Wprowadzenie. Franciszek WOCH
|
|
- Roman Stefański
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Franciszek WOCH Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa, Państwowy Instytut Badawczy w Puławach Institute of Soil Science and Plant Cultivation National Research Institute Pulawy Analiza metod przeciwerozyjnej ochrony gleb stosowanych w procesie urządzeniowym * The analyze of methods of antierosion soil protection in land management process Słowa kluczowe: erozja gleb, urządzanie obszarów wiejskich, kształtowanie środowiska, scalanie gruntów Keywords: soil erosion, land management, environment modeling, land consolidation Wprowadzenie Wejście Polski do struktur Unii Europejskiej oraz zmiany systemowe w naszym kraju spowodowały przemiany strukturalne zarówno w miastach, jak i na obszarach wiejskich. Obszary wiejskie w coraz większym zakresie pełnią inne pozarolnicze funkcje, jak: usługową, mieszkaniową, ekologiczną czy rekreacyjną. Zaczynają się więc zatracać różnice w zewnętrznym wyglądzie obszarów miejskich i wiejskich, jak też w zainwestowaniu i uzbrojeniu w infrastrukturę techniczną komunalną. Zmiany strukturalne, z prawnego i technicznego punktu widzenia, są możliwe w wersji realizacji każdego czynnika odrębnie, lecz kompleksowo na szeroką skalę tylko w procesie urządzania obszarów wiejskich, co dowiedziono w starych krajach Unii przy ich dokonywaniu od lat siedemdziesiątych ubiegłego stulecia **. W procesie tym, na bazie scalania gruntów, dokonywana jest kompleksowa przebudowa restrukturyzacja objętego postępowaniem obszaru, którego głównym zadaniem jest ustalenie i wprowadzenie do realizacji docelowego, często innego sposobu wykorzystania terenu (jak m.in. zalesienie części gruntów rolniczych). Zakresy prac wykonywanych w procesie urządzeniowym mogą być różne: od klasycznego scalania gruntów aż po kompleksowy rozwój danego obszaru *Opracowanie wykonano w ramach zadania 1.4. w wieloletnim programie IUNG-PIB. **Urządzanie obszarów wiejskich jest to zespół planowanych zabiegów (technicznych i organizacyjnych), uwzględniający uwarunkowania przyrodnicze, ekonomiczne, prawne i społeczne, mające na celu dostosowanie struktury przestrzennej obszaru na potrzeby racjonalnej organizacji rolniczej przestrzeni produkcyjnej. 12 F. Woch
2 dokonywany na bazie procesu scaleniowego, który obejmuje również problematykę ochrony gleb przed erozją (tab. 1). Dodać tu należy, że tempo przemian strukturalnych na obszarach wiejskich będzie corocznie wzrastało, gdyż oczekuje tego społeczność wiejska, przeznaczane są na ten cel dość duże unijne środki finansowe oraz wprowadzane w Polsce (dyrektywami unijnymi) reguły tego postępowania. Klasyczne scalanie gruntów na terenach urzeźbionych wpływa niekorzystnie na nasilenie procesów erozyjnych (Koreleski 1991), dlatego w procesie urządzeniowym powinny być uwzględniane przedsięwzięcia chroniące glebę przed erozją. Ponieważ wzrasta tempo przemian strukturalnych dokonywanych kompleksowo, można więc w ramach tych działań realizować na szeroką skalę przedsięwzięcia zmniejszające nasilenie procesów erozyjnych. Niestety mimo powyższych możliwości i istniejących unormowań prawnych w Polsce nadal nie stosuje się na szeroką skalę żadnych przedsięwzięć ograniczających procesy erozyjne (Woch 2006). Zagadnienie to analizowano na specjalnej konferencji w IUNG-PIB w dniach roku oraz zawarto w opracowaniu monograficznym Studia i Raporty IUNG-PIB nr rok (Woch 2008, Bernacki i Karg 2008). Celem opracowania jest dokonanie analizy metod ochrony gleb przed erozją wskazanych i zarazem możliwych przy realizacji procesu urządzeniowego. Materiał i metody Analizie poddano metody ochrony gleb przed erozją zalecane do zastosowania w procesie urządzania obszarów wiejskich. Źródło informacji stanowiły wyniki badań prowadzonych w IUNG Puławy, w tym własnych autora oraz literatura. Zakres prac urządzeniowych oraz ich skutki ekologiczne przedstawiono na podstawie badań własnych na obszarze gminy Wąwolnica w województwie lubelskim. W niniejszej publikacji wykorzystano też wyniki badań IUNG prowadzonych w latach nad opracowaniem zasad kompleksowego urządzania terenów urzeźbionych i poprawą systemu scaleń gruntów w Polsce (Koncepcja ) oraz prowadzonych obecnie badań nad oceną zmian w gospodarowaniu ziemią i oceną przekształceń strukturalnych na obszarach wiejskich. Na podstawie literatury ustalono metody ochrony gleb możliwe do wykorzystania w procesie urządzeniowym (Ziemnicki 1967, Józefaciuk i Kobyłecki 1975, Kukiełka i Nowocień 1989, Józefaciuk i Józefaciuk 1992, Nowocień 1997), które poddano weryfikacji przy opracowywaniu projektów ogólnych scalania gruntów na terenach o zróżnicowanym nachyleniu terenu wraz z ich oceną wpływu na środowisko. Podstawą analiz było porównanie zakresów prac wykonywanych w procesie urządzenia obszarów wiejskich oraz wpływ poszczególnych przedsięwzięć na nasilenie procesów erozyjnych. Po analizie część z nich jest sugerowana do szerokiego wykorzystania bez korekt, a część po skorygowaniu. Analiza metod przeciwerozyjnej ochrony gleb... 13
3 Wyniki Wyniki pierwszego etapu badań zawiera tabela 1. Na podstawie danych w niej zawartych można stwierdzić, że analizą szczegółową należy objąć przedsięwzięcia urządzeniowe przewidziane w kompleksowym (rozszerzonym) scalaniu gruntów. Zawierają one te elementy, które całościowo kształtują przestrzeń wiejską, w tym działania powodujące zmniejszenie zagrożenia erozyjnego, jak: transformacja użytkowania gruntów, głównie zamiana gruntów ornych na użytki leśne lub zielone, melioracje wodne z uwzględnieniem budowy zbiorników wodnych (kolmatacyjnych) oraz melioracje przeciwerozyjne. Ich realizacja pozwali na kompleksowe zagospodarowanie przestrzeni wiejskiej, w tym rolniczej, oraz na uwzględnienie problematyki ochrony przeciwerozyjnej gleb w pełnym zakresie. Efektem kolejnego etapu badań była klasyfikacja elementów kompleksowego scalania gruntów, zawartych w tabeli 1, pod względem ich wpływu na środowisko. Można je podzielić na trzy grupy: pierwsza, zawierająca działania wpływające niekorzystnie, jak zwiększanie powierzchni działek czy wylesianie terenu, druga, zawierająca działania wpływające korzystnie na środowisko, są to: przeznaczenie terenów pod zalesienie lub zadarnienie, tworzenie pasów wiatrochronnych i zabezpieczeń przeciwerozyjnych, lokalizacja zbiorników wodnych i terenów ekologicznych bądź rekreacyjnych; działania te kompensują przedsięwzięcia niekorzystnie wpływające na środowisko, TABELA 1. Porównanie prac wykonywanych przy różnym zakresie realizacji urządzenia obszarów wiejskich TABLE 1. Comparison to be performed in land consolidation, comprehensive land consolidation, land management and development village areas Rozwój obszaru wiejskiego a Rural areas development a Urządzanie obszaru wiejskiego Land management Kompleksowe scalanie gruntów Comprehensive land consolidation Scalanie gruntów Land consolidation Wyszczególnienie zakresu prac Specification of range of works + ++ Scalanie gruntów Land consolidation Rozmieszczenie dróg rolniczych Arrangement of farm roads Utwardzanie dróg osiedlowych i rolniczych Village and farm roads hardening Transformacja użytków, głównie zalesiane gruntów Land use conversion suited afforestation + Melioracje wodne z rekonstrukcją luster wody Hydromeliorations with reconstruction of water level 14 F. Woch
