik Humus UP Humus Active + Aktywit PM BF Quality + Obornik BF Amin + Obornik Obornik + Tytanit Vinassa Gleba 0,020 0,015 0,010 0,005 0,012 0,016 0,015 0,013 0,017 0,014 0,014 0,013 0,011 0,011 0,011 Rys. 4. Zawartość kwasu kawowego w wydzielinach korzeniowych truskawki odmiany Honeoye p-value < 0,0003 0,000 Kontrola zero Kontrola NPK Obornik Mycosat + Obornik Humus UP Humus BF Quality Active + + Obornik Aktywit PM BF Amin + Obornik Obornik + Tytanit Vinassa Gleba

24 mg/próbę 0,050 0,045 0,040 0,035 0,030 0,025 myrcytyna naringina d-glikozyd kempferolu d-glikozyd kwercetyny 0,020 0,044 0,029 0,044 0,015 0,010 0,005 0,000 0,003 0,002 Kontrola zero Kontrola NPK Obornik Mycosat + Obornik 0,002 0,006 0,006 Humus UP Humus Active + Aktywit PM BF Quality + Obornik BF Amin + Obornik Obornik + Tytanit 0,013 Vinassa Gleba Rys. 5. Zawartość flawonoidów w wydzielinach korzeniowych truskawki odmiany Elsanta p-value <0,0001 (dla wszystkich związków)

25 mg/próbę 0,120 0,100 d-glikozyd kempferolu myrcytyna naringina kwercetyna d-glikozyd kwercetyny 0,080 0,060 0,111 0,110 0,040 0,020 0,044 0,007 0,009 0,010 0,006 0,020 0,000 Kontrola Kontrola Obornik Mycosat + Humus UP Humus BF Q uality BF Amin + Obornik + Vinassa Gleba zero NPK Obornik Active + + Obornik Obornik Tytanit Aktywit PM Rys. 6. Zawartość flawonoidów w wydzielinach korzeniowych truskawki odmiany Honeoye p-value <0,0001 (dla wszystkich związków)

26 WNIOSKI - WYDZIELINY 1. W wydzielinach korzeniowych zidentyfikowano trzy kwasy fenolowe oraz związki flawonoidowe takie jak: d-glikozydy kwercetyny i kempferolu, myrcytynę, naringinę oraz kwercetynę. 2. Wydzieliny truskawki odmiany Elsanta zawierały więcej kwasów: galusowego i chlorogenowego, w wydzielinach truskawki odmiany Honeoye stwierdzono więcej kwasu kawowego. 3. W wydzielinach korzeniowych roslin truskawki Elsanta stwierdzono najwięcej związków fenolowych po zastosowaniu: BF Amin+Obornik oraz BF Quality+Obornik, a najmniej w kombinacji kontrolnej (bez nawożenia). 4. W wydzielinach korzeniowych odmiany Honeoye najwięcej związków fenolowych stwierdzono w kombinacji BF Quality+Obornik oraz Vinassa+Obornik, najmniej w kombinacji Humus UP.

27 ELSANTA : STOPIEŃ FREKWENCJI MIKORYZOWEJ W kombinacjach: HONEOYE :: Mycosat - 46% BF Amin+0.5 obornika - 29% Humus UP - 21% Kontrola NPK - 5% Kontrola 0-12% Humus Active+Actiwit PM 39% Obornik + Vinassa 39% Humus UP 31% Mycosat - 27% Kontrola NPK - 4%

28 STRUKTURY MIKORYZOWE Grzybnia mikoryzowa i spora w korzeniach Elsanta - Mycosat Fragment korzenia z grzybnią i wezykulami Honeoye - Humus UP Wezykule w korzeniach Honeoye - Humus Activ + Activ PM

29 POBÓR PRÓBEK GLEBY RIZOSFEROWEJ Z SADU EKOLOGICZNEGO DO ZAŁOŻENIA KULTUR PUŁAPKOWYCH ( )

30 KULTURY PUŁAPKOWE Zakładanie kultur pułapkowych: pobieranie gleby rizosferowej przygotowanie podłoża (gleba rizosferowa:piasek 1:1. wysiewanie nasion babki lancetowatej (Plantago lanceolata) po 30 szt. na doniczkę. Doniczki w workach SUNBAG ustawiono w pokoju wegetacyjnym, w temperaturze 20 C, przy 16 godz. oświetleniu.

