EkoTechProdukt Newsletter

Transkrypt

1 EkoTechProdukt Newsletter Wydanie 20, marzec 2014 r. Szanowni Czytelnicy, w tym wydaniu: Nagroda Jakość Roku 2013 dla Instytutu Ogrodnictwa Konferencja ECOFRUIT 2014 przegląd badań naukowych dotyczących ekologicznej produkcji owoców w Europie. Zespół redakcyjny Jakość Roku 2013 W dniu 24 marca 2014 roku podczas GALI FINAŁOWEJ VIII Edycji Konkursu JAKOŚĆ ROKU, pod honorowym patronatem The EUROPEAN ORGANIZATION FOR QUALITY, Kapituła Konkursu przyznała Instytutowi Ogrodnictwa w Skierniewicach Nagrodę Jakość Roku 2013 za Projekt badawczo-rozwojowy pt. Opracowanie innowacyjnych produktów i technologii dla ekologicznej uprawy roślin sadowniczych (EkoTechProdukt). Uroczystość wręczenia nagród odbyła się w Hotelu Radisson Blu Centrum w Warszawie. Konferencja ECOFRUIT 2014 przegląd badań naukowych dotyczących ekologicznej produkcji owoców w Europie. W dniach lutego 2014 roku odbyła się w Niemczech na Uniwersytecie w Hohenheim XVI Międzynarodowa Konferencja na temat Ekologicznej Uprawy Owoców, w której uczestniczyło około 100 naukowców i doradców. Jedna z sesji była poświęcona kwestiom dotyczącym dalszego rozwoju ekologicznej uprawy owoców w Unii Europejskiej. Peter Rolker, sadownik ekologiczny i Prezes Europejskiego Forum Owoców Ekologicznych (EBF Europäisches Bioobstforum), omówił oczekiwania sadowników produkujących owoce metodami ekologicznymi. Przedstawił działalność EBF organizacji, której członkami są sadownicy ekologiczni z niemieckojęzycznych regionów Unii Europejskiej. Organizacja ta ma na celu lobbowanie w sprawie poparcia dla ekologicznej produkcji owoców, a także wspiera producentów w poszukiwaniu nowych rynków zbytu. Marco Schulster, dyrektor IFOAM EU, przedstawił zmiany, które pojawiają się w ramach nowego rozporządzenia UE dotyczącego rolnictwa ekologicznego prezentowane przez Komisję UE dnia 24 marca 2014 br. Schulster w swoim wystąpieniu zwrócił uwagę na możliwość pojawienia się problemów dotyczących procesu rejestracji nowych środków ochrony roślin używanych w rolnictwie ekologicznym, który będzie wymagał takiej samej kosztownej procedury, jak do rejestracji produktów opartych na aktywnych substancjach syntetycznych. Przedstawił on także informacje na temat nowego rozporządzenia, modyfikującego załącznik I i II Rozp. 889/2009, które będzie wprowadzało nowe rodzaje nawozów i środków ochrony roślin dla produkcji ekologicznej. Wiele prezentacji dotyczyło produkcji jabłek i chorób na nich występujących. Jednym z najbardziej interesujących doniesień było dotyczące wyników