4 Melioracje przeciwerozyjne i rekultywacja terenu Erosion control and land reclamation Rozmieszczenie terenów budowlanych Arrangement of developed lands Zaopatrzenie gospodarstw w wodę Running water supply Kanalizowanie i oczyszczanie ścieków Sewage system deployment and treatment Utylizacja nieczystości stałych Utilization of solid rubbish Telefonizacja instytucji i gospodarstw Deployment of telephone system Gazyfikacja instytucji i gospodarstw Development of gas supply system Lokalny przemysł rolno-spożywczy Local agricultural-food industry Turystyka i wypoczynek Tourism and recreation Ochrona środowiska (przyrody) Environment conservation Renowacja zabytków Renovation of monuments Odnowienie wsi (zabudowań, terenów) Renovation of villages a Zakres zadań realizowany w procesie rozwoju obszarów wiejskich w większości krajów Unii Europejskiej / Tasks fully executed in given process in European Union. ++ zadania realizowane w pełnym zakresie / tasks fully executed in given process. + zadania realizowane częściowo / tasks partially executed in given process. Analiza metod przeciwerozyjnej ochrony gleb... 15
5 trzecia, zawierająca przedsięwzięcia wartości granicznych nie powinno nasilić o niewielkim ich wpływie na środowisko, jak lokalizacja terenów budowlanych czy ciągów pieszych i przejść. Uwzględniając powyższe, w ramach prezentowanych wyników badań, do uszczegółowionych analiz przewidziano następujące zagadnienia urządzeniowe, które mają istotny wpływ na nasilenie procesów erozyjnych. Bardzo ważnym zagadnieniem jest właściwe wkomponowanie projektowanych działek w rzeźbę terenu. Podstawową regułą sugerowaną przez autorytety z dziedziny erozji gleb (Ziemnicki 1967, Józefaciuk i Józefaciuk 1992) do praktycznego zastosowania jest poprzecznostokowy układ działek o szerokości procesu erozyjnego: rozmieszczenie uzależnionej od nachylenia terenu im działek, rozmieszczenie dróg rolniczych, transformacja (konwersja) sposobu użytkowania gruntów, lokalizacja pasów wiatrochronnych i glebochronnych oraz melioracje wodne. nachylenie większe, tym mniejsza ich szerokość. Praktyka dokonała częściowej weryfikacji wyników badań odnośnie do poprzecznostokowych działek, tzw. pól wstęgowych. Zakładane w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych Rozmieszczenie działek rolniczych ubiegłego stulecia pilotażowo Bardzo ważnym elementem w procesie urządzeniowym (scaleniowym) jest pola wstęgowe nie spełniły oczekiwań ani autorów, ani rolników. Obecnie rozmiar, kształt i układ projektowanych znaczna ich część jest w stanie odłogowania. Powodem tego są trzy podstawo- działek. Powszechnie wiadomo, że powiększenie działek wpływa stymulująco we przyczyny: na nasilenie procesu erozyjnego (Koreleski 1991). Niezbędne są więc ogranicze- 1. Bardzo wąskie pola wstęgowe zakładane w okresie powszechnej mechanizacji konnej prac polowych nie są nia ich wielkości oraz układ wkomponowany właściwie w rzeźbę terenu. Propozycję w tym zakresie przedstawili Józe- przystosowane do powszechnej obecnie mechanizacji ciągnikowej i kombajnowej. Szerokość działek nie odpowiada faciuk i Kobyłecki (1975). Ograniczenia te zostały opracowane przy powszechnej krotności szerokości podstawowego jeszcze wówczas mechanizacji konnej. sprzętu do uprawy i zbioru, co podraża W porównaniu z obecnymi uwarunkowaniami, głównie powszechnej me- znacznie koszty produkcji. 2. Negatywny skutek wprowadzania chanizacji ciągnikowej, zawierały zbyt roślinności drzewiastej lub krzewiastej zaostrzone kryteria, których przestrzeganie wymagałoby nie scalania gruntów, na miedzach ich oddziaływanie na odległość średnio odpowiadającą wysokości drzew lub krzewów jest przyczyną a parcelacji istniejących małych (średnio 0,5 0,6 ha) działek na jeszcze mniejsze. ujemnych efektów ekonomicznych produkcji (Woch 1996). Propozycje rozmiaru i układu działek (po dokonanej przez autora korekcie) 3. Brak zgody właścicieli gruntów zawiera tabela 2, a ich wielkości rysunek 1. Tworzenie działek o parametrach na tworzenie pól wstęgowych w bezpośrednim sąsiedztwie zabudowań. Przy nieprzekraczających przedstawionych skupionym lub liniowym systemie za- 16 F. Woch
6 TABELA 2. Układy i wymiary działek na scalanych terenach wyżynnych TABLE 2. Configuration and size of ground parcels in consolidated upland areas Układ działek Configuration of parcels Poprzecznostokowy Crosswise-slope Poprzecznoskośnostokowy Crosswise-slantwise- -slope Skośnostokowy Slantwise-slope Wzdłużstokowy Langwise-slope słaba small (< 3 ) bez ograniczenia długości i szerokości length and width not limited jak wyżej as above jak wyżej as above jak wyżej as above Rozmiary działek według stopni erozji a Size of parcels, depending on the degree of erosion a umiarkowana moderate (3 6 ) bez ograniczenia długości i szerokości length and width not limited jak wyżej as above długość do 200 m, szerokość bez ograniczenia length not exceeding 200 m, width not limited długość do 150 m, szerokość bez ograniczenia length not exceeding 150 m, width not limited średnia medium (6 10 ) bez ograniczenia długości, szerokość do 80 m length not limited, width not exceeding 80 m bez ograniczenia długości, szerokość do 80 m length not limited, width not exceeding 80 m długość do 120 m, szerokość do 60 m length not exceeding 120 m, width not exceeding 60 m niewskazany not recommended silna strong (10 15 ) bez ograniczenia długości, szerokość do 60 m length not limited, width not exceeding 60 m bez ograniczenia długości, szerokość do 50 m length not limited, width not exceeding 50 m niewskazany not recommended niedopuszczalny not allowable bardzo silna very strong (> 15 ) bez ograniczenia długości, szerokość do 30 m length not limited, width not exceeding 30 m niewskazany not recommended niedopuszczalny not allowable niedopuszczalny not allowable a W warunkach małej zmienności gleb układ i wymiary działek można projektować na podstawie stopnia nachylenia terenu. / In case of low soil variability, configuration and size of parcels can be calculated due to degree of terrain inclination. Źródło: Opracowanie własne na podstawie opracowania Józefaciuka i Kobyłeckiego (1975).