31 L.p. Kombinacja Truskawka odmiana Elsanta Liczba spor Truskawka odmiana Honeoye 1 Kontrola NPK Obornik Micosat Humus VP Humus Active + Activit PM BF Quality + ½ Obornika BF Amin + ½ Obornika Obornik + Tytanit Obornik + Vinassa Glomus constrictum Glomus claroideum Razem Glomus mosseae

32 KULTURY PUŁAPKOWE z Plantago lanceolata Truskawka odm. Elsanta Truskawka odm. Honeoye

33 Lp. Odmiana/Gatunek Rodzaje morfotypów Ogółem spor M1 M2 M3 M4 1 Truskawka Elsanta Rizoboksy Truskawka Honeoye Rizoboksy Jabłoń ( Topaz, Pinova ) Sad Ekologiczny Wiśnia ( Debreceni Botormo, Kelleris ) Sad Ekologiczny Truskawka (Dąbrowice wieś) Ogółem morfotypy z kultur pułapkowych Spora arbuskularnego grzyba mikoryzowego

34 KULTURY PUŁAPKOWE z Plantago lanceolata gleba rizosferowa roślin z sadu Ekologicznego i prywatnych plantacji

35 SYMBIOBANK: Przechowywanie spor grzybów mikoryzowych w obniżonej temperaturze 1. Przechowywanie spor w roztworach krioprotektantów (sacharoza, glicerol, mannitol, trehaloza, glukoza). 2. Przechowywanie spor w otoczkach z alginianu wapnia sporządzonych na bazie roztworów krioprotektanów. Ocena kondycji i kiełkowania spor po mrożeniu Spory Mrożenie spor Ocena kiełkowania Kiełkująca spora Po 1 miesiącu przechowywania spor w -80 o C stwierdzono, że spory przechowywane w roztworach krioprotektantów przeżyły mrożenie w lepszej kondycji i zachowały większą zdolność do kiełkowania niż spory przechowywane w otoczkach z alginianu wapnia+krioprotektanty.

36 Laboratorium Rizosfery POKÓJ PRZYGOTOWYWANIA PRÓB DO BADAŃ

37 SYSTEM IDENTYFIKACJI BIOLOG

38 LABORATORIUM BADANIA GRZYBÓW MIKORYZOWYCH

39 IDENTYFIKACJA SPOR GRZYBÓW MIKORYZOWYCH

40 BADANIA MIKROORGANIZMÓW

41 BADANIA MIKROORGANIZMÓW

42 BADANIA MIKROORGANIZMÓW

43 Laboratorium Rizosfery SYMBIOBANK LABORATORIUM BAKTERIOLOGICZNE

44 Mikroorganizmy pożyteczne (grzyby antagonistyczne) A. B. A. A. B. A. B. A. B. A. Hamowanie wzrostu Botrytis cinerea przez grzyby Penicillium steckii i Paecilomyces marquandii.

45 Mikroorganizmy pożyteczne Rozpuszczanie związków fosforu przez bakterie z rodzaju Pseudomonas. Odbarwiona strefa wokół kolonii bakteryjnych Ps49G oraz Ps49A świadczy o zdolności rozpuszczania związków fosforu Kolonie bakteryjne Pseudomonas fluorescens (Barwnik produkowany przez te bakterie jest sideroforem)

46 Badania nośników dla mikroorganizmów Keramzyt Alginat sodu Perlit Najlepszym nośnikiem dla bakterii Pseudomonas fluorescens jest alginat sodu.