2 2 4-letnich badań przeprowadzonych w Niemczech nad porównaniem dwóch podkładek jabłoni z serii Geneva (CG6 i CG11) oraz M9. Najciekawszą okazała się podkładka CG11 sprzyjająca lepszemu plonowaniu i poprawiająca jakość owoców, a jednocześnie zwiększająca odporność jabłoni na parcha. Wiele prezentacji dotyczyło zwalczania tej choroby przy użyciu różnych metod. Wśród najbardziej interesujących, należy wymienić usuwanie opadłych liści z terenu sadu, co pozwoliło zredukować infekcję parcha jabłoni o 45-72%, nawet przy wysokich opadach deszczu w sezonie oraz na odmianach podatnych, takich jak Gala i Jonagold. Doglebowe zastosowanie nawozu zwiększyło rozkład liści, obniżając tym samym wytwarzanie askospor o 14-89% oraz występowanie nowych zakażeń o 27-84%. Zastosowanie takiego zabiegu z wykorzystaniem nawozu opracowanego w ramach projektu EkoTechProdukt, tj. Vinassa (produktu ubocznego z produkcji drożdży piekarniczych), mogłoby także być stosowane w tym celu. W czasie sympozjum prezentowano także wyniki badań nad efektywnością różnych substancji aktywnych oraz związków chemicznych do zwalczania parcha jabłoni. W grupie dwudziestu jeden testowanych produktów, dziewięć wykazało około 90% skuteczności, nawet przy opadzie sięgającym 30mm. Wśród tych produktów trzy oparte są na miedzi, dwa na siarce, trzy na wyciągach roślinnych, a jeden na bazie węglanu potasu. Przedmiotem doniesień były także dwie nowe choroby stanowiące potencjalne zagrożenie dla producentów jabłek Topaz-spot oraz plamistość Marssonina. Pierwsza z nich, typowa dla odmiany Topaz, jest powodowana przez grzyb zidentyfikowany jako Elsinoe pyri. Wykazano, że występuje ona również na kilku innych odmianach (np. Jonagored, Rubinola, Elstar). Plamistość Marssonina jest wywoływana przez Marssonina coronaria i powoduje wczesny opad liści. Można ją zahamować, stosując produkty oparte na siarce lub miedzi oraz przez usuwanie opadłych liści, co redukuje populację grzyba. EkoTechProdukt Newsletter wydanie 20 marzec 2014 parafinowym w stężeniu 1.5 l na 100 l wody w czerwcu, zarówno na drzewach z lub bez okrycia siatkami przeciw gradowymi wykazał najlepsze rezultaty w przerzedzaniu zawiązków. Taka metoda nie powoduje objawów toksyczności na liściach ani ordzewień na owocach. Wyniki badań różnorodności populacji grzybów mikoryzowych w wielu sadach ekologicznych w Belgii oraz opracowanej we Francji metody doniczkowej służącej do oceny skuteczności zastosowania inokulum mikoryzowego, zbieżne są z wynikami uzyskanymi w ramach projektu EkoTechProdukt. Stwierdzono, że gleba w sadach ekologicznych ma wyższą różnorodność biologiczną: potwierdzono obecność nawet 10 różnych gatunków grzybów mikoryzowych, podczas gdy w konwencjonalnych sadach w glebie znaleziono tylko od jednego do trzech gatunków tych grzybów. Zainteresowanie pożytecznymi mikroorganizmami występu-jącymi w glebie wzrasta zarówno wśród naukowców, doradców, jak i sadowników zajmujących się ekologiczną produkcją owoców. Wynika to z korzystnego wpływu grzybów mikoryzowych oraz bakterii rizosferowych na udostępnienie składników pokarmowych z gleby oraz ich działania z zakresu ochrony roślin, które mogą zapewnić efektywną ekologiczną produkcję owoców. Dane dotyczące grzybów mikoryzowych i bakterii ryzosferowych, które zostały zgromadzone w SYMBIO BANK-u znajdującym się w Pracowni Rizosfery Instytutu Ogrodnictwa w Skierniewicach, w ramach projektu EkoTechProdukt, wzbudziły zainteresowanie uczestników konferencji. Prezentowane były również różne sposoby uprawy gleby i nawożenia w sadach jabłoniowych. Pięcioletnie badania przeprowadzone w Szwajcarii i w północnych Włoszech wykazały, że zastosowanie organicznych nawozów azotowych nie wpływa znacznie na zwiększenie plonu i jakości owoców. Lepsze rezultaty można uzyskać stosując nawożenie doglebowe nawozami bogatymi w materię organiczną. Zawartość substancji organicznej w glebie można zwiększyć poprzez zastosowanie kompostów (np. na bazie węgla brunatnego), który jednocześnie poprawia żyzność gleby. Ponadto stosowanie nawożenia azotowego we właściwym terminie zwiększa dostępność azotu w okresie wiosennym, kiedy rośliny mają maksymalne potrzeby na ten składnik, a aktywność mikrobiologiczna gleby nie jest wystarczająca, by zapewnić niezbędną ilość substancji pokarmowych. Przedstawiono także wyniki doświadczeń mających na celu zwiększenie i poprawę jakości plonu przez połączone użycie siatek przeciw gradowych i zastosowanie oleju parafinowego. Zabieg wykonany olejem