7 powierzchnia konturu jednorodnego [ha] area of homogenous outline wskaźnik natężenia erozji (z uwzględnieniem zmienności glebowej i lasów) ratio of erosion intensity (considering forests and soil quality) RYSUNEK 1. Wpływ natężenia erozji gleb (z uwzględnieniem zmienności glebowej i lasów) na wielkość jednorodnych kompleksów glebowo-uprawowych FIGURE 1. Effect of erosion rate, soil variability and the occurrence of woodlands on the size of homogeneous land use complexes Źródło: Opracowanie własne. budowy szerokość większości działek jest zbyt mała (nie przekracza 50 m), co nie pozwala na ich poprzecznostokową uprawę, a projektowanie tuż za zabudowaniami układu działek równolegle do zabudowy podważa zasady sprawiedliwości społecznej, gdyż wówczas jeden rolnik będzie miał grunty tuż za zabudowaniami własnymi i sąsiada, inny zaś w znacznej od nich odległości. Podobna sytuacja występuje wzdłuż lasów, szczególnie zlokalizowanych na terenach o dużym nachyleniu. Optymalnym rozwiązaniem, możliwym do zaakceptowania w tych uwarunkowaniach jest skracanie długości pól wzdłużstokowych na obszarach o spadkach do 12 o (tab. 2) oraz zmiana sposobu użytkowania z gruntów ornych na użytek zielony lub leśny, o spadkach większych. Rozmieszczenie dróg rolniczych Rozwój gospodarczy spowodował wzrost motoryzacji, w tym również wykorzystywanej do prac polowych. Obecnie konna mechanizacja prac polowych jest w zaniku na rzecz powszechnie stosowanej mechanizacji ciągnikowej, z powszechnym wykorzystaniem kombajnów do zbioru ziemiopłodów. Stwarza to konieczność lokalizacji i budowy nowych dróg publicznych i rolniczych oraz modernizacji już istniejących. Szczególnie dotyczy to obszarów o zróżnicowanej rzeźbie, gdzie sieć dróg rolniczych, oprócz zaspokajania potrzeb komunikacyjnych, powinna stanowić estetycz- 18 F. Woch
8 ny komponent otaczającego krajobrazu i stanowić jeden z elementów melioracji przeciwerozyjnych (Nowocień 1997). Wyniki badań IUNG (Kukiełka i Nowocień 1989, Nowocień 1997) pozwalają stwierdzić, że na stokach o nachyleniu do 6% istniejące drogi nie wymagają korekty przebiegu ze względu na nachylenie terenu; mogą też być dowolnie projektowane. Przy spadku niwelety powyżej 4% powinny już być jednak utwardzane, z dodatkowo wykonanym specjalnie umocnionym odprowadzeniem wody ze spływów powierzchniowych, gdyż przy nawierzchni gruntowej mogą przekształcać się w wąwozy. Przy nachyleniach 6 14% drogi nowo projektowane wymagają już odpowiedniej lokalizacji; należy je sytuować w grzbietowej części zbocza lub na lokalnych wododziałach o mniejszej koncentracji wód powierzchniowych (rys. 2). Na tak zlokalizowanych drogach nie stwierdzano zniszczeń powodowanych przez procesy erozyjne. Transformacja użytkowania gruntów Zamiana użytków rolnych na użytki leśne. Ocena skali zmienności plonu w zależności od zadrzewienia jest niezmiernie potrzebna dla wyznaczania granicy rolno-leśnej, która jest najczęściej kształtowana w procesie kompleksowego scalania gruntów. Jej przebieg jest uwarunkowany wysokością bezwzględną drzew lub krzewów, nachyleniem terenu, warunkami glebowymi oraz wodnymi. Powinna ona być optymalnie dostosowana do warunków przyrodniczych, zwłaszcza rzeźby terenu i przydatności rolniczej gleb. Najczęściej przebiega ona jednak bezładnie i luźno lub wcale nie nawiązuje do uwarunkowań naturalnych (w tym rzeźby terenu i nasilenia procesów erozyjnych), tworząc niekorzystną dla rolnictwa szachownicę rolno-leśną *. W procesie urządzeniowym jest przewidziana transformacja użytkowania gruntów, głównie użytków rolnych na użytki leśne, w tym kształtowana również granica rolno-leśna. Projektowane kontury gruntów przewidzianych do zalesienia powinny nawiązywać do istniejących lasów, tworząc kompleksy leśne. Przy jej ustalaniu bierze się pod uwagę wartość bonitacyjną gleb określoną w gleboznawczej klasyfikacji, granice naturalne i fizjograficzne oraz nachylenie terenu i podatność gleb na erozję. W skład tworzonego kompleksu leśnego powinny wchodzić: śródpolne lasy, inne grunty leśne oraz użytki rolne klasy Rz-VI i R-VI zaliczane do 7. kompleksu przydatności rolniczej, a także grunty orne klasy R-V, niedające możliwości prowadzenia na nich efektywnej gospodarki rolnej zaliczane do 6. kompleksu przydatności rolniczej, pastwiska klas Ps-VIz i Ps-VI położone na terenach o niskim poziomie wód gruntowych i bezpośrednio przylegające do kompleksów leśnych (Woch 1996). Z przeprowadzonych badań własnych i literatury wynika, że do zalesienia powinny być przewidziane również grunty orne: o nachyleniu przekraczającym 12 (> 20%) na gruntach słabych (VIz V), powyżej 20 (> 33%) na gruntach średnich oraz powyżej 25 (> 40%) na gruntach dobrych. * Szachownica rolno-leśna nieprawidłowy układ w użytkowaniu gruntów, polegający na rozrzuceniu działek użytkowanych leśnie pomiędzy działki użytkowane rolniczo. Analiza metod przeciwerozyjnej ochrony gleb... 19
9 a b c d RYSUNEK 2. Propozycje lokalizacji dróg w rzeźbie terenu: a droga w grzbietowej części zbocza, b droga skośnostokowa, c droga na zboczu prostopadła do warstwic, d droga na dnie doliny śródzboczowej FIGURE 2. Road localization proposal due to the terrain relief: a road on the top of the slope, b slanting-slope road, c along-slope road, d road in the bottom of the valley Źródło: Nowocień Powyższe kryteria powinny być uwzględniane przy kwalifikowaniu gruntów do zalesiania zarówno w procesie urządzeniowym, jak i w procesie planowania przestrzennego. Natomiast w dotychczasowym stanie użytkowania powinny pozostać tereny, które w planach zagospodarowania przestrzennego są przeznaczone pod budownictwo, rozwój infrastruktury, przemysł i składy, 20 F. Woch
10 rozwój turystyki i wypoczynku oraz inne ważne cele społeczne. Zamiana gruntów ornych na użytki zielone. Właściwym miejscem dla roślinności trawiastej są gleby nadmiernie zwięzłe, trudne do obróbki mechanicznej, a także na skłonach oraz na obszarach o wysokim poziomie wody gruntowej i przy zbiornikach wodnych. Wyniki badań pozwalają sugerować, by do trwałego zadarnienia przeznaczyć obszary: leżące na stokach o spadkach powyżej (> 17 27%), szczególnie w bezpośrednim sąsiedztwie siedlisk rolniczych, leżące wokół zbiorników wodnych (pas szerokości m) oraz tereny bezodpływowych dolin. Lokalizacja pasów wiatrochronnych i glebochronnych Istotne znaczenie dla ograniczenia erozji wietrznej ma zmniejszenie prędkości wiatru, zachodzące dzięki obecności w krajobrazie zadrzewień śródpolnych. Prędkość wiatru po przejściu przez pas zadrzewień wiatrochronnych spada do 60% prędkości początkowej (Bernacki i Karg 2008). Efekt ten występuje jeszcze w odległości do ośmiu wysokości zadrzewienia (ok. 200 m). Zadrzewienia śródpolne ograniczają prędkość wiatru, a co za tym idzie nasilenie erozji wietrznej. Zadrzewienia konstruowane w celu powstrzymywania erozji wietrznej powinny być wielogatunkowe, szerokości m, przewiewne, tak aby strugi powietrza przechodzące przez zadrzewienie i ponad koronami spotkały się w pewnej odległości za zadrzewieniem. Zadrzewienia stanowią również barierę ograniczającą spływ powierzchniowy, a zatem przeciwdziałają erozji wodnej. Według Węgorka (1997), najbardziej efektywne są w tym wypadku zadrzewienia pasowe z runem wykształconym w postaci darni, poprowadzone wzdłuż warstwic, oraz zadrzewienia powierzchniowe w miejscach szczególnie narażonych na erozję. Tak skonstruowane zadrzewienia, dzięki usytuowaniu na kierunku spływu wód, pełnią równocześnie funkcję barier biogeochemicznych. Należy jednak stwierdzić, że wprowadzanie pasów wiatrochronnych w warunkach polskich jest bardzo trudne do zrealizowania, gdyż większość gruntów występuje w postaci małych działek, stanowiących własność prywatną. Ich właściciele nie wyrażają na to zgody, ze względu na potrzebę trwałego wyłączenia gruntów z produkcji rolnej, koszty ich pielęgnacji oraz negatywny bezpośredni ich wpływ na uprawy rolne przez ograniczony ich dostęp do składników pokarmowych i światła. Melioracje wodne Melioracje wodne stanowią podstawowy element prac urządzeniowych, który wchodzi do realizacji w pierwszej kolejności, a do nich nawiązują pozostałe przedsięwzięcia. Tak więc głównie do sieci rowów melioracyjnych, zbiorników wodnych i innych budowli należy się nawiązać w procesie urządzeniowym. Ponadto melioracje wodne zmieniają wartość użytków rolnych, stąd oszacowanie wartości gruntów dla celów scaleniowych powinno być nie przed procesem, a po zakończeniu procesu melioracyjnego. Zakres prac melioracyjnych jest szeroki, gdyż oprócz klasycznych melioracji wodnych podstawowych wykonywana jest sieć zbiorników wodnych, najczęściej wielofunkcyjnych, których głów- Analiza metod przeciwerozyjnej ochrony gleb... 21