47 Odróżnianie izolatów bakterii rizosferowych na podstawie analizy DNA.

48 Rozróżnianie arbuskularnych grzybów mikoryzowych technikami molekularnymi (określenie liczby gatunków występujących w próbie)

49 Pole Doświadczalne SGGW Warszawa Wilanów Wykonywanie zdjęć systemów korzeniowych z użyciem techniki minirizotronów Sad Pomologiczny ISK Skierniewice

50 Zdjęcia korzeni jabłoni odmiany Gold Milenium rosnącej w Sadzie Pomologicznym ISK w Skierniewicach

51 Korzenie wiśni odmiany Sabina rosnącej w sadzie na Polu Doświadczalnym SGGW w Warszawie

52 WZROST I ROZWÓJ KORZENI JABŁONI Marzec Kwiecień Maj Czerwiec Lipiec Sierpień Wrzesień Pazdziernik Listopad

53 BIAŁY, MŁODY KORZEŃ JABŁONI BRĄZOWY, STARSZY KORZEŃ JABŁONI

54 KORZENIE DROBNE W TLE WIDOCZNY GRUBSZY KORZEŃ SZKIELETOWY ZARODNIK ARBUSKULARNEGO GRZYBA MIKORYZOWEGO

55 STAWONOGI GLEBOWE: WIJE I DROBNE OWADY BEZSKRZYDŁE

56

57

58 Pakiet badawczy PB 3

59 OCENA I OPRACOWANIE NOWYCH PRODUKTÓW WPŁYW NA ROŚLINY WPŁYW NA ŚRODOWISKO MIKROORGANIZMY GLEBOWE TRUSKAWKA JABŁOŃ WIŚNIA GLEBA NOŚNIKI MIKROORGANIZMÓW: ALGINAT SODU KARAGEN

60 OBORNIK EKSTRAKT Z WODOROSTÓW EKSTRAKT Z WERMIKOMPOSTU VINASSA TYTANIT INOKULUM MIKROORGANIZMÓW KOMPOST

61 Rodzaje kompostów i ich charakterystyka Kompost N C Substancja organiczna % p.s.m. % WĘGIEL-BOCZNIAK- SERWATKA WĘGIEL-BOCZNIAK-VINASSE WĘGIEL-VINASSE WĘGIEL-BOCZNIAK WĘGIEL-SHITAKE-SERWATKA WĘGIEL-SHITAKE-VINASSE WĘGIEL-SHITAKE

62

63 WPŁYW NA ROŚLINY AKTYWNOŚĆ FIZJOLOGICZNA AKTYWNOŚĆ ENZYMATYCZNA METABOLIZM AZOTU METABOLIZM WTÓRNY ANALIZY CHEMICZNE AZOTANY AZOTYNY SKŁĄDNIKI POKARMOWE METABOLITY WTÓRNE FOTOSYNTEZA AKTYWNOŚĆ FOTOSYNTETYCZNA FLUORESCENCJA CHLOROFILU a

64 Aktywność fotosyntetyczna roślin truskawki odmiany Elsanta

65 WPŁYW BIOPRODUKTÓW NA ŚRODOWISKO MIKROORGANIZMY GLEBOWE NICIENIE MIKROFAUNA GLEBOWA GRZYBY BAKTERIE MIKOFAGI BACTERIOFAGI FITOFAGI DRAPIEŻNE DŻDŻOWNICE