3 EkoTechProdukt Newsletter wydanie 20 marzec Prezentowane były na Konferencji także wyniki doświadczeń polowych prowadzonych w sadzie jabłoniowym w ramach projektu EkoTechProdukt, z wykorzystaniem produktów opartych na ekstraktach roślinnych i nowoopracowanym bionawozem na bazie wspomnianej wcześniej Vinassie. Te wyniki wywołały dyskusję, w której rozważano wykorzystanie nowoopracowanych produktów jako wsparcie w ochronie przed parchem jabłoni. Przedstawiono również doświadczenia dotyczące innych gatunków roślin sadowniczych takich jak truskawki, czereśnie oraz brzoskwinie. Wśród najbardziej innowacyjnych metod była możliwość niszczenia patogenów glebowych przy użyciu nowej maszyny do parowania gleby wykorzystującej reakcję egzotermiczną z CaO. Dane z doświadczeń przeprowadzonych w Polsce zainicjowały dyskusję na temat zagrożenia ze strony grzybów patogenicznych i redukcji wraz z ich udziałem wydajności różnych upraw. Rezultaty badań przeprowadzonych w Ekologicznym Sadzie Doświadczalnym Instytutu Ogrodnictwa w Skierniewicach, pokazały możliwość uprawiania metodami ekologicznymi brzoskwiń, nawet w polskich warunkach. W ciągu trzech dni wygłoszono czterdzieści osiem prezentacji i przedstawiono osiemnaście plakatów, z danymi z dwunastu krajów europejskich. Dwadzieścia dziewięć prezentacji dotyczyło jabłek i gruszek, dziewięć truskawek i owoców pestkowych, pozostałe zaś dotyczyły ogólnych zagadnień produkcji ekologicznej. Uczestnicy konferencji wielokrotnie podkreślali potrzebę badań naukowych poświęconych ekologicznej produkcji owoców, w celu rozwiązania problemów napotykanych przez producentów. Z powyższego wynika, że cele i założenia projektu EkoTechProdukt oraz wkład pracy wniesiony przez jego wykonawców są zbieżne z założeniami innych badaczy oraz posłużą do wdrożenia nowych produktów i technologii zgodnie z oczekiwaniami producentów owoców uprawianych metodami ekologicznymi. Dr hab. Eligio Malusa, prof. IO Instytut Ogrodnictwa Z Życia Projektu W pierwszym kwartale 2014 roku projekt badawczo-rozwojowy EkoTechProdukt pt. Opracowanie innowacyjnych produktów i technologii dla ekologicznej uprawy roślin sadowniczych uczestniczył w wielu międzynarodowych i krajowych imprezach, na których prezentowano i popularyzowano założenia projektu.. 57 Ogólnopolska Konferencja Ochrony Roślin Sadowniczych Ossa k. Rawy Mazowieckiej lutego 2014 Targi Ogrodnictwa i architektury krajobrazu GARDENIA Poznań, 28 lutego Międzynarodowa konferencja Organic Fruit Growing Uniwersytet Hohenheim (Niemcy) lutego 2014 IV Targi Sadownictwa i Warzywnictwa TSW Warszawa, lutego 2014