11 Plan Scheme Przekrój pod u ny / Longwise profile a a I V etapy zamulania / slime stages 1 5 groble ziemne / ground barriers kraw d w wozu / side of the gully dno w wozu / bottom of the gully RYSUNEK 3. Schemat zabudowy wąwozu dolinowego zbiornikami kolmatacyjnymi FIGURE 3. Of a valley gully transformation for reservoir to silt schema Źródło: Józefaciuk i Józefaciuk ną funkcją jest przeciwdziałanie erozji. W dolinach rzek lokalizowane są zbiorniki wodne o funkcjach innych niż przeciwerozyjna (rekreacyjna, mikroklimatyczna, gospodarcza), w wąwozach zaś główną funkcją zbiorników jest właśnie funkcja przeciwerozyjna zbiorniki retencyjne, kolmatacyjne (rys. 3) lub retencyjno-kolmatacyjne. Proponowany mechanizm realizacji ochrony gleb w procesie urządzeniowym Wyniki badań własnych pozwalają zaproponować metodykę postępowania. Przebudowa struktury przestrzennej gruntów na danym obiekcie (wsi), która jest możliwa tylko w procesie scaleniowym, powinna rozpocząć się od opracowania założeń do projektu kompleksowego scalania gruntów. W tym projekcie należy uwzględnić wszystkie działania z zakresu ochrony gleb przed erozją, niezbędne do realizacji. Na tym etapie zwrócić należy szczególną uwagę na zgodność projektu z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Jeżeli zadania wykraczają poza zakres tego planu, to należy wprowadzić te zmiany do planu miejscowego. Stanowią one podstawę do realizacji projektu szczegółowego, który po zatwierdzeniu przez uczestników postępowania scaleniowego zostaje przyjęty do realizacji z uwzględnieniem procedury przewidzianej w ustawie o scalaniu gruntów. 22 F. Woch
12 Podsumowanie Mimo istniejących unormowań prawnych w Polsce nie stosowano dotychczas na szeroką skalę żadnych przedsięwzięć ograniczających procesy erozyjne, co jest realnie możliwe w procesie dokonujących się przemian strukturalnych zalecanych przez Unię Europejską i wspieranych finansowo. W procesie urządzeniowym na bazie scalenia gruntów mogą być realizowane przedsięwzięcia korzystnie wpływające na środowisko, w tym na zmniejszenie zagrożenia erozyjnego gleb poprzez zalesianie czy zadarniane gruntów, jak też oddziałujące negatywnie (powiększanie działek połączone z likwidacją istniejących miedz). Realizacja kompleksowo wprowadzanych przedsięwzięć w procesie urządzeniowym powinna spowodować zmniejszenie zagrożenia erozyjnego o 1 2 stopni w skali 5-stopniowej (Woch 1994). Literatura BERNACKI Z., KARG J. 2008: Zadrzewienia śródpolne jako bariery antyerozyjne i biogeochemiczne. Studia i Raporty IUNG-PIB 10: JÓZEFACIUK Cz., JÓZEFACIUK A. 1992: Specyfika urządzania wsi o gruntach zagrożonych erozją. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 401: JÓZEFACIUK A., JÓZEFACIUK Cz. 1999: Ochrona gruntów przed erozją poradnik. MOŚrZNiL NFOŚriGW IUNG Puławy. JÓZEFACIUK Cz., KOBYŁECKI A. 1975: Scalenia gruntów na terenach erodowanych. Mat. szkol. IUNG Puławy 9. Koncepcja kompleksowego zagospodarowania gruntów w procesie scaleniowym gminy Wąwolnica, woj. Lublin, Grant PBZ Maszynopis. IUNG, Puławy. KORELESKI K. 1991: Erozja powierzchniowa i jej urządzenioworolne aspekty na przykładzie wsi górskich. Zesz. Nauk. AR w Krakowie 256, cz. II: KUKIEŁKA J., NOWOCIEŃ E. 1989: Zasady kształtowania sieci dróg transportu rolnego w terenach urzeźbionych. Nowe tendencje w teorii i praktyce urządzania terenów południowo-wschodniej Polski Mat. szkol. IUNG Puławy: NOWOCIEŃ E. 1997: Specyfika planowania dróg rolniczych w terenach erodowanych. Zesz. Nauk. AR we Wrocławiu 312: WĘGOREK T. 1997: Znaczenie zadrzewień w przeciwdziałaniu wodnej i wietrznej erozji gleby. W: Znaczenie zadrzewień w krajobrazie rolniczym oraz aktualne problemy ich rozwoju w przyrodniczo-gospodarczych warunkach Polski. Płock: WOCH F. 1994: Spodziewane efekty melioracji przeciwerozyjnych w procesie kompleksowego scalania gruntów. Roczniki AR w Poznaniu CCLXVI, Melioracje i Inżynieria Środowiska 14: WOCH F. 1996: Wytyczne do projektowania granicy rolno-leśnej. Maszynopis. IUNG, Puławy. WOCH F. 2006: Problem erozji gleb w realizowanych obecnie przemianach strukturalnych na obszarach wiejskich. Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu CCCLXXV, Rolnictwo 65: WOCH F. 2008: Urządzeniowe metody zmniejszenia zagrożenia erozyjnego gleb. Studia i Raporty IUNG-PIB 10: ZIEMNICKI S. 1967: Melioracje przeciwerozyjne. PWRiL, Warszawa. Summary The analyze of methods of antierosion soil protection in land management process. This paper contains the analyze of antierosion soil preservation methods, particularly those used in Poland road and parcel distribution, transformation of land utilization, land afforestation with green lands allocation, meliorations with reconstruction Analiza metod przeciwerozyjnej ochrony gleb... 23
13 of water level. Realization of complex undertakings should cause 1 2 loss of erosion intensity. In the case of no antierosion protection the erosion intensity will grow. Author s address: Franciszek Woch Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa Państwowy Instytut Badawczy ul. Czartoryskich 8, Puławy franciszek.woch@iung.pulawy.pl 24 F. Woch
OCHRONA GLEB PRZED EROZJĄ REALIZOWANA W POLSCE W PROCESIE URZĄDZANIA OBSZARÓW WIEJSKICH. Franciszek Woch
OCHRONA GLEB PRZED EROZJĄ REALIZOWANA W POLSCE W PROCESIE URZĄDZANIA OBSZARÓW WIEJSKICH Franciszek Woch Woch F., 2008: Ochrona gleb przed erozją realizowana w Polsce w procesie urządzania obszarów wiejskich
Problemy małej retencji wodnej w pracach nad kompleksowym urządzaniem obszarów wiejskich. Franciszek Woch
Problemy małej retencji wodnej w pracach nad kompleksowym urządzaniem obszarów wiejskich Franciszek Woch Podstawowe definicje: > Obszary wiejskie /wg Polskiej Normy -Gospodarka ziemią w rolnictwie/: całość
Franciszek Woch WSTĘP
Acta Agrophysica, 2005, 5(2), 471-480 KSZTAŁTOWANIE ŚRODOWISKA ROLNICZEGO NA OBSZARACH URZEŹBIONYCH W POLSCE, NA TLE WZORCÓW UNIJNYCH Franciszek Woch Zakład Gleboznawstwa Erozji i Ochrony Gruntów Instytut
Historia: PROW Zalesianie gruntów w rolnych oraz gruntów w innych niż rolne.
Historia: Zalesianie gruntów w rolnych oraz gruntów innych niż rolne. Odtwarzanie potencjału produkcji leśnej zniszczonego przez katastrofy oraz wprowadzanie instrumentów zapobiegawczych Wykonała: Iwona
Przedmiotem zamówienia jest przygotowanie raportów oddziaływania przedsięwzięcia na
Zał. nr l do siwz OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA Opis przedmiotu oraz zakres zamówienia: Przedmiotem zamówienia jest przygotowanie raportów oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko dla planowanych - Zbaków
S T U D I A I R A P O R T Y IUNG - PIB. Jan Jadczyszyn, Piotr Koza. Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa - Państwowy Instytut Badawczy w Puławach
S T U D I A I R A P O R T Y IUNG - PIB ZESZYT 27(1) 2011 9 Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa - Państwowy Instytut Badawczy w Puławach PROGRAM ROLNOŚRODOWISKOWY I ZALESIENIA NA OBSZARACH PROBLEMOWYCH
Rola Planów urządzeniowo-rolnych w rozwoju gmin
WOJEWÓDZKIE BIURO GEODEZJI I TERENÓW ROLNYCH W GDAŃSKU Rola Planów urządzeniowo-rolnych w rozwoju gmin opracowała: mgr inż. Ewa Witkowska Dyrektor WBGiTR w Gdańsku Konferencja Wybrane zadania z zakresu
Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz. U poz.
Użytkowanie ziemi Użytkowanie ziemi Znajomość struktury użytkowania gruntów stanowi podstawę do opracowania programu ochrony i rekultywacji gleb. Na podstawie analizy użytkowania gruntów (na tle innych
Uchwała Nr XVI/137/2000 Rady Miejskiej Pniewy z dnia 17 lutego 2000 r.