66 Liczebność populacji nicieni według grup troficznych

67 Pakiet badawczy PB 4

68 Biopreparaty do nawożenia roślin sadowniczych

69 Pielęgnacja gleby w szkółce podkładek 2009 r.

70 Na lewo podkładki jabłoni, na prawo antypka przed drugim terminem aplikacji biostymulatorów 2009 r.

71

72

73

74

75

76

77 Okulizacja podkładek jabłoni i wiśni w szkółce ekologicznej w 2010 r.

78 Okulizacja antypki 2010.

79 Szkółka doświadczalna podkładek po aplikacji stymulatorów wzrostu 2010 r.

80 Ręczna aplikacja biostymulatorów dolistnych w drugim terminie na drzewkach jabłoni odmiany Topaz 2010 r.

81 Drzewka jabłoni odmiany Topaz traktowane preparatem Humus Activ

82 Szkółka doświadczalna podkładek jabłoni i wiśni po aplikacji biostymulatorów 2010 r.

83 Pomiar grubości antypki późną jesienią po aplikacji biostymulatorów

84 Pomiar wysokości antypki po aplikacji biopreparatów

85 Drzewka wiśni odmiany Debreceni Botermo traktowane substratem bakteryjno-mikoryzowym Mycosat

86 Dobrze rozgałęziony okulant jabłoni odmiany Topaz po aplikacji preparatu BF Quality 2010 r.

87 W kombinacji z obornikiem liście antypki porażone drobną plamistością liści wcześnie opadały Podkładki antypki traktowane preparatem Mycosat aktywnie rosły i nie były podatne na opadzinę liści Humus UP aktywnie stymulował wzrost podkładek antypki prze cały okres wegetacji

88 W kombinacji z obornikiem liście antypki porażone drobną plamistością liści wcześnie opadały Preparat Vinassa stymulował wzrost pędów przez cały okres wegetacji i zwiększał ich masę całkowitą Tytanit poprawiał kondycję zdrowotną podkładek i wyraźnie zwiększał ich całkowitą masę

89 Wpływ biopreparatów stosowanych w PB4 na wzrost roślin Preparaty Vinassa, BF Quality, BF Amin i Tytanit bardzo korzystnie wpłynęły na wzrost podkładek i drzewek jabłoni odmiany Topaz i Ariwa n.p. stymulowały przyrost grubości i wysokości podkładek, a także okulantów jabłoni. Intensyfikowały ich wzrost oraz stymulowały przyrost liczby pędów bocznych w koronie oraz ich długość. Mycosat i Vinassa z obornikiem stymulowały wzrost i rozwój podkładek i okulantów wiśni odmian Sabina i Debreceni Botermo.

90 Pakiet badawczy PB 5

91 Sad ekologiczny jabłoni odmiany Topaz i wiśni odmiany Sabina w Dąbrowicach w pierwszym roku po posadzeniu

92 Drzewko odmiany Topaz w drugim roku po posadzeniu 2010 r.

93 Wykorzystanie sprzymierzeńców w szkółce ekologicznej w walce ze szkodnikami

94 Drzewo odmiany Ariwa tuż przed zbiorem, traktowane Humus Active + Humus UP

95 Kontrolne drzewka odmiany jabłoni Ariwa

96 Drzewka jabłoni odmiany Topaz słabo kwitnące w kombinacji kontrolnej

97 Charakterystyka efektów działania biopreparatów stosowanych w PB5 Humus Up, Humus Active + Humus UP, BF Quality, Tytanit oraz Vinassa miały największy wpływ na wzrost, kwitnienie i plonowanie drzew jabłoni. U odmiany Topaz zaobserwowano korzystny wpływ biopreparatu Humus UP na wzrost i plonowanie w porównaniu do pozostałych biostymulatorów. U odmiany Ariwa Tytanit w największym stopniu stymulował wzrost i plonowanie. W przypadku drzew wiśni najkorzystniej działały: Humus Active + Humus UP, BF Quality, Tytanit oraz Vinassa. Preparat Vinassa u drzew wiśni Sabina stymulował wzrost, kwitnienie, zawiązywanie owoców i PPPP.

