Wstęp do kognitywistyki

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Wstęp do kognitywistyki"

Liliana Kosińska
7 lat temu
Przeglądów:

1 Wstęp do kognitywistyki Wykład szósty W poszukiwaniu metody badania umysłu. Druga rewolucja w wiedzy o poznaniu i powstanie kognitywistyki Andrzej Klawiter klawiter@amu.edu.pl

2 Druga rewolucja w wiedzy o poznaniu i powstanie kognitywistyki

3 Powstanie i rozwój kognitywistyki Jest wiele opracowań opisujących powstanie i rozwój kognitywistyki Najobszerniejsze z nich to dwutomowa, licząca 1680 stron, książka Margaret Boden Mind as Machine. A History of Cognitive Science, (2006). Można ją obejrzeć na stronie Szczególnie godny polecenia jest artykuł Bechtela, Abrahamsen i Grahama (1998) The life of cognitive science Nowsze (2010), krótsze ujęcie znaleźć można tutaj:

4 Margaret Boden, Mind as Machine. A History of Cognitive Science, 2006

5 Pojawienie się nowych trendów w badaniu procesów poznawczych Postanie dyscyplin obliczeniowych (lata 40 i 50 dwudziestego wieku): teoria informacji (Shannon), cybernetyka (Wiener) Powstanie i rozwój psychologii poznawczej (1956) Dalszy rozwój neurobiologii i narodziny neuronauki (Donald Hebb) Rewolucja poznawcza w językoznawstwie (Chomsky)

6 Nauki badające obliczeniowe aspekty procesów poznawczych cybernetyka (Norbert Wiener) informatyka i sztuczna inteligencja (Alan Turing, John von Neumann, Herbert Simon, Allen Newell, Marvin Minsky) pierwsze sztuczne sieci neuronowe (model neuronu McCullocha i Pittsa, 1943)

7 Model Pandemonium: Selfridge (1959)

8 Neuronowe pandemonium model HMAX Riesenhubera i Poggio (1999)

9 Powstanie i rozwój psychologii poznawczej badania Jerome a Brunera (percepcja, kategoryzacja, myślenie) badania George a Millera (pamięć - magiczna liczba 7 plus minus 2 )

10 Neurobiologia otwiera się na wiedzę z innych nauk Odrzucenie frenologii Galla i powiązanie neurobiologii z psychologią (Donald Hebb, 1949, The Organization of Behavior, Jerzy Konorski, 1948, Conditioned reflexes and neuron organization;1967, Integrative activity of the brain. An interdisciplinary approach) Nacisk na funkcjonalne badanie mózgu i wykorzystanie wiedzy z dyscyplin obliczeniowych (model neuronu McCullocha-Pittsa 1943, perceptron Rosenblatta 1962)

11 Rewolucja poznawcza w językoznawstwie Noam Chomsky Koncepcja gramatyk generatywnych Syntactic Structures Krytyka behawiorystycznego ujęcia języka recenzja z Verbal Behavior Skinnera

12 Pierwsza próba integracji wiedzy kognitywistycznej Konferencja w MIT - wrzesień 1956 (m.in. Shannon, Newell i Simon, Chomsky, Miller) 11 września dzień, w którym kognitywistyka wyskoczyła z łona cybernetyki i stała się szanowanym, interdyscyplinarnym przedsięwzięciem realizowanym na swój własny rachunek (George Miller 1979)

13 Ugruntowanie się przekonania o potrzebie integracji wiedzy z różnych dyscyplin w tworzeniu nauki umyśle W 1956 roku umocniło się silne przekonanie, bardziej intuicyjne niż racjonalne, że empiryczna psychologia człowieka, językoznawstwo teoretyczne oraz komputerowe symulacje procesów poznawczych wszystkie są częściami większej całości, a przyszłość przyniesie znaczne rozbudowanie i koordynację ich wspólnych zainteresowań (George Miller 1979)

14 Późniejsze trendy w rozwoju kognitywistyki Sieci neuronowe (Parallel Distributed Processing, David Rumelhart, James McClelland 1986) darwinizm neuronowy i kognitywny (Gerald Edelman, William Calvin) neuronauka poznawcza (David Marr, Vision, 1982, David Millner & Melvyn Goodale, Visual Brain in Action 1994, polskie tłum. Mózg wzrokowy w działaniu, 2008)

15 W jakim języku napisana jest księga umysłu? Karty księgi umysłu jawią się nam jako napisane w wielu językach. Jest tak dlatego, że umysł jest złożoną wielopoziomową strukturą, którą można badać na różnych poziomach i pod wieloma aspektami. Kognitywistyka zmierza do stworzenia zunifikowanego języka, w ktorym pisane będą nowe rozdziały tej księgi.

16 Próba uteoretycznienia kognitywistyki - poziomy analizy umysłu według Marra (1982) Poziom teorii obliczeniowej (co się dzieje w umyśle?) Poziom reprezentacji i algorytmu (w jaki sposób realizowane są cele umysłu?) Poziom sprzętowej implementacji (co stanowi fizyczny nośnik procesów przebiegających w umyśle?)

17 Poziom teorii obliczeniowej Co jest celem obliczania, dlaczego jest ono właściwe dla danego przypadku, jaka jest logika strategii działania, mającej doprowadzić do celu?

18 Poziom reprezentacji i algorytmu Jak da się zrealizować zadanie informacyjne poprzez jawne ustalenie reprezentacji (tego co dane na wejściu i na wyjściu) oraz sposobu, w jaki przebiega przekształcanie informacji wejściowej w wyjściową (ustalenie algorytmu)

19 Poziom implementacji sprzętowej W jakiego rodzaju materiale realizowane są reprezentacje i algorytmy?

20 Nowe trendy w kognitywistyce Lokują funkcje umysłu poza jego tradycyjnie uznawanymi obszarami. Są to próby wnikania do wnętrza procesów umysłowych, co charakteryzuje internalistyczne ( wewnętrzne, pierwszoosobowe) ujęcia umysłu, próby poszukiwania procesów umysłowych poza czaszką czy całym systemem nerwowym i lokujące je w całym ciele a nawet poza nim.

21 Nowe trendy: internalistyczne (pierwszoosobowe) ujęcia umysłu Neurofenomenologia (Varela,1996. Neurophenomenology: A methodological remedy for the hard problem, Journal of Consciousness Studies 3, 1996) Świadomość fenomenalna jako niezbędny składnik umysłu (Chalmers, The Conscious Mind, 1996; tłum. polskie, Świadomy umysł, 2010 ) Nieeliminowalność perspektywiczności, czyli subiektywnego punktu widzenia (Nagel, The View from Nowhere, 1986, tłum. polskie, Widok znikąd, 1997)

22 Nowe trendy: lokowanie umysłu poza systemem nerwowym Idea umysłu rozproszonego (Hutchins, Cognition in the Wild, 1995) Idea umysłu rozszerzonego (Clark, Chalmers, The Extended Mind, Analysis, 1998) Idea umysłu ucieleśnionego (Varela, Rosch, Thompson, The Embodied Mind, 1991)

Podobne dokumenty

Elementy kognitywistyki:

Wykład I: Elementy kognitywistyki: język naturalny Kognitywistyka, poznanie, język. Uwagi wprowadzające. Po raz pierwszy w historii można coś napisać o instynkcie uczenia się, mówienia i rozumienia języka.