Uchwała Nr XVI/137/2000 Rady Miejskiej Pniewy z dnia 17 lutego 2000 r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenu usług leśnych w Nojewie, gm. Pniewy. Na podstawie art. 18 ust.
Zintegrowany rozwój obszarów wiejskich a przemiany społecznogospodarcze
XX OGÓLNOPOLSKA KONFERENCJA JUBILEUSZOWA Z CYKLU: NOWE TENDENCJE W TEORII I PRAKTYCE URZĄDZANIA OBSZARÓW WIEJSKICH na temat: ROZWÓJ OBSZARÓW WIEJSKICH STAN OBECNY I PERSPEKTYWY Lublin, 20-22 czerwca 2016
ZWYKŁA DOBRA PRAKTYKA ROLNICZA IRENA DUER
ZWYKŁA DOBRA PRAKTYKA ROLNICZA IRENA DUER Zakres prezentacji Definicja ZDPR Podstawy prawne ZDPR Jaki jest cel upowszechniania ZDPR Kto ma obowiązek przestrzegać ZDPR Zakres ZDPR Kto kontroluje ZDPR Definicja
Rola powiatowych programów ochrony środowiska w zarządzaniu przeciwerozyjną ochroną gleb na przykładzie województwa kujawsko-pomorskiego
Rola powiatowych programów ochrony środowiska w zarządzaniu przeciwerozyjną ochroną gleb na przykładzie województwa kujawsko-pomorskiego dr Paweł Wiśniewski Katedra Geografii Fizycznej i Kształtowania
Monitoringu krajobrazu prace realizowane w roku 2013
Monitoringu krajobrazu prace realizowane w roku 2013 Marek Rycharski, Zuzanna Oświecimska-Piasko Instytut Technologiczno-Przyrodniczy www.itep.edu.pl PLAN 1. Krajobraz obszarów wiejskich 2. Założenia ogólne
PODSTAWA PRAWNA REALIZACJI PRAC SCALENIOWYCH
WOJEWÓDZKIE BIURO GEODEZJI I TERENÓW ROLNYCH W GDAŃSKU Dział Prac Urządzeniowo - Rolnych PODSTAWA PRAWNA REALIZACJI PRAC SCALENIOWYCH TRZEPOWO marzec 2016 Przygotował: Kierownik Działu mgr inż. Marcin
Lista pytań ogólnych na egzamin inżynierski
Lista pytań ogólnych na egzamin inżynierski numer Pytanie 1 Trzy podstawowe rodzaje przestrzeni, podstawowe cechy przestrzeni 2 Funkcje zagospodarowania przestrzeni i zależność między nimi 3 Przestrzenne
Scalenie gruntów wsi Zaliszcze. Małgorzata Ostrowska Starostwo Powiatowe w Parczewie Parczew dnia 09.06.2015 r. 1
Scalenie gruntów wsi Zaliszcze Małgorzata Ostrowska Starostwo Powiatowe w Parczewie Parczew dnia 09.06.2015 r. 1 Projekt scalenia gruntów wsi Zaliszcze realizowany był w ramach Programu Rozwoju Obszarów
Załącznik nr 1 do uchwały Nr XXXIX/243/2005 Rady Miejskiej Gminy Skoki z dnia r.
Załącznik nr 1 do uchwały Nr XXXIX/243/2005 Rady Miejskiej Gminy Skoki z dnia 17.11.2005r. ZAKRES ZMIAN STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY SKOKI, NA PODSTAWIE UCHWAŁY
Uchwała Nr.. Rady Miejskiej Gminy Pobiedziska z dnia...
Uchwała Nr.. Rady Miejskiej Gminy Pobiedziska z dnia... w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dz. nr 20, 23, 26, 27, 28/1, 28/2, 29, 30, Na podstawie art. 20 ust. 1 ustawy z dnia
UCHWAŁA NR 47/09 RADY MIEJSKIEJ W STRZEGOMIU z dnia 19 sierpnia 2009r.
UCHWAŁA NR 47/09 RADY MIEJSKIEJ W STRZEGOMIU z dnia 19 sierpnia 2009r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obszaru położonego w obrębie wsi Skarżyce, w gminie Strzegom. Na podstawie
NARADA ROBOCZA NT. Prac przygotowawczych do przeprowadzenia scaleń gruntów w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020
NARADA ROBOCZA NT. Prac przygotowawczych do przeprowadzenia scaleń gruntów w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 Opracowali: Mikołaj Smyk Ewa Małek Joanna Piotrowska Wrocław, 28.05.2014
Gospodarstwa rolne z obszarów o szczególnie dużej cenności przyrodniczej na tle gospodarstw pozostałych
Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej Państwowy Instytut Badawczy Gospodarstwa rolne z obszarów o szczególnie dużej cenności przyrodniczej na tle gospodarstw pozostałych Marek Zieliński
Wójt Gminy Kwilcz ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KWILCZ
Załącznik nr 1 Wójt Gminy Kwilcz ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KWILCZ DLA CZĘŚCI TERENU W MIEJSCOWOŚCI CHUDOBCZYCE (tekst i rysunek zmiany studium) Kwilcz,
Poznań, dnia 2 października 2015 r. Poz UCHWAŁA NR XIV/99/2015 BURMISTRZA MIASTA POBIEDZISKA. z dnia 25 sierpnia 2015 r.
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA WIELKOPOLSKIEGO Poznań, dnia 2 października 2015 r. Poz. 5621 UCHWAŁA NR XIV/99/2015 BURMISTRZA MIASTA POBIEDZISKA z dnia 25 sierpnia 2015 r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania
Lista pytań ogólnych na egzamin inżynierski
Lista pytań ogólnych na egzamin inżynierski numer Pytanie 1 Trzy podstawowe rodzaje przestrzeni, podstawowe cechy przestrzeni 2 Funkcje zagospodarowania przestrzeni i zależność między nimi 3 Przestrzenne
Podstawy gospodarowania gruntami na obszarach wiejskich wykład. Podstawa prawna: ustawa z 1982 roku o scalaniu i wymianie gruntów.
Podstawy gospodarowania gruntami na obszarach wiejskich wykład Prowadzący wykład - dr inż. Robert Łuczyński Email: robert.luczynski@pw.edu.pl Część II semestru - scalenia gruntów Podstawa prawna: ustawa
Scalenie gruntów wsi Łubka. Zbigniew Rudzki WBG w Lublinie P.T. Biała Podlaska Łubka dnia 16.06.2015 r. 1
Scalenie gruntów wsi Łubka Zbigniew Rudzki WBG w Lublinie P.T. Biała Podlaska Łubka dnia 16.06.2015 r. 1 Projekt scalenia gruntów wsi Łubka realizowany był w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich
Uchwała Nr... Rady Miejskiej w Mosinie z dnia...
Uchwała Nr... Rady Miejskiej w Mosinie z dnia... w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla terenów części wsi Mieczewo Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 5 ustawy z dnia 8 marca 1990
U C H W A Ł A N R III/sXXX/222/01 Rady Miejskiej w Wałczu z dnia 30 stycznia 2001 roku
U C H W A Ł A N R III/sXXX/222/01 Rady Miejskiej w Wałczu z dnia 30 stycznia 2001 roku w sprawie zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta Wałcza Na podstawie art. 18 ust.2 pkt 5
WYKORZYSTANIE POTENCJAŁU WODY W PLANOWANIU PRZESTRZENNYM
WYKORZYSTANIE POTENCJAŁU WODY W PLANOWANIU PRZESTRZENNYM Szczelne nawierzchnie Utwardzone place Betonowe nabrzeża Brak powierzchni biologicznie czynnej Bydgoszcz miasto nad dwiema rzekami
Poprawianie i rozwijanie infrastruktury związanej z rozwojem i dostosowaniem rolnictwa i leśnictwa
Poprawianie i rozwijanie infrastruktury związanej z rozwojem i dostosowaniem rolnictwa i leśnictwa 06.10.2006. Cel działania 1) wytyczenie i urządzenie funkcjonalnej sieci dróg dojazdowych do gruntów rolnych
UCHWAŁA NR 84/14 RADY MIEJSKIEJ W STRZEGOMIU. z dnia 29 października 2014 r.