98 Pakiet badawczy PB 6

99 Stanowisko do badania przeżywalności organizmów Stosowanie środków ochrony roślin pochodzenia biologicznego, w tym szczególnie z wykorzystaniem żywych organizmów, stawia przed techniką opryskiwania nowe wyzwania. Kluczowym problemem jest opracowanie konstrukcji opryskiwacza, którego parametry pracy i podzespoły w najmniejszym stopniu uszkadzają lub wręcz zabijają mikroorganizmy. Do przeprowadzenia pomiarów określających progowe wartości czynników, z jakimi należy się liczyć podczas przetłaczania i rozpylania cieczy, które mogą mieć wpływ na przeżywalność mikroorganizmów (temperatura, ciśnienie, intensywność przepływów) opracowano i zbudowano stanowisko badawcze wyposażone w elementy układu cieczowego i systemy rozpylania w różny sposób oddziałujące na przetłaczaną i rozpylaną ciecz.

100 Schematy budowy stanowiska Stanowisko posiada dwa systemy rozpylania cieczy opryskowej: ciśnieniowy i pneumatyczny

101 Stanowisko do badania przeżywalności organizmów

102 Aplikacja doglebowa Rozsiewacz nawozów dla truskawek

103 Aplikacja nawozów ciekłych na powierzchnię gleby

104 Dozownik do aplikacji preparatów mikoryzowych pod powierzchnię gleby w strefie systemu korzeniowego

105 Pakiet badawczy PB 7

106 Odmiana owoców w znacznym stopniu wpływa na zawartość bioaktywnych składników w owocach truskawek. Technologia uprawy i kontrola terminu zbioru zwiększają zawartość barwników antocyjanowych i witaminy C w owocach Pustkowa Góra Elsanta Sad Pomologiczny Pustkowa Góra Honeoye Sad Pomologiczny

107 Cieślak Papiernik Zawada Pączka Zł. Kuj. Milicz Jeziorsko Prędki Nowy Dwór Dąbrowice Sumiński Polifenole ogółem [mg/100g] Lokalizacja i sposób uprawy sadu (ekologiczna lub integrowana) wpływają na znaczne zróżnicowanie zawartości biologicznie cennych polifenoli w owocach jabłek odmiany Topaz Uprawa ekologiczna 95 Badania obejmują wpływ technologii uprawy na jakość owoców OH HO O OH OH OH OH HO O OH OH OH OH HO O OH HO OH OH O OH OH HO OH OH O OH OH OH OH HO O OH OH OH OH Sad

108 Phenolics [mg/100g] Produkcja integrowana Produkcja ekologiczna Harvest Storage Harvest Storage Harvest Storage Harvest Storage I II I II Dąbrowice Nowy Dwór Owoce wiśni odmiany Debreczeni Botermo Wstępne badania składu chemicznego wiśni odmiany Debreceni Botermo wskazują że owoce pochodzące z upraw ekologicznych charakteryzują się wyższą zawartością suchej masy oraz istotnie wyższą zawartością substancji polifenolowych.

109 ISK w ramach PB 7 jest dostawcą materiału do badań medycznych prowadzonych w UM Łódź w ramach PB 8. W sezonie 2010 materiałem badawczym są owoce truskawek. Wstępne rozdrobnienie Rozdrabnianie w CO 2 Pakowanie próbek

110 Do badań nad alergennością owoców przygotowano jednolite partie truskawek odmian Elsanta i Honeoye z uprawy ekologicznej (EKO) oraz integrowanej (IPO) Nazwa próbki Sucha substancja % Substancje rozpuszczalne % Kwasowość miareczkowa g/100g Antocyjany mg/100g Polifenole ogółem mg/100g Elsanta EKO 11,4 ± 0,1 9,6 ± 0,0 0,63 ± 0,00 32,5 ± 0,4 307 ± 4 Elsanta IPO 10,3 ± 0,1 8,7 ± 0,0 0,79 ± 0,00 33,7 ± 0,1 277 ± 2 Honeoye EKO 12,0 ± 0,0 10,2 ± 0,1 0,95 ± 0,00 68,0 ± 3,9 296 ± 3 Honeoye IPO 9,5 ± 0,1 7,6 ± 0,0 1,02 ± 0,0 65,6 ± 1,1 301 ± 4 Truskawki odmiany Honeoye charakteryzowały się blisko dwukrotnie wyższą zawartością barwników antocyjanowych niż Elsanta, jednakże zawartość polifenoli ogółem była na zbliżonym poziomie,

