Wstęp do kognitywistyki

Transkrypt

1 Wstęp do kognitywistyki Wykład I: Kognitywistyka z lotu ptaka Piotr Konderak konsultacje: poniedziałki, 11:10-12:40, p. 205 Strona przedmiotu:

2 W historii intelektualnej wszystko zdarza się dwa razy: raz jako filozofia, a następnie jako cognitive science J. Fodor P. Picasso, Weeping Woman (1937);Priyan Weerappuli, Brain sketch (w tle)

3 Kognitywistyka jako całość Wiele wątków, wiele dziedzin, jedna tematyka? Kluczowe podejścia: psychologia neuronauka lingwistyka filozofia antropologia AI/A-Life Wspólne: pytanie o procesy mentalne i/lub umysł/mózg

4 Definicja CS? Odpowiedzi na pytania w kategoriach obliczeniowych i informacyjnych M. Boden: CS to badanie umysłu jako maszyny (opartej na obliczaniu cyfrowym, cybernetycznej samo-organizacji lub kontroli dynamicznej) G.A. Miller (1978): Pisanie jak gdyby kognitywiści mieli jeden umysł i mówili jednym głosem to pomyłka What Is Cognitive Science (Lepore, Pylyshyn 1999)

5 FAQ problem świadomości mózg a inteligencja czy wiedza o ewolucji coś nam daje? po co badać (i tworzyć) maszyny? mózg, wolna wola, emocje, twórczość natywizm, wpływ środowiska, spontaniczna samoorganizacja? Czy własności psychologiczne są powszechne? Choroby umysłowe Czy tylko żywe obiekty mogą mieć umysł?

6 Pytania do odpowiedzi - cd. Czym jest język? Czy jest unikalny dla ludzi? Jeśli tak to dlaczego? Myśl a język Czy doskonały przekład jest możliwy? Posługiwanie się językiem a rozumienie Dwa sposoby odpowiadania na powyższe pytania: z wykorzystaniem abstrakcyjnych pojęć zaczerpniętych z: AI teorii sterowania (cybernetyki)

7 Dlaczego modelowanie komputerowe? ww. pojęcia pozwalają precyzyjniej stawiać pytania zrealizowane w postaci programów komputerowych pozwalają testować koherencję i implikacje teorii wskazują luki w teorii i mogą sugerować sposoby ich łatania na niektóre pytania w naukach odpowiedziano właśnie w ten sposób źródła filozoficzne: tradycja wiedzy twórcy

8 Mniejsza o umysły? całkowita rezygnacja z języka psychologicznego zachować język psychologiczny objaśniając go w kategoriach behawioralnych i/lub abstrakcyjnych, funkcjonalistycznych umysł został wynaleziony przez Kartezjusza, a nie opisany (Rorty) zarówno umysł jak i ciało to pojęcia skonstruowane w oparciu o głębsze filozoficzne podstawy stosowanie ich przez naukowców prowadzi do pomyłek

9 Zasięg kognitywistyki Trzy przyczyny rozległego charakteru CS: obejmuje wszystkie aspekty umysłu i zachowań (por. FAQ) sięga do wielu odmiennych dyscyplin opiera się na więcej, niż teoriach jednego rodzaju; jest badaniem umysłu jako maszyny takie ujęcie pozwala na rozmaite typy wyjaśnień Przedmiotem wszelkie procesy mentalne: nie tylko poznanie, ale też emocje, motywacje, współdziałanie społ., sterowanie działaniem motorycznym

10 Cognitive science: Terminologia Bruner, Miller (1986): Sięgając do dawnego słowa poznanie nie chcemy wykluczyć motywacji czy emocji. To raczej powrót do zdrowego rozsądku. Używając słowa poznanie chcemy odciąć się od behawioryzmu. Chcieliśmy czegoś, co miało charakter mentalny - ale mentalna psychologia brzmiało straszliwie redundantnie. (a) komputerowa symulacja (lata 60te) (b) cognitive studies (1961) (c) cognitive sciences (1973) (d) cognitive science (1975)

11 Dwie ścieżki, wiele dziedzin Założenie tkwiące u podstaw CS: możemy stosować jednego typu teorię i do umysłu i do artefaktów umysłopodobnych Kognitywistyka (def., Boden) to interdyscyplinarne badania nad umysłem opierające się na teoretycznych pojęciach zaczerpniętych z informatyki i teorii sterowania. pojęcia te zmieniają się interdyscyplinarność (nie tylko multidyscyplinarność) współdzielenie idei, nie tylko danych oparcie się na obliczeniowych pojęciach; badania ukierunkowane obliczeniowymi pytaniami

12 O obliczaniu... Fetzer: Poznanie to obliczanie przeprowadzane na reprezentacjach Turing (1990): Obliczanie to manipulacja egzemplarzami symboli oparta na ich kształtach. Teza Turinga-Churcha: Church: pojęcie efektywnie obliczalnej funkcji identyfikowane z funkcją rekursywną Turing: efektywnie obliczalna funkcja identyfikowana z funkcjami których wartości wylicza maszyna Turinga Boden: poszerzyć definicję obliczania tak, by obejmowała również koneksjonistyczną AI i cybernetykę.

13 Cele AI: AI a CS (technologiczna AI) budowa programów użytecznych w pewien sposób; (psychologiczna, biologiczna AI) wykorzystanie oprogramowania (robotów) do zrozumienia ludzkiego (zwierzęcego) życia i umysłu; ( mocna AI, rzadkie podejście) zbudować (lub rozpocząć budowę) rzeczywistej inteligencji lub istoty żywej. Czy da się ustalić granice między powyższymi podejściami? Czy technologiczna AI jest irrelewantna w stosunku do badań CS?

14 Bibliografia 1. Boden M., Mind as Machine, vol. 1-2, New York: OUP, Cognitive Science: An Introduction, Stillings N. (red.), The MIT Press, Fetzer J., Myślenie i obliczanie: komputery jako szczególne rodzaje znaków, Minds and Machines, vol. 7, nr 3, 1997, s Fetzer J., Philosophy and Cognitive Science, 2 nd ed., New York: Paragon House, Harnad S., Obliczanie jest tylko interpretowalna manipulacją symbolami, poznanie nią nie jest, Minds and Machines, vol. 4, nr 4, 1994, s.? 6. The MIT Encyclopedia of Cognitive Sciences, R. Wilson, R. Keil (red.), A Bradford Book, MIT Press: Mambrodge, Mass., 2001 (1999).