UCHWAŁA NR 84/14 RADY MIEJSKIEJ W STRZEGOMIU z dnia 29 października 2014 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obrębu wsi Jaroszów oraz obrębu wsi Bartoszówek, w gminie
S T U D I A I R A P O R T Y IUNG - PIB. Krystyna Filipiak, Jan Jadczyszyn, Stanisław Wilkos
S T U D I A I R A P O R T Y IUNG - PIB ZESZYT 20 2010 31 Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa - Państwowy Instytut Badawczy w Puławach WYKORZYSTANIE NIEKTÓRYCH DZIAŁAŃ Z OSI 2 PROW NA OBSZARACH PROBLEMOWYCH
UCHWAŁA NR XIV/153/95 RADY MIEJSKIEJ W JELENIEJ GÓRZE. z dnia 12 grudnia 1995 r.
UCHWAŁA NR XIV/153/95 RADY MIEJSKIEJ W JELENIEJ GÓRZE z dnia 12 grudnia 1995 r. w sprawie wprowadzenia zmiany w miejscowym planie ogólnym zagospodarowania przestrzennego miasta Jeleniej Góry Na podstawie
UCHWAŁA NR XXXII/397/04 RADY GMINY KOBIERZYCE z dnia 23 września 2004 roku
UCHWAŁA NR XXXII/397/04 RADY GMINY KOBIERZYCE z dnia 23 września 2004 roku w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obrębu Nowiny. Na podstawie art. 20 ust.1 ustawy z dnia
UCHWAŁA NR XVII/189/12 Rady Gminy Miękinia z dnia 30 marca 2012 roku
UCHWAŁA NR XVII/189/12 z dnia 30 marca 2012 roku w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla gruntów rolnych i leśnych w obrębie geodezyjnym Wilkostów w gminie Miękinia Na
Ćwiczenie 6 Mapa sozologiczna
Przyrodnicze uwarunkowania gospodarki przestrzennej Ćwiczenie 6 Mapa sozologiczna analiza uwarunkowań sozologicznych zagospodarowania i użytkowania terenu czyli stan i ochrona środowiska, formy, obiekty
Aktualne wyzwania dla Towarzystwa Rozwoju Obszarów Wiejskich
Aktualne wyzwania dla Towarzystwa Rozwoju Obszarów Wiejskich Franciszek Woch - IUNG-PIB w Puławach Obszary wiejskie Podstawowe definicje /wg Polskiej Normy Gospodarka ziemią w rolnictwie/: całość terenów
UCHWAŁA NR XX/182/2012 RADY GMINY CZERNICA. z dnia 26 września 2012 r.
UCHWAŁA NR XX/182/2012 RADY GMINY CZERNICA z dnia 26 września 2012 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego wsi Gajków z zakazem zabudowy Na podstawie: art. 18 ust. 2 pkt
UCHWAŁA RADY GMINY CZERNICA. z dnia 30 sierpnia 2002 r.
3298 UCHWAŁA RADY GMINY CZERNICA z dnia 30 sierpnia 2002 r. w sprawie zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenu położonego w obrębie wsi Nadolice Wielkie Na podstawie art. 18 ust.
Krystyna Budzyńska, Leszek Gawrysiak, Tomasz Stuczyński
Krystyna Budzyńska, Leszek Gawrysiak, Tomasz Stuczyński Pokrywa glebowa województwa małopolskiego na tle regionów fizjograficznych według podziału dziesiętnego J. Kondrackigo w formacie GIS Celem niniejszego
Gmina: Chocz (n. Chocz, Olesiec Nowy, Olesiec Stary) Celem inwestycji jest budowa obwodnicy miasta Chocz w ciągu drogi wojewódzkiej nr 442
I.47. Droga nr 442 m. Chocz. 47 Droga nr 442 m. Chocz Lokalizacja przedsięwzięcia Charakterystyka ogólna i cel przedsięwzięcia Powiat pleszewski Gmina: Chocz (n. Chocz, Olesiec Nowy, Olesiec Stary) Celem
Urządzanie terenów wiejskich
Małgorzata Akińcza, Dominik Maruk OCENA MIERNIKÓW STOSOWANYCH DO OKREŚLANIA ZAPOTRZEBOWANIA NA ZABIEGI URZĄDZENIOWOROLNE XIX Konferencja Naukowa- Nowe tendencje w teorii praktyce urządzania obszarów wiejskich
CZĘŚCIOWA ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ŁAŃCUT
PROJEKT Załącznik Nr 2 do Uchwały nr... Rady Gminy Łańcut z dnia..... w sprawie uchwalenia częściowej zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Łańcut CZĘŚCIOWA ZMIANA
Wniosek o dofinansowanie realizacji projektu w zakresie działania Scalanie gruntów
Wniosek o dofinansowanie realizacji projektu w zakresie działania Scalanie gruntów UWAGA: Ubiegający się o dofinansowanie projektu nie wypełnia pól zaciemnionych Data wpłynięcia wniosku o dofinansowanie
Wydział Terenów Wiejskich
Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego Wydział Terenów Wiejskich Działanie Poprawianie i rozwijanie infrastruktury związanej z rozwojem i dostosowywaniem rolnictwa i leśnictwa przez scalanie gruntów
UCHWAŁA NR IV/29/19 RADY MIEJSKIEJ CIESZYNA. z dnia 31 stycznia 2019 r.
UCHWAŁA NR IV/29/19 RADY MIEJSKIEJ CIESZYNA z dnia 31 stycznia 2019 r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta Cieszyna dla terenów położonych w rejonie ulic Gajowej i Łanowej
UCHWAŁA Nr XXVII/180/05 RADY GMINY WIŚNIEW
UCHWAŁA Nr XXVII/180/05 RADY GMINY WIŚNIEW z dnia 27 lipca 2005 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Wiśniew w części dotyczącej miejscowości Daćbogi. Na podstawie
Rozstrzygnięcia o sposobie rozpatrzenia uwag do projektu planu. Rozstrzygnięcie rady gminy godów w sprawie rozpatrzenia uwagi Uwaga uwzględniona
Załącznik 5 do uchwały nr XXI/156/12 Rady Gminy Godów z dnia 25 czerwca Rozstrzygnięcia o sposobie rozpatrzenia uwag do lp. Treść w sprawie rozpatrzenia 1 4 zmianę przeznaczenia działki z rolnej na 1082/84
Aktualizacja mapy glebowo-rolniczej w oparciu o zobrazowania satelitarne i klasyfikację użytkowania ziemi Jan Jadczyszyn, Tomasz Stuczyński Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa Państwowy Instytut
Aktualne wyzwania rozwoju Polskich obszarów wiejskich
Aktualne wyzwania rozwoju Polskich obszarów wiejskich IUNG-PIB Puławy 25.10.2017 r. Jacek M. Pijanowski UR Kraków TROW Po latach ignorancji lub braku zrozumienia, rola tzw. urządzeń rolnych zdaje się być
Poznań, dnia 6 marca 2014 r. Poz UCHWAŁA NR XXXIII/255/2014 RADY GMINY ZANIEMYŚL. z dnia 27 stycznia 2014 r.
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA WIELKOPOLSKIEGO Poznań, dnia 6 marca 2014 r. Poz. 1442 UCHWAŁA NR XXXIII/255/2014 RADY GMINY ZANIEMYŚL z dnia 27 stycznia 2014 r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania
SCALANIE GRUNTÓW WSI DOBROCIN GMINA DZIERŻONIÓW POWIAT DZIERŻONIOWSKI
KONFERENCJA PODSUMOWANIA EFEKTÓW WDRAŻANIA DZIAŁANIA POPRAWIANIE I ROZWIJANIE INFRASTRUKTURY ZWIĄZANEJ Z ROZWOJEM I DOSTOSOWANIEM ROLNICTWA I LEŚNICTWA PRZEZ SCALANIE GRUNTÓW PROGRAM ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH
1 Uchwala się Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Krosna SUCHODÓŁ III zwany dalej planem.
UCHWAŁA Nr XXVII/619/2000 RADY MIASTA KROSNA z dnia 28 grudnia 2000 r. w sprawie MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA KROSNA SUCHODÓŁ III 1 Uchwala się Miejscowy Plan Zagospodarowania
Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa - Państwowy Instytut Badawczy. Stanisław Krasowicz. Puławy, 2008
Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa - Państwowy Instytut Badawczy GŁÓWNE UWARUNKOWANIA KONKURENCYJNOŚCI POLSKIEGO ROLNICTWA Stanisław Krasowicz Puławy, 2008 Polska to kraj: o stosunkowo dużym potencjale
UCHWAŁA NR XXXII/399/04 RADY GMINY KOBIERZYCE z dnia 23 września 2004 roku
UCHWAŁA NR XXXII/399/04 RADY GMINY KOBIERZYCE z dnia 23 września 2004 roku w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obrębu Racławice Wielkie. Na podstawie art. 20 ust.1 ustawy
UCHWAŁA NR 62.XXXIX.2017 RADY GMINY WIĄZOWNA. z dnia 24 kwietnia 2017 r.