111 W sezonie 2010 przygotowano ponad 1200 kg truskawek odmiany Honeyoye (po 600 kg z upraw ekologicznych i z integrowanej) przeznaczonych do badań nad wpływem diety bogatej w owoce na kondycję zdrowotną człowieka. L.p. Data kontroli partii Masa [kg] Substancje rozpuszczalne [%] Kwasowość czynna ph Kwasowość miareczkowa [g/100g] Porcje jednostkowe, 500 g, przygotowanie i przechowywanie 25 o C Średnia Współczynnik zmienności [%]

112 Analizy składu chemicznego zebranych owoców pochodzących z upraw nawożonych biopreparatami (truskawka ponad 400 próbek analitycznych) są aktualnie wykonywane. Przykładowy chromatogram rozdziału flawanoli (linia niebieska) oraz barwników antocyjanowych (linia czerwona).

113

114 Pakiet badawczy PB 8

115 Badania kliniczne na ludziach i zwierzętach- PB8:

116 Pakiet badawczy PB 9

117 Ocena kosztów ekonomicznych: Badanie opłacalności i kosztów produkcji w gospodarstwach z certyfikatem produkcji ekologicznej ok. 15 gospodarstw Badanie nakładów materiałowych i nakładów pracy wykonanych w ramach projektu w okolicach Skierniewic: w Makowie, Mokrej Lewej, Dąbrowicach Analiza cen owoców ( jabłek, truskawek, wiśni) z produkcji ekologicznej, integrowanej i konwencjonalnej w Polsce, Niemczech, Francji i USA Monitorowanie kosztów materiałowych i nakładów pracy poniesionych w pracach innych pakietów: PB 4, PB5 i PB 6

118 W ramach pakietu badawczego realizowane są następujące zadania: Porównanie opłacalności produkcji ekologicznej i konwencjonalnej Jabłek Truskawek Wiśni Monitoring cen owoców z upraw ekologicznych i konwencjonalnych w Polsce, oraz na rynkach hurtowych min. Niemiec, Francji i USA. Określenie czynników determinujących popyt na owoce z upraw ekologicznych. Badanie preferencji konsumentów dla owoców z upraw ekologicznych w Polsce. Ocena podaży owoców ekologicznych.

119 Etap powolnego rozwoju sprzedaży Rynek produktów ekologicznych w Polsce Sytuacja na rynku owoców Utrudniony dostęp konsumentów z uwagi na rozproszenie uczestników rynku Brak zorganizowanego systemu dystrybucji Obecna oferta jest uboga zarówno ilościowo jak i jakościowo

120 Bariery zakupu owoców ekologicznych wg ankietowanych Brak podaży owoców w detalu 34,3% Niska świadomość konsumentów 25,2% Niedosyt informacji dotyczącej walorów zdrowotnych produktów ekologicznych 15,2% Ograniczone zaufanie czy jest to owoc ekologiczny 11,4% Gorszy wygląd owoców z produkcji ekologicznej 7,3% Wpływ wyższej ceny 6,6%