4 4 EkoTechProdukt Newsletter wydanie 20 marzec 2014 Kalendarium najbliższych wydarzeń Letnie wykłady w Sadzie Doświadczalnym w Dąbrowicach w ramach Dnia Otwartych Drzwi Instytutu Ogrodnictwa, Oddział Sadownictwa Sad Doświadczalny w Dąbrowicach 24 czerwca 2014 r Letnie wykłady na Polach Doświadczalnych Upraw Warzywnych w ramach Dnia Otwartych Drzwi Instytutu Ogrodnictwa, Oddział Warzywnictwa Pola Doświadczalne 24 lipca 2014 r. Międzynarodowa Naukowa Konferencja Ekologiczna pt. Innowacyjne technologie w ekologicznej produkcji ogrodniczej Skierniewice, października 2014 ORGANIZATOR KONFERENCJI Instytut Ogrodnictwa Pracownia Rizosfery Zakład Upowszechniania Nauki ul. Pomologiczna Skierniewice MIEJSCE KONFERENCJI Instytut Ogrodnictwa ul. Pomologiczna Skierniewice TEMATYKA KONFERENCJI: Konferencja jest organizowana w ramach projektu badawczego pt. "Opracowanie innowacyjnych produktów i technologii dla ekologicznej produkcji owoców" współfinansowanego przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Działanie 1.3 Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, numer umowy UDA-POIG / Rolnictwo ekologiczne jest uważane za metodę produkcji, która spełnia zarówno potrzeby praktyk rolniczych przyjaznych dla środowiska i produkcji zdrowej żywności, zgodnie z polityką UE. Rosnące zainteresowanie produkcją i konsumpcją ekologicznych owoców i warzyw w całej UE, w tym w Polsce, sprzyja również badaniom nowych technologii, które mogą wspierać wymagania producentów ogrodniczych oraz producentów środków produkcji rolnej. Konferencja ma na celu przyczynienie się do rozpowszechnienia najnowszych wyników badań naukowych na temat ekologicznej upraw roślin ogrodniczych wśród naukowców i doradców, ze szczególnym uwzględnieniem innowacyjnych metod, produktów i technologii.

5 EkoTechProdukt Newsletter wydanie 20 marzec GŁÓWNE ZAGADNIENIA KONFERENCJI: uprawa gleby, nawożenie i nawadnianie, ochrona roślin, metody produkcji, jakość owoców, ocena bezpieczeństwa produktów ekologicznych, ekonomika i rynek, odmianoznawstwo, wpływ na środowisko naturalne. WAŻNE TERMINY Zgłoszenia uczestnictwa w konferencji z krótkim abstraktem (formularz w załączeniu) należy nadsyłać do dnia r. na adres sekretarza konferencji ( Katarzyna.Bisko@inhort.pl). Tekst zgłoszonego referatu (rozszerzonych streszczeń lub prace do opublikowania) należy przesłać em do dnia: r. na adres sekretarza konferencji. PREZENTACJE Program obejmuje prezentacje ustne oraz postery. Prezentacje ustne Planowane są dwa rodzaje prezentacji: Zaproszeni prelegenci: 25minut na prezentację + 5 minut na dyskusję Doniesienia: 12 minut na prezentację + 3 minuty na dyskusję Prezentacje plakatowe Postery prezentowane będą podczas sesji plakatowej. Autorzy najbardziej interesujących posterów mogą zostać zaproszeni przez organizatorów do ich krótkiej ustnej prezentacji (5 minut, maksymalnie 6 slajdów), w każdej sesji. MATERIAŁY KONFERENCYJNE Rozszerzone abstrakty zostaną opublikowane w materiałach konferencyjnych. Prezentacje i postery mają równy status i będą mogły być publikowane w czasopiśmie Journal of Horticultural Research lub w Zeszytach Naukowych Instytutu Ogrodnictwa, zgodnie z zasadami redakcji.

6 6 EkoTechProdukt Newsletter wydanie 20 marzec 2014 Kontakt Kierownik projektu: dr hab. Lidia Sas Paszt, prof. IO, tel.: , Koordynator projektu: dr hab. Eligio Malusa, Biuro projektu: mgr Agnieszka Pełka, tel , mgr Barbara Klimczyk, tel , Dział promocji i upowszechniania projektu: dr Barbara Michalczuk, tel.: , barbara.michalczuk@inhort.pl Opracowanie redakcyjne, webmaster mgr Jadwiga Łyś, tel , jadwiga.lys@inhort.pl Egzemplarz bezpłatny współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Działania 1.3. Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, Poddziałanie