UCHWAŁA NR 62.XXXIX.2017 RADY GMINY WIĄZOWNA w sprawie przystąpienia do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego pn. Malcanów Akacjowa Na podstawie art.18 ust 2 pkt 5 ustawy z dnia
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO Łódź, dnia 23 lutego 2017 r. Poz. 1033 UCHWAŁA NR XXV/182/17 RADY GMINY PĄTNÓW z dnia 31 stycznia 2017 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania
MIKRORETENCJA JAKO ELEMENT OBIEGU WODY W ROLNICTWIE, SADOWNICTWIE I HODOWLI
MIKRORETENCJA JAKO ELEMENT OBIEGU WODY W ROLNICTWIE, SADOWNICTWIE I HODOWLI Waldemar Mioduszewski Instytut Technologiczno-Przyrodniczy 1 października 2015 r. ZAKRES WYSTĄPIENIA 1. Wprowadzenie nowe wyzwania
ROZDZIAŁ XI KAROLIN 56 Nr 11 i 11a RM/MN RM/MN RM/MN
89 ROZDZIAŁ XI KAROLIN 56 1. Ustala się strefę zabudowy mieszkaniowej zagrodowej, oznaczoną na rysunkach planu, stanowiących załączniki Nr 11 i 11a do uchwały, symbolami RM/MN. 2. W strefie RM/MN jako
Mapa glebowo - rolnicza
Mapa glebowo - rolnicza Informuje o właściwościach i przestrzennym rozmieszczeniu siedlisk rolniczych W zależności od celu opracowania i charakteru odbiorcy mapy sporządza się w różnych skalach Składa
UCHWAŁA Nr VII/58/99 RADY GMINY OBRYTE
UCHWAŁA Nr VII/58/99 RADY GMINY OBRYTE z dnia 9 grudnia 1999 r. w sprawie zmian w miejscowym ogólnym planie zagospodarowania przestrzennego Gminy Obryte Na podstawie art. 7, art. 26 i art. 28 ustawy z
UCHWAŁA NR 95/IX/2003
Dziennik Urzędowy Województwa Mazowieckiego Nr 224, poz. 5855 z dnia 18 sierpnia 2003r. UCHWAŁA NR 95/IX/2003 RADY MIASTA CIECHANÓW z dnia 26 czerwca 2003 w sprawie: uchwalenia zmian miejscowego planu
UCHWAŁA NR... RADY MIEJSKIEJ W OŻAROWIE MAZOWIECKIM z dnia r.
Projekt DRUK Nr... UCHWAŁA NR... RADY MIEJSKIEJ W OŻAROWIE MAZOWIECKIM z dnia... 2015 r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Ożarów Mazowiecki
ZAŁĄCZNIK NR 7A PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU MPZP REZERWAT ŻURAWINIEC W POZNANIU DOKUMENTACJA FOTOGRAFICZNA Fot. 1. Lasy komunalne wejście od strony ul. Umultowskiej Fot. 2.
(Ustawa z dnia 10 lipca 2007 r. o nawozach i nawożeniu Art. 17 ust. 3)
Załącznik nr 9 Minimalne wymogi dotyczące nawozów i środków ochrony roślin 1. Pakiet 1. Rolnictwo zrównoważone - Wymóg 4 - dotyczy 8.2.10.5.1.4.1.2. Minimum requirements for fertilisers and pesticides
USTAWA. z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. (tekst jednolity) Rozdział 2. Planowanie przestrzenne w gminie
*t. j. fragmentu ustawy (Dz. U. z 2015 r., poz. 199 z późn zm. - art. 10, art. 15) uwzględniający zmiany wprowadzone ustawą z dnia 25 września 2015 r. o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym
UCHWAŁA NR XLVII/.../14 RADY GMINY SUWAŁKI. z dnia 30 października 2014 r.
Projekt UCHWAŁA NR XLVII/.../14 RADY GMINY SUWAŁKI w sprawie zaopiniowania projektu uchwały Sejmiku Województwa Podlaskiego w sprawie Obszaru Chronionego Krajobrazu Pojezierze Północnej Suwalszczyzny.
Wrocław, dnia 3 czerwca 2016 r. Poz UCHWAŁA NR XX/186/16 RADY GMINY MIĘKINIA. z dnia 31 maja 2016 r.
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO Wrocław, dnia 3 czerwca 2016 r. Poz. 2703 UCHWAŁA NR XX/186/16 RADY GMINY MIĘKINIA z dnia 31 maja 2016 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania
MINISTERSTWO ROLNICTWA I ROZWOJU WSI Sektorowy Program Operacyjny Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich
MINISTERSTWO ROLNICTWA I ROZWOJU WSI Sektorowy Program Operacyjny Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich Wniosek o dofinansowanie projektu Priorytet: Zrównoważony
Bydgoszcz, dnia 25 sierpnia 2015 r. Poz UCHWAŁA NR X/233/15 SEJMIKU WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO. z dnia 24 sierpnia 2015 r.
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO Bydgoszcz, dnia 25 sierpnia 2015 r. Poz. 2554 UCHWAŁA NR X/233/15 SEJMIKU WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO z dnia 24 sierpnia 2015 r. w sprawie Obszaru
UWARUNKOWANIA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO DLA OBSZARU OBJĘTEGO ZMIANĄ STUDIUM
Załącznik Nr 2 do Uchwały Nr 457/XXV/2012 Rady Miasta Częstochowy z dnia 30 sierpnia 2012 r. UWARUNKOWANIA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO DLA OBSZARU OBJĘTEGO ZMIANĄ STUDIUM Rys. J.1. Lokalizacja obszaru
ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY OSIEK
WÓJT GMINY OSIEK ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY OSIEK - UZASADNIENIE ZAWIERAJĄCE OBJAŚNIENIA PRZYJĘTYCH ROZWIĄZAŃ ORAZ SYNTEZĘ USTALEŃ PROJEKTU ZMIANY STUDIUM
STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY GORZYCE- II ZMIANA
Wójt Gminy Gorzyce STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY GORZYCE- II ZMIANA UZASADNIENIE ZAWIERAJĄCE OBJAŚNIENIA PRZYJĘTYCH ROZWIĄZAŃ ORAZ SYNTEZĘ USTALEŃ STUDIUM Załącznik
Uchwała Nr / /2015 Rady Miasta Imielin z dnia r.
Zbiornik_150228 Uchwała Nr / /2015 Rady Miasta Imielin z dnia...... 2015r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta Imielin obejmującego obszar położony wzdłuż zachodniego
UCHWAŁA Nr XIX/166/2012 RADY GMINY CZARNA z dnia 28 marca 2012 r.
UCHWAŁA Nr XIX/166/2012 RADY GMINY CZARNA z dnia 28 marca 2012 r. w sprawie uchwalenia Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego dla terenu górniczego wyznaczonego dla złoża kruszywa naturalnego
Ocena postrzegania i zadowolenia właścicieli gruntów ze scaleń w terenach zagrożonych erozją
Ocena postrzegania i zadowolenia właścicieli gruntów ze scaleń w terenach zagrożonych erozją Roman Rybicki Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie Puławy Lublin 2022 czerwca 2016 r. ...proces urządzania jest
MIEJSCOWY PLAN ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO TERENU POŁOŻONEGO WE WSI KRYNICZNO MPZP KRYNICZNO V DOKUMENTACJA FORMALNO - PRAWNA
MIEJSCOWY PLAN ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO TERENU POŁOŻONEGO WE WSI KRYNICZNO MPZP KRYNICZNO V DOKUMENTACJA FORMALNO - PRAWNA UCHWAŁA NR... RADY GMINY WISZNIA MAŁA z dnia 27 sierpnia 2003r OPUBLIKOWANA
KONCEPCJA ZAGOSPODAROWANIA TERENU
KONCEPCJA ZAGOSPODAROWANIA TERENU PRZEZNACZONEGO DO SCALENIA I PODZIAŁU NIERUCHOMOŚCI POŁOŻONEGO W BIAŁOBRZEGACH PRZY ULICY LAZUROWEJ WYKONAWCA: VIVERE Łukasz Nitecki ul. Sanicka 145, 97-500 Radomsko GŁÓWNY
Wrocław, dnia 18 września 2018 r. Poz UCHWAŁA NR 0007.XL RADY MIEJSKIEJ W ZŁOTORYI. z dnia 6 września 2018 r.