121 Porównanie cen jabłek i truskawek ekologicznych w latach Miesiące Jabłka ekologiczne [zł/kg] Wskaźnik zmian cen 2009/2010 [w %] Truskawki ekologiczne [zł/kg] Wskaźnik zmian cen 2009/2010 [w %] Styczeń - 5, Luty - 5, Marzec - 5, Kwiecień 5,45 5, Maj 5,45 5, ,98 29, Czerwiec 5,45 5, ,48 11,50 79 Lipiec 5,04 6, ,48 9,40 65 Sierpień 4,89 6, Wrzesień 5,04 5, Październik 5,29 6, Listopad 5, Grudzień 5, Źródło: Obliczenia własne na podstawie notowań sprzedaży detalicznej owoców prowadzonej przez ekologiczne sklepy internetowe Smak Natury, Biovert, Delikatesy Ekologiczne oraz Pyszne i Zdrowe

122 w zł/kg Ceny jabłek ekologicznych i konwencjonalnych w latach ,0 7,0 6,0 5,0 jabłka ekologiczne jabłka konwencjonalne 4,0 3,0 2,0 1,0 0,0 IV 2009 V VI VII VIII IX X XI XII I 2010 II III IV V VI VII VIII IX X Źródło: Obliczenia własne na podstawie notowań sprzedaży detalicznej owoców prowadzonej przez ekologiczne sklepy internetowe Smak Natury, Biovert, Delikatesy Ekologiczne oraz Pyszne i Zdrowe

123 w zł/kg 35,0 Ceny truskawek ekologicznych i konwencjonalnych w latach truskawki ekologiczne truskawki konwencjonalne 30,0 25,0 20,0 15,0 10,0 5,0 0,0 V 2009 VI 2009 VII 2009 V 2010 VI 2010 VII 2010 Źródło: Na podstawie notowań sprzedaży detalicznej owoców prowadzonej przez ekologiczne sklepy internetowe Smak Natury, Biovert, Delikatesy Ekologiczne oraz Pyszne i Zdrowe

124 Wnioski: Wzrasta produkcja i konsumpcja owoców z upraw ekologicznych (zwłaszcza w bogatych krajach) z powodu: Wzrostu świadomości konsumentów oraz ochrony środowiska naturalnego i zdrowia człowieka Zmiany w zakresie warunków produkcji, w tym ograniczenia stosowania środków ochrony roślin. Rozpoczęcie w USA sprzedaży żywności ekologicznej przez Walmart - największą na świecie sieć handlową.

125 Pakiet badawczy PB 10

126 Informacja na temat promocji projektu Rok 2009 Prezentacja projektu podczas Dni z Rolnictwem Ekologicznym, Chwałowice XVIII Krajowa Wystawa Rolnicza - Dożynki Jasnogórskie 2009, , Częstochowa. VI Rolniczy Festiwal Nauki 2009, , Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie XXXII Skierniewickie Święto Kwiatów Owoców i Warzyw i XII Targi Ogrodniczo-Rolne, , Skierniewice. Wizyta przedstawiciela Generalnej Dyrekcji ds. Badań Naukowych w Komisji Europejskiej dr. Antonio Di Giulio - 23 września 2009 r. Konferencja naukowa z zakresu ekonomiki ogrodnictwa Ogrodnictwo polskie w obliczu globalizacji i wzrostu zainteresowania produktami ekologicznymi ( ) współorganizatorem ww. konferencji był projekt EkoTechProdukt. Promocja projektu w ramach XI Międzynarodowej Konferencji Naukowej n.t. Rolnictwo ekologiczne stan obecny i perspektywy rozwoju - Techniki, technologie, produkcja żywności, Puszczykowo 2009.

127 Informacja na temat promocji projektu Rok 2010 Międzynarodowe Targi Ekologiczne BioFach w Norymberdze, Pokaz biopreparatów stosowanych w PB 4 i 5: Rozwój ekologicznych metod produkcji szkółkarskiej i produkcji owoców z zastosowaniem ekologicznych środków produkcji, 11 maja i 2 czerwca 2010 r., Sad Doświadczalny w Dąbrowicach. Wizyta attache kulturalnych w ISK Skierniewice, 25 czerwca 2010 r. prezentacja Projektu. Wizyta uczestników konferencji 12th INTERNATIONAL WORKSHOP ON FIRE BLIGHT Pracowni Rizosfery ISK w dniu 18 sierpnia w celu zapoznania się z projektem EkoTechProdukt. w Warszawa,16-20 sierpnia 2010 SZLAKIEM UNIJNYCH PROJEKTÓW - W dniach 21 i 28 sierpnia goszczono dwie wycieczki pod patronatem Urzędu Marszałkowskiego Województwa Łódzkiego w ramach promocji projektów realizowanych z programów operacyjnych Narodowej Strategii Spójności.

128 Informacja na temat promocji projektu cd. W miesiącach sierpień - październik wykonawcy projektu upowszechniali wyniki badań Projektu podczas spotkań z przedstawicielami Uniwersytetu Medycznego oraz firm uczestniczących w Projekcie m.in.: odbyły się spotkania robocze z przedstawicielami firm: Inco-Veritas, Kopalni Węgla Brunatnego Bełchatów. 02 sierpnia 2010 odbyło się spotkanie kwartalne projektu oraz spotkanie robocze z Wykonawcami zadań Pakietu PB8 (Uniwersytet Medyczny w Łodzi). XIX Krajowa Wystawa Rolnicza Dożynki Jasnogórskie 2009 Częstochowa, 4-5 września 2010 r. Seminarium Warsztaty ekologiczne w Doświadczalnym Sadzie Ekologicznym w Nowym Dworze 8 września 2010 r. VI Rolniczy Festiwal Nauki 2010 Brwinów, 16 września 2010 r. XXXIII Skierniewickie Święto Kwiatów Owoców i Warzyw Skierniewice, września 2010 r. - XIII Targi Ogrodniczo-Rolne 29 września 2010 r. Projekt EkoTechProdukt zorganizował sesję ekologiczną podczas Naukowej Konferencji Sadowniczej zorganizowanej przez ISK. W sesji uczestniczyło około 100 osób.

129 Informacja na temat promocji projektu I Ogólnopolski Festiwal Jabłka, Pałac Chojnata, 3 października 2010 r. Promocja projektu w czasie XII Międzynarodowej Konferencji Naukowej n.t. "Rolnictwo ekologiczne - stan obecny i perspektywy rozwoju, TECHNIKI, TECHNOLOGIE, PRODUKCJA ŻYWNOŚCI Puszczykowo października 2010 IV Międzynarodowa Warszawska Wystawa Innowacji IWIS zaprezentowane zostały projekty badawcze aktualnie realizowane w Instytucie Sadownictwa i Kwiaciarstwa im. Szczepana Pieniążka - m.in. projekt EkoTechProdukt. 25 października 2010 r. Konferencja Transfer technologii w rozwoju gospodarczym na przykładzie sektora rolno spożywczego w Instytucie Europejskim w Łodzi, zaprezentowany został projekt badawczy EkoTechProdukt. W dniach 6-7 grudnia 2010 r. Europejskie Forum Gospodarcze w Łodzi, na którym zaprezentowano projekt badawczy pt. Opracowanie innowacyjnych produktów i technologii dla ekologicznej uprawy roślin sadowniczych. Warszawa, 9 grudnia 2010 r. prezentacja osiągnięć projektu EkoTechProdukt podczas Wystawy Owoców i Kwiatów ISK. W zgromadzeniu uczestniczyli członkowie Akademii oraz przedstawiciele Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

130 Ponadto: Udostępniono ulotki promocyjne przy wejściu do budynków, w których realizowany jest projekt. Rozdawano ulotki promocyjne na imprezach organizowanych przez Uniwersytet Medyczny w Łodzi oraz ISK. Uczestniczono w sympozjach naukowych, na których promowano Projekt EkoTechProdukt Wydawany jest Newsletter kwartalny z realizacji zadań Projektu.

131 Promocja Projektu EkoTechProdukt

132 Promocja Projektu EkoTechProdukt

133 Dziękuję za uwagę!