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO Wrocław, dnia 18 września 2018 r. Poz. 4481 UCHWAŁA NR 0007.XL.338.2018 RADY MIEJSKIEJ W ZŁOTORYI z dnia 6 września 2018 r. w sprawie uchwalenia miejscowego
Program Operacyjny Rozwój Obszarów Wiejskich na lata 2007 2013
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Departament Rozwoju Obszarów Wiejskich Program Operacyjny Rozwój Obszarów Wiejskich na lata 2007 2013 Program rolnośrodowiskowy FINANSOWANIE WSPÓLNEJ POLITYKI ROLNEJ
Dz.U Nr 3 poz. 16 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA OCHRONY ŚRODOWISKA, ZASOBÓW NATURALNYCH I LEŚNICTWA
Kancelaria Sejmu s. 1/1 Dz.U. 1999 Nr 3 poz. 16 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA OCHRONY ŚRODOWISKA, ZASOBÓW NATURALNYCH I LEŚNICTWA z dnia 28 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania planu urządzenia
ANALIZA ISTNIEJĄCYCH DZIAŁEK SIEDLISKOWYCH NA TERENIE GMINY DOMANIÓW
Problemy Inżynierii Rolniczej nr 3/2009 Edmund Mulica, Edward Hutnik Katedra Budownictwa i Infrastruktury Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu ANALIZA ISTNIEJĄCYCH DZIAŁEK SIEDLISKOWYCH NA TERENIE GMINY
ANALIZA. I. TEREN OBJĘTY ANALIZĄ Analizowany teren położony jest we wschodniej części gminy Wyszków. Powierzchnia terenu objętego planem to ok. 39 ha.
ANALIZA dotycząca zasadności przystąpienia do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Wyszków dla działek nr 998, 349, 348, 976 i 1000 położonych w miejscowości Skuszew oraz
ROLNICZA PRZESTRZEŃ PRODUKCYJNA
- 131 - Rozdział 8 ROLNICZA PRZESTRZEŃ PRODUKCYJNA SPIS TREŚCI: 1. Zasoby rolniczej przestrzeni produkcyjnej ocena stanu istniejącego 2. Zagrożenia dla rolniczej przestrzeni produkcyjnej 3. Cele polityki
NORMY I WYMOGI WZAJEMNEJ ZGODNOŚCI OBOWIĄZUJĄCE ROLNIKÓW NA OBSZARACH NATURA 2000 LUBAŃ 16 GRUDNIA 2016 R.
NORMY I WYMOGI WZAJEMNEJ ZGODNOŚCI OBOWIĄZUJĄCE ROLNIKÓW NA OBSZARACH NATURA 2000 LUBAŃ 16 GRUDNIA 2016 R. Normy DKR obowiązujące w 2016 r. NIEZGODNOŚĆ z normą N.01 Na obszarach zagrożonych erozją wodną
WYKORZYSTANIE MAP GLEBOWO-ROLNICZYCH W ARCHITEKTURZE KRAJOBRAZU. Opracowanie: Bożena Lemkowska
WYKORZYSTANIE MAP GLEBOWO-ROLNICZYCH W ARCHITEKTURZE KRAJOBRAZU Opracowanie: Bożena Lemkowska Mapy glebowo-rolnicze wraz z aneksami posłużyć mogą w procesie scalania gruntów, szacowania wartości nieruchomości
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO Katowice, dnia 2 września 2014 r. Poz. 4428 UCHWAŁA NR 549/LII/2014 RADY MIEJSKIEJ W LUBLIŃCU z dnia 26 sierpnia 2014 r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania
Wykorzystanie ziemi do celów rolniczych oraz związane z tym problemy i zagrożenia
Wykorzystanie ziemi do celów rolniczych oraz związane z tym problemy i zagrożenia Jerzy Wilkin Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN Ziemia rolnicza/ użytki rolne w Polsce GUS, 2016 Powierzchnia użytków
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO Łódź, dnia 14 listopada 2016 r. Poz. 4685 UCHWAŁA NR XXI/160/16 RADY GMINY PĄTNÓW z dnia 24 października 2016 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania
UCHWAŁA NR LI/303/06 RADY GMINY DOBROMIERZ z dnia 31 sierpnia 2006 r.
UCHWAŁA NR LI/303/06 RADY GMINY DOBROMIERZ z dnia 31 sierpnia 2006 r. w sprawie Miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dz. nr 546 położonej we wsi Jugowa Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 5 ustawy
PREZYDENT MIASTA RADOM VII ETAP ZMIANY STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY RADOM
PREZYDENT MIASTA RADOM VII ETAP ZMIANY STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY RADOM OBEJMUJĄCY TEREN OGRANICZONY ULICAMI STRUGA, ZBROWSKIEGO, 11-GO LISTOPADA I JORDANA W
UCHWAŁA NR XXX/234/2012 RADY MIEJSKIEJ W ŻAROWIE. z dnia 28 grudnia 2012 r.
UCHWAŁA NR XXX/234/2012 RADY MIEJSKIEJ W ŻAROWIE z dnia 28 grudnia 2012 r. w sprawie:przystąpienia do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru położonego w obrębie wsi
ROZSTRZYGNIĘCIE RADY GMINY JELEŚNIA w sprawie rozpatrzenia uwag wniesionych do projektu planu
ROZSTRZYGNIĘCIE RADY GMINY JELEŚNIA w sprawie rozpatrzenia uwag wniesionych do projektu planu Zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 roku o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym ( Dz.U.
Gustaw Korta 1, Jarosław Janus 1,2, Jarosław Taszakowski 1,2 1. Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, Katedra Geodezji Rolnej, Katastru i Fotogrametrii
PROBLEMATYKA IDENTYFIKACJI OBSZARÓW PRZEZNACZONYCH DO OBJĘCIA POSTĘPOWANIAMI SCALENIOWYMI W PRZYPADKU REALIZACJI INWESTYCJI LINIOWYCH NA PRZYKŁADZIE WOJEWÓDZTWA MAŁOPOLSKIEGO 1 Gustaw Korta 1, Jarosław
Zasady dotyczące ustanawiania kryteriów wyboru
Priorytet 5 Wspieranie efektywnego gospodarowania zasobami i przechodzenia na gospodarkę niskoemisyjną i odporną na zmianę klimatu w sektorach: rolnym, spoŝywczym i leśnym Ogólne załoŝenie: Inwestycje
Projekt Granicy Rolno Leśnej Gminy Dobroszyce
Projekt Granicy Rolno Leśnej Gminy Dobroszyce Wrocław, pażdziernik 2004 Dolnośląskie Biuro Geodezji i Terenów Rolnych 50 044 Wrocław ul. J. Piłsudskiego 15/17 tel. (0...71) 372-38-56, 342-99-33 fax. (0...71)
Projekt granicy rolno-leśnej
Gmina Jordanów Śląski Projekt granicy rolno-leśnej WROCŁAW, listopad 2007 r. Opracowano na zlecenie Zarządu Województwa Dolnośląskiego przy współudziale Urzędu Gminy Jordanów Śląski. Zespół autorski: mgr
Warszawa, dnia 22 marca 2017 r. Poz UCHWAŁA NR XXV/173/2017 RADY GMINY W KUCZBORKU - OSADZIE. z dnia 17 marca 2017 r.
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO Warszawa, dnia 22 marca 2017 r. Poz. 2792 UCHWAŁA NR XXV/173/2017 RADY GMINY W KUCZBORKU - OSADZIE z dnia 17 marca 2017 r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania
Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego
Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego jest podstawowym dokumentem, który ustala przeznaczenie terenu, sposoby zagospodarowania i warunki zabudowy.
Uchwała Nr 54/V/98 Rady Miejskiej Ciechanowa z dnia 18 czerwca 1998 r.
Opublikowana w Dzienniku Urzędowym Województwa Ciechanowskiego nr 23, poz. 108 z dnia 17.08.1998r. Uchwała Nr 54/V/98 Rady Miejskiej Ciechanowa z dnia 18 czerwca 1998 r. w sprawie: uchwalenia miejscowego